REGIO
'Voeten weerspiegelen het lichaam'
Lang weekeinde Barcelona
VRAAG
els, één van de beste voetbaltrainers die Nederland ooit
jyld, is gisteren overleden. De dood van de markante Am-
J sterdammer laat wei-
is kneep meneer n|g sporters onbe-
r y roerd. Navraag bij
Q]ClS 6CÏI OOgJC tOe Leiderdorper WIM
RIJSBERGEN (op de
je van links op de achterste rij), die in 1974 onder leiding
tot grote hoogten steeg tijdens het wereldkampioen-
|^4al in Duitsland.
aan voetbaltrainer Rinus Michels te danken?
brq geluk gehad dat meneer Michels, zoals ik hem altijd
de£t in mij zag zitten. Met Arie Haan vormde ik in 1974
fedfi de verdediging van het Nederlands elftal. Op zijn
^tichels het geluk dat hij gebruik kon maken van een
^Mchting voetballers. Wel ging hij altijd rechtlijnig te werk,
'feijnmigen zelfs rücksichtlos. Voetballers die hij naast het
ijk)ook toppers las Piet Keizer en Sjaak Swart, moet hij wel
t hfr gedaan. Maar ja, zachte heelmeesters maken stinken-
ial\."
'PC
"gfc
deE
ok$
He it
'k
0°
n a
'hou karakteristiek aan Michels?
'.ziq was hij zijn tijd vooruit. Hij had vooral oog voor team-
f rriij kon op de training een bullebak zijn, maar als wij kat-
f.Poithaalden kneep hij ook wel eens een oogje toe. Ook
bnmoet, net als een voetballer, proberen te overleven. Dat
m fels meestal goed, al heeft hij in zijn Duitse periode ook
•teite fase gekend."
ren
'an uw contacten met Michels na uw actieve voetballoop-
het
feontmoeten we elkaar en dan ging het gesprek algauw
isbal. Voor mij bleef hij altijd meneer Michels, als voetbal -
1 kn vakman en daarnaast een sociale man. Op feestjes
zetms te zingen en kon hij helemaal uit zijn dak gaan."
cuh
heeeng heeft u bij de begrafenis van Michels?
oatia nog niet precies. Ik vermoed dat de KNVB (voetbal-
t Vctie komt. In dat geval ben ik zeker van de partij."
wo
1 andere kant van Michels: zijn bijdrage aan reclame -
'..hls de bekende ontbijkoekreclame. Wat vond u daar-
\m
<k her welke reclame het gaat, al kijk ik lang niet elke avond
intichels was nooit in beeld, maar leende wel zijn markan-
gror de commercial. En hij deed het niet om er zelf beter
1 dden, want hij vroeg er helemaal geen geld voor. Dat vind
rawerdienste van hem."
Jai
•arbrouwer de Koning archieffoto: ANP
k et
trijD, dinsdag 4 maart
ide
iT - Wie van mooie klassieke
in lidt en combinaties van rok,
lensje of vestje ideaal vindt, kon
ld, ar hart ophalen bij de show
aelk Beekman in de Beukenhof in
vc. De show was bestemd voor
celan rond de dertig die zich fi-
ortel wat kunnen veroorloven,
apijzen liegen er niet om. Foto:
>r dsch Dagblad
tae
pskze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
j pO (afdruk van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op gironummer
1 Z,HDC Media b.v., Postbus 2, 1800 AA Alkmaar, onder vermelding van
lacilad, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante betaling aan
v;tn het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto
binnen drie weken thuisgestuurd.
ïlh..
stri
ide
ifdi
T. Klein en H. de Wit
dl Bdirectie.hdcuz@hdc.nl
00jactie: Jan Geert Majoor,
^fiaan Brandenburg
loiltl: redactie.ld@hdc.nl
kar
4
OIÏC82, Leiden, tel 071-5 356 356
radius 54,2300 AB Lelden,
sn van de receptie zijn:
met donderdag
COLOFON
Leidsch Dagblad
per1
eV
1 te
ns bs 356 415
;is a°7i-5 356 32s
n overlijden, geboorte, jubilea
—Ieberichten, desgewenst met
tiding, via www.hdcmedia.nl of
•|lieberichten@nhd.hdc nl
F Jjail fax 072-5196696, tel 072-
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
Voor zaterdagabonnementen geldt €0,60 per
zaterdag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 0800-1711 .(gratis).
Mobiel: 072 - 5196800.
ma t/m vr: 07.30-17.00 uur; za: 08 00-13.00 uur
(als op zaterdag voor 12.00 uur wordt gebeld,
wordt de krant dezelfde dag nabezorgd. Wie
tussen 12.00 en 13.00 uur belt, ontvangt de
krant op maandag.)
OPZEGGEN
Opzeggen van abonnementen: uitsluitend
schriftelijk, uiterlijk één maand voor afloop van
de abonnementsperiode, ta v. afdeling
lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar
Voor leveringsvoorwaarden abonnementen zie
www.leidschdagblad.nl of KvK-nummer
37014187.
•RKOOP
OPht
Vf366i
va# 023-5150 543
:°f'3677
andel: 071-5 356 300
i kunnen contact opnemen
1 M36
ncf
"96800
(acceptgiro)
1 aut. ine.)
'j €216,90
•ijls een machtiging verstrekken
lJTisch afschrijven van het
s l4ld ontvangen €0,50 korting
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
cq. de betreffende auteur
G HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen
HDC Media BV is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over voordeelaanbieding
en te geven, zowel door onszelf als door
derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt
u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar
"«JIT DE ARCHIEVEN
ini
kel\
Vrijdag 4 Maart
'^illerlei omstandigheden (o.a. een noodzakelijke uitbreiding
Tifabriek „Ouderzorg") zijn oorzaak, dat het Leids Die-
^de Van der Valk Boumanweg te Leiderdorp tegen het einde
'zal moeten verdwijnen. Terwijl de plannen voor een nieuw
e% portefeuille zijn en een grondkapitaal van ruim 24.000
wezig is, wacht het bestuur van
Leiden van de Ned. Vereniging
=rningvan Dieren nog steeds op
ie Leiderdorp, die een terrein
jouw moet aanwijzen. Deze be-
[yededeling deed gisteravond de
in de Leidse afdeling van bo
de vereniging, de heer A. S.
Tijdens de in ,,Oud-Hortuszicht"
-1- aarvergadering.
vrijdag 4 maart 2005
Dove therapeute 'assisteert' in verloskundigenpraktijk Voetreflexzonebehandeling voor zwangere vrouwen
Anne Loos: „Door bepaalde punten op voeten, handen of oren te stimuleren, gebeurt er iets in het lichaam. Dat is ook wetenschappelijk bewezen." Foto: Mark Lamers
Een alternatief therapeut die intensief
samenwerkt met reguliere zorgverle
ners. Dat was vroeger ondenkbaar.
Tegenwoordig zie je zo'n combinatie
vaker ontstaan. De arts, verloskundige
of psycholoog stelt zich ruimdenkend
op en de alternatieve therapeut biedt
een aanvulling op de 'gewone' zorg.
Bij de verloskundigenpraktijk Wereld
kind in Alphen aan den Rijn is daarvan
een mooi voorbeeld te zien. Anne
Loos is elke vrijdag in de praktijk te
vinden om (voet)reflexzonetherapie
te geven. Vanaf april geeft ze ook les
in babymassage.
Voeten, handen en oren zijn een
verkleinde weerspiegeling van het
hele lichaam, legt Loos (37) uit.
„Hoe het precies werkt is nog steeds
niet duidelijk, maar door bepaalde
punten op voeten, handen of oren te
stimuleren, gebeurt er iets in het li
chaam. Dat is ook wetenschappelijk
bewezen." Net als de acupunctuur
maakt de (voet)reflexzonetherapie
gebruik van dit effect.
Vol passie vertelt de Alphense thera
peute over haar vak. Haar manier
van spreken verraadt niet dat Loos
nagenoeg helemaal doof is. „Ik was
negentien jaar toen ik werd getroffen
door een hersenvliesontsteking. Dat
heeft me mijn gehoor gekost. Het
was een vreemde en intense erva
ring. Van het ene op het andere mo
ment raakte ik mijn gehoor kwijt.
Daarmee was ik op slag volwassen.
Links kan ik nog wel iets opvangen,
daar gebruik ik een gehoorapparaat
voor. In een gesprek maak ik vooral
gebruik van üplezen. Ik heb mezelf
dat aangeleerd toen ik nog met die
hersenvliesontsteking in het zieken
huis lag. Ik liet iedereen opschrijven
wat hij of zij zei. Dan moesten ze het
van mij nog een keer herhalen zodat
ik me de bewegingen van de lippen
kon inprenten."
„Ik hield van dansen, dat was mijn
leven. Jaren achtereen heb ik nog
kunnen assisteren bij stijldansen.
Maar het werk in de zaal begon me
toch op te breken. Het kostte zoveel
energie om overeind te blijven. Dat
gehoorapparaat versterkt elk geluid
je. In een volle zaal word je daar he
lemaal gek van."
„In de loop der tijd ben ik steeds
meer de diepte ingegaan, besef ik
nu. Niet de kwantiteit maar de kwa
liteit is voor mij belangrijk. Voordat
ik mijn gehoor verloor, was ik toch
een soort zieltje zonder zorgen, een
beetje feestbeest. De opleiding tot
reflexzonetherapeut heeft me voor
goed op het pad van de innerlijke
verrijking gezet."
Reflexzonetherapeut is geen be
schermd beroep. Wie een simpele
introductiecursus heeft gevolgd, kan
zich al reflexzonetherapeut noemen.
Loos heeft jaren gestudeerd voordat
zij met haar praktijk voor comple
mentaire (aanvullende) therapie be
gon. Ze is lid van de Vereniging van
Nederlandse Reflexzone Therapeu
ten. De VNRT is een beroepsvereni
ging die uitsluitend gekwalificeerde
mensen toelaat. De licentieleden
hebben stuk voor stuk een gedëgen
opleiding genoten en zijn verplicht
twee bijscholingsdagen per jaar te
volgen. „Dankzij brancheverenigin
gen als de VNRT wordt het kaf van
het koren gescheiden. Helaas telt de
alternatieve hulpverlening nog
steeds te veel charlatans.
De Alphense volgde een hbo-oplei-
ding aan de Haagse Academie voor
Natuurgeneeswijzen. „Daarna bleef
ik doorstuderen. Ik dacht dat ik wel
genoeg in de boeken had gezeten,
maar ik bleef enthousiast. Zo heb ik
me verdiept in reflexzonetherapie
voor zwangere vrouwen." Een mas
sage van de voeten kan de aanstaan
de moeder verlichting brengen. „Bij
obstipatie, bijvoorbeeld, een veel
voorkomend probleem tijdens de
zwangerschap, boek ik goede resul
taten. Ook bij een pijnlijke rug helpt
de therapie goed. Net als bij stress,
waarvan sommige zwangere vrou
wen flink last kunnen hebben. In fei
te help ik het lichaam zichzelf in
evenwicht te brengen."
„Ik ben geen wonderdokter. Na vier
behandelingen weet ik of de thera
pie aanslaat. Bespeur ik geen enkele
verandering, dan houd ik ermee op.
Bij twijfel stuur ik altijd door, ik ga
niet voor arts spelen. Ik heb me vier
jaar lang in anatomie, fysiologie en
pathologie verdiept. Dus ik kan wel
communiceren met medici. Ik be
grijp waarover artsen of verloskundi
gen het hebben wanneer ze een pro
bleem bespreken. In Noord-Brabant
zijn verloskundigenpraktijken te vin
den waar reflextherapeuten en
vroedvrouwen al langere tijd samen
werken. Daar zijn ook protocollen
opgesteld. Ik zie mijn werk als een
mooie aanvulling op de reguliere be
handeling. Jammer is wel dat Zorg
en Zekerheid, waar de meeste men
sen uit onze regio ziekenfonds ver
zekerd zijn, voetreflexzonetherapie
niet vergoedt. Terwijl Eindere zorg
verzekeraars dat wel doen. Dan
moet de therapeut overigens wel lid
van de beroepsvereniging zijn. 'Het
interesseert me niet hoe je beter
wordt, als je maar beter wordt', is
het uitgangspunt van de maatschap
pijen die de alternatieve behandelin
gen wel vergoeden. Alle zorgverzeke
raars zouden zo moeten denken."
Mensen zijn vrij om de alternatieve
methode te kiezen, als aanvulling op
de 'gewone' begeleiding van de ver
loskundigen van Wereldkind. Wie
juist vertrouwen heeft gekregen in
aanvullende therapieën kan bij We
reldkind na de bevalling door met
een cursus babymassage die Loos
vanaf april geeft. „Shantala massage:
een ritmische lichaamsmassage voor
baby's die in India van moeder op
dochter wordt doorgegeven. Door
een baby regelmatig te masseren
worden de zintuigen van het kindje
geactiveerd en verbetert het slaap-
en eetritme. Ook kunnen eventuele
darmkrampjes gemakkelijker wor
den opgevangen. Baby's die veel
huilen of onrustig zijn, worden
dankzij de massage ontspannen."
Nancy Ubert
Voor haar praktijk maakt Anne Loos
het liefst afspraken via e-mail:
a. tuijnloos@tiscali. nl
TUSSEN PEN EN PAN
Mijn leven is niet saai. Vijf kinderen (Fré, Marc, Sam,
Fleur, Olivier) in de leeftijd van 13 tot 24 jaar en mijn
man (Theo) zorgen voor veel leven in de brouwerij. Vier
dagen in de week ga ik naar de redactie van deze krant.
Of ik trek op zoek naar nieuws en achtergrondverhalen
de regio in. Een ingewikkeld bestaan? In 'Tussen pen en
pan' bericht ik er wekelijks over.
Boven op een berg in
Barcelona moeten we
ontdekken dat onze zoon
verliefd is. „Dat is na
tuurlijk de verklaring
voor zijn wisselende
stemmingen afgelopen
week", roep ik onmiddel
lijk. Een zekere Roos
meldt via een smsje op
Theo's mobiel dat zij
hoopt dat ons kind nog
beltegoed heeft. Met een
kusje sluit ze af. We on
dernemen geen actie. We
zijn niet zo handig met
dat apparaat en we heb
ben gelukkig geen kinde
ren bij ons, die voortdu
rend denken dat ze iets
missen als ze niet iets te
rugsturen. Een verade
ming. We kunnen doen
en laten wat we willen.
We hoeven niet te wach
ten bij winkels, we kun
nen veel lopen en hoe
ven niet voortdurend te
denken aan versnaperin
gen. Na een periode van
zeven jaar zijn we weer
eens alleen, helemaal al
leen, een paar dagen
weg. Het voelt als een
test. Is ons huwelijk nog
bestand tegen ons twee-
en?
Op de heetste dag vorig
jaar augustus besloot ik
om afgelopen weekeinde
naar Barcelona te gaan.
In een opwelling. Met
Theo en zonder kinde
ren. Onze personeelsver
eniging had een leuke
aanbieding. Zo'n aanbie
ding waar ik avontuurlij
ke jonge yuppen vaak
over hoor. Vliegen vanaf
Eindhoven, landen in Gi
rona en dan met de bus
naai Barcelona. Vrijdag
nog voor het krieken van
de dag weg en zondag
nacht weer terug. Drie
dagen genieten van een
stedentripje door een
gunstige tijdsplanning.
Dat leek mij ook eens
wat. Terwijl in Amster
dam een diamantroof
wordt voorbereid, staan
wij in de rij om door de
beveiliging te gaan. De
marechaussee neemt zijn
taak hier in het Zuiden
uiterst serieus. Zelfs
schoenen moeten uit om
de detectorpoortjes niet
te laten afgaan. We voe
len ons echte reizigers.
Een paar uur later staan
we in een prachtige sub
tropische tuin van een
oud klooster. De oude
cellen van de monniken
zijn omgetoverd tot basic
kamers. Wij leggen ons
valies in de kast en ver
trekken naar het karakte
ristieke hoofdgebouw
voor een lunch, die bij de
trip is inbegrepen. In de
eetzaal valt alles van mij
af. De geur van een rijk
gesorteerde paella en de
wijn die al op tafel staat
geven direct het goede
levensritme. Ik breng de
ze dag verder zwevend
door. Ik denk nergens
meer aan. De toeristische
buslijn laat alle mooie
punten van de stad zien.
We bewonderen Gaudi
en zijn Casa Mila, kijken
naar de barokke en de
modernistische architec
tuur, proeven de sfeer op
de Ramblas en genieten
van de vele soorten tap-
as. Geen kind komt hier
tussen.
Tegen twaalven - we zijn
dan zo'n twintig uur op -
liggen we met de voeten
tegen elkaar. De kamer
uit vroeger tijden laat al
leen maar bedden in de
lengte toe. Niet erg, door
deze Spartaanse opstel
ling val ik als een blok in
slaap. Als Theo tegen
achten de rolluiken om
hoog trekt, belooft het
een prachtige dag te wor
den. Een blauwe lucht
met een volle zon wijst
ons zonder moeite de
weg naar de terrassen.
Hoewel de inwoners van
de stad nog met bont
mutsen en dikke jassen
rondlopen, hebben wij
het warm in onze fleece-
jacks. We lopen heuvel
op heuvel af, we bezoe
ken de Sagrada Familia
en dalen af naar de Goti
sche wijk met de immen
se kathedraal. We belan
den daar in een ouder
wetse koffietent. Een gro
te pan warme dikke cho
colade wordt in kommen
geschept. Het is niet be
doeld om te drinken,
zien we. Geroutineerd
dopen we de koekjes,
cakes en croissants erin.
Ik lik de vingers erbij af.
Het is zalig.
In de middag zitten we
op een terras in de oude
wijk Ribera. Het is aange
naam toeven. We kijken
naar het leven buitens
huis en genieten van de
vishapjes. De Catalanen
zijn rustig en vriendelijk.
Ze weten ons te behagen
met een goede service en
vriendelijke opmerkin
gen. Is het hier beter dan
in Amsterdam? We den
ken van wel. De rest van
de middag duiken we on
der in het Picassomuse-
um. 's Avonds eten we in
een oud pakhuis. We
praten over ons leven en
werk. We hebben geen
gebrek aan gespreksstof
en voelen ons absoluut
geen stoffig paar. Of het
moeten onze spieren zijn
die na twee dagen stap
pen gevoelig kronkelen
als we het restaurant ver
laten. Het lichaam is nog
niet helemaal berekend
op het kinderloos zijn.
Weer heerlijk geslapen.
Zondag is het nog war
mer. Na een vroege wan
deling door het Pare
Güell op naar het strand.
Met de metro gaat dat
gesmeerd. Als wij al ach
ter het tafellinnen zitten,
ontwaakt Barcelona op
skeelers, skateboards en
fietsen. Ik begin me een
yup te voelen. Er gebeurt
iets vreemd. Ik ga zomaar
bellen met het thuisfront
omdat ik ze wil laten we
ten dat we in de zon zit
ten onder wuivende pal
men aan het strand met
zicht op de zee. Geen ge
hoor. „Er is niemand
thuis," zeg ik teleurge
steld tegen Theo. Hij
denkt dat ze nog lekker
in bed liggen na de zater
dagse uitgaansavond.
Aan wie moet ik dit ge-
luksgevoel dan laten we
ten?"
Zondagnacht of beter ge
zegd, maandagmorgen
arriveren we tegelijk met
de krantenjongen. De
kinderen slapen nog
diep. Het ziet er opge
ruimd uit. Van de spier
pijn kom ik nauwelijks
ons seniorenbed in. Wel
lig ik weer naast Theo.
Twee uur later, als ik he
lemaal onder zeil ben,
worden we wreed gewekt
door onze schatjes. Het
is net als vroeger. Ze den
ken aan cadeautjes, maar
vragen keurig hoe we het
hebben gehad? „Fantas
tisch. maar mogen we
nog even slapen. We zijn
kapot. Jullie weten hoe
dat voelt: herstellen van
een druk, zeer druk
weekeinde." „Ditmoetje
niet vaker doen dan eens
in de zeven jaar", hoor ik
Theo mompelen. „Ons
huwelijk kan dit stootje
wel hebben", zeg ik te
vreden.
Saskia Stoelinga
Reageren?
s.c.m.stoelinga@hdc.nl