geveegd in Rijnland
BUITENLAND
Weer geweld in voormalige Sovjetstaat
Schroder gokt op nieuwe verkiezingen SPD van de kaart
Roerige tijden voor opperrabbijnen van Israël
CDU aan de macht in grootste Duitse deelstaat
'Europa heeft Plan B als
Fransen tegenstemmen'
Dr Karzai haalt uit naar VS
Plan voor
redding van
opdrogende
Dode Zee
Mogelijk 42 soldaten
in Chili doodgevroren
dam in cel
twee bij twee'
t - In Camp Cropper, dp
geheime gevangenis
addam Hussein vast zit,
cellen maar twee bij
ieter en hebben geen ra-
)it zegt een voormalige
frager in Camp Cropper,
dinggevende Australi-
apeninspecteur, in een
ew met de Britse krant
iserver. De gevangenen
n door een kleine ventila-
i naar buiten kijken. Die
soms bij wijze van straf
e bewakers vergrendeld.
irs tegen
sur in VS
icton - De Amerikaanse
tad Washington heeft
larschuwingssysteem van
gekregen om terreuraan-
vanuit de lucht te voor-
l De ingebruikname
ïog geen twee weken na
ident met een verdwaald
rliegtuigje, dat tot de eva
van Witte Huis en parle-
district leidde. Het nieu-
teem straalt rode en
lasers in cockpits. Het is
d als signaal dat piloten
iers moeten wijzigen om-
het verboden luchtruim
Washington naderen.
n mens in
0 onsterfelijk
1 - Als de wetenschappe-
loruitgang verder door-
eft de mens in 2050 uit-
onsterfelijkheid. Dit
voor het lichaam,
:1 voor het brein. Com-
ijn dan naar verwach-
ver ontwikkeld dat de
ite herseninhoud van
nde gedownload en
lard kan worden. Dit
Britse futuroloog Ian
in het weekblad The
Pearson is hoofd van
ilogie-afdeling van te-
atschappij British Te-
ht tsunami
erschat
icton - De aardbeving
lecember in Azië de do-
tsunami veroorzaakte,
:ker dan wetenschap-
ivankelijk dachten. We-
ippers denken nu dat de
een kracht van 9,15 op
tal van Richter had. Eer-
jen zij uit van een kracht
Dat blijkt uit een studie
iet tijdschrift Science is
iceerd. Zes maanden na
lami „rinkelt de aarde
eds als een bel", zei on-
ker Roland Burgmann
iet tijdschrift. Nooit eer
gen wetenschappers vol-
urgmann de kans zulke
lardbevingen te onder-
I. De tsunami eiste onge-
10.000 mensenlevens
naar rechts
- ij Verhofstadt
i - De Vlaamse liberale
gspartij VLD van pre-
erhofstadt wil op econo-
terrein een veel rechtsere
ktgerichte koers gaan
Zo pleit de partij voor
engere aanpak van werk-
dahng van de belastin-
meer loonafspraken
de vakbonden om. De
lopt zo kiezers te winnen
igen over te stappen
et Vlaams Belang, de op-
van het voor racisme
deelde Vlaams Blok.
;o<to»en Egypte
ijn r grens Gaza
maandag 23 mei 2005
•bij.
h»
Egypte wil 1500 tot
lanschappen naar de
net Israël sturen om te
:en dat de Israëlische
icht van de Gazastrook
en Palestijnen 'ordelijk'
jc^ pt. Volgens het vredesak-
dat Egypte en Israël in
IS oten, mag Egypte alleen
wapende militairen lege-
igs de grens met Israël.
lei
osief op
ltsj ts NAVO-top
ƒ31 olm - Enkele dagen voor
'O-ministers van buiten
zaken bijeenkomen in
«dse stad Aare, heeft de
in een dorpje daar vlak-
fles met explosieven ge-
De fles was verbonden
a tijdmechanisme. Een
woordvoerder wilde niet
of het om een bom ging
krachtig die was.
ld< leren in Noord
g nda vluchten
u - In Noord-Uganda
april volgens Unicef nog
1.000 kinderen op de
jeslagen voor het Ver-
fervan de Heer (LRA).
waren er al 30.000
kinderen die niet
en te slapen. Het LRA
aanvallen de afgelo-
en opgevoerd. Het LRA
ds 1986 al meer dan
Ugandese kinderen ont-
Jongens worden tot
daten gemaakt, meisjes
lavinnen.
door Wierd Duk
Berlijn - Het is even wennen: bondskanse
lier Angela Merkel (CDU). De kans dat Mer
kel, leidster van Duitslands grootste opposi
tiepartij CDU/CSU, de zittende bondskanse
lier Gerhard Schroder deze herfst aflost en
haar intrek neemt in het Kanzleramt in Ber
lijn is groot.
Als het aan Schroder ligt worden er deze
herfst in de Bondsrepubliek vervroegde
Bondsdagverkiezingen gehouden. Schrö-
ders rood-groene coalitie in Berlijn wil, na
de zware verkiezingsnederlaag gisteren in
de belangrijke deelstaat Noordrijn-Westfa-
len (NRW), de kiezers het laatste woord ge
ven: zo verder gaan? Of wil Duitsland een
wisseling van de wacht? De aankondiging
van Schroder, kort nadat duidelijk werd dat
de SPD in NRW na 39 jaar onafgebroken
regeringsdeelname een historische neder
laag had geleden, sloeg in als een bom.
Waarnemers hadden rekening gehouden
met - ingrijpende - personele wijzigingen
in Schröders Bondsregering als reactie op
ANA
de nederlaag. Maar aan vervroegde lande
lijke verkiezingen hadden weinigen ge
dacht. Schroder trok met zijn voorstel het
initiatief naar zich toe. 'De kiezers moeten
zich eerder kunnen uitspreken over de
vraag door wie zij geregeerd willen wor
den', redeneren de sociaal-democraten.
Want na het verlies van NRW heeft rood
groen geen machtsbasis meer in de regio.
De sociaal-democraten
zijn nog slechts in vijf van
de zestien deelstaatrege
ringen vertegenwoordigd.
De Groenen zijn in de
provincie zelfs helemaal weggevaagd en
hebben alleen nog zitting in Schröders
bondsregering. De 'bittere nederlaag', al
dus Schroder, in het hartland van de Duitse
sociaal-democratie zou zijn terug te voeren
op de hoge werkloosheid tussen Rijn en
Roer. Van Duitslands vijf miljoen werklo
zen, leven er een miljoen in NRW. Dit is 12
procent van de beroepsbevolking. Maar
niet alleen wat betreft de werkgelegenheid
doet NRW, ooit de indrukwekkende motor
van Duitslands industriële voorspoed, het
slechter dan vergelijkbare, zwaarwegende
deelstaten als Beieren, Baden-Würrtem-
berg en Hessen, waar de oppositie aan de
macht is. Onder de sociaal-democratische
minister-president Peer Steinbrück ver
breidde zich onder de inwoners van NRW
langzaam maar een depressieve stemming.
Op alle belangrijke politieke dossiers - ar
beidsmarkt, veiligheid, gezondheidszorg,
onderwijs - achten de kiezers de oppositie
bekwamer. Dit werd Steinbrück, die nota-
bene geldt als een van de
V F meest competente regio
nale sociaal-democrati
sche leiders, uiteindelijk
fataal. Of Gerhard Schro
der, die bekend staat als een politieke po
keraar, met zijn verrassende mokerslag het
tij in enkele maanden kan keren, is nu de
vraag. Schroder gokt erop dat de oppositie,
die tot nog toe vooral uitblinkt door onder
ling gekrakeel en inhoudelijke vaagheid,
niet in staat zal zijn tijdig een aansprekend
alternatief te formuleren voor zijn Hervor
mingsagenda 2010. Ook in 2002 stond
rood-groen er in de peilingen abominabel
voor, maar uiteindelijk waren het toch
Schroder en Groenen-leider Joschka Fi
scher, de politieke straatvechters, die aan
het langste eind trokken.
door onze correspondent
Wierd Duk
Berlijn - De Duitse bondskanse
lier Gerhard Schroder (SPD) wil
de voor herfst volgend jaar ge
plande Bondsdagverkiezingen
met een jaar vervroegen. Met
zijn onverwachte voorstel rea
geert Schroder op de historische
nederlaag van zijn sociaal-demo
cratische SPD en haar coalitie
partner De Groenen bij verkie
zingen in de deelstaat Noordrijn-
Westfalen (NRW).
Na 39 jaar onafgebroken rege
ringsdeelname werd de SPD in
Duitslands dichtstbevolkte
deelstaat gisteren door miljoe
nen ontevreden kiezers naar
huis gestuurd. De SPD eindigt
op 35,1 procent van de stem
men en boekt daarmee het
slechtste resultaat in vijftig jaar.
„Een bittere nederlaag", aldus
een duidelijk aangeslagen
Schroder. „De politieke steun
voor het voortzetten van ons
werk is met deze nederlaag
weggevallen."
De christen-democratische
CDU won met een verrassend
grote marge en komt uit op 44,8
procent van de stemmen. CDU-
lijsttrekker Jürgen Rüttgers zal
met de liberale FDP, die 6,1
procent in de wacht sleepte,
een coalitie vormen.
De regerende minister-presi
dent Peer Steinbrück (SPD), die
werd afgerekend op de hoge
werkloosheid in zijn regio, er-
SPD-leider en premier van Noordrijn-Westfalen Peer Steinbrück kijkt
somber als hij de eerste prognoses van de verkiezingsuitslag onder
ogen krijgt. Hij zou in de loop van de dag niet vrolijker worden. Zijn
partij kreeg een pak slaag van de kiezer. Foto: Reuters
kende zijn 'zware nederlaag'.
Schroder zei in een korte reac
tie 'zo snel mogelijk, waar
schijnlijk deze herfst' vervroeg
de Bondsdagverkiezingen te
willen uitschrijven. Volgens
SPD-partijvoorzitter Franz
Müntefering 'is het tijd dat in
Duitsland de verhoudingen hel
der worden'. „De kiezers moe
ten duidelijk maken door wie
zij geregeerd willen worden",
aldus Müntefering. Commenta
toren spraken gisteravond over
'een crisisachtige stemming in
het land'. Nu Noordrijn-West
falen als laatste regionale rood
groene machtsbolwerk wegvalt,
heeft Schröders rood-groene
boston De Afghaanse president Hamid Karzai krijgt de ceremoniële
gewaden omgehangen die horen bij het eredoctoraat in de rechten,
dat hij gisteren kreeg van de Universiteit van Boston. Zo tevreden als
hij bij zijn promotie kijkt, zo hard haalde hij een dag eerder uit naar
Amerika. Hij zei dat hij „diepgaand geschokt" was over de mishan
delingen op een Amerikaanse legerbasis bij de Afghaanse hoofdstad
Kabul, na berichten dat militairen twee gevangenen bijna letterlijk
tot pulp hadden geslagen. Het tweetal overleefde de mishandeling
niet. Hij eiste bestraffing van de daders en zal vandaag aan president
Bush vragen alle Afghanen in Amerikaanse gevangenissen over te le
veren aan de Afghaanse autoriteiten. De Amerikanen - gesteund
door Nederlandse commando's - vechten in Afghanistan tegen het
terreurnetwerk van al-Oaeda. De leider daarvan, Osama Bin-Laden,
zullen ze volgens Karzai niet vinden: „Ik weet niet waar hij is. Ik kan
verzekeren dat hij niet in Afghanistan is. Als hij daar was geweest,
hadden we hem te pakken gekregen." Foto: Reuters
londen/anp/afp - De Europese
leiders hebben wel een geheim
plan om de Europese grondwet
te redden als de Franse kiezers
die in het referendum van 29
mei met een kleine meerder
heid afwijzen. Dat stelt de Brit
se krant The Sunday Telegraph.
Tot dusver was het parool in de
EU dat er geen 'plan-B' is.
Daarmee werd de indruk ge
wekt dat een Frans 'non' het
einde van de grondwet zou be
tekenen, maar dat niemand
daar eigenlijk aan wilde den
ken.
Het 'plan-B' is er volgens de
krant alleen voor het geval het
verschil tussen de Franse ja- en
nee-stemmers klein is. Op een
groot verschil ('grand Non')
hebben de leiders volgens The
Sunday Telegraph geen ant
woord, behalve dan dat de Eu
ropese grondwet 'in feite dood
is'.
Plan-B houdt in dat er na een
'petit Non' een spoedverklaring
van de 25 Europese lidstaten
komt, waarin onder meer staat
dat de ratificatieprocedures van
de grondwet moeten doorgaan
en dat het verdrag door alle 25
landen moet worden goedge
keurd om van kracht te kunnen
worden. In het plan staat verder
dat Frankrijk nog een keer moet
gaan stemmen als alle andere
landen het verdrag geratificeerd
hebben.
In Zweden is kennelijk nog niet
doorgedrongen dat er een
'plan-B' is. Daar hebben de
twee kleinste regeringspartijen -
Groenen en Links - gisteren ge
zegd dat Zweden moet ophou
den met het ratificatieproces als
de Fransen tegen stemmen.
Groenen en Links regeren sa
men met de sociaal-democra
ten, die zonder hun steun niet
aan de macht kunnen blijven.
Partijvoorzitter Peter Eriksson
van de Groenen zei dat „de
meeste Zweden het totaal ab
surd zullen vinden als Zweden
doorgaat met iets dat al mislukt
is". Een meerderheid van de
Denen is van plan om in een
referendum vóór de Europese
grondwet te stemmen. Uit een
peiling blijkt dat 56 procent van
de Denen op 27 september de
grondwet wil erkennen. Onge
veer 45 procent van de kiesge
rechtigden weet al zeker dat ze
vóór de Europese grondwet
zullen stemmen, terwijl 11 pro
cent zegt dat 'waarschijnlijk' te
zullen doen.
Berlijnse coalitie in de regio's
en in de Bondsraad (de Duitsé
Eerste Kamer) te weinig steun,
redeneren de sociaal-democra
ten. „Deze patstelling moet
worden doorbroken ".aldus
Müntefering.
CDU-leider Angela Merkel is
blij met vervroegde verkiezin
gen: „Elke dag dat rood-groen
korter regeert, is een goede dag
voor Duitsland." Op de vraag of
zij als kanselierskandidaat van
CDU /CSU zal aantreden, wilde
Merkel niet ingaan. Het goede
resultaat van haar partij in
NRW noemde de oppositieleid
ster 'sensationeel' en een 'his
torische zege'.
shuneh/anpo-afp - Jordanië,
Israël en de Palestijnse Autori
teit willen water uit de Rode
Zee naar de Dode Zee pompen
om te voorkomen dat de laagste
zee ter wereld uitdroogt. De
landen hebben gisteren beslo
ten de mogelijkheden daarvan
te onderzoeken.
Het onderzoek moet uitwijzen
wat de gevolgen zijn als er da
gelijks een grote hoeveelheid
water door een grote pijp over
een afstand van 200 kilometer
wordt gepompt. Daarvoor zou
onder meer een klein kanaal
tussen Jordanië en Israël nodig
zijn.
De Dode Zee verliest volgens
deskundigen veel water, waar
door de natuur in de hele regio
wordt bedreigd.
De Jordaanse minister van Wa
ter, de Israëlische minister van
infrastructuur en de Palestijnse
minister van planning kondig
den de overeenkomst aan in de
marge van het Wereld Econo
misch Forum in de Jordaanse
stad Shuneh aan de Dode Zee.
Politie Azerbeidzjan maakt hardhandig einde aan protest
door onze correspondent
Remco Reiding
moskou - Opnieuw zijn betogers in een
voormalige Sovjetrepubliek slaags ge
raakt met de oproerpolitie. In Azerbei
dzjan werd zaterdag een demonstratie
voor vrije verkiezingen door de politie
hardhandig beëindigd. Tientallen men
sen kregen klappen. Volgens de politie
van Bakoe, de hoofdstad van Azerbei
dzjan, werden 45 betogers gearresteerd.
De oppositie spreekt van enkele honder
den arrestanten. Hoeveel gewonden er
zijn gevallen, is onduidelijk. Volgens de
politie waren 500 betogers op de been.
De oppositie houdt het op enkele dui
zenden.
Aan de demonstratie ging een golf van
arrestaties vooraf. Dertig leden van de
oppositie werden daarbij gearresteerd.
Westerse landen hebben het ingrijpen
van de politie veroordeeld.
De ongeregeldheden in Azerbeidzjan
volgen op een mislukte revolutie in Oez-
belastan. Daar kwamen anderhalve
week geleden tenminste 169 mensen om
het leven, nadat veiligheidstroepen het
vuur hadden geopend op betogers. In
Georgië, Oekraïne en Kirgizië, andere
voormalige Sovjetstaten, greep de oppo
sitie de afgelopen anderhalf jaar de
macht na vervalste verkiezingen.
De oppositie in Azerbeidzjan vreest dat
de parlementsverkiezingen in november
oneerlijk zullen verlopen. Sinds de pre-
sidentsverkiezingen in oktober 2003,
toen Ilham Alijev werd verkozen als op
volger van zijn overleden vader Gejdar
Alijev, zijn de spanningen tussen de op
positie en de regering opgelopen. Ilham
Alijev, die Azerbeidzjan op autoritaire
wijze regeert, zou door fraude aan de
macht zijn gekomen.
De demonstratie was verboden, omdat
die slechts enkele dagen voor de officiële
opening van de belangrijke oliepijplei
ding Bakoe-Tbilisi-Ceyhan plaatshad.
De ceremonie wordt woensdag bijge
woond door veel hoogwaardigheidsbe
kleders, onder wie de Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken Condo-
leezza Rice. De VS hebben het ruim 3
miljard euro kostende project, dat de af
hankelijkheid van olie uit het Midden-
Oosten zou verminderen, gesteund.
door onze correspondent
Ad Bloemencfaal
tel aviv - De Israëlische opperrabbijn
Jona Metzger hangt vervolging boven
het hoofd wegens het aanvaarden van
smeergeld en het misbruiken van zijn
functie. De politie zegt over voldoende
bewijs te beschikken dat het luxueuze
David Citadel Hotel in Jeruzalem de
door de staat betaalde rabbijn en zijn
gezin wekenlang heeft gefêteerd Ook de
bureauchef van het opperrabbinaat en
enkele werknemers van het hotel zullen
zich moeten verantwoorden.
Het zijn roerige tijden voor de opperrab
bijnen, van wie Israël er twee heeft: een
Ashkenazische (Oost-Europese) en een
Sefardische (Oosterse). Beiden zijn de
afgelopen weken door de politie ge
hoord over verschillende zaken. De
vrouw en een zoon van de Sefardische
opperrabbijn, Shlomo Amar, zullen bin
nenkort voor de rechtbank verantwoor
ding moeten afleggen over hun rol in de
zware mishandeling van een 17-jarige
jongen.
De jongen was via het internet in con
tact gekomen met een 18-jarige dochter
van Amar. Hoewel hij orthodox-religieus
is stelde de familie Amar de relatie niet
op prijs. Meir Amar, een oudere zoon,
ontvoerde en mishandelde de jonge
man, samen met twee Palestijnse vrien
den. Zijn moeder, Mazal, zou hebben
nagelaten in te grijpen. Volgens de poli
tie is uit verhoor gebleken dat opperrab
bijn Amar zelf van niets wist. De zaak is
breed uitgemeten in de Israëlische me
dia.
Gisteren werd bekend dat de politie na
een tien uur durend verhoor vervolging
aanbeveelt tegen Amars Ashkenazische
collega, Jona Metzger. Hij zou samen
met zijn gezin tijdens joodse feestdagen
gratis in twee kamers hebben verbleven
van het David Citadel Hotel in Jeruza
lem. Als opperrabbijn krijgt Metzger een
overheidssalaris en hij woont in een
door de staat betaald luxe appartement,
op slechts een paar kilometer afstand
van het hotel.
De affaire kwam een half jaar geleden
voor het eerst in het nieuws, toen een Is
raëlisch televisiestation een brief ver
toonde van het hotel, waarin stond dat
het verblijf van de opperrabbijn voor
goede publiciteit zorgde. Metzger ver
klaarde destijds dat hij korting kreeg vol
gens een met de overheid gesloten over
eenkomst. Later vertelde hij de politie
dat hij niet op de hoogte was van de fi
nanciële regeling. Dat zou een zaak zijn
geweest van zijn kantoor. Volgens de
politie gaat het om 'tienduizenden she
kels' (een shekel is ongeveer achttien
eurocent).
Jona Metzger was al voor zijn aantreden
als opperrabbijn, in 2003, omstreden.
Collega's en een aftredende opperrab
bijn noemden hem destijds te licht voor
de functie en uitten twijfels aan zijn in
tegriteit. Kort voor Metzgers benoeming
verschenen er berichten in de pers dat
hij zich had schuldig gemaakt aan onge
wenste seksuele intimiteiten met man
nen.
Hij zou verder handtekeningen onder
huwelijkscontracten hebben vervalst en
in strijd met de wet geld hebben afge
dwongen van paren die hij in de echt
verbond. Tot vervolging is het echter
nooit gekomen en de benoeming ging
door.
Chileense soldaten vuren saluutschoten af bij de begrafenis van een
van hun in de Andes omgekomen kameraden. Foto: Reuters
santiago/anp-afp-rtr-dpa - Bij
een uit de hand gelopen mili
taire oefening zijn in Chili zeker
veertien en waarschijnlijk 42
soldaten om het leven geko
men. De doden behoren tot een
groep van bijna tweehonderd
militairen die in het Andes-ge-
bergte in een sneeuwstorm te
recht was gekomen. Van hen
konden 112 vanuit een berghut
in veiligheid worden gebracht
De Chileense chef-staf Juan
Cheyre zei zaterdag dat het uit
gesloten was dat er nog iemand
levend zou worden gevonden.
Het gaat om de ernstigste trage
die tot nu toe van het Chileense
leger in vredestijd.
Het slechte weer hinderde aan
vankelijk de zoektocht naar de
soldaten, maar zaterdag kon
den helikopters in het gebied
worden ingezet. Op de plek des
onheils is het 20 graden onder
nul; het waait er hard en er was
tot zaterdag sprake van hevige
sneeuwval. Ook reddingsploe
gen te voet slaagden er eerder
niet in de soldaten in hun be
narde positie in de bergen te
bereiken. De rekruten hadden
geen uitrusting om bij een
sneeuwstorm buiten te zijn.
Chef-staf Juan Cheyre sprak
van nalatigheid en onvoorzich
tigheid en kondigde een onder
zoek aan. Hij heeft al drie plaat
selijke militaire commandanten
ontslagen.
