Kamer tegen
veranderen
donorschap
BINNENLAND 1
yAli, die lieve jongen, is opzettelijk doodgeredeny
AL\
Hoe extremer de situatie is, hoe meer er mag
Jï
Klaar voor de wereldomzeiling
Test op darmkanker kan
duizenden levens sparen
Kamp wil nu troepen
naar Afghanistan sturen
Weer drijfjacht op wilde zwijnen
ANWB in verzet tegen
duur brommerkenteken
1 i 'i
lÉr
houdingen na
ptegelincident
k De politie heeft vier
hten aangehouden in het
;oek naar het fatale
igelincident waardoor
arige automobiliste uit
rerd gedood. Dat heeft
ordvoerster van de poli-
glanden gisteravond be-
De vrouw is ruim een
lieden overleden door
land ter hoogte van Rijs-
i stoeptegel van een via-
iven de A4 gooide.
|i 146 miljoen
op giro 555
c - De Samenwerkende
ganisaties (SHO) heb-
giro 555 tot nu toe ruim
joen euro binnenge-
jor de slachtoffers van
eving in Azië. Dat heeft
bekendgemaakt. Het
is nog exclusief de 5
euro die minister Van
van ontwikkelingsa-
rking onlangs heeft toe-
Bij de laatste telling van
en woensdag stond de
ig op 124 miljoen euro.
ent gaat er
j op achteruit
Zo'n 27.000 studen-
gemiddeld 195 euro
minder studiefinancie-
<en. Dat komt door de
van een nieuwe bere-
het inkomen waar-
udiefinanciering is ge-
Ook gezinnen die
bben op een tegemoet-
in de onderwijsbijdrage
'kosten - zo'n 19.000
1- gaan er jaarlijks ge-
210 euro op achteruit.
;uwe berekening van
men worden alle toe-
1 subsidies voortaan bij
igeteld. Tot nu toe
alle regelingen door
mde instanties uitge-
fi elke instantie gebruikt
Inkomensgrenzen.
Istei
eet
woensdag 19 januari 2005
terie
alt cellen
Geen Actief Donor Registratiesysteem
den haag/anp - Het voorstel om
een nieuw systeem voor orgaan
donatie in te voeren, haalt vrij
wel zeker geen meerderheid in
de Tweede Kamer. WD en SGP
wijzen het af, de Christenunie
zeer waarschijnlijk ook. De Ka
mer vergadert vandaag over de
kwestie.
De belangenorganisaties van
mensen die op orgaantrans
plantatie wachten, willen dat
het kabinet het Actieve Donor
Registratiesysteem (ADR) in
voert.
Via dat systeem moet elke Ne
derlander in een brief aangeven
of hij zijn organen na zijn dood
wel of niet wil afstaan. Een der
de mogelijkheid is dat iemand
na zijn dood zijn nabestaanden
laat beslissen. Als Nederlanders
de brief negeren, worden ze,
volgens het systeem automa
tisch donor.
De WD vindt dat de overheid
eerst op andere manieren moet
proberen om meer Nederlan
ders bereid te vinden hun orga
nen af te staan. Zo zouden zie
kenhuizen meer moeite moeten
doen om nabestaanden over te
halen organen van hun overle
den familielid beschikbaar te
stellen. Volgens WD-woord-
voerder Veenendaal zijn er nog
te veel ziekenhuizen die op dit
terrein geen goed beleid heb
ben.
De WD wil verder dat de over
heid Nederlanders elk jaar een
brief stuurt waarin ze vraagt of
mensen bereid zijn hun orga
nen na hun dood af te staan.
De WD verwacht dat deze
maatregelen meer donoren op
leveren. Het Actieve Donor Re-
gistratiesysteen gaat de libera
len te ver.
De SGP vindt dat ook. De Chris
tenunie (CU) zegt 'nee, tenzij'
tegen het systeem. Volgens de
partij zijn er in Nederland men
sen die niet goed in staat zijn
hun mening op een rijtje te zet
ten. Als deze groep de brief van
de overheid negeert, zou ze au
tomatisch donor worden. De
Christenunie vindt dat er meer
waarborgen moeten komen ter
bescherming van deze groep.
Tegelijkertijd acht een woord
voerder de kans klein dat de
fractie het voorstel voor het
ADR zal steunen.
Het CDA heeft het voorstel voor
de actieve donorregistratie eer
der al afgewezen. De fracties
vertegenwoordigen samen een
nipte meerderheid van 76
stemmen in de Kamer.
- De vier grote steden
r 850 celplaatsen bij
jlplegers, zo maakte mi-
pnner van justitie giste
nd. Amsterdam krijgt
aatsen, Rotterdam 256,
3 205 en Utrecht 105.
lom zeshonderd cellen
ferderjarige veelplegers
aatsen voor jeugdige
in justitiële jeugdin-
Daarnaast zijn er
I plaatsen ingeruimd
ïatige daders in
daarvoor ingestelde in-
oplopend tot dui-
07.
er gewonden
jurwerk
- Ziekenhuizen
ind de jaarwisseling
irkslachtoffers be-
•at is het laagste aan-
afgelopen vijftien
leeft Consument en
gemeld. De stichting
dat het aantal gewon-
imende jaren niet ver-
len. De meeste ge
en tieners. Een op
achtoffers moest in het
lis worden opgeno-
nI 116-jarige jongen
aI aan zijn wonden.
voortaan in
jheidsglas
N
y n - Eindhovense ho-
memers willen bin-
ïaanden hun drank al-
schenken in veilig-
xndat direct verbrokkelt
a potgeslagen wordt,
lemen volgt op het
int met glas in een
legin januari overleef-
ej-jarige man ternau-
een halsslagaderlijke
tl nadat hij met een ka-
eI en glas in zijn nek was
Ja
at twijfelt
Referendum
De Eerste Kamer
eren niet kunnen in-
met het houden van
liegend referendum
iropese Grondwet.
SP en de Christen
gen na een uitvoerig
een hoofdelijke stern-
volgende week ge-
al worden. Het intia-
el kwam in zwaar
de WD twijfels be-
Igen over het zuiver
de karakter van het
m.
van aantal
^ers 'in nood'
3 Het aantal mensen
isychische problemen
terechtkomt, neemt
bij vrouwen is een af-
gfien. Dit blijkt uit een
®»tn de werkgroep Psy-
oblematiek. Per dui-
iemers kwamen in
r~ I zeven vrouwen en
Jen in de WAO te-
""•3 liep dit terug tot
:n en ongeveer drie
:r duizend.
portimao - Voordekker Justin Slattrery worstelt met een van de zeilen die hem zijn
toevertrouwd aan boord van de 70-voets raceboot die onder de vlag van ABN AMRO
gaat deelnemen aan de Volvo Ocean Race. Het schip werd gisteren in Portimao, in
Zuid-Portugal, gedoopt en voer het zeegat uit voor een eerste perfect verlopen trai
ning. Hoewel het een Nederlandse sponsor is en het team onder leiding van de Neder
lander Roy Heiner staat, zal op de oceaanracer geen enkele Hollander aanmonsteren.
De bank zet nog een tweede boot in, en daarvoor is Heiner op zoek naar twee Neder
landse bemanningsleden. De Volvo race rond de wereld, voorheen de Whitbreadrace,
wordt elke vier jaar gevaren.
Foto: Reuters/Nacho Doce
den haag/anp - Nederland
stuurt mogelijk binnenkort een
mariniersbataljon van ongeveer
750 militairen naar Afghanistan
ter ondersteuning van de parle
mentsverkiezingen die gepland
staan voor april.
Minister Kamp acht een derge
lijke missie gedurende drie
maanden „zeker denkbaar", als
de Afghaanse president Karzai
en de Navo er om vragen.
Kamp verklaarde dat gisteren
tegenover het ANP.
Het tweede mariniersbataljon is
met ongeveer 750 militairen dit
voorjaar toegewezen aan de zo
geheten strategische reserve
van de Navo. Het bondgenoot
schap kan er uit putten, voor
bijvoorbeeld de Navo-missies
in Bosnië en Afghanistan. De
Nederlandse regering en de
Tweede Kamer moeten er wel
mee instemmen. Dezelfde ma
riniers vormden eind 2003, be
gin 2004 gedurende vier maan
den de tweede lichting militai
ren in Irak. Minister Kamp gaf
eerder aan dat hij de missie in
Irak mede wilde beëindigen
omdat hij de handen vrij wilde
houden voor eventuele nieuwe
missies. Op dit moment heeft
Defensie ongeveer 270 militai
ren in Afghanistan. Bij het Apa
che-detachement (zes ge
vechtshelikopters) zitten 106
militairen, er zitten er 27 op het
hoofdkwartier van ISAF in Ka-
bul en nog eens 138 bij het
PRT-detachement in Pol-e
Khomri in de provincie Bagh-
lan. Het Apache-detachement
komt half maart terug naar Ne
derland. Eerder leverde Defen
sie al sinds 2002 militairen voor
de veiligheidsmacht ISAF. Ook
voerde Nederland in 2003 sa
men met Duitsland een half
jaar het commando over de
troepenmacht. In totaal hebben
al ruim 2000 Nederlandse mili
tairen gediend in Afghanistan.
apeldoorn/gpd - Drijfjachten
op wilde zwijnen moeten op de
Veluwe weer worden toege
staan. Alleen zo kan een eind
worden gemaakt aan de over-
populatie. Het afschot van zwij
nen via de reguliere jacht, die
volgende week weer begint, is
niet toereikend op de populatie
op peil te brengen. Die be
draagt nu zo'n 5000 dieren, ter
wijl dat er maximaal 1000 zou
den mogen zijn. Daarom heeft
de Faunabeheerseenheid Velu
we gevraagd om een ontheffing
van het uit 2002 daterende wet
telijke verbod op de drijfjacht.
Dat kan bij calamiteiten, zij het
dat maximaal enkele drijvers
mogen worden ingezet, in te
genstelling tot de massale drijf
jachten van voorheen.
Volgens een woordvoerder van
Faunabescherming zitten de ja
gers achter het zwijnenpro-
bleem. Tot een paar jaar gele
den zaten de zwijnen in afge
rasterde stukken bos. Er was
ook geen noodzaak meer om ze
te schieten. „Maar de laatste ja
ren zijn de hekken stelselmatig
opengezet. Daardoor zijn er
veel zwijnen in gebieden waar
ze niet mógen zitten en waar de
boeren ze ook niet willen zien,
vanwege het gevaar van var
kenspest. Toevalligerwijs alle
maal koren op de molen van de
jagers."
utrecht/gpd - Bevolkingson-
derzoek met een CT-scan op
darmkanker onder mensen tus
sen de 50 en 70 jaar kan jaar
lijks in Nederland meer dan
duizend levens sparen. Dat
stelde dr. Meivin Samsom giste
ren bij de aanvaarding van het
hoogleraarschap gastro-entero-
logie aan het Universitair Me
disch Centrum in Utrecht.
Elk jaar wordt bij zo'n 9000 Ne
derlanders dikkedarmkanker
vastgesteld en sterven 4500 pa
tiënten hieraan. Een commissie
heeft onlangs het ministerie
van volksgezondheid geadvi
seerd om mensen van middel
bare leeftijd met een ondasting-
onderzóek op darmkanker te
screenen. Dat zou in Nederland
600 tot 900 sterfgevallen voor
komen. Maar volgens Samsom
zijn de resultaten van dit on
derzoek verre van nauwkeurig;
40 tot 60 procent van de aan
doeningen wordt hiermee ge
mist. Hij pleit voor onderzoek
met een CT-scan. Het enige na
deel hiervan is het risico dat
kleine poliepen in de darm,
soms een voorstadium van kan
ker, over het hoofd gezien kun
nen worden.
Het onderzoek is ook duurder,
tussen de 100 en 200 euro tegen
enige tientjes voor een ontlas-
tingonderzoek.
den haag/anp - Het kenteken
voor brommers en snorfietsen
wordt te duur, vindt de ANWB.
De 350.000 bromfietsers drei
gen 50 tot 60 euro voor het pa
piertje neer te moeten tellen.
De ANWB vindt 25 euro ge
noeg. Daarom wil de organisa
tie dat de overheid 13,5 miljoen
euro extra steekt in de invoe
ring van het kenteken. Vorig
jaar besloot het kabinet om per
1 september het kenteken in te
voeren om het verkeer veiliger
te maken. De brommers en hun
eigenaren zijn door kentekenre
gistratie gemakkelijker op te
sporen dan met het huidige
verzekeringsplaatje. Zo kunnen
jonge snelheidsduivels eenvou
diger in de kraag worden gevat.
Dat zou tien doden en driehon
derd gewonden per jaar sche
len. Ook diefstal van bromfiet
sen is door deze registratie be
ter aan te pakken.
Alle nieuwe brommers die van
af 1 september worden ver
kocht, zullen een kenteken krij
gen. Eigenaren van bestaande
bromfietsen kunnen tot en met
31 oktober 2006 het kenteken
aanvragen. Minister Peijs (Ver
keer) vindt het kenteken niet
buitensporig duur, zei een
woordvoerster. Volgens haar
hebben bromfietsers ook nog
alle tijd om te sparen.
amsterdam/gpd - Een ongeluk, daar ge
looft in de woonkamer vol rouwende
nabestaanden niemand iets van. De
dood van Ali was pure opzet. En dat we
ten ze zeker sinds een ooggetuige dat
hoogstpersoonlijk is komen vertellen. In
een kleine kamer vol bankstellen, ergens
drie hoog in Amsterdam-Oost, delen ge-
hoofddoekte vrouwen en meisjes het
verdriet over de dood van Ali, de negen
tienjarige jongen die maandagavond in
de Derde Oosterparkstraat in Amster
dam werd doodgereden door een vrouw
van wie hij een tasje had gestolen.
De moeder van Ali zit op het bankstel bij
de deur. Praten doet ze niet. Ze kijkt
voor zich uit; of ze huilt. Ontroostbaar,
ook niet door familieleden of buurtge
noten die steeds weer de kamer binnen
komen om de condoleances te brengen.
Hier geen kwaad woord over Ali. Hij
groeide op in gezin met vier broers en
vier zussen. Hij studeerde handel aan
het ROC en werkte daarnaast als vak
kenvuller in de Albert Heijn en in de piz
zazaak van zijn twee broers in Almere.
„Ali was een lieve jongen," zegt zijn zus.
„En zeker niet agressief. Hij was spon
taan, maakte snel vrienden. De hele
buurt kende hem." Als tasjesrover, ja,
beweren buurtgenoten. „Onzin," zegt
Ali's zus. „Wie zijn dan die mensen die
dat beweren? Het belangrijkste is niet
wat hij deed of hoe hij was. Het belang
rijkste is hoe hij is doodgegaan."
Volgens de politie verloor de automobi
liste de macht over het stuur, toen ze
Op de plaats waar maandagavond de 19-jarige Ali om het leven kwam werd gister
avond een rustige en emotionele herdenking gehouden. Foto: ANP/Evert Elzinga
achteruit reed om twee tasjesdieven op
een scooter te achtervolgen. De vrouw
blijft voorlopig in hechtenis. Maar één
van de vrouwen in de woonkamer die
het drama heeft gezien beweert dat Ali
expres is doodgereden. De vrouw hoor
de maandag rond 18.30 uur een knal. Ze
keek naar buiten en zag een scooter op
de weg liggen. Ze zag hoe de auto nog
maals achteruit reed, en met trillende
hand tekent ze de route van de auto, de
stoep op, over vier Amsterdammertjes
en Ali, en tegen een boom. De vrouw:
„Echt vol gas. En niet op een manier als
of ze niet meer wist wat ze deed. Ze gaf
vol gas, reed over alle vier die paaltjes,
met haar achterwiel tot aan zijn gezicht.
Een beest kan je zo nog niet om het le
ven brengen."
Volgens andere ooggetuigen reed de au
tomobiliste haar auto terug de straat op
kwam in paniek haar auto uit, maar ook
dat bestrijdt de vrouw bij Ali's familie
thuis: „Ze was rustig, niet in paniek. Er
ligt een lijk onder je auto, maar je bent
totaal niet in paniek. Ze ging rustig met
een groepje mensen praten, ze hadden
het nog over een make up-tasje en later
is ze door de politie meegenomen, ook
heel rustig, zonder handboeien. Alsof ei
genlijk niks aan de hand was." Want dat
ook de politie een dubieuze rol speelt,
daar is iedereen in deze kamer van over
tuigd. Ali's zus: „De politie doet geheim
zinnig. Die paaltjes hebben ze meteen
om 05.00 uur 's ochtends nog keurig
netjes rechtgezet. Ze willen dit zo snel
mogelijk wissen. Alsof er nooit iets is ge
beurd. Als de dader Marokkaans was ge
weest, dan stonden die paaltjes er nu ze
ker nog. Zodat iedereen duidelijk kon
zien wat die Marokkaan allemaal had
gedaan.
Maar nu is het verhaal: ze was de macht
over het stuur kwijt. Hoe kun je dan juist
die bocht nemen, recht op de dader af?
Dan kom je tegen een scooter aan, gaat
naar voren, en dan weer naar achteren.
Kom mij dan niet vertellen dat het onge
luk was. Ze was erop uit, dat is duidelijk.
En ook al gaat het om een tasje. Je gaat
toch niet iemand vermoorden voor een
tasje?"
door Dick Hofland
den haag - Een vrouw rijdt een tasjesdief dood,
een winkelier schiet een inbreker neer, winkelper
soneel mishandelt een dief. Slachtoffers van een
misdaad laten het er niet bij zitten en lijken met de
dag heftiger te reageren. „Bloemen voor die
vrouw!"
„Heel begrijpelijk", vindt Lieske van Wifferen,
„maar de reactie van die vrouw staat natuurlijk
in geen enkele verhouding tot de daad van die
jongen. De docente strafrecht aan de universi
teit van Nijmegen constateert dat mensen die
slachtoffer zijn van een misdaad zich meer en
meer verzetten in plaats van lijdzaam toezien.
Tegelijk ziet ze dat officieren van justitie en rech
ters geleidelijk meer zijn gaan toestaan. Officieel
mag er niets, maar in de praktijk mag je een in
breker tegenwoordig neerslaan, terwijl je hem
een aantal jaren geleden alleen maar vriendelijk
mocht verzoeken op de politie te wachten. „Dat
is een goede ontwikkeling", zegt Van Wifferen.
„Want als je helemaal niets toestaat en alles be
straft, zullen mensen op den duur ook niet meer
ingrijpen als ze zien dat iemand in elkaar wordt
geslagen. De vraag is alleen: waar ligt de grens.
„Dat zal van geval tot geval verschillen. Het is be
langrijk of er sprake is van opzet of noodweer. Als
iemand je tasje steelt en je rijdt hem vervolgens
doelbewust dood, dan is het pure moord. Wil je
hem in een reactie alleen maar klem rijden en
gaat het per ongeluk mis, bijvoorbeeld omdat je
in paniek bent geraakt, dan heb je goede kans dat
je er zonder straf vanaf komt."
Psychologen zijn het er over eens: Nederlanders
zijn de laatste jaren assertiever geworden. „De al
gemene tendens in de samenleving is: We pikken
het niet meer", zegt H. van Brummelen, psycho
loog bij een bureau dat veel assertiviteitstrainin-
gen geeft. „Meer opkomen voor jezelf is goed
voor je gevoel van eigenwaarde. Tegelijk geef je
daarmee de grenzen van de ander aan en dat is
ook goed voor de samenleving. Dat dient echter
wel met respect voor die ander te gebeuren, an
ders is het geen assertiviteit, maar agressiviteit."
Het lijkt er op, denken ook andere psychologen,
dat het tijdperk van onverschilligheid, van alles
kan maar' voorbij is. De laatste jaren zijn alle
grenzen, ook bijvoorbeeld die van de vrije me
ningsuiting. in hun ogen overschreden. De sa
menleving komt daar langzaam maar zeker op
terug en zoals zo vaak kenmerkt het begin van
zo'n proces zich door heftigheid. Dan hebben
mensen meer dan normaal de neiging voor eigen
rechter te spelen en daarin bovendien door te
slaan.
Dat verklaart voor een belangrijk deel dat een
winkelier een inbreker neerschiet, een drogist
een overvaller met een ijzeren staaf in de nek
slaat en medewerkers van een supermarkt een
dief mishandelen. En dan is het ook niet zo gek,
dat 'leidende' figuren als een minister en een
hoofdcommissaris zeggen dat je een inbreker ge
rust een doodklap mag verkopen en dat een win
kelier best een honkbalknuppel onder de toon
bank mag hebben liggen.
Van Wifferen begrijpt het allemaal wel, maar
vindt het toch een dubieuze ontwikkeling. „Als
ze mijn kind doodslaan, moeten ze de dader le
vend villen, maar als we dat goed gaan vinden,
wordt het natuurlijk wel een takkezooi." De reac
tie moet altijd in verhouding staan tot de daad,
het moet redelijk zijn. „Iemand die een auto
steelt, mag je geen vijfentwintig kogels door zijn
rug schieten. Maar iemand die met granaten om
zijn middel een klas gijzelt, mag je zonder pro
bleem doodschieten. De stelregel is: hoe extre
mer de situatie, hoe meer er mag."
Betere opsporing
in ziekenhuizen
van geweld
tegen kinderen
den haag/anp - Steeds meer
ziekenhuizen hanteren een for
mulier dat helpt bij de opspo
ring van kindermishandeling.
Op het formulier moeten artsen
expliciet invullen of het letsel
waarmee een kind op de spoed
eisende hulp binnenkomt,
overeenkomt met het verhaal
dat ouders of begeleiders over
de oorzaak van dat letsel vertel
len. Volgens staatssecretaris
Ross-Van Dorp (Volksgezond
heid) heeft dit geleid tot aan
zienlijk meer meldingen van
kindermishandelingen vanuit
eerstehulpposten.