Bierregen en fluitconcert voor Ali B
De kunstenaar als ooggetuige in Irak
KUNST CULTUUR
Tour door ontmanteld Rijksmuseum
Frank Boeijen gaal
met de billen blool,
Oude Rijjg
speeltuin vf,
fotografeje
maandag 17 januari 200L
Diana Ross. Foto: Reuters/NBC
Diana Ross zingt
voor slachtoffers
burbank - Diana Ross was een
van de artiesten die afgelopen
zaterdag optrad tijdens Tsuna
mi Aid: A Concert of Hope', een
grote show van NBC ten bate
van de slachtoffers van de zee
beving. Vooral heel veel film
sterren, onder wie Brad Pitt,
George Clooney, Goldie Hawn,
Michael Douglas en Catherine
Zeta Jones hielpen het netwerk
om zoveel mogelijk geld in te
zamelen.
Bread-gitarist
Griffin overleden
nashville - Gitarist Jimmy Grif
fin, oprichter van de in de jaren
zeventig populaire band Bread
is donderdag op 61-jarige leef
tijd overleden aan complicaties
door kanker. De groep werd in
1968 opgericht en was aanvan
kelijk een trio dat naast Griffin
bestond uit David Gates and
Robb Royer. Samen met Royer
schreef Griffin 'For All We
Know' voor de film 'Lovers and
Other Strangers' uit 1970. Het
nummer leverde de liedjes
schrijvers een Oscar op. In de
jaren tachtig vormde Griffin
met Randy Meisner, die eerder
bassist bij The Eagles was,
Black Tie. Begin jaren negentig
speelde Griffin in de Reming
tons.
Veel bezoekers
Westfries Museum
hoorn - Een kleine duizend
mensen hebben afgelopen
weekend het Westfries Museum
in Hoom bezocht. Dat is twee
keer zoveel als normaal. In de
nacht van zondag 9 op maan
dag 10 januari vond in het mu
seum een grote kunstroof
plaats, waarbij onder meer 21
schilderijen en zilverwerk met
een waarde van ongeveer 10
miljoen euro werden gestolen.
Het museum is sinds vrijdag
weer open.
Lid Jefferson
Airplane dood
petaluma - Spencer Dryden, de
drummer van de legendarische
rockformatie Jefferson Airplane
uit de jaren zestig, is op 66-jari-
ge leeftijd overleden. Hij leed
aan kanker. Jefferson Airplane
werd in 1970 wereldberoemd
door het optreden tijdens het
roemruchte Woodstockfestival.
De formatie had een aantal gro
te hits, waaronder 'White Rab
bit' en 'Somebody to Love'.
Door zijn speciale manier van
drummen, drukte Dryden een
duidelijk stempel op deze psy
chedelische rockband. In 1970
stapte Dryden over naar de
rockband Grateful Dead.
'Made in Holland'
op fotofestival
naarden - Het Fotofestival in
Naarden gaat zich vanaf dit jaar
vooral richten op Nederlandse
fotografie. Onder de noemer
Made in Holland krijgt deze
nieuwe koers invulling van 14
mei tot en met 12 juni in onder
andere de Grote Kerk in de
Gooise gemeente. Portretten
door glamourfotograaf Govert
de Roos van bekende Nederlan
ders en groeps- en solo-exposi
ties staan op het programma.
Het festival wijdt zich vooral
aan Nederland om zich te on
derscheiden van het toenemen
de aanbod aan fotowerk. Dat
dwingt het tweejaarlijkse eve
nement tot een duidelijker pro
fiel. In voorgaande afleveringen
toonde een keur van vooral in
ternationale fotografen er zijn
werk.
Victoria de los
Angeles overleden
Barcelona - De Spaanse so
praan Victoria de los Angeles is
zaterdag op 81-jarige leeftijd
overleden in een ziekenhuis in
Barcelona. Zij was daar opge
nomen met bronchitis, die haar
fataal is geworden. De in Barce
lona geboren zangeres gold als
een van de belangrijkste ope
razangeressen van de 20ste
eeuw. Ze trad tijdens haar vele
toernees in de beroemdste ope
rahuizen van de wereld op.
Haar rollen in Madama Butter
fly en La Bohème waren haar
grootste successen. Kenners
roemden de zuiverheid en de
natuurlijkheid van haar stem.
door Martin Croenewold
groningen/gpd - Een striemend
fluitconcert en een indrukwek
kende regen van bier. Ali B ont
kwam er zaterdagavond niet aan
in De Oosterpoort in Groningen.
De Nederlands-Marokkaanse
rapper won daar tijdens het fes
tival Noorderslag de Popprijs
2004.
Zoals gebruikelijk leken weinig
concertbezoekers het eens te
zijn met de vakjury, die namens
de muziekorganisaties Co-
namus, Buma en Sena Perfor
mers de prijs eerder toekende
aan onder anderen Blof (2003),
Dj Tiësto (2002) en Anouk
(2001). De Popprijs is de meest
prestigieuze prijs voor Neder
landse popmuziek en bestaat
uit 10.000 euro en een beeldje
van Theo Mackaay.
Volgens juryvoorzitter Hans
Kosterman (BV Pop/FNV Kiem)
is Ali B het levende bewijs dat
artiesten tegenwoordig geen
platenmaatschappij meer nodig
hebben. „Hij bracht zijn album
'Ali B Vertelt Het Leven Van De
Straat' in eigen beheer uit en
De winnaar van de Popprijs, wordt traditiegetrouw getrakteerd op een indrukwekkende regen van bier.
Foto: GPD/Corne Sparidaens
bewees dat dit succes niet in de
weg hoeft te staan. Dat is een
opsteker voor iedereen die net
als Ali B overloopt van creatieve
ambities."
De jury, waarin ook presentator
Jan Douwe Kroeske, Peter Sik-
kema (Oosterpoort/Noorder
slag) en Gijsbert Kramer (de
Volkskrant) zaten, was er snel
ler uit dan ooit. Kosterman:
„De Popprijs is voor de band of
artiest die in het afgelopen jaar
de belangrijkste bijdrage heeft
geleverd aan de Nederlandse
popmuziek. Ali B voldoet aan
vele criteria: hij is succesvol en
heeft de popmuziek verrijkt met
een nieuw geluid. De Neder
landstalige hiphop was zonder
enige twijfel het meest levendi
ge genre in 2004."
Ali Bouali, zoals Ali B in werke
lijkheid heet, kreeg eerder deze
maand de Zilveren Harp toege
kend. De rapper is van plan het
geld van de Popprijs te investe
ren in zijn productiemaat
schappij SPEC. „Ik wil zelf een
nieuwe plaat opnemen, maar
ook muziek van anderen gaan
uitbrengen. Daarnaast ga ik in
2005 reisverslagen maken voor
MTV, in samenwerking met
Plan Nederland."
De muzikant reageerde aanvan
kelijk koeltjes toen hem werd
verteld dat hij de Popprijs had
gewonnen. „Eerlijk gezegd wist
ik niet precies wat de prijs in
hield. Pas toen ik het vertelde
aan de mensen om me heen,
drong het tot me door dat dit
echt iets bijzonders is."
Pop Pers Prijs voor
'frontsoldaat'
Van Rossen
De Pop Pers Prijs is gister
middag op het festival Noor
derslag in Groningen uitge
reikt aan freelance popfoto
graaf Lex van Rossen (55),
onder meer werkzaam voor
deze krant.
Volgens de vakjury is Van
Rossen 'de man van de uit
gekiende close-up' en een
'ware frontsoldaat, vechtend
op de plekken voorin, terwijl
de meeste popfotografen
een veilig heenkomen zoe
ken aan de toog'. De oeuvre-
prijs is een initiatief van het
Nationaal Pop Instituut en
heeft als doel de kwaliteit
van de popjournalistiek te
verhogen. Van Rossen krijgt
onder meer een geldbedrag
van 2500 euro en een stipen
dium van 5000 euro voor
een speciaal project. Het
was de tiende en als gevolg
van de bezuinigingen bij het
Pop Instituut tevens de laat
ste keer dat de prijs werd
toegekend.
Steve Mumford toont ander beeld van oorlog
door Claudia Parsons
new york/gpd/reuters - De we
reld heeft meer beelden gezien
van de oorlog in Irak dan van
enig ander conflict in de geschie
denis, of het nu gaat om film
beelden van tanks die Bagdad
naderen of digitale foto's van de
mishandeling van gevangenen.
Maar Steve Mumford heeft iets
anders te bieden. Eerder werk
van de 44-jarige New Yorker be
staat onder meer uit foto's van
wolven in een bos en onderwa
terfoto's van haaien. Op het eer
ste gezicht is hij niet meteen de
meest waarschijnlijke opvolger
van de man die hij zijn held
noemt: tekenaar en schilder
Winslow Homer die destijds voor
Harper's Weekly de Amerikaanse
Burgeroorlog vastlegde.
Omdat hij geen officiële relatie
had met het Amerikaanse leger
- dat zijn eigen oorlogskunste
naars in dienst heeft - besloot
Mumford kort na de Ameri
kaanse invasie zelfstandig naar
Irak te reizen. Hij plaatste zijn
belevenissen in de vorm van
verhalen, tekeningen en schil
derijen op internet (artnet.com)
en zijn werk is sindsdien ook al
tentoongesteld in een galerie te
New York. Binnenkort gaat hij
als reizende expositie door het
land.
Mumford zegt dat zijn beslis
sing naar Irak te reizen in het
verlengde ligt van zijn interesse
voor conflicten in de natuur,
die zich, een jaar voor de inva
sie van Irak, al had ontwikkeld
tot een fascinatie voor de Viet-
namoorlog. „Ineens werd mij
duidelijk dat ik geïnteresseerd
was in oorlog, de verhalen ach
ter de oorlog. Ik weet niet eens
precies waarom", aldus Mum
ford. „Ik ben ook erg geïnteres
seerd in oorlogskunst, een gen
re dat lang populair was tot het
na de Tweede Wereldoorlog
langzaam in de vergetelheid
raakte. En toen dacht ik bij me
zelf: waarom ga ik niet ge
woon?"
Hij leende enkele tienduizen
den dollars om zich een pilo-
tenjack, helm, satelliet commu
nicatiemiddelen en andere be
nodigdheden te kunnen aan
schaffen. In april 2003 reisde hij
via Cairo en Koeweit naai- Bag
dad. Sindsdien heeft hij nog
drie andere reizen van enkele
maanden naar Irak gemaakt.
Soms reisde hij mee met een
Amerikaanse legereenheid, een
andere keer reisde hij zelfstan
dig. „Ik was gefocust op het
idee van de kunstenaar als oog
getuige, om een uiterst per
soonlijke en subjectieve getui
genis uit eerste hand", vertelt
hij in zijn studio in New York.
De eerste beelden die hij op
zijn website plaatste beschre
ven het dagelijkse leven in Bag
dad; mannen die in een thee
huis backgammon spelen, ver
kopers op de hoek van een
straat. Daarna volgden beelden
uit de tijd die hij met de Ameri
kaanse soldaten doorbracht in
Tikrit, Baquba en Ramadi, ste
den waarvan alleen de naam al
beelden van geweld oproepen.
„De tekeningen hebben veel re
acties opgeroepen, maar de
meningen zijn verdeeld", zegt
Mumford. „De meeste kunste
naars en artiesten zijn erg tegen
de oorlog en er was kritiek dat
mijn tekeningen te neutraal
zouden zijn."
Hij zegt nooit de aandrang te
hebben gehad objectief te zijn,
omdat hij in Irak was als kun
stenaar en niet als journalist.
„Als ik met een legereenheid
meereisde en ik voelde dat de
mannen goed bezig waren en
dat het goede mensen waren,
dan identificeerde ik me met
hen en steunde ik hun missie.
Maar als ik bij Irakezen was,
probeerde ik dat ook subjectief
weer te geven."
Tijdens zijn meest recente be-
Een van de schilderijen die Steve Mumford maakte na zijn trip naar Irak: Amerikaanse soldaten gooien snoep naar kinderen in de straten van
Baghdad. Foto: Reuters/Steve Mumford
zoek aan Irak van juni tot okto
ber 2004, sloot Mumford zich
aan bij een patrouille-eenheid
in Bagdad. In zijn internetver-
slag staan verhalen over ritten
in afgeladen pantserwagens.
Over hoe hij tijdens gevechten
op het dak van de wagen kroop
om zijn dagelijkse telefoontje
met zijn vrouw te kunnen ple
gen. Over hoe hij platgedrukt
achter een Amerikaanse
scherpschutter ligt om hem te
kunnen schetsen op het mo
ment dat hij onder vuur kwam
te liggen.
Hoewel het voor de hand ligt
dat families van in Irak vech
tende soldaten zijn werk zou
den kopen, zegt Mumford dat
de prijs, zo'n 1.500 dollar voor
een schilderij, voor velen te
hoog is. „Deze schilderijen zijn
niet alleen een zeldzaam ver
slag van wat ik in Irak deed, ik
moet er ook mijn brood mee
verdienen."
Mumford zegt dat hij sinds zijn
eerste bezoek aan Irak langza
merhand steeds pessimisti
scher is geworden, omdat de
onveiligheid dermate groot is
geworden dat de Irakezen zich
volgens hem welhaast in een
burgeroorlog bevinden in de
aanloop naar de verkiezingen.
Hij heeft nog steeds contact
met enkele van zijn Iraakse
vrienden en ook met enkele
Amerikaanse soldaten, maar hij
is niet van plan nog terug te
gaan. „Het geeft een enorme
adrenalinekick om in een oor
logsgebied te verblijven... het
lijkt wel een drug. Maar iedere
keer als ik naar Bagdad ging
voelde ik dat het risico groter
werd."
door Theo de With
iat
leiden/katwijk/alph in
De Oude Rijn lijkt mt n
teel te fungeren als
tuin voor fotografen
gerenommeerde ku
naars hebben opdrac U
kregen hun visie op
vier in beelden vast
gen. Het resultaat
vanaf augustus getoc^r
een reizende tentoi je
ling die onder meer i
wijk, Hazerswoude 4^
phen aan den Rijn i se
is. tl
Vanwege de planne*e
op veel plaatsen lai^
Oude Rijn huizen tep
wen en het gebi«ic
minder rommelige
te geven, wordt op in ie
van de provincies
Holland en Utrecht j
beerd het karakter \n
rivier in kaart te br«j-
Afgelopen zomer zij a,
vijf boottochten gehi lt
waaraan door in totta
bewoners van het ge
meegedaan. Zij hebl 1
die gelegenheid ookp'
gemaakt. .L
Nu is het de beurt r
kunstenaars. Er is g^A
voor drie fotografen M
lemaal een heel er
manier van werkei 5
ben. Karei Tomeï n(
naam gemaakt met^i
fotografie. Uit de j,
weet hij de méést w re
lijke foto's te maken,
eerder in een paar p(^e
ge boeken heeft
deld. Aleks Droog c
beroep landschap er
tect en zal zich in zijpa
grafie dus vooral ovc
treren op het landscl 2f
De derde fotograaf i Z(
Kooi, die naam h4e
maakt met heel su%\
sche foto's. Haar g<
neerde foto's warei
jaar geleden al in
aan den Rijn te zien*
kader van een kunst
van Alpha Nuova. (j(
zij in Alphen ook %n
oever van de Rijn h< yj
fotografeerd, word f5
deel van die foto's \r(
hergebruikt voor de
de tentoonstelling. a
dat de manier van Vjc
van Ellen Kooi véjj
vergt, volstaat zij v jj
manifestatie 'Focus uj
Oude Rijn' met het
van vijf nieuwe fot lt
twee andere kunsy
maken er vijftien. Ve
Volgens projectleidtso:
cel Eekhout is het a
op dit moment al bd,
het gebied. „Ze willig
seizoenen meemak y
vendien is het eeifel
gebied, de Oude Rij k,
van Utrecht tot Katjj f
het Groene Hart is hn.
idyllische rivier, rnjQg
Leiden is het wefef
stadsgracht." De m
worden behalve v e]
tentoonstellilng oi d
bruikt voor een wel
een fotoboek. p
Voor de reizende ei™
heeft Eekhout vooi
nere plaatsen uitg
„Leiden slaan we s
over. In de dorpefaf
wachten we een au 0
reik en meer aanjni
De fototentoonstellilb!
langs Katwijk, Hazgj
de-Rijndijk, Alphe e
den Rijn, Bodefri
Woerden, Harmeleire;
provinciehuizen ir> si
Haag en Utrecht, mi
er
amsterdam/anp - Bezoekers van het Rijksmuseum
in Amsterdam kunnen binnenkort een kijkje ne
men in het hoofdgebouw, waar momenteel een
ingrijpende renovatie gaande is. Vanaf 21 januari
kunnen zij zich aanmelden voor de 'Hard Hat
Tour', aldus het museum. Met speciale schoenen,
een vest en een bouwhelm op wordt het publiek
door ontmantelde ruimten geleid en krijgen be
zoekers een vooruitblik op 'nieuw' te creëren
19de-eeuwse zalen.
Het hoofdgebouw van het Rijksmuseum sloot in
december 2003 de deuren voor een jarenlange
verbouwing. Op dit moment zijn aannemers bezig
delen van het interieur te ontmantelen. Veel van
wat in de afgelopen vijftig jaar is ingebouwd, ha
len zij er uit om de oorspronkelijke indeling van
architect Cuypers zichtbaar te maken.
Complete museumzalen, voorzetwanden, vloeren,
installaties voor airconditioning, ingebouwde vi
trines, dichtgemetselde bogen en heel veel ver
laagde plafonds verdwijnen uit het hoofdgebouw,
waardoor licht en lucht terugkeren in het muse
um. Tijdens de Hard Hat Tour kunnen bezoekers
delen zien van de oorspronkelijke decoratie van
Cuypers die op bogen en ramen tevoorschijn is
gekomen. Over enige tijd staan ook de binnenho
ven, in de jaren zestig dichtgebouwd, op de route.
Door de werkzaamheden zal de route van de
rondleiding geregeld wijzigen. De betaalde tour
zal voorlopig elke vrijdag twee keer per dag plaats
vinden. Het uit 1885 daterende hoofdgebouw zal
de deuren medio 2008 weer openen. Tot die tijd
zijn de vierhonderd topstukken van het museum
te zien in de aangrenzende Philipsvleugel.
Het Rijksmuseum wordt grondig gerenoveerd. Foto: GPD/Harmen de Jong
muziek recensie
Hans Keijzers
Concert: Frank Boeijen. Gezien:is/i,
Stadsgehoorzaal, Leiden.
Frank Boeijen heeft zonder meer lef.
Vijfentwintig jaar zit de Nijmeegse
troubadour in het vak en hij vierde dat
vorig jaar met het mooie compilatieal
bum 'Toen en Nu'. Tijdens het con
cert in de Stadsgehoorzaal gaat de
blonde zanger niet met twee handen
in die hitjesgrabbelton zitten te wroe
ten, maar put hij grotendeels uit
nieuw en wat meer onbekend werk.
Dubbellef om drummer Oscar Kraal
en vaste gitarist Ger Hoeymakers voor
deze tournee van de loonlijst te
schrappen en alleen met piano, bas en
slaggitaar de bühne op te gaan. Boeij
en gaat dus volkomen met de billen
bloot.
Uiterst kwetsbaar bijvoorbeeld bij het
solo op een minigitaartje gespeelde
'Zondagskind'. De neuzelstem van
Frank krijgt met de jaren steeds meer
diepgang en kracht. Zeker in deze so
bere setting, met de eenvoui
omelodielijn van Ruud de Gi
die stem goed tot zijn recht.
Na de pauze ontroeren 'In mP
bloed', "Verboden dichters' eP
dat het niet zo is'. Hier beh<
en tot in de puntjes de kunst]
weglaten. Minder is hier veel
worden. Als Boeijen zijn git.
blijft dat vaak beperkt tot hel
akkoorden werk. Charles Nag.
pakt bij 'Waar kom jij vandal
zijn basgitaar geraffineerd de
lijn van dat lied op.
Twee uur houdt Frank Boeijl
Stadsgehoorzaal in zijn greep S*
verhaaltjes over de sneeuwk^
die hij in de achterzak nodig
bij Skikzanger Daniël Lohues
hoge noorden te geraken, of'
die in het oog van Ramses Sb
als excuus voor het te laat kof P
de lichte contactmomenten (7
publiek.
Boeijen zorgt met 'Zwart Wil
kom in Utopiia' en 'De Verzot
voor een serie zinderende ui',
Na een rustig luisterconcertf'
dat laatste nummer alleen dra
twee woorden nodig om de P
zijn kop te zetten.