BUITENLAND
Reddingswerkers schaars op Nias Limburgse antiquair
Criminelen oppermachtig in EU-kandidaat Bulgarije
Turkse persvrijheid weer zwaar onder druk
0 L voor Franse rechtbank
Zeebeving verwoest surfparadijs voor Sumatraanse kust voor tweede keer
As slachtoffers
Sachsenhausen
herbegraven
Annan bekritiseerd in
onderzoek Irak-schandaal
Tweede zitting van Iraakse
parlement eindigt in chaos
lus moet weer
ar ziekenhuis'
ie - Paus Johannes Paulus II
»t mogelijk een nieuwe ope-
ondergaan waarbij een
Jingssonde wordt inge-
jht in zijn maag. De zieke
yorst heeft erg veel moeite
slikken. Zijn behandelende
en denken dat kunstmatige
Jing daarom onvermijdelijk
lat meldde de de Italiaanse
it Corriere della Sera giste-
pp basis van een „gezag-
pende" bron.
urnalisten
tvoerd in Irak
(arest - In Irak zijn drie
meense journalisten ont-
'd. Dat maakte de Roe-
!nse president Traian Bases-
jekend. „We hebben alle in-
pngendiensten en de bui-
kndse diensten van onze
dgenoten ingeseind om de
op te lossen", aldus het
tshoofd. Twee van de Roe-
en werken voor de zender
[a TV die een telefoontje
^enkreeg van de kidnap -
j. Welke eisen de gijzelne-
s stellen, is nog onduidelijk.
irburgvirus eist
rens in Angola
ida - Het dodental als ge-
van besmettingen met het
burgvirus in Angola is op
pen tot zeker 126. Het virus
bp het beruchte ebola-vi-
Een kwart van de mensen
jesmet raken gaat er aan
3. Een specifieke behande-
is niet bekend. De getroffen
üncies in het noordoosten
het land kampen met een
it gebrek aan artsen. Het
burgvirus stak in oktober
Dp op en maakt vooral
itoffers onder kinderen. De
te epidemie van marburg
tog toe had plaats in Congo
»n 1998 en 2000 toen 123
sen bezweken.
Darfur 2,4 min
theemden
itum - In de Sudanese re-
jlarfur zijn 2,4 miljoen per-
in van hun huizen verdre-
Dat is veel meer dan eer
schattingen, maakten de
nigde Naties gisteren be-
Tot nog toe gingen de VN
muit dat 1,6 tot 1,8 miljoen
ners van Darfur op de
(it waren. De afgelopen
tien maanden stierven
geweld tussen Arabische
ies en de Afrikaanse bevol-
inaar schatting 180.000
bnen. Door de Sudanese
ting gesteunde milities
jen verantwoordelijk ge
len voor verkrachting,
rd en verwoesting van tal
dorpen.
ghaanse vrouw
'iemoordenaar
li - Een Afghaanse huis-
vv is aangeklaagd voor de
rd op 27 mannen, onder
laar echtgenoot. In haar
in de oostelijke stad Jalala-
iverden 17 lijken gevonden,
idere 10 werden aangetrof-
ii een andere woning van
'ouw in de Afghaanse
dstad Kabul. De slachtof-
varen voornamelijk taxi-
tffeurs. De vrouw had op
gemunt vanwege hun au-
;n geld. Ze lokte de chauf-
i haar huis in, bedwelmde
en wurgde ze daarna met
jouw, aldus de aanklager.
vechten Jemen
woensdag 30 maart 2005
lien op
Ia - In het noorden van Je-
jzijn de gevechten tussen
ingstroepen en aanhan-
/an de in september om-
nen radicale geestelijke
al-Huthi opgelaaid. Daar-
jn volgens stamleiders
tens dertig doden gevallen.
al-Huthi, die vorig jaar
mber omkwam bij ge-
ten met het leger, hing de
itische minderheidsstro-
binnen de islam aan. Hij
el tegen de Verenigde Sta-
iinds Jemen de uitvalsbasis
oor meerdere anti-Ameri-
se aanslagen, onder meer
:t marineschip USS Cole in
>er 2000, is de regering in
a erop gebrand terreur -
>en hard aan te pakken.
lomatieke
oenenrel
rra - De premiers van
v-Zeeland en Papua-
v-Guinea hebben zich bij
alië beklaagd over hun be-
;ling op Australische
ïavens. Beide hoogwaar-
idsbekleders moesten de
inen uitdoen tijdens een
ïeidscontrole. De eerste
ter van Papua-Nieuw-
:a repte gisteren tegenover
stralische zender ABC van
Jelediging". De Australi-
ïinister van buitenlandse
I Downer is niet onder de
k van de diplomatieke op-
[olgens de bewindsman
|hij wel vaker zijn schoe-
littrekken als hij andere
Jn bezoekt. „Zo steekt de
d tegenwoordig nu een-
'1 elkaar."
door onze correspondent
Step Vaessen
nias - Aanvankelijk was er op
luchting over het uitblijven van
een nieuwe tsunami. Maar toen
de eerste paniek over de zware
zeebeving voorbij was, bleek
vooral een eilandengroep voor
de kust van Sumatra heel zwaar
getroffen.
Op het eiland Nias, dat popu
lair is bij surfers, zijn meer dan
duizend slachtoffers gevallen.
Hoeveel doden er zijn is nog
niet bekend omdat het eiland
nauwelijks bereikt kan worden.
Mensen raakten bedolven on
der het puin toen winkelpan
den, kantoren en woonhuizen
in elkaar stortten. Uit angst
voor een nieuwe vloedgolf - het
eiland werd op tweede kerstdag
ook al zwaar getroffen - vlucht
ten kustbewoners in paniek de
bergen in.
De bewoners van Nias klagen
over de gebrekkige reddings
werkzaamheden. „Er zijn hele
maal geen werktuigen om men
sen onder het puin vandaan te
kunnen halen", vertelt Reva,
een lokale journalist. Hij is
voortdurend in de weer om
mensen te redden, samen met
vrienden en buren. „Het leger
en de politie doen niets. Ze vlie
gen alleen steeds over ons
heen." Een andere ooggetuige
vertelt dat mensen onder het
puin vandaan werden gehaald
nadat ze met gezang omstan
ders wisten te alarmeren. „Ech
te professionele reddingsteams
zijn er niet."
Toch reageerde Jakarta deze
keer veel alerter dan drie maan
den geleden na de ramp in At-
jeh. Onmiddellijk werden er
spoedvergaderingen gehouden
en teams naar het getroffen ge
bied gestuurd. De president
riep de noodtoestand uit op de
eilanden en zegde zijn staatsbe
zoek aan Australië af. Maar de
hulpverlening kwam langzaam
op gang, omdat het vliegveldje
op Nias niet bruikbaar was. Uit
eindelijk wist er toch een vlieg
tuig te landen. Ook was er nau
welijks communicatie mogelijk
met het eiland en durfden pilo
ten niet met hun helikopters te
vliegen vanwege het slechte
weer. Pas tegen het eind van de
middag arriveerden er hulpver
leners. De Verenigde Naties
stuurde vier verkenningsvluch
ten, ook naar de nabijgelegen
eilanden Simeuleu en Banyak
Onmiddellijk hebben ze hulp
posten opgezet voor de vele ge
wonden.
Hoeveel toeristen er op Nias
aanwezig waren is nog niet dui
delijk. Een groep Australische
surfers die op een boot rond
voeren bleek veilig te zijn. Pre
sident Yudhoyono heeft ieder
een opgeroepen om de komen
de tijd voorzichtig te zijn in de
oranienburg/anp-dpa - De as
van duizenden verbrande ge
vangenen van het concentratie
kamp Sachsenhausen bij Ber
lijn is gisteren herbegraven. Tij
dens een officiële plechtigheid
kregen de overblijfselen een
laatste rustplaats. Om hoeveel
gevangenen het precies gaat, is
niet meer vast te stellen. De as
is in 150 urnen verzameld.
De as was vorig jaar ontdekt tij
dens werkzaamheden in het
voormalige nazikamp, dat nu
een herdenkingsoord is. Bij het
crematorium troffen archeolo
gen een laag tot 1,5 meter dikte
aan. In het kamp Sachsenhau
sen bij de stad Oranienburg za
ten ook Nederlanders vast.
door onze correspondent
Henk Glimmerveen
parijs - In de Franse haven
stad Le Havre begint vanmid
dag het proces tegen de 42-ja
rige Maastrichtse antiekhan
delaar Simon V. die er door
het Franse openbaar ministe
rie van wordt verdacht betrok
ken te zijn geweest bij een se
rie diefstallen uit kerken in
Noord-Frankrijk. De Franse
justitie neemt de zaak hoog
op omdat er sprake is van
ontvreemding van nationaal
kunstbezit. V. riskeert een ge
vangenisstraf van zeven jaar.
De zaak kwam vijf jaar gele
den aan het rollen toen de
Franse en Belgische politie in
een gezamenlijke operatie
dertien personen arresteerden
die in 28 kerken in Noord-
Frankrijk, met name in Nor-
mandië, religieuze kunstvoor
werpen hadden gestolen. In
de verhoren vielen steeds de
namen van V. en van een
veertien jaar oudere Maas
trichtenaar A.K. Die is vorig
jaar april tot vijf jaar cel ver
oordeeld. V. werd een maand
later aan Frankrijk uitgele
verd.
Volgens de Franse justitie
heeft V. opdracht tot de kerk
roven gegeven waarna hij de
religieuze voorwerpen vervol
gens weer via zijn antiekhan
del kon verkopen.
De zitting van vandaag zal
naar verwachting vele uren in
beslag gaan nemen. „Het is
een enorm dossier", zegt V.'s
advocate De Jongh-Dunand.
V. heeft overigens altijd ont
kend opdrachtgever te zijn ge
weest, aldus zijn advocate. Hij
zou alleen een aantal 'relaties'
hebben gevraagd attent te wil
len zijn als ze hoorden dat een
priester iets in de aanbieding
had.
new york/anp - VN-baas Kofi
Annan was niet persoonlijk be
trokken bij het olie-voor-voed-
selschandaal in Irak. Dat con
cluderen onafhankelijke on
derzoekers in een rapport dat
gisteren is openbaargemaakt.
Wel bekritiseren zij Annan om
dat hij de schijn van een belan
genconflict niet voorzag.
Hoofdonderzoeker Paul Volc-
ker sprak veertig minuten met
de ontspannen ogende secre
taris-generaal van de Verenig
de Naties. Annan zei na afloop
blij te zijn dat het rapport hem
vrijpleitte. Toch kan het rap
port het Annan „knap lastig"
maken, aldus een bron van de
Amerikaanse zender CNN.
Het interim-rapport concen
treert zich op Annan en diens
zoon Kojo. Het bedrijf Cotec-
na, waarvoor Kojo destijds
werkte, ontving in 1999 een
groot contract in het kader van
het olie-voor-voedselprogram
ma in Irak.
Met het programma mocht
Irak van december 1996 tot no
vember 2003 uit de opbrengst
van de export van olie voedsel
en medicijnen voor de Iraakse
bevolking aanschaffen. Het be
wind van Saddam Hussein stak
echter voor miljarden in eigen
zak. Ook buitenlandse functio
narissen, onder wie VN-mede-
werkers, zouden steekpennin
gen hebben ontvangen.
bagdad/anp-rtr-afp - De twee
de zitting van het Iraakse parle
ment is gisteren geëindigd in
chaos. De afgevaardigden wer
den het niet eens over de vraag
wie voorzitter moet worden.
Vermoedelijk wordt zondag
verder over dit onderwerp ge
sproken.
Het uitstel in de vorming van
de regering veroorzaakt woede
bij Irakezen die met gevaar
voor eigen leven op 30 januari
hun stem uitbrachten. Parle
mentariërs betichtten hun lei
ders ervan het Iraakse volk in
de steek te laten. Toen de ge
moederen opliepen, verklaarde
de interim-voorzitter de bijeen
komst besloten. Journalisten
werden uit de zaal verwijderd
en de rechtstreekse uitzending
op tv maakte plots plaats voor
Arabische muziek. Premier Al-
lawi verliet daarna de vergade
ring.
Het sji'itische blok en de Koer
dische coalitie, die een en twee
eindigden bij de stembusgang,
ruziën al weken over de vor
ming van een nieuwe regering.
„Je kunt wel zeggen dat we in
een crisis verkeren" zei Bar
ham Salih, een vooraanstaande
Koerdische politicus, na de bij
eenkomst.
sofia/rtr-gpd - Op het moment dat de
twee glanzende zwarte sedans langs de
stoeprand werden geparkeerd, wist de
winkeleigenaar in Sofia al hoe laat het
was. Gangsters klommen uit de auto,
bestormden het kantoortje naast hem
en sloegen de eigenaar van een voet
balclub uit de eerste divisie bewuste
loos. Toen zijn bodyguards te hulp
schoten, ontstond een vuurgevecht.
„De mensen probeerden weg te ren
nen", zei de winkelier die anoniem
wenst te blijven. „Iedereen was doods
bang."
De schietpartij was de meest recente
in een golf van geweld in Bulgarije die
al aan tientallen mensen het leven
heeft gekost en deze kandidaat-lidstaat
van de EU onmiskenbaar op de kaart
heeft gezet als toevluchtsoord voor de
georganiseerde misdaad.
De politie erkent min of meer machte
loos te staan en diplomaten zeggen dat
de criminelen zich inmiddels in de
hoogste regionen hebben gevestigd.
De brutaliteit van de misdaadbazen,
die de gewone Bulgaarse burgers inti
mideren met wapens, heeft de woede
opgewekt van velen en kan bepalend
zijn voor de toekomst van de Bulgaar
se regeringsleider, en oud-koning, Si
meon van Saksen Coburg Gotha, tij
dens de verkiezingen van komende zo
mer.
Verder heeft Brussel, dat een toename
van geweld vreest in de EU, het land
opgedragen zijn juridische regels
strenger toe te passen en heeft dat te
vens als voorwaarde gesteld voor toe
treding tot de EU. Die toetreding, aan
vankelijk gepland voor 2007, is inmid
dels een jaar uitgesteld. „De georgani
seerde misdaad is het grootste pro
bleem in Bulgarije vandaag de dag.
Het overtreft alle andere problemen",
zegt een EU-medewerker. „Het wordt
er niet beter op. De invloed van de ge
organiseerde misdaad wordt groter,
steeds meer zichtbaar en is agressiever
dan ooit tevoren."
De Bulgaarse politie heeft dit jaar di
verse groepen die in West-Europa ope
reren, opgepakt. Zij waren actief in de
drugssmokkel, prostitutie, autodiefstal
en vervalsingen. Maar voor de crimi
nelen in Bulgarije, ook wel bekend als
de 'mutra' ('lelijke gezichten'), is het
risico om doodgeschoten te worden
dor de concurrentie een veel grotere
bedreiging dan de gevangenis. Het af
gelopen jaar hebben schutters ver
momd als priesters twee rivalen dood
geschoten in een drukbezocht café, en
anderen verkleed als politieman scho
ten zes bekende gangsters dood mid
den in een populair restaurant. Een
sluipschutter schoot een gangster
dood terwijl hij voor een restaurant
stond, omringd door 12 bodyguards.
Voorts zijn auto's en zelfs een glazen
lift opgeblazen.
Geen van de onderzoeken naar deze
moorden heeft tot een veroordeling
geleid, wat resulteerde in felle kritiek
op het justitiële systeem in Bulgarije.
Het wordt een logge, corrupte organi
satie genoemd als het gaat om onder
zoeken naar de georganiseerde mis
daad.
Kleine ondernemers worden voortdu
rend agressief benaderd en onder druk
gezet, terwijl de politie gemakkelijk is
om te kopen. De bekende theaterdi
recteur Alexander Morfov heeft Bulga
rije inmiddels om deze redenen verla
ten. „Ik kan er niet meer tegen om
voortdurend in angst te leven, als ik er
gens naar toe ga of in mijn auto rijdt,
en dan overal die lelijke mutra's te zien
die dit land regeren. Wij hebben hier
helemaal niets meer te vertellen."
Hoewel er nog geen kopstukken zijn
veroordeeld, zijn vanwege die acties
'de criminelen onmiskenbaar de
duimschroeven aangedraaid', zeggen
de autoriteiten zelfverzekerd. „De druk
die we uitoefenen heeft tot een con
currentieslag geleid. Daarom zijn er
zoveel aanslagen, groeperingen strij
den om macht en invloed", zegt poli
tiecommissaris Boiko Borissov.
Maar de werkelijkheid is weerbarstig:
Criminele organisaties bepalen inmid
dels voor een groot deel de economie
van Bulgarije, vertelt een diplomaat
van een EU-land. „Het toerisme aan
de Zwarte Zee, de havens, de land- en
tuinbouw, zij hebben alle touwtjes in
handen. Het draait allemaal om macht
en hun invloed reikt ver."
Dictatoriale knevelwet van Erdogan maakt journalisten het werken nagenoeg onmogelijk
ClZMEUEIS VU KAKI
MUSA KART
door onze correspondent
Fidan Ekiz
Istanbul - In heel Turkije lopen journa
listen te hoop tegen de nieuwe Turkse
strafwet die op 1 april ingaat en de Turk
se persvrijheid grote beperkingen op
legt. Zo wordt gevangenisstraf weer in
gevoerd voor journalisten die zich
schuldig hebben gemaakt aan smaad,
terwijl het Turkse parlement die straf
maatregel in juni vorig jaar afschafte.
„De nachtmerrie begint opnieuw: Bin
nen één jaar zitten alle Turkse journalis
ten achter slot en grendel", zegt Oktay
Eksi, voorzitter van de Turkse Vereni
ging voor Journalisten.
Persfotografen gaan het lastig krijngen:
beeldmateriaal dat zonder toestemming
van de afgebeelde personen wordt ge
publiceerd, is illegaal als de foto inbreuk
doet op hun privacy. Maximum gevan
genisstraf daarvoor: negen maanden.
„Een foto van een maffiabaas die di
neert met een politicus mag dus niet
worden gepubliceerd," legt fotograaf
Cenker Tezel uit. „Zoiets publiekelijk
maken is toch in het belang van de bur
ger?" Ook het fotografisch vastleggen en
publiceren van een naaktportret op een
kunsttentoonstelling wordt strafbaar ge
steld. „Ik kan de bak indraaien wegens
obsceniteit. Terwijl zo'n expositie voor
iedereen toegankelijk is," aldus Tezel.
De Turkse journalisten protesteren, om
dat volgens hen de maatregelen veel te
ruim kunnen worden geïnterpreteerd
Een bericht onder de kop 'In Noorwe
gen is euthanasie toegestaan, in Turkije
niet', is strafbaar, omdat het 'de invoe
ring van euthanasie zou 'aanmoedigen.
Journalisten die kritiek leveren op de
Turkse dienstplicht riskeren een straf
van maximaal twee jaar. 'Overdreven
mediaaandacht' voor zelfmoordgevallen
kan volgens de nieuwe strafwet 'aanzet
ten tot zelfmoord' En hiervoor is de
maximale gevangenisstraf tien jaar.
Turkse kranten berichten nu vrijwel da
gelijks over zelfmoorden in Turkije.
Wetsartikel 305 schrijft voor het 'scha
den van de soevereine belangen van de
Turkse staat' een maximale gevangenis
straf van 10 jaar voor. Wat die belangen
dan precies inhouden, staat nergens
omschreven." Wel wordt de bepaling
beargumenteerd met twee voorbeelden.
Zo is het verboden om te schrijven 'dat
de Turkse militairen Cyprus moeten ver
laten', of 'dat de genocide op Armeniërs
heeft plaatsgevonden'. „Erg gevaarlijk,"
zegt advocaat Ergin Cinmen. „Kriktiek
leveren op de regering wordt straks een
misdaad. Zoiets kan alleen in een dicta
tuur. Geen enkel westers land kent der
gelijke beperkingen van de persvrijheid.
Onze overheid brengt zo bovendien de
naderende Turkse toetreding tot de Eu
ropese Unie in gevaar. Turkije gaat met
deze strafwet terug naar de woelige ja
ren tachtig, na de staatsgreep," aldus
Cinmen.
„Deze regering gaf ons hoop. Net toen
we dachten dat het weer zou goed ko
men, worden we hiermee geconfron
teerd," zegt Ibrahim Yildiz van de Turk
se krant Cumhuriyet. „De premier is wel
erg snel vergeten dat hij zelf ooit is ver
oordeeld wegens het in het openbaar
voordragen van een gedicht." Het om
streden gedicht dat Tayyip Erdogan ci
teerde op een politieke bijeenkomst in
1999, toen hij nog burgemeester van Is
tanbul was, leverde de premier drie
maanden gevangenisstraf op, wegens
het 'overtreden van de seculiere wetten'.
„Nu klaagt hij zelf mensen aan, die hun
mening uiten."
„Erdogan zei altijd veel waarde te hech
ten aan 'freedom of speech'. Hij heeft
veel beloftes gedaan. We hopen dat hij
zich daaraan houdt", aldus Yildiz.
mtisakartü yahoo.com
Duur grapje: deze spotprent van cartoonist Musa Kart in de krant
Cumhuriyet - premier Erdogan verstrikt in vele lijntjes binnen zijn ei
gen partij - werd beboet met 3.500 dollar. Illustratie GPD/Musa Kart
De ravage op Nias is enorm. Wat nog overeind stond na de klap van
26 december, is nu ook ingestort. Foto: EPA
kustgebieden uit vrees voor nog land op allerlei breuklijnen in
meer zware aardbevingen en de aardkorst ligt. Maar zo zwaar
eventuele tsunami's.Indonesië als deze laatste twee zeebevin-
wordt van oudsher geplaagd gen (9 en 8,7 op de schaal van
door aardbevingen omdat het Richter) komen ze zelden voor.
De zeebeving van maandag
avond zoals hij door het seismo
logisch instituut in het Duitse
Potsdam werd geregistreerd.
Foto: Reuters
