REGIO
Van ANWB-wegwijzer tot beertender
'De WD en Nederland kunnen nog veel van Ayaan Hirsi Ali leren'
'Ook Ayaan Hirsi Ali krijgt straks gelijk, net als toen Frits Bolkestein'
Ontwerpen van Leids ontwerpbureau npk 'moeten van de klant worden'
VRAAG
COLOFON
Leidsch Dagblad
He: T. Klein en H de Wit
bdirectie.hdcuz@hdc.nl
edactie: Jan Geert Majoor,
in Brandenburg
ail: redactie.ld@hdc.nl
m
82, Leiden, tel 071-5 356 356
tbus 54,2300 AB Leiden,
den van de receptie zijn:
met donderdag
n
iet
•5 356 415
n 071-5 356 325
3 p( tn fax 023-5150 567
aU ERKOOP
leeiji.b.t
3661
rei# 023-5150 543
6813677
landel: 071-5 356 300
1$ kunnen contact opnemen
eei
Bs)
ïr k 96800
ing (acceptgiro)
aut. ine)
no >/j €216,90
ns een machtiging verstrekken
eaI tisch afschrijven van het
eld ontvangen €0,50 korting
iua
n t(*R POST
inten die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag
Voor zaterdagabonnementen geldt €0.60 per
zaterdag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 0800-1711 (gratis).
Mobiel: 072 - 5196800.
ma t/m vr: 07.30-17.00 uur; za: 08 00-13.00 uur
(als op zaterdag voor 12.00 uur wordt gebeld,
wordt de krant dezelfde dag nabezorgd. Wie
tussen 12.00 en 13.00 uur belt, ontvangt de
krant op maandag.)
OPZEGGEN
Opzeggen van abonnementen uitsluitend
schriftelijk, uiterlijk één maand voor afloop van
de abonnementsperiode, t.a.v afdeling
lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar.
Voor leveringsvoorwaarden abonnementen zie
www.leidschdagblad.nl of KvK-nummer
37014187.
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
c.q. de betreffende auteur
HDC Media BV. 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen
HDC Media BV is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over voordeelaanbieding
en te geven, zowel door onszelf als door
derden Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt
u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar
woensdag 26 januari 2005
ueebezoekende, coke-snuivende kindermoordenaars'. Dat is
jeer het beeld van ons land, volgens de Amerikaanse nieuws-
zender Fox
egatief beeld van ons News. mi-
n nister Bot
is niet representatief vaneen-
landse za-
[jt soort karikaturen over Nederland in het buitenland recht
in door de ambassades in den vreemde. Bot verwees onder
een Belgisch politicus die Nederland onlangs een 'poel van
imde. Volgens de Leidse professor GALEN IRWIN, een
in die al 35 jaar in Nederland woont, de Nederlandse natio-
tft aangenomen en werkt bij de faculteit voor politieke
ppen, hoeven de Lage Landen zich nergens voor te scha-
voor schamen? Prostitueebezoekende, coke-snuivende
noordenaarsnoem het maar niks.
de mening van Fox News, een zender waar geen welden-
ens naar kijkt. Fox is zo'n beetje de spreekbuis van de
igering en zeker niet representatief voor wat Amerikanen
t Ierland vinden. Inwoners van de VS hebben het sowieso al
com landen als Nederland, België en Denemarken uit el-
houden, dus een specifiek stereotiep beeld van Nederland
gaam. Hooguit weten een paar mensen dat Nederland in
ital ethische zaken vooruitstrevend is. Amsterdam is wel
Die stad wordt geassocieerd met het homohuwelijk en
bruik."
a80, zaterdag 26 januari
RP - De reformatorische Gomarusschool in Leiderdorp is na
V,1 omzwervingen door de gemeente op een vaste plek te-
Paajomen. Gisteren werd de nieuwe school aan de Vronkenlaan
:en eopend. Aan het begin van het nieuwe schooljaar wil de
8 chool ook een kleuterschool openen,
j ief Leidsch Dagblad
deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
j- nut ivieoia d.v., kosidus 2, 1800 AA Alkmaar, onder vermelding van
De gblad, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante betaling aan
ren ran het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto
binnen drie weken thuisgestuurd.
2,50 (afdruk van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op gironummer
HDC Media b.v., Postbu:
duo Jozias van Aartsen
en Jan van Zanen een de-
bflfpartij zijn. De vrijheid
van het gesproken en ge
schreven woord staat
hoog in het vaandel. Dat
politieke klimaat zal on
getwijfeld een overwe
ging zijn geweest voor
Ayaan Hirsi Ali om de
ijzeren partijdiscipline
van de PvdA te verruilen
voor de vrije menings
vorming binnen de WD.
Wat moet je in een partij
die in het geniep spreekt
over kut-Marokkaantjes,
maar in de openbaarheid
Frits Bolkestein beticht
van het bevorderen van
onderbuikgevoelens?
Daarom is deze jonge,
moedige en intelligente
vrouw op haar plaats in
de WD, waar geen plaats
is voor plat anti-moslim-
extremisme, zoals de ze-
teldief Geert Wilders dat
propageert. Ayaan weet
waar ze het over heeft.
Wie fundamentalisme -
van welke aard ook - aan
de kaak wil stellen, kan
niet zwijgen over uitwas
sen en misstanden,
waarvan werd gedacht
dat we die in onze wes
terse maatschappij allang
overwonnen hadden. Die
moeten in een vrije sa
menleving bespreekbaar
zijn en daarvoor heeft
hard roepende WD'ers
uit het verleden - onder
anderen Wiegel en Bol
kestein - dat wel pro
beerden in beleid om te
zetten, zie ik dat bij Hirsi
Ali nog steeds niet. De
WD heeft dus niets aan
zo'n kamerlid."
R. Struijk: „Als er ie
mand in de WD niet op
zijn plaats zit, is het Hirsi
Ali wel. Ik geloof dat de
WD met het accepteren
van het standpunt van
Hirsi Ali haar integriteit
als liberale partij ver ach
ter zich laat liggen. De
WD verkondigt toch
juist het beleid van vrij
heid, blijheid en broer-
derschap. Maar met de
harde woorden van me
vrouw Hirsi Ali blijft deze
boodschap ver achter.
Naar mijn mening kan zij
zich beter aanmelden als
lid van de lijst Geert Wil
ders. Misschien kunnen
ze samen wel een partij
oprichten, is de lijst 'Ali
Wilders' of 'Hirsi's en
Geerts Lijstje' wellicht
een leuke naam voor de
twee karikaturen van de
politiek."
Johan Vermeulen, Lei
den: „Natuurlijk hoort ze
niet thuis bij de WD.
Voordat ze in de Tweede-'
Kamerfractie van de WD
kwam, zat ze bij de Wiar-
di Beekman Stichting -
dat is het wetenschappe
lijk bureau van de PvdA.
PvdA en WD gaan nooit
samen, ik vind Hirsi Ali
een overloopster."
De nieuwe stelling gaat
over de Cito-toets. Op 1,2
en 3 februari buigen in
Nederland zo'n 163.000
kinderen - 85 procent van
de basisscholen doet mee
- zich over de opgaven.
De toets, die officieel
Eindtoets Basisonderwijs
heet, wordt door de onge
veer 6400 deelnemende
basisscholen gebruikt als
'tweede onafhankelijk ge
geven'. De toetst bepaalt
mede naar welke middel
bare school de kinderen
na de grote vakantie
gaan. Is de Cito-toets een
nuttig instrument? Of
zouden basisschool en ou
ders zo'n test helemaal
niet nodig moeten heb
ben om te kunnen bepa
len wat een kind kan, en
zorgt de toets eigenlijk al
leen maar voor onnodige
stress? De stelling luidt:
De Cito-toets is een
nutteloze onrustzaaier
Reageren kan tot en met
maandag via www.leid-
schdagblad.nl of postbus
54, 2300 AB Leiden.
Dennis Salman (32) uit Noordwijk,
medewerker Noordwijkse Woning
srichting: „Ik zou niet weten waar
om Hirsi Ali niet in de WD thuis zou
horen. Hirsi Ali staat voor het vrije
woord en dat is toch één van de be
langrijkste grondbeginselen van de
Volkspartij voor Vrijheid en Demo
cratie. Ik vind het wel jammer dat
Hirsi Ali binnen de WD-ffactie maar
weinig tot haar recht komt. Ik kan
moeilijk inschatten of dat nou de
schuld is van Hirsi Ali zelf of van
fractievoorzitter Van Aartsen. Ik heb
in ieder geval grote bewondering
voor de wijze waarop ze, met gevaar
voor eigen leven, de onderdrukking
van vrouwen in
bepaalde culturen
aan de kaak wil
stellen. Die vrij
heid zou zij niet
gehad hebben
als zij nog lid was
van de PvdA."
Cees van Duijn (44) uit Warmond,
vastgoedconsultant: „Hirsi Ali staat
voor vrijheid, vrijheid en nog eens
vrijheid. De WD staat naast vrijheid
en democratie ook voor transparan
tie. Transparantie betekent zaken bij
hun voornaam noemen, feiten in het
daglicht zetten en misstanden be
noemen. De WD heeft zich in het
verleden altijd ingezet voor deze
transparantie. De waarheid is soms
hard, maar moet gezegd kunnen
worden. Onderwerpen niet bespre
ken geeft meer frustratie, onbegrip
en ellende. Mensen die staan voor
openheid en het bespreek
baar houden
van allerlei
bij de WD."
Koos Smit (55) uit Noordwijk, ma
rineofficier b.d./burgerambtenaar
bij Defensie: „WD'er Bolkestein
was jaren geleden een roepende in
de woestijn. Maar toen bleek dat zijn
mening door het 'volk' werd ge
deeld, namen politici uit andere par
tijen Bolkesteins standpunten over
alsof het hun eigen ideeën waren.
Nu is de aandacht al langere tijd ge
richt op Ayaan Hirsi Ali. Zij kent de
islam van binnenuit en praat er met
verstand van zaken over. Excessen
moeten worden bestreden. Zij staat
voor een liberale democratie en
moet hier dus namens de WD over
praten. Politici uit
andere partijen
en veel, maar
lang niet alle
allochtonen,
vallen nu over
haar heen. De
geschiedenis
herhaalt zich,
Ook Hirsi
Ali krijgt
straks ge
lijk."
Hayat Essakkari, Bos
koop: „Een persoon als
Hirsi Ali, met een zeer
uitgesproken mening - ik
zeg mening, omdat haar
uitspraken niet geba
seerd zijn op feiten - past
in geen enkele partij.
Hirsi Ali voert strijd tegen
de islam, dat doet de
WD niet. Politieke partij
en dienen rille proble
men van de Nederlandse
bevolking aan te kaarten
en oplossingen daarvoor
Hirsi Ali hoort niet
thuis in de WD.
te vinden. Hirsi Ali houdt
zich met één probleem
bezig. Dus: nee, Hirsi Ali
hoort niet in de WD
thuis. Maar waar hoort
ze dan wel thuis?"
P. van Helsdingen,
Oegstgeest: „Stemmen
doen we bij verkiezingen.
De WD maakt dan wel
uit of Hirsi Ali op de kies
lijst komt. Op dit ogen
blik zit ze in de WD en
hoort ze er thuis. Waar
bemoeien we ons als bui
tenstaanders mee?!"
Brenda de Wolf, Leider
dorp: „Ze hoort über
haupt niet in de politiek
thuis."
Ferdinand Ketel, Koude
kerk aan den Rijn:Als
volksparti) wil de WD
onder leiding van het
Ayaan in een partij die
staat voor vrijheid en de
mocratie het best denk
bare platform. De WD
en Nederland kunnen -
als haar het leven wordt
gelaten - nog veel van
Hirsi Ali leren. Ook al zal
ze soms tegen de stroom
van een minderheid van
het WD-establishment
moeten inroeien. Maar
om Frits Bolkestein te ci
teren: geen rel, geen de
bat."
H. Ouwersloot, Katwijk:
„Natuurlijk hoort Hirsi
Ali niet in de WD. Er zijn
in Nederland genoeg be
kwame mensen om deze
post te bezetten. In alle
andere landen van de
wereld zou dit absoluut
niet kunnen."
A. Beglinger, Leiden:
„Dat Hirsi Ali stellingen
van de islam aan de orde
stelt en ze bestrijdt, is
haar goed recht. Maar zij
moet zich wel realiseren
dat daar wel consequen
ties aan zijn verbonden.
Ze schaadt de WD door
haar opstelling. Een ei
gen partij oprichten lijkt
mij het beste. Dan kan ze
haar gang gaan, net als
vriend Geert Wilders."
F. van Leeuwen, Leiden:
„Zij kan zich thuis voelen
bij de WD. Dat is haar
vrije keuze. Vrijheid van
Ayaan Hirsi Ali.
Foto ANP/Juan Vrijdag
meningsuiting is belang
rijk."
Paulus de Bruijn, Lei
den: „Dat gefrustreerde
mens hoort helemaal
niet in de politiek, met
haar privé-kruistochtjes
en hersenloos ge
schreeuw."
W. Driessen, Leiden:
„Iemand die in de poli
tiek zit, moet niet alleen
maar allerlei uitspraken
doen, maar ook zorg dra
gen voor een (haalbaar)
beleidsvoorstel. Hirsi Ali
roept veel, maar ondanks
dat de WD in de rege
ring zit, kan ik me geen
enkel voorstel van haar
herinneren dat door de
regering (en dus ook an
dere partijen) is overge
nomen. Waar andere
li een negatief beeld?
aal niet. Wordt er in Nederland een beleid gevoerd om je
schamen? Ik rook geen hasj, maar het gevoerde drugsbe-
oed te verdedigen ten opzichte van het buitenland. Ik vind
k geval geen karikatuur. Uiter-
f131 n er Amerikanen te vinden die
1 atief beeld van Nederland heb-
t is maar de vraag of we ons
wat van moeten aantrekken.
"e eer trots op zijn."
s mtlianasie en abortus zijn toch
andere orde dan kaas, tidpen
1 pen?
va at 'oude' beeld van Nederland
e r ook nog. Het jongetje dat zijn
1 de dijk stak, is alom bekend in
ligde Staten. En wat tulpen be-
Amerikanen naar Nederland
A imen, raad ik ze altijd aan om in
v0 :omen. Dan is het land in bloei
°P 1 mooist."
ziet spoken?
niet precies waar Bot zich aan
1 laar het lijkt me een toch wel érg defensief optreden."
^taan Leefmans foto: AP/Jan Bauer
UIT DE ARCHIEVEN
'bb )55, Woensdag 26 Januari
Er is gisteravond duchtig gerookt en geboomd in de verga-
tch an Liberty. Vooral het eerste was te begrijpen: de drie samen-
organisaties in de sigarenbranche in Leiden en omstreken
len hier. De leiding was in handen van de heer D. v. d. Niet
ijk, voorzitter van de Chr. afdeling. Er werd uitvoerig gespro-
de vraag of de huidige winstmarge de leden bevredigt. Over
leen bleek weinig waardering te bestaan voor de huidige
Hie
tabaksbranche. De vergadering drong aan op een uniforme
ij b nzake de korting der grossiers; men zal trachten deze langs
Ie Drische weg vast te stellen.
lm:
IN ZAKEN
I Naam: npk industrial de-
SGCTeSÜgd:Noordemde2d, I
Leiden en Mittelweg 158a,
Hamburg.
Kernactiviteiten: ontwik
kelen en ontwerpen van
professionele- en consu
mentenproducten, npk
I kan een compleet prod I
mét bijbehorend fabricage
proces leveren, voor mas-
safabricage.
openbare ruimte of grirfi-
sche producten (verpak
kingen, verkeersborden,
^Seriand.Noord-
I West Europa en Verenigde
I Werknemers: 50 in Leiden
I en 6 in Hamburg.
Globale bedrijfsomzet:
Rond de drie müjoen euro.
Toekomstverwachting.
Voorzichtig herstel na ma
gere jaren, groei tot maxi
maal 60 werknemers in
Leiden.
ledereen heeft wel eens een
product van npk industrial de
sign gezien of heeft er één in
huis. Wie zijn fiets in de stad
tegen een beugel parkeert, zet
hem tegen een npk-ontwerp.
ANWB-borden langs de snel
wegen: bedacht door npk. De
beertender van Heineken, de
brievenbus van TNT, de skitrol
ley, het Leidse busstation en de
lichtzuilen op het Stations
plein - allemaal npk. Toch is
het bedrijf onbekend bij het
grote publiek, want de ontwer
pen moeten het imago van de
klant uitstralen.
Koelvloeistof spettert een
blokje kunststof schoon, ter-
Ayaan Hirsi Ali mag van
een ruime meerderheid
van de LD-lezers deel blij
ven uitmaken van de
Tweede Kamerfractie van
de WD. De stelling 'Hirsi
Ali hoort niet thuis in de
WD' wordt door 63 pro
cent niet onderschreven.
„Deze jonge, moedige en
intelligente vrouw is op
haar plaats in de WD,
waar geen plaats is voor
plat anti-moslimextremis-
me, zoals de zeteldief
Geert Wilders dat propa
geert." Toch vindt ruim
een derde dat de voomali-
ge Somalische uit de partij
of helemaal uit de politiek
zou moeten stappen. „Ze
hoort niet in de politiek
met haar privé-kruistocht
jes en hersenloos ge
schreeuw." Een greep uit
de reacties.
Louk Rademaker (18) uit Leiden,
student wis- en sterrenkunde,
voorzitter jongerenafdeling SP Lei
den: „Eigenlijk kan het me weinig
schelen wie lid is van de WD. Maar
van iemand die zichzelf liberaal
noemt mag ik toch op zijn minst
verwachten dat ze vrijheid het
hoogst in het vaandel heeft staan.
Het merendeel van de moslims is
niet fundamentalistisch en Hirsi Ali
probeert hun vrijheid van gods
dienst af te nemen. Haar standpun
ten lijken meer op een blinde vete,
zonder enige onderbouwing. Om die
reden vind ik eerder
dat ze niet in de
Tweede Kamer
thuishoort."
Berend Stolk (50) uit Leiderdorp,
intensivist/actief WIJfer: „Wat een
lariekoekstelling! Kijfcwe moeten
Hirsi Ali niet verheffen tot de opper
priesteres van de vrije meningsui
ting. Maar iemand die zo opkomt
voor het vrije woord en die zo op
komt voor de gelijkwaardigheid van
man en vrouw en die elk individu in
de samenleving gelijke kansen wil
geven, hoort natuurlijk bij uitstek
thuis in een liberale partij. We moe
ten overigens ook niet doen alsof
kritiek op Hirsi Ali niet zou mogen.
Ik heb soms zorgen over de timing
van haar uitspraken en
soms ook over de
woorden die zij
kiest."
Achter de schuifdeur werkt een frees computergestuurd aan het bovenblad van een nieuwe mobiele telefoon. Partner Jos Oberdorf en
management assistent Susan de Roode bekijken de werktekening. Foto: Dick Hogewoning
wijl een frees zich er zacht
brommend een weg door
heen baant. Op een compu
terscherm zijn de vorderingen
van de machine te zien. De
medewerkers van de werk
plaats van npk industrial de
sign maken een dummy van
een nieuwe mobiele telefoon.
Hij mag niet van echt te on
derscheiden zijn. Achter de
werkplaats ligt de verfspuite-
rij, die een scherpe verflucht
uitwalmt. Daar krijgt de tele
foon, waar de modelmaker nu
een naadje in gaat frezen, te
zijner tijd een hip kleurtje. De
eigen werkplaats is de trots
van npk, zegt partner Jos
Oberdorf. „We hebben ma
chines voor bewerking van
metaal, hout en kunststof. We
kunnen hier veel, haast wel
alles maken, in unica en in
kleine series."
Bedrijfsgeheimen volop, daar
onder de hanenbalken van de
voormalige Witte Poort Kazer
ne aan het Noordeinde. Pro
ducten van concurrenten
worden er uit elkaar gehaald
(ssst, niet zeggen welke). Op
de zolder van het monumen
tale gebouw heeft een vorm
geefster een antracietgrijze si
gaar met een groen geribbeld
knopje op haar computer
scherm. Waar het voor dient
is moeilijk te zeggen. Wie er
naar vraagt, krijgt enkel ge
heimzinnige glimlachjes.
De vormgeefster werkt samen
met een ingenieur, die van
het ontwerp een bouwteke
ning maakt. „Het is een mis
verstand om te denken dat
vormgeving alleen om de bui
tenkant gaat", zegt Oberdorf.
„Wij zijn eigenlijk een ingeni
eursbureau en ontwerpen een
product van begin tot eind,
inclusief het fabricageproces.
KLANKBORD
Wij zorgen voor bouwteke
ningen en uitgewerkte com
puterbestanden waarmee de
producent zijn machines kan
aansturen. In dat geval over
handig je geen product, maar
een floppy of een cd-rom."
Zulke fabricageprocessen
moeten aan hoge kwaliteitsei
sen voldoen. Om die reden is
het bedrijf ISO 9001-gecertifi
ceerd.
Af en toe presenteert het be
drijf een staalkaart van recen
te ontwerpen in een boek, zo
als Vision Precision uit 2003.
Maar npk is geen bureau met
een eigen 'handtekening', zo
als ontwerpers Boris Sipek of
Ettore Sottsass. Volgens Ober
dorf is herkenbaarheid vooral
belangrijk bij het ontwerpen
van interieurs. „Bij technische
producten, zoals npk die
maakt, telt 'auteursdesign'
niet zo. We willen dat onze
producten van de klant wor
den. Ze moeten passen in hun
productcatalogus en niet in
de onze. De merknaam staat
bij ons voorop."
Vaak hebben producenten al
een duidelijk beeld van hun
nieuwe product. Het Leidse
ontwerpbureau zorgt dan
voor het uiterlijk en het bijbe
horende productieproces.
Maar npk industrial product
kan verder gaan en bedrijven
helpen bij het bedenken van
iets nieuws. Elke producent
moet af en toe innoveren,
omdat nieuwe producten
meer winst opleveren dan ge
vestigde. „Vaak is dat gevoel
er wel, maar veel bedrijven
zitten zo opgesloten in wat ze
al doen dat ze daar niet aan
toekomen", zegt Oberdorf.
„Wij helpen hen als design
strategen 'uit te breken' en
steeds te komen met iets on
derscheidends en nieuws."
Wilfred Simons