Secretaresse
meer dan
alleen typiste
GESPREK VAN DE DAG
Kamerleden fietsen
vetrollen weg
Vliegen heeft status:
Platina,
goud,
zilver en ivooi
Nederlandse taal in
opmars in Frankrijk
Functie in aanzien gestegen
MENSELIJK
Het gaat langzaam, de cijfers zijn
nog niet spectaculair maar de trend
is overduidelijk: de Nederlandse taal
is in opmars in het noorden van
Frankrijk. Op de lagere scholen spre
ken inmiddels bijna vijfduizend kin
deren Nederlands. Een kwart eeuw
geleden was er nog geen basisschool
waar Nederlands werd onderwezen,
nu zijn het er 72. Het aantal middel
bare scholieren dat de Nederlandse
taal machtig is, is in de afgelopen vijf
jaar verdubbeld: van 1220 naar 2500.
„De opmars is onmiskenbaar", con
stateert Rudi Wester, directeur van
het Nederlands cultureel instituut in
Parijs. „Bij de studenten is de situatie
zelfs nog spectaculairder. Er zijn in
Frankrijk meer studenten die Neder
lands studeren dan Nederlanders die
Frans studeren."
Om die ontwikkeling verder te sti
muleren wordt op 3 mei in Lille een
'Dag van de Nederlandse taal' ge
houden. De manifestatie is een geza
menlijk project van de onderwijsin
spectie in het departement Nord, de
organisatie van leraren Nederlands
in die regio (Apnes), de Nederlandse
en Vlaamse regering en de Taalunie.
Ongeveer 1400 leerlingen van het ba
sis- en middelbaar onderwijs nemen
eraan deel. Ze hebben in de maan
den voorafgaand aan de bijeenkomst
intensief gestudeerd op een brochu
re die het ministerie van buitenland
se zaken over Nederland had samen
gesteld en zullen daar in Lille op
speelse wijze over worden onder
vraagd door de in Frankrijk nog
steeds razend populaire zanger Da-
Piet Theys
De beste verhalen moet
je niet ver halen
ve. De quiz wordt gevolgd door een
optreden van Herman van Veen en
zijn Harlekijn-groep, die een speciaal
voor deze dag gemaakte minimusi-
cal, C'est comme ?a, opvoeren. De
drie Vlaamse zangeressen Jorunn
Bauweraerts, Nathalie Delcroix en
Annelies Brosens die de folkgroep
Lais vormen, brengen een deel van
hun repertoire en de bijeenkomst
wordt afgesloten door Dave die een
paar van zijn bekendste nummers
zal zingen.
Europese ontwikkelingen, verande
ringen in Frankrijk zelf maar vooral
de economische situatie in het noor
den van Frankrijk zijn volgens Wes
ter de drie belangrijkste redenen
waarom de belangstelling voor het
Nederlands zo toeneemt. „De werk
loosheid in zowel Vlaanderen als Ne
derland is al geruime tijd stukken la
ger dan in Frankrijk, en dan met na
me in het noordelijk deel van het
land. Er zijn in de regio Nord/Pas-
de-Calais zo'n 200 bedrijven waar
Nederlands de voornaamste taal is
en die bieden in totaal werkgelegen
heid aan 10.000 mensen. In het ge
bied tussen Duinkerken en Lille wor
den de personeelsadvertenties voor
namelijk in het Engels en het Neder
lands geplaatst. Het begint toch tot
steeds meer mensen door te dringen
dat Nederlands niet zomaar een taal
is maar dat ze gesproken wordt door
meer dan 22 miljoen mensen: 16
miljoen in Nederland, 6 miljoen in
Vlaanderen en een half miljoen in
Suriname dat vorig jaar officieel lid is
geworden van de Taalunie."
Ook op het Institut Néerlandais in
Parijs merkt men een groeiende be
langstelling voor de Nederlandse
taal. Jaarlijks wordt aan 500 tot 600
Fransen Nederlandse les gegeven.
Dat aantal zal dit jaar alleen nog
maar toenemen. Het hoofd van de
taaiafdeling van het instituut, Ineke
Paupert, is momenteel druk bezig
met zeer intensieve cursussen voor
Air France-personeel dat vanwege de
fusie met KLM naar Nederland
wordt uitgezonden.
Henk Glimmerveen
De 59-jarige muziekgrootheid VAN MORRISON, wiens carrière decennia over
spant, heeft eindelijk de weg naar het internet gevonden. Sinds gisteren be
schikt de zanger over een eigen officiële WEBSITE, meldde de Britse krant The
Times. Op de site zijn audiofragmenten te horen van het album Magic Time dat
volgende maand uitkomt. Ook kunnen fans er terecht voor het bestellen van cd's
van de artiest. Voor het downloaden van muziek kunnen liefhebbers binnenkort
ook terecht opwww.vanmorrison.co.uk. Foto: EPA
De rechtbank in Amsterdam heeft het
gebruik van materiaal uit een van prin
ses MAXIMA gestolen digitale camera
als onrechtmatig veroordeeld. Het
weekblad Privé moet voor het gebrui
ken van de FOTO'S uit de camera een
schadevergoeding van 15.000 euro
betalen, SBS voor het gebruik van het
filmpjé 10.000 euro. Beide veroor
deelden moeten ook met een rectifica
tie over de brug komen en mogen het
materiaal nooit meer gebruiken. De
camera werd vorig jaar in Argentinië
van prinses Méxima gestolen. Het ap
paraat bevatte privé-opnamen van on
der anderen prinses Amalia. Die wer
den al gauw her en der te koop aange
boden. Ondanks waarschuwingen te
gen het gebruik maakten Privé en SBS
opnamen toch openbaar.
De gemiddelde leeftijd waarop Britse KINDEREN hun eerste mobiele telefoon
krijgen, is gedaald tot 8 jaar. Een kwart van de Britse kinderen tussen de 5 en 9
heeft al een mobieltje. Dat blijkt uit onderzoek waarvan dagblad The Daily Tele
graph gisteren de resultaten publiceerde. Volgens de directeur van het onder
zoeksbureau dat de studie heeft uitgevoerd, gebruiken de kinderen hun telefoon
vooral om contact te houden met hun ouders. Die zouden de mobiele telefoon
dan ook gebruiken als instrument om nog enige CONTROLE te hebben over hun
kroost. Daardoor bestaat volgens psychologen het risico dat de kinderen onvol
doende de mogelijkheid krijgen zich zelfstandig te ontwikkelen. De kans op na
delige gevolgen van schadelijke straling lijkt volgens de onderzoekers evenwel
klein. Daarvoor bellen de jonge gebruikers te weinig.
In het Haagse perscentrum
Nieuwspoort werd onlangs de af
trap gegeven van een zes maan
den durend fitheidsprogramma
voor tien Kamerleden. De helft
van de volksvertegenwoordiging
kampt met overgewicht of heeft
een verhoogde kans op hoge
bloeddruk.
„Zo, ik heb in tien minuten tijd
vierenhalve kilometer gefietst. Dat
scheelt toch weer zo'n tachtig ca
lorieën." Het haar plakt aan Hil-
brand Nawijns rood aangelopen
gezicht als hij puffend van de ho
metrainer afglijdt. Op het kanarie
gele shirt van het LPF-Kamerlid
prijkt de - misschien iets te opti
mistische - tekst: Fit Kamerlid.
Slachtoffers van het fitheidspro
gramma voor de Tweede Kamer
zijn tien woordvoerders op het
terrein van volksgezondheid en
arbeidsomstandigheden.
Tussen de lunch en de wekelijkse
stemmingen door beuken ze op
de trappers van de hometrainers,
terwijl op de metertjes de calorie-
en wegtikken. „Ben ik blij dat ik
vandaag een broek heb aange
trokken", roept Eske van Eger-
schot (WD), wijzend op de korte
rokjes van de andere vrouwelijke
Kamerleden.
Initiatiefnemer Arbo Unie, die
waakt over de gezondheid van
werkenden, testte vorig jaar de
conditie van Kamerleden. Maar
liefst de helft bleek te zwaar of
had een verhoogde kans op hoge
bloeddruk.
Vooral bij de PvdA-fractie sloeg de
weegschaal in het rood uit. Alleen
de leden van de SP bleken goed
op gewicht. Een slechte zaak,
vindt de Arbo Unie. Kamerleden
horen het goede voorbeeld te ge
ven.
,De tien volksvertegenwoordigers
willen hun conditie de komende
maanden opschroeven, maar in
het Kamergebouw is daar geen
mogelijkheid voor. „Belachelijk
eigenlijk", vindt WD'er Anouchka
van Miltenburg. „Kamerleden
kunnen alleen fitnessen in het mi
nisterie van defensie. Maar daar
komen we eerst op een wachtlijst
terecht, want de defensiemede
werkers krijgen voorrang." De
sportlustigen nemen zich ter plek
ke voor bij Kamervoorzitter Frans
Weisglas om een eigen fitness
ruimte te vragen.
Wat moetje doen als je als secreta
resse merkt dat in je bedrijf met de
boekhouding wordt gesjoemeld?
Dat er bijvoorbeeld bouwfraude
wordt gepleegd? Of: hoever moet
je gaan bij het helpen van je baas
zijn vrouw te bedriegen door zijn
smoezen te ondersteunen?
Dat zijn enkele van de onderwer
pen die worden aangesneden in
een heel nieuw hoofdstuk in het
handboek secretaresse, dat eerder
deze week is verschenen. Dit is de
derde editie van een uitgave die
elke paar jaar verschijnt op basis
van een enquête onder secreta
resses, over wat zij als kenmerken
en lastige punten zien van hun
functie.
De eerste uitgave verscheen in
1995, op initiatief van de Dien
stenbond FNV, nu onderdeel van
FNV Bondgenoten. Het naslag
werk beoogt nog steeds duidelijk
te maken dat het vak van secreta
resse - er zijn er ongeveer 100.000
in Nederland - meer is dan dat
van een typiste die ook de tele
foon opneemt én koffie haalt.
„Het aanzien van het vak is de af
gelopen jaren flink gestegen",
zegt Bondgenoten-bestuurder
Ans van Uffelen, die het boek
heeft geschreven samen met jour
naliste Geke van der Wal. „Zowel
managers, directeuren perso
neelszaken als de secretaresses
zelf vinden dat zij zijn uitgegroeid
tot assistent manager, office ma
nager of executive assistent. De
term afdelingssecretaresse is aan
het verdwijnen."
Steeds vaker is de secretaresse
binnen een organisatie degene
die de infomatiestromen bewaakt
en leidinggevenden erop atten
deert dat zij iets moeten doen.
Het onderzoek dat ten grondslag
ligt aan deze derde editie van het
boek, waaraan 1500 secretaresses
meewerkten, geeft dit duidelijk
aan, zegt Van Uffelen.
De omstandigheden waaronder
de secretaresses werken zijn dui
delijk veranderd sinds de jaren
negentig, zegt zij. „Toen was er
nog veel aandacht voor onge
wenste intimiteiten op het werk.
Daar hoor je nu niemand meer
over." De verhoogde status van
het beroep heeft blijkbaar dit pro
bleem praktisch doen verdwijnen.
Maar er is een ander voor in de
plaats gekomen: dat van de loyali
teit, de normen en waarden. Hoe
ver moet een secretaresse gaan als
zij direct of indirect meewerkt aan
belastingfraude? In de bouwen-
quête van de Tweede Kamer werd
een secretaresse opgeroepen als
getuige. Zij voelde zich gedwon
gen haar werkgever aan de
schandpaal te nagelen: uit de
agenda's en correspondentie die
ze moest verzorgen, bleek duide
lijk dat er werd samengespannen
om de prijs op te drijven.
Pasklare oplossingen zijn er niet,
aldus het boek. Het advies is eigen
normen en waarden scherp voor
ogen te houden, als het mogelijk
is de zaak met de baas te bespre
ken en desnoods advies van bui
ten in te winnen. Net als op tal
van andere terreinen bevat dit
boek ook op dit terrein een lijst
van branche-organisaties en lite
ratuur waar hulp kan worden ge
zocht.
Het KRAAMBOEKJE over de geboor
te van BEATRIX is uit de tentoon
stelling in de bibliotheek in Sneek
gehaald. De eigenaar van het boekje
vond dat er te veel publiciteit ont
stond en wilde het boekje terug, zo
vertelde directeur Pasma van de bi
bliotheek gisteren. Het boekje van
de inmiddels overleden kraamver
zorgster Trijntje Boonstra werd we
gens het 25-jarig jubileum van Bea
trix als koningin en het honderdjarig
jubileum van de Vereniging Oranje
Sneek in de bibliotheek in Sneek
tentoongesteld. Beatrix keek op 31
januari 1938 op Paleis Soestdijk
voor de eerste maal de wijde wereld
in. Boonstra en een collega-zuster
werkten bij het Bronovo Ziekenhuis
in Den Haag. Voor de geboorte wer
den zij op Soestdijk ingezet. Ook bij
de geboorte van prinses Irene assis
teerden de twee zusters. Wat er pre
cies in het schrift van zuster Boon
stra staat, wordt niet openbaar ge
maakt. Wel is duidelijk dat het
schriftje aantekeningen bevat uit de
periode van 11 januari tot half
maart 1938. Foto: ANP
Gratis vliegtickets moeten passagiers naar KLM en Air France lokken
Amstelveen - Voor reizigers die
slechts af en toe een vliegreis ma
ken is het een moeilijk te door
gronden systeem. Maar voor za
kenreizigers en andere veelvlie-
gers zijn de spaarprogramma's
met gratis vliegmijlen soms door
slaggevend bij de keuze voor een
luchtvaartmaatschappij. Door het
samenvoegen van de belonings
systemen voor kilometervreters
denken de KLM en fusiepartner
Air France een streepje voor te
hebben op de concurrentie.
In het gevecht om de passagier is
niets te dol. Zakenlieden die re
gelmatig voor de baas de wereld
overvliegen, worden door veel
luchtvaartmaatschappijen be
loond voor hun reisgedrag. Zij
krijgen op hun kaart voor frequent
flyers bonusmijlen bijgeschreven,
die zij privé kunnen gebruiken
voor een reis. De punten zijn bij
de KLM en Air France ook te ge
bruiken voor pakweg gratis hotel
overnachtingen, een safari in
Zuid-Afrika of de huur van een
Ferrari.
Driehonderd Nederlandse en
Franse medewerkers zijn een jaar
hard bezig geweest om een pro
gramma met de naam Flying Blue
Kilometervreters hebben een streepje voor bij KLM en Air France. Foto: AP
op te zetten. Volgens topfunctio
naris Simone Wickenhagen van
de KLM gaat het om het eerste
grote gezamenlijke project sinds
de fusie vorig jaar. „Het was een
gigantische klus."
Trouwe klanten die nu nog een
Flying Dutchman-kaart van de
KLM hebben, gaan er volgens
haar op vooruit omdat er ruim
hartiger met extra kilometers
wordt gestrooid. „De drempel is
lager gemaakt. Je hebt eerder een
gratis ticket." Door de samenwer
king met de Fransen kunnen pas
sagiers op veel meer verbindingen
bonus-kilometers verdienen.
De klant krijgt bij de KLM en Air
France meer vliegkilometers ca
deau dan bij de concurrenten, al
dus Wickenhagen. De Frans-Ne
derlandse combinatie hoopt voor
al veelvliegers bij British Airways
en Lufthansa weg te kapen. „Ui-
po
ele
dei
.li
teraard is dat de bedoeling Mi'
Wickenhagen. „Maar het b wej
rijkste bij de beslissing van
kenreiziger blijft het netwe }n
volgens komt de prijs en d
pas het frequent flyer- pro;
ma."
De KLM en Air France heb!-
wereldwijd zo'n tien miljoe hte
klanten. Niet alle veelvliege doe
gelijk. Passagiers die veel la da
ters maken met dure ticketfde
den extra beloond. Zo kan
reiziger met één retourticki a d
sterdam-Sao Paulo in de bi k.
ness-class al rekenen op eehit
tis vliegreis naar Nice, Rom
Tunis.
De beloning is mede afhan j||
van de status die met vliegf
bereikt: platina, goud, zilve |g
ivoor. De aard van de kaart
paalt ook de andere voorde
zoals voorrang bij incheckt en
recht om extra bagage mee W
men, gratis busvervoer em Mr
in speciale luchthavenloun ivoi
KLM en Air France verwacl ;gt
een jaarlijkse groei van ach 'ew
cent reizigers met een Flyh 'Ml
Blue-kaart.
Richard Mooyman
VA
Hilbrand Nawijn werkt zich in het zweet op de trimfiets. Foto: GPD/Phil Nijhuis
De verrichtingen van de Kamerle
den zijn de komende maanden op
internet te volgen (via www.hoefi-
tishetkamerlid.nl)
De tengere Stef Blok (WD), fer
vent marathonloper, heeft daar
geen problemen mee. Na een
kwartier fietsen is zijn ademhaling
nog steeds gelijkmatig. „Ik eet ge
zond en neem in het Kamerge
bouw altijd de trap."
PvdA-Kamerlid Anja Timmer
overweegt ook te stoppen met ro
ken. „Dat zou met dat sporten wel
goed zijn. En voor een paar kiloot
jes meer ben ik niet bang", zegt ze
met een blik op haar slankt t
pen.
„Maai" aan de andere kant: n
paar jaar geleden liep ik no If
moeiteloos de halve maratl IJ
toen rookte ik ook al volop, pl
Frouke Tamsma
Foto: UPI
Het boek werd uitgereikt door
Bondgenoten-hoofdbestuurder
Anja Jongbloed aan Zakenvrouw
van het Jaar Yvonne Swaans. Van
daag is het nationale secretaresse
dag. De oplage van het boek is
vijfduizend exemplaren, maar
Van Uffelen verwacht dat er snel
moet worden bijgedrukt. „Het is
razend populair."
Geke van der Wal en Ans van Uffe-
inp
s ei
len, Een functie met inhout de
90 pag, uitg. FNVBondgen
/Kluwer, prijs 12 euro.
gpd tl
M-
