14
REGIO
'Waar mensen bijeen zijn, daar is God'
Witte rook: paus Johannes de 24ste?
Leidse Studenten Ekklesia heeft nieuwe rooms-katholieke pastor
Sin azucar!
zoekt vrouw bevalt me nabelu
I E R
BÖVÉN
Wordt het niet tijd voor een
Derde Vaticaans Concilie om
de kloof tussen het katholi
cisme en de moderne tijd te
overbruggen? Dan moeten de
kardinalen een Italiaan tot
paus Johannes XXIV kiezen.
Wie zullen de 116 kardinalen
op het conclaaf, dat op 18
april begint, tot opvolger van
paus Johannes Paulus II kie
zen? Zal na het opstijgen van
de witte rook uit de Sixtijnse
Kapel een goedmoedige, wat
dikke Italiaan als paus Johan
nes XXIV zich op het bordes
van het Sint Pietersplein aan
de wereld presenteren? Roept
hij dan over een paar jaar het
Derde Vaticaans Concilie bij
een?
De nieuwe paus zal de last
van de traditie zwaai" op zijn
schouders voelen drukken. In
de eerste plaats is er de ver-
houding van het katholicisme
tot de moderne cultuur. Een
kwestie, waarmee de kerk al
zo'n vier eeuwen worstelt.
Het gaat daarbij om de Ver
lichting en de opkomst van
de rede, wetenschap en tech
niek, burgerlijke vrijheden en
democratie. Die moderniteit
is door de Rooms-Katholieke
Kerk altijd als een bedreiging
gezien. Als reactie daarop
trok de kerk zich terug op zijn
oude structuren. Het Tweede
Vaticaans Concilie (1962-
1965), bijeengeroepen door
paus Johannes XXIII, vormde
daarop een uitzondering.
De concilievaders hebben ge
tracht een brug te slaan naar
de moderne cultuur: in plaats
van een confrontatie zochten
zij de dialoog en de voorzich
tige acceptatie. Paus Johan
nes Paulus II keerde echter
terug tot de felle veroordeling
van de moderne cultuur.
Tussen het katholicisme en
de moderniteit gaapt nu een
diepe kloof.
In de tweede plaats worstelt
de Rooms-Katholieke Kerk
nog steeds met het schisma
van 1054, waarbij de verschil
lende oosters-orthodoxe ker
ken zich hebben afgeschei
den van Rome, en ook met de
protestantse Reformatie van
de zestiende eeuw, die de
pauselijke almacht afwijst.
Met de Anglicaanse kerk
werd de dialoog opgeschort
vanwege het wijden van
vrouwelijke priesters. En in
relatie tot de kerken van de
oosterse orthodoxie bleef het
bij het uitwisselen van vrien
delijkheden.
De vraag dringt zich op waar
in de toekomst de accenten
in het oecumenisch beleid
van de Rooms-Katholieke
Kerk gelegd zullen worden?
Bij het protestantisme in de
westerse wereld? Bij de Angli
caanse kerken? In het licht
van de Europese eenwording
en de opkomst van de bete
kenis van Azië in de wereld
ligt de oecumenische priori
teit bij de oosterse-ortho-
doxie eerder voor de hand.
In de derde plaats is er nog
het probleem van de kerkelij
ke bestuursstructuur. Paus
Johannes Paulus II regeerde
als een absoluut kerkvorst,
die van zijn bisschoppen ver
langde zijn Romeinse in
structies kritiekloos op te vol
gen. Van dat autoritaire cen
tralisme willen de kiesgerech
tigde kardinalen af. De roep
om decentralisatie van de
kerkelijke besluitvorming is
onder hen luid hoorbaar. Ze
eisen het recht op om in hun
continent of land zelfstandig
te kunnen handelen. Deze
kardinalen weten zich ge
steund door het Tweede Vati
caans Concilie.
De gezaghebbende Zwitserse
theoloog Hans Kling heeft
herhaaldelijk gepleit voor het
bijeenroepen van een Derde
Vaticaans Concilie. Alleen
zo'n brede kerkvergadering
van paus en alle bisschoppen
is in staat om de conservatie
ve geloofsdoctrine van paus
Johannes Paulus II te corrige
ren en de katholieke geloofs
waarheden te herformuleren
in het licht van de eisen van
de moderne tijd. Mocht die
hoop van Küng in vervulling
gaan, dan zullen de kardina
len moeten stemmen op een
vriendelijke, hervormingsge
zinde Italiaan, die dan als
naam paus Johannes XXIV
kiest.
Theo Krabbe
Hij geeft het eerlijk toe: voordat hij
naar de Studenten Ekklesia kwam,
had pastor Marcel van der Maeden
(43) een stereotiep beeld van Leidse
studenten. „Corps, hockey, bier en ge
zelligheid, dat waren mijn gedachten
bij Leidse studenten." De werkelijk
heid is rooskleuriger, heeft hij al ge
merkt. Toch leven studenten volgens
hem in een bevoorrecht hoekje van de
samenleving 'en kennen ze de maat
schappelijke werkelijkheid niet goed'.
Daar wil hij wat aan doen.
De liefde voor de rooms-katholieke
rituelen had Van der Maeden al
vroeg. In Wormerveer, waar hij zijn
jeugd doorbracht, ging hij graag
naar de kerk. Natuurlijk was hij mis
dienaar. Het geloof ging echt een rol
in zijn leven spelen, toen hij aan het
einde van zijn middelbare schooltijd
toetrad tot een liturgische werk
groep. „Onze school had een kapel,
waar wij elke zondag een viering
hielden. Wij bereidden die vieringen
voor. Daar kwam heel wat discussie
bij kijken." Hoewel Van der Maeden
ook nog even een studie psychologie
overwoog, werd het na een Pax
Christi-voettocht in Den Bosch toch
theologie, aan de Universiteit van
Amsterdam.
Na een carrière als docent gods
dienst en levensbeschouwing in het
middelbaar onderwijs combineerde
Van der Maeden twee parttime ba
nen als geestelijk verzorger in een
psychiatrisch ziekenhuis en een ver
pleeghuis. Hij maakte er een en
thousiaste start, maar het bleek toch
niet het werk te zijn dat hij ambieer
de. Hij miste het contact met jonge
ren. Vooral ouderen hebben vaak
'simpele geloofswaarden'. „Ik kon
mijn kennis en inzichten onvol
doende met hen delen. 'Meneer de
pastor maakt het nu toch wel erg in
gewikkeld', kreeg ik dan al gauw te
horen."
De advertentie waarin de Leidse Stu
denten Ekklesia om een pastor
vroeg, was hem dan ook op het lijf
geschreven. „Ik heb gesolliciteerd en
voila!" Sinds zes weken is hij dage
lijks te vinden op het Rapenburg 100
of op de Hogeschool Leiden.
Van der Maeden noemt zich 'katho
liek, maar niet rooms'. Met priesters,
de kerkelijke hiërarchie en het 'insti
tuut kerk' heeft hij niet zoveel. „Het
instandhouden van het instituut
kost enorm veel energie, terwijl veel
gelovigen zich er niet bij betrokken
voelen. Diaken, priester, bisschop,
paus, daar gaat het kennelijk om.
Mijn opvatting is dat het geloof het
leven moet dienen en het niet in de
weg staan. Wie de kerkorganisatie
vooropstelt, mist de essentie."
Voor Van der Maeden is de essentie:
mensen aanspreken en hen helpen
elkaér aan te spreken. Mens zijn,
mensen ontmoeten, met elkaar in
gesprek brengen - dat acht hij zijn
taak. Waar mensen bijeen zijn, daar
is God, 'zonder dat zijn naam daarbij
altijd hoeft te vallen'. „Daar ruimte
voor creëren, mensen open maken
voor elkaar, zodat ze niet in vooroor
delen vervallen, dat wil ik doen.
Mensen kunnen veel van elkaar le
ren, daar worden ze rijker van."
In de Ekklesia werkt Van der Mae
den samen met vier collega's. Ook
rooms-katholiek is pastor Corine
van der Loos. Daarnaast zijn er van
uit de protestants-christelijke hoek
pastores Henk Schouten en Karin
van den Broeke en vanuit remon
strantse hoek Christiane Berkvens-
Stevelinck. Van der Maeden merkt
dat de theologische visie van de vier
sterk overeenkomen. „We zitten op
hetzelfde spoor, heerlijk! Alleen in de
sfeerdingen om het geloof heen zijn
wel verschillen, waardoor je soms
toch anders met het geloof omgaat."
Van der Maeden weet dat hij niet
met de pauselijke leer van strenge
seksuele moraal, verbod op abortus
en euthanasie bij studenten hoeft
aan te komen. De toelaatbaarheid
van pil en condoom staat voor hen
allang niet meer ter discussie. Door
deze thema's aan te snijden, voert
de kerk een achterhoedegevecht. „Ik
ben niet bang om, als dat moet, te
gen de kerkelijke leer in te gaan. Als
iemand aanstoot neemt aan mijn
opvattingen, dan moet dat maar."
VET COOL
Jongeren van nu zoeken een ant
woord op de geestelijke leegte van
'postmoderne, geseculariseerde' we
reld. Van der Maeden ziet twee rich
tingen waarin de kerk energie moet
steken. „Er is een grote behoefte on
derjongeren aan spiritualiteit, aan
mystiek zelfs. Daarnaast zie ik een
enorme wil tot het doen van Werken
van Barmhartigheid, diaconaal werk.
Jongeren willen graag anderen hel
pen en zo hun geloof concreet ge
stalte geven. Vanuit de Ekklesia ver
trekt elk jaar een groep studenten
naar het voormalig Joegoslavië om
daar te helpen bij verzoening, maar
ook om de handen uit de mouwen te
steken."
Geloof ziet de nieuwe pastor als een
proces. „Je kunt via je gevoel tot het
Nederland moet meer bewegen en gezonder eten, vindt de over
heid die fors investeert in de strijd tegen vervetting. Het Natio
naal Gezondheidsplan, waarbij meer dan 250 sportcentra zijn
aangesloten, helpt een handje en leert dikkerds in dertien weken
een nieuwe leefstijl opbouwen. Journaliste Nancy Ubert wil haar
leven ook beteren en doet in de rubriek 'Vét cool' wekelijks ver
slag van haar gevecht.
Sin azucar por favor! In El Sal
vador doen ze overal suiker
in. Zelfs in die supergezonde
fruitshakes van verse mango,
sinaasappel en andere in
heemse vruchten. Ik mocht
dan een week op stap zijn met
hulporganisatie Cordaid, ik
moest wel aan mijn nieuwe
leefstijl blijven werken. Suiker
moet je nu eenmaal zoveel
mogelijk uit je voedingspa
troon schrappen.
Terwijl de paus op sterven lag
en uiteindelijk overleed,
maakte de bevolking van San
Salvador zich op voor de grote
herdenking van bisschop Ro
mero die 25 jaar geleden werd
neergeschoten. Ik ben daar in
Midden-Amerika veel te we
ten gekomen over deze 'pro
feet' en 'held van de armen'.
Dat het er een kwart eeuw na
zijn dood allemaal niet beter
op geworden is, heb ik ook
kunnen ontdekken.
Zo ben ik op een avond mee
gereden in de laadbak van
een vrachtwagen. Ik zat te
hobbelen op een hoopje trui
en en shirts vol vlooien terwijl
de truck door de binnenstad
scheurde. Een groepje kerk
gangers ging kleding uitdelen
aan de allerarmsten. Zelf be
zitten de gelovigen ook niet
veel. „Maar we hebben nog
altijd meer dan de allerarm
sten in ons land", legden ze
me uit.
Als ratten kwamen de zwer
vers, verslaafden en andere
ontheemden uit hun schuil
plaatsen. De een sleepte met
zijn been, de ander had nog
maar één arm en zo kan ik
nog uren doorgaan met het
beschrijven van de afschuwe
lijke taferelen. Bij de vracht
wagen bedelden ze wanhopig
om een kledingstuk. Sommi
gen zaten onder het bloed, bij
anderen drupte de pus uit
hun wonden, zag ik toen heel
duidelijk. Mijn keel zat dicht,
ik werd misselijk. En ik
schaamde me voor elke gevul
de vetcel in mijn lijf.
Ik heb die dagen in El Salva
dor zoveel ellende gezien, dat
ik me met mijn eigen - schan
dalige - gewichtsprobleem
absoluut niet wilde bezighou
den. Toch probeerde ik, hoe
wel ik niet in Nederland was,
wel genoeg te bewegen en ge
zond te eten. (Ik wel. 75 Pro
cent van de bevolking in dit
land heeft die keuze niet.)
Om zes uur 's ochtends ont
waakte ik in een luxe hotelka
mer. Ik liep vier trappen naar
beneden (in het kader van
'vind de actiemomenten',
mijd ik tegenwoordig de lift)
en dook het zwembad in. Dat
bad was niet supergroot,
maar je kon er wel baantjes in
trekken. Ik zwom een half
uurtje door. Onder toeziend
oog van de hotel-eekhoorn
die in zijn lievelingsboom van
de kokosnoten zat te snoe
pen. Vervolgens ging ik terug
naar mijn hotelkamer om
even later fris aan de ontbijt
tafel te verschijnen.
Een collega had me voor vet
te, zware ontbijten gewaar
schuwd, maar gelukkig was er
meer keus. Je kon ook fruit of
yoghurt nemen. De eerste da
gen ging ik de fout in door me
enorm te goed te doen aan
het versgeperste sap. Tot ik
ontdekte dat daaraan suiker
was toegevoegd. Later maakte
Pedro voor mij een speciaal
sapje. Sin azucar!
Na het ontbijt werd steevast
een (flink gevuld) programma
afgewerkt. Meer dan op een
werkdag in Nederland was ik
daar in beweging. Ik klom op
vrachtwagens, liep door slop
penwijken, ging met de politie
mee op patrouille en speelde
basketbal met kinderen.
VRAAG
Het televisieprogramma Boer zoekt vrouw breekt alle recori
avond genoten weer meer dan 3 miljoen mensen van vijf 0
de boere
geliefde
geloof komen, maar ook via gedach
ten en woorden." Die laatste bena
dering kon bij studenten wel eens
vruchtbaar zijn, denkt Van der Mae
den. „Van gedachten en woorden,
ja, daar leven ze van, daar zijn ze dag
en nacht mee bezig. Studenten zijn
met elkaar in gesprek, zo scherpen
ze zich aan elkaar. Met simpele ge
loofswaarheden word je als pastor in
het nauw gedreven." Van der Mae
den realiseert zich dan ook dat hij
'een uitdaging' heeft. „Ik realiseer
me terdege dat ik de afgelopen jaren
het filosofische en theologische de
bat niet goed heb bijgehouden. Er
ligt een hoop lees- en studiewerk op
me te wachten."
Wilfred Simons
Ik had mijn coach van de
sportschool bij vertrek be
loofd dat ik zoveel mogelijk
actiemomenten zou zoeken
en ik kan hem nu vertellen dat
hij trots op me kan zijn. Ove
rigens heb ik nog een verras
sing voor hem meegenomen.
In een gevangenis waar 700
jonge leden van een grote
straatbende zitten opgesloten
- officieel is daar plaats voor
200 man - is een fitness
ruimte ingericht. Daarvan heb
ik een paar mooie foto's ge
maakt. Misschien brengt hem
dat op nieuwe ideeën. Met
een paar versleten houten
planken, twee verroeste ijze
ren stangen en een viertal
eeuwenoude gewichten zet je
in een naar urine en braaksel
stinkende gevangenis een
heel populair trainingscen
trum op.
Nancy Ubert
reageren? n.ubert@hdc.nl
'De formule van Boer
1 7 t te vindt
HEDEN
met veel plezier naar. Zij is professioneel boerin geworden,
vijftien jaar geleden is gevallen voor Kurt. „Een prachtman
prachtboerderij aan de Leidseweg in Oud Ade."
Waarom kijkt u?
„Niet omdat ik toevallig van een boer hou. Voor iedere vi n
met een beroep kun je zoiets maken. Het gaat om de fon
zoekt vrouw is spannend, grappig en ook een tikkeltje em
Dat zijn ingrediënten die mij aanstaan op de zondagavon
het leuk dat die meisjes ki u
moeten vangen en dat ze
wassen, maar of ze daarin
goede boerin worden is d( ;c
moet het wel kunnen en n
moet je binding hebben n
drijf. Maar met praten me
elkaar begrijpen kom je ve j
verder."
O ja?
„Ja, ik kan alles. Heel gek,
zei ik al dat ik een broer v
wen. Ik ben dochter van e
bouwer. Wij hadden een
delingsbedrijf. Toen ik Ku
moette, moest ik in koeiei v
Dat was even vreemd. Ik had een goede baan als projectli
Oranjewoud, toch heb ik zonder moeite alles opgezegd.
Kurt een maatje. Bijzonder is dat Kurt op deze boerderij
Ade is geboren. Het is hier prachtig. We hebben inmidde
deren. Ik trek mijn eigen plan op de boerderij. Ik kan koe B
gen, telefoon opnemen, maar ook tuinen inrichten of me n
kelingswerk bezig zijn. We doen er steeds meer bij."
Een boerin is dus geen knecht, maar wel altijd druk?
„Ja, altijd. We lopen elkaar nooit in de weg, niet als boer,
knecht. We kunnen elkaar wel op alle fronten vervangen,
en koeien, het maakt niet uit. Allebei hebben ze liefde en
nodig. Dat bedoel ik dus met praten en begrijpen. Ook al
ze hoofden om, we blijven elkaar interesseren. We behan j
kaar met respect. Ik ben toevallig boerin, maar als ik burgj
zou zijn, zou ik me ook voor Kurts werk inspannen. Omgi
geldt hetzelfde natuurlijk. Dat element mis ik wel in Boer
U hebt vier kinderen. Hoeveel vrijgezellen worden dat li
„Ik maak me nergens zorgen om. Noch om hun vrijgezel]
staan noch om de opvolging van Kurt en mij. Ze zijn slim
van het boerenleven maar denken ook aan studeren. Het
het ander niet uit."
tekst: Saskia Stoelinga
publicitei
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1955, Dinsdag 12 April
RIJNSBURG - De veilingvereniging Flora heeft in de thans
week een record geboekt op het gebied van tulpen en narcis
ruim een half miljoen aan deze producten om te zetten. De
heden zijn voor het bereiken van dit record gunstig geweest
late winter zijn de producten van de koude grond veel later
zodat de grote behoefte aan bloemen in de week voor Pasen
sluitend uitgebroeid materiaal moest worden bevredigd. Rij
broeicentrum heeft daarvan behoorlijk weten te profiteren.
ANNO 1980, donderdag 10 april
RIJNSBURCi - Even heeft het huwelijk van Casper Paauw er
hout aan een zijden draad gehangen. Casper, een uit de kli
wassen Rijnsburger, kwam er pas na 26 jaar achter dat hiji
wet een meisje was. Nu de vergissing na al die tijd is hersti
nen de twee verloofden met een gerust hart in het huwelij
Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertie
plaatsing 2,50 (afdruk van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op g
8406 t.n.v. HDC Media b.v., Postbus 2,1800 AA Alkmaar, onder verm
Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante
de balie van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U kri
binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: T. Klein en H. de Wit
E-mail: directie@hdcmediaml
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor,
Adriaan Brandenburg
E-mail: redactie.ld@hdc nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54, 2300 AB Leiden.
De openingstijden van de receptie zijn:
Maandag tot en met donderdag
van 08.30 -16.30 uur
Vrijdag van 08.30 -12.30 uur
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten: overlijden, geboorte, jubilea
en andere familieberichten, desgewenst met
foto en/of afbeelding, via www.hdcmedia.nl of
per e-mail: familieberichten@nhd.hdc.nl.
Indien geen e-mail: fax 072-5196696, tel. 072-
5196699.
ADVERTENTIEVERKOOP
Advertenties m.b.t.:
Auto's: 072-6813661
Onroerend goed: 023-5 '5° 543
Personeel: 075-6813677
Overige detailhandel: 071-5 356 300
Reclamebureaus kunnen contact opnemen
met: 075-6813636
LEZERSSERVICE
0800 -1711 (gratis)
Mobiel. 072 - 5196800
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut ine.)
p/kw €56,70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per pos
worden verzonden geldt een toe
aan portokosten per verschijnda
Voor zaterdagabonnementen ge
zaterdag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 0800-1711 (g
Mobiel: 072 - 5196800.
ma t/m vr: 07.30-17.00 uur; za:
(als op zaterdag voor 12.00 uur
wordt de krant dezelfde dag nal
tussen 12.00 en 13.00 uur t
krant op maandag.)
OPZEGGEN
Opzeggen van abonnementen: i
schriftelijk, uiterlijk één maand 1
de abonnementsperiode, t.a.
lezersservice, postbus 2,1800 M
Voor leveringsvoorwaarden abo
www.leidschdagblad.nl of KvK-c
37014187.
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databanl
aanzien van (de inhoud van) de!
worden uitdrukkelijk voorbehou
rechten berusten bij HDC Uitgev
c.q. de betreffende auteur.
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werkff
beeldende kunstenaars aangesli
CISAC-organisatie zijn geregeld 1
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Media BV is belast met dei
gegevens van abonnees van dit
gegevens kunnen tevens worde
gerichte informatie over voorde
en te geven, zowel door onszelf
derden. Heeft u hier bezwaar tej
u dat laten weten aan HDC Med
Lezersservice, postbus 2,1800 A'
De nieuwe studentenpastor Marcel van der Maeden: 'katholiek, maar niet rooms'. „Het geloof moet het leven dienen en het niet in de weg staan.
Foto: Dick Hogewoning
