Traditionele
vereniging in
zwaar weer
GESPREK VAN DE DAG
Dine with the Dutch: haal eens een toerist in huis
Kleuterterreur
DAGELIJKS LEVEN
MENSELIJK
Met de gejaagdheid van iemand met een missie duwt
hij me bij de voordeur een beduimeld rekenschrift in
de hand en hijgt, op het sombere toontje van de voor
zitter van het Fonds Slachtofferhulp: „Ik ga meteen
naar Martijn. Die is op het schoolplein he-le-maal in
elkaar geslagen.En weg vliegt hij, het pleintje voor
ons huis over, doof voor degene die hem vanuit de
deuropening naar de overkant loodst met mededelin
gen als 'Pas op voor die bus!', 'Kijk uit voor die fietser!'
en (eenmaal veilig aangekomen) 'Doe je jas dicht!'.
Die iemand loopt hoofdschuddend naar binnen, ter
wijl hij de mededeling 'he-le-maal in elkaar geslagen'
nog eens herkauwt. Wat verwacht je ook, in een sa
menleving waarin kranten hun voorpagina's openen
met de kop 'Kleuters meppen er flink op los'.
Twee uur later krijg ik'O, goed hoor'als antwoord op
de vraag hoe het nu met Martijn gaat en blijkt het
buitenproportioneel geweld zich te hebben beperkt
tot het aan de arm ronddraaien van het slachtoffer,
waarna deze met zijn hoofd een boom raakte. Ook
niet goed te praten, natuurlijk, maar daarbij houd ik
in mijn eigen (momenteel nog ongeschonden) achter
hoofd (a.) het gegeven dat Martijn zelf ook geen lie
verdje is, (b.) dat mijn zoon (8) zich in het verleden
meermalen bij mij over Martijn heeft beklaagd en (c.)
ik vermoed dat het bij de ouders van Martijn over
mijn zoon niet anders is. De vijandigheden leiden er
in elk geval nooit toe dat Martijn de dag na een esca
latie van een onderling conflict niet bij ons-op zolder
achter de computer of voor een doos Lego kan wor
den aangetroffen. En datzelfde geldt voor jasper, Je
roen, Berend of hoe die andere agressors allemaal ook
mogen heten.
Tot zover de uitkomsten van mijn eerste, officieuze
onderzoek naar de strijd om de sociale dominantie
op het schoolplein. Toegegeven, het is minder groot
schalig dan het onderzoek naar agressie bij kleuters
dat de afgelopen periode onder 1100 kinderen uit 84
klassen van 51 basisscholen is gehouden, maar ik be
twijfel of de uitkomsten veel zullen Verschillen. Uit
het officiële onderzoek blijkt namelijk ook dat ieder
een in een kleuterklas wel eens dader of slachtoffer
van fysiek geweld is.
Maar hierna lopen mijn theorieën en de conclusies
van de onderzoekers uiteen.
Volgens de wetenschap maken geweldsincidenten on
der kleuters deel uit van een gevecht om de sociale
dominantie. Zodra de pikorde in een klas is bepaald,
wordt dat minder, waarna het geweld in de brug
klassen weer oplaait, totdat ook daar de structuur
weer is bepaald. Dat lijkt in tegenspraak met een stu
die van Onderzoéks- en adviesbureau C&T-scholen-
marketing waaruit blijkt dat slechts 3 procent van de
brugklassers niet overweg kan met klasgenootjes en
dat - als er gepest wordt - het vooral de leerlingen uit
hogere klassen zijn. Vandaar wellicht dat de voorpa
gina's afgelopen week focusten op een ander opmer
kelijk feit uit dit onderzoek: namelijk dat 40 procent
van de brugklassers na een lange schooldag 'best moe'
Reageren? column@dickvanderplas.nl
Muziekproducent PHIL SPECTOR
moet zich dit najaar voor een Ameri
kaanse rechtbank verantwoorden
wegens de mogelijke moord op een
actrice. Lana Clarkson was in febru
ari 2003 dood aangetroffen in
Spectors huis. De 64-jarige produ
cent, bekend geworden door zijn
Wall of Sound-opnametechniek,
werd in het najaar van 2003 aange
klaagd wegens de moord op de ac
trice. Na het betalen van een borg
som kwam hij weer vrij. Spector
heeft altijd volgehouden dat de
blondine zich door het hoofd had
geschoten. Spector werkte onder
andere samen met The Beatles, The
Righteous Brothers, Elvis Presley en
Bruce Springsteen.
Voetbalster DAVID BECKHAM en
zijn vrouw, voormalig Spice Girl Vic
toria, hebben een DERDE ZOON ge
kregen. De baby, Cruz, werd gebo
ren in Madrid waar Beckham voet
balt bij Real. De Beckhams hebben
al twee kinderen, de 5-jarige Brook
lyn en 2-jarige Romeo. Het huwelijk
tussen de twee kwam vorig jaar on
der druk te staan na berichten dat
Beckham een relatie zou hebben ge
had met zijn Nederlandse persoon
lijk assistente Rebecca Loos. Beek-
ham heeft de verhalen altijd ont
kend.
Slechte mondgeur is een VER
KRACHTER in de Amerikaanse
staat Massachusetts noodlottig ge
worden. Het slachtoffer wist onmid-
delijk dat de gemaskerde man haar
werkgever moest zijn, meldden
Amerikaanse media gisteren. De
man was de woning van de vrouw
binnengedrongen en had haar onder
bedreiging van een mes gedwongen
tot geslachtsgemeenschap. Na de
daad stapte de vrouw naar de poli
tie, die de verkrachter snel wist op
te sporen. Uit een DNA-test bleek
dat de baas van het slachtoffer in
derdaad de dader was.
De zwarte acteur DENZEL WAS
HINGTON gaat de rol van de Ro
mein Brutus spelen in Julius Caesar
van William Shakespeare. De pre
mière is op 3 april in het Belasco
Theatre op Broadway in New York.
Dat meldt de internetsite van de
New Yorkse theaterwereld. JULIUS
CAESAR is al meer dan vijftig jaar
niet te zien geweest in theaterpara
dijs Broadway. Hollywood-zwaarge-
wicht Washington speelt er voor het
eerst sinds 1988 weer een toneel
rol. Julius Caesar, die wordt ver
moord door onder anderen Brutus
wordt vertolkt door William Sadler.
De regie is in handen van Daniel
Sullivan. Foto: Reuters
Popster Madonna is een rechtszaak
begonnen tegen haar KUNSTADVI
SEUR. Volgens de zangers is consul
tant Darlene Lutz haar 265.000 dol
lar (200.000 euro) schuldig voor een
schilderij dat de adviseur heeft ver
kocht. Lutz zou zich niet hebben ge
houden aan een overeenkomst die
beide vrouwen hadden gesloten, al
dus de woordvoerster van Madonna.
Zij gaf geen details over de titel van
het schilderij.
Buitenlandse gasten kunnen bij Amsterdam
mers thuis echt Hollands eten: 'Dine with
the Dutch'. Redactrice Silke Wortel - Duitse -
nam de proef op de som.
Ik zal eerlijk zijn: de Nederlandse keuken is
in Duitsland niet beroemd: pannenkoeken,
hagelslag en vla - dat zijn de enige typische
dingen die ik ken. Maar een heel diner?
„Vergis je niet. We hebben veel te bieden,
hoor!" Michiel Schulte, zijn vrouw Susan-
ne, Kiki (2) en Lola (vijf maanden) zijn van
avond mijn gastheren en -vrouwen. Zij
doen mee met Dine with the Dutch - één
keer per maand nodigen ze toeristen uit
om bij hen thuis te eten.
„Nederland is meer dan tulpen, molens,
hoeren en hasj," vindt Michiel, „en dat wil
len we onze gasten graag tonen." Hun wo
ning op de Oude Waal is ook zo'n typisch
pand waar je als buitenlandse grachten
wandelaar een beetje jaloers naar kijkt. En
nu zit ik er binnen!
Het voorafje: Hollandse haring. Michiel legt
zijn hoofd in zijn nek. Langzaam laat hij de
haring in zijn mond verdwijnen. „Zo gaat
dat!" Nederlands eten voor beginners.
Mmm.
Terwijl we bij een glaasje wijn kletsen en
vertellen over wie we zijn en wat we doen,
staat Michiel achter de potten. „Dat is toch
spannend, hoor. Je krijgt mensen in je huis
met geheel andere achtergronden en ver
halen." Hij legt uit wat er traditioneel in
Nederland op tafel komt: aardappelen,
vlees en groente. Vanavond in de vorm van
boerenkool, rookworst, speklapjes, augurk
jes, uitjes, piccalilly, jus.
Maar hoe kom je erop om wildvreemde
Michiel Schulte kookt Hollandse pot. Vrouw Susanne en baby Lola kijken toe. Foto: GPD
mensen je woning binnen te laten? „Ik vind
het altijd leuk mensen te leren kennen en
sinds we twee kinderen hebben, gaan we
niet meer zo vaak uit - dus is dit een perfec
te oplossing." Michiel en Susanne zijn door
hun banen bij een vliegtuigmaatschappij
zelf vaak in het buitenland. „En we hebben
eigenlijk altijd leuke ervaringen gehad. Er
zijn overal interessante mensen."
Welke gasten naar hen toekomen, bepaalt
Wendy Veenhoven, de initiatiefneemster
van Dine with the Dutch. „Ik heb het idee
uit Denemarken. Daar was ik zelf bij een
stel te gast. Het was zo'n gezellige avond!"
Dus besloot ze Dine with the Dutch in Am
sterdam op te zetten. Zeventien gastgezin
nen heeft ze inmiddels in haar bestand.
„Jonge stellen, oudere mensen, soms met
kinderen - dus van alles wat." Niet alleen
de kookkunst van de gastheren en -vrou
wen moet in orde zijn, er zijn ook nog an
dere eisen: „Het moeten nieuwsgierige
mensen zijn die ook zelf leuke verhalen
over Amsterdam en Nederland kunnen ver
tellen. En ik vind het belangrijk dat ze mooi
en verzorgd wonen - de bezoeker komt dus
een echt Nederlands huis binnen."
Wie zich als gast op www.dinewiththe-
dutch.nl aanmeldt, geeft aan waarom 1
naar Amsterdam komt, wat zijn interej
zijn, 'en ook zijn desinteresses'. „Want
heb je eraan als iemand de hele avond
iets vertelt waar je niets mee hebt." Pa
persoon kost een 'Dutch dinner' vijftig
ro, voor kinderen is het 25 euro.
Wanneer Veenhoven twijfelt of iemand
echt kan koken, komt ze bij het toekon
ge gastgezin gewoon aan tafel praten,!
een lekker etentje. „Dan kan ik het zelf
proeven."
Michiel en Susanne willen graag kokei
voor toeristen tussen de 25 en veertig j
'het liefst mensen met andere hobby's
de onze, want anders wordt het toch s
Als het klikt, moet de ontmoeting niet
het toetje eindigen. „Misschien doen\
dan samen nog een ronde over de wal
Of we geven tips: waar ga je morgen n
toe? Deze expositie of dit museum zou
jullie interessant zijn."
Ook de taal is natuurlijk belangrijk. All
gastgezinnen spreken ten minste Engi
Duits - Michiel en Susanne hebben oc
Frans en Zuid-Afrikaans in hun repert
„En natuurlijk ook nog andere maaltij
dan boerenkool", zegt Michiel lachem
Na het eten even bijkomen met een le
kopje koffie. En dan nog cake. Grootm
ders cake, legt Susanne uit. Het komti
uit de oven, heerlijk.
Na vier uur lekker praten en eten ben
Duitse gast, voldaan en overtuigd: er i
meer in Amsterdam dan tulpen en h^
slag.
Silke Wortel
De vrouwenvereniging wordt met
uitsterven bedreigd, net als andere
traditionele clubs in Nederland.
Mensen voelen er de laatste tien
jaar minder voor om zich aan te
sluiten bij de plaatselijke PvdA-af-
deling of kerkelijke organisaties,
waar verlangd wordt dat leden ge
regeld opdraven voor vergader
avondjes en lezingen. „Het is wach
ten op nieuwe vormen van solidari
teit."
Glunderend van trots wijst voor
zitter Lijdie Verdoold naar de
klapdeur van feestzaal De Stolp.
Tussen struise vrouwen met grijze
hoofden stapt de blonde Nicoline
Fredrikze binnen. Met haar 26
jaar is ze een opvallende verschij
ning op de jaarvergadering van de
Stolwijkse afdeling van de Neder
landse Bond van Plattelandsvrou
wen. Nieuwe leden zijn al schaars,
maar zulke jonge leden zijn een
zeldzaamheid, weet Verdoold
maar al te goed.
Al een jaar of vijf schuift Nicoline
op de maandelijkse ledenavonden
aan bij de tafel waar haar moeder,
oma en hun op leeftijd zijnde
vriendinnen zitten. Vanavond
wordt het jaarverslag doorgeno
men en krijgen tien jubilarissen
een oorkonde vanwege hun 40-,
45- of 50-jarig lidmaatschap. Op
een podium staan tientallen keu
rig ingepakte cadeautjes te wach
ten om tijdens de afsluitende bin
go te worden verdeeld.
Beschroomd praat Nicoline over
haar lidmaatschap. „Mijn oma en
moeder zeiden: 'Ga een keer
mee'. Waarom ik ben gebleven? Ik
leer van de thema-avonden, zoals
over de Nierstichting." Haar aan
wezigheid is niet vanzelfsprekend,
beseft ze. „Bij jonge mensen is de
bond taboe. Ze lachen je uit als je
zegt dat je lid bent."
De Nederlandse Bond van Platte
landsvrouwen/Vrouwen van Nu
verkeert in zwaar weer. Net als bij
andere vrouwenorganisaties, zo
als de Nederlandse Vereniging
van Huisvrouwen, daalt het aantal
leden schrikbarend. Het zijn de
maatschappelijke organisaties die
het afgelopen decennium de
zwaarste verliezen hebben gele
den: 33 procent van de leden is
verdwenen, zo blijkt uit onder
zoek door Joep de Hart van het
Sociaal en Cultureel Planbureau.
Maar de vrouwenclubs staan niet
alleen. Veel traditionele organisa
ties zagen leden weglopen, vooral
degene die hun bestaansrecht ba
seren op de regelmatige ontmoe
tingen van leden in clubgebouw
of verenigingshuis. Bovendien
zijn de nog wel aanwezige leden
minder bereid zich in te zetten als
vrijwilliger, concludeert De Hart.
Clubs zullen uiteindelijk het lood
je leggen als ze geen vrijwilligers
meer kunnen vinden die het werk
moeten verrichten, constateert
hij. Voor de maatschappij is het
ook een verlies: als verenigingen
leeglopen, verliezen burgers hun
onderlinge betrokkenheid en zul-
Bingo-avond voor Plattelandsvrouwen in Stolwijk. De rouwenvereniging wordt met uitsterven bedreigd, i
tal van andere traditiionele clubs in Nederland. Foto: GPD
len ze minder vaak de bereidheid
tonen zich voor een ander in te
zetten. De Hart: ,,Als je elkaar elke
zondagmiddag ontmoet, vraag je
wat makkelijker of iemand iets
voor het parochieblad schrijft, of
dat iemand een bosje bloemen
naar dat zieke lid wil brengen."
Valt de Nederlandse maatschappij
uit elkaar als het verenigingsleven
Alleen nog lid van een sportclub
In Nederland staan bij de Kamers van Koophandel meer dan
250.000 stichtingen en verenigingen ingeschreven. Bij het onderzoek
van het Sociaal en Cultureel Planbureau waren 75 grote maatschap
pelijke organisaties betrokken, die elk minstens 50.000 leden of do
nateurs hebben. Vanaf de jaren zeventig nam de organisatiegraad
van Nederlanders toe, maar dat stagneerde begin jaren negentig.
Sindsdien is er sprake van een teruggang. In 2003 bleek achttien
procent van de Nederlanders bij geen enkele organisatie aangeslo
ten te zijn, ook niet bij sport- of recreatieverenigingen. Ruim veertig
procent was nog aangesloten bij één organisatie, en bijna nog eens
veertig procent bij meerdere. Vooral het percentage van mensen die
aangaven alleen lid te zijn van een recreatieve vereniging, dus voor
sport of hobby, steeg. Veel organisaties vergrijzen: het aandeel 65-
piussers steeg sinds de jaren tachtig.
- toch het cement van de samen
leving - afbrokkelt? De Hart denkt
van niet. „Het is alleen wachten
op nieuwe vormen van solidari
teit. Die komen ook. In Amerika
zie je dat al. Daar komen mensen
bij elkaar in leesclubjes, bijbel
groepjes, therapieclubs. Mensen
gaan volstrekt informeel, zonder
vereniging met bestuur er boven,
bij elkaar zitten."
De situatie bij de katholieke vrou
wenvereniging ZijActief is type
rend voor de trend die De Hart
schetst. De club telt duizenden le
den minder dan tien jaar geleden
en de overgebleven leden zijn
moeilijker warm te krijgen voor
actieve deelname, bevestigt ma
nager Joke Renckens. „Sommige
leden zijn gewoon te oud gewor
den om naar een bijeenkomst te
komen. Sommige afdelingen zijn
opgeheven omdat niemand meer
in het bestuur wilde."
Bij enkele lokale afdelingen van
Passage, de protestants-christelij
ke evenknie, is al afgestapt van
het ouderwetse zevenkoppige be
stuur om al het regelwerk n
daan te krijgen. Directeur li
Ludikhuize: „Taken worden
meerdere groepjes vrouwer
deeld. Zo kost het minder ti
Vroeger was het vanzelfspre
dat je een bestuurstaak op j
als je lid was, maar met die
zelfsprekendheden van vroi
leven we niet meer."
Onder de kroonluchters in i
van De Stolp, achter een ko
thee dat rust op een door b
leden geborduurd tafelkleei
wachten Ria Blok (52) en Ai
den Oever (54) tot de bingo
gint. Zo'n dertig jaar al zijn
en trouwe bezoekers van d<
den. Ze hebben de tijd nog
gemaakt dat busreisjes van
bond zo populair waren da
moest worden geloot wie m
mocht. „Maar dat is al een j
tien niet meer zo", weet Ria
bestuursfunctie op zich nei
ook voor dit trouwe lid heel
re koek. „Oh nee. Er gaat zó
tijd in zitten. Het is prachtij
niets anders om handen he
Chinees gezegde
Sla nooit met een bijl een
vlieg van het voorhoofd
van je beste vriend
Egyptische chirurgen hebben vrij
dag en zaterdag een hoofd verwij
derd van een baby die met TWEE
HOOFDEN was geboren. Volgens
de directeur van het kinderzieken
huis in Banha is de 15 uur duren
de operatie 'volledig geslaagd'. Het
meisje van 11 maanden oud,
Manar, had een tweede hoofd dat
aan haar schedel was vastgegroeid.
Het hoofd had twee ogen, een neus
en een mond, maar had geen ver
binding met de organen. Volgens
de artsen komt een dergelijke VER
GROEIING zeer zelden voor. Het
meisje is de helft van een tweeling.
Haar zusje is zonder vergroeiing ter
wereld gekomen. Fotos: Reuters.
Los van de paar notoire pestkoppen die je in elke klas
wel aantreft, heb ik de onvriendelijke beje
gening van kleuters onderling altijd ver
klaard uit het gegeven dat je op jongere
leeftijd nu eenmaal makkelijker com
municeert met je handen dan met je
mond. Zoals ook de gewoonte om
te gaan huilen als je iets nodig
hebt (zoals je die onder zuigelin
gen wel aantreft), bij het klim
men der jaren verandert in het
vragen om iets (eten, drinken,
mag ik naar bed, want ik heb
slaap).
Maar dat was voordat de weten
schap aantoonde dat ik deel uit
maak van een samenleving waarin
de strijd om de sociale dominantie
al in de luiers begint. In zo'n sa
menleving heeft het kabinet nu
besloten om het uitdelen van
de pedagogische tik in het wet
boek van strafrecht op te ne
men. Me dunkt dat elke ouder
van een wild om zich heen
meppende kleuter-agressor zich
voor de rechtbank met succes
kan beroepen op noodweer.
