Pas op: JR Ewing doet het weer GESPREK VAN DE DAG Rummikub 25 jaar in Nederlandse huiskamer Geen slaapkop is veilig voor de wandelende wekker wf Moet Sara worden gedoopt? DAGELIJKS LEVEN Hoe. wie JE JE. BiÊFsruk ?r af- wiL EERjr e-/v MENSELIJK Presentator en tv-producent REINOUT OERLEMANS (33) stapt per 1 september van RTL4 over naar de TROS. Hij heeft zich voor drie jaar aan de publieke omroep verbon den. Welke programma's hij precies gaat presenteren bij de TROS is nog niet duidelijk, wel dat hij in ieder geval een talkshow gaat doen. Wat dat betekent voor de positie van IVO NIEHE, die de TROS TV Show pre senteert, is eveneens ongewis. Oer- lemans meldde dat hij weet dat Nie- he onderhandelt met de nieuwe zen der van John de Mol die dit najaar van start gaat. Oerlemans is met zijn productiebedrijf Eyeworks een steeds grotere speler op de omroep markt aan het worden. Hij stelde gisteren dat zijn bedrijf bij de TROS meer mogelijkheden krijgt dan bij RTL (waar hij sinds 15 jaar actief is) omdat RTL nog steeds een groot contract heeft met Endemol. Foto: ANP De in 2002 overleden moeder van de Britse koningin Elizabeth, in de volksmond bekend als QUEEN MUM, krijgt een monument in Lon den. Dit heeft de Britse minister van financiën, Gordon Brown, bekend gemaakt. Het monument voor de Queen Mum, die 101 jaar is gewor den, komt te staan op de MALL, de straat die leidt naar Buckingham Palace, de woonplaats van haar dochter Elizabeth. De bouw van het monument zal worden gefinancierd door de uitgifte van een speciale munt ter gelegenheid van Eliza beths 80ste verjaardag. Zeehond HANNES, die na een vlucht van enkele dagen uit een die rentuin in Duitsland opdook in DALFSEN, krijgt in de Overijsselse plaats een standbeeld. Het bronzen beeld wordt deze zomer onthuld, zo maakte het gemeentebestuur be kend. Het standbeeld komt te staan bij de stuw Vechterweerd waar Han nes werd gevangen. Het bronzen beeld van 65 centimer hoog kost 4000 euro. Hannes ontsnapte in september uit de dierentuin in de Duitse grensplaats Nordhorn. In de ze plaats is inmiddels ook een standbeeld voor Hannes onthuld. Waar de echte Hannes zich bevindt, is onbekend. Na de vangst in de Vecht bij Dalfsen werd de zeehond overgebracht naar de zeehondencrè che in Pieterburen. De Duitse die rentuin wilde Hannes terug maar dierenbeschermers grepen in en lie ten het dier vrij. Presentatrice YVON JASPERS ver wacht in het najaar haar eerste kind. De KRO-coryfee trekt momenteel veel kijkers met het programma Boer zoekt vrouw. Eind mei trouwt Jaspers met haar vriend Pieter. Voor haar werk heeft de zwangerschap van Jaspers wel enkele consequen ties. De opnamen voor een nieuwe serie Wonderen bestaan worden ver vroegd, aldus een woordvoerster van de omroep. Voor een jeugdprogram ma dat de Brabantse zou presente ren wordt naar een andere oplossing gezocht. Foto: GPD Een ingenieuze wandelende wek ker kan ervoor zorgen dat mensen 's ochtends niet keer op keer de sluimerknop indrukken, maar di- Annemarie Gerards Als de Keukenhof in bloei staat, is het voorjaar pas écht begonnen reet opstaan. Wanneer de sluimer knop wordt ingedrukt, rolt het ap paraat van het nachtkastje af en verstopt zich elders in de kamer. Volgens het gerenomeerde Britse wetenschappelijke tijdschrift New Scientist slaagt de klok er boven dien in elke dag een andere ver stopplaats te vinden. De zoektocht naar de wekker wanneer die de volgende keer afgaat, moet zelfs de dufste slaapkop wakker schudden, meldt het tijdschrift in de editie die zaterdag uitkomt. De wandelende wekker is een uitvinding van een Amerikaans bedrijf dat is gelieerd aan de Technische Universiteit van Massachusetts, anp Het is inmiddels al een werk woord geworden: Rummikubben. In de Dikke Van Dale staat het nog niet, maar vrijwel iedere Ne derlander weet wat het is: een puzzelspelletje met plastic fiches met cijfers erop. Liefst 5,5 miljoen spelletjes zijn er in Nederland in omloop. En het begon allemaal toen Ali Golad uit Hattem het spelletje 25 jaar gele den tijdens een woestijntocht in in zijn geboorteland Israël leerde kennen. Zijn vriendin raakte er aan verslingerd en nam een exemplaar mee naar huis voor haar moeder. Het klassieke Scrab ble legde het af tegen dit nieuwe spelletje en al gauw speelde half Hattem mee. Golad dacht 'bingo'; hij verkocht zijn auto om vijfhon derd spellen te kunnen aanschaf fen. Niet dat het meteen een suc ces was: niet één warenhuis of speelgoedzaak wilde het spelletje verkopen. Golad ging uiteindelijk op markten, braderieën en zelfs bij McDonalds staan om zijn spel te verkopen. Zoals vaak speelt ook het toeval een rol: door een misverstand kon Golad in december 1980 zijn eer ste grote partij leveren aan een warenhuis waar de inkoper Rum- micub bestelde, maar eigenlijk Rubiks Cube wilde hebben. „Om dat het tegen de kerst liep en hij toch spellen in de winkel moest hebben, heeft hij toen maar Rum mikub in de winkel gelegd." De grote doorbraak kwam daarna in 1983, met als topjaar 1986 toen Golad in een jaar 600.000 spellen verkocht. Inmiddels is Golad met zijn bedrijf Goliath Games met tweehonderd spellen en speel goed in het assortiment een van de grootste spelers op de Europe se markt. Dat Rummikub met ruim 5,5 miljoen verkochte spel len een van de grote klassieke spellen is geworden, komt volgens Golad onder meer door de kwali teit van het spel en omdat ieder- Adi Golad met zijn succesnummer. Foto: ANP/Ruben Schipper een het kan spelen. „Bovendien zit er een goede balans tussen ge luk en behendigheid. Dat is wat een spel tot een succes kan ma- ken." Het 25-jarig bestaan van j( Zal spel in Nederland wordt gevie j'elt met een toernooi tijdens de H 2,9 r houdbeurs in de Rai. anp ste z crlarn iti< oo beek kilo! linhi ite N Legendarische tv-serie Dallas terug op het scherrrlted JR, Pamela, Bobby, Sue-Ellen, Southfork...oftewel Dallas. De tv- serie hield in de jaren tachtig let terlijk de halve wereld in zijn greep, de intelligentsia van die tijd afgedaan als 'hersenloos vermaak'. Maar desondanks ademloos bekeken door meer dan 2,5 mil jard mensen. Dallas wordt vanaf vanavond herhaald bij BNN. Waar was u 21 maart 1980? Welke dag? 21 maart, de dag dat JR Ewing in zijn kantoor werd neergeschoten! Wereldwijd zagen driehonderd miljoen mensen de grootste egoïst van het westelijk halfrond tegen de vlakte gaan. De volgende dag berichtte zelfs het chique BBC-News dat de wereld in zijn greep werd gehouden door die éne vraag: wie schoot JR neer? Je kunt het je anno 2005 niet meer voorstellen, maar destijds was dins dagavond Dallasavond. Daar bleef je voor thuis. Bowlingcentra en kroe gen waren een stuk leger. De Rot terdamse drinkwatermaatschappij noteerde een uur lang een dalend waterverbruik. Koffie zetten en wc-en deed je vóór en na Dallas. Op de keper beschouwd was het verhaal eindeloos dun. Ge woon het wel en wee van een stinkend rijke Texaanse oliefa milie: de Ewings. De liefelijke moeder Miss Ellie, haar tweede man Jock, de supergemene JR (quote: 'Een geweten is als een boot. Als je er een nodig hebt huur je er een'), ge trouwd met Sue-Ellen, die het gemis aan aandacht en liefde compen seert met buiten echtelijke escapades en drank. Dan nog Bobby, te genpool van zijn broer JR: knap, integer, zorgzaam. Ge trouwd met Pamela, de Vic toria Beckham van de jaren tachtig: charmant, vrouwe lijk en ingetogen sexy. Elke week gebeurde wel iets nieuws: Bobby kreeg een ongeluk, Pamela een miskraam, JR verloor 1 mil jard dollar, de verloren zoon Gary dook weer op en dan dreef er weer in lijk in het chique zwembad op de Sou- thfork ranch. In Amerika olitie leen draaide de serie dertien seizoenen, go Volgt voor 356 wekelijkse episodes. Na Gun waai smoke (402 afleveringen) de langst du Ie 301 de tv-serie ooit. Maar anders dan de» cowboyserie introduceerde Dallas e Irtbi viteit: de cliffhanger. Elke aflevering e ker elk seizoen eindigde in een spann fid? moment, zodat het publiek al weer re halzend uitkeek naar de volgende epij noAi de. Met als absolute topscore de dagi iken JR werd neergeschoten toen 53,3 proo I11 van alle Amerikaanse tv-kijkers op CB et 20( was afgestemd. ddeld Dallas was voor velen het kersje in de i voo: pelmoes. Baby's werden naai- de hoofi leken rolspelers vernoemd. Vrouwen imitee !0Ol v de 'Pamela-look'mannen durfden ga aldu: deweg weer stropdassen te dragen a 1 id gist Dallas (de wegbereiders van de latere Yuppies) en de openingstune van ite 1 werd door memge fanfare en harm or vlijtig gerepeteerd. Het volk zag in Da |g J het tragisch-sentimentele leven van a dag. Oké, Dallas was in vele opzichtei i**c - overvloedig (dure auto's, dito kleren, eslac vakanties, fascinerende huizen), maai 'g in mensen herkenden er ook allerlei tegi Bri tjeswaarheden uit hun eigen leven in gistei als: 'Geluk en liefde zijn niet te koop' ovei 'Elk huisje heeft z'n kruisje'. Vergeet 1 r geïc het was begin jaren tachtig. Het kabin urder Van Agt haalde de broekriem aan me! rermi: stek 81', het potverteren van de jaren iving i ventig was voorbij. De hypotheekrent Van schommelde rond de 11 procent. Mai iders saontslagen, zure regen en kruisraket n wai bepaalden het publieke debat. Het-Gi Genieten en Lang-Leve-De-Lol zou p f tien jaar later, in de jaren negentig be nen. Tegen die achtergrond was DaLjnDU een vluchtheuvel in een doemdenkei wereld. Of het dat in 2005, nu de serie img - herhaald wordt door BNN, ook weer een c< wordt? Dat valt te betwijfelen. Vergelt teem met de zielige vulgariteit van 'Seks vo Dorta. Buch', de sensatie van 'Fear Factor',e Ste openlijke geldplukkerij van 'Idols' en U|tnei snelheid van de MTV-wereld, is Dalla e cel i een saaie, benepen, trage en vooral bi tellen serie. Destijds schrok je nog als je JR h öe) gif de zeggen: 'Wraak is het op één na be mer h digendste gevoel in je leven'. Of tegen orstell vrouw Sue-Ellen hoorde fulmineren: Mterci 'Waarom laat je je door die plastisch! skunr rurg geen nieuw gezicht maken. Een! der mond.' Wie vandaag de dag naar r0f| kie- en GTST-achtige programma's k 1 krijgt zwaarder en grover geschut teuCfS werken. Eigenlijk zijn de Ewings eenl rig, net gezinnetje. uk - H toekoi Dallas vanaf vanavond om 23.15 uur;n aan Nederland 2. Ron Buitenhuis Een man van zesenvijftig jaar wordt weer vader. De komst van het kind staat een rustige oude dag in de weg. Hij moet weer van voren af aan begin nen. Redt hij dat nog? Wordt het een ramp of juist een zegening? Twijfels, herinneringen aan zijn ei gen jeugd en goede voornemens strijden om voorrang. In dit feuilleton leest u in dertig afleve ringen hoe hij de lange weg naar het nieuwe va derschap aflegt. Vandaag aflevering 28. Moet Sara worden gedoopt? Ik weet het niet. We gaan nooit naar de kerk, behalve in de vakantiepe riode, om ergens op het platteland van Frankrijk de Romaanse bogen van een dorpskerkje te bewonde ren. Maar toch voel ik er wel wat voor. Ik heb heel wat nare dingen in mijn leven uitgehaald en altijd heb ik het idee gehad dat een hogere macht me de hand boven het hoofd hield en weer goed thuis bracht. Waarom zouden we Sara niet laten dopen? Kwaad kan het nooit. Echt nare herinneringen aan mijn tijd op de katholieke school heb ik niet. De kerk in de Haagse Elandstraat heeft één hoge, brede toren, die zich aan de straatkant bevindt. Blijenberg, de eigenaar van de behangerswinkel er tegenover, een lange man in een kaki stofjas die in het midden net als zijn lijmtafels een beetje is ge knikt, moppert elke morgen als hij de jaloezieën op trekt dat er door die 'verdomde torengeen sprankje zonlicht in zijn winkel komt. De ruimte waarin de gelovigen op zondagen bidden en zingen, waar ze doordeweeks hun zonden op biechten aan een mummelende schaduw achter een metalen rooster of zitten te snotteren bij een dode vooraan in het gangpad, bestaat uit een vrij laag en rechthoekig gebouw, dat met zijn leien daken maar net boven de huizen van de Elandstraat uitkomt. De kerk zou met zijn hoge toren en brede achterschip bij regen en storm kunnen dienen als stal voor de giraffe, dat dier met die zachte wimpers dat ik zo vaak in de Wassenaarse dierentuin heb gezien en dat hoog boven de mensen uitkijkt en af en toe een smakelijk groen blaadje uit de boomkruinen grist. Dat prachtige beest waarover opa altijd hetzelfde grapje maakt als hij naar de wc is geweest. Wat een corvee, zeg! Een weinig verheffende bezigheid, jon gen, als je achterom kijkt in de pot. De mens is in fei te maar een smerig wezen. Je weet wat de bekende dichter Petrus Bekkers heeft gezegd: 'Mijn god. was ik maar een giraf, dan zat mijn kop wat verder van mijn poepgat af. Het is Pinksteren. Het feest van de geest, zoals pas toor Dullemans dat noemt. 'Pinksteren heeft hele maal niets met uw pink te maken", galmt Dulle mans, „dat kleinste vingertje aan uw hand waarmee u zo lekker in uw oor kunt peuteren en dat u om hoog houdt als u een kopje thee drinkt. Pinksteren is waarlijk een groots feest, we vieren de luisterrijke neerdaling van de Heilige Geest. „Wij leven in duistere tijden, gelovigen. De jeugd laat het haar lang groeien, zodat er geen onderscheid meer lijkt tussen man en vrouw. Het ene na het an dere vat met bier rolt in de kelders der cafés: we ra cen in auto's, die gemotoriseerde hondenkoppen, van hot naar her. Naar Spanje, naar Duitsland, naar ik weet niet wat voor oorden. We zijn op zoek, we zijn meer dan ooit op zoek. Maar naar wat? Er is geen deemoed meer, geen dankbaarheid, we zitten aan rijk beladen tafels, we snaaien, we graaien, we vegen het vet van onze kinnen en boeren. Maar bid den, ho maar. God is het stiefkind van deze tijd. „Ik loop 's avonds wel eens langs uw huizen, bemin de parochianen. Ik zie bijna nergens gevouwen han den meer, ik zie bijna nergens meer gebogen hoof den. Het is het materiële dat telt, de geest wordt ver onachtzaamd. De duif is op sterven na dood, om Toon Hermans maar eens te parafraseren. Pinkste ren is bij uitstek het feest om daar bij stil te staan, mensen. Dullemans pauzeert even, kijkt met een heersersblik om zich heen. Zijn wijsvinger priemt naar het pla fond van de kerk. Als zijn blik even op mij blijft rus ten, kijk ik snel weg. 'Het is uw plicht die Heilige Geest bij u binnen te latenzegt hij open uw hart voor hem, laat u niet weerhouden door de gebeurte nissen van alledag, maar zet de deur voor hem open. Voel de zachte wiekslag van Gods genade langs u gaan. Gebruik die geest, denk na over uw leven, zo als velen dat voor u hebben gedaan. Mijn confraters hebben het altijd over hun kudde als ze hun paro chianen bedoelen. Abject! Een slag in het gelaat van de Heilige Geest! Als ze dat woord bezigen, zie ik ze door de straten hier sjokken, hun hoofden slaafs om laag, hun blik gericht naar de grond of naar de eta lages waar de wereldse zaken staan te glimmen en glinsteren, zoals koeien hun blik richten naar het gras om dat straks op te vreten en met domme kaken te vermalen. Een lange rij gelovigen, rijp voor de slachtbank, met gebogen hoofden gaan ze hun ein de tegemoet. En zo gaat het nog een tijdje door. Ik word er soe zerig van, dommel een beetje weg. Laat mijn oog vallen op een van de dames die op de voorste rij zit. Ze heeft een behoorlijke snoeptrommel, zoals ze dat in onze buurt noemen. Af en toe kijkt Dullemans naar haar décolleté. Telkens weer zwerft zijn blik er naar terug, zoals een kompas naaldje naar het noorden. De collectan ten beginnen te hengelen in de rijen. De dame met de snoepwinkel laat een muntje op de grond vallen en buigt zich voorover. Dullemans' mond valt open. Maar dan herneemt hij zich en eindigt hij zijn preek met de woorden: 'Gods werken zijn werkelijk gewéldig groot en wonderbaar, gelovigen. Amen. Hoog in de kerk beginnen de klokken te bei eren. Even later houdt Dullemans de gou den kelk met het bloed van Christus triom fantelijk, als een Europacup, omhoog. Eerdere afleveringen van deze serie zijn te vinden op onze internet-site IS, als en vai ïappei atie he tan st; tz van geplei van di i. Hui: aglich iërs we x-fa nd 1 idam rsderi de brat voetbc loord rdam, in. De acht je Picorr lomh oken v trsvan iweila yenoo Ide hel urg< Cs t ht - Bi lingen nalji larbei Dat kc lering, oor wa ten bij bracht imerh; iet mii 'ij vooi buiter

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2005 | | pagina 2