Rainier II: van straatarm tot superrij
GESPREK VAN DE DAG
Mona Lisa weer thuf
Charles de Gaulle grootste
Fransman aller tijden
Kroll, Paulusma en Timofeeff
zijn bijna half te vertrouwen
De tijd dringt
Volgens de Franse bevol
king is generaal Charles de
Gaulle (1890-1970) de
grootste Fransman aller tij
den. In een uitzending van
de televisiezender France 2
werd de generaal met rui
me meerderheid geko
zen. De uitzending
werd met enige span
ning tegemoet ge
zien, omdat in de
voorronde de ko
miek Coluche de
ex-president dicht
op de hielen zat.
Coluche, buiten
Frankrijk onbekend,
chtte 24 jaar geleden
de 'restos du coeur' op,
een soort gaarkeukens
voor armen. Maar toen
het er bij de stemming
werkelijk op aankwam,
werd Coluche gepasseerd
door Louis Pasteur, abbé
Pierre en Marie Curie. De
plaatsen zes tot en met tien
werden ingenomen door
Victor Hugo, filmacteur
Bourvil, Molière, Jacques-
Yves Cousteau en Edith
Piaf. De verkiezing door
France 2 was geïnspireerd
door het BBC-programma
'Great Britons' uit 2002,
waarbij de Britse bevolking
Winston Churchill tot zijn
favoriet uitriep. Een soort
gelijke uitzending in Duits
land leverde een eerste
plaats op voor Konrad
Adenauer. Volgens de Ne
derlandse bevolking hoor
de Pim Fortuyn in dat rijtje
thuis.
Henk Glimmerveen
MENSELIJK
Bijna de helft van Nederland is dik
tevreden over de kwaliteit van de
weersvoorspellingen, een kleine
meerderheid is dat niet. In cijfers:
ongeveer vier van de tien Nederlan
ders zijn van mening dat de weers-
voorspellers het vaak bij het juiste
einde hebben.
De overigen vinden dat de weer
mannen en -vrouwen er net iets te
vaak naast zitten. Maar, zo geeft
tweederde van de ondervraagden
toe, het voorspellen van het weer is
Seneca
De aangenaamste
lichaamsgeur is
reukloosheid
nu eenmaal een moeilijk vak. Dat
blijkt uit een onderzoek van bureau
Trendbox, dat ruim vijfhonderd Ne
derlanders van zestien jaar en ouder
over de kwaliteit van weersvoorspel-
lers heeft ondervraagd. Nederlan
ders volgen de weerberichten voor
namelijk via de televisie. Radio, tele
tekst, krant en internet zijn andere
informatiebronnen
Weermannen genieten over het al
gemeen meer bekendheid dan hun
vrouwelijke collega's. Met een 'be
kendheidsscore' van 94 procent is
Erwin Kroll de meest bekende
weersvoorspeller. Hij wordt op korte
afstand gevolgd door Piet Paulusma
(92 procent) en Peter Timofeeff (90
procent). Verder in de topvijf staan
de weervrouwen Marjon de Hond
(85 procent) en Helga van Leur (74
procent). De voorkeur van de Ne
derlanders gaat uit naar Kroll en
Paulusma. gpd
De Mona Lisa van Leonar
do da Vinei heeft haar ver
trouwde plaats in de Salie
des États (Staatszaal) van
het Louvre weer ingeno
men. Vanaf vanmiddag
glimlacht ze de zeven mil
joen bezoekers die het be
roemdste Parijse museum
jaarlijks ontvangt toe in een
compleet gerestaureerde
omgeving, vanuit een on
breekbare vitrine, achter
een speciaal soort glas dat
niet weerkaatst. En boven
dien luchtdicht is afgeslo
ten zodat het schilderij
voortaan gevrijwaard is van
hoesten, proesten, niezen
en flitslicht. Eindelijk rust
voor de mysterieuze dame?
Als het aan het hoofd van
de afdeling schilderijen
Vincent Pomarède ligt, wel.
„Ik werk nu veertien jaar
hier en vanaf het begin is er
al sprake geweest van een
verhuizing van de Mona Li
sa. Ik hoop dat alle drukte
nu achter de rug is", ver
zucht hij.
De laatste vier jaar vertoef
de 'La Jaconde' zoals de
Fransen haar noemen in de
trieste Salle Rosa waar ze
absoluut niet tot haar recht
kwam en waar het iedere
dag dringen geblazen was
om een glimp van haar op
te vangen. Maar een ver
huizing van 's werelds be
roemdste schilderij is iets
anders dan het eigen favo
riete schilderij een andere
plek geven in de woonka
mer. Architect Lorenzo Pi-
queras, uitgeleend door het
Musée d'Orsay, moest re
kening houden met zowel
de bezoekersstromen als
met de specifieke techni
sche aspecten van het
schilderij: klimaatbeheer
sing, de akoestiek, de weer
kaatsing van het (glazen)
dak en het parket. Maar bo
venal met het licht. De Salie
Rosa is somber en de Mona
Lisa verdient beter.
Piqueras besloot tot her
opening van een tweetal
grote ramen in de Salie des
Etats en hij zorgde er met
lasertechnieken voor dat
ook de zijkanten van de vi
trine voldoende belicht
werden. Vervolgens werden
ook de muren bepleisterd
en van een waslaae
zien. De okerachtig
doet alleen in de mc
te nog denken aand
bestemde geelachz
stantie die de wanig
Salle Rosa bedektéi
Het nieuwe onderi:
van de Mona Lisafc
vierkante meter gi c
weerszijden zijn in
drie toegangen, di\
ding bieden aan d
gels van het Louvi|
lieu, Sully en Dene
Salle des États zelf)
de korte zijden twi
len. Op elk daarvao
plaats voor één sclt
De renovatie heefrt
joen euro gekost rr;
zal de Franse belah
taler niets van mei
Japanse televisiezsn
Nippon Television
heeft alles voor zijil
ning genomen. Ini;
een reeks exclusie»
zendrechten uiten i
want de ruim vijfhit
jaar oude Mona Lis
big business.
gpd
t
De Britse prins CHARLES en zijn toekomstige vrouw CAMILLA Parker Bowles
hebben de afgelopen weken al vele duizenden telegrammen ontvangen. Dat
meldt directeur Rob van Hoof van Telegramservice Nederland. Het Groningse
bedrijf werkt intensief samen met het officiële Engelse telegrambedrijf, dat goe
de zaken doet bij het aankomende huwelijk. ,,Het loopt storm", stelt Van Hoof.
„Via internet bestellen mensen vanuit de hele wereld hun gelukstelegrammen
voor het koninklijk paar." De stroom begon na de bekendmaking van de verlo
ving. Het uitstel van het huwelijk met een dag is voor de telegramservice een
goede zaak. „De piek zal donderdagen vrijdag zijn. In totaal zal het paar tien
duizenden berichten ontvangen." De toon van de berichten is overigens niet al
leen maar positief. „Er zijn ook mensen die Camilla uitschelden", weet Van
Hoof. „Gelukkig zijn telegrammen van die strekking uitzonderingen."
Obscuur prinsdommetje werd toeristische trekpleister van de eerste orde
De oude Egyptenaren gingen anders met de tijd om
dan wij nu. Zij hakten haar niet in mootjes jaartallen.
Ze hingen de tijd op aan de naam van de farao die
over het rijk aan de Nijl heerste. Als dat Ramses II was
dan heette zijn tijd ook zo. De farao was immers de
godheid aan wie iedereen en alles schatplichtig was,
dus ook de tijd. In de Bijbel die heel wat eeuwen be
slaat, zoek je ook vergeefs naar jaartallen. In het be
roemde fragment uit het evangelie van Lucas dat in de
nachtmis in de katholieke kerk wordt voorgelezen is
het een Romeinse keizer die de tijd fixeert. Keizer Au
gustus in dat geval.
De moderne mens is soms jaloers op die gewoonte,
hoewel hij verslaafd is aan de feiten en feitjes die hem
de godganse dag ondersneeuwen. De paus is zaterdag
avond overleden. Het tijdstip was negen uur zevenen
dertig. Dat werd steeds herhaald want de moderne
mens is pas te overtuigen met feiten, cijfers of rugnum
mers. Oude Egyptenaren en Romeinen beschikten niet
over horloges. Zonnewijzers boden in streken waar
wolken zeldzaam waren en de hemel doorgaans
blauw een goed alternatief. Heel nauwkeurig was het
allemaal niet, maar veel belangrijker voor de mensen
was dat de zon in de morgen in het oosten op- en 's
avonds aan de verre westelijke horizon onderging. Al
tijd weer.
Maar er is iets merkwaardigs aan de hand om bij te
mijmeren, telkens als wij met de televisiecamera mee
kijken naar de gestorven kerstvorst op diens praalbed
in zijn karmozijnrode mantel en met de blanke mijter
op het gouden kussen. Het is vaak gezegd deze week:
voor een groot deel van de miljarden die nu leven,
heeft er nooit een andere paus bestaan. JPII was er al
tijd al. Van andere pausen kon geen sprake zijn. Ook
toen de stoere globetrotter allengs was veranderd in
een schuifelende oude baas, gold het devies, er is maar
één paus en dat zal vast zo blijven. Voor de iets oude
ren onder ons lagen de kaarten enigszins anders. Ik
greep deze week terug naar de methode van die Egyp
tenaren en zette de pausen die ik bewust heb meege
maakt op een rijtje. Ik kwam tot vijf. Om te beginnen
de schrale Pius XII, de schuwe kluizenaar achter de
dikke muren van het Vaticaan. En dan was er de
rondborstige en joviale Johannes XXIII. Als ik die pe
riodes allemaal een eigen particulier motto mag mee
geven, dan was het tijdperk-Pius dat van mijn jeugdi
ge overmoed, de periode-Johannes die van het stilaan
temperen van mijn grootse idealen, het pontificaat
Prins PIETER-CHRISTIAAN en ANITA VAN EIJK trouwen op donderdag 25 au
gustus in Apeldoorn. Het kerkelijk huwelijk zal plaatsvinden op zaterdag 27 au
gustus in Den Haag. D'e Naardense burgemeester Peter Rehwinkel zal op don
derdag 20 oktober het huwelijk sluiten van Prins FLORIS en AIMÉE Söhngen.
De kerkelijke inzegening is ook in Naarden, maar pas op zaterdag 22 oktober.
De twee zonen van prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven zouden, net als
hun broers Maurits en Bernhard, hun lidmaatschap van het Koninklijk Huis
verliezen op het moment dat prins Willem-Alexander de troon bestijgt. Nu ver
liezen zij hun recht eerder, doordat ze de regering niet verzoeken een Toestem-
mingswet voor te leggen aan de Verenigde Vergadering (de beide Kamers). Een
dergelijke toestemming is nodig om de plek in de lijn van de troonopvolging te
behouden. De prinsen zien zelf ook wel dat ze vrijwel geen schijn van kans op
de troon hebben. „Een verzoek zou puur theoretisch zijn", zei Pieter-Christiaan
bij zijn verloving. Daarbij verwees hij naar de lange rij troonopvolgers voor hem.
Die begint bij prins Willem-Alexander, diens dochtertje prinses Amalia en
diens nog ongeboren kind, want dat telt al mee als nummer drie. Foto: ANP
De Nederlandse hoedenmaakster
Irene BUSSEMAKER heeft in het
Franse Chazelles-sur-Lyon de jaar
lijkse prijs van het MUSÉE DU CHA-
PEAU gewonnen. Haar hoed werd
uit 224 inzendingen uit achttien
verschillende landen gekozen. Bus-
semaker 'ontvangt' de prijs op 21
mei, liet zij gisteren weten. Het the
ma van het zesde internationale
concours was contrast. De hoed van
Bussemaker wordt in de collectie
van het hoedenmuseum opgeno
men. Het is de tweede keer dat een
Nederlandse hoedenvormgever de
prijs in de wacht sleept. In 2001
won Eugenie van Oirschot.
De Amerikaanse zanger JUSTIN
TIMBERLAKE speelt een rol in DIE
HARD 4. Timberlake doet mee als
de zoon van Bruce WILLIS, die in de
filmserie de hoofdrol voor zijn reke
ning neemt. De Britse krant Daily
Mirror meldt dat Willis onder de in
druk was van Timberlakes acteer
prestaties in Alpha Dog. In het der
de vervolg op het oorspronkelijke
Die Hard gaat Willis als John McCla-
ne weer op terroristenjacht, ditmaal
dus geholpen door zijn zoon.
De Amerikaanse rockster NEIL
YOUNG is ontslagen uit het zieken
huis in New York waar hij vorige
week een hersenoperatie onderging.
Dat meldden Amerikaanse media.
De 59-jarige rocklegende moest on
der het mes nadat een MRI-scan
aan het licht had gebracht dat hij
een slagaderverwijding in zijn herse
nen had. Young had zich laten on
derzoeken omdat hij wazig zag. „De
artsen zeggen dat hij uitstekend
vooruit gaat en verwachten dat hij
volledig zal herstellen", zei Youngs
publiciteitsagent Bob Merlis. Hij
voegde eraan toe dat de zanger de
komende dagen al naar Nashville
zou gaan om wat opnames af te ma
ken. Foto: Lex van Rossen
Alsof er niets aan de hand is verzamelen
zich klokslag twaalf een duizendtal toeris
ten op het plein voor het Monegaskische
paleis om de aflossing van de wacht gade
te slaan. Het is geen spectaculaire gebeur
tenis. Een mannetje met een helm met ve
ren en een Amerikaans Mi6-geweer over
de schouder neemt de plaats in van een
ander mannetje met veren die koffie kan
gaan drinken.
Maar zo is het nu eenmaal altijd geweest
in Monaco en zo zal het ook altijd wel
blijven. Althans, zo lang er een prins aan
de macht is. De huidige, Rainier II, ligt op
sterven en zijn zoon, Albert, heeft een de
zer dagen al zijn bevoegdheden reeds ge
kregen. Het wachten is op het moment
dat Rainier de laatste adem uitblaast en
Albert ook formeel de nieuwe monarch is
van het op het Vaticaan na kleinste staat
je ter wereld.
„Het is heel droevig maar het leven gaat
verder", zegt een flegmatieke Brit op leef
tijd. Maar Ismaël, uitbater van een bar-
brasserie, is oprecht verdrietig. „Rainier
is niet de barse, autoritaire vorst zoals hij
in de buitenlandse kranten wordt afge
schilderd. Hij is regelmatig 's ochtends
een kop koffie bij me komen drinken. Net
als een buurman die zijn krantje kocht en
een croissantje bij me at. Altijd vriende
lijk."
Ismaël is een van de weinigen die die
kant van Rainier heeft mogen ontdekken.
Voor alle anderen is de prins de onaan
raakbare monarch gebleven die vanuit
zijn paleis als een absoluut heerser Mo
naco bestuurde en geen enkele tegen
spraak duldde.
Toen Rainier Louis Henri Maxence Ber-
trand Grimaldi 56 jaar geleden de hoog
ste zeggenschap kreeg, verkeerde Mona
co op de rand van het faillissement. Het
fameuze Casino was de enige trekpleister
voor de in meerderheid bejaarde bewo
ners. Wel rijk maar chique rijk, zogezegd.
Geen miljonairs die het geld over de balk
gooiden, maar die er zo lang mogelijk
van wilden profiteren.
Dat Monaco bestaat al lang niet meer.
Rainier slaagde er in zijn ministaatje om
te vormen tot de absolute vluchthaven
voor alles wat rijk en superrijk was en bo
vendien wél met geld wilde smijten. Hij
gunde ze van alles: voordelige investe
ringsmogelijkheden, totaal bankgeheim.
Maar bovenal wenste hij af te zien van
het innen van inkomstenbelasting. Hij
redeneerde niet ten onrechte dat de écht
rijken hun pecunia wel op een andere
manier aan Monaco ten goede zouden
laten komen.
Het was een gok die goed uitpakte. Niet
in de laatste plaats door zijn huwelijk
met de Amerikaanse filmster Grace Kelly
Nog steeds beweren boze tongen dat die
echtverbintenis een van de meest ge
slaagde economische projecten van Rai
nier is geweest. De filmdiva was de doch
ter van een steenrijke Amerikaanse on
dernemer en diens geld zou Rainier het
startkapitaal hebben verschaft om Mona
co op te stuwen tot de unieke positie die
het ministaatje momenteel inneemt.
Garce Kelly's vriendschap met Frank Si
natra zou er bovendien voor gezorgd
hebben dat er ook behoorlijk wat extra
geld naar Monaco stroomde, geld uit het
alternatieve circuit dat zorgvuldig verbor
gen bleef voor de officiële instanties.
Sommige boze tongen noemen dat maf-
fiageld, maar dat is in Monaco altijd te
gengesproken. Net zoals heden ten dage
boos wordt gereageerd op suggesties dat
er momenteel veel Russisch maffiageld in
Monaco is gedeponeerd. Weliswaar lo
pen er veel Russen rond die hun naam
niet willen noemen, maar dat heeft met
geld niets te maken.
Fred is Nederlander en woont al dertig
jaar in Monaco. Hij kent alle verhalen.
Ook die over Grace Kelly. Maar hij relati
veert: „Toen de prinses in 1982 overleed
was er echt sprake van grote droefenis. Ik
heb talloze mensen gezien die helemaal
overstuur waren door haai' dood. Daar is
momenteel bij Rainier geen sprake van."
Beneden, in de haven, houdt de Italiaan
se bouwer van zeejachten Ferretti open
huis voor vermogende klanten die een
nieuw bootje willen aanschaffen. „Saint -
Tropez heeft de naam, maar de écht gro
te boten liggen toch hier", constateert
een Duitse vakantieganger. Hij is met een
bus uit Bayreuth voor een week naar Mo
naco gekomen om zich, geeft hij toe, te
vergapen aan al die luxe.
Hij is niet de enige. Monaco is een toeris
tische trekpleister van de eerste orde. En
andermaal kan dat op het conto van Rai
nier worden geschreven. Hij was er al
snel van overtuigd dat het mes aan
twee kanten kon snijden. Aan de
ene de echt rijken die er dank
zij een strikt veiligheidsregi
me ongestoord van hun be
zit konden profiteren, en
aan de andere de miljoe
nen minvermogenden
die even aan de uiterlij
ke kanten van rijkdom
konden ruiken.
Het Casino werd geli
beraliseerd. Dat wil
zeggen dat de privé-
salons voor miljonairs
bleven bestaan, on
toegankelijk voor de
rest, maar dat ruim
baan werd gegeven
aan weelderig uitge
doste hallen met
fruitautomaten. En
naast het pompeuze
Hotel de Paris, waar
topkok Alain Ducasse
couverts voor 500 eu
ro p.p. en méér pre
pareert, is er nu ook
een Holiday Inn.
Maar de vaste parkeerplaatsen voor het
Casino blijven gereserveerd voor bezit
ters van een Rolls Royce, Bentley of Ma-
serati. Eigenaars van de nieuwste mo
dellen Mercedes-Benz worden aan de
zijkant van het plein nog net toegelaten,
maar de rest zoekt maar een plaatsje in
een van de vele ondergrondse parkeer-
Rainier realiseerde zich dat vergroting
van de omzet van zijn Monaco NV al
leen mogelijk was als er meer en hoger
werd gebouwd en wanneer er, zoals de
Nederlanders in het verleden afdoende
hebben bewezen, land gewonnen kon
worden op de zee. Zijn laatste kunst
stukje was de drijvende kade, honder
den meters lang, die de grote cruise
schepen met honderden passagiers kan
ontvangen.
Onder zijn leiding is Mo
naco het Hong
Kong van de Ri-
vièra gewor
den. De vraag
is of zoonlief
Albert die
zelfde werk
drift aan de
dag kan leg
gen. Fred: „Albert spreekt heel slecht
Frans. Zijn Engels daarentegen is per
fect. Hij is van de drie kinderen degene
die de meeste affectie met zijn moeder
heeft. Stéphanie, de jongste dochter, is
altijd het lievelingetje geweest van Rai
nier. De prins was altijd heel hard tegen
Albert. Hij vond hem te soft, hij zou te
toegevend zijn geweest. Albert verschilt
in alles van zijn vader. De jongen is heel
sportief, Rainier deed niets aan zijn ge
zondheid. Tot zijn laatste momenten
rookte hij drie pakjes sigaretten per dag.
Géén wonder dat hij altijd last van zijn
longen had."
Maar bovenal: Albert zou veel minder
dan zijn vader hechten aan protocol. En
waar Rainier in de praktijk alle beslis
singen naar zich toetrok, lijkt Albert
meer open te staan voor democratische
veranderingen. Opzienbarende nieu
wigheden zijn op korte termijn
evenwel niet te verwachten.
Daarvoor heeft Rainier te
lang zijn stempel op Monaco
1 gedrukt. Veranderingen
gaah in Monaco traditiege
trouw heel langzaam.
Henk Glimmerveen
van Paulus VI, dat van het voorgoed bijstellen
van mijti grote ambities. Toen Johannes Paulus
26 jaar terug op de loggia van de Sint Pieter
verscheen, diende zich synchroon ongeveer
mijn midlife in de doorzonkamer aan. Dat
het vervolgens met dat midlife en JP II zo lang
zou duren, wie van ons twee had het durven
voorspellen, als wij het al gehoopt hadden?
Dat geeft voor mijn generatie aan het nu be
ëindigde aardse bestaan van Karol Wojtyla,
de grote man uit Polen, extra di
mensie. Zolang hij er was, al ging
het hem minder en minder, was er
voor de langdurige generatie van
babyboomers en proto-baby-
boomers waar ik me graag toere
ken, niet echt een vuiltje aan de
lucht. Dat is voortaan anders. Aan
de tijd van farao Ramses II kwam
een einde en aan die van Johannes
Paulus II eveneens. Resteert ons
achterblijvers de eigen tijd en te
vens om ons achter de oren te
krabben. Die eigen tijd gaat namelijk dringen.
