ECONOMIE
'Verzwijgen dat gulden te goedkoop is ingewisseld was fout'
Rene Paas moet actievoeren nog leren
Een helpende hand voor de ouderen
Antonveneta-topma
Montani weggestem
Benzine weer
goedkoper
Brussel pakt
wijnpias aan
Inflatie eurozone
blijft stabiel
Verlies US Airways
loopt verder op
Holland Colours
zet fabriek apart
Onderhandelaar
handelsconflicten
Eerste prijsvechter
luchtvaart India
Afvaller in race
topfunctie WTO
FNV: Arbeid is een recht, maar ook een plicht
EIGEN
BEURS
ECONOMIE
Zeg ja tegen de Grondvvf™;
"">W
den haag - Benzine is zaterdag
weer goedkoper geworden.
Marktleider Shell verlaagde de
adviesprijs met 0,4 cent per li
ter. Vrijdag werd benzine ook al
goedkoper. Een liter euro onge
lood kost nu 1,325 euro. De
prijs van super plus is verlaagd
naar 1,379 euro. Diesel blijft ge
lijk in prijs op 99,5 cent. Shell
gaat voor het vaststellen van de
benzineprijzen uit van interna
tionale productnoteringen. De
kosten voor een liter benzine is
ook afhankelijk van de olieprijs.
brussel - Europa gaat het over
schot aan wijn bestrijden. Vol
gend jaar verschijnt een radi
caal plan, stelde Europees
Commissaris Fischer Boel
(landbouw) zaterdag in de Fi
nancial Times. Dat betekent dat
Franse en andere boeren heel
wat wijngaarden moeten rooi
en. De Europese Unie kampt
met een 'wijnpias' door de op
komst van niet-Europese soor
ten. Europeanen drinken bo
vendien gemiddeld minder
wijn. De oogst in 2004 was ook
nog eens uitbundig. Dat kost de
EU veel subsidies.
Luxemburg - De inflatie in de
twaalf eurolanden bedroeg in
de maand april 2,1 procent op
jaarbasis. Dat blijkt uit een eer
ste schatting van bureau Euro-
stat. De geldontwaarding was
daarmee even hoog als in
maart. Het streven van de Euro
pese Centrale Bank (ECB) is de
jaarlijkse inflatie in de eurozone
te beperken tot 2 procent.
new york - Het verlies van de
in surseance verkerende lucht
vaartmaatschappij US Airways
is in het eerste kwartaal van dit
jaar opgelopen van 177 miljoen
dollar tot 191 miljoen dollar.
Dat is vooral te wijten aan het
aanhoudende hoge niveau van
de brandstofprijzen. Zonder
een eenmalige bate van 89 mil
joen dollar zou het verlies zijn
uitgekomen op 280 miljoen
dollar. US Airways zit sinds sep
tember in surseance.
Apeldoorn - Holland Colours,
fabrikant van kleurconcentra-
ten en pigmenten, brengt zijn
pigmentfabriek in Hongarije
onder in een aparte onderne
ming. Tevens reorganiseert de
onderneming uit Apeldoorn de
Europese activiteiten om effici
ënter te kunnen werken. Een
'gering aantal' van de 450 ba
nen zal daardoor verdwijnen.
In Nederland zijn 150 mensen
werkzaam bij het bedrijf. Aan
verkoop van de pigmentactivi-
teiten, die 10 procent van de
omzet uitmaken, denkt de on
derneming niet.
peking - China heeft een speci
ale onderhandelaar benoemd
om handelsconflicten in goede
banen te leiden. De voormalig
onderminister van handel, Goa
Hucheng, zal de functie vervul
len. Hucheng zal in zijn taken
worden bijgestaan door een as
sistent en er wordt een speciaal
bureau voor de functie inge
richt. China is de laatste tijd in
een fel conflict verwikkeld met
de Europese Unie en de Ver
enigde Staten over de sterk toe
genomen textielexport vanuit
China. Ook is er veel onenig
heid over piraterij van copy
rights bij bijvoorbeeld muziek.
new delhi - De sterke economi
sche groei van India heeft tot de
oprichting geleid van een prijs
vechter in de internationale
luchtvaart. Vanuit de zuidelijke
stad Tri van drum maakte een
toestel van luchtvaartmaat
schappij Air India Express zijn
eerste vlucht naar Abu Dhabi,
in het Golfgebied. In het Mid
den-Oosten werken ongeveer
drie miljoen mensen uit India.
Air India Express is de eerste
Indiase prijsvechter die interna
tionaal opereert. Er is wel een
Indiase luchtvaartmaatschappij
die goedkope binnenlandse
vluchten verzorgt.
geneve - De minister van bui
tenlandse zaken van Mauritius,
Jaya Krischna Cuttaree, doet
niet meer mee in strijd om het
directeurschap van de WTO, de
Wereldhandelsorganisatie. Van
de drie overgebleven kandida
ten moest hij vrijdag het veld
ruimen. De WTO is bezig een
opvolger aan te wijzen voor de
Thai Supachai Panitchpakdi,
wiens ambtstermijn afloopt.
maandag 2 mei 2005
door Ton Damen
amsterdam - De regering had
nooit mogen verzwijgen dat de
gulden bij de introductie van de
euro per i januari 1999 was on
dergewaardeerd. Als die infor
matie niet geheim was gebleven,
dan hadden maatregelen getrof
fen kunnen worden om de nega
tieve effecten ervan, zoals een
hoge inflatie, het hoofd te bie
den. Dit zegt Franks Heemskerk,
financieel specialist van de PvdA.
Zaterdag onthulde deze krant
dat de koers van de euro pre
cies twee euro, of 2,10 gulden,
had moeten zijn, en niet, zoals
nu, 2,20371 gulden. Voor het
eerst was De Nederlandsche
Bank bereid openlijk over het
onderwerp te praten.
Heemskerk wijst op de gevol
gen: „De economie draaide op
volle toeren, door de stijgende
beurzen en huizenprijzen. Er
was al veel inflatie en daar
kwam dan nog bij dat de gul
den te goedkoop tot de euro
toetrad. Dat zorgde voor extra
inflatie. Als we dit allemaal had
den geweten, dan had de over
heid meer moeten bezuinigen
om de oververhitting tegen te
gaan.
In plaats daarvan gaf de rege
ring in die tijd veel geld uit. Dat
was funest, maar het parlement
kon niets doen, want dat wist
officieel van niets."
De PvdA 'er is van plan om het
onderwerp aan te kaarten bij
minister Zalm van financiën.
De zaak wordt volgens hem
weer actueel als in 2006 er be
gin wordt gemaakt met het toe
treden van Oost-Europese lan
den tot de Euro. „Dit is eens
maar nooit weer. Als Tjechië te
gen een verkeerde koers toe
treedt heeft dat weinig gevolgen
voor ons, maar heel veel voor
dat land. Maar als meerdere
Oost-Europese landen onder-
of overgewaardeerd toetreden
kan het ook voor ons gevolgen
hebben.
Als iedereen het weet, dan kan
er beleid gevoerd worden om
ongewenste economische ef
fecten tegen te gaan." Heems
kerk zelf had al in vroeg stadi
um het vermoeden dat de euro
ondergewaardeerd was. Hij
schreef in februari 1998, toen
hij nog in zijn vorige loopbaaan
bij ABN Amro werkte op het
economische bureau van de
bank, een rapport over,,munten
die in aanmerking komen voor
een revaluatie".
Heemskerk raamde de onder
waardering van de gulden ten
opzichte van de mark op vier
procent. Andere banken kwa
men tot tien procent of meer.
Dat was drie maanden voor op
de Europese top van 1 mei 1998
in Brussel de euromunten aan
elkaar gekoppeld werden.
Heemskerk: „De banken ver
moedden wel dat de gulden on
dergewaardeerd was. Maar de
mate waarin was niet duidelijk.
En de regering en De Neder
landsche Bank gaven geen
commentaar."
De reden van de geheimhou
ding was volgens Heemskerk
dat berichten hierover tot veel
gedoe zouden leiden. Er zou
discussie ontstaan en daar za
ten minister Zalm, Wim Dui-
senberg als eerste president van
de Europese Centrale Bank en
Nout Wellink als president van
De Nederlandsche Bank niet op
te wachten. Zij wilden dat de
introductie van de euro ge
smeerd zou verlopen."
Daar komt volgens Heemskerk
bij dat het bedrijfsleven en de
vakbonden niet blij zouden zijn
met een revaluatie. Dat zou lei
den tot een slechtere concur
rentiepositie.
„Het zou ook de werkgelegen
heid kunnen aantasten."
De groep belanghebbenden -
mensen met bezit of vaste inko
mens en rijke instellingen als
pensioenfondsen - was volgens
Heemskerk niet belangrijk ge
noeg voor de regering om reke
ning mee te houden. Maar deze
groepen zijn volgens Heems
kerk wel geschaad, zonder dat
er woorden aan werden vuilge
maakt. „Hun gelden slonken in
euro's geteld tien procent.
De inflatie, die extra hoog was,
r
7
CDA-wethouder Groningen wordt nieuwe voorzitter van CNV
door James McGonigal
utrecht - „De vakbeweging
moet op zoek naar nieuwe werk
vormen in de polder. Het Neder
lands sociaal-economisch over
leg is goud waard, maar afgelo
pen jaar is gebleken dat het niet
altijd goed gaat. Het poldermo
del is nog lang niet dood, maar
het moet worden hervormd."
Dat zegt Rene Paas, nog heel
eventjes CDA-wethouder in
Groningen en beoogd opvolger
van Doekle Terpstra als voorzit
ter van de vakcentrale CNV. De
Algemene Vergadering van het
CNV zal hem eind mei formeel
benoemen. In augustus begint
hij. „Ik ben een buitenstaander
in deze wereld. Ik heb de ont
wikkelingen slechts gevolgd als
maatschappelijk betrokken
burger en als lokaal bestuurder.
Bovendien moet ik nog ontdek
ken waar binnen het CNV en de
aangesloten bonden allemaal al
op wordt gestudeerd."
Paas uit zich voorzichtig tijdens
een gesprek op wat straks zijn
nieuwe werkplek in Utrecht
wordt. Maar hij heeft wel al een
paar grote lijnen in zijn hoofd.
„Het ledental van de CNV-orga-
nisatie als geheel moet om
hoog. Dat is van belang voor de
levensvatbaarheid van de vak
beweging op lange termijn. Wij
zijn nu een club van oudere
GV
Rene Paas wordt de nieuwe voorzitter van het CNV. Foto: GPD/Phil Nijhuis
blanke mannen." Paas wil veel
tijd steken in het zoeken van
het antwoord op de vraag waar
om de vakbeweging zo weinig
aantrekkingskracht heeft op
grote groepen van de bevolking.
„Wij hebben te weinig vrou
wen, jongeren en allochtonen
in ons ledenbestand. Ik wil we
ten wat daar de oorzaak van is."
De nieuwe voorzitter denkt dat
de oplossing ook hier zal moe
ten worden gevonden in nieu
we werkvormen. „Misschien
moeten we nog meer service
bieden. Samenwerken met an
dere maatschappelijke organi
saties of bij voorbeeld verzeke
raars. Op belangrijke momen
ten in iemands arbeidzaam le
ven moet het CNV er zijn. Bij
indiensttreding, bij promotie,
bij ontslag. Dat moet nog veel
duidelijker zijn dan nu mis
schien voor sommigen het ge
val is." Tegelijkertijd beseft hij
dat de strijdvaardigheid die het
CNV tijdens het sociaal conflict
van vorig jaar aan de dag legde,
en die hielp meer dan 300.000
demonstranten naar het Muse
umplein te lokken, ook van
groot belang is. „Wij hebben
natuurlijk ook veel leden die
principieel lid van een vakbond
zijn. Die verwachten dat het
CNV vecht voor een goede soci
ale zekerheid, voor ontslagbe
scherming en voor sterke
CAO's."
Paas is zich ervan bewust dat
zijn benoeming een opmerke
lijke is. Van de lokale politiek,
zonder ervaring als vakbonds
man, voorzitter worden van de
tweede vakcentrale van het
land. „Het is een waagstuk, zo
wel voor het CNV als voor mij.
Ik kom in een onbekende om
geving. Actievoeren zal ik moe
ten leren."
Aan de andere kant meent Paas
dat zijn werk als bestuurder op
een aantal punten sterke gelij
kenissen vertoont met het werk
als CNV-voorzitter. Hij ziet ook
parallellen tussen zijn huidige
baan en zijn rol in het polder
model. „Nederland is geen land
van conflicten. Die zijn soms
nodig en dan moet je er ook
niet bang voor zijn. Maar het is
toch meestal beter om te pro
beren er samen uit te komen.
Dat is in de politiek ook zo,
daar heb ik ervaring mee." Paas
(38) omschrijft zichzelf als een
gelovig mens. Hij is van huis uit
gereformeerd en belijdend lid
van de protestantse kerk. „Ik
vind inspiratie en emotie in het
geloof. Net als in muziek van
Bach."
amsterdam/anp - De rechten en plich
ten op het gebied van de arbeid moeten
volgens de FNV op een hoger niveau
worden gebracht. Tijdens de viering van
de Internationale Dag van de Arbeid in
Amsterdam stelde vice-voorzitter A. Jon-
gerius van de vakcentrale gisteren dat
iedereen recht heeft op volwaardig werk,
maar ook de plicht heeft een bijdrage
aan de maatschappij te leveren.
„Wat simpel geformuleerd: als je kunt
werken, moet je ook werken", zei Jonge-
rius. „Maar het is wel een plicht die je
als overheid minder gemakkelijk kunt
afdwingen, als er een enorm banente-
kort is."
Volgens de beoogd voorzitter van de
FNV hebben mensen ook de plicht om
in zichzelf te investeren, bijvoorbeeld
door met onderwijs de kansen op de ar
beidsmarkt te vergroten. „Je investeert
in jezelf, maar doet dat ook ten behoeve
van anderen. Het is ook ervaring op
doen, maatschappelijk actief zijn en vrij
willigerswerk verrichten."
Jongerius: „Laten we niet uit het oog
verliezen dat de arbeidsmarkt als het
In Duitsland stond de viering van 1 mei in
het teken van de hoge werkloosheid.
Foto: Reuters
ware de 'moeder' is van alle markten.
Wie daar niet slaagt, kan het op andere
markten ook wel vergeten." Zij verweet
het kabinet-Balkenende een eenzijdig
beleid voor de sociale zekerheid te voe
ren. Het kabinet wil volgens Jongerius
vooral dat uitkeringen lager worden, dat
de duur ervan korter wordt en dat de
voorwaarden worden aangescherpt.
De FNV-bestuurster wil af van de 'nega
tieve toon en het cynisme' van het kabi
net. „Veel plannen voor een nieuw stel
sel voor de sociale zekerheid zijn door
trokken van het adagium dat mensen
zelf verantwoordelijkheid moeten ne
men. Er wordt niet over rechten gespro
ken, alleen over plichten. Zo'n benade
ring ondergraaft de sociale cohesie en
solidariteit."
Iedereen tussen 16 en 65 jaar heeft vol
gens Jongerius recht op volwaardig
werk, waarin je je kunt ontplooien.
„Maar de politiek is nu niet in staat of
niet bereid om dat recht te verzilveren.
Honderdduizenden hebben geen werk.
Zij zijn werkloos, minder arbeidsge
schikt, helemaal arbeidsongeschikt of ze
zijn ziek."
De economische zelfstandigheid van de-
Vlaams Belang steunt
weigeren allochtonen
De partij Vlaams Belang van Filip
Dewinter steunt een bedrijf dat sys
tematisch allochtone werknemers
weigert, omdat klanten die niet
zouden willen.„Dat de Vlamingen
niets van vreemdelingen moeten
weten, komt door het falend immi
gratie- en integratiebeleid. Het
heeft niets te maken met zoge
naamde racistische bedrijven", zei
Dewinter gisteren tijdens de viering
van de Dag van de Arbeid. Dewin
ter reageerde op uitlatingen van de
bedrijfsleider van de Vlaamse fabri
kant van kanteldeuren Feryn. Die
zei deze week geen allochtonen te
willen om deuren te plaatsen in
woningen, vooral villa's.
ze mensen moet volgens de FNV-be-
stuurster worden gegarandeerd met een
uitkering. Die moet zo hoog zijn dat al
lerlei inkomensafhankelijke regelingen,
zoals huursubsidie, overbodig worden.
Ouderen blijven steeds langer
zelfstandig wonen. Met welke
regelingen en instanties kunnen
zij allemaal te maken krijgen?
Het Nibud besloot deze informa
tie te bundelen in de GeldWijzer
Op Leeftijd. Het boekje gaat
daarbij ook uitgebreid in op de
hulp die ouderen vaak krijgen
van kinderen, buren of kennis
sen. Welke financiële afspraken
kunt u daarover maken?
Een buurvrouw met wie u eens
kunt meerijden, een dochter
die het huis schoonmaakt, een
buurjongen die de tuin bij
houdt, goede vrienden die eens
voor u koken of de was doen.
Deze niet-professionele vorm
van hulpverlening wordt man
telzorg genoemd. Degene die
een helpende hand biedt, ver
wacht daar meestal geen geld
voor. Maar het is ook niet nodig
dat een mantelzorger onnodig
kosten maakt. Als u regelmatig
met iemand meerijdt, kunt u
bijvoorbeeld de benzinekosten
vergoeden. Of een bedrag beta
len waarin alle autokosten zijn
doorberekend.
„Ouderen willen zelf ook vaak
een vergoeding voor het werk
betalen" weet woordvoerster
Gabriëlla Bettonville van de ve
le telefonische vragen die bij
het Nibud over dit onderwerp
binnenkomen. „Als een dochter
bijvoorbeeld elke week het hele
huis schoonmaakt of regelma
tig strijkt, kun je daarvoor een
bedrag tussen de zeven en de
tien euro per uur rekenen, het
tarief voor een huishoudelijke
hulp."
Voor technische klussen in
huis, kun je bijvoorbeeld het
minimumloon betalen. Voor
een volwassene is dat zes euro
per uur.
Het zal niet altijd mogelijk zijn
om van de hulp van mantelzor-
gers gebruik te maken. Gelukkig
zijn er allerlei servicediensten
waarvan u gebruik kunt maken.
De meeste gemeenten hebben
bijvoorbeeld een maaltijdvoor
ziening, die een warme maaltijd
kant-en-klaar bij u thuisbrengt.
Reken op een bedrag tussen de
drie en de zes euro per keer. Als
u een magnetron nodig heeft
om de maaltijd op te warmen,
kunt u die voor een paar euro
per maand huren.
Veel gemeenten hebben ook
projecten, waarbij
vrijwilligers worden
ingeschakeld. Deze
vrijwilligers vinden
het leuk om bijvoor
beeld de bood
schappen te halen
of klusjes in het huis
te doen. U betaalt
dan alleen de on
kosten die hij of zij
maken. Voor techni
sche klusjes kunt u
soms ook terecht bij
een buurtconciërge
die voor een bedrag
tussen de vijf en ze
ven-en-een-halve
euro per uur klein
onderhoud aan het
huis kan plegen.
Ook bij administratieve zaken
en bankzaken is hulp vaak ge
wenst. En soms zelfs noodzake
lijk. Voor het invullen van het
aangiftebiljet voor de belasting
kun je nog wel professionele
hulp krijgen, maar voor het re
gelen van bankzaken is dat ei
genlijk een te groot risico. Vaak
springt een van de kinderen of
een ander vertrouwd familielid
bij. Een voorwaarde om de za
ken over te kunnen
nemen, is dat de
administratie goed
geregeld is. Dege
ne die het over
neemt, moet we
ten waar hij alle
belangrijke papie
ren kan vinden.
Het is mogelijk om
iemand te machti
gen voor de bank
zaken: een partner
of een kind bij
voorbeeld. Een ge
machtigde kan be
taalopdrachten ge
ven aan de bank.
Een gemachtigde
kan ook een pin
pas krijgen en be
talen in winkels of geld opne
men. Ook al is er iemand ge
machtigd, de rekeninghouder
blijft de baas over zijn of haar
geld. Betalingen kunnen zo no
dig weer worden terugstort.
Een machtiging kan ook weer
worden ingetrokken.
Brenda van Dam
Als iemand wilsonbekwaam
wordt, is het nodig dat iemand
de geldzaken volledig over
neemt. Bijvoorbeeld bij de ziek
te van Alzheimer. Dan is het
verstandig om tijdig een be
windvoerder aan te wijzen. Een
bewindvoerder behartigt alle fi
nanciële zaken en moet daar
over verantwoording afleggen
aan de kantonrechter. Deze
controleert ook het geldbeheer.
Elk jaar moeten er kopieën van
bankafschriften en waardepa
pieren worden overlegd. Het
aanwijzen van een bewindvoer
der moet formeel geregeld wor
den via een aanvraagformulier,
verkrijgbaar bij het ministerie
van justitie of bij de Stichting
Alzheimer Nederland.
Meer informatie:
www.nibud.nl
www.justitie.nl 070 37 06 850
www.alzheimer-nederland.nl
info@alzheimer-nederland.nl
030 65 96 913
Afdeling Welzijn van de ge
meente/ Ouderenloket
'Economie was gebaat bij goedkope gulden'
De Nederlandse economie
heeft geprofiteerd van de
goedkope gulden eind jaren
negentig. Zowel voor de ex
port als voor de werkgelegen
heid was de onderwaardering
van de gulden positief, zei
minister Zalm van financiën
gisteren in het Radio 1 Jour
naal Directeur Brouwer van
De Nederlandse Bank zei za
terdag in een gesprek met de
ze krant dat de gulden 5 tot
10 procent te laag is ingeruild
zorgde er in de volgende vijf
jaar voor dat de prijzen stegen,
zodat er in koopkracht ook wer-
voor de euro. De invoering
van de eenheidsmunt leidd \j
daardoor tot prijsstijgingen j
Zalm gaf toe dat Nederland
na de komst van de euro m n
of meer de rekening heeft fc g
taald van de eerdere onder
waardering. Dat de prijzen V(
stegen, wil hij daar echter
niet enkel en alleen aan toe q
schrijven.
„De prijsstijging was al ingi
zet voor de euro", stelde d< 5,
minister. j|
k(
R
gt
kelijk een verlies van tien p
cent was. Hun geld groeide q
mers niet met de prijzen m^j
milaan/anp - Topman Piero
Montani van de Italiaanse bank
Banca Antonveneta heeft zater
dag in de aandeelhoudersver
gadering het veld moeten rui
men. Montani was voorstander
van de overname van Anton
veneta door ABN Amro. Met
zijn vertrek is de kans groot dat
de nieuwe raad van bestuur van
Antonveneta het bod van ABN
Amro zal verwerpen ten gunste
van dat van de Italiaanse bank
Banca Populare di Lodi (BPL).
De aandeelhouders herkozen
Montani niet als bestuurder.
Tommaso Cartone is wel her
kozen als toezichthouder op de
raad van bestuur. Hij wordt ge
zien als voorstander van een
overname door Lodi. Ook Lodi-
topman Gianpiero Fiorani is tot
bestuurslid benoemd. De nieu
we topman van Antonveneta
wordt mogelijk Mario Moretti
Polegato, oprichter van het
schoenenbedrijf Geox. Hij krijgt
dan de verantwoordelijkheid
voor de dagelijkse gang van za
ken bij de bank.
ABN Amro en Lodi zijn al enige
tijd verwikkeld in een hevige
Sf
Of
Ve
N(
Wc
kii
BI.
overnamestrijd over AntoiM;
eta. Lodi heeft in de laatst Né
ken zijn aandeel in Antonge
ta opgeschroefd tot 29,5 Eii
cent. De bank had daaron
invloed bij de stemming
de nieuwe samenstelling v
raad van bestuur van A'
veneta. ABN Amro heeft v
het belang in Antonvenet
hoogd tot 20,6 procent
twee aandelenpakketten l
pen. Tijdens de sten*"
steunde ongeveer 54 proci
kandidatenlijst van Lodi. hna
veer 34 procent stemde vokke
lijst van ABN Amro. Een
lijst van de zakenman S(j6
Ricucci kreeg ongeveer fvrc
cent van de stemmen. In'-OO
was ongeveer 83 procer^®
het aandelenkapitaal vauo
tonveneta vertegenwoorcbl 5
de aandeelhoudersvergad'an
De Italiaanse krant La ^3"
blica heeft gisteren gemeond
de Italiaanse centrale baPr'oi
de hoogte zou zijn gewee,rna
de plannen van Lodi en 1
aandeelhouders van AntdVC
eta om controle over de bNV/>
verkrijgen.
het
Di
78.1
I.35
Over een maand luidt het uur
van de waarheid voor het 'Ver
drag tot vaststelling van een
Grondwet voor Europa', vaak
aangeduid als de Europese
Grondwet. Dit verdrag wordt
pas formeel van kracht als alle
25 lidstaten van de Europese
Unie (EU) ermee hebben inge
stemd. Op 29 mei houdt Frank
rijk haar referendum over de
Europese Grondwet. Drie da
gen later, op 1 juni, zal de Ne
derlandse volksraadpleging
plaats hebben.
Volgens de laatste peilingen zal
waarschijnlijk meer dan de
helft van de Nederlanders tegen
de Grondwet
stemmen. Het gaat
er dus ook bij ons
om spannen. In
Frankrijk lijkt zich
een duidelijke
meerderheid tegen
de Grondwet te ke
ren, ondanks de
verwoede inspan
ningen van presi
dent Chirac om
zijn landgenoten te
overtuigen vóór te
stemmen. Als de
Fransen inderdaad
'nee' zeggen, dan
is de Grondwet
voorlopig van de
baan. Ruim twee jaar vergade
ren binnen de Europese Con
ventie en de Intergouverne
mentele Conferentie is dan min
of meer voor niets geweest.
Het ligt evenmin voor de hand
dat er, na nieuwe onderhande
lingen en enige concessies, bij
een nieuw referendum alsnog
een Frans 'ja' uit komt rollen.
Bij de Fransen gaat het immers
om een diep maar onbestemd
gevoel van onvrede. Het Franse
onbehagen heeft niets van
doen met de Grondwet zelf,
maar veeleer met een diepge
wortelde afkeer van de Brussel
se bureaucratie en regelgeving.
Jarenlang hebben Europese po
litici nagelaten om een publiek
debat over Europa te voeren.
Men vond het wel best dat de
Europese burger alle besluiten
uit Brussel zo gelaten over zich
heen liet komen. Dat was wel
gemakkelijk zo, dan hoefde
men deze besluiten thuis niet te
verantwoorden. Voor deze lakse
houding wordt nu wellicht een
hoge prijs betaald in de vorm
van een afwijzing van de Euro
pese Grondwet. Deze grondwet
is opgesteld omdat de bestaan
de EU-verdragen niet meer vol
doen, na de toetreding van tien
nieuwe lidstaten een jaar gele
den.
De Europese Grondwet maakt
de Europese besluitvorming
Sylvester Eijffinger
hoogleraar economie
Universiteit van Tilburg.
een stuk efficiënter en tra^s
ranter. Veel burgers denk^g
echter dat deze grondwet
voorbode is van een Euroi
superstaat. De politici lijk9®"1
niet bij machte om deze ijerSg
tieve beeldvorming bij te Ssch
len. Indien de Grondwet \um
verworpen, dan blijven dr^'l
dige verdragen van krachje jg
EU zal dan blijven operer 16.-
basis van het weinig trance
rante en onnodig ingewil^^
Verdrag van Nice uit dec$e irr
2000. 20.1
Een afwijzing betekent diP^
onmiddellijk een volstrek[,en
chaos, zoals sommige eccoo e
men en politik0-35
len doen gelofna^
De chef-econ<03.4
van de Deutsces M
Bank, Norbeif,en
ter, waarschu^ssc
onlangs zelfs
valutacrises in
nieuwe lidstafl®"""
een 'nee' tegeigg
Europese Groih uni
Dat is volstrek-12.1
zin, omdat de'5.^"
ciële marktenjiein
kans op een vre We
ping van de Qrzwaï
wet^hmginb106^
prijsd hebbend. 17
stabiliteit van9.óo i
luta's van de nieuwe lidsfW'S
wordt veeleer bepaald d%reg®
gevoerde budgettaire en i- im
taire beleid in deze landde nac
Wat de verantwoordelijk^
tici verweten kan wordenozarr
zij geen duidelijk noodsde 03,
achter de hand hebben V®1 Vis
het geval dat de Grondwi1
niet mocht halen in Fran'
Als noodscenario kan geooiteie
worden aan een 'Nice-plPrathc
lossing, waarbij het Verdi
Nice wordt aangevuld mi
langrijke elementen die 1
de Europese Grondwet si
Zulke elementen kunneri
een vaste voorzitter voor
ropese Raad van regering
ders, een kleinere en ges
lijnde Europese Commi^EST
een Europese minister v|,me v
tenlandse zaken en mee^®^
voegdheden voor het Emtme v
Parlement. Als de Grondespre
door tachtig procent var1"ziek
staten wordt bekrachtigd or9e
door één of meer lidstatiOOR
wordt afgewezen, dan 'teel. 09
spreekt' de Europese Ra'"0l2;oc
regeringsleiders) de 'kw(
Dat zal het Europese inthet 00c
proces weer op de bekeiJacht-l
processie van Echtemacj yyp
lijken: vijf stappen vooruh( jg w
vervolgens drie stappenaag<±
uit. Mijn stemadvies is denin d«
Grondwet!
.00 De