De hele natie lijdt mee met Terri
BUITENLAND
Rusland deelt straf
uit aan Moldavië
Amnesty: Afrika moet Strafhof niet omzeilen
'Russische geheime
dienst pikt tipgeld in'
Nederlander kan straks
visum in Jakarta kopen
Nationalisme leeft op in
Kroatië na EU-besluit
Vlaggen voor Harnas
Nieuw hoofdstuk in soap
tussen Korea en Japan
rotocol
n marteling
De Verenigde Naties
gisteren alle landen ter
ipgeroepen een proto-
ri marteling te ratifice-
jnverwachte bezoeken
ingenissen mogelijk
Ruim twee jaar nadat
a protocol werd aange-
hebben slechts zes lan-
r geratificeerd. Het pro-
eedt pas in werking als
landen het hebben ge-
erd.
ot verdacht
iftigen Munir
De Indonesische po-
moedt dat een piloot
Garuda achter de vergif -
an de Indonesische
irechtenactivist Munir
38-jarige Munir werd
ar september op een
van Indonesië naar Am-
n vergiftigd. Vorige
meldde de politie dat
het gif kreeg toegediend
traject van Jakarta naar
ore. De verdachte piloot
op die vlucht als func-
ivoor de luchtverkeers-
fcid.
il wil geen
we kolonisten
lEM - Israël heeft zijn
gisteren verboden zich
ger te vestigen in neder-
en in de Gazastrook. De
g vreest dat een nieuwe
om van kolonisten naar
ette gebied de weer-
igen de voorgenomen
ning van de nederzettin-
doen toenemen. Het
is uitgevaardigd door
:r. In de Gazastrook wo-
geveer 8500 joodse kolo-
Hun leiders voeren een
mpagne tegen het terug-
gsplan van Sharon.
aïne verkocht
tem raketten
Jekraïne heeft in periode
OOI stiekem achttien mi-
aketten verkocht: twaalf
i, zes aan China. De ra-
verden zonder kernkop-
everd. De raketten heb-
bereik van 3000 kilo-
Het Westen wist niets
verkopen af. Oekraïne
»eveer 1000 militaire ra-
>p zijn grondgebied toen
et Unie in 1990 uiteen
1999 gingen 580 raket-
ïg naar Rusland. Wat er
rest is gebeurd, is on-
jk.
istijnse PRC
bestand
zaterdag 19 maart 2005
werpt I
Demonstranten tonen protestborden en een foto van Terri Schiavo met haar moeder als steunbetuiging aan de ouders van de comapatiënte. Foto: EPA
Kunstmatige voeding Amerikaanse comapatiënte toch gestaakt
be Palestijnse militante
(beweging PRC verwerpt
«and dat de belangrijkste
jnse militante groeperin-
mderdag in de Egypti-
oofdstad overeenkwa-
)e PRC dreigt met nieu-
ïslagen op Israëlische
len zei niet gebonden te
n het staakt-het-vuren,
de beweging bij de ge
en in Caïro niet was uit-
igd. Harnas en de Islami-
lihad zijn wel akkoord
(met het bestand.
Iitbank sluit
isolini uit
Een rechtbank in Rome
iet besluit van de kies-
issie bevestigd om Ales-
1 Mussolini uit te sluiten
elname aan de regionale
singen volgende maand,
indochter van de voor-
dictator Benito Mussoli-
t een fors deel van de
ikeningen die zij nodig
imee te mogen doen,
t. De kleindochter van 'II
die eerder een carrière
rice en fotomodel ambi-
zei in hongerstaking te
jnhuwelijken
ntwerpen
«pen - De stad Antwer-
eft in 2004 bijna een op
n trouwaanvragen ge
il, omdat het een schijn-
jk leek te betreffen. Het
weigeringen (8,3 pro-
'as ruim eenderde hoger
orgaand jaar (5,8 pro-
da een schijnhuwelijk
en illegalen of toeristen
lijk aan een verblijfsver-
ig te komen. Bijna drie-
ran alle Antwerpse
an vragen waarbij een
lander is betrokken,
erdacht.
Istaatpremier
na debacle
De premier van de
Duitse deelstaat Slees-
olstein. Heide Simonis,
isteren haar ontslag fri
ll. Ze deed dat, nadat
'alitieregering donder
eer stemmingen in het
ent telkens een stem te
is gekomen om verder te
De partij van Simonis,
van bondskanselier
d Schroder, leed bij de
lie verkiezingen op 20 fe-
ïen gevoelige nederlaag.
miami/anp-gpd - Een rechtbank
in de Amerikaanse staat Florida
heeft gisteren bepaald dat de
kunstmatige voeding van de
comapatiënte Terri Schiavo toch
mag worden gestaakt. Kort er
voor had een andere rechter ge
oordeeld dat de voedingssonde
voorlopig niet mocht worden
verwijderd. De 41-jarige vrouw
werd na de uitspraak ook daad
werkelijk afgekoppeld van de
sonde.
Republikeinse leden van het
Amerikaanse parlement wilden
Schiavo en haar man volgende
week voor een onderzoekscom
missie laten verschijnen in een
uiterste poging de levensbeëin
diging tegen te houden. Schir
avo moest in ieder geval in le
ven worden gehouden om het
Congres de tijd te geven om de
procedures en methodes te be
grijpen die haar in leven hou
den.
De zaak houdt de gemoederen
in de VS al jaren bezig. Er is ei
genlijk niemand die zich er niet
mee heeft bemoeid, tot aan
president George Bush toe. Die
liet gisteren weten 'dankbaar' te
zijn voor de inspanningen van
het Congres om 'leven te be
schermen'. Dat het sterven van
Terri Schiavo een zaak van na
tionaal belang is geworden,
komt vooral door het vasthou
dende gevecht van haar ouders
- Bob en Mary Schindler - die er
tegen zijn dat hun dochter een
langzame 'hongerdood' sterft.
Na het verwijderen van de
maagsonde kan het sterven nog
zo'n twee weken duren.
Terri's ouders worden gesteund
door de krachtige 'recht-op-le-
ven'-lobby in de VS, die vindt
dat al het leven beschermd moet
worden, van ongeboren foetus
sen tot comapatiënten als Terri
Schiavo. Ook kregen ze steun
van gouverneur Jeb Bush, de
broer van de president, en het
Congres van de staat Florida.
Echtgenoot Michael Schiavo, die
de wettelijke voogd is, probeert
sinds 1998 de behandeling van
zijn vrouw te stoppen zodat ze
kan sterven. In 1990 raakte Terri
na een hartaanval in een perma
nent vegetatieve staat. Ze ademt
zelf, maar kan niet eten of drin
ken. Volgens Schiavo wilde zijn
vrouw niet kunstmatig in leven
gehouden worden, ook al had
ze dat niet op papier gezet. Hij
noemt het een principiële
kwestie en weigert om de voog
dij over te dragen aan de ou
ders van Terri. Hulp bij zelfdo
ding is verboden in de VS (op
de staat Oregon na) maar een
medische behandeling kan
worden stopgezet als er een
wilsverklaring is.
Artsen hebben tijdens de
rechtszaken verklaard dat de
hersenen van Schiavo onher
stelbaar beschadigd zijn en dat
ze niet kan denken en geen
emoties of geheugen heeft.
Haar familie bestrijdt dat. Ze
hebben videobeelden verspreid
(www.terrisfight.org) waarin
Terri een soort keelgeluiden
maakt en lijkt te reageren met
knipperende ogen. Dat zouden
reflexen zijn, maar de familie
ziet daarin het bewijs dat ze
met behulp van therapie kan
verbeteren. ,,Als ze naar Was
hington wordt gebracht, zullen
mensen zien hoe levend ze is",
zei broer Robert Schindler gis
teren.
In 2003 - nadat de maagsonde
voor de tweede keer op gezag
van een rechter was verwijderd
- nam het Congres van Florida
een speciale 'Terri-wet' aan, die
gouverneur Jeb Bush de be
voegdheid gaf haar vocht en
eten te laten toedienen. Die wet
was echter in strijd met de
grondwet van de staat Florida,
aldus het hooggerechstshof in
die staat vorig jaar. Een nieuw
wetsvoorstel strandde donder
dag in het staatscongres.
jakarta/anp - Nederlanders
kunnen in de nabije toekomst
een visum voor Indonesië in
het land zelf kopen. Zij hoeven
niet meer naar de ambassade in
Nederland om een visum aan te
vragen. Dat meldde de Indone
sische krant The Jakarta Post
gisteren.
Het dagblad baseert zich op
uitlatingen van de minister van
Cultuur en Toerisme, Jero Wa-
cik. Hij sprak over plannen die
met het ministerie van Justitie
en Mensenrechten worden be
sproken. De bewindsman kon
geen tijdstip noemen waarop
de veranderingen ingaan.
Nederland gaat met vijftien an
dere landen, waaronder China
en India, onder een regeling
vallen die al geldt voor bijvoor
beeld Amerikaanse en Duitse
toeristen. Zij kunnen meteen na
aankomst in Indonesië voor
tien Amerikaanse dollar een vi
sum voor drie dagen kopen en
voor 25 dollar een visum voor
dertig dagen.
Jakarta wil het driedaagse vi
sum uitbreiden tot een week.
Het visum van een maand moet
zestig dagen gaan gelden. Ne
derlanders moeten sinds febru
ari vorig jaar een visum aanvra
gen voor een bezoek aan Indo
nesië.
aldus een woordvoerder.
Meerderheid tegen arrestatie Gotovina
Boedapest - Een golf van natio
nalisme is over Kroatië gesla
gen, nadat de Europese Unie
eerder deze week had besloten
geen toetredingsonderhande
lingen te beginnen. Na de ge
ruchtmakende beslissing ver
schenen op tal van plaatsen
grote portretten van de voort
vluchtige oud-generaal Gotovi
na in de straten. De vermeende
weigering om Gotovina te ar
resteren was voor de EU reden
om Kroatië voorlopig af te hou
den.
Uit een opiniepeiling, gepubli
ceerd door het dagblad Jutarnji
List, blijkt dat 56 procent van de
Kroaten tegen de arrestatie van
Gotovina is. Slechts 28 procent
van de ondervraagden wil Go
tovina uitgeleverd zien aan het
Joegoslavië tribunaal, dat hem
heeft aangeklaagd wegens oor
logsmisdaden.
Gotovina was de commandant
van de troepen die in augustus
1995 de rebellerende Serviërs
uit de Kroatische grensstreek
Krajina verdreven. Daarbij kwa
men 150 Serviërs om en werden
tweehonderdduizend anderen
verdreven. Voor veel Kroaten is
hij echter een held. Zij zeggen
dat zijn troepen niet verant
woordelijk waren voor de mis
drijven.
Het verzet tegen de arrestatie
van Gotovina wordt aangevoerd
door de ultrarechtse partij HSP.
Tal van individuele priesters
blazen echter ook hun partijtje
mee. Zij vinden een willig oor
bij een bevolking die steeds
sceptischer is over de Europese
Unie. Vorig jaar zakte bij een
peiling het percentage voor
standers van toetreding tot on
der de vijftig procent.
Niettemin geloven veel analis
ten in Zagreb dat de golf van
nationalisme snel zal wegeb
ben. Premier Sanader reist vol
gende week al weer af naar
Brussel, en algemeen wordt
aangenomen dat de toetreding
van Kroatië tot de EU een kwes
tie van tijd is.
gaza - Aanhangers van Harnas houden vlaggen
omhoog van de militante Palestijnse beweging tij
dens een optocht in Gaza City. Harnas, dat nog al
tijd kan rekenen op grote steun onder de Palestijn
se bevolking, is akkoord gegaan met een tijdelijk
staak-het-vuren met Israël, maar weigert akkoord
te gaan met een formeeel bestand.
Foto: EPA
Spanning loopt op in ex-Sovjetrepubliek
CHISINAU-DEN HAAG/GPD - RUS-
land bereidt economische
sancties voor tegen Moldavië.
Dit heeft de Russische staatsse
cretaris van buitenlandse zaken
bekend gemaakt. De Russische
regering voldoet daarmee aan
een verzoek van het parlement,
de Doema. Aanleiding vormen
"onvriendelijke daden van de
Moldavische autoriteiten al
dus de bewindsman. Naast
economische sancties worden
strafmaatregelen in de sectoren
landbouw, brandstof en energie
voorbereid.
De Doema eiste eerder een ver
bod op import van wijn en ta
bak uit Moldavië en het laten
vervallen van de speciale lage
gasprijs die het land mag beta
len. Bovendien moest voor
Moldaviërs een visumplicht
worden ingevoerd. In Rusland
werken ongeveer 1 miljoen
mensen uit Moldavië.
Rusland steunt Transdnjestrië,
het oostelijk deel van Moldavië
dat zich in 1992 afscheidde. Bo
vendien heeft men grote moeite
met de pro-westerse houding
van Moldavië, een ex-Sovjetre-
publiek. Voor de parlements
verkiezingen van 6 maart wei
gerde Moldavië Russische
waarnemers de toegang tot het
land omdat het volgens de
machthebbers ging om provo
cateurs.
Onlangs hebben eenheden uit
Transdnjestrië een dorp in Mol
davië aangevallen en bezet. Be
woners werden misghandeld en
hun bezittingen weggeroofd.
De machthebbers in Moldavië
vrezen dat aanvallen op andere
dorpen en steden zullen volgen.
EU-buitenlandcoordinator So-
lona heeft inmiddels de Neder
landse diplomaat Jacobovits de
Seged benoemd tot speciale ge
zant voor Moldavië. Jacobovits
was eerder ambassadeur bij de
VN, de Navo en in Amerika.
De president van Moldavië, de
communist Voronin, wil bin
nenkort met een nieuw plan
komen om het probleem Trans
dnjestrië op te lossen. Hij heeft
daarvoor steun van de VS, EU
en de buurlanden Roemenië en
Oekraïne. Komende woensdag
zal de kwestie Moldavië binnen
de EU besproken worden.
Ook op hoofd Basajev staat tien miljoen
moskou/gpd - Leden van de
Russische geheime dienst FSB
strijken zelf de tien miljoen dol
lar tipgeld op voor informatie
over de verblijfplaats van de
onlangs gedode Tsjetsjeense re
bellenleider Asian Maschadov.
Dat beweert de beruchte Tsje
tsjeense krijgsheer Sjamil Basa
jev.
Volgens Basajev is Maschadov
door Russische troepen opge
spoord, doordat hij te vaak ge
bruik maakte van zijn mobiele
telefoon. De rebellenleider
werd op 8 maart gedood in het
Tsjetsjeense dorp Tolstoj-Joert.
Niemand heeft Maschadov ver
raden, benadrukt Basajev in
een verklaring op de rebellen-
website kavkazcenter.com.
FSB'ers moeten het uitgeloofde
bedrag van tien miljoen dollar
(7,5 miljoen euro) dus wel in
hun eigen zak steken, zo luidt
zijn theorie.
De FSB, de opvolger van de
KGB, liet vorige week weten dat
tipgeld wordt uitgekeerd. Wie
en hoeveel personen de miljoe
nen dollars krijgen, werd niet
bekendgemaakt. De FSB gaf
aan mee te zullen werken aan
een andere identiteit voor tip
gevers. Zij kunnen verhuizen
naar een andere regio of een
ander land en krijgen de kosten
voor plastische chirurgie ver
goed.
De geheime dienst hoopt dat
Basajev door middel van tipge
vers wordt getraceerd. Op zijn
hoofd staat eveneens tien mil
joen dollar. Basajev eiste de
verantwoordelijkheid op voor
een reeks bloedige aanslagen,
onder meer in een school in
Beslan, vorig jaar september, en
een theater in Moskou, bijna
drie jaar geleden.
Landen bekvechten over eilandjes
tokio - De betrekkingen tussen
Japan en Zuid-Korea dreigen
ernstig verstoord te worden
door een conflict over de soeve
reiniteit van een paar onbe
woonde eilandjes. Beide landen
eisen al jaren de stukjes rots ter
grootte van Rottumerplaat op,
maar sinds het bestuur van een
Japanse provincie het deze
week tot haar grondgebied
heeft uitgeroepen, is het con
flict geëscaleerd.
In de Zuid-Koreaanse hoofd
stad Seoul werden de Japanse
vlag en het portret van de Ja
panse premier Koizumi ver
brand en raakten honderden
verhitte demonstranten slaags
met de oproerpolitie.
In een geharnaste toespraak
herbevestigde president Roh
Moo Hyun op zijn beurt de
aanspraken van zijn land op de
eilandjes, die in Korea Tok-do
en in Japan Takeshima heten.
Hij eiste voorts dat Tokio 'ein
delijk zijn excuses aanbiedt'
voor de misdaden gedurende
de tijd (1905-'45) dat Korea een
Japanse kolonie was. Daarnaast
was het een schandaal dat Ko
reaanse 'trobstmeisjes', die tij
dens de Tweede Wereldoorlog
in Japanse militaire bordelen
waren misbruikt, nog steeds op
een schadevergoeding wachten.
Het besluit van het bestuur van
de provincie Shimane om de
eilandjes symbolisch in te lij
ven, is de zoveelste aflevering
in een nu al jaren durende so
ap. Volgens Tokio zijn ze al
sinds 1905 Japans grondge
bied. Dat wordt bestreden
door Seoul, dat ze sinds 1953
daadwerkelijk bestuurt.
Vorig jaar werd het hoogtepunt
in de slepende kwestie bereikt
toen Seoul een postzegel uitgaf
waarop 'Tok-do' stond afge
beeld. Tot grote woede van To
kio, dat bij Seoul een verbod
op de uitgifte eiste. De ruim
twee miljoen zegels waren bin
nen drie uur uitverkocht.
Serieuze pogingen om het con
flict op te lossen zijn sindsdien
niet ondernomen. Japan stelde
na de postzegelaffaire voor de
kwestie ter arbitrage voor te
leggen aan een internationale
instantie, maar dat werd door
Zuid-Korea verontwaardigd
van de hand gewezen.
Dat het conflict bij de g
aanleiding tot een confrontatie
leidt, wordt vooral geweten
aan het feit dat Japan zich vol
gens Korea nooit oprecht heeft
verontschuldigd voor zijn
schrikbewind tijdeMde kolo
niale periode en zijiroorlogs-
misdaden.
den haag/gpd - Amnesty International
verwerpt het plan van Nigeria om de
misdaden in de Sudanese provincie
Darfur niet te laten berechten door het
Internationaal Strafhof in Den Haag
(ICC), maar door een speciaal 'Afri
kaans panel voor rechtspraak en ver
zoening'. „Dit voorstel ondermijnt het
vertrouwen dat veel landen, waaronder
Nigeria, gesteld hebben in het Strafhof
om de meest vreselijke misdaden in de
wereld te behandelen", aldus de men
senrechtenorganisatie. Nigeria is op dit
moment voorzitter van de Afrikaanse
Unie.
Het door de Nigeriaanse president Oba-
sanjo gelanceerde plan om een speciaal
Afrikaans tribunaal te belasten met de
misdaden die in Darfur zijn gepleegd,
komt voort uit de wens van de Afrikaan
se Unie om 'Afrikaanse oplossingen
voor Afrikaanse problemen te zoeken'.
Ook hoopt men hiermee een doorbraak
te forceren in de huidige impasse bin
nen de VN-Veiligheidsraad, met aan de
ene kant Europa dat het ICC wil inscha
kelen en aan de andere kant de Ver
enigde Staten die daar fel tegen gekant
zijn. Door die impasse is de Veiligheids
raad er nog altijd niet in geslaagd een
eensluidend standpunt in te nemen ten
opzichte van Darfur, waar in twee jaar
tijd 180.000 doden zijn gevallen.
Amnesty vindt de plannen van Obasan-
jo slecht omdat ze niet tegemoet komen
aan de wens van de inwoners van de
provincie om verzoening tot stand te
brengen middels het berechten van ie
dereen die de meest vreselijke misdaden
tegen burgers heeft begaan. „Het ICC
heeft inmiddels laten zien dat het in
staat is sneller, effectiever en goedkoper
op te treden dan ad hoe tribunalen,
waarvan de oprichting veel tijd en geld
kost", aldus Amnesty. Soedan is welis
waar geen ondertekenaar van het ver
drag dat aan het ICC ten grondslag ligt,
maar de kwestie Darfur kan er door de
Veiligheidsraad naar verwezen worden.
Toenemend verzet tegen het ICC zorgt
er volgens Amnesty voor dat misdadi
gers beschermd en ongestraft blijven en
dat het vinden van een oplossing voor
het conflict in Darfur nog meer vertra
ging oploopt. Het Internationaal Straf
hof in Den Haag wordt door een flink
aantal Afrikaanse landen gesteund. Het
permanente hof onderzoekt op dit mo
ment misdaden in de Democratische
Republiek Congo en Uganda.
Niet alleen inzake Darfur worden in
Afrika op dit moment vraagtekens gezet
bij de rol van het ICC. Eerder deze week
reisde een delegatie van religieuze lei
ders uit Noord-Uganda naar Den Haag
om het Strafhof op te roepen zich niet
langer te bemoeien met het conflict in
hun regio. Het ICC onderzoekt de mis
daden in het noorden van Uganda en
wil een aantal leiders van het Verzetsle
ger van de Heer (LRA) aanklagen. De
geestelijken vrezen dat dit de rebellen
ervan zal weerhouden deel te nemen
aan vredesoverleg, waardoor er voorlo
pig geen eind komt aan het al 18 jaar
durende conflict.
