Mister Songfestival in Leiden
KUNST CULTUUR
Eenzame uitvaarten en trieste tuinen
Lekkere diere
eet je op, lasti
ie dood
sla j<
Hetty Heyting dra;
improviserend do
Jury ziet af
van uitreiking
Gouden Doerian
Complex
Scheltema
in kleur
Amsterdam Sinfonietta en Janine Ja1
maken er een supervitaal feest vaf
maandag 7 maart 2001
Driek van Wissen toch op jubilerende Nacht van de Poëzie
Herman van Veen.
Foto: GPD/Cees Kuiper
Herman van Veen
maakt opera
bergen - Herman van Veen
schrijft een opera op basis van
het Hooglied, de lofzang op de
liefde uit het Oude Testament.
Met de uitvoeringen daarvan
wordt geld bijeengebracht voor
Music in ME, de in het Noord-
Hollandse Bergen gevestigde
VN-organisatie die met muzika
le projecten wil bijdragen aan
vrede in het Midden-Oosten.
Van Veen is daarvan ambassa
deur.
Sculptuur in
teken van Beatrix
den haag - De openluchtten
toonstelling Den Haag Sculp
tuur staat dit jaar in het teken
van het zilveren regeringsjubi
leum van koningin Beatrix. Dit
betekent onder meer dat er op
het Haagse Lange Voorhout een
overzicht komt van 25 jaar Ne
derlandse beeldhouwkunst. Het
dag en nacht gratis toegankelij
ke Den Haag Sculptuur duurt
van 7 juni tot en met 4 septem
ber.
Aanval regisseurs
op het Filmfonds
amsterdam/anp - Nederlandse
regisseurs, producenten en sce
naristen hebben de aanval ge
opend op het Nederlandse
Filmfonds. Zij vinden dat de
Nederlandse film bedreigd
wordt door het beleid van het
Filmfonds. Dit beleid is te veel
gericht op commercieel succes,
stellen de vakverenigingen van
de drie beroepsgroepen. Het
Filmfonds heeft geen verklaring
voor de onvrede van de film
makers en is heel benieuwd
naar de klachten.
Krezip heeft
platencontract
Hilversum - Krezip heeft een
contract getekend met platen
maatschappij Sony BMG Music
Entertainment. De band komt
in mei met een nieuw album:
'What are you waiting for'. Eind
april komt al de nieuwe singel
'Out of my bed' uit. Van het de
buutalbum van Krezip, met de
hit 'I would stay', werden
250.000 exemplaren verkocht.
Gedenkteken
W.F. Hermans
Amsterdam - In Amsterdam
komt een gedenkteken voor de
schrijver Willem Frederik Her
mans (1921-1995). De gemeen
te heeft positief gereageerd op
een initiatief van de Stichting
W.F. Hermans Instituut. Ge
dacht wordt aan een gedenkte
ken in de nabijheid van het
standbeeld van Multatuli dat
sinds 1987 op een brug staat
over de Singel in Amsterdam.
Popprijs als ode
aan overleden dj
Hilversum - Popzender 3FM
heeft een jaarlijkse popprijs in
het leven geroepen die ver
noemd is naar de vorig jaar
overleden discjockey Wim Rig-
ter. De zender kent de prijs, de
'Schaal van Rigter' toe aan de
meest gedraaide Nederlandse
productie op 3FM. De eerste
'Schaal van Rigter' wordt op 20
maart uitgereikt.
Backstreet Boys
maken comeback
den haag - De Backstreet Boys,
die in de jaren negentig enorm
populair waren, hebben hun
comeback aangekondigd. Het
vijftal maakte plannen bekend
om in een aantal Amerikaanse
clubs'en discotheken te gaan
optreden. De shows komen
voorafgaand aan hun nieuwe
cd, die in juli moet verschijnen.
Kunstwerk Christo
voor 254 mijoen
new york - Het enorme kunst
werk The Gates, van de kunste
naars Christo en Jeanne-Clau-
de, heeft de afgelopen twee we
ken ruim 4 miljoen kijklustigen
naar het Central Park in New
York gelokt. Burgemeester Mi
chael Bloomberg heeft voorge
rekend dat zij goed waren voor
een extra omzet van 254 mil
joen dollar in vooral de toeristi
sche sector.
door Jeroen de Valk
utrecht - Met 25 doorgewinterde dich
ters en enkele hilarische entr'actes kreeg
de 25ste Nacht van de Poëzie in het
Utrechtse Vredenburg een memorabele
jubileumeditie. Acht uur poëzie, waarin
Anton Korteweg afscheid nam als pre
sentator, Anneke van Dijk - sinds men
senheugenis 'De Moeder Van De Nacht'
- met haar kersverse ridderorde kon
pronken en Dichter des Vaderlands
Driek van Wissen tóch het podium be
trad. Een logboek.
20.00 uur: Presentator Piet Piryns laat de
bomvolle zaal weten dat vanwege het
25-jarig jubileum vrijwel uitsluitend
'dichters van naam en faam' zijn uitge
nodigd. ,,De gemiddelde leeftijd is 54
jaar. Bij het 20-jarig jubileum was dat 58,
hetgeen aantoont dat de Nederlandse li
teratuur aldoor jonger wordt." De eerste
dichter is Abdelkader Benali, de hekken
sluiter van vorig jaar.
21.00 uur: Menno Wigman is aan de
beurt; de dichter die, zo wordt medege
deeld, in 2006 de functie van medepre
sentator Anton Korteweg overneemt.
Wigman dicht over vinex-wijken, het
leed van voortijdig bij het grof vuil ge
zette tv's en de eenzame uitvaarten van
door iedereen vergeten zwervers, alco
holisten en andere outcasts.
22.00 uur: De oude bard Joop Visser be
zingt de geneugten van de erotiek: „Iets
je lager, ietsje lager, nee, nu wat hoger.
Hè, daarnet was 't even lekker."
23.00 uur: Remco Campert en Cees
Nooteboom treden gezamenlijk aan in
een atmosfeer van dodelijke ernst. De
heren dragen om en om hun werk voor;
met plechtige predikantenstemmen en
gewijde blikken. Campert dicht over een
tuin die door een mevrouw minder goed
wordt onderhouden sinds haar man is
gestorven.
24.00: De doorgewinterde performers
maken zich vanavond nergens druk om.
Geen spoor van nervositeit in de arties
tenfoyer. Opvallend is ook dat oudmo
dische sonnettendichters als Jean Pierre
Rawie en overtuigde cryptogrammen-
schrijvers als Ilja Leonard Pfeijffer er
amicaal het glas heffen. Waaruit blijkt
dat de met veel publiciteit omgeven
conflicten slechts van papieren aard
zijn.
01:00 uur: Driek van Wissen was aan
vankelijk niet uitgenodigd, maar de
Dichter des Vaderlands is er nu tóch.
Van Wissen komt met een serie actuele
versjes; over wintersport, de griep en het
overlijden van Rinus Michels: „Je denkt
bij je laatste hartenklop: 't Is mooi ge
weest, de koek is op."
02.00 uur: Anneke van Dijk, program
meur van het muziekcentrum en al
sinds mensenheugenis de 'Moeder van
de Nacht', toont iedereen de ridderorde
die ze 's middags ontving, geheel onver
wacht. Voor 25 jaar trouwe dienst.
03.00 uur: Weer de slappe lach bij Hans
Liberg, 'pianokomiek, sit-down comedi
an en verwerper van alle normen en
waarden in de klassieke muziek'. Eerder
had Kees van Kooten een referaat ge
houden over het 'lijmrijm'; het aan el
kaar plakken van krantenkoppen als
'Ontploffingsgevaar siliconenborsten in
crematorium' tot keurig rijmende, maar
absurdistische poëzie.
04.00 uur: Tweederde van het publiek is
nog aanwezig als Vrouwkje Tuinman
mag aantreden, een uur te laat. De enige
debutante van het festival is een frêle
meisje met een zachte stem, angstig
achter een joekel van een bril. De toe
schouwers zijn lief voor haar en haar
breekbare liefdespoëzie. En dat op dit
barbaarse uur, na zo'n poëziebombar-
dement. Dat kan alleen op de Nacht van
de Poëzie.
Johnny Logan door schade en schande wijzer
door Martin Hermens
leiden - Johnny Logan, drievou
dig winnaar van het Eurovisie
Songfestival, toert door ons land
met het Orkest van de Koninklij
ke Luchtmacht. Om het vijftig
jaar oude liedjesfestival in het
zonnetje te zetten. Komende za
terdag staat Mister Songfestival
in de Leidse Stadsgehoorzaal op
de planken.
Aanbidding is teveel gezegd.
Maar haar oprechte bewonde
ring komt daar dicht bij in de
buurt. Zangeres Brigitte Nij-
man, zelf een songfestival-wan-
nabe, staat naast Johnny Logan
op het podium. „Een mooie
stem. Een heel muzikale man
om mee samen te werken. Ie
mand zonder sterallures. Een
aimabele artiest die ook zijn
onzekerheden heeft, ondanks
zijn jarenlange ervaring", somt
ze enthousiast op.
De Ierse zanger hoort het aan.
„Toen ik op nummer 1 stond in
de Engelse hitlijsten, liep ik
langs een spiegeltje en zag me
zelf staan. Alles is veranderd,
dacht ik, maar in feite ook niets.
Ik ben nog steeds dezelfde
man. Mijn kinderen hebben me
geholpen om met twee benen
op de grond te blijven staan.
Voor hen ben ik een vader,
geen artiest. Ik ben misschien
niet de beste man van de we
reld, maar wel een heel goede
vader."
Logan, de man van 'What's
another year' en 'Hold me
now1. Winnende liedjes uit de
jaren tachtig. Later schreef hij
ook 'Why me' voor landgenoot
Linda Martin. In Scandinavië
en Duitsland is hij nog altijd
een gevierde ster, bij ons
hoofdzakelijk bekend van die
songfestivalsuccessen.
Johnny Logan dus, Sean Sher-
rard voor vrienden en collega's.
Vijftig jaar inmiddels. Hij won
het songfestival in een tijd
waarin je daarmee nog wereld
beroemd kon worden. Logan
heeft gemengde gevoelens over
het festival. Na het succes volg
den diepe dalen. Toch is hij er
nog altijd trots op. „Ik heb er
wel 14 miljoen platen door ver-
door Maartje den Breejen
Amsterdam - De jury van de
Gouden Doerian 2005, prijs
voor de slechtste boek, ziet af
van de prijsuitreiking op het al
ternatieve Boekenbal 'Bal de
geweigerden'. Van de vijfkoppi
ge jury zijn door de aanhou
dende kritiek nog maar drie le
den over. Zo'n uitgedunde jury
komt niet geloofwaardig ge
noeg over om de prijs uit te rei
ken, aldus een verklaring.
Al sinds de instelling van de
Gouden Doerian, is de prijs
omgeven met relletjes. Vrij Ne
derland-redacteur Jeroen Vul-
lings trok zich terug uit de jury,
omdat er drie romans op de
longlist bleken te staan die hij
in VN nu juist had geprezen.
Vervolgens barstte de kritiek
los. Juryvoorzitter Michaël Zee
man werd door Leon de Winter
met Joseph Goebbels vergele
ken. Hanneke Groenteman
'spuugde op de grond op dat
hele initiatief van die Doerian'.
Freek de Jonge had het over
'Pubers...'.
De jury stapt nu 'ontgoocheld'
op. „Ook in literaire kringen
blijkt de onverdraagzaamheid
te heersen die in Nederland
steeds meer gewoon wordt."
Johnny Logan (midden) met de groep Airforce, v.l.n.r. Tony Neef, Stephan Stephanou, Laura Vlasblom en Brigitte Nijman. Publiciteitsfoto
kocht", stelt hij tevreden vast.
En hij kan het nog altijd niet la
ten. Hij schreef een liedje dat
dit jaar in de Nederlandse voor
ronde zat. Gezongen door on
der anderen Brigitte Nijman:
'How does it feel'.
„Het is geen nummer dat speci
aal voor het songfestival is ge
schreven", benadrukt Logan.
Hij laat een demo-versie horen
die hij zelf heeft ingezongen.
Hoe fraai de bewerking voor de
groep Airforce ook is, de Logan-
versie steekt er met kop en
schouders bovenuit. „Ik zing
het nummer ook zelf in de the
atershow", voegt hij toe. „Het is
speciaal voor dit orkest ge
schreven. Pas later is besloten
om het in te sturen naar jullie
voorronde."
De zoon van een Ierse tenor
was een outsider toen hij in
1980, net 25 jaar jong, arriveer
de in Den Haag voor het toen
malige songfestival. „De
Zweedse deelnemer, Tomas Le-
din, arriveerde in een lange le
ren jas met een hele entourage
om hem heen. Iedereen tipte
hem als winnaar. Ik weet nog
hoe teleurgesteld hij was na af
loop van het festival."
Zeven jaar later, in Brussel,
maakte Logan zijn favorietenrol
waar. „In 1980 was ik naïef, wist
ik niks. Zeven jaar later wist ik
precies wat ik deed. Alleen had
ik problemen met mijn stem.
Die had ik overbelast. Ik was
bang dat ik die hoge noten niet
zou halen. Maar mijn vader zei:
'God is met jou'. Hij had gelijk.
Ik had me niet gerealiseerd
hoeveel het me kostte om weer
op dat songfestivalpodium te
staan."
Inmiddels is hij door schade en
schande wijzer geworden. „Je
mag als zanger niet in paniek
raken. Dus moet je jezelf trai
nen. Want als je weet dat twee
tot driehonderd miljoen men
sen naar je kijken, komt die pa
niek. Je stem moet dan weten
wat er van haar wordt ver
wacht. Je hebt slechts drie mi
nuten de tijd. Als je jezelf dan
teleurstelt, duurt het heel lang
voordat je daar overheen bent."
Een nieuwe duik in het songfes
tival was niet iets dat bovenaan,
zijn wensenlijstje stond. Maar
nadat Logan het Orkest van de
Koninklijke Luchtmacht afgelo
pen seizoen hoorde spelen, was
hij meteen verkocht. „De war
me klank van dat orkest is ge
weldig. En wanneer krijg je nou
de kans om met 53 uitstekende
muzikanten een show te ma
ken?"
Het was wel wennen. „Het ver
eist een ander soort discipline
dan ik gewend ben", zegt de
Ier. „We trekken vijf maanden
met elkaar op. Zing je met een
band, dan kun je snel eikaars
fouten opvangen en verdoeze
len. Dat lukt met zo'n orkest
niet; je bent daar onderdeel van
een groter geheel."
Voor al zijn collega's in de show
heeft hij vriendelijke woorden
over. Brigitte Nijman, vertelt
hij, is een kwetsbare schoon
heid met een groot hart. Nij
man glimlacht. „Ik sta al elf jaar
in theatershows, maar vind het
geweldig om dit concert mee te
maken. We zijn goede vrienden
van elkaar geworden. Dat merk
je, denk ik, zodra we op de
planken staan."
'Songfestival in concert', 12
maart in de Stadsgehoorzaal,
Leiden; 18 maart, Nederlands
Congres Centrum, Den Haag.
theater recensie
Wijnand Zeilstra
Voorstelling: "Van mij mag het' van
en door Hetty Heyting. Gezien: 5/3,
Theater In de Muze, Noordwijk.
Ook Hetty Heyting doet mee
aan de cabaretmode die
voorschrijft dat de bezoekers
zo actief mogelijk bij de
voorstelling worden betrok
ken. Het is de vertrouwde
publieksparticipatie voorbij,
het heet tegenwoordig 'inter
actief theater'. In "Van mij
mag het' laat ze twee voor
beelden hiervan zien: het
één geslaagd, het ander be
denkelijk langdradig.
Het begint goed. Ze draagt
een doos met dierbare bezit
tingen die ze bij iemand in
bewaring wil geven. Ont
spannen pratend met ver
scheidene bezoekers geeft ze
haar motieven hiervoor aan
en onderwerpt ze potentiële
kandidaten aan een test. Wie
bijvoorbeeld geen oorlellen
heeft, valt af, want zulke
mensen zijn nu eenmaal niet
te vertrouwen. In een mum
van tijd creëert ze een sfeer
tje waarin menig bezoeker
zich geroepen voelt om met
haar in gesprek te gaan. Op
zulke momenten levert ze
puur vakwerk.
Maar - en dat is vreemd bij
'idei
>ed«
0S-.
idei
Hat's
)StC'
een dergelijke veelzi ujs|
professional - ze laa jg.
losse eindjes zitten. |n
beeld het verhaal va .„0
doos blijft toch een
hangen. Als na de
doos leeg blijkt te zi^yy
publiek kennelijk ni jje'r
opgepast heeft, volg rry
even gespeelde boo
maar verder gebeui D£JlJ
meer met het gegev g.j
mee ze aanvankelijl fer
hoge verwachtingeiLjjig
Dat het improvisere mf
mis kan gaan, bewij g.j
tweede deel van het ^ep
gramma. Een typetj ea^
ten tonele gevoerd; rry j
een journaliste die .{a|
grafie over Hetty Ha av
gaan schrijven. 'Het rpgp
werkt echter niet zc ,t»s
dus moet er het no^n
den verzonnen. Hel spoj
wordt uitgedaagd 0 g.j
bijdrage te leveren.
grafie over het meis m0|
voorstel van het pu mrr
'De Zilk' wordt stee spo|
en gekker. Maar he j q
duurt, en heeft al la spr-
grens van leuk over py'
voordat Hetty Heytr, mj
punt achter zet. Hi<
ze kritiekloos door. uw
Gelukkig is niet alle^n [jj
provisatie gebaseer^.
zingt een paar moo jg
die haar onmiskenb
schrijf- en acteertali
doen.
recensie jeugdtheater
Paulien Koopmans
Voorstelling: 'Als je blaft" door
Toneelschap Beumer en Drost Regie:
Gijs de Lange. Spel: Loek Beumer, Peter
Drost en René van 't Hof. Gezien: 5/3,
Leidse Schouwburg, Leiden.
'Als je blaft' is tot nu toe de
meest filosofische en tegelijk
meest platvloerse voorstelling
van Toneelschap B&D. De spe
lers grossieren in grappige
dooddoeners en het verhaal
gaat nergens over. Tegelijk stel
len Loek Beumer en Peter
Drost, met René van 't Hof in
een geslaagde gastrol, het we
zenlijke onderscheid tussen
mens en dier aan de orde. Want
mensen denken. En dieren
doen.
We zoomen langzaam in de
komst van leven. Beumer en
Drost vertellen: "Eerst was er
niets.' We horen klotsende gol
ven op de achtergrond. En met
hun opgestoken vingers ver
beelden de spelers de eerste le
vende wezentjes op aarde. Op
de rand van twee opstaande
houten schotten communiceer
den ze met geluiden en brabbe
len een taal die voor ons onver
staanbaar is.
Daarna volgen losstaande frag
menten uit het leven van mens
en dier. Behalve uitermate ko
misch zijn deze soms tamelijk
leiden - De omgeving mag dan
nog getooid zijn in winters wit,
de gevel van het Scheltemacom-
plex, aan de Oude Singel in Lei
den, toont sinds vrijdagavond
een bonte kleurenpracht. De ra
men veranderden voor eventjes
in een zee van kleurige graffiti,
dankzij 'Tagged', de projectie
van multimediakunstenaar
Geert Mul, in opdracht van Ste
delijk Museum De Lakenhal. Het
is het eerste kunstproject van
het Leidse museum in het voor
malige fabriekspand. De 'licht-
schow' is tot en met 20 maart el
ke avond tot middernacht te
zien. Op donderdag, vrijdag en
zaterdag is het Scheltemacom-
plex van 19.00 tot 22.00 uur ge
opend om het publiek gelegen
heid te bieden kennis te nemen
van ander werk van Geert Mul.
Foto: Mark Lamers
)uma
erich
De ro
angstaanjagend, netfherh
tuur dat is. Het decojeerb
en de dieren worden!^
mensengedaanten g^e|dl
We zien een geffustrirogr
denbezitter die zijn I/echi
geefs in een fotograft")'
se dirigeert. Achter evan l
deuren klinken de m;
luiden van slagers dij
sen slijpen.
Even later zijn we ge|$.W(
een nagespeelde nati031\
waarbij het ijzersterikhai
van de acteurs voüeC^J
recht komt. Een gproC 15.C
(Loek Beumer) vindtiente
'prooi'. Maar terwijlfe^
zijn gekookte eitje 0^3^
nadert een kleiner dks w
van 't Hof) van achtd" Er
dribbelt met omtrekt^
wegingen likkebaartlh'au
hem heen en slaat ops w
oplettend moment jfn"-1
toe. De boodschap
de natuur kent geeniso A
heid. Ook de vervelens. 1
vlieg die Van 't Hof l^p
perieur. Hij laat zien
sen dieren beschouv
re dieren eet je op. Lchau
dood. r-"j1
En hoewel de mens j,ön
dieren opstelt, beidei3.öi
blijven begrenst. Diépte
hun dingen doen zo^|r®
ten waarom. En metum
denken, al levert dateutsc
nig verheffends op.
we stompzinnige di
elkaar als: „Hè hè, ilterbe^
ik zit." 50 Hi
.30 H
(Neu
ibe
Nigh
1 05
:ht.
jNe
lia b.
Heul
:hau
Wes
muziek recensie
Lidy van der Spek
Concert: Amsterdam Sinfonietta,
concertmeester Candida Thompson,
m.m.v. Janine Jansen (viool) en Emanuel
Abbühl (hobo). Gehoord 473,
Stadsgehoorzaal, Leiden.
Drie gouden vliegen in één
klap: Amsterdam Sinfonietta,
Janine Jansen, én een spannen
der programma dan ons aan
vankelijk was aangezegd. Dat
belooft veel, en die belofte
wordt ruimschoots ingelost.
In Handels Concerto Grosso in
c worden we ook nog eens ver
gast op de hoboïst, Emanuel
Abbühl, geen onbekende bij
sm Sinfonietta. Soepel als slangen
ijl ontrolt zich bijna onmiddellijk
c een expressief, levendig duel
tussen viool en hobo, waar bei
den ongeschonden uitkomen.
Ook het Allegro wordt geken
merkt door vaart, rijkdom aan
kleuren, met een aangenaam
klappend piepklein klavecim-
beltje in de achterhoede. Largo
en adagio zijn niet meer dan
een opmaat voor de snelle de
len.
Bij uitzondering is het vrouwe
lijk deel van Sinfonietta in het
zwart gekleed. Als Janine Jan
sen ook in glanzend zwart op
komt dan lijkt de kleding hele
maal in de lijn te liggen van
Karl Amadeus Hartmann's
Concerto Funèbre. In het eerste
koraal spint Jansen in opperste
concentratie een ijle zijden
draad die plotseling verscheurd
wordt door een heftige inter
ruptie van het orkest. Even later
nog eens in een wrange, gena
deloze melodie die hangt aan
onbarmhartige harmonieën.
Hier laat Janine Jansen gaande
weg schriller, intenser van zich
horen in dramatische uithalen,
die uiteindelijk weer oplossen
tot een hulpeloze ragfijne lijn.
In het Allegro di molto valt ze
als een in het nauw gedreven
dier de agressieve orkestklank
aan. Met opgetrokken schou
ders ziet Jansen (mét Hartman,
in 1939) het onheil op zich af
komen, bijt fel van zich af, let
terlijk richting orkest. En toch
loopt het weer uit op een
kwetsbare lijn. Het tweede ko
raal sleept zich voort, viool en
orkest, voorbeeldig met elkaar
in balans als ying en yang. Ten
slotte uit elkaar gerukt in het
helse slotakkoord. Das ist Ent-
artete Kunst, volgens Hitier.
Als een vreugdevol (Wohr
Bachs Concert in c
en viool, meestal ala1^
ooiconcert gespeelcfoein-
solisten voeren in hflefrai
deel een felle, vermfcj*
loog die vooral doo^esc®
wordt getriggerd. InSdenl
zorgt het orkest ger|n die
plukkend aan de snïjjjj!^
ca) voor de harmor4gS.c
gang van de solistislHeu
spraak, waarin Jans?robe
meer aan timing dcLj-
nuel. In het allegro 1
kest, hobo en viool
pervitaal feest van. i
Amsterdam Sinfoniu
William Waltons 'Si
Strings' nogmaals hr
rende, lucide orkesjpg
zangerig thema vaiU,™',
geraakt door een tep van
van de soloviool (CPr®kJ;
Thompson) verand^en
opruiende, heftig sy
passages, die SinfoÜ>RD-
scherp aanzet. OokjW.oi
zingen en zwelgen
gestaan en meegez^ma.
het orkest dat opzv\tet he
weer uitsterft in eer Nac
zuchten van celli eif
Schitterende eensgfe wak
pressie en agressie |d. 12
het derde deel, allege n