Twee jaar en toch al tien gaatjes
GESPREK VAN DE DAG
'Zonnebrandcrème
niet altijd gezond'
I
Natuurlijke trekker
China verbiedt serveren
eten op naakte vrouwen
Therapeutisch congres
Olifanten naar Australië
dinsdag 24 mei 2005
Foto: ANP/Koen Suyk
Kunstbroedplaats, heet het project
van veertien kunstenaars in natuur
gebied De Weerribben in de kop van
Overijssel. Met de kunstwerken, alle
maal gemaakt van natuurlijke mate
rialen, vragen de kunstenaars aan
dacht voor natuurbeheer. Bert Otter
maakte de trekker op de foto.
Weken, soms maanden, bouwden de
kunstenaars aan twaalf kunstwerken
in het riet, op drassige grond of op
het water. Midden in het groen door
breken behalve de trekker onder
meer een spinnenweb, kooien en
stoelen en een nest de vlakke lijnen
van de leegte van het moeras, om de
komende tijd langzaam door de na
tuur overwoekerd te worden.
De Weerribben is een moerasgebied
dat door mensenhanden is ontstaan.
De laatste jaren wordt geprobeerd
verdwenen dieren in het gebied te
rug te krijgen. Zo is met veel geld een
aantal otters in Letland gevangen en
in het gebied uitgezet. Nu willen de
kunstenaars met hun werken nog
meer dieren lokken.
Het zeven meter brede nest van Pie-
ter van de Pol is wel overduidelijk
door mensenhanden gemaakt. „Ik
heb samen met schoolkinderen een
nest gemaakt van restmaterialen van
huizen, de nesten van mensen. Net
als vogels heb ik het hout beetje bij
beetje verzameld." Van alle kunst
werken trekt zijn werk wellicht de
vreemdste vogels: de plaatselijke
jeugd heeft het als hangplek ontdekt.
Het kunstproject wordt komende za
terdag officieel geopend. In oktober
worden de kunstwerken weer verwij
derd. anp
MENSELIJK
De Chinese overheid verbiedt restau
rants nog langer voedsel te serveren
op de lichamen van naakte vrouwen.
Het departement voor commercie
heeft deze praktijk veroordeeld als
een schending van de algemene fat
soensregels. Het verbod moet bedrij
ven er ook van weerhouden naakt-
Ernest Hemingway
Veel mensen denken bij
het horen van een echo
dat de klank oorspronkelijk
van hen afkomstig is
modellen te gebruiken om hun pro
ducten te promoten, bericht het Chi
nese persbureau Xinhua.
Chinese media meldden in april
2004 al dat een Japans restaurant in
Zuidwest-China een boete van 2000
yuan (200 euro) kreeg, nadat het
'sushi op het lichaam' had aangebo
den. Het nuttigen van sushi van
naakte of bijna naakte vrouwen is
populair bij een deel van de Japanse
cliëntèle De autoriteiten in de Chine
se stad Kunming vinden het echter
onhygiënisch en een inbreuk op de
rechten van de vrouw.
The Beijing Times bericht dat het
nieuwe verbod is ingevoerd omdat
voedsel serveren op vrouwen 'de
moraal van mensen aantast'.
Op het toneel stonden zeventig acteurs. In de zaal za
ten nauwelijks vijftig toeschouwers. Buiten op het
Leidseplein trok één man op een eenwieler in zijn
eentje meer publiek dan Thom Jansen Jan Terlouw),
Bodil de la Parra (Sorgdrager), het complete Noord
Nederland Toneel en vele anderen. Maar óók in de
zaal zat Boris Dittrich, de echte, wat het direct al tot
een geslaagde middag maakte: in de Stadsschouw
burg werd het D66-congres van 2 april 2005 nage
speeld. Helemaal.
Voor wie het net als ik al bijna vergeten was: D66
stapte het kabinet Balkenende binnen met het doel
onder andere een gekozen burgemeester in te voeren.
Vervolgens bleek dat vrijwel niemand in Den Haag
daar iets voor voelde. Moest D66 nu wel of niet in een
kabinet blijven, dat die gekozen burgemeester om
zeep wilde helpen? Daarover ging dat congres: kies je
voor je idealen, of voor de macht?
Alle partijleden die toen aan het woord waren geko
men, hoorden we zondag opnieuw. Ik speelde John
Diekema, een Amsterdammer met een baard, ver
moedelijk afkomstig uit het onderwijs. Hij vond, zo
zei Diekema destijds, 'dat de keuze waarop, de ma
nier, de minister al twee dagen van tevoren is toege
wezen op zijn post, dat vond hij eigenlijk dat had be
ter na het congres kunnen gebeuren
Onder de druk van de televisiecamera's en een bitse
voorzitster lukte het die dag vrijwel niemand van de
D66 leden een helder betoog of zelfs maar een goed
lopende zin te produceren. Hun emotie was geheel
oprecht, niemand van de zeventig toneelspelers die ze
niet serieus nam. Dat u het weet. Ook paar échte D66
leden (nu ex-leden) hadden zich aangemeld bij het
NNT, en mochten zichzelf komen spelen. Oog in oog
met hun (ex)-fractievoorzitter.
We moesten, net als in het echt, schandalig lang op
onze beurt wachten bij de microfoons, en ik had
ruim tijd voor gesprekjes met die teleurgestelde leden.
Zij waren nog steeds boos, over hoe de bobo's destijds
gekozen hadden voor de macht, en voor een veel te
rechts kabinet. Op deze zonnige zondag, voor een
vrijwel lege zaal, kwamen ze nogmaals hun trauma
verwerken. Het deed ze goed. Wel werden ze, op
nieuw, blootgesteld aan de woordenvloed van hun
partijbonzen. Of die nu Dittrich, Brinkhorst of Van
der Laan heetten, niemand deed destijds enige moei
te het kort en bondig te houden.
Wat ook zo opvalt: geen van die grote jongens en
meisjes deed serieuze moeite de partijleden emotio
neel tegemoet te komen. Het trouwe kiesvolk, defol-
dervouwers, de koffieschenkers, de mensen zoals
John Diekema, ze simpten het misschien wel, dat het
Een Australische heeft haar bejaarde moeder 48 maal gestoken met een
BROODMES, nadat de 71-jarige vrouw had geklaagd dat haar lamskarbonade
niet gaar was. De 49-jarige dochter gaf gisteren voor een rechtbank in Melbour
ne toe dat ze haar invalide moeder doelbewust had verwond. De hevig bloeden
de moeder hield zich na de steekpartij dood en overleefde het geweld, aldus Au
stralische media. Volgens de advocaat van de vrouw was zijn cliënt een eenzaam
persoon en in wezen doodsbang voor haar moeder. Haar verantwoordelijkheids
gevoel, angst en stress zouden haar uiteindelijk te veel zijn geworden.
De CHAMPAGNEFLES is niet uitgevonden in Frankrijk, maar in het oude Rome.
Dat heeft de directeur van de archeologische dienst van Toscane, Carlotta Cian-
feroni, gezegd tijdens een congres over 'wijn en olie als basis van de antieke
keuken'. Volgens haar kwam het idee om mousserende wijnen in speciale amfo
ren te vervoeren uit het oude Rome. Cianferoni vertelde dat er indertijd al vaten
waren met lange dunne halzen en een met snoeren bevestigde kurksluiting om
te voorkomen dat de mousserende wijn eruit zou spatten. De Fransen hebben
deze vinding volgens de Italiaanse gewoon gekopieerd en geperfectioneerd.
Drie Britse ZUSJES van 12, 14 EN 16 JAAR zijn onderwerp van een BBC-docu-
mentaire over ZWANGERSCHAP en geboorte. Zij kregen vorig jaar alledrie een
kind. Hun moeder wijt dat aan gebrekkige seksuele voorlichting op school, be
richtte de BBC maandag. De jongste van het drietal, de 12-jarige Jemma Wil
liams, beviel in februari vorig jaar van een zoon. Slechts enkele weken na de be
valling ontdekten ook haar oudere zusjes Natasha (16) en Jade (14) dat zij in
verwachting waren. Zij bevielen respectievelijk in november en december. Moe
der Julie Atkins (38) geeft de school die haar dochters bezochten de schuld. Ze
vindt dat seksuele voorlichting voor jonge meisjes veel beter moet.
Wie zich altijd insmeert met zon
nebrandmiddel met een hoge be
schermingsfactor om huidkanker
te voorkomen, is niet zo gezond
bezig als hij of zij wel denkt. Dat
meldden Amerikaanse media gis
teren op basis van uitspraken van
wetenschapper Edward Giovan-
nucci van de universiteit van Har
vard op een congres van de Ame
rican Association for Cancer Re
search.
Wie een zogenaamde 'sunblock'
gebruikt, verhindert dat zijn li
chaam vitamine D aanmaakt. De
huid maakt die vitamine uit ultra
violette straling.
Zonnebrandmiddelen verhinde
ren dat proces. Die zonnebrand
middelen werden tot nu toe door
huidartsen en in voorlichtings
campagnes dringend aangeraden
om huidkanker te voorkomen.
Maar nu zijn er wetenschappers
die dat advies ter discussie stellen.
Giovannucci zei dat vitamine D
dertig sterfgevallen als gevolg van
kanker kan voorkomen tegenover
elk sterfgeval door huidkanker als
gevolg van minder preventieve
maatregelen.
„Ik zou iedereen willen uitdagen
om iets te vinden dat net zo goed
werkt tegen kanker als vitamine
D." Giovannucci stelt dat uit een
aantal recente studies is gebleken,
dat vitamine D helpt tegen kanker
van de dikke arm, lymfklierkan-
ker, prostaatkanker, longkanker,
en - ironisch genoeg - huidkan
ker.
De Amerikaanse wetenschapper
benadrukte dat zijn advies om
wat minder aan preventie te doen,
niet betekent dat mensen op het
strand moeten gaan liggen bak
ken. Hij en zijn collega's geloven
dat door een aantal keren per
week vijftien minuten zonder
zonnebrandmiddel in de zon te
zitten de huid al voldoende vita
mine D aanmaakt, anp
Een toonaangevende Australische bioloog wil dat Afrikaanse dieren als neushoorns en olifanten het noon
van Australië gaan bevolken. Alleen deze dieren kunnen al grazend een einde maken aan de opmars van I
gamba-gras, een snel woekerende grassoort uit Afrika, die in jaren vijftig werd ingevoerd door boeren. Vc
David Bowman moet 'Afrikaans gras ook door Afrikaanse dieren verwijderd worden'. Geen enkel dier in A
lië is in staat het tot 4 meter hoge gras in de Northern Territory weg te knabbelen. Het gras verdringt inhi
boom- en plantensoorten zoals de eucalyptus. Foto: EPA
De schooltandarts moet terug,
vindt het Instituut voor Ziektepre
ventie. In het Arnhemse Ziekenhuis
Rijnstate worden jaarlijks zo'n 250
kinderen onder narcose behandeld
aan hun gebit. De tandarts kan
niets meer voor hen doen.
Het kindje, amper twee jaar oud,
had tien gaten in zijn kiesjes. Van
een verpleegkundige hoorde
tandarts Jaap Boehmer dat de
jongen met een flesje Ice Tea op
de gang had zitten wachten. „Ice
tea", zucht Boehmer. „Ouders
denken dat ze dat met een gerust
hart aan hun kind kunnen geven.
'Thee kan toch geen kwaad', hoor
je dan. Maar Ice tea is zo zoet als
wat."
Boehmer en zijn collega's van het
Centrum voor Bijzondere Tand
heelkunde in Ziekenhuis Rijnstate
behandelen jaarlijks zo'n 500 pa
tiënten aan hun gebit onder nar
cose. Onder hen pakweg 250 kin
deren. Him gebit is zo slecht, dat
de tandarts niet meer kan helpen.
Boehmer geeft een voorbeeld aan
de hand van zijn dossier. „Acht
vullingen, twee kiesjes gesealed.
Dat betekent dat ik ze heb dicht-
gelakt met een soort nagellak, zo
dat er geen bacterie meer in kan.
Twee melkkiezen getrokken. Bij
een kind van vijf. Dat is geen uit
zondering, dit soort gevallen zien
we dagelijks. In de stoel bij de
tandarts krijg je dat niet voor el
kaar. Als je dat zou doen, is zo'n
kind zijn hele leven bang voor de
tandarts. Daarom doen wij het, na
verwijzing. Onder narcose."
Het is ook mogelijk dat de aange
taste tandjes moeten worden ver
wijderd. In dat geval gaat het kind
- geheel of gedeeltelijk - tande
loos door het leven. Totdat het
blijvend gebit doorkomt. Dat ge
beurt meestal als het kind onge
veer zes jaar is.
Tandjes kunnen al op jonge leef
tijd wegrotten door zuigflescariës.
Een vorm van tandbederf die ont
staat door het voortdurend sabbe
len aan een zuigflesje met zoete
drankjes. Ouders geven het hun
kind in veel gevallen als zoethou
dertje, weet Boehmer. „Een kind
dat moeilijk in slaap komt en veel
huilt, krijgt bij wijze van troost
een flesje sap mee naar bed. Met
alle gevolgen van dien."
In een brief aan minister Hooger-
vorst van volksgezondheid bepleit
het Nationaal Instituut voor Ge
zondheidsbevordering en Ziekte
preventie (NIGZ) de terugkeer van
de tandarts op school. „Vroeger",
zegt Boehmer, „greep de school
tandarts in vanaf 6-jarige leeftijd.
Veel kinderen die wij behandelen,
zijn een stuk jonger. We zien kin
deren van twee, drie jaar van wie
het gebit volledig is aangetast.
Maar het is zo dat de schooltand
arts kan bijsturen."
Ook zijn collega Marijke van Ger-
ven, tandarts angstbegeleiding en
gehandicaptenzorg, juicht de te
rugkeer van de schooltandarts
toe. „Daarmee pakje een groep
kinderen die anders tussen wal en
schip zou vallen. Naar de school
tandarts moet iederéén."
Je moet er vroeg bij zijn om tand
bederf bij je kind te voorkomen,
benadrukt Boehmer. Zodra de
eerste tandjes doorkomen twee
keer per dag poetsen met een
fluoridetandpasta. Met mate
snoepen én het gebruik van zoete
drankjes beperken. „Ook Diksap
bevat suiker", zegt Van Gerven.
„Ingedikt. Maar toch. Er zit wel
degelijk suiker in. Als je het flink
verdunt, is het minder schadelijk.
Dat geldt ook voor drankjes
Roosvicee of Karvan Cevitai
'Dat kan ik mijn kind wel g<
want het is toch gezond', d(
veel ouders. Maar geef het 1
mate. Of nog beter: geef wa
thee. Zonder suiker." Ook t
een goed alternatief. Hoew<
nog had ik een kindje van d
mijn spreekuur dat nog stee
borstvoeding kreeg", vertel
Boehmer. „Ook 's nachts. N
dermelk is zoet. En kan het
dus aantasten. Goed poetst
het credo."
Het effect van de zuigfles is
name zichtbaar in het bove 1
Dat hangt samen met de sü
van het drankje in de mond
die reden is het beter het ki
vroeg te laten wennen aan 1
drinken uit een beker.
De Britse PRINS HARRY
heeft zijn eerste repri
mande gekregen sinds
hij op 8 mei begon aan
zijn opleiding aan de mi
litaire academie Sand
hurst. De 20-jarige prins
kreeg de wind van voren
van een sergeant, omdat
hij met zijn handen in
zijn zakken tegen een
muur geleund stond. Hij
wachtte op een knip
beurt. Dat berichtte het
boulevardblad The Sun
gisteren. Foto: Reuters
In de nieuwste versie van het com
puterspelletje Tomb Raider krijgt
hoofdrolspeelster LARA CROFT klei
nere borsten. Het Britse computer
spel letjesbedrijf Eidos, dat Tomb
Raider produceert, hoopt op deze
manier meer vrouwelijke klanten te
trekken. Dit meldt het Britse dag
blad The Times. Lara Croft, met gro
te borsten, wespentaille en lange
benen, is nu voornamelijk populair
bij tienerjongens. De zeer sexy ver
schijning van Lara Croft zou echter
potentiële vrouwelijke klanten af
schrikken. In 'Tomb Raider: Le
gend', de achtste in de serie, is Lara
Croft dan ook minder uitdagend ge
kleed dan in eerdere afleveringen.
Naast de elektronische Lara Croft
zijn er ook Tomb Raider-films ge
maakt met de Amerikaanse actrice
Angelina Jolie in de hoofdrol. Foto:
Reuters
Foto: WFA
niet anders kon. Maar ze wilden troost, begrip, ge
deelde smart. Dat konden ze niet krijgen. Wel
woordenwatervallen vol zelfrechtvaardiging.
Na afloop, vier uur later, zag ik de echte Bo-
ris Dittrich uit het herentoilet komen. Hij
had het ervaren als leerzaam, zei hij. Ook
hem was het opgevallen dat de spreek
tijd, tussen bobo's en leden, oneerlijk
verdeeld was. Ik raadde hem aan een
bobo-beurt tot maximaal tien minu
ten te beperken. Toen hadden we het
over gebrek aan charisma.
Wat ik daarmee bedoelde,
legde ik haastig uit, was de
angst of het onvermogen om
emotioneel contact te krijgen
met de partijleden in de zaal.
De jonge Blair en Bill Clinton
konden, als door handoplegging
wonden helen. Dat vermogen was,
in de bestuurlijke top van D66 dui
delijk veel minder aanwezig. Tijd
voor nog een therapeutisch sessie? We
doen hem nog een keertje, in Ahoy,
voor alle partijleden, besloten Boris en
ik.
