Een splijtende, bindende of prikkelende kracht
'Herstelden' zweten in bomvolle sporthal
rfswEN REGIO
Terug naar vorige levens met nieuwe KRO-serie
Meerjarenplan
Leidse Studenten Ekklesia analyseert de rol van godsdienst in Nederland
De Verlichting heeft de Europese sa
menleving losgeweekt van haar chris
telijke bronnen. Centraal staat het
zelfdenkende individu dat de 'wijs
heid in pacht' heeft en dat zich niets
gelegen laat liggen aan overgeleverde
normen en waarden. De Verlichting
dreigt hierdoor te ontaarden in een
Verschroeiing - een amorele samenle
ving. Dat zei de Leidse rechtsfilosoof
Bart Labuschagne donderdag tijdens
een debatavond van de Leidse Stu
denten Ekklesia in het Kamerlingh
Onnesgebouw van de Universiteit Lei
den.
De rol van godsdienst in de Neder
landse samenleving staat volop ter
discussie sinds de moord op Theo
van Gogh. De opvattingen gaan alle
kanten op. Burgemeester Job Cohen
van Amsterdam wil de kracht van de
religie inzetten om de samenleving
te binden en integratie te bewerk
stelligen. Tenslotte komt 'religie' van
het Latijnse woord 'religio' - samen
binden. Gelovigen die een open in
terreligieuze dialoog aangaan, kun
nen elkaar zo leren kennen. Maar
Cohen is niet zonder reden 's lands
best beveiligde burgemeester. Mos
limfundamentalisten zijn pertinent
tegen zo'n dialoog - het bedreigt de
eenheid van de gelovigen en de zui
verheid van de leer. In Cohen zien zij
een gevaarlijke tegenstander.
De Leidse Studenten Ekklesia deed
afgelopen donderdag een poging om
de rol van godsdienst in de Neder
landse samenleving op te helderen.
Zij hield een debat avond waarop do
centen Bart Labuschagne, Jan Sleu
tels en Paul Cliteur van de Universi
teit Leiden hun ideeën voor het
voetlicht mochten brengen. Ook
Emine Guney van de Turkse moskee
in Leiden was gevraagd als spreek
ster. Na afloop mochten de ruim 130
bezoekers met een stemformulier
aangeven wat godsdienst in hun
ogen met Nederland doet. Zij moch
ten kiezen uit de woorden splijt,
bindt, bombardeert, beschermt, on
dermijnt, voedt of prikkelt.
Emine Guney van de Turkse moskee
wil haar godsdienst redden van het
fundamentalisme. Voor haar is de is
lam een godsdienst die rust, vrede
en verdraagzaamheid in de samenle
ving brengt. Vooral jonge moslims
verwarren de geloofsleer met de
Turkse of Arabische cultuur die zij
van huis hebben meegekregen. Zo
gaat hun interpretatie van religieuze
waarheden 'negen van de tien keer
fout'. Essentieel in Guneys beleving
is dat moslims 'voor de ander het
zelfde wensen als voor zichzelf, los
van de vraag of die ander nu een ge
loofsgenoot is of niet.
Docent metafysica Jan Sleutels be
speurt in Nederland een ongenoe
gen met vanouds overgeleverde con
cepten. Die zijn weliswaar 'authen
tiek', maar ze knellen te veel. 'Neder
land' is in onze ogen niet langer het
land van sinterklaas en gezelligheid,
maar iets dat wij naar wens kunnen
vormen en kneden. Voor godsdienst
geldt hetzelfde. Wij willen ons niet
meer onderwerpen aan traditionele
geloofswaarheden en dogma's, maar
maken onze eigen godsdienst, waar
toe wij ons vervolgens bekennen.
Geloof in de Verlichting of in new
age zijn daar voorbeelden van, maar
Sleutels ziet ook nieuwe impulsen in
het CDA, waarvan veel moslims lid
zijn. Die partij kan uiteindelijk op
gaan in een 'CIA', grapte hij - een
Christen Islamitisch Appèl.
Hoogleraar en columnist Paul Cli
teur meent dat godsdiensten niet
positief over elkaar künnen oorde
len. Als immers de godsdienst van
de ander evenveel waard is als de ei
gen, vervalt de reden om de eigen
overtuiging te blijven aanhangen.
Godsdienst bindt gelijkgestemden,
maar sluit andersdenkenden uit en
is dus ook een splijtende kracht.
Godsdienst is niet automatisch een
bron van conflict, maar er kan 'on
der omstandigheden een type reli
giositeit ontstaan' dat met geweld de
grenzen tussen 'ons' en de 'ander'
trekt. De Hofstadgroep ziet Cliteur
als een voorbeeld daarvan.
De aansluitende discussie was voor
al een treffen tussen deelnemers die
de rol van godsdienst in de samenle
ving serieus tegen het licht willen
houden en gelovigen, die hun over
tuiging voor al te negatieve aanspra
ken wilden behoeden. In de monu
mentale collegezaal was geen plaats
voor de overtuiging dat godsdienst
Nederland splijt, maar 'prikkelen'
mag zij het land volgens de meeste
Ekklesia-sympathisanten wel.
Wilfred Simons
Met een scorebord en een re
clame voor barbecuebeno
digdheden op de achtergrond
neemt dominee Willem van
Vlastuin onverstoorbaar zijn
plaats in op een geïmprovi
seerde preekstoel. Drukkend
warm is het deze zondagoch
tend, met duizend Hersteld
Hervormd gelovigen opeen
gepakt in sporthal Cleijn
Duin. De 'bezwaarden' heb
ben hun toevlucht gezocht in
dit noodonderkomen, omdat
ze alleen nog op (volgens hen)
onmogelijke tijden gebruik
kunnen maken van een echte
kerk. Precies een jaar nadat de
kerkscheuring zich in Katwijk
heeft voltrokken, maken dui
zend kerkgangers daarom
noodgedwongen de gang naar
de gymzaal, waar de preek
klinkt tussen de klimrekken
en de basketbalnetjes. Maar
behalve een orgel, een collec-
tezak en een pepermuntje tij
dens de preek is er ook niet
veel meer nodig. „Al moeten
we in een tent", bromt een
man in zwart pak. „Zie toch
eens hoeveel mensen", fluis
tert de dame - met hoed -
naast hem. „Als het er nou
zestig waren. Maar él deze
mensen zijn uit hun kerk ver
dreven. Dat kan toch niet."
De kerkscheuring 'vervult ons
hart met droefheid, ontzetting
en verschrikking', spreekt pre
dikant Van Vlastuin. Maar
verder maakt hij in gebed en
preek niet al te veel woorden
vuil aan de onalledaagse en
tourage. Ook een kerkvader
als Athanasius werd tenslotte
verdreven uit zijn kerkge
bouw. „Wat is nou belangrij
ker: de inhoud van het geloof
of het gebouw?" Maar toch:
„het streven blijft dat God tot
die historische gebouwen zal
terugkeren." Ook ten tijde van
de remonstranten en contra
remonstranten zaten de ware
gelovigen in schuren om de
'dwalingen dood te preken'.
Maar ook toen zei prins Mau-
rits: komen die kerken de ge
reformeerde religie niet toe?
„Heeft God er niet het recht
op dat zijn woord in alle ker
ken van ons vaderland wordt
erkend en beleden?"
Tot die tijd moeten de herstel
den het doen met Cleijn Duin,
dat tijdens de zomer ook nog
eens een paar weken dicht
moet voor renovatie. „Een
sporthal, waar mensen zich li
chamelijk oefenen om het li
chaam te bewaren", relati
veert Van Vlastuin. „Als zoveel
inspanning geleverd wordt
om te zorgen voor het li
chaam, zouden we ons dui
zendmaal meer moeten be
ijveren voor onze zielen."
Silvan Schoonhoven
Duizend 'Hersteld hervormden' zaten gisteren opeengepakt in de Katwijkse sporthal Cleijn Duijn. Foto: Henk Bouwman
Fantasie ligt op de loer bij reïncarnatieverhalen
Onbekende Nederlanders die op zoek
gaan naar hun al dan niet ingebeelde
vorige levens; dat is het format van
de KRO-serie Wie was ik?, waarvan
gisteravond de eerste aflevering was
te zien. Zo mogelijk worden details uit
de verhalen aan de realiteit getoetst.
Pogingen om reïncarnatie-getuigenis
sen te checken, zijn echter nooit erg
succesvol gebleken.
De opzet van Wie was ik? is simpel.
Een regressietherapeut leidt de deel
nemers in trance terug naar de kin
dertijd en nog verder terug, zodat we
bijvoorbeeld te weten komen dat de
32-jarige Amsterdamse Margriet
Metz een leven in het negentiende-
eeuwse Zuid-Franse Pau heeft door
gemaakt, tot ze jammerlijk stierf in
het kraambed.
De clou van het programma is de
poging om de in hypnose opgediste
'herinneringen' te controleren. Dat
leidt tot 'frappante ontdekkingen',
belooft de KRO. Als iemand zich de
tails weet te herinneren van plaatsen
waar hij nooit is geweest, is het ver
leidelijk om dat als bewijs te zien van
een voortbestaan na de dood in een
nieuw jasje.
De KRO-serie is niet de eerste po
ging om reïncarnatie-herinneringen
te staven. Roemrucht is het geval
van de 30-jarige huisvrouw Jane
Evans, die optrad in een spraakma
kende BBC-documentaire begin ja
ren zeventig. Evans herinnerde zich
onder hypnose griezelig veel van het
vierde-eeuwse York. Ze bleek ban
den te hebben met de hooggeplaats
te familie rond legaat Constantius en
wist veel details en namen van per
sonages die terug waren te vinden in
geschiedenisboeken. Maar wat
bleek? Ze had haar kennis niet mee
genomen uit een vorig bestaan,
maar. gewoon uit een historische ro
man: The living wood uit 1947. Ook
haar herinneringen als joodse vrouw
in het Engeland van de twaalfde
eeuw en als bediende in middel
eeuws Frankrijk bleken boekenken
nis.
En neem het geval Bridey Murphy,
een roodharige Ierse vrouw uit de
negentiende eeuw, aan de vergetel
heid onttrokken door Virginia Tighe
uit Wisconsin. Amerika. Tijdens
hypnosesessies 'herinnerde' Tighe
zich dat ze in een vorig leven de Ier
se was geweest. Een gehypnotiseer
de Tighe kon als Bridey Murphy zelfs
Ierse liederen zingen en verhalen
vertellen. Het bleek lastig om te ach
terhalen of er werkelijk ooit een
VET COOL
roodharige vrouw met die naam in
het negentiende-eeuwse Ierland had
rondgelopen. Wel dook uit de ar
chieven een Bridie Murphey Corkell
op: niet uit Ierland, maar uit Wis
consin, Amerika. Ze had gewoond in
dezelfde straat waar Virginia Tighe
was opgegroeid.
Niet altijd is een vermeende 'herin
nering' zo gemakkelijk af te fakkelen.
Dat geldt voor de casus van de In
diase jongen Gopal Gupta. Hij komt
met dertien andere gevallen voor in
een boek van psycholoog Ian Ste
venson, die veertig jaar lang naar be
wijzen zocht voor reïncarnatie.
Gopal Gupta mat zich als tweejarige
het gedrag aan van een verwend
kind uit een hogere kaste. Toen zijn
vader om uitleg vroeg, vertelde Go-
pal over zijn vorig leven, waar hij een
bedrijf runde en werd doodgescho
ten door zijn broer. Gopal wist na
men van het dorp, het bedrijf, de fa
milieleden en nog meer details. Na
vraag leerde dat er in dat dorp inder
daad een moord was gepleegd onder
de beschreven omstandigheden.
Hoe een tweejarige die had moeten
weten, is een raadseL
Toch is het geval Gopal Gupta een
wat wankele basis om een heel ge
loof op te baseren. Stevensons we
tenschappelijke onafhankelijkheid is
niet onomstreden. Bovendien sprak
hij Gopal pas toen die dertien was.
Het verhaal kan dus in de loop der
tijd zijn verfraaid of ingekleurd.
Wie was ik? biedt aanhangers van
het reïncarnatie-geloof nieuwe hoop
op bewijzen. En dan rest nog de
vraag: waar komen al die zielen van
daan nu de wereldbevolking zo toe
neemt?
Silvan Schoonhoven
Nederland moet meer bewegen en gezonder eten, vindt de over
heid die fors investeert in de strijd tegen vervetting. Het Natio
naal Gezondheidsplan, waarbij meer dan 250 sportcentra zijn
aangesloten, helpt een handje en leert dikkerds in dertien weken
een nieuwe leefstijl opbouwen. Journaliste Nancy Ubert wil haar
leven ook beteren en doet in de rubriek 'Vét cool' wekelijks ver
slag van haar gevecht.
„Het wordt dus een meerja
renplan", concludeerde mijn
collega Ruud vals nadat hij
mijn verhaal had aangehoord.
Afgelopen vrijdag kwam ik na
mijn laatste gesprek met
coach Edwin op de redactie.
„En?", vroeg Ruud op een
pesterig toontje. „Niet zo
spectaculair als de vorige
keer, maar wel een flinke kilo
eraf en weer gedaald in mijn
vetpercentage. In totaal ver
loor ik zes en een halve pro
cent vet en ben ik een dikke
vijf kilo afgevallen." Ruud:
„En dat in dertien weken tijd.
Nou Nance, je hebt nog heel
wat jaren te gaan." De rest
van de dag was ik chagrijnig.
Ruud betichtte me van PMS
(premenstrueel syndroom).
In het damestoilet van onze
redactie keek ik eens goed in
de spiegel hoe ik erbij stond.
Ruud mocht me dan nog
steeds te dik vinden, ik zag
duidelijke verbeteringen. Toe
gegeven: tien pond in drie
maanden is geen resultaat om
van de daken te schreeuwen.
Maar had mijn coach me die
ochtend niet uitgelegd dat
spiermassa zwaarder is dan
vet? Ik ben dus eigenlijk meer
afgevallen! Eigenlijk mag ik
best een beetje trots op me-
zelf zijn. Mijn conditie kreeg
een dikke drie toen ik in janu
ari mijn intakegesprek had bij
sportschool Jawi. En vanmor
gen heeft de coach van die
onvoldoende wel een zeven
kunnen maken.
Vijf kilo in dertien weken.
Sommige mensen vinden het
een lachertje en vertellen me
verhalen over waanzinnige
diëten waarmee ze vijf kilo in
een week afvallen. Edwin
heeft me gezegd dat ik niet
naar dat soort praatjes moet
luisteren en me al helemaal
niet moet laten verleiden om
ook zo'n dieet te volgen. „Je
hebt in de cursus toch geleerd
dat het effect van zulke onge
zonde eetpatronen tijdelijk is?
Jij hebt nu iets in handen
waarmee je de rest van je le
ven doorkunt."
Hij heeft gelijk. Beweging zit
tegenwoordig in mijn sys
teem. Ik pak de fiets of neem
de trap zodra dat kan. Als ik
echt niet aan flashen toekom,
word ik onrustig en zorg ik
dat ik hoe dan ook de volgen
de dag de schade inhaal. Dat
was voordat ik aan
www.mijnleefstijl.nl begon
wel anders.
Bij de belangrijkste mensen
om me heen begint de AMVL
(Andere Manier Van Leven) er
ook goed in te slijten. „Even je
flashmoment pakken", zei
mijn lief deze week glimla
chend. Hij stond in de deur
opening van zijn appartement
op vijf hoog en zag me met
drie tassen de trap afdalen.
„Weet je zeker dat het lukt?
Wacht, ik loop wel even met
je mee." Terug naar boven
koos hij dezelfde weg.
Er is meer. Ik pas al mijn oude
broeken weer. Niet dat ik ze
wil dragen; die met de nauwe
pijpen zijn hopeloos ouder
wets. Voor het eerst dit jaar
ben ik weer eens nieuwe kle
ren gaan kopen. Ik pakte au
tomatisch een 'large' uit het
rek. „Nou", reageerde de ver
koopster, „ik zou maar een
medium proberen als ik jou
was." Omdat ik zeker wist dat
M te klein voor me was, trok
ik toch de L aan. De verkoop
ster begon te hinniken.
„Neem nou een emmetje."
Dat jasje stond en zat inder
daad een stuk beter. „Valt dit
merk altijd groot uit", infor
meerde ik nog. „Welnee, je
moet gewoon geen large dra
gen. Medium is je maat."
'En je ziet er dus de laatste tijd
gewoon prima uit', compli
menteerde ik mijn spiegel
beeld aan het einde van mij-
mersessie in de toiletruimte.
Bovendien kleeft er nog een
groot voordeel aan heel lang
zaam afvallen. Je Harry's, zo
als Georgina Verbaan haar
borsten noemt, blijven mooi
in vorm.
Toch heeft collega Ruud wel
een beetje gelijk. Ik ben er nog
niet. Dat vind ik niet eens erg,
want het kost me geen moeite
om door te gaan op de weg
die ik ben ingeslagen. Ik voel
me er zo goed bij en heb er
zoveel profijt van dat ik heb
besloten een tweede e-
learningprogramma van
mijnleefstijl.nl te volgen: eet je
vitaal.
Nancy Ubert
Reageren? n.ubert@planet.nl
Leidsch Dagblad
:r
Directie: T. Klein en H. de Wit
E-mail: directle@hdcmedia.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor.
Adriaan Brandenburg
E-mail: redactield@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres Postbus 54,2300 AB Leiden.
De openingstijden van de receptie zijn:
Maandag tot en met donderdag
van 08 30 -16 30 uur
Vrijdag van 08.30 -12.30 uur
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten: overlijden, geboorte, jubilea
en andere familieberichten, desgewenst met
foto en/of afbeelding, via www.hdcmedia nl of
per e-mail: familieberichten@nhd.hdc.nl.
Indien geen e-mail: fax 072-5196696, tel. 072-
5196699.
ADVERTENTIEVERKOOP
Advertenties m.b.t:
Auto's: 072-6813661
Onroerend goed: 023-5 '5° 543
Personeel: 075-6813677
Overige detailhandel: 071-5 356 300
Reclamebureaus kunnen contact opnemen
met: 075-6813636
LEZERSSERVICE
0800-1711 (gratis)
Mobiel: 072 - 5196800
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen a ut. ine)
p/kw €56,70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per pos
worden verzonden geldt een toe
aan portokosten per verschijnda;
Voor zaterdagabonnementen geM/
zaterdag. Zu
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorglng: 0800-1711 (griXpf
Mobiel: 072 - 5196800. Be;
ma t/m vr: 07.30-17.00 uur; za qoet
(als op zaterdag voor 12.00 uur Vgjgj
wordt de krant dezelfde dag nab
tussen 12.00 en 13.00 uur belt, or"6
krant op maandag
alig
OPZEGGEN
Opzeggen van abonnementen: i
schriftelijk, uiterlijk één maand \voc
de abonnementsperiode, t.a.v. atodi
lezersservice, postbus 2,1800 AJ£ g;
Voor leveringsvoorwaarden abo(- m
www.leidschdagblad.nl of KvK-n
37014187.
n rr
AUTEURSRECHTEN t, h
Alle auteursrechten en databanl eej
aanzien van (de inhoud van) dez
worden uitdrukkelijk voorbehouls':ci
rechten berusten bij HDC UitgevWer
c.q. de betreffende auteur. bij
HDC Media BV. 2004 Zl,
ie d
De publicatierechten van werke^rza
beeldende kunstenaars aangeslc f
CISAC-orgamsatie zijn geregeld y
Beeldrecht te Amstelveen rs U
1 da
HDC Media BV is belast met de -r-|
gegevens van abonnees van dit:.
gegevens kunnen tevens worde'*"
gerichte informatie over voordegenj
en te geven, zowel door onszelffine)
derden. Heeft u hier bezwaar te»rkt(
u dat laten weten aan HDC WeiLo*,
Lezersservice, postbus 2,1800 A
VRAAG
En een welkome aanvulling van de prijzenkast. e]
„Welnee joh. In Katwijk heeft het dochtertje van een clubje
Shannon van der Vijver, mijn prijs in ontvangst mogen nqe
weet niet hoeveel euro het was, 15 geloof ik. Dat kon ze mjy
bruiken voor Koninginnedag.jc;
U heeft de rest van Koninginnedag ongetivijfeld met de
omhoog op de bank doorgebracht? (1€
„Nee hoor, ik ben 's middags met vrienden de stad in ge\\j f
dj Armin van Buuren. Ik heb alleen niet gesprongen. Maav 1
ik helemaal niet. Sterker nog, ik heb op zondag alweer tw^
getraind."
tekst: Tim Brouwer de Koning archieffoto: Hielt*
Koninginnedag is niet compleet zonder Oranjeloop. Katwijk
een, Leiderdorp heeft er een en ook in Wassenaar kunnen h;
ÏSESZT 'Oranjelopen doe
bij Leidenaar JOOST VOOT cfe £CZg//jV/ïC|
LA LAU, die zaterdag
niet kon kiezen en tweemaal zag, liep en won.
i
Wat vindt u zo leuk aan een C
loop?
„Ik doe vooral mee vanwege dp
ligheid, de sfeer, noem het ma;
Singelloop-effect. Vooral in Kar
het een familieloop voor jong
Zelfs om kwart over negen 's o j
staat er al heel wat publiek te k
Ook doen er honderden hardlt*
mee." 1'
B
Hoe liep het afin Kativijk? o
„Eindelijk een keer gewonnenP]
jaar was ik tweede, dus dat wiln.
beteren. Maar mijn dag zat er B
op, want om elf uur moest ik art
aan de start staan in Leiderdofr
daar is een Oranjeloop en ooki
ik vorig jaar tweede geworden! 1
kig stond er in Katwijk meteenfr
nish een auto voor mij klaar, z3f
op tijd in Leiderdorp kon zijn.
Hoe leuk was het in Leiderdorp? J
„In één opzicht wijkt Leiderdorp af van Katwijk: er staat ir
dorp veel minder publiek langs het parcours. Maar ook d^
er veel deelnemers en ook daar won ik, dus ik had een ge&t
ochtend."
UIT DE ARCHIEVEN*'
ile
ANNO 1955, Maandag 2 Mei tee
iOt
BOLLENSTREEK - Nog nimmer zijn zo overweldigende memel
Nederlanders en vreemdelingen op één middag in de bollens
een geweest als Zaterdag, Koninginnedag, toen het jaarlijkseor
corso van Sassenheim via Lisse en Hillegom naar Bennebroe»re
trok. Een corso onder het motto „Holland is de Bruid", dat iir h
opzet zeker met die van vorige jaren kon wedijveren, doch daim
kennelijk het stempel droeg van een tekort aan bloemenmateee
gevolg van de uitzonderlijke weersomstandigheden van de lan 5
maand. d!
De verkeerstechnische moeilijke bollenstreek heeft de ongek O
stroom van bezoekers niet zo vlot weten te verwerken als vorijzij
en ernstige verkeersopstoppingen tot ver buiten de streek (zene
Rijksweg Den Haag- Amsterdam!) waren hiervan het gevolg.to
kwam dat het corso zelf tijdens de rit vertraging ondervond, 2
verloop van dit grandioze festijn een krampachtiger karakter Li
voorgaande jaren, toen juist de soepelheid zo opvallend was.
141
ANNO 1980, vrijdag 2 mei giü
ut
LEIDEN - De politie, gedeeltelijk in burger, probeert een grot ir
en een knokploeg van elkaar te scheiden. Ongeveer zeventig de
waren gisteravond in de stad op zoek naar woonruimte voor rnei
ningzoekenden. Dat is goeddeels mislukt. 2ëe
Foto: archief Leidsch Dagblad iad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertief
plaatsing 2,50 (afdruk, van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op gJOp
8406 t.n.v. HDC Media b.v., Postbus 2,1800 AA Alkmaar, onder verman
Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante
de balie van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krij
binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON I
