Driekwart bajesklanten
gaat opnieuw in de fout
BINNENLAND 2
Training helpt gevangenen van de misdaad af
Overheden overtreden
bewust eigen regels
Hoogervorst ziet niets in nieuw
systeem voor donorregistratie
'Straffen alleen helpt niet'
Lam en geitenhok in één worp
Ex-gedetineerde beschuldigt cipier van smokkel
d sporthal
lijnen
letr Een sporthal in het
Opijnen is gistermor-
ebrand. Een persoon
mjiar het ziekenhuis om-
weel rook had inge-
esDe brand ontstond na
ie explosie. Over de
2 nvan die explosie is nog
eend.
lie i
walls vol
vrijdag 4 maart 2005
Agaten'
Vep - De huidige genera-
[russoftware biedt vol-
bescherming tegen
jrvirussen. Dat heeft de
watentenbond geconclu-
t een vergelijkend on-
Firewalls. die compu-
erdten beschermen tegen
uiablijken echter niet al-
idicht. „De geteste fire-
uden niet stand als de
br wordt aangevallen
la jaalde hackers en vi-
pipok de zogeheten Tro-
Quaarden die bijvoor-
langrijke gegevens uit
aar buiten smokkelen
ngjmetcriminelen, kun-
t(iinnenkomen", aldus
pen met
ïldiensten
- Ministeries moeten
net het scannen en di-
spreiden van kranten-
aan hun ambtenaren.
Ét de rechtbank in Den
Slist in een zaak die was
L Binnen door de geza-
Nederlandse dagbla-
legde een
>m van 1000 euro per
~èr ministerie dat het
liet nakomt. De dag
vers strijden al sinds
j betaling af te dwingen.
vers vinden namelijk
!5L^or de digitale knipsel-
1 geld mislopen.
~le rolt
__etwerk op
r De politie heeft in de
ftecht een xtc-netwerk
j. Ze nam dinsdag
Ictc-pillen, aanzienlijke
jfceden geld, grondstof-
iratuur, wapens en au-
*slag en hield zeven
|i aan. Dat maakte het
Ie korps gisteren be-
^amers
^lurgerd
terende - Surinamers moeten
worden een in-
stadjegsexamen af te leggen
pisa l Nederland willen
en J^at vindt D66-fractie-
^r Dittrich. Hij wijst er-
Tirinamers al Neder-
op school en veel
49 in de Nederlandse cul-
jeschiedenis.
n tijdens
n€ igerschap
trs verr w
eVM Ruim de helft van
die roken, doet dat
Jiterste*S Ze V00r ^Un
Mda^chap voor het eerst bij
HWiskundige komen. Toch
rocent van de rook-
1 plan te stoppen als ze
5 worden. Dat blijkt uit
Vzoek van KWF Kan-
Ijding onder ruim 1100
dat gisteren is gepu-
achten moord
"ir vast
iden - Drie verdachten
fioord op een Leeuwar-
kaas blijven langer vast
Jstitie in Leeuwarden
het voorarrest van
[dachten die hebben
|net negentig dagen. De
Srdachte blijft ontken-
hechtenis is met der-
01 verlengd. In januari
54-jarige exploitant
Nijlan in Leeuwarden
messteek in de hals
$|C 5^ven gebracht. In fe-
erden de drie verdach-
lehouden.
idpla;
grote oven
atorium Ede
't crematorium in Ede,
zomer open gaat,
iruimte ft extra grote oven voor
idel lijkkisten. Volgens
trzorging Yarden, ei-
dfrect al311 ^et nieuwe crema-
i. Het hokomt het steeds vaker
ant overledenen in een ex-
iSsnliml kist liggen, die niet in
beachv^aardoven past.
«qstraf voor
3n dreigmail
en**™»?De politierechter in
1tïjdetg heeft een 23-jarige
wegens be
te zien.0van minister Rita Ver-
^^jeemdelingenzaken en
aen''96je) veroordeeld tot een
van 150 uur. Ook
een voorwaardelijke
drie maanden. De
ld vorig jaar oktober
openbare biblio-
dreigmail voor Ver-
de WD-website.
amsterdam/anp - Bijna drie
kwart van de gedetineerden (73
procent) komt na zijn vrijlating
binnen zes jaar weer in aanra
king met Justitie. Bij jongeren
ligt dit cijfer nog hoger: 78 pro
cent. Dit blijkt uit een onderzoek
van het wetenschappelijk bu
reau van het ministerie van justi
tie, het WODC, dat binnenkort
zal worden gepubliceerd.
Minister Donner van Justitie
maakte de cijfers gisteren be
kend in Amsterdam op een
congres over het terugdringen
van recidive, herhaling van het
misdrijf. De bewindsman
noemde de cijfers onrustba
rend.
De cijfers hebben betrekking op
personen die in 1997 zijn ver
oordeeld. De effecten van het
programma Terugdringen Reci
dive, dat het ministerie van jus
titie in 2002 is begonnen, zijn
nog niet duidelijk.
De verwachting is dat dit pro
gramma, onderdeel van het
Veiligheidsprogramma van het
kabinet, het aantal ex-gedeti
neerden dat in herhaling vervalt
zal terugdringen.
Volgens Donner blijkt uit de
hoge recidivecijfers dat straffen
alleen niet helpt, evenmin als
meer of hoger straffen. Hij ver
wees daarbij naar cijfers in de
Verenigde Staten, waaruit blijkt
dat hogere straffen geenszins
leiden tot een verminderd aan
tal ex-gedetineerden dat weer
op het criminele pad beland.
Met het programma Terugdrin
gen Recidive, dat het ministerie
uitvoert met het gevangeniswe
zen en de reclassering, heeft
Justitie ingezet op een gediffe
rentieerde aanpak, die neer
komt op reïntegratie van ex-ge
detineerden en gedragsveran
dering. Daartoe zijn nieuwe
methoden en werkwijzen ont
wikkeld. Een daarvan is RISc,
een zogeheten diagnose-instru
ment waarmee problemen van
individuele gedetineerden die
leiden tot crimineel gedrag in
kaart worden gebracht. Op ba
sis van zo'n diagnose bekijkt de
reclassering of een gedetineer
de geschikt is voor een re'ïnte-
gratietraject.
Justitie introduceerde vorig jaar
een nieuwe maatregel voor
veelplegers. Zij kunnen volgens
die maatregel, de zogeheten
ISD-maatregel, twee jaar wor
den opgesloten. Tijdens hun
detentie komen zij, indien ge
schikt, in aanmerking voor een
reeks behandelingen die erop
zijn gericht hun (criminele) ge
drag te veranderen. In Amster
dam en Den Haag heeft de
Van alle veroordeelde criminelen gaat driekwart na het uitzitten van hun straf opnieuw in de fout.
Foto: CPD/Cees Mooij
rechter onlangs een aantal no
toire veelplegers de ISD-maat
regel opgelegd.
Donner benadrukte het belang
van nazorg voor ex-gedetineer
den. Daarbij zijn tal van zoge
noemde ketenpartners bij be
trokken, van Justitie tot ge
meentelijke- en zorginstellin
gen.
Vorige week heeft de minister
afspraken gemaakt met de vier
grootste gemeenten over na
zorg voor veelplegers, zoals
scholing en woonbegeleiding.
door Jaco van Lambalgen
Amsterdam - Een groot deel van de gevange
nen zal ook in de toekomst weer de fout in
gaan. Maar dat kunnen er veel minder worden.
Justitie voert de komende jaren een nieuw pro
gramma in om van gevangenen bravere bur
gers te maken. Deskundigen uit Canada en
Groot-Brittannië praten hun Nederlandse colle
ga's deze week bij op een congres.
„Van de mensen die nu in de gevangenis zit
ten zien we verreweg de meesten binnen een
aantal jaren terug wegens een ernstig delict.
In vijf jaar tijd is dat zo'n 60 tot 70 procent,"
zegt Bart van der Linden. „Maar dat percen
tage kan behoorlijk teruggedrongen worden."
Van der Linden is projectleider van program
ma Terugdringen Recidive van het ministerie
van justitie. De komende jaren moeten alle
gevangenissen en de reclassering een nieuwe
aanpak invoeren om ervoor te zorgen dat
minder criminelen op herhaling gaan. Want
de huidige situatie verdient geen schoon
heidsprijs. „Er zijn 130 verschillende pro
gramma's," schetst Van der Linden. „Nu heb
ben alle gevangenissen hun eigen aanpak,
waarbij het maar net van hun afspraken met
reclassering en gemeenten afhangt hoe ie
mand wordt opgevangen. Wij willen terug
naar acht basistrainingen."
Nieuw is dat de verschillende problemen ge
structureerd worden aangepakt. Zo zal straks
van alle gevangenen een zorgvuldige diagno
se gemaakt worden; waarom zij voor de mis
daad kiezen en wat het risico is dat zij dat
blijven doen. Van der Linden: „Veel crimine
len hebben een gekleurd beeld van de maat
schappij die zij de schuld geven van hun ge
drag. Als zij maar meer geld hadden, of een
baan konden krijgen dan hoefden ze immers
geen misdrijven te plegen. Het aanleren van
de eigen verantwoordelijkheid en het trainen
van andere denkpatronen is een vast onder
deel van de training." „Maar het gaat ook
heel praktisch om de behandeling van versla
ving, het vinden van werk en onderdak, en
het omgaan met je huisbaas en de buren." El
ke training wordt specifiek afgestemd op de
individuele gevangene.
Die opzet is afgekeken van het buitenland.
„Canada loopt al jaren net even voor op ons.
Daar blijkt dat het aantal gedetineerden dat
terugvalt door een gerichte aanpak met zeker
tien procent verminderd kan worden. Dat
lijkt misschien niet veel. Maar volgens Brits
onderzoek verdient iedere euro die in dit pro
gramma gestoken worden zich vier keer terug
omdat er minder misdrijven gepleegd wor
den."
„Tien procent minder recidive is heel aan
zienlijk," betoogt J. Bonta, directeur onder
zoek Gevangeniswezen en Reclassering in Ca
nada. „Dat kan oplopen tot dertig procent.
Dat is een grote afname in criminaliteit en
dus ook van mensen die daar slachtoffer van
worden. Een training slaat niet bij iedereen
aan, net zoals niet iedereen op school zijn
wiskunde haalt. Bovendien is de nazorg be
langrijk, iemand die terugkeert in de maat
schappij moet zijn nieuwe vaardigheden kun
nen oefenen en een beetje geholpen wor
den."
Daar ontbreekt het in Nederland nogal eens
aan. Het komt geregeld voor dat gevangenen
die vrijkomen geen enkele begeleiding meer
krijgen. Dat moet veranderen, benadrukt Van
der Linden. „Gemeentelijke diensten en zorg
instellingen, zoals de verslavingszorg, moeten
meewerken. Het klinkt allemaal heel logisch,
maar het moet wel van de grond komen."
Tegelijk mogen daar geen wonderen van ver
wacht worden, waarschuwt Van der Linden.
„Sleutelen aan gedrag kost eenmaal tijd. Het
is heel moeilijk om ingesleten gewoonten af
te leren. Een training duurt minimaal drie
maanden. Mensen moeten dus een redelijke
tijd vastzitten om mee te doen. „Van de
30.000 tot 40.000 gevangenen zitten de mees
ten maar één of twee maanden vast. Wij gaan
ervan uit dat jaarlijks zes a zevenduizend
mensen voor een anti-recidivetraining in
aanmerking komen.
Slechts een klein deel van de criminelen is
onverbeterlijk, benadrukt Bonta. „Dan heb je
het over ernstig gestoorden of psychopaten.
Dat is niet meer dan tien procent. Ik ben er
van overtuigd dat je de rest door trainingen
een heel eind kunt bijsturen."
Politici als Geert Wilders pleiten vooral voor
strengere straffen. Ook in Canada ligt de re
classering onder vuur van politici die de op
lossing zoeken in langer straffen. „Uit onder
zoek is nooit gebleken dat dat helpt," zegt
Bonta. „Daar komt bij dat de meeste mensen
na verloop tijd toch terugkeren in de maat
schappij. De vraag is of je wilt dat ze beter te
rugkeren."
Uitvoering te duur of niet haalbaar
winssen - Volgens boer Marius Willems uit Winssen is het een wereldprimeur: een van
zijn ooien bracht in één worp een lammetje én een geitenbokje ter wereld. De Boer liet
afgelopen herfst schapen en geiten in dezelfde wei lopen. Dat zou de oorzaak zijn van
de bijzondere geboorte. Volgens Willems hebben verschillende wetenschappers ge
zegd het geitenbokje te willen onderzoeken.
Foto: ANP
den haag/gpd - Gemeenten,
provincies en het rijk overtre
den met grote regelmaat hun
eigen regels. Dat varieert van il
legale bomenkap en het nege
ren van brandveiligheidsvoor
schriften tot illegale afvallozin-
gen en de opslag van gevaarlij
ke stoffen. Meestal worden re
gels bewust geschonden, om
dat de uitvoering te duur of on
mogelijk is.
Dat blijkt uit het onderzoek
'Overtredende overheden'.
„Overheden hebben een blinde
vlek voor hun eigen regelge
ving", constateert onderzoeks
leider Leo Huberts. Hij is hoog
leraar bestuur en organisatie
aan de Vrije Universiteit in Am
sterdam.
Het onderzoek is uitgevoerd in
opdracht van de Stuurgroep
Handhaven op Niveau, waar
van oud-burgemeester Rein
Welschen van Eindhoven voor
zitter is. De werkgroep is in
2000 in het leven geroepen
door de rijksoverheid om de
handhaving van wetten en re
gels in Nederland te verbeteren.
Uit het onderzoek blijkt dat
ernstige misstanden zeldzaam
zijn.
Toch begingen overheden in de
periode 1999-2002 in totaal 552
strafrechtelijke overtredingen.
In 60 procent van de gevallen
ging het om overtredingen op
het gebied van milieu en na
tuur. Volgens Huberts is het
aannemelijk dat de gevonden
overtredingen nog maar het
topje van de ijsberg zijn. Over
heden worden zelden vervolgd;
het openbaar ministerie doet
de meeste zaken af met een
boete.
Meestal schenden overheden
bewust de regels. Verder speelt
ook onwetendheid, gebrek aan
deskundigheid of tegenstrijdig
heid van regels een rol. Daar
naast zijn ambtenaren het soms
niet eens met bepaalde regelge
ving.
Dat ernstige misstanden inci
denten zijn betekent volgens
Huberts niet dat relatief on
schuldige overtredingen wegge
wuifd moeten worden. „Het
overtreden van regels kan grote
gevolgen hebben voor burgers
of een bedrijf dat wacht op een
vergunning of subsidie. Boven
dien tast onzorgvuldigheid het
vertrouwen in de overheid
aan."
Opvallend is dat uit het onder
zoek blijkt dat bestuurders en
ambtenaren vinden dat de
overheid zich beter aan de re
gels zou moeten houden dan
burgers en bedrijven. De prak
tijk wijst anders uit, stelt Hu
berts. Zo komt het voor dat
overheidsgebouwen niet aan de
eisen voor brandveiligheid vol
doen of dat overheden de regels
voor aanbestedingen niet goed
toepassen. Organisaties die de
regels moeten handhaven, zo
als inspecties, letten bovendien
minder strikt op de naleving
door overheden dan door bur
gers en bedrijven.
Voorzitter Rein Welschen van
Handhaven op Niveau zegt niet
verrast te zijn door de resulta
ten van het onderzoek.Volgens
de oud-burgemeester van Eind
hoven vergeten overheden niet
alleen zichzelf te controleren,
maar is het vaak ook 'not done'
om elkaar op missers aan te
spreken.
'Bewaker gaf mij mobiele telefoon'
den haag/anp - Minister Hoo
gervorst (Volksgezondheid) ziet
niets in een nieuw donorsys
teem waarbij iedere Nederlan
der automatisch donor wordt,
tenzij hij of zij vastlegt dat niet
te willen. Dit zogenoemde Ac
tief Donor Registratiesysteem
(ADR) gaat volgens hem tiental
len miljoenen euro's kosten.
Het levert weinig nieuwe or
gaandonoren op.
De minister beloofde de Twee
de Kamer snel brieven te sturen
waarin hij zijn standpunt met
cijfers onderbouwt. De SP,
PvdA, Christenunie, LPF, D66,
GroenLinks en de groep Lazrak
zijn wel voorstander van dit
nieuwe systeem.
In theorie zouden zij bij de
stemmingen volgende week
een nipte Kamermeerderheid
kunnen halen. De tegenstan
ders WD, CDA, SGP en groep
Wilders hebben samen 74 van
de in totaal 150 Kamerzetels.
Binnen de PvdA en de LPF zijn
nog enkele fractieleden aan het
twijfelen en de SP heeft een ziek
Kamerlid. De kans is groot dat
de tegenstanders om een
hoofdelijke stemming vragen
dinsdag en dan hoeft er maar
één dissidente stemmer bij de
voorstanders te zijn of de Ka
mermeerderheid sneuvelt.
Volgens het plan van de SP en
de ChristenUnie komt er eerst
een grote landelijke campagne,
waarbij ook analfabeten niet
worden vergeten. Daarnaast
krijgen burgers elke keer als ze
op het gemeentehuis komen,
de vraag voorgelegd of ze nog
steeds donor willen zijn. Dat
gebeurt bijvoorbeeld bij verlen
ging van het paspoort of rijbe
wijs. Uiteindelijk houden nabe
staanden het laatste woord.
Nu is het systeem precies om
gedraaid. Mensen die hun orga
nen na overlijden willen af
staan, moeten zich als donor
registreren. Ziekenhuizen, art
sen en patiëntenorganisaties
zijn fel voorstander van het
ADR-systeem. Zij denken dat
het wel degelijk helpt tegen het
tekort aan orgaandonoren.
arnhem/anp - Een 51-jarige ex-gedetineer
de heeft gisteren voor de rechtbank in Am-
hem onder ede verklaard dat een cipier van
de gevangenis in Arnhem-Zuid tegen beta
ling voor hem een mobiele telefoon de ge
vangenis binnensmokkelde. De 46-jarige
cipier wordt ervan verdacht dat hij voor ge
vangenen tegen betaling drank, eten en
mobiele telefoons regelde. De cipier ont
kent.
De zaak tegen de bewaker kwam aan het
rollen nadat de rijksrecherche een onder
zoek had ingesteld naar aanleiding van de
gijzeling van officier van justitie B. van der
Krabben in 2003 in het Arnhemse gerechts
gebouw. De officier werd urenlang gegij
zeld door een Albanese gevangene. Bij de
bevrijding schoot de politie de gewapende
Albanees dood.
De gijzelnemer zat destijds in de gevange
nis in Arnhem-Zuid. Tijdens onderzoek in
deze gevangenis naar de herkomst van het
wapen, stuitte de recherche op mogelijke
corruptie door cipiers. Daar werd vervol
gens apart onderzoek naar gedaan.
De ex-gedetineerde vertelde de rechters dat
hij in het voorjaar van 2001 in de gevange
nis in Arnhem-Zuid tweeënhalve maand in
beperking zat. In die tijd had de cipier hem
beloofd dat hij een mobiele telefoon voor
hem zou regelen. De gevangene moest
daarvoor 500 gulden betalen. Er werd een
afspraak gemaakt dat zijn vriendin het geld
aan de cipier zou overhandigen. Korte tijd
later kreeg de gevangene de telefoon. Maar
hij had er maar kort plezier van, want na
twee dagen raakte de batterij leeg. De cipier
zou ook twee flessen Bacardi voor hem
hebben binnengesmokkeld.
Uit onderzoek van de recherche bleek bo
vendien dat de telefoonnummers van zo
wel de mobiele als de vaste telefoon van de
gedetineerde stonden ingeprogrammeerd
in de telefoon van de cipier. De ex-gedeti
neerde zei hiervoor geen verklaring te heb
ben. Hij had de cipier nadien niet meer ge
sproken. Hij bevestigde wel dat hij de cipier
herkende als degene die voor hem de goe
deren binnensmokkelde.
De advocaat van de cipier, P. Noppen, zei
het vreemd te vinden dat er geen getuigen
zijn. Ook herinnerde hij de rechters eraan
dat de man zijn verklaring onlangs nog af
zwakte bij de rechter-commissaris. De ex-
gedetineerde gaf dat laatste toe. Dat had hij
gedaan omdat hij destijds toch wel blij was
met de telefoon. Maar nu hij onder ede
stond, wilde hij geen meineed plegen. „Dat
is het me allemaal niet waard."
Op 19 mei wordt de strafzaak voortgezet.
