Verdachte vast voor
brand school Uden
BINNENLAND 1
'Zinloos amusement op de televisie bestaat niet'
Uden wil nu 'doorpakken'
Koperen paal Wageningen wankelt
Klooster Amersfoort wil via
rechter van stokende non af
MET AIRCO TOT
2.045,-VOORDEEL!
Eis levenslang
voor moord op
Twentse agent
>°5
wageningen/anp - Het college van burgemeester
en wethouders van Wageningen moet zich her
bezinnen op de keuze voor een forse, uitschuif-
bare koperen paal als bevrijdingsmonument en
eerbetoon aan prins Bernhard.
Dat heeft de Wageningse gemeenteraad gisteren
besloten na een urenlange discussie over het
kunstwerk.
De zuil is ontworpen door monumentaal kunste
naar Hanshan Roebers. Bovenin de zuil moet een
eeuwig vuur gaan branden, dat in de toekomst
altijd de bron zal zijn van het bevrijdingsvuur dat
op 5 mei door Nederland wordt gedragen.
Maar de bevolking van Wageningen en een aan
tal raadsfracties zijn zeer ontevreden over het ui
terlijk van het kunstwerk, dat aan een fallussym
bool zou doen denken. Het actiecomité Wage
ningen voor Paal bood het college gisteravond
ruim 1200, in een middag verzamelde handteke
ningen van tegenstanders aan.
Roebers kwam tot het ontwerp van de zuil, om
dat die naar zijn mening alle symbolen van be
vrijding, vrijheid, herinnering en eeuwig vuur in
zich heeft. „Het is een obelisk, die de versteende
stralen van de zon voorstelt en de verbinding
vormt tussen mens en Goden."
De zuil met het eeuwige vuur in top varieert on
der invloed van zonlicht in hoogte van zes tot bij
na tien meter. „Van laag naar hoog duurt 75 mi
nuten. De wisselingen zijn onophoudelijk; vrij
heid is een dynamisch begrip", aldus Roebers.
Burgemeester Pechtold, zelf voorstander van het
ontwerp, legde deze overwegingen gisteren nog
eens uit aan de raad.
Het was de bedoeling dat de vuurzuil eind vol
gende maand klaar zou zijn. Wageningen wilde
het vrijheidsvuur op 4 mei ontsteken. Of dat nu
nog lukt, is niet duidelijk. Vandaag loopt de be-
zwarentermijn tegen het voorgenomen kunst
werk af. Mogelijk kiest het college toch voor een
ander kunstwerk. Als B en W bij hun eerdere keu
ze blijven, dan moeten zij de raad met nieuwe ar
gumenten uitleggen waarom deze vorm en de
gekozen plaats het beste zijn.
amersfoort/gpd - Een klooster-
bestuur dat de rechter inscha
kelt om een inwonende zuster
buiten de kloosterpoorten te la
ten zetten. Dat is een ongebrui
kelijke stap voor religieuzen die
vredelievendheid hoog in het
vaandel hebben.
Vandaag dient in Utrecht een
kort geding dat is aangespan
nen door het bestuur van de
Congregatie van de Zusters van
Onze Lieve Vrouwe van Amers
foort tegen de inwonende lek
enzuster H. Meijer, die vanaf
haar vijftiende jaar aan het
klooster is verbonden.
Meijer is tevens voorzitter van
de stichting Serafim, die over
de hele wereld hulp verleent en
gebruik maakt van het klooster
terrein. Volgens het bestuur van
het klooster misbruikt Meijer
haar privileges als inwonend
lekenzuster (een zuster die niet
is ingetreden) en dwarsboomt
zij het bestuur. Ze zou twist en
tweedracht zaaien in de com
muniteit. Het bestuur be
schouwt de overeenkomst tus
sen klooster en Meijer als opge
zegd en eist in het kort geding
dat de zuster het klooster bin
nen tien dagen verlaat. Zo niet,
dan wil het bestuur dat de poli
tie er aan te pas komt. Boven
dien wordt de rechter gevraagd
de vrouw de toegang tot het
kloosterterrein te ontzeggen,
met als stok achter de deur een
dwangsom van 1000 euro per
overtreding.
Zuster Meijer wil niet reageren
op de aantijgingen en de eisen
tegen haar. „Ik wil uitsluitend
vrede en ik blijf hopen op een
oplossing. Daarom wil ik me
over niemand negatief uitlaten.
Ik voel me daarin erg verant
woordelijk, omdat zoveel men
sen afhankelijk zijn van de uit
komst van dit conflict: vooral
alle mensen die hulp krijgen
van Serafim."
=iuldsanering
ft ouderen
burg - Vorig jaar zijn voor-
jer ouderen dusdanig fi-
leel in de knoop gekomen
een schuldsaneringsrege-
jetroffen moest worden,
jantal mensen dat in 2004
bieel onder curatele werd
jatst, groeide gemiddeld
jenderde. Bij 55-plussers
e stijging twee keer zo
jmet ruim 60 procent., al-
jjfers van het Centraal Bu-
Pj'oor de Statistiek.
jntoestellen
is gevaarlijk
aag - Jaarlijks gebeuren er
1 ongelukken met kinde-
ie thuis spelen op een
ïk, schommel of glijbaan,
ledsel en Waren Autoriteit
bekijkt daarom komen-
land of deze zogenoemde
ty toys voldoen aan de vei-
dseisen. Per jaar komen
'eer duizend kinderen op
hulpafdelingen van zie-
ïizen terecht, omdat ze
ngeluk hebben gehad op
jeeltoestel thuis. Eind vo
ir zijn tevens de nieuwe
jese veiligheidseisen voor
eelgoed ingegaan. De
wil de toestellen testen op
e en stabiliteit.
lister praat
3 ir topinkomens
iaag - Minister De Geus
üe zaken) gaat op korte
jjn met de werkgeversorga-
les om de tafel zitten om
ïen te praten over de stij-
pn de topinkomens. Uit
bverslagen van enkele
[genoteerde ondernemin-
djleek dat hun bestuurders
nsj)4 fors meer geld kregen,
onofficiële cijfers van werk-
:u%club VNO/NCW staat
etjr dat de bazen vorig jaar
'gftdeld slechts één procent
^verdienden. De Geus wil
sten of de werkgevers wel
rozijn geweest.
~se boete voor
^bydierhouders
iosch - De politierechter in
heeft gisteren forse
opgelegd aan zes hobby-
puders die in 2003 tijdens
jgelpestcrisis het vervoers-
Jjd voor pluimvee hadden
reden. De hoogste straf,
euro boete, was voor K.
iman uit Someren, de ini-
fnemer van 'dierenonder-
irganisatie' De Ark.
Dr
'Iers actie in
I jseum weer vrij
'oioven - De zich '2GK'
vfe Geheime Kunstenaars)
beende 'actiegroep', die
in het Van Ab-
ïseum tien doosjes met
'fertjes plaatste en liet aflo-
na aanhouding weer
Het gaat om een 24-
man en een 25-jarige
uit Eindhoven. Het mu-
M werd zondag ontruimd.
Rijker al 41 jaar
elider rijbewijs
t^aar - Een 64-jarige man
hdijk heeft 41 jaar zonder
nivijs gereden. De autodi-
■rwerd gisteren betrapt bij
eDerkeerscontrole in Alk-
e». Volgens een woordvoer-
san de politie zei de Andij-
oO.OOO kilometer per jaar te
bil. De automobilist ver-
üe al vanaf zijn 23e zonder
ijs achter het stuur te zit-
lij zou nooit bij een onge-
itrokken zijn geweest. Na
betrapt, is de auto door
:nnis opgehaald.
almelo/gpd - Officier van justi
tie Bordenga heeft gisteren voor
de rechtbank in Almelo tegen
de Duitser Rudi B. (45) levens
lang geëist voor de moord op
brigadier Jan Wind en moord
pogingen op twee agenten.
„Hij is een duivel zonder norm
besef, met éigen waarden en
wetten," zo schetste aanklager
Bordenga het karakter van de
Duitse cokejunk Rudi B. die de
Twentse politie donderdag 30
september in rouw dompelde.
Met een schot in het hart dood
de hij de 47-jarige brigadier Jan
Wind. „Het was een dag waar
op de verdachte iedere politie
man weer eens onder ogen liet
zien hoe levensbedreigend hun
werk soms is."
In de zitting werd B.'s duistere
'carrière' helder. Van jongs af
was hij al criminineel. Op
school sloeg hij een meisje zo
danig in de buik dat ze stierf.
Daama volgde een lange reeks
andere delicten. In een keihard
requisitoir hield het OM Rudi B.
voor dat in totaal zeventien jaar
Duitse cel hem niet hebben
veranderd. Na zijn vrijlating vo
rig najaar pakte B. direct het
oude 'vak' weer op. Kort voor
de fatale schietpartijen in En
schede pleegde hij twee bank
roven in Ochtrup om te kunnen
emigreren uit het gehate Euro
pa, waar hij zich niet wenst aan
te passen aan. 'het systeem'.
Bij de laatste roof zwaaide B.
met zijn Walther P38, hetzelfde
wapen waarmee hij later in En
schede politieman Wind in de
borst schoot.
(advertentie)
Yaris. Vanaf 11.990,-/€ 249,- p.mnd.
de sportieve Toyota Yaris ben je een Superster! De Yaris
heeft werkelijk alle sportieve extra's die je je maar kunt
Verwen jezelf. Maak je Yaris helemaal af met airco.
€2.045,- voordeel! Meer info: bel gratis 0800 - 0369 of
naar www.toyota.nl
TODAY TOMORROW TOYOTA
Programmamakers begrijpen weinig van plannen staatssecretaris Medy van de Laan
uden/gpd - De 17-jarige jongen
uit Uden die zondagavond werd
aangehouden na de brand in de
islamitische basisschool Bedir in
Uden wordt nu ook verdacht van
betrokkenheid bij de brandstich
ting.
De politie had hem opgepakt
omdat hij kort na de brand op
ruiende taal uitsloeg. Bij de
school werd een brandbom
naar binnen gegooid. De politie
sluit niet uit dat nog meer aan
houdingen volgen. De verdach
te was volgens de politie onder
invloed van alcohol. Omstan
ders dreigden hem te lijf te
gaan omdat hij bleef tieren te
gen moslims.
De jongen volgt een horeca-op-
leiding in Eindhoven en werkte
als leerlingkok bij een recreatie
centrum. De eigenaar van het
centrum zegt dat de jongen
juist zeer goed samenwerkte
met drie Turkse jongens. „Hij
had zeker geen racistische sym
pathieën".
„Het is best een heethoofd.
Maar racisme verwacht ik hele
maal niet van hem", aldus de
directeur van het recreatiecen
trum.
De 113 leerlingen van de school
gingen gisteren weer gewoon
naar school, 's Middags deed
zich nog wel een incident voor
met een fietser die inreed op
een groep leerlingen die met
een leerkracht van Bedir op
weg waren naar het zwembad.
Na een woordenwisseling met
de docente fietste de jongen
door.
uden/gpd -Is het McDonald's-
filiaal aan de Marktstraat in
Uden het kolkend middelpunt
van een Brabantse variant op
de West Side Story, de musical
waarin jeugdbendes elkaar naar
het leven stonden? Ben je gek,
zegt de bedrijfsleidster, het
loopt hier allemaal wel los.
Maar op straat maken tieners
gewag van de rivaliteit tussen
vooral Turkse jongeren en de
zogeheten Lonsdale-jeugd, im
mer gestoken in de kleding
waarmee ze hun nationalisme
willen uitdragen. Op het
schoolplein van het Udens Col
lege, de enige middelbare
school van het dorp, is de
groepsvorming ook te zien:
daér staan de Turken, daér de
Lonsdale-jongeren en weer in
een ander hoekje de rest. Ge
mengde groepjes zijn er ook,
maar ze vormen een minder
heid. Het is onzin om te veron
derstellen dat de groepjes elke
dag met elkaar op de vuist
gaan, maar van een harmoni
eus samenzijn is op het school
plein geen sprake. In het week
einde komt de rivaliteit pas echt
goed bovendrijven. En niet zel
den, zo zeggen de jongeren,
wordt bij McDonald's het start
schot gelost voor een gezellige
knokpartij.
„Die Lonsdalers brengen elkaar
de Hitler-groet, zegt een Turkse
leerling. „Als die Turken mij
met rust laten, is er niks aan de
hand. Maar als ze me uitschel
den voor kankerhoer, scheld ik
terug, zegt een Lonsdale-meis-
je. Een blonde jongen: „Zij heb
ben Van Gogh vermoord, dus
ze hebben het er ook zelf naar
gemaakt. De hoofdverdachte
van de eerste brand bij de isla
mitische basisschool Bedir ver
telde op tv dat een ruzie met
een groepje Marokkaanse jon
geren de aanleiding was om de
brandbommen te gaan maken.
En nu een 17-jarige jongen ver
dacht wordt van betrokkenheid
bij de tweede Bedir-brand, weet
heel Uden dat er van alles en
nog wat broeit in het dorp. „Er
is een groep van twintig jonge
ren die nog steeds niet heeft ge
leerd waar de grenzen liggen,
zegt Hein Kremers, directielid
van het Udens College. Met dét
groepje wil de gemeente nu
korte meteen maken. Waarne
mend burgemeester Kersten
spreekt van 'doorpakken' en
van 'lik-op-stuk'.
door Esther de Beer
Hilversum - Voor plat amuse
ment is na 2008 op de publieke
netten geen plaats meer, maar
programma's over nieuws, cul
tuur en opinie in een amuserend
jasje mogen weer wel. Wat het
verschil is? Staatssecretaris Medy
van der Laan van cultuur en me
dia weet het zelf ook niet. Kop
spijkers mag van haar wel, want
dat is niet alleen leuk maar ook
opinievormend. Sterrenslag
daarentegen weer niet. Pro
grammamakers kijken hoofd
schuddend toe.
Hoe heet wordt de Haagse soep
gegeten? Dat amusement op de
publieke netten niet meer mag
worden uitgezonden, betekent
volgens staatssecretaris Van der
Laan van cultuur en media nog
niet dat lachen uit den boze is.
En dus houden programmama
kers in Hilversum hoop. De se
rie Costa! is geen amusement,
maar drama, zeggen ze en van
Boer zoekt vrouw leer je best
veel.
Op het eerste oog lijkt het kijk
cijferkanon van de KRO, Boer
zoekt vrouw, te voldoen aan het
pure amusementsprogramma
dat volgens Van der Laan van
het publieke net mag worden
geschrapt. Programmamaker
Ton Lankreijer van Boer zoekt
vrouw zegt: „Op het eerste ge
zicht is het honderd procent
amusement, maar ons uit
gangspunt is om ook de agrari
sche sector op een andere ma
nier te belichten.
Daardoor hebben we het pro
gramma maatschappelijke rele
vantie gegeven en dat maakt
het juist erg geschikt voor de
publieke omroep."
Ook Wie is de mol? (Avro) kan
in de huidige vorm de koffers
wel pakken. Maker Anton Jong
stra: „Het zou jammer zijn als
Wie is de mol? ondanks het feit
doelgroep, mensen die niet
graag naar de commerciële
zenders kijken of door deze
omroepen niet worden aange
sproken. Het zou beter zijn als
de markt gewoon zijn werk
deed en wij inspelen op de
vraag."
Joris van Ooijen, maker van on
der andere Get the picture en
That's the question, haakt hier
op in. „Vooral ouderen kijken
naar quizzen en spellen. Zij be
talen toch ook gewoon belas
ting, dus geef ze gewoon hun
spelletje op tv. Waarom zouden
de behoeften van ouderen of
jongeren moeten worden gene
geerd? Met het wegnemen van
amusement op de publieke
omroep wordt als het ware ge
woon censuur toegepast. Er
wordt vaak gezegd dat wij in
Nederland naar een publiek
stelsel als de BBC toe moeten.
Je moet eens kijken hoeveel
amusement daar te zien is! Nee,
ik vind dit een heel slecht plan,
temeer omdat het amusement
op de commerciële en publieke
netten in kwaliteit van elkaar
verschilt."
Bert van Leeuwen, ook presen
tator van That's the question
zegt: „De term 'plat amuse
ment' waar Van der Laan het
over heeft, is onzin. In een quiz
zit taal en spel, je kunt er wat
van opsteken." Ook Kees Drie
huis, al jaren het gezicht van
Per seconde wijzer, is niet blij
met de plannen van de staats
secretaris.
,,Als je het amusement van de
zenders zou weghalen, blijven
alleen de saaie dingen over en
dat zou de dood van de publie
ke omroep zijn."
Minder amusement betekent minder geld
De publieke omroep besteedt
op televisie per jaar zo'n vijf
tien procent van de zendtijd
aan amusement in de breed
ste zin van het woord. En
daar zitten veel goed bekeken
programma's bij. Vervallen
die, dan dalen de reclame-in
komsten en heeft de publieke
omroep een probleem. Jaar
lijks verdienen de publieke
omroepen zo'n tweehonderd
miljoen euro met reclame.
Tien procent daarvan staat al
onder druk omdat het eredi
visievoetbal naar de tv-zen-
der van John de Mol verhuist
Het amusement is nu op Ne
derland 1 en 2 goed voor zo'n
vijftien procent van de kijkers
en op Nederland 3 voor elf
procent. Zouden die kijkers
verdwijnen, dan scheelt dat
de publieke omroep tiental
len miljoenen euro's aan in
komsten, want de categorie-
en sport en amusement be
horen tot de best bekeken
programma's van de publie
ke omroep. Bij de top 25 van
best bekeken programma's
bij de publieke omroep in
maart zitten negen echte
amusementspr ogramma 's
zoals als Love Letters, de TV
Show en Boer zoekt vrouw,
acht voetbaluitzendingen,
zes informatieve program
ma's en twee nieuwsuitzen
dingen. Bovendien zorgen de
amusementsprogramma's
ervoor dat kijkers blijven
hangen op een zender, zodat
er ook meer naar de overige
programma's wordt gekeken,
aldus een woordvoerder van
'Kijk en Luisteronderzoek.
Een woordvoerder van de
publieke omroep voorspelt
een enorme discussie over
wat amusement is. „Met een
kleine aanpassing valt zelfs
van Love Letters iets educa
tiefs te maken."
Een moeder en haar zoontje lopen langs een toepasselijke uiting van graffiti op weg naar de Bedir-school in Uden. Foto: ANP/Robin Utrecht
dat het programma helemaal
om amuseren draait, weg zou
moeten.
Een aflevering van vijftig minu
ten maken wij nu zodanig dat
de spanning zich op een be
paalde manier opbouwt. Dat
zou bij een commerciële om
roep, met drie reclameonder
brekingen, een stuk moeilijker
te realiseren zijn. Ik ben juist
blij dat we dat programma voor
een publieke omroep kunnen
maken."
Alain de Levita, die samen met
Johan Nijenhuis BNN's Costa!
produceert, ziet voor zijn serie
geen problemen. „Van der Laan
zegt dat amusement moet ver
dwijnen, maar drama valt daar
buiten. Grote shows passen
wellicht niet meer in het plan,
maar Costa! is dat niet; het valt
tussen komedie en drama. Daar
zou nog wel plaats voor moeten
zijn."
Van een hoop programma's
met een hoog 'zakdoekgehalte'
is het niet helemaal duidelijk of
ze, als Van der Laan haar zin
krijgt, zullen sneuvelen. Bert
van Leeuwen, presentator van
EO's Het familiediner: „Ik zou
best eens een lange discussie
willen voeren over wat nu pre
cies amusement is, want ik vind
het behoorlijk hautain om te
zeggen dat dit niet op de pu
blieke netten thuis hoort. Een
programma als Het familiedi
ner is niet als puur amusement
bedoeld, maar meer als spiegel
naar de mensen thuis." Paul
Vertegaal, eindredacteur van
Spoorloos, licht toe: „Ook
Spoorloos is geen amusement
te noemen, het is degelijk en
serieus en bovendien journalis
tiek tot stand gekomen. De laat
ste jaren is er juist te weinig ge-
investeerd in nieuw amuse
ment voor de publieke omroe
pen. Nederland 1 is veel te seri
eus en als je de weinige luchtige
programma's ook nog eens
weghaalt, dan trek je bij wijze
van spreken toch de stekker uit
de zender. Mensen willen toch
vermaakt worden? Bovendien
bereiken wij een wat oudere
Kopspijkers mag volgens de staatssecretaris blijven. Presentator Jack Spijkerman (56) is gisteren overi
gens opgenomen in het ziekenhuis ten gevolge van een klaplong. De voor komende zaterdag geplande
uitzending van Spijkermans programma 'Kopspijkers' komt hierdoor te vervallen. Mogelijk wordt er een
compilatie van eerdere afleveringen uitgezonden. Gisteravond was nog niet duidelijk wanneer Jack Spij
kerman het ziekenhuis weer mag verlaten. Foto: GPD
