Champignontelers
in grote problemen
ECONOMIE
Bankconflict Italië verder verscherpt
IBM schrapt nog eens 10.000 tot 13.000 banen
Zorgen over Onur Air
Versatel-top zwijgzaam
over gesprek Belgacom
Polen en Tsjechen prijzen 'Holland' uit de markt
Shell en BASF verkopen Basell
Veel belangenclubs vinden
aanbod van Dexia te mager
Slijters eisen maatregelen tegen drankhandel supers
Koolzaad bloeit
pland vraagt
_n fruittelers
j - De provincie Flevo-
~pft minister Veerman
iuw) gevraagd fruitteelt-
•n steun te geven waar
\A en veel geleden hebben
Strenge vorst. Door de
Sneeuwval en vorst tot
en onder nul zijn begin
loemknoppen en groei-
van fruitbomen bevro-
löjschade bij perenbomen
*root, soms de volledige
v.ïok de pmimen- en
18'k>men hebben zwaar
41'1 Onzeker hoe de appels
8$zijn gekomen. Ook vo-
94,hadden Flevolandse te-
1 kampen met hagel,
en vorst. Ze kunnen
*3'jen dit soort schade niet
'ren.
ijakkoord
Tkenhuizen
52, r
;-De ruim 170.000
pers in ziekenhuizen
In juni een loonsverho-
9i 0,6 procent. Ook ont-
38 £ijt een eenmalige uit-
an 0,45 procent van het
20-jar salaris. Dit staat in
31iord over de zieken-
74,jo dat de Nederlandse
jging van Ziekenhuizen
i4ji de vakbonden hebben
17 fen. Verder is afgespro-
66 (Werknemers in het eer-
22!üimjaar 100 procent van
kr ijgen doorbetaald
7keede jaar 70 procent.
i9,èrknemers die deelne-
2 jj» reïntegratieactiviteiten
2i'jweer recht op het volle-
22,iris. De nieuwe CAO
23fl januari 2006.
248, j
24>f pensioenen
pipers Laurus
3l T~V
6i CH - De nieuwe pensi-
45,ling bij het supermarkt-
6 Laurus heeft woensdag
56,tt geleid. De vakbonden
55 jiun leden op om tegen
'stel te stemmen. Basis
323,pensioen is een mid-
g2.jregeling en een pensi-
59ijd van 65 jaar. Volgens
I9,»iedt de nieuwe rege-
iin 2006 moet ingaan,
66,logelijkheden tot ver-
19| en deeltijdpensioen.
147 en zijn een andere me-
gedaan en daarom
4?fle achterban informe
erde nadelige gevolgen.
7 telt veel
1 Jer ontslagen
781
11 jam - Het Centrum voor
llnkomen verleende de
2i jie maanden van dit
79X10 ontslagvergunnin-
41 ^werkgevers. Een daling
2'rocent ten opzichte
i3|lfde periode vorig jaar.
38jteeg in het eerste kwar-
4jiantal ingediende vaca-
173jt 13 procent tot 66.960.
4jrdvoerster van het CWI
50'jiensdag van 'hoopge-
23jkenen van herstel' op
dsmarkt.
2061
Ing fabriek
h/Siemens
24,21
i8,5|Bosch und Siemens
28^ate (BSH), de grootste
5^ van huishoudelijke
31uur in Duitsland, sluit
^'^machinefabriek bij Ber-
25jfde productie in 1953
32,5|ind volgend jaar gaat
24Skdicht. De productie
22io[ergeheveld naar de
4|-7J in Nauen. Daarbij
41|i) banen verloren. Er
35iaog 400 werknemers
4g'3zich alleen met pro-
29|o(vikkeling bezighouden.
20,4ft nog zes Duitse vesti-
44,7net 14.000 werknemers.
isiOT evenveel
52, Oj -
4ys als mensen
i2^5f In 2007 zijn er in
i5,6fopa evenveel mobiel-
jg'ybruik als er mensen
2 ui betekent niet dat ie-
24 %n mobieltje heeft,
22, persoon meer tele-
i9j!telefoonkaarten kan
Dat blijkt uit een giste-
28,^senteerd onderzoek
28,8pureau Analysys Re-
28,^i landen als Groot-
20',3ë, Italië en Zweden
9|enveel mobiele tele-
15^91 mensen. Het bureau
20,71; dat de gemiddelde
lo'z^ei in de branche tus-
6^9 en 2007 uitkomt op 9
leerjaar.
ecolabel
{el onbekend
c - Het Europees Eco-
(1 Nederland nog am-
nd. Slechts 5 procent
pvolking kent het mi-
tnerk, dat ook wel 'de
rordt genoemd. Neder-
ft daarmee ver achter
se Europese lidstaten,
m eenvijfde van de on-
;den het label kent. De
Milieukeur peilde de
leid van het keurmerk
i', nadat een promotie-
jie was gehouden. De
j publiceerde de cijfers
ig in haar jaarverslag
peiling is ook in ande-
n gehouden. Denemar-
irde als beste; bijna 60
kende daar het label.
new vork/anp-afp-rtr - Het
Amerikaanse computerconcem
IBM schrapt bij een wereldwij
de reorganisatie 10.000 tot
13.000 banen, waarvan de
meeste in Europa. Het bedrijf
schuift de wereldwijde opera
ties meer in elkaar en wil zich
concentreren op markten die
snel groeien. In landen waar de
groei niet groot genoeg is, wil
het bedrijf inkrimpen. Verder
wil International Business Ma
chines de bureaucratie binnen
de onderneming verkleinen.
Het aantal te verwachten ont
slagen is ongeveer 4 procent
van het totaal aantal werkne
mers van de onderneming.
Eind vorig jaar had het bedrijf
329.000 mensen in dienst,
waarvan 100.000 in Europa. Het
is onbekend hoeveel mensen er
in Nederland bij IBM werken.
Afgelopen weekeinde gonsden
er al geruchten over de op han
den zijnde reorganisatie. Het
bedrijf verklaarde ontslagen
niet uit te sluiten na teleurstel
lende resultaten in Japan,
Duitsland, Frankrijk en Italië.
Het bedrijf neemt een buiten
gewone last van 1,3 tot 1,7 mil
jard dollar (1,3 miljard euro).
De eerste bijdrages van de ope
ratie moeten in de tweede helft
van het jaar al te merken zijn.
De eerste ronde met ontslagen
begint al in het tweede kwar
taal. Uiteindelijk moet dit alles
leiden tot een jaarlijkse bespa
ring van meer dan 1,7 miljard
dollar.
IBM hoopt dat de meeste bo
ventallige werknemers op vrij
willige basis vertrekken. Het be
drijf is overleg begonnen met
de vakbonden over de details
van de op handen zijnde reor
ganisatie. Het is niet voor het
eerst dat IBM reorganiseert In
de jaren '80 en '90 moest het
bedrijf ook fors reorganiseren.
In 1985 had het bedrijf 405.000
mensen in dienst. Negen jaar
later waren het er nog 219.000.
amsterdam/anp/rtr - Shell
Chemicals en BASF verkopen
hun gezamenlijke onderneming
Basell voor 4,4 miljard euro in
clusief schulden die 2,2 miljard
euro bedragen. Kopende partij
is een consortium bestaande
uit Access Industries en The
Chatterjee Group. Basell is een
van de grootste bedrijven voor
de productie van polymeren,
grondstoffen voor plastic. Het
concern boekte in 2004 een
omzet van 6,7 miljard euro. Er
werken 6600 mensen bij Basell,
dat opereert in 21 landen en
waarvan het hoofdkantoor staat
in Hoofddorp.
Voor Shell maakt het besluit
onderdeel uit van de doelstel
ling om in de komende drie jaar
voor 12 tot 15 miljard dollar aan
activiteiten af te stoten. Het
energieconcern wil zich te con
centreren op exploratie en win
ning van olie en gas. Ruim twee
weken geleden verkochten
Shell en partner Bechtel de In-
tergen-energiecentrales voor
1,75 miljard dollar.
de meern/anp - De belangenbehartigers in de aandelenleasezaak,
Leaseverlosser, Leaseproces, Leaseleed, Beursklacht, Vermogens-
monitor, Platform Aandelenlease, Payback en ruim 20 advocaten
kantoren, vinden een schikkingsaanbod voor gedupeerde beleg
gers veel te mager.
Oud-centralebankpresident Wim Duisenberg presenteerde afgelo
pen vrijdag een mogelijke oplossing voor alle gedupeerden bij
aandelenleasecontracten van Dexia. De schikking heeft volgens
Dexia betrekking op ruim 350.000 contracten. De restschulden van
de beleggers worden volgens de voorstellen voor een flink deel
kwijtgescholden.
De belangenclubs, die bij elkaar circa 10.000 gedupeerden verte
genwoordigen, hebben tijdens een bijeenkomst gezegd dat ze het
aanbod te mager vinden. Het voorstel behelst alleen kwijtschel
ding van een deel van de restschuld en laat de ingelegde bedragen
volledig voor rekening van de gedupeerde. De belangenclubs Lea-
severlies en Eegalease leggen het voorstel wel positief voor aan
hun leden. Zij vertegenwoordigen de meeste mensen.
Vliegtuig moet aan de grond blijven
bracht van het voorval en zijn
daarop aangesproken.
Het toezicht op luchtvaart
maatschappijen in Turkije
schiet tekort, aldus de IVW.
Daarom heeft de inspectie van
de luchtvaartautoriteiten en
maatschappijen geëist dat ze
zich scherp houden aan de vei
ligheidsregels. Dit betekent dat
de inspectie 24 uur voor lan
ding in Nederland informatie
krijgt over het gebruikte toestel
om een beeld te krijgen van de
veiligheid.
De inspectie maakt zich grote
zorgen over kleine buitenlandse
prijsvechters als Onur Air, Fly-
Air en Phuket Air. De toestellen
vertonen te veel gebreken. Af
gelopen weekeinde trok de IVW
de landingsrechten van het
Thaise Phuket Air in. Bij diverse
controles zijn onaanvaardbare
tekortkomingen geconstateerd.
schiphol/ANP - Een vliegtuig
van de Turkse luchtvaartmaat
schappij Onur Air, die onder
verscherpt toezicht staat van de
Inspectie Verkeer en Water
staat,, moest dinsdagavond laat
terugkeren naar Schiphol we
gens motorproblemen. Dat
heeft de inspectie woensdag
bekendgemaakt. Het toestel
kreeg kort na de start vanaf
Schiphol een motorstoring. De
piloot is direct teruggevlogen.
De passagiers bleven onge
deerd.
Een inspecteur besloot dat het
vliegtuig aan de grond moet
blijven. De motor moet grondig
geïnspecteerd worden. Het toe
stel mag pas vertrekken als de
inspectie dat verantwoord
vindt. Onur Air staat al geruime
tijd onder verscherpt toezicht
van de IVW. Ook de Turkse au
toriteiten zijn op de hoogte ge-
achterwehr - Op vele plaatsen is op dit ogenblik bloeiend koolzaad
te bewonderen. Deze fietser kijkt uit over de uitgestrekte velden in
het Duitse Sleeswijk-Holstein. Maar ook in eigen land staan de felge
le planten waaruit raapolie wordt gewonnen in aangeplante perce
len en 'in het wild' langs de wegen. Foto: EPA/Wulf Pfeiffer
amsterdam/anp - De Versatel-
top wilde woensdag bij de pre
sentatie van de kwartaalcijfers
geen uitleg te geven over de be
sprekingen met Belgacom over
een mogelijke overname. Alleen
werd benadrukt dat het overleg
zich in een vroeg stadium be
vindt.
Duidelijk is dat voetbal een be
langrijke rol speelt in de be
sprekingen. Groothaandeel-
houder John de Mol bezit de
uitzendrechten van de samen
vattingen uit de eredivisie, Ver-
satel die van het live voetbal.
Belgacom heeft met een bod
van 36 miljoen euro de uitzend
rechten voor het voetbal in Bel
gië verworven. Alleen de hou
ders van de huidige rechten
(RTBF, VTM, Be TV, Canal+
Vlaanderen) kunnen nog roet in
het eten gooien door voor
maandag een tegenbod te doen
dat 10 procent hoger ligt.
België is een groeimarkt voor
Versatel, zo bleek uit de kwar
taalcijfers. De omzet steeg er
met 31 procent tot bijna 18 mil
joen euro. Duitsland en Neder
land zijn echter veel grotere
markten. In Duitsland werd
49,7 procent van de kwartaal
omzet van 177,5 miljoen euro
verdiend, in Nederland 40,4
procent. Maar de groei in Ne
derland stokt. Weliswaar steeg
de omzet met zo'n 13 procent,
maar dat was vooral te danken
aan groei op de zakelijke markt.
Het aantal particuliere adsl-
aansluitingen steeg maar met
duizend tot 170.000.
Sinds twee weken voert Versatel
in Nederland uitvoerig campag
ne om een supersnelle internet
verbinding van 20 megabit per
seconde gecombineerd met li-
vebeelden van het komende
voetbalseizoen aan de man te
brengen. Tot dusver zijn er iets
minder dan 10.000 aanmeldin
gen binnengekomen, zei top
man Raithatha.
Versatel investeert dit jaar 170
miljoen euro om consumenten
te verleiden om snel internet af
te nemen, in combinatie met
andere diensten. In het derde
kwartaal wil Versatel telefonie
aan haar dienstenpakket toe
voegen. Eind dit jaar komen
daar tv-programma's en films
bij. De investeringen leiden er
toe dat Versatel dit jaar dieper
in de verliezen belandt. Het
nettoverlies werd het afgelopen
kwartaal wel teruggebracht van
7,2 tot 2,5 miljoen euro.
(advertentie)
Rijswijk/ANP - De SlijtersUnie
wil dat de Tweede Kamer maat
regelen neemt tegen de ver
koop van producten met een
laag alcoholpercentage in su
permarkten. Producenten vari
likeuren verlagen het alcohol
percentage van hun product
zodat ze het toch via de super
markt mogen verkopen.
Consumenten in Nederland
mogen sterke drank alleen bij
de slijterij kopen. De Slijters-
Unie spreekt over een zorgwek
kende ontwikkeling. ,,De drem
pelfunctie van de slijterij wordt
genegeerd", aldus voorzitter
Korendijk-Logt. „Vanuit oog
punt van volksgezondheid is
gekozen voor een gescheiden
distributie van alcoholhouden
de dranken."
Een van de eerste op dit gebied
was volgens de SlijtersUnie Bols
Nederland, die in 2000 de nieu
we Coebergh op de markt
bracht met een alcoholpercen
tage van 14,5 procent. De oude
populaire Coebergh had een
percentage van 20 procent en
mocht alleen in de slijterij ver
kocht worden. Ook Diageo,
producent van ondermeer Safa
ri, is deze weg ingeslagen. Dia
geo brengt Safari, één van haar
best verkochte likeuren, tegen
een lager alcoholpercentage op
de markt, zodat het in de super
markt verkocht kan worden.
„We zien steeds meer ontwik
kelingen die een ondergraving
van het systeem inhoudt", al
dus Korendijk-Logt. „Ik hoop
dat minister Hoogervorst deze
ontwikkelingen eveneens signa
leert en aanleiding ziet om de
verkoop in supermarkten aan
banden te leggen." Onlangs
heeft Hoogervorst aangekon
digd dat accijnsmaatregelen ge
nomen worden om alcoholmis
bruik onder jongeren tegen te
gaan. De beslissing van Diageo
leidt er volgens de SlijtersUnie
toe dat Safari voor een jeugdi
ger publiek verkrijgbaar is. Dat
staat volgens de SlijtersUnie
lijnrecht op het door de over
heid op jeugdigen gerichte ont
moedigingsbeleid.
rome/gpd - De rol van ABN Amro rond de
overname van de Italiaanse bank Antonven-
eta wordt nader bekeken in een onderzoek
door de Italiaanse justitie en beurscontroleur
Consob. De Nederlandse bank zegt dat er
geen enkele onregelmatigheid gepleegd is
bij de aankoop van aandelen Antonveneta.
De Centrale Bank van Italië heeft inmiddels
in een brief aan de Europese Commissie
krachtig tegengesproken dat er in de over
namestrijd tussen ABN Anro en de kleine
Banco Popolare di Lodi (BPL) sprake was
van bevoordeling van BPL. Maar er is vol
gens dagblad Corriere della Sera inmiddels
zoveel twijfel gerezen over de onpartijdige
rol van de gouverneur van de Centrale
Bank Antonio Fazio dat premier Balkenen
de afgelopen maandag premier Berlusconi
heeft gebeld.
BPL dat een hoger bod op Antonveneta
heeft uitgebracht dan de 25 euro die ABN
Amro per aandeel bood wist afgelopen za
terdag een meerderheid van de aandeel
houders te bewegen tot het wegstemmen
van de ABN-vriendelijke raad van bestuur
van Antonveneta. Justitie onderzoekt nu of
sprake was van het vormen van - niet aan
gemelde - bondgenootschappen tussen
aandeelhoudersgroepen.
BPL had in korte tijd en met instemming
van de Centrale Bank kans gezien het be
lang in Antonveneta van 2 op een kleine 30
procent te brengen. ABN kwam voor de
aandeelhoudersvergadering door beperkin
gen van de Centrale Bank niet verder dan
21 procent.
Onderzocht wordt nu of ABN aandelen
heeft gekocht boven de prijs van het eigen
bod van 25 euro. In dat geval moet de bank
een nieuw overnamebod uitbrengen tegen
een hogere prijs. Voor BPL zijn de conse
quenties dramatischer: als blijkt dat er te
gen de regels is gehandeld wordt het over
namebod nietig verklaard en hebben de ge
kochte aandelen geen stemrecht.
In een ongewone ingezonden brief in de
Financial Times heeft een hoge functiona
ris van de Centrale Bank woensdag de aan
tijgingen van partijdigheid en protectionis
me ongefundeerd genoemd. Buitenlandse
banken die in Italië willen investeren wordt
volgens hem niets in de weg gelegd. Ook
uit de brief van Fazio - nog niet officieel ge
publiceerd maar al bemachtigd door twee
Italiaanse kranten - spreekt grote irritatie
over wat beschouwd wordt als onaan
vaardbare druk en controle van Brussel op
de Italiaanse banksector. De gezaghebben
de Financial Times heeft in diverse com
mentaren gehakt gemaakt van de manier
waarop Fazio zijn nationale belangen be
schermt.
Veelzeggend is dat de Centrale Bank BPL
beschrijft als een solide instituut waaraan
toestemming om het aandelenbezit in An
tonveneta te vergroten niet behoeft te wor
den geweigerd. Beursanalisten menen dat
BPL ver boven zijn financiële macht gaat.
Gisteren werd bekend dat president Clau-
dio Martini van het regiobestuur van
Toscane zich bij BPL-president Gianpiero
Fiorani heeft beklaagd omdat BPL uitstel
van betaling heeft gevraagd van 600 mil
joen euro bij de aankoop van de bank
Fondazione Cassa di Lucca.
Ook is uit het onderzoek naar de boekhou
ding van BPL inmiddels uitgelekt op welke
manier het aandelenbezit in Antonveneta
in rap tempo werd vergroot. Ouders, fami
lieleden en vrienden van BPL-getrouwen
onder de Antonveneta-aandeelhouders
zouden de laatste maanden bij nauwkeurig
uitgekozen BPL-filialen bankrekeningen
hebben geopend. Ze mochten 'ver in het
rood' staan om Antonveneta-aandelen te
kopen, zoals de Corriere della Sera gisteren
schreef.
J The Power to Surprise""
O'Neill pakket geldt tolang d
maken, leges en v«fwi,deiuigsbi|drage Getoond model kan afwi^ker
t van Ijjykmtot UBg/Vm "Uilgeslelde beuiingsactie geldt vwv een
rag is €5 000. (toetsmg en regouaw t», 8 te TitO Actws gelden b<|
«wreed strekt. 'Feianoeilng De mundtetmt^i van }9,
en Wijzigingen en dm kt out en vooi behouden (mail mfoiC
Asperges oogsten kost in Nederland een veelvoud ten opzichte van de landen in Oost-Europa. Foto: ANP
den haag/gpd - Er worden te
veel champignons geteeld in Eu
ropa. De opkomst van goedkope
champignons uit Polen en Tsje
chië dreigt Nederlandse telers de
das om te doen. Ze zijn al bijna
verdrongen van de Scandinavi
sche exportmarkt. Ook Duitsland
consumeert steeds meer 'oost-
blok-champignons'. Op de grote
Engelse exportmarkt moet Ne
derland - na China en de VS de
derde champignonteler ter we
reld - knokken tegen goedkope
Ierse champignons.
Loonkosten vormen het grote
struikelblok. Kweker Frank The-
unissen uit Overasselt: „In Po
len worden ze voor 1,5 tot 2 eu
ro per uur geplukt. Ik betaal 16
euro per uur." Plukmachines
zijn duur en voldoen niet. In
dustriechampignons die in
conserven gaan, worden wel
automatisch geplukt. De kosten
van geautomatiseerde oogst
zijn zo hoog dat telers van in
dustriechampignons als eersten
failliet gaan.
Champignons kosten bij de su
permarkt 89 cent per bakje van
250 gram. „Die prijs is al tien
jaar hetzelfde. Dat is juist het
probleem, want mijn kosten
zijn in die tijd met 20 procent
gestegen," verzucht Theunis-
sen. Hij krijgt bij groenteveiling
The Greenery 1,20 euro voor
een kilo champignons, eerste
klasse. „Daar kom ik 20 cent
aan tekort. En als de veiling ze
in een lagere klasse indeelt,
scheelt nog eens 20 cent.
'Dramatisch slecht', karakteri
seert Hans ten Cate, hoofddi
rectielid van Rabobank de situ
atie in de champignonsector.
Hij schat dat 30 tot 40 procent
van de bedrijven moet verdwij
nen. De bank zelf schiet er
meer dan 10 miljoen euro bij
in. Vorig jaar moest de cham
pignonteler gemiddeld 40.000
euro uit z'n spaarvarken halen
om te overleven.
Theunissen: „Er zijn nog maar
weinig telers die reserves heb
ben. Soms loop je al vast op je
lopende rekening bij de bank."
Jurgen Banken van Banken
Champignons Group, een van
de grootste handelshuizen in
Nederland, vindt dat de kwe
kers 'niet marktgericht produ
ceren'. „In het verleden werd er
onmiddellijk uitgebreid, als er
ook maar een beetje werd ver
diend. Vandaar dat we nu met
overproductie kampen. Polen
produceren de helft goedkoper.
En dat merk je nu in de Euro
pese markt. In de prijzenoorlog
zoeken supermarkten goedko
pere producten. Daarom ver
koopt Laurus (Edah, Konmar,
Super de Boer) Poolse cham
pignons. Wij importeren die
ook."
Banken: „Wat kwaliteit en leve
ringsbetrouwbaarheid betreft is
de Nederlandse teler nog altijd
de beste van Europa. Maar hij
moet vernieuwen." „We heb
ben al een tapas- en een zoet
zuurproduct op basis van
champignons in de markt ge
zet," zegt Frans Brienen uit
Beugen, voorzitter van de Co-
operatie Nederlandse Cham-
pignonkwekersvereniging
(CNC). Hij vindt dat de han
delshuizen het oude blauwe
bakje moeten inruilen voor een
moderne verpakking.
Brienen denkt dat de afzet van
champignons verbeterd kan
worden door promotie. „De af
gelopen jaren is de consumptie
al licht gestegen zonder promo
tie. Welk ander product kan
hetzelfde beweren?"
Steeds minder telers
Nederland telde vorig jaar
350 champignontelers. In
1990 nog 790. Het aantal
hectares daalde in dezelfde
periode van 105 naar 85. Ne
derland produceert 260 mil
joen kilo per jaar, Polen 150
miljoen kilo. De Nederlandse
productie daalt, de Poolse
stijgt hard. Nederland is
goed voor 12 procent van de
wereldproductie. Andere
grote producenten zijn
Frankrijk (133 min kilo) en
Ierland (70 min ton). Honga
rije en Tsjechië zijn opko
mende landen in de cham
pignonteelt. De productie
waarde van de Nederlandse
champignons bedraagt zo'n
300 miljoen. Zo'n 55 procent
gaat naar de conservenindu-
strie. Daar zijn China en
Spanje grote concurrenten.