Allergie door je werk
GESPREK VAN DE DAG
Grieks 'My number onewint Songfestival
China razendsnel met
plagiaat Star Wars III
Bij kappers en verpleegkundigen gaat het vaak mis
Inruil
Popstar KYUE MINOGUE (37) herstelt komende week na haar BORSTKAN-
KEROPERATIE bij haar ouders in Melbourne, voor zij begint aan een vier weken
durende chemotherapie. De Britse krant News of the World meldde gisteren dat
de zangeres door haar vriend Olivier Martinez uit het ziekenhuis was opgehaald.
Kylies broer Brendan (35) heeft volgens de krant verteld dat zijn zus meteen in
actie was gekomen nadat zij vorige week tijdens het douchen een bobbel in een
van haar borsten had gevoeld. Volgens Brendan was de verwijderde tumor zo
groot als een golfbal. Hij vertelde verder dat zijn zus optimistisch is over de ver
dere behandeling, onder meer omdat zij in handen is van hetzelfde ziekenhuis
waar haar vader twee jaar geleden met succes werd behandeld aan prostaatkan
ker. Minogue is met succes geopereerd aan haar borstkanker. Dat heeft een chi
rurg van een ziekenhuis in het Australische Melbourne gezegd. De tumor is ver
wijderd en Minogue ,,is opgewekt en voelt zich goed", aldus de arts die de ar
tiest vrijdagmiddag opereerde.
De verwachting was dat het een
week zou duren voordat er een ac
ceptabele kopie verkrijgbaar zou zijn
van de laatste Star Wars epos: Reven
ge of the Sith. Het is binnen drie da
gen geworden na de Chinese pre
mière. En de kopie is meer dan ac
ceptabel.
Overal in Peking en andere miljoe
nensteden in China zijn de kopieën
te koop. De betere winkel voor illega
le dvd's biedt ze aan voor 2 euro, de
straatverkoper vraagt slechts 70 eu
rocent. Vrijwel alle kopieën hebben
Chinese ondertiteling, sommige zelfs
Engelse.
Normaliter gaan er een paar weken
overheen voordat een nieuwe film
als uitstekende kwaliteit illegale ko
pie te koop is. „Als je een van de eer
ste illegale kopieën koopt dan zie je
wel erg vaak iemand onderaan door
je beeld lopen, of de ondertiteling
slaat nergens op", zegt een 33-jarige
Brit die net twee kopieën heeft ge
kocht. „Deze is echt heel goed. Ik
heb net een stukje gezien. Als een
film zo nieuw is krijg je meestal
troep, maar ik ben verrast."
Onduidelijk is nog hoe de illegale,
goede kopie zo snel op de markt is
gekomen. Maar volgens een verko
per is dat dankzij een lek via het in
ternet, vlak na de Amerikaanse pre
mière.
De Amerikaanse filmstudio's hebben
vorige week laten weten harde actie
te ondernemen als de Chinezen niet
meer doen om plagiaat tegen te
gaan. De nieuwe baas van de Motion
Pictures Association of America, Dan
Glickman, is deze week in China om
te praten met regeringsfunctionaris
sen. Volgens de MPAA zijn 95 pro
cent van alle dvd's in China illegaal.
De schade wordt geschat rond de
216 miljoen euro. Glickman gaat de
Chinezen onder meer vertellen dat
het Amerikaanse congres sancties
overweegt als China geen ernst
maakt met de aanpak.
Overigens was China niet het snelste
met de illegale kopieën van Star
Wars. Afgelopen vrijdag namen de
autoriteiten in Maleisië geplagieerde
dvd's in beslag, een dag nadat de
film in première was gegaan.
De nieuwste Star Wars heeft op één
dag in de Verenigde Staten 50 mil
joen dollar opgebracht. Amerikaanse
media spreken over een mijlpaal in
de filmgeschiedenis.
Het record stond op naam van de
animatiefilm Shrek 2, die een jaar ge
leden op de best bezochte dag 44,8
miljoen dollar in het laatje bracht.
Ook brak Star Wars III het record
voor de openingsdag, dat Spiderman
2 vorig jaar juni met 40,4 miljoen
dollar vestigde.
De avonturen van Anakin Skywalker
zijn donderdag op ruim 9000 scher
men in 3661 theaters getoond. Uit
sluitend de 2900 premièrevoorstel
lingen van Revenge Of The Sith le
verden al 16,5 miljoen dollar op.
Ook elders op de wereld worden re
cordopbrengsten gemeld. In Neder
land waren alle voorstellingen
woensdagavond en donderdag volle
dig uitverkocht, meldde distributeur
Fox. In totaal zagen tot vrijdag al
meer dan 65.000 mensen de Mm.
GPD
MENSELIJK
Griekenland is zaterdag winnaar
geworden van het 50ste Eurovisie
Songfestival. Het liedjesfestijn had
zijn tenten dit jaar opgeslagen in
de Oekraïense hoofdstad Kiev, na
de zege vorig jaar van zangeres
Ruslana.
De Griekse zangeres Helena Papa-
rizou won de wedstrijd met het
lied My Number One. Zij kreeg
230 punten. Zij was bij de book
makers al de grote favoriete.
Tweede werd Malta met 192 pun
ten, derde Roemenië. De 'televo-
ters' in Nederland gaven het
maximale aantal van twaalf pun
ten aan Turkije.
President Joesjtsjenko van Oekra-
ine heeft gisterochtend vroeg in
Kiev persoonlijk de prijs uitgereikt
aan de Griekse winnares. Het is
heel bijzonder dat het staatshoofd
van het gastland persoonlijk de
prijs uitreikt bij het internationale
liedjesfestijn.
Duizenden Grieken zijn gister
ochtend de straat op gegaan om
de overwinning van hun land te
vieren. In de hoofdstad Athene
werd vuurwerk afgestoken. Dit
blijkt uit uitzendingen van de
Griekse tv.
Aan de finale van het Songfestival
deden 24 landen mee. Veertien
landen waren vooraf al gekwalifi
ceerd, tien bemachtigden een
plaatsje door op donderdag mee
te doen aan een voorronde. Ook
Nederland moest meedoen aan
die halve finale, maar eindigde op
de vijftiende plaats. Dat was niet
voldoende om door te gaan naar
de finale. De stemmers in Europa
sloegen het liedje My Impossible
Dream van de Amsterdamse zan
geres Glennis Grace niet hoog ge
noeg aan.
Ook een andere Nederlandse ar
tieste strandde in de voorronde.
Marian van de Wal, die uitkwam
voor Andorra, eindigde op de 23e
plaats. Ze woont al enige tijd in
Andorra, maar komt oorspronke
lijk uit Vianen.
In Nederland hebben zaterdag
avond 1.247.000 mensen gekeken
naar het Eurovisie Songfestival.
Dat blijkt uit cijfers van de Stich
ting Kijkonderzoek. De belang
stelling voor het liedjesevenement
op televisie was aanzienlijk min
der dan in voorgaande jaren, om
dat Nederland in de herkansing
was uitgeschakeld. In heel Europa
keken meer dan 100 miljoen tele
visiekijkers naar het Songfestival.
Helena Paparizou neemt met de Griekse vlag om de arm de prijs in
vangst van president Joesjtsjenko van Oekraine. Foto: Reuters
Fans in New York bij de premiere van StarWars Revenge of the Sith op 18 maart.
Foto: Reuters
De Amerikaanse filmster ROBERT
REDFORD begint een eigen keten
van bioscopen. Zijn bedrijf Sundan
ce Group begint binnenkort met
Sundance Cinemas. In de biosco
pen moeten vooral onafhankelijke
films, documentaires en buiten
landse films te zien zijn. Het is nog
onduidelijk hoeveel bioscopen de
keten gaat tellen. Foto: AP
De 22-jarige Amerikaans VILI FU-
ALAAU is getrouwd met de 43-jari-
ge Mary Kay Letourneau, met wie hij
in 1996 als jonge scholier een op
zienbarende affaire had. Fualaau
heeft bij de voormalige lerares reeds
twee kinderen verwekt. Letourneau
heeft sinds 1997 een gevangenis
straf van ruim zeven jaar uitgezeten
wegens de affaire met haar EX-
LEERLING. Zij was veroordeeld voor
kinderverkrachting. Een rechter had
aanvankelijk verboden dat Fualaau
en Letourneau elkaar weer zouden
zien, maar het stel vocht de uit
spraak met succes aan. De dochters
van het paar zijn nu acht en zeven
jaar oud. Letourneau was zwanger
van de eerste toen zij in 1997 werd
gearresteerd en veroordeeld. Het
tweede kind werd verwekt toen de
vrouw na zes maanden cel op vrije
voeten was gesteld wegens goed ge
drag. Zij moest terstond terug de
bak in. De meisjes werden verzorgd
door de moeder van Fualaau. De
kinderen, Alexis en Georgia traden
op het huwelijk van hun ouders op
als bruidsmeisjes.
ANOUK is door haar collega-muzi
kanten gekozen tot BESTE ZANGE
RES van Nederland. Zij wint daar
mee een Duiveltje. De prijzen wer
den zaterdag uitgereikt tijdens de
Muzikantendag in de Melkweg in
Amsterdam. De hoogzwangere zan
geres kon daar niet bij aanwezig
zijn. Behalve voor de beste zanger-
/zangeres waren er ook prijzen voor
beste gitarist, bassist en drummer.
Die gingen respectievelijk naar Pe
ter van Elderen van Peter Pan Spee
drock, Dennis Aarts van Textures en
Joppe Molenaar.,van Voicst. Ook DJ-
/producer Simon Akkermans van C-Mon Kypski werd doorzijn collega's in het
zonnetje gezet, net als toetsenist Jasper Geluk van The Sheer. Het beste podi-
uhi staat volgens de Nederlandse artiesten in Utrecht: EKKO. Een kleine dui
zend artiesten brachten via internet hun stem uit op de favoriete collega's. De
Duiveltjes werden voor de derde keer uitgereikt. Foto: ANP
Hans Kudszus
Wie verlichten wil, mag
niet verblinden
De man die jarenlang de STEM was
van grotbewoner FRED FLINTSTO-
NE, is overleden. Dat hebben Ame
rikaanse media zaterdag gemeld.
Henry Corden werd 85 jaar. De
Amerikaan riep het Yabba-dabba-
doo voor het eerst in 1977, toen zijn
voorganger Alan Reed overleed. Die
was vanaf het ontstaan van het ka
rakter, in 1960, de stem van de te
kenfilmfiguur.
Op de allergiebeurs in Amsterdam demonstreert een standhouder handschoenen die onder werkhandschoenen kunnen worden gedragen.
Foto's: GPD/Koen van Weel
Over vijftien jaar heeft de helft van
de Nederlanders een of andere
vorm van allergie. De pijn, de jeuk
en de benauwdheid op zich zijn al
vervelend genoeg. Maar voor men
sen die allergisch van hun werk
worden, betekent het ook vaak het
einde van hun loopbaan.
Ivonne Top (24) uit Wilp hoopte
haar creatieve inslag kwijt te kun
nen als kapster, Maar na twee
maanden werken bij haar eerste
baas moest ze al minder uren
gaan draaien. Kapperseczeem
maakte haar het knippen onmo
gelijk. „Mijn handen stonden he
lemaal strak, mijn vingers trokken
helemaal krom. Vooral grijs haar
verdroegen mijn handen niet
meer, dat is zo stug."
Minder uren werken om haat
handen rust te gunnen, hand
schoenen dragen tijdens het werk,
het hielp Ivonne niet. Na een jaar
moest ze de kappersbranche defi
nitief gedag zeggen. Tegenwoor
dig werkt ze op kantoor bij de re
classering.
Verpleegkundige Thea de Wolde
(24) uit Meppel vraagt zich ook af,
of ze niet het verkeerde beroep
heeft gekozen. In de thuiszorg en
in een verpleeghuis, komt ze vaak
in contact met zeep en douchegel
van haar patiënten. Ondanks
handschoenen krijgt ze soms vre
selijk eczeem. „Het werk is te
leuk, daarom ga ik er nog mee
door. Maar als ik dagelijks aanval
len krijg, is voor mij de grens be
reikt."
Dertig tot veertig procent van de
Nederlanders heeft een vorm van
allergie. Over vijftien jaar zal dat al
de helft zijn, schat het Astma
Fonds. Een deel van de allergiepa
tiënten loopt hun klachten op tij
dens hun werk. Daar komen ze in
aanraking met de stoffen die de
allergische reacite opwekken.
Voor hen betekenen de jeuk, pijn
of benauwdheid niet alleen een
aantasting van hun gezondheid.
Ze worden ernstig belemmerd in
de uitoefening van hun beroep.
De klassieke beroepen waar het
misgaat, zijn de kapper en ver
pleegkundige. Het vele wassen
van de handen, het contact met
chemische stoffen en het dragen
van handschoenen veroorzaakt
bij hen vooral eczeem. Ook de
bakker, die astmatisch wordt van
het rondstuivende meel, scoort
hoog op het lijstje van beroepsal
lergieën.
Maar daar blijft het niet bij. Telers
krijgen jeuk van paprikasappen.
Slagershanden zwellen op van
varkensvlees. Pedicures worden
benauwd van rondvliegende na-
gelvijlsel. Dierenartsen niezen van
katten en cavia's, schoonmakers
van geurstoffen in schoonmaak
middelen. Lassers krijgen rode
plekken van nikkel, schilders van
chemische stoffen in de verf.
Het Nederlands Centrum voor Be
roepsziekten gaat er vanuit, dat er
jaarlijks tien- tot dertienduizend
mensen in Nederland een be
roepseczeem oplopen. Daarmaast
ontwikkelen nog eens vijfhonderd
tot duizend mensen beroepsast
ma.
Sommigen van hen melden zich
in paniek bij de Vereniging van Al
lergiepatiënten, vertelt secretaris
Yola de Vries. „Als jij elke dag in
aanraking komt met de stoffen die
je niet kunt ontwijken, is de eerste
vraag: 'wat dan?"
Nederland kent drie klinieken -in
Arnhem, Groningen en Amster
dam- die gespecialiseerd zijn in
zogenoemde 'arbeidsdermato-
sen', huidziektes die samenhan
gen met iemands beroep.
Het Arnhems Centrum voor Huid
en Arbeid heeft zelfs een speciale
'Kapperspoli'. Met veel specifieke
re testen dan reguliere dermatolo
gen wordt in zo'n kliniek uitge
zocht, wat precies de stof is waar
iemand extreem op reageert.
Mensen kunnen daar alleen te
recht als zij door een bedrijfarts of
verzekeringsmaatschappij worden
doorverwezen, doorgaans wan
neer ze arbeidsongeschikt dreigen
te raken.
„De aanpak richt zich vooral op
advies om de werkomstandighe
den zodanig aan te passen dat be
schadigende factoren worden ver
minderd of weggenomen", aldus
Annick de Jong van de Arnhemse
kliniek.
Speciale handschoenen aandoen
of mondkapjes dragen om contact
met irriterende stoffen te mijden,
lijken om dit moment de enige
oplossingen. Stan Lenssen van de
Allergiewinkel, dit weekeinde met
een kraam aanwezig op de eerste
Allergiebeurs in de Amsterdamse
Rai, heeft een heel assortiment
handschoenen, van vinyl tot
elastyreen. Ook heeft hij speciale
neusfilters: plastic bakjes, verbon
den met een brug, die met filter in
de neus worden geschoven. Fa
brikant Honeywell toonde op de
beurs zijden handschoentjes.
„Die zijn geschikt voor vuilnis
mannen of bouwvakkers. Deze
dragen ze onder hun zweterige
werkhandschoenen, waar ze an
ders eczeem in kweken", legt pro
duct manager Yol Houtstra uit.
De autoverkoper legt zijn pen plechtig op het offerte
formulier, om het gewicht van dit moment te onder
strepen. „En wat", zegt hij met de intonatie van ie
mand die terzake komt, „heeft u in te ruilen?"Hier
heb ik me op voorbereid. „Een Volvo 240 Polar sta
tionwagen, een auto voor de liefhebber. Dertien jaar
oud, 285.000 kilometer op de teller, maar technisch
prima in orde. Heeft me nog nooit in de steek gela
ten. Naast me zet mijn zoon (8) het grote glas limo
nade dat hij zich door de verkoper heeft laten in
schenken, meteen klap op het bureau. Zondag
nacht moest je anders wel de Wegenwacht bellen,
toen hij niet wilde starten. "Het is lastig naar opzij
schoppen, als je linkerbeen quasi ontspannen over
de rechter ligt. „Een kleinigheidje", lach ik met de
verkoper mee, terivijl ik mijn blik door de garage
laat dwalen. „Is hier geen speelhoekje?"
Het is de één na laatste dag van zijn voorjaarsva
kantie en die ochtend heb ik hem - na een hele reeks
instructies om zich voorbeeldig te gedragen - een
paar uur meegenomen naar mijn werk. Daarna
hebben we eenvoudig doch voedzaam gegeten bij
McDonald's, de toeristische route terug naar huis ge
nomen en, in die ontspannen sfeer van mannen on
der mekaar, zijn we in de showroom van de garage
beland. Instructies voor mijn zoon - van wie je de
software voor elke nieuwe ervaring in zijn leven
apart moet programmeren - zijn er bij ingeschoten.
Erg veel ervaring met de aanschaf van een nieuwe
auto heb ik zelf ook niet. Van de dertien jaar sinds
mijn huidige voertuig van de lopende band liep, heb
ik er zelf negen jaar in gereden. Maar van deskundi
gen uit mijn kenniskring weet ik dat ik niet meer dan
het excuusbedrag dat ze voor elk rijdend wrak reser
veren, als inruilwaarde mag venvachten. Alles wat
je er meer uitsleept, is meegenomen." In dat stadium
van eruit slepen zijn we beland, nadat ik een aantal
keren likkebaardend om de Koreaanse SUVben
heengelopen. Bovenop de aanschafprijs heeft de ver
koper al bedragen genoteerd voor een trekhaak, een
radio-cdspeler, metallic lak en een alarminstallatie
klasse 2. Eventuele andere extra's komen later wel.
Voorlopig zijn we aanbeland bij het zinnetje: Inruil
marge/b.t.w.: (stippeltje, stippeltje, stippeltje).
Een probleemloze auto, alleen zondag deed hij het
even niet", zegt de verkoper pesterig. Op het moment
dat ik wil knikken, gaat het limonadeglas naast me
weer omlaag. „En de week daarvoor, op de vakantie
in Engeland, ook niet. Bij het kasteel heeft mijn va
der toen een paar stekkers losgetrokken en weer vast
gemaakt. Net als de Wegenwacht. En mama probeer
de steeds te starten. Na de vierde keer deed ie het.
De verkoper heeft het naar zijn zin, en ik lach goed
moedig met hem mee. „Hetzelfde geintje. De start
motor draait wel, maar krijgt geen vonk. Soms heb je
er maanden geen last van, en dan opeens twee keer
in een week. Waarschijnlijk een beetje oxidatie op
een relais-tje, dacht de Wegenwacht.Maar op welke
Allergenen
Bij een allergie reageert bj
menselijk afweersysteem
normaal op stoffen in de!
geving, de zogeheten alle
nen. Niet de allergenen?
maar de reactie erop vero
zaakt ziekteverschijnsels
Zowel chemische- als nati
lijke stoffen kunnen allerj
nen zijn.
Beroepsallergie uit zich
meestal in vier verschillei
vormen. Bij contact-eczei
raakt de huid beschadigd
iemand steeds in contact
komt met dezelfde allergi
waarvoor iemand overgei
lig is, waardoor eczeem o
treedt. Slijtage-eczeem vo
zich vooral bij beroepend
veel 'nat' wordt gewerkt
waar de handen vaak wor
gewassen. De huid raakt
door steeds geïrriteerder*
Ook kan de allergie zicht
via astmatische Machten:
nauwdheid ontstaat als ie
mand voortdurend stoffel
ademt waarvoor hij allerj
is. Daarnaast doet zich sa
een allergische longontsti
voor. Die wordt opgewekt
door schimmels en geeft
astmatische verschijnsels
maar griepachtige Macht
van de paar honderd relais- tjes, kon de beste man
ook niet zeggen. Maar dat vertel ik er niet bij.
Maar verder is ie helemaal in orde?", wil de verko
per weten. Even verkeer ik in de veronderstelling
dat die vraag aan mij gesteld is. „Hij heeft er ook
een deuk ingereden zegt mijn zoon, met de gre-
tigheid van iemand die een aandachtig gehoor
heeft. „Schuin aan de voorkant, nadat hij
had gegeten i?i een restaurant. Mijn moe
der zei dat hij vast een biertje te veel op
had."
Ik mompel iets van een ijzeren hek rond
een boom op de parkeerplaats bij een
kerk, terwijl mijn jongste nazaat de roest-
plekken aan het deksel van de kofferbak
en bij de wielkast linksachter opsomt. Hij
denkt ook nog te weten dat er bij de wiel
kast aan de andere kant nog een klein
deukje zit.
„Er is natuurlijk altijd de mogelijkheid om
alleen te kiezen voor een korting", zegt de
verkoper. Dan kunt u uw eigen auto
particulier verkopen.
De man knikt grijnzend naar mijn
zoon, die de laatste slok limonade ach
terover giet. „De deskundigheid heeft u
al in huis."
Reageren? column@dickvanderplas.nl
Een filtersysteem voor de net
Voor wie dergelijke hulpmit
niet afdoende zijn, rest niets
ders dan overplaatsing binre
bedrijf of ander werk zoeken
„Vaak lopen mensen lange:
dan wenselijk is met hun kis
ten", zegt bedrijfsarts Teake
van het Nederlands Cental!
Bedrijfsziekten. „Zeker in tij
dat het economisch minde:
willen mensen hun plekje bi
den. Maar je loopt de kansd
klachten steeds erger worde
Vaak blijven mensen de klai
ook houden als ze eenmaali
werk zijn weg gegaan. De b
van leven wordt ernstig aan:
door allergie. Daar moet ni?
licht over worden gedacht.",
Ilse Thoonsen