Togo in crisis
na overlijden
van president
BUITENLAND
Sharon en Abbas bijeen: topconferentie zonder routekaart
Nederland levert noodbruggen aan Atjeh
Seksleven Portugese politici
beheerst verkiezingscampagne
Voor het raam
Spanje begint
legalisering
van illegalen
Vliegramp in
Afghanistan:
104 doden
Leger schuift zoon naar voren
Heineken strikt filmster
Brad Pitt voor Super Bowl
ier Blair
gt record
De Britse regeringslei-
jis sinds gisteren de
tende Labour-premier,
j dagen overtrof hij het
in zijn sociaaJ-demo-
j partijgenoot Harold
lie van 1964 tot 1970
en keer van 1974 tot
land bestuurde. Naar
png zal Blair binnen
gooi doen naar een
ïbtstermijn. Blair leid-
|it New Labour her-
jartij in 1997 naar de
ling, om dat succes
jater te herhalen.
>n beperkt
fors
maandag 7 februari 2005
gratie 1
Londen beperkt het
l immigranten om zich
pt in Groot-Brittannië
'in. Alleen 'bekwame
1' krijgen voortaan nog
jjfsvergunning.Vol-
Iritse laant The Obser-
Inister Clarke van Bin-
e Zaken de maatrege-
iag bekendmaken,
ril alleen nog maar
1 ce' werknemers, zoals
jjleraren, permanent
Voor een verblijfsver-
ioeten belangstellen-
ilagen voor een exa-
»ls. Alle anderen moe-
l^id uit als hun werk
dag is afgelopen.
>Blair haalt
'doctor' terug
0pe Britse premier
1 zijn voormalige
Icatieadviseur Alastair
_;weer in dienst geno-
spin doctor' moet het
Bid van Blairs Labour-
ngeven in de aanloop
"ïrkiezingen later dit
•bell stapte in augus-
als communicatie-
Downing Street,
opspraak geraakt
iding van de dood
iendeskundige David
aakte in juli 2003
tan zijn leven, nadat
askerd als bron
V ËC-reportage waarin
f g-Blair ervan werd
jd een rapport over
Ijprogramma van Irak
aangedikt om zo een
•echtvaardigen.
Fransen
grondwet
•Ni
h kwart van de Fran-
7* de Europese grond-
Sbeste Franse kiezers,
Jniet of zij bij een re-
tenvoor of tegen de eer-
utie van de Europese
üstemmen. Bij een
astar onderzoek in de-
ïunde nog 69 procent
""ret.Van de onder-
roeit 20 procent niets
is pndwet. De tegen-
[ezen dat Europa te
?g irdt. Zij maken zich
;r de economische en
^lgen en tegen toe-
Turkije.
ichten
r Madrid vrij
Wfe Spaanse onder-
:r Juan del Olmo
—Marokkaans echtpaar
I, dat vorige week was
p verdenking van
l Del Olmo besloot
lenging van de hech-
tun twee kinderen,
verdacht van sa-
tg met een terroristi-
fisatie.
I
vast voor
tinderporno
n nog maar zeven-
ustralische jongen is
gens het bezit van
o. Op de computer
;e verdachte zijn
0.000 pornografi-
dingen aangetroffen,
wam de tiener op
a een tip van de
tie. Die heeft een
onderzoek lopen
spreiding van kin-
a het internet.
rrijiatingen
|i Ghraib
™e Amerikanen heb-
n ruim driehonderd
vrijgelaten uit het
omplex Abu Ghraib
Volgens het Irakese
Mensenrechten
mende weken ver-
tog meer gedetineer-
arekese akse ge-
Abu Ghraib raakte
doordat Ameri-
airen er Iraakse ge
lshandelden.
piep Azië
ir leven
- Een 25-jarige
nse vrouw is in Viet-
Jden aan de gevolgen
fiep. De vrouw was
Jit de provincie
p de grens met Viet-
dorp waar de vrouw
het virus dat vogel-
Éroorzaken, niet bij
"constateerd.
rome - Kort na twaalf uur 's middags verscheen gisteren een zwak
ogende paus voor het raam van zijn kamer in het Gemelli-ziekenhuis
in Rome. Na enkele minuten sprak hij nauwelijks verstaanbaar de ze
gen uit over de gelovigen. De paus zat in een rolstoel en droeg zijn
traditionele witte tenue. Het zondagse angelusgebed werd uitge
sproken door aartsbisschop Leonardo Santri, de plaatsvervangend
staatssecretaris van het Vaticaan. Hij bedankte de mensen voor hun
belangstelling voor de gezondheid van de paus. Santri liet namens
de paus weten dat hij nog steeds aan het hoofd staat van de katho
lieke kerk „Zelfs hier vanuit het ziekenhuis, tussen andere zieke
mensen die ik het beste toewens, ga ik door met het dienen van de
Kerk en de mensheid," luidde de boodschap. Het was de eerste keer
dat de 84-jarige paus zich weer vertoonde nadat hij vorige week
dinsdag met ademhalingsproblemen was opgenomen. Die werden
veroorzaakt door een griep. De paus lijdt al langer aan Parkinson en
artritis.
Foto: Reuters/Dylan Martinez
door onze correspondent
Step Vaessen
banda atjeh - Nederland gaat
negen noodbruggen installeren
in het rampgebied in Atjeh. Dat
heeft minister Bot van buiten
landse zaken tijdens zijn be
zoek aan het getroffen gebied
laten weten. De zogeheten Bai-
ley-bruggen die door het Ne
derlandse leger zijn gebruikt in
Kroatië, worden binnen een
paar weken in Atjeh verwacht.
Over een paar dagen arriveert
er al een verkenningsteam in
Indonesië om te bekijken waar
de bruggen het hardste nodig
zijn. Het westen van Atjeh is
nog steeds voor een belangrijk
deel afgesloten van de buiten
wereld, omdat door de tsunami
wegen en bruggen zijn wegge
slagen. De hulp moet daar nog
steeds met helikopters of boten
worden aangevoerd.
Bot zei tijdens zijn korte bezoek
aan Atjeh, dat hij geen woorden
had voor de verwoesting die hij
daar had aangetroffen. ,,Ik heb
de beelden gezien op televisie,
maar je wordt er stil van als je
er werkelijk middenin staat."
Bot bezocht een paar projecten
van de Verenigde Naties die
mede met Nederlands geld
worden gefinancierd. In een
zwaar verwoest deel van de stad
zag hij hoe vrijwilligers nog
steeds lichamen onder het puin
vandaan halen. Een van hen
wilde zelfs een lijkzak openma
ken, maar de minister wees dat
beleefd af. Bot kreeg te horen
dat het team nog steeds iedere
dag 300 lichamen bergt, zes we
ken na de ramp.
In het ziekenhuis van Banda At
jeh ondersteunt Nederland een
schoonmaakproject dat wordt
uitgevoerd door slachtoffers
van de ramp, allemaal vissers
die hun gezin, huis en boot zijn
kwijtgeraakt. Tegen een kleine
vergoeding scheppen ze de me
tershoge laag modder uit het
gebouw, zodat het straks weer
gebruikt kan worden. Een van
hen is Syafrudin, een zestigjari
ge visser die zijn vier kinderen
en echtgenote niet meer heeft
teruggevonden. Hij was blij dat
hij nu in ieder geval iets om
handen heeft, maar zodra hij
weer een boot heeft gaat hij te
rug naar zee. Hij vroeg Bot tij
dens diens bezoek dan ook
schoorvoetend om hulp.
Nederland is behoorlijk on
zichtbaar in Atjeh. Hoewel er
vierhonderd miljoen euro is ge
geven aan het rampgebied,
denken veel Atjeeërs dat Neder
land nauwelijks iets doet.
Bijna alle hulp wordt verstrekt
via multilaterale organisaties
zoals de Verenigde Naties. An
dere landen hebben militairen
gestuurd, zoals de Verenigde
Staten, Australië, Japan en
Duitsland, maar Nederland
heeft besloten om dit niet te
doen. Ik vroeg me al af waar
de Nederlandse soldaten wa-
ren", zegt Syafrudin een beetje
verbaasd. Maar volgens Bot zijn
er al voldoende militairen in At-
jeh.„Ik heb met de Indonesi
sche minister van buitenlandse
zaken overlegd en ik kreeg de
indruk dat ze niet zo zitten te
springen om al die buitenland
se soldaten. Ze hebben meer
behoefte aan lange termijn
hulp bij de wederopbouw." Bot
vindt het ook niet zo nodig dat
er uitgebreid wordt gewapperd
met de Nederlandse vlag in At
jeh. „Gezien ons verleden hier,
we hebben toch een bepaalde
reputatie opgebouwd, vind ik
dat we voorzichtig en diploma
tiek te werk moeten gaan."
Toch ziet Bot wel een rol weg
gelegd voor Nederland bij het
vredesproces tussen de Indone
sische regering en de rebellen.
De minister sluit niet uit dat
Nederland rechtstreeks met de
rebellen gaat praten om die er
van te overtuigen dat onafhan
kelijkheid niet de juiste weg is.
door onze correspondent
Henk van den Boom
Lissabon - De campagne voor
de vervroegde parlementsver
kiezingen op 20 februari in Por
tugal is van start gegaan in een
klimaat van roddels en ver
dachtmakingen. De lijsttrekkers
van de twee grootste partijen
doen hun uiterste best de Por
tugese kiezer wegwijs te maken
in het seksuele leven van hun
tegenstander.
Demissionair premier Pedro
Santana Lopes, die onder druk
van president Jorge Sampaio in
november aftrad, probeert zo
de aandacht af te leiden van
zijn brokkenmakerij in de ne
gen maanden dat hij aan de
macht was. Hij volgde vorig
barcelona/gpd - In Spanje be
gint vandaag de omvangrijkste
legaliseringsoperatie uit de Eu
ropese geschiedenis. De naar
schatting anderhalf miljoen ille
gale immigranten die in het
land wonen krijgen een geldige
status als ze kunnen aantonen
dat ze werk hebben en min
stens een half jaar in Spanje
wonen.
Hoeveel allochtonen daadwer
kelijk aan die voorwaarden
kunnen voldoen is niet te zeg
gen, maar volgens de vakbon
den komen 800.000 tot één mil
joen economische vluchtelin
gen in aanmerking voor een
verblijfsvergunning. Anders
dan bij vorige legaliseringen
moeten dit keer niet de illega
len zelf, maar de werkgevers de
aanvraag voor de wettelijke sta
tus indienen. Wie na de legali
sering wordt betrapt op het in
dienst hebben van illegalen
staat een boete van 60.000 euro
te wachten. Vooral in de land
en tuinbouw en de woning
bouw werken veel illegalen als
zwartwerker. Ook werken veel
vrouwen als huishoudelijke
hulp in Spaanse gezinnen. De
grootste groep komt uit Ecua
dor, gevolgd door Marokko en
Colombia. Ook veel Oost-Euro
peanen hebben de afgelopen
jaren hun toevlucht gezocht in
Spanje. Spanje voert een tole
rant toelatingsbeleid vanwege
het van het extreem lage ge
boortecijfer.
kabul/ anp - Geen van de 104
inzittenden van een Afghaanse
passagiersvliegtuig heeft het
ongeluk van donderdag over
leefd. Dat hebben een woord
voerder van het ministerie van
defensie in Kabul en de Ameri
kaanse ambassade aldaar dit
weekeinde meegedeeld.
Het wrak van het neergestorte
passagiersvliegtuig van de Af
ghaanse maatschappij Kam Air
werd zaterdag ontdekt door Ne
derlandse Apache-helikopters
van de internationale troepen
macht ISAF.Het wrak ligt in
bergachtig gebied op meer dan
3000 meter hoogte. Aan boord
van het toestel waren 96 passa
giers en acht bemanningsleden.
Onder de passagiers waren 24
buitenlanders, onder wie zes
Amerikanen, drie Italianen en
negen Turken. Vier van de acht
bemanningsleden waren Rus
sen.
De Boeing 737 van Kam Air, op
weg van Herat in het westen
van het land naar Kabul, ver
dween donderdag van de radar.
Kort daarvoor had de piloot
kenbaar gemaakt dat hij wilde
uitwijken naar Peshawar.
voorjaar Jose Manuel Barroso
op die voorzitter van de EU
werd.
Santana Lopes, de conservatie
ve kandidaat van de sociaal-de
mocraten (PSD) insinueerde op
een bijeenkomst in Braga dat
de seksuele geaardheid van zijn
opponent, de socialist Jose So
crates, 'anders is dan de zijne'.
Dat was voor de campagnelei
ders van de socialisten het
startsein om het privéleven van
'playboy' Santana Lopes aan
een nader onderzoek te onder
werpen. Vijf kinderen bij drie
vrouwen getuigt inderdaad van
een andere seksuele geaard
heid, luidde het weerwoord. De
campagnes van de beide lijst
trekkers worden geleid door
Braziliaanse bureau's die zich
sterk laten inspireren door de
Amerikaanse manier van cam
pagne voeren.
Intussen zitten de Portugezen
helemaal niet te wachten op dit
soort lastercampagnes. Ze ver
wachten van de politici een
antwoord op de economische
en politieke crisis waarin het
land al een paar jaar is gedom
peld. De peilingen, die een gro
te overwinning voorspellen
voor de socialist Socrates, ge
ven ook aan dat een recordaan
tal Portugezen over twee weken
niet naar de stembus zal gaan
omdat ze geen vertrouwen
meer hebben in de politiek. De
ze campagne zal dat wantrou
wen alleen nog maar verster
ken.
lome/anp - President Gnas-
singbé Eyadéma van Togo is za
terdag op 69-jarige leeftijd over
leden. De dood van het staats
hoofd heeft de West-Afrikaanse
republiek in een constitutionele
crisis gestort.
Het leger heeft één van zijn
zoons naar voren geschoven als
nieuwe president. De interna
tionale gemeenschap rept over
een 'militaire staatsgreep'.
Het parlement zette gister
avond avond zijn voorzitter af,
die eigenlijk volgens de grond
wet interim-president had
moeten worden. Tevens koos
het Eyadéma's zoon Faure
Gnassingbé tot nieuwe voorzit
ter en daarmee tot interim-pre
sident. De overleden voormali
ge worstelkampioen Eyadéma,
die in het openbaar meestal
een zonnebril droeg, regeerde
Togo sinds 1967. Hij was met
een presidentschap van 38 jaar
het langstzittende Afrikaanse
staatshoofd. Eyadéma was de
afgelopen jaren herhaaldelijk in
het buitenland behandeld. Na
de bekendmaking van de dood
van de president gelastte de To-
golese regering de sluiting van
alle grenzen. Het leger ver
trouwde de macht zaterdag toe
aan zoon Faure, in weerwil van
de constitutionele regels over
de opvolging van het overleden
Gnassingbé Eyadéma
Foto: Reuters/ Jack Dabaghian
staatshoofd. De VN en de Euro
pese Unie riepen het bewind in
Togo op de grondwet te eerbie
digen. De Afrikaanse Unie ver
oordeelde de gang van zaken
als een 'militaire staatsgreep'.
Etienne Gnassingbé Eyadéma
was een zoon van een eenvou
dige boerenfamilie. Van 1953
tot 1961 vocht hij voor het
Franse leger in oorlogen in In
dochina, Dahomey (het huidige
Benin), Niger en Algerije. In
1965 werd hij stafchef van het
Togolese leger. In'67 pleegde
hij een militaire staatsgreep.
door onze correspondent
Ans Bouwmans
Washington - Dit jaar moest
hét Amerikaanse sportfestijn
Super Bowl het doen zonder
'kledingdefect' van Janet Jack
son. Het Nederlandse biermerk
Heineken zorgde voor een
nieuwe primeur. De Ameri
kaanse filmster Brad Pitt was op
eigen bodem voor het eerst in
een tv-reclame te zien.
Half Amerika kijkt traditiege
trouw naar de Super Bowl, die
afgelopen nacht vanuit Jacks
onville in Florida werd uitge
zonden. Het enige dat de mees
ten zich van de vorige editie
nog kunnen herinneren is de
blote borst van Janet Jackson,
een incident dat zoveel morele
ophef en hoge omroepboetes
veroorzaakte dat organisator
NFL het niet herhaald wilde
zien. Er werd een zestiger - zan
ger Paul McCartney - inge
huurd die geen moeite had met
de verplichting geen bloot te
laten zien tijdens de pauze.
De Super Bowl is niet alleen het
sportieve hoogtepunt van het
jaar in de VS, maar ook een
jaarlijks wedstrijdje reclamema
ken. De veelvuldige wedstrijd
onderbrekingen zijn a raison
van 2,4 miljoen dollar per 30 se
conden de duurste reclame
zendtijd van het jaar.
Het reclame toont Bratt Pitt
(41) als koper van een six-pack
Heineken. De paparazzi die
hem vervolgens achternazitten,
blijkei} niet uit te zijn op de
filmster maar op zijn bier. Het
is niet bekend hoeveel miljoen
dollar Heineken aan Pitt heeft
betaald.
door onze correspondent
Ad Bloemendaal
tel aviv - De Palestijnse president Mahmoud Abbas en
premier Ariel Sharon van Israël reizen morgen naar Sjarm
al Sjeik voor hun eerste topconferentie, sinds het aantre
den van Abbas. Onder het toeziend oog van de leiders van
Egypte en Jordanië spreken ze er over manieren om rust
te brengen aan het Israëlisch-Palestijnse front. Abbas zal
beloven zich sterk te maken voor het intomen van de ge
wapende milities en het reorganiseren van de Palestijnse
gewapende macht. Sharon op zijn beurt zal een aantal
vertrouwenwekkende maatregelen afkondigen, die de Pa-
lestijnen in staat moeten stellen die goede voornemens
uit te voeren.
Zowel het Palestijnse Bestuur als de Israëlische regering is
er veel aan gelegen de topconferentie tot een succes te
maken. Daarvoor bestaat een vertrouwd diplomatiek re
cept: laat uitgebreid weten waarover je het eens bent, ver
zwijg de geschilpunten en verwijs lastige kwesties naar
eervcommissie. De vrijlating van Palestijnse gevangenen
hoort sinds het afgelopen weekeinde thuis in de laatste
categorie. In spoedberaad is besloten dat na de conferen
tie een gezamenlijke Israëlisch-Palestijnse commissie zich
over de gevangenenkwestie zal buigen. Dat geschil kan
dus geen roet meer in het eten gooien.
De vrijlating van gevangenen is voor de Palestijnen de be
langrijkste Israëlische vertrouwenwekkende maatregel.
Belangrijker nog dan het heropenen van grensposten of
de overdracht van het militaire gezag in steden op de
Westelijke Jordaanoever. Om het wankele staakt-het-vu-
ren in stand te kunnen houden heeft president Abbas het
vertrouwen nodig van alle politieke en religieuze facties in
de Palestijnse gebieden. Daarom zou hij graag zien dat
zich onder de vrij te laten gevangenen een flink aantal
aanhangers van Harnas en Islamitische Jihad bevindt.
Aan de Israëlische kant bestaat nog geen overeenstem
ming over de te volgen koers. De legerleiding en het hoofd
van de militaire inlichtingendienst pleiten voor soepel
heid, om Abbas een eerlijke kans te geven. Maar directeur
Avi Dichter van de Shin Bet, de algemene veiligheids
dienst, vindt lat een ernstige fout. Hij meent da» recente
Israëlische successen in het bestrijden van de intifada
vooral te danken zijn aan zijn dienst. Toegeeflijkheid op
het gebied van de gevangenen, en het geheel staken van
offensieve operaties, geven volgens Dichter de Palestijnse
gewapende milities de gelegenheid aan Israëls druk te
ontsnappen en zich op te maken voor een nieuwe ronde
van aanslagen.
Zal de bijeenkomst in Egypte het begin worden van een
optimistischer hoofdstuk in het Israëlisch-Palestijns con
flict? De recente geschiedenis laat zien dat er weinig ze
gen rust op topconferenties in het gebied van de Rode
Zee. De Amerikaanse president Bill Clinton probeerde in
Sjarm vergeefs het debacle van zijn vredespogingen af te
wenden. En in juni 2003 lanceerde zijn opvolger, George
Bush, in het Jordaanse Akaba de Routekaart, het onmid
dellijk gestrande vredesinitiatief van Amerika, Europa,
Rusland en de Verenigde Naties.
In vergelijking met die voorgaande bijeenkomsten sprin
gen twee verschillen in het oog. In de eerste plaats is een
van de hoofdrolspelers, Jasser Arafat, van het toneel ver
dwenen. Het is de vervulling van een Israëlische wens,
maar of het Ariel Sharon echt gelukkig maakt is de vraag.
Niet langer kan hij betogen dat hij eenzaam zijn weg moet
gaan, omdat er aan Palestijnse kant geen partner is. Presi
dent Abbas geniet het vertrouwen van de westerse wereld
en de Arabische buurstaten.
Het andere verschil hangt daarmee samen. Het is het ont
breken van een Amerikaanse bemiddelaar, opmerkelijk
genoeg niet op verzoek van de Palestijnen - die hadden
minister Condoleezza Rice er in Sjarm graag bij gehad -
maar van Israël. Sharon is bang dat de Amerikanen, onder
aanmoediging van Europa, vanaf nu bij bemiddelingspo
gingen te voortvarend te werk zouden gaan. Voor je het
weet ligt de Routekaart weer op tafel. Wat de Israëlische
premier betreft is voorlopig alleen zijn eigen Losmakings-
plan aan de orde, dat wil zeggen de Israëlische terugtrek
king uit de Gazastrook in de komende zomer. Wat er in
Sjarm al-Sjeik gebeurt heeft met de Routekaart niets te
maken, zegt de Israëlische regering, en het staat te bezien
of de Palestijnen erin zullen slagen het woord zelfs maar
vermeld te krijgen in de slotverklaring.
