'Ook Anky's paard kan van een auto schrikker
WEG WIEL 2
Bovag 75: van smidse tot digitale diagnose
fiets nieuws
Design vouwfiets
Droog achterwerk
FORMULE 1
vrijdag 13 mei 2005
Stand WK 2005:
1. Alonso - Renault - 44 pt
2. Trulli - Toyota - 26 pt
3. Raikkonen - McLaren - 17 pt
GP Spanje - 8 mei 2005
1. Raikkonen (Fin) McLaren
2. Alonso (Spa) Renault
3. Trulli (Ita) Toyota
GP San Marino - 24 april 2005
1. Alonso (Spa) Renault
2. M. Schumacher (Dui) Ferrari
3. Button (GB) BAR Honda
GP Bahrein - 3 april 2005
1. Alonso (Spa) Renault
2. Trulli (Ita) Toyota
3. Raikkonen (Fin) McLaren
GP Maleisië - 20 maart 2005
1. Alonso (Spa) Renault
2. Trulli (Ita) Toyota
3. Heidfeld (Dui) Williams
GP Australië - 6 maart 2005
1. Fisichella (Ita) Renault
2. Barrichello (Bra) Ferrari
3. Alonso (Spa) Renault
Verdere F1 -programma:
22 mei - Grand Prix Monaco
(Monte Carlo)
29 mei - Grand Prix Europa
(Nürburgring)
12 juni - Grand Prix Canada
(Montreal)
19 juni - Grand Prix Verenigde
Staten (Indianapolis)
3 juli - Grand Prix Frankrijk
(Magny-Cours)
10 juli - Grand Prix Engeland
(Silverstone)
24 juli - Grand Prix Duitsland
(Hockenheim)
31 juli - Grand Prix Hongarije
(Hungaroring)
21 augustus - Grand Prix
Turkije (Istanbul)
4 september - Grand Prix Italië
(Monza)
11 september - Grand Prix
België (Spa-Francorchamps)
25 september - Grand Prix
Brazilië (Interlagos)
9 oktober - Grand Prix Japan
(Suzuka)
16 oktober - Grand Prix China
(Shanghai)
www.firacing.nl
www.formulai.com
'Nieuwe ruiters leren zo min mogelijk op de openbare weg te komen'. Foto: GPD/Koen van Weel
tig worden.
Zelfs nu Zon nauwelijks meer
met haar paard op plekken
komt waar auto's rijden, gaat
het soms bijna mis. Zoals on
langs op een fietspad vlak ach
ter manage De Delft in Assen
delft, waar ze haar paard stalt.
Een auto met een grote aan
hanger sjeesde over het fiets
pad, en hield niet in voor de
ruiter. Zon: „Gelukkig ging het
zo snel dat het paard zelfs nau
welijks tijd had om te schrik
ken".
Een ratelende aanhanger is ty
pisch een verschijnsel waar
paarden van kunnen schrikken,
zo weet eigenaar Ron van Eer
den van De Delft. Net als vrach
tenwagens en landbouwvoer
tuigen. „Paarden zijn vluchtdie-
ren. Schijtluizen zou je zelfs
kunnen zeggen. Zodra ze iets
horen waar ze van schrikken,
zetten ze het eerst op een ren
nen. Pas als ze uit de buurt zijn,
stoppen ze om te kijken wat er
aan de hand is."
Automobilisten zijn zich er
nauwelijks van bewust dat
paarden zo instinctief reageren,
zegt Van Eerden. Daarom gaan
zijn instructeurs bij lessen niet
met cursisten de weg op. Eige
naren van paarden raadt hij
aan de langgerekte dorpsstraat
van Assendelft te mijden.
Assendelft is een plattelands
dorpje onder de rook van Am
sterdam, dat sinds de aanleg
van de polderbaan recht onder
de aanvliegroute van Schiphol
ligt. Nogal wat stedelingen -'die
soms niet eens weten dat melk
van een koe komt'- rijden door
het dorp. Het is volgens Van
Eerden vragen om problemen
om daar met je paard tussen te
Relatief gevaarlijk
rijden, want in de randstad
weet bijna niemand hoe paar
den reageren.
Van Eerden: „Het allerergste
zijn nog die klotebrommers.
Paardrijden is een echte vrou-
wensport, dus het zijn nogal
eens groepen met alleen mei
den die de weg op gaan. Die
jochies op scooters krijgen wel
eens last van hun hormonen als
ze dat zien en blijven achter de
paarden rijden om de dames te
imponeren".
De campagne van de KNHS
In Nederland zijn zo'n 500.000 paarden, waarvan verreweg de
meeste gébruikt worden voor sport en recreatie. Volgens de
KNHS zijn er ongeveer 400.000 ruiters in Nederland. De Hip
pische sport is relatief gevaarlijk, blijkt uit onderzoek van de
stichting Consument en Veiligheid. Jaarlijks raakt bijna 75.000
keer een ruiter geblesseerd. Vijf procent van die slachtoffers
loopt daarbij hersenletsel op, terwijl dat bij andere sporten ge
middeld één procent is. Jaarlijks zijn er vijf dodelijke ongeluk
ken. Maar een klein gedeelte van de paardrijdongevallen ge
beurt op de openbare weg. Per jaar lopen zo'n 9000 ruiters op
de openbare weg een blessure op. Bij een nog kleiner deel
daarvan zijn voertuigen betrokken. Volgens de stichting Con
sument en Veiligheid gaat het om gemiddeld 447 incidenten.
richt zich onder meer 0
structeurs. Via het CBR
federatie 5000 rijscholei
matiemateriaal toegesti
de hoop dat nieuwe aul
listen beter gaan letten
ters en koetsiers. In het
examen wordt wel gevr
naar paarden op de wej
de vragen zijn vooral ge
de voorrangsregel. De K
hoopt dat in de toekom
het veilig inhalen van p
in het lespakket komt.
Manage-eigenaar Van I
blij met de campagne, 1
vindt het in eerste insta
verantwoordelijkheid vi
en zijn collega's om nie
ters te leren zo min mo|
de openbare weg te kon
is het in Nederland bijn
mijdelijk voor een paan
dat hij soms even over 1
moet.
Van Eerden: „De autom
weet niet wat hij doet. I
de ruiter houdt daar rel
mee. Want of het nu Ai
Grunsven op Bonfire is
klein kind op een Shetl,
ny, het paard kan altijd
ken".
Ook bestuurders die het goed bedoelen, kunnen schade aanrichten. Archieffoto: Ton Kastermans
reden konden auto's er moeilijk
langs. Een bestuurder had geen
geduld en toeterde. De achter
ste paarden schrokken en bin
nen de kortste keren stoven alle
dieren weg, het weiland in,
sommigen zelfs de openbare
weg op."
Dat was 30 jaar geleden. Het in
cident liep met een sisser af,
vertelt Zon. Maar ook nu nog
zijn er dagelijks dergelijke voor
vallen. Gemiddeld 447 keer per
jaar is er een ongeval met rui
ters waarbij een automobilist
betrokken is, blijkt uit cijfers
van de stichting Consument en
Veiligheid, die zich baseert op
het aantal ziekenhuisopnamen.
In werkelijkheid is het aantal
ongelukken en bijna-ongeluk-
ken vele malen hoger, ver
moedt Lonneke Braun van de
Koninklijke Nederlandse Hippi
sche Sportfederatie (KNHS).
Om de weg veiliger te maken
voor paarden, is de federatie
deze week een voorlichtings
campagne voor automobilisten
begonnen.
De KNHS heeft een paar simpe
le aanwijzingen, zoals niet te
snel rijden, op tijd afremmen,
niet toeteren en altijd ruim af
stand houden. Het zijn niet al
leen asociale weggebruikers die
de paarden schrik aanjagen.
Ook bestuurders die het goed
bedoelen, kunnen schade aan
richten. Bijvoorbeeld door als
waarschuwing dat ze naderen
met de lichten te knipperen, of
te lang te wachten met inhalen,
waardoor de dieren zenuwach-
door Itai Mol
assendelft - Ruiters in Neder
land hopen dat de wegen veili
ger worden voor paard en berij
der door automobilisten beter
voor te lichten. Want ieder jaar
zijn er meer dan 400 ongelukken
waarbij iemand naar het zieken
huis moet. „Een paard dat
schrikt rent eerst weg en kijkt
pas later."
De ruiters reden twee aan twee
op een bospad waar ook auto's
mogen komen. Liesbeth Zon
reed als begeleidsters van het
paardenkamp achteraan de
stoet. „Omdat we naast elkaar
Vouwfietsen zijn meestal niet echt mooi, het is vaak een hoop ijzer op
een frutje, maar dat geldt niet voor de Strida. Zowel opgevouwen als
uitgeklapt is het een karretje waarmee je gezien mag worden. Het
meest opvallende is het driehoekige frame van blank aluminium waar
zadel en stuur aan vastgeplakt lijken te zitten. Ook bijzonder zijn de
snaaraandrijving en trommelremmen wat de kans op viezigheid en
smerige broekspijpen vermindert. Het vouwfietsje, een ontwerp van
MarkSanders uit Londen, meet ingeklapt 115x55x26 cm en weegt nog
geen 10 kilo. Zoals gezegd een meer dan fraai ding. Over de rijkwalitei-
ten was de Fietsersbond minder enthousiast: trapt vrij zwaar, stuurt
nerveus en niet geschikt voor mensen langer dan 1,80 meter. Wie de
fiets zelf wil proberen, kan terecht bij de importeur, Amsteldijk 40 in
Amsterdam. Rechtstreeks bestellen kan ook via www.strida.nl of tel.
020 3307 401. De goedkoopste Strida kost 299 euro.
door Rob van Ginneken
De Bovag bereikt de eerbied
waardige leeftijd van 75 jaar. In
driekwart eeuw is er bij de
brancheclub veel veranderd. In
de 'garage' van 1930 was de
smid nog uitstekend op zijn
plaats; automobielen als de A-
Ford en toenmalige Citroen C4
hadden een hoog Olivier B.
Bommel-gehalte en automobi
listen waren heel passend he
ren van stand.
De productie van Europese
automobielen was in de derti
ger jaren nog maar net zover
dat de auto's van de lopende
band rolden. En de werk
plaats van de reparateur
ademde een bijpassend am
bachtelijke sfeer. De 'garage'
die we op een foto uit die tijd
zien, doet verdacht sterk den
ken een smederij. Het con
trast met onze tijd van com
putergestuurde diagnosesys
temen kan bijna niet groter
zijn. Er wordt met de hand
aan een krukas geslepen, ter
wijl op een aambeeld met een
kloeke hamer krachtig op een
drijfstang wordt getimmerd
en op de achtergrond een
vuur gloeit waarop 'babbitt'
wordt bewerkt, het witmetaal
dat destijds als glijmateriaal
in lagers werd toegepast.
De automobielindustrie
stond nog in de kinderschoe
nen. In 1930 was slechts een
honderdste van het huidige
aantal auto's op de weg, zo'n
68.000. Een rijwiel was im
mers het gangbare vervoer
middel en de ANWB gewoon
de wielrijdersbond. Een
groepje ondernemers vond
het niettemin tijd worden
voor een 'bond van autohan
delaren en garagehouders'.
Daarin vindt de oplettende le
zer de letters Bovag terug.
De naam van een der oprich
ters -Nefkens- vind je nog
steeds op de gevel van 32
dealerbedrijven in alle hoe
ken van ons land temg. Wan
neer we in Amersfoort met
enkele garageveteranen om
tafel zitten om de verschillen
tussen 'toen en nu' naast el
kaar te houden, rollen de ver
halen over de naoorlogse pe
riode al snel over tafel.
„Hefbruggen had je toen na
tuurlijk niet. De auto stond
op steunen en daar lag je de
De garage anno 1930 doet sterk denken aan een smidse. Slijpen aan een krukas, hameren op een
drijfstang, opstoken van babbitt lagermateriaal. Foto's: GPD
hele dag op je mg op een rol-
kar onder te klooien. Als je
mazzel had was er een smeer-
put. Ideaal om je snor te
drukken trouwens, want nie
mand zag je nog. Maar als je
in de winter dan net onder
een binnengebrachte auto
lag, begonnen de klompen
sneeuw subiet van de grote
spatlappen af te vallen," zo
herinnert Herry Bruinekreeft
zich.
„Tegenwoordig beginnen ze
al zenuwachtig te doen als
iets een paar uur duurt, maar
destijds was je een dag met
een servicebeurt bezig. Alles
ging uit elkaar, tot de ontste
king aan toe. Je controleerde
de vlotter van de carburateur
zelfs met een brievenweger-
tje. Bij 100.000 kilometer gin
gen dynamo en startmotor
compleet uit elkaar. In de zes
tiger jaren moesten we regel
matig een kachel in een Opel
bouwen. Dat was een optie
toen. Een nachtmerrie. Een
ongelooflijk gepriegel achter
het motorblok. En dan waren
wij voor toenmalige begrip
pen nog een modem bedrijf
waar alles voorhanden was",
zegt Amersfoorter Adriaan de
Vries.
De autoverkoper uit het verle
den? „Heel vroeger kwam de
vertegenwoordiger veelal bij
de klant langs. Niet zelden
werd er dan in de kroeg afge
sproken. Een hapje, een
Elfduizend bedrijven
De Bovag. Wat in 1930 begon als een initia
tief van 40 autobedrijven is in driekwart
eeuw uitgegroeid tot een branche-organi
satie van ruim 11.000 ondernemers die zich
met mobiliteit bezighouden. Naast dealers
heb je het dan over auto-, tweewieler-, ca
ravan-, aanhangwagen-revisie- en auto
wasbedrijven. Maar ook verkeersopleidin
gen, autoverhuur en tankstations. Samen
nemen ze een fikse moot van de mobili
teitsbranche voor hun rekening en die
vormt op zijn beurt een belangrijke econo -
mische factor. De branche zet jaarlijks zo'n
52 miljard euro om. Net als in 1930 dient
de Bovag ook nu de belangen van de bran
che, maai- de afgelopen jaren is daar ook
een consumentenaccentje bij gekomen.
Ook Bovag is immers gebaat bij een goed
mobiliteitsbeleid.
Bij het grote publiek is de Bovag misschien
nog het meest bekend geworden door het
baanbrekende garantiebewijs op gebruikte
auto's (1965). Halverwege de jaren zeventig
gevolgd door garantie op reparaties en on
derhoud. Dat gevoel van bescherming tilde
de status van aangesloten bedrijven onder
de consumenten in snel tempo naai- een
hoger niveau. Een heel ander verhaal dan
de in 1933 ingevoerde Bovag-clausule dat
'verantwoordelijkheid uitsloot voor repara
ties en voor schade die is opgelopen tijdens
het verblijf van het voertuig in een garage
bedrijf. De gewraakte clausule werd overi
gens pas in 1963 ingetrokken.
drankje. Onvoorstelbaar, ver
geleken met de zakelijke aan
pak van nu."
De automobilist? Die wil de
moderne techniek niet meer
missen, maar voor oudere
monteurs is er veel van de
charme verloren gegaan. „Het
is een beetje een computerge-
beuren geworden. Een auto
monteur is nu een soort IT-er
met een soort laptop-compu
ter op zijn schoot. Als een au
to vroeger inhield, ging je een
paar uur aan de gang met
sproeiers en boortjes. Nu
moet je naar de fabriek kijken
om een software-aanpassing
in het elektronische brein van
de auto te kunnen installeren.
Het ontbreekt er nog maar
net aan dat de monteur een
witte doktersjas aantrekt. Je
gelooft het niet, maar in de
gereedschapkist zit tegen
woordig ook al een stetho
scoop om aan het mc
te luisteren. En zelfs i
nuscuul cameraatje 2
die wel eens in ziekei
ries ziet, alleen kijkje
geval door het bougii
binnenin de motor",
Herry Bruinekreeft.
wat gaat er tegenwoo
nog kapot? Bougies v
niet eens meer verval
bougiekabels -vroegi
een klassiek probleet
zitten er niet in. Zelfs
cebeurten liggen tien
den kilometers uit el
Oké, zo nu en dan sn
een sensortje missch
maar dan neemt een
programma van heti
tormanagement hetj
over."
Er is in 75 jaar een bil
anderd. Maar wie zei
vroeger alles beter w
Het aloude plastic tas
je over het fietszadel is
en blijft natuurlijk de
makkelijkste en goed
koopste manier om
een nat achterwerk te
voorkomen. Maar die
zakjes waaien wel
eens weg of worden
gepikt. Maar boven
dien kan het altijd lux
er. Bijvoorbeeld met
de DrySeat, een elas
tisch, plastic hoesje
dat permanent onder
je zadel verstopt zit en
in een handomdraai
over het zitgedeelte
getrokken kan wor
den. Een speciale
'diefonvriendelijke'
lus aan het hoesje
moet de kans op pik
ken tegengaan. De
DrySeat kost 4,95 euro
en is te koop bij de
fietsenspeciaalzaak.
Info: www.dryseat.nl
In de moderne werkplaats draagt de monteur nog nétgi
jas wanneer hij met computer en stethoscoop in de weei
