KUNST CULTUUR
'Deze cd is een studie over mij'
Argentijnse pianist Paolc
Giacometti doet aan topspi
Heyboer zingt bij eigen begrafer
Na boek en film: Mary Poppins nu theaterhit als musical
Jubilerend Chr. Vocaal
Ensemble niet trefzeker
De Onbekende Huf
Penelope Cruz
in 'Sahara'
Omzet Boekenbon
fors gestegen
Theaterprijs voor
Pina Bausch
Commissie: vijf
werken terug
Sluipende Khadaffi's
Afghanen om het hi
i-
muziek recensie
Lidy van der Spek
Jubileumconcert Voorschotens Chr.
Vocaal Ensemble o.l.v. Peter Ouwerkerk,
pi.m.v. Jacobine van Laar (sopraan), Jean-
(.éon Klostermann (tenor), Bert Mooiman
(orgel) en het Randstedelijk Begeleidings
Orkest. Gehoord: 8/4, Dorpskerk,
Voorschoten.
Ter ere van hun 75ste verjaar
dag concerteert het Voorscho
tens Chr.Vocaal Ensemble in de
bomvolle Dorpskerk, onder het
motto 'Bezing met hartstocht
de muziek, de kunst, de liefde
en de go(e)dheid'. Daarvoor
zijn een Te Deum, een Ode, een
wereldlijke Cantate en een Co
ronation Anthem uitgekozen,
fvlaar meteen hartstochtelijk
zuiver en transparant zingen
valt niet echt mee, blijkt in Mi
chael Haydns Te Deum. Vooral
de inzetten zijn niet trefzeker.
Met een pittige, ritmisch strak
ke ouverture van het Randste
delijk krijgt het koor kans zich
te revancheren in de Ode on St-
iCaecilia's Day van Handel. Het
orkest speelt aanstekelijk, laat
de eerste violen en hobo's met
de trompet mee schallen. Ook
hier zijn de inzetten van het
koor nog steeds niet hemels, en
de harmonieën niet helemaal
Zoals de partituur voorschrijft.
Maar als de secties even apart
mogen dan blijken de sopranen
mooi zuiver te kunnen zingen,
pok de gezamenlijke koorklank
wordt homogener en klankvol
ler. Orgel, contrabas, luit en cel
lo zorgen voor een fraai inter
mezzo; ofschoon de cello hier
niet altijd even zuiver klinkt.
De sopraan Jacobine van Laar
heeft veel meer een opera- dan
een oratoriumstem: volumi
neus galmend, met een gigan
tisch, overheersend vibrato.
Haar aria's klinken overdone,
zijn totaal onverstaanbaar en
ongenuanceerd.
De trompet straalt voluit bij de
tenoraria 'The Trumpet's loud
Clangour' waarop het koor
overtuigend antwoord geeft.
'The soft complaining flute'
wordt afgesloten met een
fraaie, evenwichtige fluitsolo. In
de Ode is uitzonderlijk veel
plaats voor solisten en orkest,
maar nog even kan Voorscho
tens CVE onder leiding van hun
uitstekende dirigent Peter Ou
werkerk, gloriëren in een fees
telijk slotkoor.
Ook in Bachs cantate 'O holder
Tag, erwünschte Zeit' krijgt het
koor geen gelegenheid zich
waar te maken, om de eenvou
dige reden dat Bach deze can
tate schreef voor sopraan, tenor
en orkest. De tenor Jean-Léon
Klostermann zingt veel minder
gechargeerd dan de sopraan.
Zijn boodschap is vreugdevol,
integer en verstaanbaar. In de
aria 'Schweigt Ihr Floten' zingt
de fluit prachtig boven orgel,
contrabas en cello uit.
In Handels 'the King shall rejoi
ce' komt CVE dan toch eindelijk
tot volle wasdom. Vreugdevol,
in een fiks tempo zet het orkest,
inclusief drie trompetten en
pauken de toon voor kernachti
ge samenzang; lichtvoetig en
zelfverzekerd, wat bij de teno
ren (nog) niet altijd goed uit
pakt, maar tóch! 'Met rijke ze
gen' en een jubelend 'Allelujah'
nemen koor en orkest overtui
gend afscheid.
alkmaar - In het Stedelijk Museum in Alkmaar wordt later deze maand een expositie geopend met on
bekend werk van fotograaf Paul Huf. Na zijn dood, in 2002, is zijn fotoarchief ondergebracht bij het Ma
ria Austria Instituut in Amsterdam. Daar kwam uit een verrassend aantal afbeeldingen een onbekende
Huf te voorschijn: vroege portretten, mode- en bedrijfsreportages, reisimpressies en documentaire foto
grafie, al dan niet in opdracht gemaakt. De meeste foto's in de tentoonstelling zijn of niet eerder ge
toond of wel in boeken en tijdschriften terechtgekomen die binnen een kleine groep zijn verspreid. De
tentoonstelling is te zien van 24 april tot en met 3 oktober 2005.
Publiciteitsfoto: Paul Huf/Stedelijk Museum Alkmaar
muziek recensie
Lidy van der Spek
Concert: Paolo Giacometti (piano).
Gehoord: 10/4, Raadhuis de Paauw,
Wassenaar.
Paolo Giacometti doet na de
pauze aan topsport, wanneer
hij de Sonate opus 22 van Al
berto Ginastera speelt, beter ge
zegd bedwingt. De Argentijnse
componist die aan Europese
vormen een niet-Westerse in
vulling geeft, maar zijn folklo
ristische inspiratie uit het La
tijns-Amerikaanse achterland
haalt. Ginastera (1916-1983)
rukt en trekt aan de tonaliteit,
schrijft zeer complex, vraagt het
uiterste van de pianist. Tech
nisch bóven de muziek staan
kan alleen de hand van de
meester, in dit geval Giacometti
die in korte tijd een scala van
emoties over ons uitstort. Mar
kante heftigheid in het voortdu
rend manipuleren van het the
ma, onderhuidse woeligheid als
een zee vóór de storm, die dan
in alle hevigheid losbarst, lang
zaam tot rust en stilte komt via
jazzy, rumoerige wentelingen.
Het Adagio molto appassionato
speelt Giacometti kwetsbaar in
getogen, pas gaandeweg laat hij
kracht en passie toe, die weer
verweken in traag verlopend te
der lijnenspel dat aan het eind
nog even opwiekt. Vitaliteit;
dissonante uitschieters in ste
kelige passages die verflenzen
en weer uitbotten, als vuur-
doom prikken door scherpe rit
miek, in neergaande beweging
toch nog vriendelijk van toon
worden. Vooral de fraai gedo
seerde dynamiek laat je meene
men door dit spannende Ar
gentijnse landschap.
Van een gans andere orde zijn
de zinnenprikkelende werken
van Claude Debussy. La Cathé-
drale engloutie (de verzwolgen
kathedraal), Minstrels en l'Isle
joyeuse vertonen zich als mini
aturen waarin de bijzondere
zorg voor klankkleur opvalt, die
het belang van de precieze
vorm doen vergeten. Minstrels
zit vol grappen, swing
menten, hele drumsel
ook het kleurrijke eilai
het hoge register onde
metti's handen sprani
luidruchtige uitbarstii
gant en transparant bl
Veel meer naar binnei
in een iets sneller geki
po dan gebruikelijk, b
de spanning geraffine
totdat de kathedraal ii
mysterieuze volheid zi
de zeespiegel verheft,
betoverend wegzinkt.
In de Vier Impromptu
Schubert, waarmee Gi
zijn recital begint, hot
sfeer transparant en li
met verfijnd gedoseer
simi, alle tijd nemend
uitgezette lijnen aandi
volgen. Merkwaardigi
bijna plechtig blijft de
promptu in As. Ontsp
het Rosamundethema
aties, met oog voor de
derlicht in snelle pass
trasterend met de laat
tie die hij overdekt nu
welen mantel der liefc
den ilp - Anton Heyboer zingt
vanmorgen bij zijn eigen begra
fenis. Zijn vijf weduwen willen
bij de teraardebestelling van de
kunstenaar een cd laten af
draaien waarop hij een lied
heeft ingezongen. „Het gaat
over de ziel, het leven en de
dood", zegt zijn vrouw Joke.
„Toepasselijker kan niet."
Heyboer wordt vanmorgen om
half elf ten grave gedragen op
de begraafplaats van Purmer-
land. Daar heeft hij twintig jaar
geleden al een plekje gereser
veerd, niet alleen voor hemzelf,
maar ook voor zijn vijf vrou
wen. „Zo blijven we ook in de
toekomst voor altijd bij elkaar",
zegt zijn vrouw Petra.
De begrafenisstoet vertrekt van
morgen om tien uur bij het huis
van de Heyboers in E
vindt geen kerkdiens
bijeenkomst plaats,
den' hebben het licl
de kunstenaar gistere
wijde oude broek
ken. „Omdat Anton 1
graven wilde worde
Joke gaat niet mee n
graafplaats. „Ik ne<
thuis afscheid."
Penelope Cruz.
Foto: Reuters/Alessie Pierdome-
nico
rome - De Spaanse actrice Pe
nelope Cruz is op tournee om
haar nieuwste film 'Sahara' te
promoten. Gisteren was de ac
trice in Rome waar ze bereid-
ijvillig poseerde voor de fotogra
fen. 'Sahara' draait vanaf 14 juli
in de Nederlandse bioscopen.
Amsterdam - De omzet in boe-
^enbonnen is in het eerste
kwartaal van dit jaar met 7,2
procent gestegen. In maart dit
jaar was de verkoop van boe-
kenbonnen zelfs 27,2 procent
hoger dan vorig jaar. Vooral tij
dens de Boekenweek steeg de
omzet explosief. In totaal is de
jaaromzet van de boekenbon
inmiddels tot ruim boven de 29
miljoen euro gestegen.
moskou - Het danstheater van
Pina Bausch heeft de hoogste
Russische theaterprijs, het Gou
den Masker, gekregen voor de
opvoeringen van het ballet 'Der
Fensterputzer' (De glazenwas
ser). De Duitse dansgroep kreeg
de onderscheiding voor het
beste buitenlandse gastoptre
den in Rusland in 2004.
den haag - Vijf werken uit de
Nederlandse nationale kunst
collectie moeten worden terug
gegeven aan de kleinzonen van
de oorspronkelijke joodse eige
naar van een kunsthandel uit
Amsterdam. Dat adviseert de
Restitutiecommissie, die ver
doeken om teruggave van in de
Oorlog op drift geraakte kunst
beoordeelt, aan staatssecretaris
Van der Laan (cultuur). De
commissie adviseerde al veel
vuldig over teruggave van kunst
van particulieren. Het is de eer
ste keer dat er over kunst uit
^en handelsvoorraad is beslist.
dinsdag 12 april 20o;L
door Martin Hermens
londen - Schrijfster Pamela
Travers heeft het niet meer mo
gen meemaken. Maar haar
'Mary Poppins' is eindelijk als
musical in het theater te zien.
Vooralsnog alleen in Londen.
Maar mogelijk volgt ons land
snel.
Over de Disney-verfilming van
haar boekenheld Mary Poppins
had Pamela Travers (1899-
1996) jarenlang weinig goede
woorden over. „Het is net alsof
ze een worstje pakken, de in
houd eruit halen en het velletje
dat overblijft vullen met eigen
ideeën", zei ze ooit eens verbit
terd. Ondanks het ongenoegen
van Travers was (en is) de film,
die na veel touwtrekken tussen
Travers en Walt Disney in 1964
in de bioscoop verscheen, een
enorm succes.
De droom van Travers was dat
er ooit een theaterversie van ge
maakt zou worden. De Britse
impresario Cameron Mackinto
sh, eerder mede-verantwoorde
lijk voor wereldhits als 'Cats' en
'Les misérables', had het ver
haal al jarenlang op zijn wen-
senlijstje staan. Pas in 1993 ont
moette hij Travers. En het klikte
meteen. Vooral omdat hij haar
een kersenboom cadeau deed.
Vanaf dat moment vertrouwde
de schrijfster de gefortuneerde
theatermaker blindelings waar
het ging om het maken van de
'Mary Poppins'-musical. De
show draait sinds afgelopen de
cember in het Prince Edward
Theatre in Londen en is er al
met een regen van prijzen over
laden.
'Mary Poppins' vertelt het ver
haal van een nanny die te hulp
schiet in het chaotische, Britse
gezin Banks. Dochter Jane en
zoon Michael dreigen op te
groeien tot wat we tegenwoor
dig adhd-kinderen zouden noe
men. Maar Mary Poppins slaagt
erin rust en stabiliteit in het ge
zin te brengen en laat de kinde
ren kennismaken met de fanta
siewereld.
Voor de muziek putten regis
seur Richard Eyre en script
schrijver Julian Fellowes rijke
lijk uit de liedjes die de gebroe
ders Richard M. en Robert B.
Sherman destijds voor de
Disney-film schreven. Maar dat
waren er niet genoeg voor een
avondvullende familievoorstel
ling. Maar liefst acht nieuwe
liedjes werden toegevoegd en
ze klinken alsof ze altijd al bij
het verhaal hebben gehoord.
Kosten noch moeite zijn ge
spaard om 'Mary Poppins' een
goede start te geven in Londen.
Spectaculaire decors, sprook
jesachtige belichting, sensatio
nele dansen en
rolbezetting maken al
teringen waar. Mackii
eerder al de jaren zesti
ker 'Oliver!' in een ni
stak, heeft in elk geva
reldhit-in-wording inl
De kans is groot dat '1
pins' binnen een paai
in het Scheveningse
ater rondvliegt. Produi
van den Ende heeft de
ling op het oog als op
'The Lion King' die da
te zien is. Over een)
jaar moet het definitie
vallen.
theater recensie
Dick van Teylingen
Voorstelling: 'Terreur" van Jean Claude
Grumberg door Het Plantsoentheater.
Bewerking en regie: Bart Vieveen. Spel:
Johan van Amerom en Sheila Lever
Gezien 9/4, Plantsoen 45, Leiden. Nog te
zien aldaar: t/m 14 mei (woe t/m za).
Concerten in de salon zijn al
eeuwen een mooie traditie bij
de gegoede burgerij, in Gent
had je de chambres d'amis
(kleine tentoonstellingen van
moderne kunst in woonhuizen)
in Den Haag komen dichters
in de woonkamer voorlezen en
Leiden heeft Het Plantsoenthe
ater. Kunst bij de mensen thuis
vervult twee wensen tegelijk:
nieuwsgierigheid (hoe zou dat
mooie huis er van binnen uit
zien?) en het genieten van
kunst.
Terreur bevredigt de eerste
wens naar volle tevredenheid:
Plantsoen 45 is een smaakvolle,
klassiek ingerichte, maar niet
overdreven tuttige woning met
hoge kamers en veel originele
details waarin een goed glas
wijn uitstekend tot zijn recht
komt. In de ruime kamer en
suite heeft het publiek van tus
sen de schuifdeuren uitzicht op
een rijkelijk gedekte tafel en
twee acteurs.
Het stuk past uitstekend in de
ruimte. Hennie kwam te laat
thuis voor het diner, zijn vrouw
probeert zijn verhaal uit hem te
trekken. Het ging om een ver
keersruzie met een allochtoon.
Hennie voelt zich bedreigd en
achtervolgd, ziet steeds meer
donkere vrienden samenscho-
len, ventileert een aardig com
plete verzameling vooroordelen
en draait zich steeds meer op.
Zijn vrouw heeft de regie. Ze
laat zijn emoties opkoi
het kookvocht in eenp
selen, en zet dan hetvi
de muziek aan (de Ha\
van Saint-Saëns). Daai
selen ze van plaats en
weer rustig verder.
Regisseur Bart Vieveen
acteurs geen poging di
een verslag van een a
voorval realistisch te sj
dialoog is gestileerd, a
lijk en broeierig; een b
een tango. Uiteindelijk
definitief dat het voori
nages een spel is, en gi
nens.
Ik kan me voorstellen!
stuk uit 1968 destijds 1
kwam: de joodse autei
berg trok parallellen ti
behandeling van Algei
Parijs en van de joden
Tweede Wereldoorlog,
sindsdien is er nogal w
beurd in het debat ove
gratie en integratie, en
de aanpassingen van\
begrijpelijk. Aan de en
trekt hij het schuimen!
nul van Hennie in het
(hij noemt zijn belagei
affi's, Rastafari's, Afgh
aan de andere kant vei
naar de actualiteit (de
van verslaafden die de
sorenwijk niet graag ii
tertuin wil hebben).
Ondanks de korte voo
dingstijd zijn Johan va
om en Sheila Lever vei
men. Ze hebben same
wat regie- en acteeren
dat merk je. Van mij h
nog wel iets grotesker
lender gemogen, ze k
nog scherper op elkat
ren, tekstbehandeling
ties kunnen nog wat 11
ker (dat zal vast gebeu
komende voorstellingi
ook nu al kijk je met p
naar 'Terreur'. Waarm
wens twee vervuld is.
Miljoen bezoekers Museumwee
Amsterdam - De 24ste editie van het Museumweekend
bezocht dan de vorige. Op zaterdag en zondag hebb
een miljoen bezoekers een of meer van de vijfhonderd
mende musea aangedaan die gratis of met flinke kort
gankelijk waren. Het Museumweekend van 2006 is O]
april 2006 en heeft als motto de Kunst van het Weten.
Nancy Sinatra maakt een comeback
door Theo Hakkert
Rotterdam - Tien jaar geleden al
begon Nancy Sinatra aan een co
meback, maar niemand die het
doorhad. Met dank aan Morris-
sey en haar kinderen gaat het er
nu alsnog op lijken. Ze heeft een
nieuwe cd en staat 16 april op
festival Motel Mozaique in Rot
terdam.
'Are you ready boots? Start wal
king!' Gevolg door een stel spet
terende trompetten. Geen lief
hebber van jaren zestig-pop die
dit muziekfragment niet kent.
De finale van de hit 'These
boots are made for walking',
gezongen door Nancy Sinatra.
Een wereldhit. Nummer 1 in
Nederland in 1966.
Vervolgens had ze nog twee hits
een jaar later. Twee duetten
waren het. 'Something stupid',
een samenzang met vader
Frank, en 'Jackson', waarin ze
werd bijgestaan door de heer
lijk knauwende Lee Hazlewood
met wie ze lange tijd heeft sa
mengewerkt.
Maar toen was het eigenlijk al
weer voorbij voor Nancy Sina
tra. Lang niet het talent en ti
ming van haar vader, wel zijn
achternaam, die had haar so
wieso al een voorsprong gege
ven. Nancy Sinatra, ster van de
jaren zestig. Ook mooi, toch?
„Nou, ik vind dat ik ook best nu
nog wat te zeggen heb", zegt ze,
aan de telefoon vanuit Los An
geles. „Ik voel me in ieder geval
niet oud."
Wie het weten wil: in juni wordt
ze 65. „Ik fitness drie keer per
dag. Hardlopen? Nee, ik heb
een knieoperatie gehad." En ze
heeft een erg aardige nieuwe cd
gemaakt. Met medewerking van
grote namen als Bono, Elvis
Costello, Jarvis Cocker en Mor-
rissey, de liedjes voor haar
schreven.
Maar eerst zal ze toch moeten
uitleggen wat ze sinds de jaren
zestig heeft uitgespookt. „Ik
heb de afgelopen tien jaar heel
hard gewerkt. Veel optredens
gedaan. Drie cd's heb ik ge
maakt in die tijd." Ai, pijnlijk.
Ze moet maar begrijpen dat die
aan Nederland volledig voorbij
zijn gegaan. „Ja, ze hebben
niets gedaan, ook hier in Ame
rika niet. Ze zijn geflopt."
Ze draait er niet omheen. „Al
leen de fans hebben me weten
te vinden, via de website." Het
heeft haar met die platen ook
niet meegezeten. De eerste ver
scheen op een klein label, dat
meteen na de release failliet
ging, de tweede kwam uit via
Disney, dat niets aan promotie
deed en nummer drie beleefde
alleen een release in Australië.
We hoeven ons niet bezwaard
te voelen. „Het is gewoon
moeilijk om attentie te trek
ken", zucht ze. „Ik heb onder
schat hoe onmogelijk het is in
de vluchtige wereld van de mu
ziek om je tien jaar terug te
trekken." Want dat deed ze,
medio jaren tachtig. Toen haar
echtgenoot overleed, besloot ze
zich volledig op de opvoeding
van de kinderen te richten. Die
waren toen 9 en 11 jaar oud. „Ik
ben er trots op dat ik die beslis
sing toen heb genomen. Ik heb
iets goeds gedaan in mijn le
ven."
Tien jaar later echter zat nie
mand nog op haar te wachten.
„Ik heb hele generaties muziek
liefhebbers overgeslagen." En
leuren met haar cd's, met alle
respect, maar smeken om uit
gebracht te worden, daar voel
de ze zich te goed voor. „Een
artiest als ik moet dat niet
doen."
Afgelopen jaren zijn oudere ar
tiesten als Johnny Cash en So
lomon Burke door fans uit de
business, respectievelijk Rick
Rubin en Joe Henry, op sleep
touw genomen. Met nieuw elan
maakten beiden comeback-cd's
die eerder werk overtroffen.
Nancy Sinatra past in dit plaat
je, al ligt het bij haar iets genu
anceerder.
Als er een fan is die haar nieu
we cd in gang heeft gezet, is het
Morrissey, Engels fenomeen en
oud-zanger van The Smiths. Hij
stuurde haar een liedje op: 'Let
me kiss you'. „Net op het mo
ment dat mijn dochter A.J. ook
een liedje voor mij had geschre
ven en ze pasten zo goed bij el
kaar dat we op het idee kwa
men nog meer vrienden te be
naderen."
U2-zanger Bono bijvoorbeeld.
„Ken ik al tien jaar." Nog van
het duet dat hij met haar vader
Frank had gezongen. Bono had
ooit een lied speciaal voor 'old
blue eyes' geschreven, maar Si
natra was al te zwak om het nog
op te némen. U2 heeft het live
gespeeld en een deel van de op
namen is nu gesampled terug
te vinden in Nancy's versie van
'Two shots of happy, one shot
of sad'
Het is het enige jazzy stuk op de
cd, die verder de pop- en coun-
trysfeer ademt van haar oude
hits. De openingstrack zet wat
dat betreft meteen de toon. Ze
wordt begeleid door Calexico,
de country band die zo veel
landerige landelijkheid in de
countryrock stopt. Engelsman
Jarvis Cocker van Pulp kwam
voor de opnamen naar de VS.
Bijzonder ook haar versie van
'Momma's boy' van Thurston
Moore, van Sonic Youth. „Mijn
favoriete nummer. Thurston is
een uniek fenomeen. Een genie.
Zo hebben ze allemaal op hun
eigen manier inbreng gehad.
Iedereen stuurde me liedjes die
ze bij mij vonden passen. Zo
heb ik weer veel over mezelf ge
leerd. Iedere muzikant schreef
over een ander deel van mijn
persoonlijkheid. Deze cd is een
studie over mij. Het was alsof ik
mezelf tegenkwam."
Nancy Sinatra, 16 april op fes
tival Motel Mozaique, Rotter
dam.
Nancy Sinatra: „Ik heb hele generaties muziekliefhebbers overgeslagen." Publiciteitsfoto: GPD
