REGIO
'Religie is als een placebopilletje'
Vezels
Theoloog Harry Kuitert (80) presenteert zijn nieuwste boek: 'Hetzelfde anders zien'
MAANDAG 23 171
Nederland leeft ongezond. Meer dan 60 procent van de bevolking
beweegt niet genoeg. Ook is het slecht gesteld met het Hollandse
voedingspatroon. Het merendeel van de burgers eet zichzelf dik
en ziek. De overheid investeert fors in de strijd tegen het onge
zonde leefpatroon. Journaliste Nancy Ubert probeert haar leven
te beteren en doet daarvan wekelijks verslag.
Vezels, denk ik. Vezels! „We
hebbep vezels nodig", zeg ik
tegen dochter Roxanne die
voor de gezelligheid is meege
fietst naar de supermarkt.
Terwijl we met het karretje
door de buurtsuper zigzag
gen, vertel ik haar wat ik de
afgelopen week heb geleerd
en wat ik eigenlijk ook al wist.
„Eet minimaal twee stukken
fruit per dag. En een half
pond groente, Rox. Samen
met volkoren graanproducten
en aardappelen gun je jezelf
daarmee een rijke dosering
vezels."
Roxanne heeft waarschijnlijk
iets van me nodig, want ze
doet net alsof ze hevig is geïn
teresseerd in mijn lezing. „Ve
zels zijn hartstikke goed voor
je. Wist je dat vezels ervoor
zorgen dat je minder risico
loopt op het ontstaan van be
paalde kankers? En als je ge
noeg drinkt heb je, als je vol
doende vezels binnenkrijgt,
ook meteen een goede stoel
gang. Af en toe hoor ik jou
klagen dat je zo moeilijk kan
poepen."
„Doe normaal", sist Rox.
„Over dat soort dingen praat
je toch niet als je in de super
markt loopt. Ik schaam me
rot." „Bovendien geven vezels
je het gevoel datje verzadigd
bent. Jij moppert toch wel
eens dat je de hele dag door
honger hebt?", blijf ik onver
stoorbaar mijn les vezelleer
oplepelen. „En dan hebben
vezels ook nog een gunstige
invloed op je cholesterolge
halte. Weet je wat dat is, cho
lesterolgehalte?"
„Mah-ham", bitst Rox. „Hou
nou op. Anders doe je verder
maar alleen de boodschap
pen."
We worden ruw gestoord.
Plotseling ram ik met mijn
karretje een ander winkelwa
gentje. Dat blijkt de kar van
mijn coach van de sport
school te zijn. „Zo", reageert
Edwin, „nu kan ik meteen
eens kijken of je echt je leven
aan het beteren bent. Eens
kijken wat er allemaal in je
karretje ligt." Vliegensvlug
scan ik mijn buit. Het valt
mee. Veel groenten, een zak
appels, twee oogmeloenen en
vruchtenzuiveldrank zonder
vet en suiker. Plus een pak
dubbelvla. (Die vla is voor de
kinderen, maar dat gelooft
Edwin vast niet.) Gelukkig
geen repen, zakjes of pakjes
van een één of ander magisch
dieet dal normale voedings
gewoonten moet vervangen.
Niet dat Edwin mijn wagentje
echt gaat inspecteren. Hij
plaagt me gewoon graag. Ik
kan hem niet terugpakken.
Dat zijn kar op twee paprika's
na nog helemaal leeg is, had
ik direct bij de botsing al ge
zien.
(Ik heb de idiote gewoonte
dat ik altijd bij andere mensen
in de winkelwagen kijk. Zie ik
zakken snoep, zakken patat,
flessen gezoete frisdrank en
pakken koek terwijl mijn wa
gen is volgeladen met volko
ren producten, groenten en
fruit, dan ben ik trots op me
zelf. Is de kar van mijn tegen
stander echter 'gezonder' ge
vuld dan die van mij, dan
overspoelt me een gevoel van
frustratie en jaloezie.)
Stiekem pissig dat ik Edwin
niet met repen chocolade heb
kunnen betrappen, shop ik
verder met Rox. „Wil je nu
weer eens een zak drop ko
pen", smeekt ze. „Je hebt echt
al weken geen snoep meer ge
kocht. Ik ben een puber. Ik
moet mijn problemen af en
toe kunnen weg-eten. Dat
doen al mijn vriendinnen."
Plots herinner ik me de tip die
mijn moeder me vroeger al
eens gaf en die ik deze week
per e-mail van www.mijnleef-
stijl.nl ook weer kreeg: 'Maak
voordat u boodschappen gaat
doen een boodschappenlijst
en koop alleen deze produc
ten. Doe uw inkopen na het
eten. U zult dan minder in de
verleiding komen om vette en
calorierijke producten te ko
pen'.
„Drop staat niet op de lijst",
probeer ik. „Welke lijst? Mam,
je hebt geen lijst bij je. Ik wil
drop. Eén keertje maar. Een
kind heeft recht op snoep. En
pubers helemaal." Ik ga over
stag. „Maar stop die zak wel
onder de appels, want ik wil
niet dat Edwin ziet dat ik drop
koop. En als we thuis zijn doe
je op internet eerst de vezel
test. Als blijkt dat je genoeg
vezels binnenkrijgt, mag je die
zak drop hebben."
Vol ongeloof kijkt Roxanne
me aan. „Dit meen je niet!
Dat heb ik weer... een moeder
bij wie alle vezels naar het
hoofd zijn gestegen."
Nancy Ubert
Reageren? n.ubert@hdc.nl. Ook de
vezeltest doen? www.eettest.nl
VRAAG
Kauwen teisteren de 'binnenstad' van Oegstgeest. Vooral kim
met eten in hun nabijheid moeten oppassen voor de kraai-loc
die zich schrikbare
'Je kunt die kauwen de kinderhapjes t<
toch niet afschieten?' van der'bent.'w
en voorzitter van d
gelclub Katwijk. En uitgesproken fan van de zwarte vogel.
En daarna drukt hij zijn snavel in de boterham van een p
„Ja, maar wat moet je dan? Je kunt kauwen toch niet afschil
Mensen kunnen tegenwoordig zo weinig meer hebben van
Het is toch triest dat ze soms zelfs nesten weghalen."
Een advies voor de mensen in Oegstgeest?
„Toch maar voorzichtig zijn met etende kinderen. En voora j
passen voor de ogen, want kraaiachtigen zijn dol op glinste
dingen."
Kijkt u door het optreden van de kauwen in Oegstgeest nu 1
aan tegen de vogels?
„Nee, de kauw behoort - met zijn onhebbelijkheden - nogi
tot mijn favoriete vogelsoorten. Onder de meeste vogelaars
trouwens niet populair, omdat hij andere vogels dwarszit, 1
natuurlijk jammer dat een kauw net dat ene vogeltje heeft 0
ten. Maar bovenal vind ik de kauw een fascinerende vogelfa e
tekst: Tim Brouwer de Koning foto: Hielco
UIT DE ARCHIEVEN
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: T. Klein en H. de Wit
E-mail: directie@hdcmedia.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor,
Adriaan Brandenburg
E-mail: redactie.ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
De openingstijden van de receptie zijn:
Maandag tot en met donderdag
van 08.30-16.30 uur
Vrijdag van 08.30 -12.30 uur
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten: overlijden, geboorte, jubilea
en andere familieberichten, desgewenst met
foto en/of afbeelding, via www.hdcmedia.nl of
per e-mail: familieberichten@nhd.hdc.nl.
Indien geen e-mail: fax 072-5196696, tel. 072-
5196699.
ADVERTENTIEVERKOOP
Advertenties m.b.t..
Auto's: 072-6813661
Onroerend goed: 023-5 ''S0 543
Personeel: 075-6813677
Overige detailhandel: 071-5 356 300
Reclamebureaus kunnen contact opnemen
met: 075-6813636
LEZERSSERVICE
0800 -1711 (gratis)
Mobiel: 072 - 5196800
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut. ine.)
p/kw €56,70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (K
worden verzonden geldt een toeslaï
aan portokosten per verschijndag 38
Voor zaterdagabonnementen geldt jg
zaterdag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging;.0800-1711 (gratis) q
Mobiel: 072 - 5196800.
ma t/m vr 07.30-17.00 uur; za: 08.0:
(als op zaterdag voor 12.00 uur woiï
wordt de krant dezelfde dag nabe» P'
tussen 12.00 en 13.00 uur belt, ontvi
krant op maandag.)
OPZEGGEN
Opzeggen van abonnementen: uitsl
schriftelijk, uiterlijk één maand vo<n 11
de abonnementsperiode, ta.v. afdei g
lezersservice, postbus 2,1800 AA A!i
Voor leveringsvoorwaarden abonne
www.leidschdagblad.nl of KvK-nurr
37014187.
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankred
aanzien van (de inhoud van) deze u d<
worden uitdrukkelijk voorbehouden ie
rechten berusten bij HDC Uitgeverij y
c.q. de betreffende auteur.
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken w f
beeldende kunstenaars aangesloten ft
CISAC-organisatie zijn geregeld mei Q
Beeldrecht te Amstelveen.
ANNO 1955, Maandag 23 Mei
LEIDEN - Traditiegetrouw vierden de kinderen van de clubs va
Leidsche Volkshuis Zaterdagmiddag het lentefeest. Het werdg
den in de Stadsgehoorzaal. De weersomstandigheden lieten m<
de kinderen in de openlucht dit feest, hun feest, te laten vierer
lukkig laat de jeugd zich hun vreugde niet zo gauw vergallen. D
heel wat meer voor nodig dan een koude, gure wind. Zij waren
Stadsgehoorzaal niet minder blij om, dat de lente gekomen wa
Al doken de mensen buiten diep in de kragen van hun jassen;I
speelden de kinderen hun hartverwarmende spel, dat altijd we
spreekt en blijft bekoren. Zij zongen en ze speelden van de zon
herfst, de winter en van de lente., die begroet werd met wuiven
pekruid. Rondom de Meiboom werd er vrolijk gedanst, de 'lenti
voorop. 'Laat ons zingen van de zon en van alle jonge bloemen;
jaar is zo vol van weelden, oh, niet öp te noemen.'
Religie is bedacht door de
mens om te bezweren wat hij
niet de baas kan. Voor kerken
blijft er toekomst wanneer ze
bereid zijn op die religieuze
oerbehoefte in te spelen. Zegt
de theoloog Harry Kuitert in
zijn nieuwste boek.
'Kan die man niet eens op
houden?' Hij kent de verzuch
ting. Harry Kuitert, al tiental
len jaren een veelbesproken
theoloog, van huis uit gerefor
meerd, heeft in zijn regelma
tig verschijnende en immer
goed verkopende boeken
steeds meer christelijke waar
heden los- en dogma's achter
zich gelaten. Drie jaar geleden
was hij zo ver dat hij (in 'Voor
een tijd een plaats van God')
schreef: „God is een religieus
misverstand."
Kuitert is inmiddels tachtig.
En nee, hij houdt niet op. „Ie
mand heeft zijn laatste woord
pas gesproken als hij dood is,
en zolang ik dat niet ben, zet
ik mijn tocht voort, in de
hoop dat ik toch een keer zal
tegenkomen wat ik zoek." En
zo is er dan nu weer een
nieuw boek, getiteld 'Hetzelf
de anders zien'.
De inhoud van het boek in
één zinnetje? Kuitert: „Van
verbeelding moet je geen
waarheden maken." Dat is
precies wat de kerken volgens
hem hebben gedaan. Religie
was volgens hem ooit heel
zinvolle verbeelding. Vandaar
dit boek. „Ik probeer bij te
lichten, zodat mensen kun
nen zien hoe het doolhof van
het geloof in elkaar zit. En zelf
de uitgang kunnen vinden, als
ze eruit wülen."
Met verbeelding, zet Kuitert
uiteen, gaven verre voorou
ders antwoord op religieuze
oervragen naai" de zin van het
leven. „Religie is mensen
werk, van beneden, we heb
ben haar zelfbedacht als in
strument om te bezweren wat
we niet de baas kunnen."
Het is volgens hem misgegaan
toen die verbeelding stolde en
in de religies als absolute
waarheden met eeuwigheids
waarde werden vastgelegd.
„Ze blokkeren de zoektocht,
omdat ze hun voorstellingen
niet meer los kunnen laten
zonder zichzelf te verliezen."
En: „Waarheden doen niets.
Ze halen je niet van je plaats,
ze zijn er alleen om ze er als
geloofsverplichting op na te
houden. Verbeelding laat ons
hetzelfde anders zien, en dat
werkt."
Kuitert illustreert: „Denk aan
een placebopilletje. Er zit
niets in, er hoeft niets in te
zitten en toch doet het wat
het belooft: het werkt. Zo
hoeft de hemel niet een echte
hemel te zijn, het hiernamaals
niet echt te bestaan, God niet
een echt wezen te zijn, om
toch betekenis te hebben. De
verhalen spreken tot de ver
beelding. Ze spréken, dat is
wat ze doen als ze werken."
Hij verwerpt het verwijt dat
hij kerk en christendom wil
afschrijven. Kuitert vindt dat
gelovigen dat eerder zelf
doen. „Wie de riedels van
dogmatische gelovigen over
God moet aanhoren, voor ra
dio en televisie, is blij dat hij
ervan verlost is, begrijpt hoe
God kapot gemaakt is. En dus
niet door de atheïsten, maar
Theoloog Harry Kuitert: „Ik probeer bij te lichten, zodat mensen kunnen zien hoe het doolhof van het geloof in elkaar zit. En zelf de
uitgang kunnen vinden, als ze eruit willen." Foto: GPD/Niels Westra
door gelovigen."
Met liefde loopt Kuitert wel
met zijn boek 'de managers
van het geloof voor de voe
ten. Want geloof behoort iets
te zijn waarover ieder kan en
mag meepraten. „Een mens
moet zich niet onderwerpen
aan mensen die zichzelf tot
handlangers van God hebben
benoemd, al dan niet in apos
tolische successie."
Watje overhoudt als leerstel
ligheden worden afgedankt?
Een geloof dat weer hanteer
baar wordt, zegt Kuitert.
„Want verbeelding verplicht
niet, verbeelding spreekt aan
of doet dat niet. Herleid de re
ligie tot wat ze van huis uit is
geweest, zie haar als een pro
duct van de verbeeldende
mens, die geen ander wapen
had om zich de chaos waaruit
hij zelf is ontstaan van het lijf
te houden, dan juist zijn ver
beelding."
Willen kerken geen sterfhui
VÉT COOL
ANNO 1980, vrijdag 23 mei
LEIDERDORP - Leden van de Leiderdorpse raadscommissie vot
nomische zaken tussen begeven zich de peilers waarop het ni
winkelcentrum Winkelhof rust, tijdens een bezoek dat gister
werd gebracht aan het buurgebouw van het gemeentehuis, li
gustus moet het complex openen. Foto: archief Leidsch Dagbl
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertiend 0(
plaatsing 2,50 (afdruk van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op giroi
8406 t.n.v. HDC Media b.v., Postbus 2,1800 AA Alkmaar, onder vermeldi
Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante bei
de balie van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijg) 3
binnen drie weken thuisgestuurd.
zen worden, dan zullen ze
volgens Kuitert een doorstart
moeten maken door het mo
nopolie op waarheden voor
verbeelding in te ruilen. Doen
ze dat, dan voorspelt Kuitert
hen een toekomst die beter is
dan het bestaan in de marge
van nu. „De kerk mag zich
uitputten in waar ze goed in
is: in de religieuze verbeelding
van mensen."
De moderne mens moet vrij
moedig kunnen shoppen en
de kerken treden, zo ziet Kui
tert het voor zich, als service
verlenende providers met een
even uiteenlopend als vrijblij
vend aanbod. Kerken hebben
volgens hem heel wat te bie
den aan 'voorzieningen die
deuren kunnen openen naar
een royaler, vruchtbaarder en
creatiever mens-zijn', zoals
zielszorg, rituelen (zeker bij
de overgang naar de dood) en
een vluchtheuvel.
De oude, vertrouwde kerk
diensten vormen 'een niet te
onderschatten vorm van
dienstverlening aan een gene
ratie die nog weet heeft van
een christelijke traditie'. Al
leen, dat houdt een keer op.
„Nog een poosje heimwee-
diensten en dan komt de laat
ste die het licht uitdoet. Ik
moet er niet aan denken! Het
gemis zal groot zijn, maar
geen ramp. De christelijke
kerk is opgegaan in de cul
tuur, ze heeft haar dienst ver
richt, hopen we", verzucht en
voorzegt Kuitert.
Kerken kunnen de mensen
weer zichzelf als de grote zin
gever laten ontdekken. Met
het bijbelse beeld van de
mens als een tempel van de
Geest is niets mis, zegt Kui
tert. Alleen wil hij 'geest' met
een kleine letter schrijven en
'de' ervoor weglaten. „Het
doet te veel denken aan een
wezen dat rondwaart en bezit
kan nemen van mensen.
Geest is niet een wezen."
„In de tempel huist niet een
god of God, ook geen vonkje
of splintertje god, binnen
huist helemaal niets. Tempel
kunnen we hem noemen,
omdat hij behuizing is van het
wonder. Niet zelf het wonder,
maar de plek waar we het te
genkomen. Verder kunnen
niet gaan zonder het wonder
weer te verraden."
Waar de geest blijft na het
sterven? Een typisch Kuiteri-
aans antwoord: „Geest vinden
we terug in haar product, de
cultuur waarin we leven, de
wereld van betekenis waaraan
we deelnemen. Bescheiden
deelnemen, niet meer dan
dat."
'Is that all there is?' „Ja, wat
moet er meer zijn? Een geluk
kig leven, zolang we er zijn?
Zeker. Zorg daarvoor, voor je
zelf en voor anderen. Als wij
dat niet zelf doen, ervoor zor
gen, als we niet anderen daar
in bijstaan, dan gebeurt er
niets. Wij hebben geen plaats
vervangers, er is niemand die
het van ons overneemt, niet
het verlenen van betekenis en
niet het passen op elkaar.
Doodgaan kunnen we niet
veranderen. Als iemand te
vroeg dood gaat, heeft hij wat
gemist, een groot stuk gemist.
Dat is niet te verhelpen, we
kunnen alleen zorgen dat zo
iemand het goed had gedu
rende dat tijdje dat hij bij ons
wasAldus Kuitert.
Wim Schrijver
Wat vindt u van het gedrag van de kauwen rond winkelce
Lange Voort in Oegstgeest?
„Het klinkt uitzonderlijk, al lijkt het mij een lokaal probleen
hoor er vooral van op dat een groep kauwen de mensen scl
aanjaagt. Van een enkele tamme kauw zou ik me kunnen vt
len dat hij het eten van een kind afpakt. Zo'n vogel was alsl
gewend om voedsel te krijgen en denkt natuurlijk: hé, eten,
voor mij. Maar ik kan me niet voorstellen dat iemand een gi
groep tamme ka
WmmÊÊUÊm® heeft losgelaten.
|B|pjjPs& dat is geen verkl;
Wat doet een ka
normaal?
„Een kauw is pie
niet schuw. Hij
het gezellig bij d
sen en nestelt zit
soms in een schi
steen. Voor andf
gels is een kauw
leuk, want hij isi
renrover. Hij heeft ook zijn vieze kanten, want een kauw stc
ook op paardenmest en hondenuitwerpselen.
