yDoet u me deze keer maar de bestseller
KUNST CULTUUR
Zeven thrillerschrijvers over hun vak
r Kuijt
- In juni krijgt de
:er alle aandacht In de
ran het Spannende Boek
1 lezer een boekje van
IrRené Appel cadeau en
it toeziend oog van Ivo
ordt in zijn TV Show de
IStrop uitgereikt. Zeven
idse thrillerauteurs la-
l licht schijnen over de
ie van de misdaadroman,
jVinci Code', of een thriller
jan zijn en waarom al-
(irijven leuker is. „Het is
e whisky, daar moet
lof water bij."
ud i verschillen. Vraag ze-
rijvers van spannende
naar een goede thriller
iecent hebben gelezen en
Uil zeven uiteenlopende
irden. René Appel vindt
j Blowdown' van George
Jos een absolute aanra-
tflij tannend, ontroerend en
i'illi jgerend beeld gevend
*de ekse immigranten in het
em a van vlak na de Tweede
I aorlog." Saskia Noort
'De Verkoper' van Jo-
Connor een briljant
ant - eveneens - span-
r te iaar ook ontroerend,
h hier en daar. Chris
s b( komt met 'Tokio Cen-
in Martin Cruz Smith,
^eipharles den Tex een lans
oor 'Pattern Recogni-
n William Gibson: „Een
typ met een klein vleugje
tste goede die ik las was
H luw' van Alan Glynn",
be her Verhoef. „Het gaat
'ij1 man die onder invloed
Ziismartdrug in één nacht
11 d boek schrijft. Geef mij
pilletje." Simon de
5 met veel genoegen
n van Riga' van de
e bestsellerauteur Hen-
PN1 ankell. Tomas Ross leest
't Jpiieuwe thrillers. „Niet
mdat ik er inmiddels al
v*en moet hebben gele-
fdri iar ook omdat ik ze zelf
juillkheb voldoende aan
Vl |en fantasie. Omdat
me g te verschijnen boek
eni e Dag' een soortgelijk
:ft als 'De Dag van de
van Frederick Forsyth,
at laatste weer voor de
erli aal. En dan besef ik
h' ns hoe ongeëvenaard
ktoch nog steeds is."
lennkele auteur noemt een
ran vaderlandse bodem
lehi ilute 'must'. Maar ze la
va werk van hun collega's
0 s liggen. Noort las Ver
ibuut 'Onrust', terwijl
1 to 'De eetclub' van Noort
vo< nam. „Ik sloot aan in de
Jt wsgierig geworden door
lat belangstelling." Ross
bn ach onlangs 'Hoeren-
n Peter de Zwaan aan.
or len van de weinige Ne-
Pet se auteurs die geen en-
ide volgen en briljant is
CP inages en dialogen. En,
wil den als altijd, die ik lang
de mocht ontdekken."
cht (koos voor het recent
sbf nen 'Eeuwige Stranden'
d< ega Rippen, terwijl Ver
eentje uit 1980 herlas:
ïut' van Felix Thijssen.
eek niets aan kracht te
ingeboet." De Waal
te zich in 'De Zesde
iss' thriller over de
-r t op Pim Fortuyn. „Soms
V boeken nu eenmaal de
:n om te rijpen", ant-
'ppel, die voor 'Play-
is, een 'oudje' uit 1992
lementen dient een
:fjjiisdaadroman te bevat -
„In dit genre hecht ik
n stijl, dwingende
ng, diepte en overtui-
11 arakters dan aan ver-
nde research."
c Jeloofwaardigheid en
nen op de eerste plaats,
dus precies de manco's
I eel Nederlandstalige
1111 „Een goede plot, een
rhaal, een goede stijl en
idee."
,Ik moet het gevoel
dat ik een eerlijk boek
research moet goed zit-
n herhalingen en geen
besef dat veel mensen
e illers lezen vanwege de
i maar als ik wil puzzelen
1 e Denksport wel."
I: „Ik wil een combina-
z karakters waar ik van ga
e (en dat is iets wezenlijk
lan dat het leuke perso-
V) en een plot die mij
eep houdt en niet voor-
is."
Spanning, verrassing,
een interessante wer-
i, invoelbare psycholo-
itwikkeling van de per
Rene Appel: „De Strop heb ik al twee keer gewonnen, dus doet u me Chris Rippen: „'De Da Vinci Code' is een zeer middelmatig geschre-
deze keer maar de bestseller." Foto: GPD/Koen van Weel ven roman." Foto: GPD/Klaas Koppe
sonages. En goed geschreven,
natuurlijk, zonder pogingen tot
mooischrijverij."
Noort:„Alles is mogelijk, mits
het gedreven op papier is gezet.
Een goede schrijver weet ook
het stelen van een potlood
spannend en vooral invoelbaar
te maken."
Waarom bent u eigenlijk thril
lers gaan schrijven?
Ross: „Puur toeval, al denken
mensen dat het komt omdat
mijn vader bij de BVD zat. Maar
de thriller is zo'n beetje nog de
laatste tak van de ouderwets
verhalende literatuur, begin-
midden-einde, zonder de pre
tenties en eigendunk die de zo
geheten literaire auteurs ken
merken."
Den Tex: „Omdat ik, via mijn
werk, indirect een goed plot
ontdekte en een onbedwingba
re zin kreeg het bijbehorende
verhaal te schrijven."
Verhoef: „Omdat ik het van me
zelf moest. Een innerlijke drang
dus."
Appel: „Omdat ik onder meer
geïnteresseerd raakte in het
genre door het lezen van de
psychologische thrillers van
Ruth Rendell en Patricia Highs-
mith. In feite ging ik de boeken
schrijven die ik zelf graag las."
Noort: „Omdat ik gefascineerd
ben door de duistere kant van
ons allen."
Bestseller
Zo'n twintig jaar geleden werd
het Genootschap van Neder
landstalige Misdaadauteurs op
gericht en de Gouden Strop in
het leven geroepen om de thril
ler van vaderlandse bodem te
promoten. Is dat gelukt?
Noort (genomineerd voor de
Strop in 2003 en 2004): „Nee."
Den Tex (winnaar in 2002): „Ja,
maar nog niet voldoende."
Ross (winnaar in 1987,1996 en
2003): „Gedeeltelijk. Somber
stemt immers dat de Neder
landse thrillers gemiddeld geen
exemplaar meer verkopen dan
destijds. Even opvallend is dat
schrijvers als Noort, maar ook
de oude Baantjer vele malen
beter verkopen zonder al te veel
recensies of die Gouden Strop.
De prijs is slechts mooi voor de
auteur die hem wint - geld,
naamsvermelding, een of twee
herdrukken - maar hij 'jaagt
niet aan'. Vorig jaar won Elvin
Post hem, het leverde nauwe
lijks iets op, tegelijkertijd kwam
'De Eetclub' uit... De Gouden
Strop heeft zichzelf overleefd,
hij was bedoeld als tijdelijk ini
tiatief om aandacht te trekken.
Je moet niet voortdurend rond
jes om de kerk blijven fietsen,
dan win je nooit de Tour."
Appel (winnaar in 1991 en
2001): „Het kan - en moet - na
tuurlijk nog altijd beter."
Rippen (winnaar in 1992): „De
grotere bekendheid van schrij
vers en boeken had een aanzui
gende werking op nieuwe au
teurs. Maar de kopende lezer
en het boekenvak gingen min
der makkelijk mee. Het duurde
ook even voordat de CPNB de
misdaadliteratuur van eigen
bodem royaal in de propagan
da betrok."
Verhoef (genomineerd in 2004):
„Ik hou me niet bezig met ver
koopcijfers en genootschappen.
neugten van een bestseller,
waar gaat de voorkeur naar uit?
Den Tex: „De roem van de
Strop is niet eeuwig en zonder
inkomen kan ik niet schrijven.
Het laatste dus."
De Waal: „Met twee opgroeien
de kinderen en een hypotheek
kies ik toch maar voor Dan
Brown-achtige verkoopcijfers,
dank u."
Appel: „De Strop heb ik al twee
keer gewonnen, dus doet u me
deze keer maar de bestseller."
Noort: „De echte hoofdprijs is
uiteindelijk toch de eerste
plaats in de CPNB-toptien."
Ross: „Dat is het nu juist. De
eeuwige roem beperkt zich tot
de enkelingen die die prijs ken
nen. Het antwoord is dus niet
moeilijk."
Alleenheerser
'Literair' en 'thriller', gaat dat
eigenlijk samen?
Verhoef: „Ik zou niet weten
waarom niet. De onderwaarde
ring van thrillers wordt kunst
matig in stand gehouden door
vragen zoals deze."
Den Tex: „Ja, reken maar. Lees
The New York Trilogy van Paul
Auster. Drie literaire varianten
op het thrillerverhaal. Jaloers-
makend mooi."
De Waal: „Waarom niet? Is een
prachtige zin in een thriller
minder mooi dan een prachtige
zin in 'literatuur'?"
Appel: „Natuurlijk, ik probeer
het met elk boek te bewijzen."
Ross: „Welnee, al was het maar
omdat 'literair' niet bestaat,
want wat is dat? Een goede
thriller is literatuur, want alles
wat gedrukt is, is dat naar de
letterlijke betekenis."
Noort: „Ter verbetering van het
imago en verhoging van de ver
koopcijfers: waarom niet? Er
worden genoeg romans litera
tuur genoemd, die dit predikaat
juist niet verdienen."
Rippen: „Opeens schrijven heel
veel auteurs blijkens de cover
tekst literaire thrillers, zelfs de
genen die zich tot voor kort fel
tegen het fenomeen verzetten,
terwijl er aan hun boeken niets
veranderd is. Het begrip is in
handen gevallen van de promo
tie, waardoor het soms zelfs
prijkt op boeken die noch in
stijl, noch in psychologische ty
pering en uitwerking, noch in
gelaagdheid de kwalificatie
rechtvaardigen. U begrijpt dat
de aanduiding op mijn nieuwe
roman ontbreekt. Toch is deze
net zo literair of niet-literair als
mijn vorige boeken."
Duo's zijn hot. Tupla Mourits,
de Gebroeders Wagenaar, Mimi
Meester en Anna Berg zijn en
kele van de nieuwe schrijvers
duo's die in navolging van Nicci
French thrillers hebben ge
schreven. Waarom is solo
schrijven toch leuker?
De Waal: „Het is allebei leuk.
Met Heuvel De Waal heb ik
evenveel plezier als bij het al
leen schrijven van scenario's of
een boek. Het gaat erom of je
lol hebt in het schrijven, punt."
Noort: „Omdat je heerlijk al
leenheerser over je plot en per
sonages bent. En omdat ik denk
dat het funest is voor je huwe
lijk of vriendschap, op de lange
termijn. Ik moet er niet aan
denken dat een dierbare zich
Esther Verhoef: „Ik hou me niet bezig met verkoopcijfers."
Foto: GPD/Phil Nijhuis
met mijn teksten gaat bemoei
en."
Ross: „Simpelweg, en ik kan het
weten na Sjöwall en Ferdinan-
dusse, omdat je geen conces
sies hoeft te doen. Het is als
met goede whisky, daar moet
geen ijs of water bij."
Verhoef: „Ik wil compromisloos
schrijven. En het is al druk ge
noeg in mijn hoofd zonder dat
er iemand van buitenaf door
heen zit te tetteren."
U wilt een jarige echt te vriend
houden, maar u kunt slechts
kiezen tussen twee cadeaus: de
nieuwe Baantjer of 'De Da Vinei
Code'. Welk boek geeft u en
waarom?
De Waal: „'De Da Vinei Code',
ervan uitgaande dat mijn
vriend Baantjer al heeft."
Den Tex: „Dan Browns boek is
echt veel spannender dan De
Cock. En ais hij het ruilen wil,
dan is 'De Da \rinci Code' meer
waard."
Appel: „'De Da Vinei Code',
hoewel half Nederland dat boek
al in de kast heeft staan. De
nieuwe Baantjer in ieder geval
niet, want die is gelijk aan de
oude Baantjer."
Rippen: „Het zou de nieuwe
Baantjer worden. Mijn jarige
weet precies hoe ik dat bedoel
en daarom blijven we vrienden.
Bij 'De Da Vinei Code' zou hij
toch in verwarring gebracht
kunnen worden. Het boek heeft
een niet-alledaags gegeven, ge
tuigt van een indrukwekkende
research en is bovenal een hy
pe. Toch is het een zeer middel
matig geschreven roman. Die
uiteindelijke constatering zou
onze vriendschap wel eens
kunnen doen bekoelen."
Verhoef: „Mijn vrienden lezen
geen Baantjer of Dan Brown.
Het laatste boek dat ik cadeau
gaf aan een vriendin was 'Het
boek van de penis'. Da's een
leuke binnenkomer en je hebt
meteen een interessant ge
spreksonderwerp.'
Simon de Waal: „Soms moetje boeken de tijd geven om te rijpen." Foto: GPD/Phil Nijhuis
Saskia Noort: „Ik moet er niet aan denken dat een dierbare zich met mijn teksten gaat bemoeien."
Foto: GPD/Harmen de Jong
Charles den Tex: „De roem van de Strop is niet eeuwig."
Foto: GPD/Koen van Weel
Tomas Ross: „Ik heb voldoende aan mijn eigen fantasie."
Foto: GPD/Cees Zorn
Zolang ik me kan afsluiten van
het idee dat mijn thrillers on
derhevig zijn aan marktwerkin
gen, blijf ik er lol in houden."
De Wad: „Het is een goeie zet
geweest tot het bekender wor
den van het genre. Ik denk dat
we in Nederland inmiddels
kwalitatief absoluut niet onder
doen voor buitenlandse au
teurs. Maar kennelijk heerst
nog steeds onder de Neder
landse lezer het idee 'wat je van
ver haalt, is lekker'."
Als u zou moeten kiezen tussen
de eeuwige roem van de Gou
den Strop en de financiële ge
