Alleen maar slecht nieuws voor publieke omroej
MEDIA
Susanne zes weken lang soapster
Soeterbeeck op zoek naar morele leider;
NOS Actueel stree
naar breder aanbc
Opmerkelijke
slotafleveringen
in VPRO Gids
Actie bij Waalse
punlieke omroep
brussel - Bij de Franstalige pu
blieke omroep RTBF in België is
gisteren een staking uitgebro
ken. Technici en cameramen
sen hebben het werk neerge
legd uit protest tegen een
nieuw werkreglement. Dat vin
den ze te strikt. Ook vrezen ze
dat de omroep meer werk gaat
uitbesteden. Vandaag dreigen
ook de journalisten te staken.
Persgroep komt
met stadsbladen
brussel - Amsterdam en Rotter
dam krijgen elk een gratis
stadsblad. Eind deze maand
lanceert De Persgroep, het Bel
gische mediabedrijf dat in 2003
een belang nam in Het Parool,
de magazines naar Belgisch
voorbeeld. Amsterdam krijgt
Zone 020 en Rotterdam Zone
010. Er staan vooral uitgaan
stips in. De oplages voor elk
van beide bladen wordt om te
beginnen 85.000.
dinsdag 25 januari 2005
Voor de publieke omroep is er de ko
mende driejaar alleen maar slecht
nieuws: kijkers lopen weg en de finan
ciële tekorten nemen toe. De omroep
voorzitters hebben zichzelf tot maart
gegeven er iets op te bedenken.
door Dolf Rogmans
Hilversum - Terwijl staatssecretaris
Medy van der Laan nadenkt over het
publieke omroepbestel na 2008 heb
ben de omroepvoorzitters hele ande
re zorgen. De komende drie jaar
dreigt de publieke omroep terecht te
komen in een negatieve spiraal van
minder kijkers en dalende inkom
sten. Ingrijpen moet. Maar is er wel
wat aan te doen? Half december kre
gen de omroepvoorzitters het slechte
nieuws in een hapklare presentatie
voorgeschoteld: de komst van de
nieuwe tv-zender van John de Mol
zorgt ervoor, dat de moeilijke situatie
waarin in de publieke omroepen al
jaren zitten, versneld erger wordt. De
Mol heeft al het eredivisie voetbal ge
kocht en de verwachting is dan een
paai' TROS-sterren samen met de ho
ge kijkcijfers en dito reclame-inkom
sten ook zijn kant op gaan.
En dat doet zeer. Een paar cijfers om
de problemen te omschrijven. Als de
publieke omroepen niets veranderen,
dreigt er volgens de rekenmeesters
van de publieke omroep voor vol
gend jaar een financieel tekort van 85
tot negentig miljoen euro oplopend
tot 114 miljoen euro in 2008. De Ster
inkomsten dalen naar verwachting
met 65 miljoen euro volgend jaar tot
89 miljoen in 2008.
En ook het aantal kijkers daalt. Want
De Mol snoept kijkers weg en er is
geen geld daar wat aan te doen. Vol
gend jaar daalt het marktaandeel al
met 8,5 procent en daarna nog eens
met 3,5 procent tot en met 2008. Het
marktaandeel van de totale publieke
omroep zou bij ongewijzigd beleid in
2008 gedaald zijn tot slechts 26 pro
cent, tegen 38 procent nu. Tegen die
tijd behoort de Nederlandse publieke
omroep tot de slechts bekeken pu
blieke omroepen in Europa.
Voor de raad van bestuur van de pu
blieke omroep is dit een doemscena
rio. Als zoveel kijkers en adverteer
ders weglopen, komt de publieke
omroep onherroepelijk in een nega
tieve spiraal terecht van als maar da
lende kijkcijfers en inkomsten. En
dan is het nog slechts een kwestie
van tijd voordat de politiek besluit de
publieke omroep nog een kopje klei
ner te maken.
Goede raad is duur. Volgens de raad
van bestuur is er maar één uitweg: de
drie televisienetten moeten nog beter
dan nu een duidelijk herkenbaar pro
fiel krijgen. Daarvoor is een nieuwe
indeling bedacht. Nederland 1 (nu re-
linet met KRO, NCRV, en EO) wordt
een net voor programma's met diep
gang, zingeving en meerwaarde. Ne
derland 2 wordt een pretnet met alle
publiektrekkers die nu verspreid zijn
over de drie netten. Dus program
ma's als Spoorloos en Kopspijkers
gaan naai- Nederland 2. Nederland 3
zou een zender moeten worden ge
richt op jongeren en vernieuwende
programma's. Jongerenomroep BNN
verhuist dan naar die zender.
Afhankelijk van hoe consequent dit
plan wordt uitgevoerd, zou de publie
ke omroep het verlies aan kijkers en
inkomsten kunnen beperken. Beper
ken, want in welke bocht de publieke
omroepen zich de komende jaren
ook wringen, het aantal kijkers en in
komsten zal terug blijven lopen. Vol
gens de rekenmeesters van de publie
ke omroep bedraagt het financiële te
kort in 2008 minimaal 45 miljoen en
maximaal 82 miljoen euro per jaar.
Het aantal kijkers daalt in het ongun
stigste geval met zeven procent en in
het gunstigste scenario met 3,5 pro
cent.
Volgens de raad van bestuur is het
plan voor een nieuwe zenderindeling
alleen goed uit te voeren als omroe
pen hun thuisnet loslaten en zich al
leen maar richten op het maken
programma's. Daar voelen de on
roepvoorzitters weinig voor. Zij w
graag herkenbaar blijven, zelfs ab
tot wat minder kijkers en meer b( j
nigingen leidt. De komende weke 1
praten raad van bestuur en omro
bazen verder over de gewenste
pak.
Wat onduidelijk blijft, is of dezei
we plannen, in welke vorm ze 00
worden uitgevoerd, voldoende zi
om het gesignaleerde gevaar van
negatieve spiraal te keren. Wanti
ke variant dalen tenslotte de kijki
aantallen en de reclame-inkomst
Er lijkt dan ook maar één conclu
mogelijk voor de publieke omroe
de komende jaren is er alleen ms
meer slecht nieuws te melden va
Hilversum.
Whitney Houston imitaties op
school, vijf jaar jeugdtheater,
tientallen audities via haar cas
tingbureau. Het verhaal van de
Bredase studente Susanne Dijks-
terhuis is dat van zo velen die
dromen van de wereld van glit
ter en glamour, de showbizz.
Uitgerekend in het jaar waarin
ze hoopt af te studeren op de
toerisme-opleiding kreeg ze een
tijdelijke rol in de soapserie 'On
derweg Naar Morgen'.
door Jacques Hendriks
breda - Lang, blond, mooi en
twintig lentes jong. Susanne
Dijksterhuis, vierdejaars stu
dente toerisme en recreatie in
Breda, zou zo een fotomodel
kunnen zijn. Niet dus, ook al is
ze gek op het loerende oog van
een camera, bekent ze tijdens
de fotosessie.
Na tientallen pogingen heeft ze
voor elkaar waar ze wél al jaren
van droomde; een rol in een
Nederlandse soapserie, 'Onder
weg Naar Morgen'. Zes weken
lang speelt ze Evelien Keijzer,
een wat onzekere, truttige stu
dente psychologie, die op haar
stageplaats, een ziekenhuis, in
allerlei intriges verstrengeld
raakt. „Ze lijkt helemaal niet op
mijn eigen karakter, maar dat
maakt het des te leuker om te
spelen. Zodra ik haar brilletje
opzet, ben ik ook echt een beet
je Evelien."
Ze kreeg deze rol eigenlijk via
een andere auditie. „Ik zat er al
een paar keer heel dicht bij.
Onder andere voor een rol in
'De Erfenis'. We bleven met zijn
tweetjes over. Werd het die an
der omdat zij meer ervaring
had dan ik. In juli deed ik een
auditie voor een andere rol in
'Onderweg Naar Morgen'. Zelf
de verhaal. Maar kort nadat ik
op het laatste moment weer af
gevallen was, kreeg ik een tele
foontje: of ik auditie wilde doen
voor de rol van Evelien. Toen
was het wel raak. Dat was trou
wens alleen al de vijfde keer dat
ik auditie deed voor die serie.
Nee, ik heb de moed nooit op
gegeven. Ik wilde zo graag. En
het feit dat ik iedere keer uit al
die duizenden foto's en al die
banden met screentests werd
gekozen om in ieder geval audi
tie te komen doen, betekende
Hilversum - Naar aanleiding
van de laatste uitzending van
de mislukte soap Het glazen
huis inventariseerde de VPRO
Gids samen met het Neder
lands Instituut voor Beeld en
Geluid een groot aantal pro
gramma's uit de tv-geschiede-
nis die op een opmerkelijke
manier werden uitgeluid.
Zo vertrok Swiebertje in een
dramatische slotuitzending
naar Canada, bouwde Hanneke
Groenteman in haar laatste
Plantage een feestje met alle
gasten uit het verleden, en ging
Carl Huybrechts, ex-presenta
tor van TV3 met een ballon de
lucht in. De presentatoren van
MiddagEditie ern Het blauwe
licht mochten in de laatste uit
zending voor één keer gast zijn
in hun eigen programma.
In'de laatste NOS Laat werden
Charles Groehuijsen en Victor
Deconinck verrast door in over
all gestoken redacteuren die al
tijdens de uitzending het decor
achter hen weghaalden. Het
bontst maakte Willem Duys het
door in zijn laatste Voor de
vuist met een shovel de buiten
muur van 't Spant in Bussum
omver te rijden.
De VPRO Gids blikt met betrok
kenen als Huybrechts en Duys
terug op een groot aantal bij
zondere slotafleveringen. De
opmerkelijkste fragmenten zijn
vanaf morgen te bekijken op de
site van Beeld en Geluid: www.
beeldengeluid.nl/files/ditishet
einde.
Topjaar voor jubilerende afdeling
De Brabantse studente Susanne Dijksterhuis speelt een tijdelijke rol in de soapserie Onderweg naar morgen. Foto: GPD
toch dat ze wel iets in me za
gen."
Het zat altijd al in de in Helle-
voetsluis opgegroeide studente.
Ze hield als kind al van aan
dacht, van op de bühne staan.
Ze imiteerde Whitney Houston
op feestjes en ging als prille tie
ner naar het Hofplein Jeugdthe
ater in Rotterdam, dat ze vijf
jaar trouw zou blijven. Toen ze
'een jaar of 12,13 was' schreef
ze zich in bij het castingbureau
Harry Klooster, hofleverancier
van de vaderlandse soaps.
„De aanhouder wint", zegt ze,
nu het eindelijk 'bingo' is. „Ik
hoop zo snel mogelijk af te stu
deren, in mei 2005. Zodat ik me
daarna volledig kan concentre
ren op het acteren. De rol van
Evelien is maar een tijdelijke,
maar het is zeker niet uitgeslo
ten dat ze weer terugkomt. Ik ga
niet dood in de serie, dus..."
De opnames van de afleverin
gen waarin ze momenteel te
zien is, heeft Susanne al achter
de rug. „Dat was wel even hec
tisch. Mijn studie, de teksten uit
mijn hoofd leren en de opna-
medagen. Gelukkig dat ze op
school alle medewerking ver
leend hebben. De leraren vin
den het alleen maar leuk. Ieder
een reageert trouwens positief.
Dat was op de middelbare
school wel anders. Als ik dan
bijvoorbeeld iets met Hofplein
theater ging doen, dan kreeg je
van die opmerkingen als 'Daar
heb je Susanne weer, die moet
weer zo nodig opvallen'. Jaloe
zie, denk ik. Nu hoor ik mensen
vol bewondering zeggen dat ze
verbaasd zijn dat ik zo'n rol kén
spelen, zo'n ander karakter. Zelf
heb ik dat ook wel een beetje.
Soms vergeet ik dat ik naar me
zelf zit te kijken."
De opnames van 'Onderweg
Naar Morgen' zijn in de Ende-
mol Studio in Aalsmeer, waar
onder andere ook de moeder
der Nedersoaps wordt opgeno
men 'Goede Tijden Slechte Tij
den'. „Geweldig, je komt ieder
een daar tegen, het is echt een
paleis vol bekende Nederlan
ders. Sta je in de kantine in de
rij voor een pannenkoek met
soap, zie je daar oom Govert of
Ludo Sanders (twee personages
uit GTST, JH) ook gewoon
wachten op hun pannenkoek.
Ludo, dat is toch echt dé soap
goeroe", zegt ze met zichtbare
napret.
Wacht eens even. Betekent dit
enthousiasme dat ze stiekem
eigenlijk liever in die andere,
beter bekeken soap had ge
speeld? „Iedere soap heeft zijn
charme", antwoordt ze tactisch
en denkt even na over een ver
volg. „Natuurlijk lijkt spelen in
'GTST' me leuk, maar de rol
van Evelien is ook geweldig, ik
hoop echt dat ik die na mijn af
studeren weer kan oppikken.
Als Evelien definitief voorbij is,
dan sta ik zeker open voor
'GTST'. Het zou een mooie uit
daging om in een andere serie
een compleet ander karakter te
spelen."
Zelf keek ze al jaren met een
koppie thee naar beide soaps.
„Daarom is het extra grappig
om nu opeens daartussen te
staan. Het is op de set van
'ONM' ook allemaal heel infor
meel. Geen strijd, geen jaloezie.
Ik denk dat de modellenwereld
een stuk harder is dan de soap
wereld."
Het is duidelijk, dat soapcircus
vindt ze voorlopig verrukkelijk.
Magisch.Alles rond televisie
heeft iets magisch. Dat Ende-
molgebouw alleen al. Rode lo
pers, overal foto's van bekende
acteurs en presentatoren. Thea
termensen houden vaak niet zo
van 't wereldje eromheen. Alle
aandacht. Ik wel. Komt volgens
mij omdat ik nog jong ben. Ik
ga ook graag uit, wil dan gezien
worden. Ik had het er laatst met
Tanja Jess over, die jaren in
'GTST' heeft gespeeld. Wat zij
zei, geloof ik ook. Als een soa
pacteur zegt dat hij 't wereldje
niet leuk vindt, dan liegt hij dat
hij barst. Nee hoor, 't wereldje,
de aandacht, daarvoor speel je
in een soap."
'OnderwegNaar Morgen', alle
werkdagen, Yorin, 19.30 uur
door Esther de Beer
Hilversum - Andere evenemen
ten aantrekken, samenwerken
met andere omroepen en bin
nen de NOS multimediaal wer
ken aan een eenduidige manier
van berichtgeven. Met de vie
ring van het tienjarig bestaan
van NOS Actueel kijkt de redac
tie niet alleen tevreden terug op
het afgelopen decennium, maar
wil ze ook wat meer erkenning
voor de uitzendingen en in de
toekomst ook graag uitbreiding
van het pakket.
Volgens hoofdredacteur Lars
Andersson moet dit jaar voor
NOS Actueel een topjaar wor
den, met meer uitzendingen
dan ooit tevoren. Het zilveren
jubileum van koningin Beatrix
en de zestigjarige herdenking
van de bevrijding zullen voor
dagvullende televisie zorgen op
het tweede net, maar NOS Ac
tueel heeft meer plannen.
Al tien jaar registreert NOS Ac
tueel nationale evenementen
als de verkiezingen, Prinsjes
dag, het Eurovisie Songfestival
en alles wat te maken heeft met
het koningshuis. Het huwelijk
van Willem-Alexander en Méxi-
ma werd het beste bekeken,
door 6,2 miljoen kijkers. De
evenemententak van de NOS
zal dit de komende jaren blijven
doen, maar wil ook uitbreiden.
Zo zijn er plannen om andere
'soort' evenementen aan te
trekken, bijvoorbeeld in samen
werking met tv-producent
IDTV een debat over oorlog en
vrede met kinderen van grote
wereldleiders. De dochter van
Fidel Castro, de dochter van
Martin Luther King en een na
zaat van Lech Walesa hebben al
toegezegd. Adjunct-hoofdre
dacteur Peter Kloosterhuis
denkt ook aan het aantrekken
van evenementen als Danceval-
ley, omdat die interessanter zijn
voor een jonger publiek. Dat
zou in samenwerking kunnen
met jongerenzender BNN.
Samenwerken met een andere
omroep is iets wat Kloosterhuis
vaker wil doen. „Zo waren de
verkiezingen van de beste bur
gemeester en gemeente een sa
menwerking tussen ons en on
der meer de TROS'
Kloosterhuis. Voor het jub
van koningin Beatrix staal
30 april een concert op de
in Amsterdam op het proj
ma. BNN zal hieraan me
ken. Ook worden er docu
taires naar aanleiding va"
jubileum gemaakt, een o\
inhuldigingsdag in 1980
Roel van Dalen en Vorsi oki
ontmoetingen van Tonko
waarin verscheidene wi
zoeken, recepties en oni'rê
tingen met het volk te zie u«
Rond de programma's M
ook een website gemaakt,
Bevrijding
Met de programma's ter
genheid van zestig jaar I
ding begint NOS Actueel
derdag met de herdenkirIn
de bevrijding van concen 7/
kamp Auschwitz. In april ni
de bevrijding van kamp Y nn
bork herdacht. Op 5 mei ide
er een dagvullende uitze J f
komen, met aandacht vos:
allerlaatste défilé in Waj
gen, de documentaire
schauw van de overwinni
zes portretten van overm
den die na de oorlog ee
bijzondere manier vondf
hun leven in te vullen.
Kloosterhuis: „Toen we
nen met NOS Actueel, d;
we bij de vijftigjarige h af
king dat er nu geen ovei
den met over zouden zij
kunnen we er echt zekf
zijn dat er over tien jaar 11
lijks tot geen ooggetuigers^
leven. Reden genoeg omau
extra aandacht aan te g![5
Hoofdredacteur Lars A igi
son zegt: „Het is onze tap
te laten zien wat er nu ei
herdacht wordt en w,
Om die reden is er dit ja 7
aandacht voor vijf jaar 9
vuurwerkramp in Enschi
de herdenking van tien ja j|e
brenica."
60 jaar na Auschwitz, dra.'
dag om 14 uur op Nederig
Rechtstreeks verslag van t 0
denking bij het kamp, gt eB
ken in de studio en de fil er|
locaust - een muzikaal
ment voor Auschwitz
KIJKCIJFERS
Top 10 meest bekeken programma's
1.
2.
3.
Studio Sport
Spoorloos
WK sprint 500m dames
4. WK sprint 500m heren
5. WK sprint 100m. dames
6. Journaal (ma, 20u)
7. Goede tijden, slechte tijden
8. WK sprint 1000m heren (zo)
9. WK sprint 1000m heren (za)
10. Ehbo eerste hulp bij opvoe
den
Top 10 meest bekeken kinderprogramma's
NOS
3.588
KRO
3.036
NOS
2.910
NOS
2.500
NOS
2.374
NOS
2.189
RTL 4
2.138
NOS
2.086
NOS
1.910
RTL 4
1.825
1.
Jeugdjournaal
NOS
236
2.
Totally spies!
Fox Kids
209
3.
Spongebob squarepants
Nickelodeon
200
4.
Wetensnap
VPRO
197
5.
Rocket power
Nickelodeon
192
6.
Zoop
Nickelodeon
185
7.
Ernst, bobbie en de rest
Fox Kids
178
8.
Adventures of jimmy neu
Nickelodeon
178
tron boy
9.
Ochtendshow
Fox Kids
172
10.
What's with Andy
Fox Kids
166
Marktaandelen in
Nederland 1
14,1
(14,4)
Nederland 2
18,8
(14,3)
Nederland 3
6,5
(6,3)
RTL 4
17,5
(17,9)
RTL 5
4,2
(4,9)
Yorin
5,4
(5,8)
SBS 6
10,5
(11,4)
NET 5
4,5
(5,1)
Veronica
3,7
(4,0)
De weekcijfers zijn afkomstig van de afdeling Kijk- en Luister
onderzoek van de Publieke Omroep. Het aantal kijkers x 1000.
De lijst met meest bekeken kinderprogramma's bestaat uit kij
kers van 3 tot en met 12 jaar. Tussen haakjes staan de markt
aandelen van vorige week.
Hilversum - Het RKK-program-
ma Soeterbeeck gaat vandaag
op zoek naar nieuw moreel lei
derschap. Volgens presentator
Leo Fijen zijn de nieuwe morele
leiders te vinden in de regio. Hij
bezocht er onlangs één, burge
meester Gerd Leers van Maas
tricht, en ontvangt er twee in de
studio, de burgemeesters Ank
Bijleveld (Hof van Twente) en
Geert Dales (Leeuwarden).
Morele leiders geven volgens
Fijen het goede voorbeeld, la
ten de mensen zien hoe ze zich
kunnen en vooral moeten ge
dragen in bepaalde situaties.
Accepteren we drugshandel in
de buurt, huren we zwartwer
kers in en hebben we nog idea
len? Morele leiders geven het
goede voorbeeld, wijzen de
weg.
Fijen ziet in Leers een van de
nieuwe morele leiders. Leers
gaat voorop in de strijd om een
leefbaarder Maastricht. Hij ziet
zichzelf niet als een man die
vooral iedereen te vriend moet
houden, maar als een man met
een missie. Leers wil af van de
cultuur van pappen en nathou
den en geeft de voorkeur aan
duidelijk en daadkrachtig be
stuur.
Terwijl hij Fijen rondleidt in
Maastricht vertelt Leers onder
meer over het dichtdraaien van
de subsidiekraan aan de voet
balclub MW en de kritiek die
hem toen ten deel viel. Ook ver
telt hij over het aanpakken van
de bewoners van het woonwa
genkamp Vinkenslag. En na-
tuurlijk steekt hij samen met
Burgemeester Gerd Leers (links) van Maastricht in gesprek met Leo Fijen van het RKK-programma Soeter
beeck. Foto: GPD/PR
Fijen even een kaarsje op in de
kerk.
Volgens Leers moet een burge
meester regelmatig tegen de
stroom ingaan als hij denkt dat
dat nodig is. Ook dient een bur
gemeester een drijfveer te heb-
ben en is hij 'beperkt houd
baar', omdat hij een 'opdracht'
uitvoert. Na een jaar of acht is
het mooi geweest en dient een
ander het over te nemen.
In de studio beamen Bijleveld
en Dales veel van wat Leers ii
Maastricht heeft gezegd. Op
één punt lopen de meningen
uiteen. Dales en Leers vinden
dat de burgemeester gekozen
dient te worden, omdat hij zelf
ook zo duidelijk positie kiest, k
Bijleveld vindt van niet. De bi«-
gemeester is ook verantw
delijk voor de openbare
Volgens Bijleveld is de in üc
periode voor die taak lan| ''ai
ingewikkeld en niet gesel
om aan gekozen persone oó
te dragen. 15
Volgens Fijen vertegenwt 'n;
gen burgemeesters als Le j"'
Bijleveld en Dales, maar
Opstelten (Rotterdam) ei ne
Horst (Nijmegen) een nie
stroming burgemeesters,
nu toe kwam moreel leid
schap toch vooral vanuit
landelijke politiek. Maar
in de Tweede Kamer en i
kabinet geen mensen roi in.
pen die echt richting gevi
het publieke debat en iet
moreel leiderschap uitsti
De regio neemt dat over.
burgemeesters trekken d |/E
zen, wijzen de weg en mi iin
de keuzes. Zaken die voo lor
in Den Haag plaatsvond! jHj
Fijen weet nog niet goed )e!
van die veranderingen m iu;
vinden. „Burgemeesters
nen dan wel heel stoer al q
dingen aanpakken, maai
ken ze ook de harten var I c,
sen? Veranderen menseqdJ
hun gedrag of passen ze
lemaal maar aan de nieu
gels en omstandigheden ie
Wat gebeurt er als zo'n blac
meester weg gaat? De ka
groot dat de boel dan we
elkaar zakt en het effect ipht
Dolf Rogmans
Soeterbeeck, vanmiddagI
land 1,17.05 uur