Elf miljoen dode kinderen per jaar
BUITENLAND
Jalal Talabani: strijder voor de Koerden Conclaaf nieuwe paus op 18 april
Adams vraagt IRA
wapens neer te leggen
Russen pakken verdachte
moord Hans Eikerbout op
Zigeuners ontvreemden
wagonladingen schroot
Busstation India-Pakistan aangevallen
aak Koelov
fiië
)e Kirgizische oppo-
jeliks Koelov, die
geleden door de-
'"en werd bevrijd uit
mis, is gisteren vrij-
van machtsmisbruik,
ferechtshof buigt zich
[>n tweede veroorde-
corruptie. Volledige
iu de weg vrij ma-
lelovs deelname aan
ltsverkiezingen in
ie staan op 26 juni op
fcnaren in
Ica corrupt
iurg - Justitie in
a doet onderzoek
f D ambtenaren die
fdacht van verduiste-
r«*ld dat bedoeld is
bejaarden en ge
en. Volgens minister
ontwikkeling Zola
tosten corrupte func-
h de staat ongeveer
l rand (200 miljoen
^ar. Hij zei dat amb-
ËSBet hoeven te rekenen
|Hementie.
n ban
e' fazant
ne - Het slaperige
licht Bishopstone is
3 de ban van Prezza.
it gehumeurde Ree-
Iterroriseert de inwo-
Jenijnige aanvallen.
Iherpe poten en sna-
lij al verscheidene
Irwond. De fazant,
ermde soort die oor-
Ie uit China komt, is
dijk ontsnapt uit ge-
kap. Veel inwoners
het dier wordt dood-
L maar door zijn be-
fstatus zou dat een il-
d zijn. Vooralsnog is
~jd die het aandurft het
pakken.
griep eist
slachtoffer
e dodelijke vogelgriep
zië zijn vijftigste
geëist. Een 10-jarig
i meisje geldt vol-
in Hanoi als het
achtoffer van de be-
e ziekte, die alleen al
136 personen het le-
feeëist. In het nabijge-
Jland vielen sinds het
12003 twaalf slachtof-
jts vrezen dat het vi-
fet type H5N1 zich gaat
a met het menselijke
racisten
vervolgd
De leider van de Britse
ichtse partij BNP,
ball, wordt vervolgd
poen van racistische
De 70-jarige Tyn-
aantal partijgenoten
nd vorig jaar gearres-
[t gebeurde nadat de
Documentaire had uit-
li met geheime opna-
èijeenkomsten van de
ational Party (BNP),
dene leden haalden in
en vooral uit naar mos-
donderdag 7 april 2005
geval bij
nedicijn
Zwitserse medicij-
;ant Serono heeft de
testen van het experi-
psoriasismiddel Oner-
Jgezet nadat eèn pa-
I overleden. Het medi-
jnd zich in de laatste
Dat heeft Serono giste-
*dgemaakt. De beurs-
het biotechnologie-
aalde daarop met 5
-irdnadze
cvart zaad
ije voormalige Georgi-
isident Edvard Sjevard-
krap bij kas. Hij zegt
/-Sioen niet meer te krij-
èede daardoor een
ian zo'n 3.000 euro te
5&an stroomkosten. De
I, die in 2003 verdreven
-<le "rozen-revolutie",
-J een voormalige rege-
dentie bij de hoofdstad
larvoor hij geen huur
Jetalen.
eizen EU
if 2007
De grenscontroles
vaalf Europese landen
in nieuwe EU-lidstaten
vanaf oktober 2007 ko-
rervallen. Voorwaarde is
le twaalf landen die nu
ïnzen hebben opgege-
in overtuigd zijn dat de
[lidstaten hun eigen bui-
js voldoende kunnen be
trat heeft Europees jus-
ïmissaris Frattini giste-
ëgd. „Voor elk land af-
ijk moet wel een veilig-
ssluit worden geno-
ddus Frattini. In princi-
lt de EU echter aan een
Jing van de zogeheten
jen-zone' in het laatste
Jl van 2007.
belfast/anp - Gerry Adams, de
leider van de Ierse organisatie
Sinn Fein, heeft het Ierse Repu
blikeinse Leger (IRA) "opgeroe
pen de wapens neer te leggen
om definitief een einde te ma
ken aan de gewapende strijd.
Het is voor het eerst dat Adams
openlijk de IRA opriep de wa
pens neer te leggen. Hij deed
zijn oproep tijdens een toe
spraak in Noord-Ierland een
dag nadat de Britse premier
Blair voor 5 mei algemene ver
kiezingen heeft uitgeroepen.
Adams riep de IRA op een poli
tieke oplossing na te streven
om een einde te maken aan het
Britse bestuur in Noord-Ier
land. „In het verleden heb ik
het recht van de IRA verdedigd
om een gewapende strijd te
voeren. Dat deed ik omdat er
geen alternatief was, nu is er
een alternatief', aldus Adams.
Hij zei dat zowel in Ierland als
in het buitenland politieke
steun gezocht moet worden
voor de politieke strijd voor een
onafhankelijke republiek die
slechts gevoerd moet worden
met „politieke en democrati
sche middelen".
Hij voegde eraan toe te beseffen
dat dergelijke „historische be
slissingen" alleen genomen
kunnen worden na intensief in
tern overleg. „Ik vraag u dit zo
snel mogelijk te beginnen", al
dus Adams. Volgens de Britse
omroep BBC zou het „enige
tijd" kunnen duren voordat de
IRA reageert. Maar de BBC
voegde eraan toe dat het on
denkbaar is dat de Sinn Fein-
leider een dergelijke oproep
zou doen als hij een ,neen" zou
verwachten.
WHO: Grootste sterfte in Congo, Nigeria, Ethiopië en India
door onze correspondent
Bob Kroon
genève - Wereldwijd sterven dit
jaar elf miljoen kinderen voor
hun vijfde verjaardag, waarvan
vier miljoen al in de eerste week
na hun geboorte. En meer dan
een half miljoen van hun moe
ders bezwijken, of in het kraam
bed, of aan ziekten die te voor
komen of te genezen zijn.
Wereldgezondheidsdag, van
daag, staat dit jaar in het teken
van wat de Wereldgezond
heidsorganisatie WHO een van
de meest veronachtzaamde as
pecten van de volksgezondheid
noemt. De landen met de
grootste kindersterfte zijn Con
go, Nigeria, Ethiopië en India.
Joy Phumaphi, WHO onder-di
recteur voor gezins- en ge
meenschapswelzijn van de
WHO, zegt dat deze 'stille epi
demie' die voornamelijk arme
landen teistert, alleen kan wor
den bestreden door betere
kraamzorg en medische bege
leiding voor en na de geboorte.
„Jonge moeders sterven vaak
aan bloedingen tijdens de be
valling," aldus dr. Phumaphi.
„Dat waagt dan om een bloed
transfusie, die meestal niet
voorhanden is." En ingrepen
als een keizersnede vergen op
name in een ziekenhuis, dat er
niet is of niet binnen bereik ligt.
„Wat er nog aan verloskundige
hulp is, wordt vaak verleend
door traditionele vroedvrouwen
die niet over de kennis beschik
ken om in te grijpen als er iets
fout gaat," zegt de WHO speci
aliste, „om maar niet te spreken
van het gebrek aan anti-biotica
als er infecties optreden in de
onhygiënische omstandighe
den waaronder kinderen in
ontwikkelingslanden vaak ter
wereld komen." Diarree eist
ook duizenden slachtoffers in
situaties waar men niet be
schikt over vochtvasthoudende
zoutoplossingen.
Daarbij komen ook nog de ra
vages van de aids-pandemie,
die men vooral in Afrika niet
onder controle lijkt te krijgeii
Als de moeder en haar baby al
deze gevaren voor, tijdens eft
na de bevalling doorstaan,
dreigt er ook nog malaria, die
vooral slachtoffers maakt onder
kinderen beneden de vijf jaar.
De WHO zegt dat vooral tijder^s
de zwangerschap aids-remmeris
en anti-malariapillen op véél
grotere schaal beschikbaar
moeten zijn „In vele gevalleji
kunnen aids-remmers de be
smetting van een nog ongebq-
rene voorkomen."
MosKou/gpd - De Russische
politie heeft een verdachte aan
gehouden van de moord op
Hans Eikerbout en vijf andere
medewerkers van het Interna
tionale Rode Kruis.
De Utrechtse technicus Eiker
bout werd op 17 december
1996 vermoord in het Tsje
tsjeense dorp Novye Atagi, 15
kilometer ten zuidwesten van
de hoofdstad Grozny. De vijf
andere slachtoffers waren ver
pleegsters uit Noorwegen
(twee), Spanje, Nieuw-Zeeland
en Canada.
De hulpverleners sliepen in een
woning bij een ziekenhuis, toen
ze werden overvallen. Het
bloedbad was aanleiding voor
het Internationale Rode Kruis
en andere hulpverlenende or
ganisaties alle werkzaamheden
in de door oorlog getroffen
Russische deelrepubliek te sta
ken.
De Russische autoriteiten arres
teerden een 31-jarige man in
zijn dorp Mesker-Joert. Volgens
het Russische ministerie van
binnenlandse zaken wordt de
man verdacht van 'directe be
trokkenheid bij de moord op en
de onthoofding van Rode
Kruis-medewerkers in Novye
Atagi'. Hij zou een actief lid van
een Tsjetsjeense rebellengroep
zijn geweest en wordt ook ver
dacht van andere aanslagen.
De destijds 47-jarige Eikerbout
werd in het Gelderse Hengelo
begraven.
sofia/gpd - Zigeuners in Bulga
rije hebben dertien treinwa
gons vol schroot losgekoppeld
van een rijdende goederentrein.
De machinist merkte pas dat hij
de wagons kwijt was toen hij bij
een station stopte. De wagons
zijn later, verlaten en leegge
haald teruggevonden. De dief
stal vond plaats bij Pemik, 30
kilometer ten westen van Sofia.
Het is het laatste voorval in een
reeks incidenten - dit jaar al 51
- rond de 660.000 zigeuners in
Bulgarije. Velen van hen overle
ven door het ophalen van afval-
metaal hetgeen zij verkopen
aan toeleveranciers van ijzerfa
brieken. Vorige week arresteer
de de politie van Sofia nog een
bewaker van een school die een
17-jarige zigeunerjongen had
doorgeschoten. Het land was
op het schoolterrein bezig een
ijzeren afsluitplaat van het riool
te stelen.
De militaire politie zond on
langs een bewakingseenheid
naar een door het leger verlaten
kazerne in Dupnitsa. Dat ge
beurde nadat honderden lokale
zigeuners de particilere bewa
kingsdienst bij het complex had
weggejaagd om vervolgens te
beginnen met een grootschali
ge plundering van het complex.
„We hebben honger en de rege
ring is niet in staat ons werk te
geven. We hebben geen andere
keuze dan te stelen", verklaarde
een voorman van de zigeuners.
Dit heeft geleid tot oproepen
voor hardere actie tegen de zi
geuners. Een vakbondsvoor
man heeft al voorgesteld een
heden gewapende vrijwilligers
te vormen en in te zetten tegen
de amok makende zigeuners.
itóFtseB'*'lp»?**!*!wnR u .imii fMvtfcsii shiibp «nnnrhrn'r
f" 'JKJUL fWïUiT
srinagar - Militanten hebben gisteren in het Indiase deel van Kashmir een zwaarbe
waakt busstation aangevallen, waar mensen zaten te wachten voor een reis naar het
Pakistaanse deel van Kashmir. Indiase veiligheidstroepen lieten enkele uren na de aan
val weten dat de tientallen buspassagiers in veiligheid zijn gebracht. Een van de aan
vallers zou zijn gedood. Op de vermoedelijke andere dader wordt nog gejaagd. Het sta
tion werd 'streng' bewaakt, omdat moslimextremisten hadden aangekondigd dat zij
de eerste busverbinding tussen het Indiase en Pakistaanse deel van Kashmir in ruim
vijftig jaar zouden saboteren. Ze zijn fel tegen iedere toenadering. Foto: Reuters
Nieuwe president van Irak meester in het vormen van allianties
Chaos en angst voor welzijn pelgrims in Rome
door Frans van den Houdt
bagdad - Oom Jalal, wordt hij
liefkozend genoemd door de
Koerden. Jalal Talabani (71), de
gisteren tot president van Irak
gekozen politicus, heeft een
groot deel van zijn leven opgeof
ferd aan de strijd voor een auto
noom Koerdistan, een eigen
staat voor de Iraakse Koerden.
Als scherpzinnig politicus is hij er
decennia lang als een van de
weinige Koerdische leiders in ge
slaagd op het juiste moment
nieuwe allianties aan te gaan en
zowel vrienden als vijanden te
beïnvloeden. Een eigenschap die
hem als president goed van pas
zal komen.
Want hoewel hij wordt gezien
als iemand die in staat is de be
trekkingen tussen Koerden en
Arabieren te verbeteren, dreigt
een aantal heikele kwesties al
meteen roet in het eten te gooi
en. Zo zijn Koerden en sjiieten
het nog altijd niet eens over wie
zeggenschap moet krijgen over
de olierijke stad Kirkuk en de
gelijknamige provincie in
Noord-Irak.
De functie van de nieuwe presi
dent mag dan vooral van cere
moniële aard zijn, de benoe
ming van Talabani wordt ge
zien als een belangrijke politie
ke overwinning voor de Koer
den. Na decennia lang te zijn
onderdrukt door Saddam Hus
sein, is hun politieke invloed
sinds de val van de dictator in
2003 fors toegenomen. Bij de
verkiezingen van eind januari
behaalden zij 25 procent van de
Jalal Talabani, president van Irak. Foto: Reuters
stemmen, en sindsdien hebben
de Koerden een belangrijke rol
gespeeld in de onderhandelin
gen over een nieuwe regering.
Vanaf het begin eisten ze de
post van president op, terwijl ze
het onderling al vrij snel eens
werden over de juiste kandi
daat; Talabani kreeg de voor
keur boven de andere promi
nente Koerdische leider Mas-
soud Barzani.
Talabani als leider van de Pa
triottische Unie van Koerdistan
(PUK), en Barzani van de De
mocratische Partij (KDP) van
Koerdistan. Sinds de val van het
regime van Saddam Hussein in
2003 maakte Talabani deel uit
van de door de Verenigde Sta
ten ingestelde regeringsraad.
Talabani is in 1933 geboren in
het Noord-Iraakse dorpje Kei
kan en verhuisde later naar Kir
kuk. Hij stuurde recht aan de
Universiteit van Bagdad en be
gon zijn politieke carrière begin
jaren vijftig als medeoprichter
en later leider van de studen
tenvakbond van Koerdistan,
onderdeel van de KDP. Hij
werd in 1961 hoofd van het mi
litaire bureau van de KDP en
raakte in dat jaar actief betrok
ken bij de opstand tegen het re
gime van Abd al-Karim Qasim.
Na de val van het bewind in
Bagdad leidde hij in 1963 de
Koerdische delegatie die ge
sprekken voerde met de nieuwe
regering van Abd al-Salam Arif.
Vanwege onoverkomelijke me
ningsverschillen met KDP-lei-
der Barzani sloot Talabani zich
enkele jaren later aan bij een
splintergroepring, KDP-politiek
bureau genaamd, die onder
aanvoering stond van zijn
schoonvader en partij-ideoloog
Ibrahim Ahmad. De groep werd
begin 1970 opgeheven toen de
KDP een akkoord sloot met de
centrale regering in Bagdad.
Talabani besloot vijf jaar later
met een aantal medestanders
een nieuwe partij op te richten,
de Patriottische Unie van Koer
distan (PUK), die al vrij snel de
wapens opnam tegen de rege
ring. In 1988 kreeg de partij een
zware klap te verduren toen het
regime van Saddam Hussein
chemische wapens inzette te
gen de door hem stelstelmatig
onderdrukte Koerden. Talabani
vluchtte naar buurland Iran,
om begin jaren negentig, na de
eerste Golfoorlog, aan een
nieuw politiek leven in zijn va
derland te beginnen.
Met de instelling van een no-fly
zone door de Amerikanen en
Britten en een veilig gebied
voor de Koerden, was een auto
noom Koerdistan min of meer
een feit in Noord-Irak. De riva
liserende PUK en KDP besloten
de handen ineen te slaan en ge
zamenlijk de strijd aan te bin
den met Bagdad. Na verkiezin
gen werd in 1992 zelfs een ge
zamenlijk bestuur ingesteld,
maar de liefde was van korte
duur.
De oplopende spanningen tus
sen beide partijen kwamen
twee jaar later aan de opper
vlakte en leidden tot de zogehe
ten broedermoord van 1994. Na
eindeloze gesprekken en bij
eenkomsten, geïnitieerd door
de VS, werd vier jaar later een
vredesakkoord getekend in
Washington. PUK-leider Tala
bani zwoer zijn rivaliteit met
KDP-aanvoerder Massoud Bar
zani. De sterk verbeterde relatie
tussen de voormalige aartsriva
len leidde er eerder dit jaar toe
dat beider partijen met een ge
zamenlijke lijst meededen aan
de verkiezingen. En met de be
noeming van Talabani tot pre
sident is de weg vrij voor KDP-
voorman Barzani om de leiding
op zich te nemen van de auto
nome regering in het Koerdi
sche noorden van Irak.
door onze correspondent
Hans Geleijnse
Vaticaanstad - In de binnen
stad van Rome heerste gisteren
chaos door de honderdduizen
den gelovigen die een blik op
de in de Sint Pieterskerk opge
baarde paus Johannes Paulus II
wilden werpen. Voor de begra
fenis morgen worden zeven
mega tv-schermen op pleinen
in het centrum opgesteld.
Het .besloten conclaaf van kar
dinalen dat zijn opvolger kiest
komt maandag 18 april voor het
eerst bijeen. Volgens kardinaal
Simonis moet de nieuwe kerk
leider 'een man van geloof,
hoop en liefde' zijn. Aan de
stemmingen, waarvan de eerste
maandagnamiddag plaatsvindt
nemen 116 kardinalen deel.
Sléchts een stemgerechtigde
prelaat is absent: de Filipijnse
kardinaal Jaime Sin is ziek.
In een gesprek met Nederland
se journalisten zei Simonis gis
teren onder meer dat de sfeer
in het kardinalencollege er een
van 'ware broederschap' is. Si
monis noemde niet zijn voor
keur, maar vond wel dat een
nieuwe paus meer dan de reis
lustige vorige aandacht moet
schenken aan het dagelijks be
sturen van de kerk.
Volgens de Romeinse burge
meester Veltroni was de menig
te wachtenden bij het Vaticaan,
die zich over drie kilometer als
een slang via zijstraten naar de
Tiber slingert, opgelopen tot 1,2
miljoen mensen. De wachttijd
in de rij, die zich met ongeveer
10 meter per uur voorwaarts
bewoog, liep op tot meer dan
dertien uur.
Uit vrees voor paniek, toene
mende irritaties bij de wachten
den en risico's voor hun ge
zondheid mocht zich na tien
uur gisteravond niemand meer
bij de rij aansluiten. De Sint
Pieter wordt vandaag reeds ge
sloten omdat het anders niet
mogelijk zou zijn de kerk op tijd
schoon en beveiligd te krijgen
voor de begrafenis.
Het hoofd van de dienst be
scherming bevolking, Guido
Bertolaso, deed gisteren een
beroep op omwonenden en ho
reca-bedrijven om vooral hun
toiletten aan pelgrims ter be
schikking te stellen. Gisteren
bezweken verschillende oudere
mensen in het zicht van de Sint
Pieter. De eerste hulpposten
hadden handen vol werk. „De
mensen hadden dit gewoonweg
niet verwacht en staan vaak
met ongeschikte kledij tien of
meer uur op straat", zei Berto
laso. Kardinalen die de menigte
op het Sint Pietersplein gade
sloegen waren diep onder de
indruk.
Gisteren is in het college van
kardinalen het zogeheten 'gees
telijk testament' van de paus
voorgelezen. Dat duurde twin
tig minuten, want volgens Vati
caan-woordvoerder Navarro-
Valls ging het om een 15 pagi
na's tellend document, waar
aan de paus al een jaar na zijp
aantreden in 1978 was begon
nen. De naam van de drie jaar
geleden door hem benoemde
'anonieme' kardinaal wordt er
niet in onthuld. Het testament
wordt vandaag gepubliceerd.
Volgens Navarro-Vails was dat
eerder niet mogelijk omdat „dit
lijvige document in het Pools
was geschreven en de Italiaanse
vertaling veel tijd kostte."
Voorspeld wordt dat de bevol
king van Rome bij de begrafenis
morgen zal verdubbelen naar
zes miljoen. Gemotoriseerd ver
keer is verboden, scholen, mu
sea en andere overheidsgebou
wen gaan dicht. Bij de drie uur
durende plechtigheden zullen
vier koningen, vijf koninginnefi
en minstens zeventig staats
hoofden en regeringsleiders
aanwezig zijn. Het is een gezel
schap van zeerf^iiteenlopende
pluimage. Zo zaTae Amerikaan
se president Bush, die vannacht
in Rome aankwam, zich in cfe
kerk bevinden met Mohammed
Khatami, president van Iraft,
een land dat volgens Bush tot
de 'as van het kwaad' behoort.
Oranjes opvallend afwezig bij uitvaart
De Oranjes zijn morgen als
enige Europese koninklijke fa
milie niet vertegenwoordigd
bij de begrafenis van paus Jo
hannes Paulus II. Van de 25
lidstaten van de Europese
Unie laat alleen Finland ook
zijn staatshoofd thuis. Premier
Jan Peter Balkenende gaat na
mens de Nederlandse rege
ring. Volgens de Rijksvoorlich
tingsdienst zijn er geen plan
nen de afvaardiging uit te
breiden nu een recordaantal
staatshoofden en regeringslei
ders heeft aangekondigd naar
het Vaticaan te komen. Een
reden voor de afwezigheid van
koningin Beatrix is niet gege-
