Weer lachen met een kunstgebit
REGIO
'In Noordwijkerhout weten we ook wel wat écht carnaval vieren is'
'Carnaval boven de rivieren is hetzelfde als skiën op kunstsneeuw'
Itvissers zijn vaak velde dieren' ®een
Iilieubewust bezig grote hersenen
IN ZAKEN
Katwijkse tandarts plaatst implantaten in eigen praktijk
uf
woensdag 9 februari 2005
VRAAG
een vishaak voelen geen pijn. Dat blijkt uit een weten-
Ëjnderzoek in Noorwegen. Wormen ervaren, net als de
meeste ongewer-
«1 J 1 y pijn omdat ze geen
hebben om de sig-
'icennen. ROBERT HOOYMANS, fervent sportvisser uit Lei-
<ich af waarom de wormen dan toch zo kronkelen als ze
^worden gedaan.
ters zijn vast en zeker opgelitclit nu blijkt dat wonnen
slen?
>oit zo'n last van, want ik vis nooit met wormen. Ik ge-
een soort gekookte deegballetjes, het meest gebruikte
pers te vissen. Ik heb vroeger natuurlijk ooit wel ge
ien. Ik vond dat altijd een beetje zielig. Nu blijkt dat
niets zouden voelen, maar ze kronkelen behoorlijk als
haak doet. Alsof ze het helemaal niet prettig vinden.
üpmgeving van Leiden: bij de Vlietlanden, de Wijde Aa,
\plassen. Er zitten veel karpers. Er worden er ook wel
II. De grootste die ik ooit gevangen heb, was 35 pond en
/he van 95 centimeter.
11 een haakje heeft het vast minder prettig dan een
^en haakje...
-enlijk niet of ze er pijn van hebben. Maar gevangen
-ft wel veel stress voor zo'n beest. Ze vechten er echt te-
.lien uit het water getrokken en ze zijn dan ineens in
%g waar ze niet kunnen ademen."
tielig?
|ter niet heel erg schuldig over. De meeste sportvissers
«Valles aan om hun vangst zo min mogelijk schade te
0{ Ik heb een hele dikke onthaakmat bij me, waar ik de
zet het dier onbeschadigd terug. Soms heb ik het idee
niet al te intel-
'eer een mil-
;ers in Neder-
•ten met zijn
6 een fors
ntejm, daar mag ook wel eens bij stil worden gestaan. Bo-
tieirtvissers zijn vaak mensen die erg natuur- en milieu-
Sp11-"
van Aar:
archieffoto: Loek Zuyderduin
31T DE ARCHIEVEN
- In het verenigingsgebouw te Benthuizen is gister-
igdurige vergadering gehouden over het eventueel stich-
|encentrum door de Leidse Veilingvereniging. Benthui-
jsgezind de plannen moeten steunen of besluiten tot op-
jen eigen centrum. Het eindresultaat is nogniet bekend,
3 uientelers zich nog nader wensen te beraden. Zater-
ri dient zwart op wit aan de Veilingvereniging te worden
f men de Leidse plannen wenst te steunen.
Naam: Implantologieprak-
tijk tandarts Van den
Gevestigd: Centrum voor
Tandheelkunde, Groen van
Prinstererweg 63 in Kat
Kernactiviteit: Het plaat
sen van implantaten waar
op een kroon, brug ot
kunstgebit kan worden
vastgezet. Verder het ge
wone' tandartswerk.
Markt: Van Den Haag tot
Sterdam. Nu met name
klanten uit de Durn-en
Bollenstreek, vooral uit
Toekomstverwachtingen:
Een groei van het aantal
Wanten, ook via doorver
wijzingen van collega
tandartsen aan wie VMi
den Broek
formatie over zr]n Pral?£
verstrekt. Een extra coUega
eaat hem helpen met de
reguliere klanten. Samen
betrekken ze een meuwe
kamer in het tandartsen-
centrum.
Een tandwortelimplantaat voor
het gebit haal je in Katwijk net
zo makkelijk als een vulling
voor de holle kies. Gewoon, bij
de tandarts. Met de nieuwe
implantologiepraktijk van Ed
win van den Broek (38) is de
drempel om het kukident-
kunstgebit te vervangen voor
een exemplaar dat vastzit aan
de kaak, een stuk lager, denkt
de tandarts. Want de kaakchi-
rurg van het ziekenhuis komt
er niet meer aan te pas. Twee
van zijn patiënten zijn het met
hem eens. Met een stralende
lach nemen ze plaats in de
stoel om schaamteloos hun
nieuwe gebit te laten zien.
En schaamte, dat kennen
sommige bezoekers die een
abonnement op de tandarts
hebben, maar al te goed. De
tandarts legt uit, voor wie zijn
eigen tanden nog heeft: „Tan
deloze mensen hebben vaak
last van een slinkende kaak.
Want als het bot niet belast is,
wordt het poreuzer en slinkt.
zaterdag 9 februari
et is weer van patsboem. Ongelooflijk. Treurig." De win-
it gedeelte aan de Nieuwe Rijn tegenover het Stadhuis
inomen. Ze vinden het belachelijk dat er in hun straat
al stop- en parkeerverbod heerst.
(.eidsch Dagblad
rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
0 (afdruk van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op gironummer
X Media b.v., Postbus 2, 1800 AA Alkmaar, onder vermelding van
d, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante betaling aan
let Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto
binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
K Klein en H de Wit
ctie hdcuz@hdc.nl
Jan Geert Majoor,
|«i Brandenburg
ldactie.ld@hdc.nl
leiden, tel. 071-5 356 356
l, 2300 AB Leiden,
van de receptie zijn:
Ét donderdag
iir
112.30 uur
86415
'5Ï56325
*023-5150567
*3-5150 543
3677
eh 071-5 356 300
|nnen contact opnemen
(acceptgiro)
put. ine)
£16,90
(1 machtiging verstrekken
ifschrijven van het
die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag
Voor zaterdagabonnementen geldt €0.60 per
zaterdag
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 0800-1711 (gratis).
Mobiel: 072 - 5196800
ma t/m vr 07.30-17.00 uur; za: 08 00-13.00 uur
(als op zaterdag voor 12 00 uur wordt gebeld,
wordt de krant dezelfde dag nabezorgd Wie
tussen 12.00 en 13.00 uur belt, ontvangt de
krant op maandag
OPZEGGEN
Opzeggen van abonnementen: uitsluitend
schriftelijk, uiterlijk één maand voor afloop van
de abonnementsperiode, t a v. afdeling
lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar
Voor leveringsvoorwaarden abonnementen zie
www leidschdagblad.nl of KvK-nummer
37014187.
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
c.q. de betreffende auteur.
HDC Media BV. 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CiSAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen
HDC Media BV is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over voordeelaanbieding
en te geven, zowel door onszelf als door
derden Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt
u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar.
Klik en klaar. De patiënten van tandarts Edwin van den Broek zijn niet meer bang in de tandartsstoel. Foto: Dick Hogewoning
De prothese komt dan los te
zitten." Nies Dijkhuizen kan
daarover meepraten. Zij be
gon last van haar gebit te krij
gen, toen het door haar mond
ging 'vliegen'. „Er komen
stukjes pinda of suiker onder
zitten en daar krijg je zere
plekjes van. Vreselijk."
Nou staat mevrouw Dijkhui
zen zeker in het leven, zegt
haar tandarts. Maar mensen
die onzeker zijn, kunnen daar
psychosociale problemen van
krijgen. Want spreken gaat
slechter en lachen wordt link.
En meestal betreft het men
sen die toch al angst voor de
tandarts hebben en daardoor
hun gebit hebben verwaar
loosd. „Vroeger was er maar
één remedie tegen kiespijn.
Trekken. Alle moderne tech
nieken van nu waren er toen
nog niet en men stond rijen-
dik in de wachtkamer." Zijn
patiënte wil de naam van de
tandarts die alle tanden en
kiezen uit haar onderkaak
trok niet noemen, uit respect
voor zijn familie. Maar ze
kreeg al de zenuwen wanneer
ze hem zag, de schrik van Kat
wijk.
Haar tandartsangst is ze in
middels kwijt. Bij Van den
Broek komt ze graag, want de
tandarts houdt van een grapje
en ongedwongen contact met
zijn patiënten. Ter vergroting
van de ontspanning heeft hij
een televisie boven de behan-
delstoel hangen. Voordat
Dijkhuizen met de tanden
bloot gaat, wil Van den Broek
op de computer laten zien
hoe de operatie verloopt
waarbij zo'n vernuftig kliksys-
teem wordt aangebracht. Het
wordt een wat bloederige
voorstelling, waarschuwt de
tandarts, maar dat deert Dijk
huizen niet. „Geeft niks, ik
kijk ook naar Ingang Oost."
De tandarts maakt eerst een
sneetje in het tandvlees, zodat
het bot komt bloot te liggen.
Voorzichtig, want je mag geen
zenuwen raken, legt Van den
Broek uit. Een bloederige
mond gaapt op het computer
scherm. Voordat hij vier gaten
in de kaak boort, moet hij
nauwkeurig opmeten dat de
gaten even diep en parallel
aan elkaar komen te liggen.
Vervolgens kunnen de im
plantaten - in feite zijn het
kunstwortels die eruit zien als
een schroef - in de gaten wor
den gedraaid. Dan duurt het
zes weken voordat het im
plantaat is vastgegroeid. Op
de 'schroef kan vervolgens
een tand, kies of brug (twee
kronen die een 'zwevende'
kroon dragen) worden ge
plaatst. Of een kliksysteem,
zoals bij patiënt Dijkhuizen:
een klein hekwerkje waaraan
een volledig ondergebit kan
worden geklikt. De patiënten
brochure belooft dat een
kunstgebit op een implantaat
voelt als eigen tanden. Dijk
huizen kan dat bevestigen. „Ik
ben een heel tevreden mens."
De operatieve ingreep van het
plaatsen van een implantaat
duurt twintig tot negentig mi
nuten, afhankelijk van hoe in
gewikkeld de klus in. Patiënte
Corrie van der Plas heeft heel
wat meer uurtjes op de tand
artsstoel doorgebracht, voor
dat ze haar brede glimlach
met nieuwe voortanden kon
laten zien. Als kind verloor ze
bij een val met de fiets een
voortand, twee andere tanden
raakten beschadigd. Een
noodtand functioneerde jaren
als oplossing, hoewel Van der
Plas regelmatig vreesde de
tand te verliezen bij het ne
men van een stevige hap. Uit
eindelijk was het een ontste
king in het tandvlees waar
door ze alledrie de tanden als
nog kwijtraakte en een plaatje
kreeg. Dat ruilde ze bij tand
arts Van den Broek vorig jaar
in voor een implantaat.
Het bot in de bovenkaak was
bijna volledig weggesleten.
Op de röntgenfoto van de
tandarts is dat duidelijk te
zien. Om op die plek een im
plantaat te kunnen plaatsen,
heeft Van den Broek de holte
eerst opgevuld met een plakje
nieuw bot, dat hij met een
soort appelboor uit de onder
kaak heeft gehaald. De tand
arts ondersteunt zijn uitleg
met foto's van de operatie, die
hij op de computer voorbij
laat klikken. „Een paar maan
den later was het bot volledig
vastgegroeid en kon ik de
wond weer openmaken om
de schroeven erin te draaien.
Zodra de implantaten zijn
vastgegroeid is het een kwes
tie van afmaken en - klikkend
met de muis - een lachfoto."
Van der Plas is blij met haar
nieuwe tanden, al heeft ze er
wat voor over moeten heb
ben. Met de pijn viel het wel
mee, en de uren in de stoel
ook. „Maar ik heb een maand
zonder tanden gelopen en
weken met een opgezwollen
gezicht, want mijn huidweef
sel reageerde extreem heftig
op de botoperaties. Maar toch
zou ik het zo weer doen. Ik
heb een vriendin, ook een
jonge vrouw, die nu al een
kunstgebit heeft, dat is toch
zonde?"
Begrijpelijk dat de Katwijkse
tandarts het liefst tevreden
klanten in de mond laat kij
ken. Maar de brochure die hij
in de praktijk heeft staan is
ook realistisch: een implanta
tie mislukt ook wel eens, in 1
tot 5 procent van de gevallen.
Het implantaat groeit dan niet
vast of gaat na verloop van
tijd loszitten en moet dan
worden verwijderd. Wanneer
het kaakbot en tandvlees ge
nezen zijn, kunnen nieuwe
implantaten worden aange
bracht. Bij een goede verzor
ging van het gebit, gaat een
implantaat tientallen jaren
mee.
Tegenover zoveel voordeel
staat natuurlijk wel een na
deel: het prijskaartje. Wie ge
bitsproblemen heeft kan maar
beter goed verzekerd zijn.
want de kosten bedragen al
snel 1500 euro voor één im
plantaat, tot 6000 euro voor
tandeloze mensen die vier im
plantaten en een kunstgebit
hebben. Afhankelijk van de
verzekering worden de kosten
geheel of gedeeltelijk vergoed.
De meeste mensen betalen
een eigen bijdrage van circa
180 euro.
Saskia Buitelaar
KLANKBORD
Moet je voor het echte
carnaval nou wel of niet
in het zuiden des lands
zijn? De bezoekers van de
website www.leidschdag-
blad.nl komen er niet uit.
De stelling 'Voor het ech
te carnaval moetje bene
den de rivieren zijn' scoort
namelijk exact even veel
voor- als tegenstanders.
Het zal geen verwonde
ring wekken dat uit
Noordwijkerhout vooral
reacties van de laatste ca
tegorie kwamen. Een se
lectie.
Gerard Kuijpers, Noord
wijkerhout: „Als geboren
en getogen Brabander
vier ik nu al 15 jaar car
naval in Noordwijker
hout. Dit kan alle verge
lijkingen met het zuiden
doorstaan."
Marcel Bas, Voorscho
ten: „In Voorschoten
hebben we in de jaren
zeventig ook een carna-
l/oor het echte carnaval
moet je beneden de
rivieren zijn.
valsvereniging gehad.
Dat was, naar verluidt,
eerder een schraal doch
bacchanaal slempfeest.
Weinig cultuur, veel
kunstmatigheid. Voor
carnaval 'boven de rivie
ren' moet je naar roomse
enclaves in het hoge
noorden gaan, zoals
Kloosterburen. Daar leeft
carnaval echt en is het
niet slechts een excuus
om eens goed een stuk in
je kraag te zuipen."
Prins Paul den Eerste,
Noordwijkerhout/Kok-
kerhout: „Kokkerhout is
het bruisende carnavals-
hart van de Bollenstreek.
Carnavalsviering doet er
absoluut niet onder voor
het carnaval beneden de
rivieren."
Ron Nuikes, Noordwij
kerhout: „Carnaval vier
je met je familie, vrien
den en dorpsgenoten. In
Noordwijkerhout is daar
voor alle ruimte, dus ga
ik het dorp niet uit.
Jeroen Troost, Noord
wijkerhout: „Welnee,
onzin. Is het bekend dat
de Noordwijkerhoutse
carnavalsvereniging
groots wordt vereerd in
Limburg? Daar is men
zeer onder de indruk wat
en hoe groots en intens
de Noordwijkerhoutse
bevolking carnaval viert.
Dat heeft niets met een
rivier te maken."
H. Ouwersloot, Katwijk:
„Volkomen eens. Alles
wat in deze streek aan
carnaval wordt gevierd, is
puur surrogaat en imita
tie. Laat carnaval maar
daar waar het thuis
hoort."
Joost van Gelderen,
Noordwijkerhout: „Elk
jaar wordt het weer ge
roepen: carnaval vier je
onder de rivieren. Maar
als ik al 27 jaar lang met
veel plezier carnaval in
Noordwijkerhout vier,
staan ze je nog steeds
raar aan te kijken. Maar
daar wordt ook écht car
naval gevierd."
Frits Warmerdam (oud
prins Primeur 1996-
1997), Noordwijkerhout:
„Kom zelf maar eens kij
ken in Noordwijkerhout,
dan zul je merken dat wij
een heel goed carnaval
kunnen neerzetten."
K. Immerzeel, Noord
wijkerhout: „Wat is het
echte carnaval? Ik ben
pas in Limburg geweest
om te carnavallen en
Noordwijkerhout met
zijn carnaval zou zo in
het Limburgse passen,
aldus rasechte Limbur
gers."
J. Koster, Leiden: „Het is
gewoon een stom feest.
Daar hebben wij niks
aan."
Coen Bader, Noordwij
kerhout: „Ik vind dat
niet, want ik ben er zelf
geweest en daar - onder
die rivieren, dus - is het
hetzelfde als hier. En ie
dereen viert carnaval op
zijn eigen manier. Als het
maar gezellig is, zonder
ongein."
H. Hielkema, Noordwij
kerhout: „De stelling is
absolute onzin. Vraag het
eens bij www.srjavelai-
re.nl (Limburg) wat ze
van het carnaval in
Noordwijkerhout vin
den."
Jan van Gijlswijk,
Noordwijkerhout: „Niet
mee eens. Kijk maar eens
hoe in een dorpje van
15.000 mensen carnaval
wordt gevierd. En dit met
maar liefst vier carna
valsverenigingen. Want
carnaval vieren doen we
als de beste, in het wes
ten."
R. Hooghiemstra,
Noordwijkerhout: „Kom
maar eens kijken in
Noordwijkerhout. En
vraag het maar aan onze
vrienden van camavals-
verniging De Sjravelaire
in Genhout (Limburg)."
Aad Langelaan, Voor
hout: „Inderdaad, het
blijft voor mij nog steeds
namaak. Erg opgelegd al
lemaal. Hieruit blijkt dat
ik geen liefhebber ben
van carnaval. Mijn slogan
is al jaren: 'ik heb geen
masker nodig, om mijn
feestgezicht te laten
zien'."
Gerard van Stijn, Val
kenburg: „Ja. En voor
een echt feest boven de
rivieren moet je naar de
Valkenburgse paarden
markt."
De nieuwe stelling gaat
over een fenomeen dat -
zeker als het aan rege
ringspartij D66 ligt - aan
staande is: de gekozen
burgemeester. Zijn we
een beetje tevreden met
de huidige eerste burger,
of zien we onze kans
schoon en kiezen we
straks voor een ander? De
stelling luidt:
Als er een burgemeesters
verkiezing komt, kies ik
mijn huidige burgemeester
Reageren kan tot en met
maandag via www.leid-
schdagblad.nl of postbus
54, 2300 AB Leiden.
Joost Bleijie (27) uit Leiden, stu
dent geschiedenis/voorzitter CDJA
Leiden: „Carnaval boven de rivieren
is hetzelfde als skiën op kunst
sneeuw. Leuk voor een dagje, maar
net niet. Voor echte sneeuwpret
moet je toch echt in de bergen zijn
waar echte sneeuw ligt. Als je echt
carnaval wilt meemaken, zul je vol
gens mij toch echt onder de rivieren
moeten zijn. Niet alleen leeft het
daar enorm, maar tevens loopt het
hele dorp uit voor de georganiseerde
activiteiten. Met alle
arespect voor de car-
i navals verenigingen
van boven de rivie
ren, maar het ech
te carnaval, met
1 het carnavalsgevoel
en de carnavalsen
tourage, eromheen
vindt plaats in
het zuiden. 3
Oktober vieren
buiten Leiden
is immers ook
I veel minder
f leuk."
Pieter Stam (53) uit Katwijk, domi
nee: „Voor het echte carnaval moet
je niet boven of onder de rivieren
zijn, maar in de Bijbel. Letterlijk be
tekent carnaval: 'waardering van het
vlees'. Andere betekenis is 'vasten
avondfeest'. Vroeger waren christe
nen gewend te vasten en dan zes
weken lang het lijden en sterven van
Christus te overdenken. Een zeer
mooie gedachte. Omdat zoiets veel
energie kostte, is de gewoonte ont
staan om de avond vooraf uitbundig
te vieren. De avond werd een dag, de
dag werden da
gen en zo j
groeide het uit f
tot ons huidi
ge carnaval.
Nu is het louter
een eet- en
drinkgelag met
seksueel los
bandig ge
drag en
veel ge
bral en ge-
lal."
Renée Simons (36) uit Leiden, mar-
ketingmedewerkster universiteit
Leiden: „Carnaval past niet goed bo
ven de rivieren. Natuurlijk zullen
hier ook mensen zijn die carnaval
naar hartelust vieren, maar het is
ons niet met de paplepel ingegoten.
Voor mij was op de kleuterschool
carnaval een goede aanleiding eens
een 'prinsessejurkje' te vragen aan
mijn moeder, maar niet meer dan
dat. Het betekent voor mij dan ook
niets. In tegenstelling tot 3 oktober.
Waar Limburgers weer niet veel
van ziillpn hpuriinpn
Koos Smit (55) uit Noordwijk, ma
rineofficier b.dburgerambtenaar
bij Defensie: „Ik hoor van verschil
lende kanten dat het carnaval in
Noordwijkerhout zich kan meten
met menig dorp in Noord-Brabant.
Zelf heb ik absoluut niets met die
'gekkigheid'. Maar degenen die zich
er wel in thuis voelen en het ontzet
tend leuk vinden om met een boe
renkiel een paar dagen goed uit het
dak te gaan en vooral veel te drin
ken, die moeten dat vooral blijven
doen. Ieder zijn meug."
Berend Stolk (50) uit Leiderdorp,
intensivist/actief WD'en „Carnaval
in Leiden is mislukt namaakgedoe.
Dat gepruts met een inferieure prins
moet maar eens klaar zijn. Wij mis
sen de traditie, we missen de kinder
lijke vreugde van een n^| ver
schraald bier stinkendoBberenkiel.
Carnaval in het noorden is lallen
zonder diepgang. Het zit gewoon
niet in onze genen. Laten we eerlijk
wezen, een Leidse prins die 'alaaa-
aaf loopt te brullen is toch een af
gang. Hoe zouden wij het vinden als
ze in Maastricht ineens 3 oktober
gingen vieren?
Straks wordt de
elfde van de elfde
nog onze nieuwe
nationale bin
dingsdag. Ik
moet er niet aan
denken."
