Leegloop
dreigt op
platteland
BINNENLAND 2
«nhcding 'Nee tegen Grondwet EU is on-Nederlands'
Douceurtje voor senioren die later op pad gaan
Europarlement: Rioolvervuiling stranden helft omlaag
Boer heeft geen opvolger
Boerin na scheiding
vaak met lege handen
Boven de waterlijn
Oplossing voor
misselijkheid
na operatie
Eerste Kamer akkoord
met arbitrage IJzeren Rijn
'Ons Oranje
gevoel gaat
niet verloren'
Onderduiker opgenomen
in vervalst trouwboekje
roor rokers
kt tijdelijk'
icht - Een veel gebruikte
mensen die willen
met roken - het middel
werkt maar tijdelijk,
een onderzoeker van
ersiteit Maastricht
i>n ander middel, dat
oorgeschreven tegen
ies, beter. Hij vergeleek
onderzoeken naar de
nmheid van Zyban, dat
199 veel wordt gebruikt
ifjensen die met roken
toppen. Uit het onder-
eek dat een ouder mid-
n depressiviteit, Nor-
ffectiever is.
en komen
li vuurzee
recht - In een verzen-
itte zijn in de nacht van
ig op dinsdag in een
ij en manege in Baren-
waalf rijpaarden, drie
i, een pony en een
jm het leven gekomen,
teerde kinderen en hun
jen tot hun ontzetting
jdieren niet meer uit de
•nde vuurzee te red-
in. De geëmotioneerde
len werden naar de
irkazerne overge-
kregen daar bijstand
itofferhulp. De boerde-
17de eeuw met schuur
lendend woonhuis
vlammen op. Nie-
te gewond.
mclub dupe
^ttal riemen
>e su
we i De Kynologenclub
in t d zit met de handen in
doordat 250 honden-
o?a i en tuigjes uit het club
jaryp zijn gestolen.
'da'n° r de inbraak precies
naar latsgehad is niet duide-
lagavond waren er voor
eni» t leden in het clubhuis,
.lid De Vries ontdekte
al maandagavond toen
„a's aan de eigenaren
den wilde uitreiken.
O-cursus en een trai-
|(X voor komende week
ven? stonden, zijn afgelast.
°-llK jurslid van de 1200 le-
'vens nde hondenclub ver
hei at de riemen en tuigjes
e markten worden ver
bid De schade van de in-
)pt in de duizenden
pnale aanpak
gedrag jeugd
icht - Preventie-
;ers zullen jongeren
en 18 jaar in Limburg
itse en Belgische
ik actief voorlichten
en van onder
alcohol en gokver-
provincies Neder-
ilgisch Limburg, de
gemeenschap in
JÜle regio Keulen teke-
loe vandaag in Aken
itieverklaring. Veel
het Euregiogebied
ledewerking toege-
Ihet project, dat bijna
o kost. De actie
een vervolg op eerder
Daaruit bleek, dat
Belgische jongeren
en alcohol gebrui-
Limburgse en daar-
ir risico's lopen.
woensdag 11 mei 2005
Uitlatingen directeur Sociaal en Cultureel Planbureau wekken verwarring
den haag/anp - Ouderen moeten een
grijs kenteken kunnen krijgen waarmee
zij na tien uur 's ochtends tegen een ge
reduceerde houderschapsbelasting de
weg op mogen. De ochtendspits zou
hiermee aanzienlijk verlicht worden.
Directeur P. Schnabel van het Sociaal en
Cultureel Planbureau (SCP) zegt dat in
een interview met het blad RAI Voor
rang. Een woordvoerder van het SCP re
lativeerde later de uitlatingen van
Schnabel. Ze zouden niet serieus zijn
bedoeld, en bij het interview 'met een
knipoog" zijn gemaakt. Schnabel zelf
was gisteren niet bereikbaar om de sta
tus van zijn uitlatingen toe te lichten.
Volgens Schnabel zal de verkeersdruk
door de vergrijzing sterk toenemen. 65-
Plussers blijven autorijden, ook als ze
met werken zijn gestopt, voorziet hij. ,,In
het verleden reden relatief weinig oude
ren auto, maar mensen die nu 65 wor
den, zijn gewend aan de auto en zullen
die blijven gebruiken."
Daar komt volgens hem bij dat auto's
steeds makkelijker te besturen zijn,
dankzij bijvoorbeeld rem- en stuurbe
krachtiging en navigatiesystemen. „Iets
anders wat je nu ziet is dat auto's weer
hoger worden, zodat het voor ouderen
makkelijker wordt in en uit te stappen."
Volgens Schnabel blijven ouderen ook
na hun pensionering geneigd vroeg de
weg op te gaan, omdat zij nu eenmaal
gewend zijn vroeg op te staan. Hij ver
wacht ook niet dat veel ouderen zullen
verhuizen als ze met werken zijn ge
stopt. „Er zijn wel ouderen die op de Ve-
luwe gaan wonen of juist naar de steden
terugkeren, maar dat zijn op de 2,3 mil
joen 65-plussers toch kleine aantallen."
De grootste ouderenorganisatie van Ne
derland, Unie KBO, denkt dat een grijs
kenteken voor ouderen het fileprobleem
niet zal oplossen. Slechts weinig senio
ren zullen volgens de organisatie kiezen
voor het belastingvoordeel. Vaak willen
ze tijdens de spits reizen, omdat ze naar
de dokter moeten of de kleinkinderen
moeten ophalen, aldus de belangen-
club. De Unie KBO voelt meer voor gra
tis openbaar vervoer.
Het ministerie van verkeer en waterstaat
kon gisteren niet reageren op het voor
stel van Schnabel. Minister Peijs is op
vakantie.
luxemburg/anp - De vergrijzing
onder de boeren is een groot
probleem. Veel landbouwers
kunnen moeilijk of geen opvol
ger vinden, constateert minister
Veerman (landbouw). De be
windsman zei dat gisteren op
een vergadering van landbouw
ministers in Luxemburg. Landen
werden daar opgeroepen om
jonge boeren meer te helpen.
In gebieden als Oost-Nederland
hebben landeigenaren grote
moeite om een pachter te vin
den. Volgens Veerman wijkt
Nederland weinig af van het
Europese gemiddelde, waarbij
55 procent van de boeren ouder
is dan 50 jaar.
Probleem is vooral dat jongeren
de Europese landbouwsubsi
dies zien verminderen. Als ze
een boerenbedrijf overnemen,
moeten ze vaak andere activi
teiten erbij nemen.
Veerman stelde dat er vele
nieuwe mogelijkheden zijn:
„Bijvoorbeeld een paard stallen
levert gauw 500 euro per
maand op. En als je ziet hoeveel
meisjes tegenwoordig een
paard hebben! Ik wil jonge boe
ren maar zeggen: kijk verder
dan het produceren van
graan".
Veerman erkent dat jonge boe
ren daardoor ondernemender
moeten zijn. Het boerenonder-
wijs moet daarop inspelen,
vindt hij. „Hoe ga je als boer
bijvoorbeeld om met de agrari
sche termijnmarkt?", stelde de
minister. „Ik ben zelf opgevoed
met het idee: dat is gevaarlijk,
blijf ervan weg. Maar jongeren
kijken daar anders tegenaan."
Gemiddeld een op drie Europe
se boeren heeft een opvolger,
meestal de zoon. Anderen ver
kopen de grond vaak aan colle
ga-boeren, die zo grotere be
drijven vormen. „Op zichzelf is
zo'n vergroting een voordeel,
maar het is niet overal moge
lijk", ziet Veerman. Nederland
komt de jonge boeren tegemoet
met enkele regelingen. Zo kun
nen jonge boeren eenvijfde van
hun investering vergoed krij
gen, tot een bepaald maximum.
Ook gelden belastingvoordelen,
zoals een hogere vrijstelling in
de successierechten.
Eurocommissaris Fischer Boel
(landbouw) presenteert in juni
een strategie voor het platte
land, waarbij ze ook de jonge
boeren tegemoet wil komen.
Vooral in Frankrijk, Duitsland
en Oost-Europa dreigt een leeg
loop. De Europese Commissa
ris wil de jonge boeren onder
meer steunen met onderwijs.
„Levenslang leren is ook in de
landbouw belangrijk."
barneveld/gpd - De boerin
werkt hard mee in het bedrijf
van haar man. Tot er een kink
in de kabel komt: de boer over
lijdt, het bedrijf gaat failliet of
het echtpaar gaat uit elkaar. De
boerin staat uiteindelijk met le
ge handen. Een project moet
boerinnen wijzer maken.
„Dat een boerin vaak met lege
handen achterblijft gebeurt he
laas maar al te vaak", zegt ex-
boerin Johanna Ritsma. Zij
heeft het aan den lijve onder
vonden. Anderhalfjaar geleden
verliet ze haar man en de boer
derij om een nieuw bestaan op
te bouwen. Ze belandde in een
studentenkamertje.
„Ik had niks op papier. We zijn
in gemeenschap van goederen
getrouwd, maar als ik nu mijn
helft wil hebben is het bedrijf
failliet. En dat wil ik niet. Onze
zoon wil het bedrijf graag over
nemen en dat gun ik hem na
tuurlijk. Gelukkig krijg ik bin
nenkort een deeltje en daar ben
ik tevreden mee."
Johanna Ritsma (46) weet als
voorzitter van de commissie
Vrouw en Bedrijf-LTO Neder
land dat ze echt niet de enige is
waar de boerin zonder geld
achterblijft. Vaak door onwe
tendheid trekken agrarische
vrouwen aan het kortste eind.
Daarom lopen er nu verschil
lende subsidie-aanvragen om
het project 'Je verdiende Loon'
op te starten, waarbij jonge
boerinnen, bijgespijkerd wor
den op het gebied van wet- en
regelgeving rond meewerkende
partners in de agrarische sec
tor.
harlingen - Reddingswerkers zijn bezig het gat te dichten van een
aangevaren pleziervaartuig. De omgebouwde antieke vrachtboot
liep schade op na een aanvaring met een kotter op de Waddenzee.
Foto: GPD/André Minkema
utrecht/anp - Ongeveer 30 tot
50 procent van de mensen die
een operatie ondergaan, heb
ben daarna last van lang aan
houdende misselijkheid als ge
volg van de narcose. Veel men
sen zien hierdoor meer op te
gen de narcose dan tegen de
operatie zelf. Anesthesiologen
en epidemiologen van het aca
demisch ziekenhuis (UMC) in
Utrecht en het Academisch Me
disch Centrum Amsterdam
(AMC) hebben hiervoor een op
lossing gevonden.
Met behulp van een zogeheten
'voorspelregel' zijn ze in staat
het risico op overgeven en mis
selijkheid in te schatten, zo
maakte het UMC gisteren be
kend. Mensen met een hoog ri
sico krijgen een andere anes-
thesietechniek en krijgen pre
ventief een antibraakmiddel om
de kans op misselijkheid en
overgeven te verkleinen.
Voor de 'voorspelregel' zijn ge
gevens verzameld van bijna
1500 patiënten die een operatie
hebben ondergaan. Aan de
hand van leeftijd, geslacht, ro
ken, het soort operatie en even
tueel eerder opgetreden misse
lijkheid kan de anesthesioloog
bepalen of een patiënt een laag
of hoog risico heeft.
De in Utrecht en Amsterdam
ontwikkelde methode wordt
momenteel uitgebreid getest.
De resultaten van dit onderzoek
zijn binnenkort beschikbaar.
straatsburg/anp - De rioolvervuiling
van stranden langs meren en zeeën in
de Europese Unie moet met de helft
omlaag tegen 2011. Dat dient er toe te
leiden dat hooguit 8 procent van alle
badgasten in de EU nog huiduitslag of
een ziekte oploopt na een zwempartij,
zo wil het Europees Parlement.
Het parlement stemde gisteren in
Straatsburg in met voorstellen van WD-
europarlementariër Maaten om het aan
tal soorten vervuiling dat gemeenten nu
nog meten fors te laten dalen.
„In principe hoeven nog maar controles
op twee soorten bacteriën plaats te vin
den om te komen tot een goede en be
trouwbare beoordeling van de kwaliteit
van zwemwater", stelde Maaten dinsdag
na afloop van een stemming in het EP.
Nu vinden metingen plaats voor negen
tien soorten bacteriën, maar zijn de nor
men die worden gesteld aan vervuiling
wel veel minder streng. In de praktijk
betekent dit dat maximaal 12 procent
van alle badgasten ziekteverschijnselen
mag vertonen.
Het parlement volgde Maaten in zijn
stelling dat dit hooguit 5 procent mag
zijn. De EU-lidstaten willen niet verder
gaan dan een limiet van 11 procent.
Maaten rekent op een compromis van 8
procent als norm.
Vooral noordelijker gelegen EU-lidstaten
als Nederland, Groot-Brittannië en de
Scandinavische landen willen geen al te
scherpe norm, om hoge investeringen in
rioolzuiveringsinstallaties te voorkomen.
Zuidelijke landen hebben daar minder
problemen mee omdat zij meer zonne
schijn hebben. Zonlicht breekt vervui
ling door bacteriën sneller af.
Om vakantiegangers beter te informe
ren, moeten er ook regelmatiger contro
les komen, vooral van stranden waar
veel vervuiling is aangetroffen. Vervol
gens dient er via internet en vlaggen of
borden langs stranden informatie te
worden verstrekt aan badgasten over de
kwaliteit van het zwemwater. Europees
milieucommissaris Dimas krijgt de taak
om daarvoor een systeem uit te werken.
De voorstellen van Maaten vervangen
een controlesysteem dat nog uit de jaren
zeventig dateert. Dat maakt gebruik van
blauwe vlaggen voor stranden die een
jaar daarvoor als veilig zijn aangemerkt.
Maaten: „Dat werkt natuurlijk niet.
Mensen willen weten of het strand waar
zij willen zwemmen vorige week nog in
orde was."
ioorH-rpllpn
i|1(noord-rellen
- De politie Rotter-
ïmond heeft wederom
oals nen aangehouden we-
ïiskiri ellen na de voetbal-
Feyenoord-Ajax me
nner! Drie Rotterdammers
8 en 25 jaar en een 26-
excu Edammer zijn na be-
istoré jvan video-opnamen
w£a voor openlijke ge-
/i4 ing. Eerder werden
pzu r relschoppers aange-
Daarnaast meldde een
Rotterdammer zich bij
I wegens een vuurwer-
11 tvoor de voetbalwed-
uu ^bij een stadgenoot
111 rond raakte.
Aarkt I
11 bij Cadzand
Tniste visser
Op het strand bij de
de Wielingen in het
idzand-Bad is
|een lichaam aange-
•t gaat om een sinds 5
»te 68-jarige man uit
ie dorp Stekene. De
'vermoedelijk over
lagen en werd sinds-
(ist. Op het lichaam
zijn geen sporen
aangetroffen, liet de
iren weten.
dsinspectie
t thuiszorg
I-De arbeidsinspectie
ft de komende maan-
peidsomstandigheden
porg. Tot het eind
ir bezoeken inspec-
(honderd thuiszorgin-
I-Zij gaan na of de
s in de thuiszorg
ïzond werken.Het
11 in de branche is
Balkenende overtuigd pleitbezorger van noodzaak nieuwe constitutie
door Jaco van Lambalgen
en Hetty van Rooij
Maastricht -'„Wat mij persoon
lijk drijft, is het Europese ideaal.
We zitten op één continent, de
len een beschaving. We kunnen
niet zonder elkaar."
Premier Jan Peter Balkenende
gelooft absoluut in de Europese
Unie. „Het zou naïef zijn om
nu, in de 21ste eeuw, daar af
stand van te doen. Dat is voor
mij ook het doorslaggevende
argument om voor de Europese
grondwet te pleiten."
„Europa is
veel meer dan
een netwerk
van landen die
samen iets re
gelen om er
beter van te
worden", zegt
de premier be
vlogen. „Het is
zoveel meer
dan markt en
munt. Het is het besef van ver
bondenheid, van één Europese
geschiedenis en één cultuur."
.„Natuurlijk is nog niet alles
perfect. Maar neem de aanpak
van het terrorisme, misschien
wel de nieuwe vorm van oorlog.
Dat kunnen we toch niet al
leen?" Samenwerking op het
terrein van politie en justitie
wordt in de grondwet dan ook
versterkt.
,Nee zeggen is ook on-Neder-
lands, stelt Balkenende. „We
hebben altijd met een open oog
naar de wereld gekeken. Het
zou toch heel raar zijn als een
land dat eeuwenlang ruimte
heeft geboden, dat altijd tole
rant en gastvrij is geweest, op
eens 'nee' tegen Europa zou
zeggen? Dat zou ik hoogst
merkwaardig vinden.
„Bovendien verdienen we veel
aan Europa. Het is eeuwig zon
de als we nu met een nee-senti
ment komen, dat niet bij ons
past. Het komt ook onze geloof
waardigheid in Europa niet ten
goede. Ik kan me werkelijk niet
voorstellen dat mensen dat wil
len."
Tegenstanders van de grondwet
willen dat Nederland 'nee' zegt,
om nieuwe onderhandelingen
af te dwingen. Wellicht kan Ne
derland dan meer in de wacht
slepen. „On
zin", meent
Balkenende.
„Het is on
zinnig te den
ken dat we
via nieuwe
onderhande
lingen een
beter resul
taat kunnen
binnenhalen.
We hebben over deze grondwet
zeer scherp onderhandeld. We
hebben nota bene van onze vijf
harde eisen er viereneenhalf
binnengehaald. Dat resultaat
hebben we bereikt door in
steeds wisselende allianties op
te trekken. Met nieuwe lidsta
ten, met kleine landen. Dan
ging ik weer met Blair, Schroder
of Chirac praten. Dat is een in
gewikkeld proces", onder
streept de premier. „Het is een
heel subtiel spel geweest. Dat
kun je niet zomaar nog eens
over doen. Wie dat denkt, is na-
ief."
In het nee-kamp wordt, onder
meer door de Socialistische
Partij, betoogd dat Europa de
burgers boven het hoofd is ge-
groeid. Dat het verstandig zou
zijn een pas op de plaats te ma
ken. Balkenende schudt zijn
hoofd. „Dan gooi je te veel weg.
We hebben tien nieuwe lidsta
ten erbij. Daarom moeten we
de afspraken die we maken
sneller kunnen uitvoeren. Euro
pa moet wel bestuurbaar blij
ven. Dat gebeurt met de nieuwe
grondwet. De terreinen waarop
staten een veto kunnen uitspre
ken, worden ingeperkt, anders
kun je met 25 lidstaten niet
vooruit. Maar de burgers heb
ben ook direct iets aan het
nieuwe verdrag. Mensen vin
den een baan en veiligheid be
langrijk. Met de grondwet ko
men we juist op deze terreinen
vooruit."
De premier bestrijdt het spook
beeld van de superstaat Euro
pa, waarin Brussel alles regelt.
„Dit verdrag geeft nationale
parlementen voor het eerst in
de Europese geschiedenis de
mogelijkheid de bemoeienis
van Brussel te verminderen."
Negen parlementen kunnen ge
zamenlijk bij de EU protest
aantekenen tegen een besluit.
„Als burgers op hun beurt een
miljoen handtekeningen opha
len, kunnen ze hun wensen in
Brussel op tafel leggen. En de
rol van het Europees Parlement
wordt sterker. In de grondwet
wordt beter afgebakend wie wat
doet. Daarin is een goede ba
lans gevonden. Ik zeg u, een su
perstaat is niet aan de orde."
Er komt wel een Europese mi
nister van buitenlandse zaken.
„Europa kan in de wereld al
leen maar iets betekenen als we
één lijn trekken. Kijk naar de
manier waarop de EU heeft sa
mengewerkt om een vreedzame
den haag/anp - Het dossier van
de IJzeren Rijn, de goederen
spoorlijn die Antwerpen via
Roermond verbindt met het
Duitse Ruhrgebied, is mogelijk
een stapje dichter bij een oplos
sing. Nederland en België kib
belen al jaren wie de half mil
jard euro aan geluids- en mi
lieuvoorzieningen gaat betalen
voor de reactivering van de
spoorverbinding.
De Eerste Kamer heeft gisteren
ingestemd met arbitrage. De
coalitiepartijen CDA, WD, D66,
gesteund door de LPF, omarm
den het zogenoemde Arbitrage
verdrag over de IJzeren Rijn.
PvdA, Groenlinks, SP en Chris
tenunie stemden tegen. PvdA-
senator Eigeraam liet weten dat
hij niet met het verdrag kon in
stemmen omdat dat voor hem
gelijk staat aan het kiezen voor
het oude, historische tracé van
de IJzeren Rijn. Hij wil ruimte
voor een alternatief tracé, ge
zien de risico's voor de bevol
king van het centrum van
Weert en Roermond.
De spoorverbinding stamt uit
1872 maar is al jaren in on
bruik. De Belgen willen de lijn
opnieuw in gebruik nemen, ter
wijl Nederland te veel schade
voor de natuur vreest. Uitein
delijk stapten de twee kempha
nen naar het arbitragehof om
de knoop door te halcken, via
een bindende uitspraak, over
de vraag wie de kosten van de
aanpassingen draagt. Als het
hof de rekening bij België legt,
is het volgens ingewijden nog
de vraag of België de omstreden
goederenlijn wel doorzet.
Premier Balkenende Foto: GPD/Frans Widdershoven
oplossing in de crisis in Oekra-
ine te bereiken. Er zullen heus
verschillen tussen de lidstaten
blijven in het buitenlands be
leid, maar we moeten ons wel
realiseren: als de EU verdeeld
is, komt zij nergens." En dan,
lachend: „Europa is pluriform.
Ons Oranjegevoel gaat niet ver
loren."
stavoren/anp - De 13-jarige
joodse jongen Herman Dasberg
kreeg als onderduiker een
plaats in een vervalst trouw
boekje van het Friese echtpaar
Van der Wal. Hij voelde zich tij
dens zijn onderduiktijd vanaf
november 1943 ook overigens
deel van het boerengezin met
drie kinderen in Harich (toen
gemeente Gaasterland).
Herre van der Wal en zijn
vrouw Rimke ontvingen giste
ren in Stavoren beiden pos
tuum de Yad Vashem-onder-
scheiding van de staat Israël.
Dasberg, die zich nu Chaim
noemt en in Israël woont, was
bij de plechtigheid aanwezig.
Na vijf onderduikadressen waar
hij zich niet geaccepteerd voel
de, ontving hij in het gezin Van
der Wal eindelijk genegenheid.
Hij hielp op de boerderij, leerde
Fries en ging, zonder druk van
Herre en Rimke, 's zondags
mee naar de kerk.
Met de Yad Vashem-onder-
scheiding eert de staat Israël
niet-joden die zich tijdens de
Tweede Wereldoorlog hebben
ingezet voor het redden van jo
den. Zij krijgen de eretitel
Rechtvaardige onder de Volke
ren. Het Yad Vashem Instituut
kende sinds 1953 aan 20.000
mensen, onder wie 4700 Neder
landers, de onderscheiding toe.
