geeft Azië
nog 200 min.
BUITENLAND
Rechter supeiminister VS
Natuurrampen veranderen koers van geschiedenis Nederland
Duitse justitie pakt mogelijke seriemoordenaar
Leger Indonesië biedt
rebellen Atjeh bestand
de vlucht
Schoolrapport Churchill:
ondeugend, zwak en matig
'Europese Unie heeft
immigranten hard nodig'
derland moet
rak blijven'
[sum - De voormalige
ikaanse bewindvoerder in
'aal Bremer, vindt dat
w [eter zou zijn" als de Ne-
idse militairen langer in
lijven. Hij zei dat gister-
J in het televisieprogram-
)VA. „Ik denk dat, totdat
jgheidssituatie daar beter
;oalitieianden als Polen,
e land en Oekraïne moeten
En", aldus Bremer. Het Ne-
a ids kabinet is nog altijd
an de 1350 militairen In
a alf maart terug te halen.
re >evmg in
Zee
woensdag 12 januari 2005
sche i
a*
- Een zeebeving met
s acht van 5,4 op de schaal
n chter heeft dinsdagoch-
v et zuidoostelijke deel van
H ïsche Zee opgeschrikt,
s is het seismologische in-
in Athene lag het epi-
van de beving op 20
j; iter onder de zeebodem,
e het Griekse eiland Kos
Turkse havenstad Bo
ei Bewoners van Kos lagen
n ïdden in hun bed, maar
ei nd raakte gewond. De
el hokken waren ook op
0 s en langs de Egeïsche
d n Turkije te voelen.
g
dbeving treft
egeen doden
n - Door een aardbeving
la liepen ongeveer 110 per-
ta lichte verwondingen op.
ajok met een kracht van
idde schaal van Richter
1 ch voor in de noordoos-
egio Agh Ghala. Ook in
irtvan de Zuid-Iraanse
die in december 2003
n krachtige aardbeving
roffen, beefde de aarde.
irluidt vielen deze keer
Y ichtoffers.
tralie: doden
"losbranden
v' e - Zeker acht mensen,
de vier kinderen, zijn
re 1 om het leven gekomen
isbranden in het zuiden
itralië. Zeker zeven
j 1 worden nog vermist.
r iereiland Eyre wordt ge-
door een grote bos-
londerden mensen zijn
eerd. Het gaat om de
te bosbrand sinds 1983.
ingsdiensten waren gis-
jngs de kust actief om
op te pikken die in zee
esprongen, om zo aan
s men te ontkomen.
s
>r rampschool
nl t hulpgelden
De rector van een drie
d%den volledig verwoeste
hjn de Franse stad Tou-
in staat van beschuldi-
!r' teld omdat hij geld voor
)e ropbouw in eigen zak
stoken. Met hem wor-
de boekhouder en het
igt&n de interne dienst
l.Het lyceum Gallieni
21 september 2001 van
lodem gevaagd door de
2 in de chemische fa
's ÜF. Een van de leerlin-
gedood, alle anderen
11 ïrwondingen op
uit
ux Klan mag
adopteren
- De Amerikaanse
t Klan mag snelwegen
Kfen De extreemrechtse
g heeft er recht op om
sc langs deze wegen
maken. Het Ameri-
Jggerechtshof ver
verbod dat de staat
had afgekondigd. Mis-
;sde dat langs snelwe-
Ie racistische Ku Klux
ïr afval zou worden ge-
ik zouden wegwer-
gevaar lopen, omdat
len van Ku Klux Klan
>rden aangezien.
familie eist
varenhuis
- De joodse zakenfa-
ieim eist van de
renhuisketen Kar-
le veel meer dan 145
schadevergoeding
nazi's gestolen eigen-
Onlangs noemde
Juelle een bedrag van
145 miljoen euro. Dit
>m had betrekking op
[rijkste claim van de
i-erfgenamen. Kar-
11e zweeg echter over
svergoeding voor an-
cten van de familie.
00
(3 irdenkt
ar Auschwitz
n
enk - De Algemene Ver-
t). van de Verenigde Na-
inkt op 24 januari tij-
speciale zitting dat
troepen op 27 januari
?ei vernietigingskamp
lip 1 hebben bevrijd. De
ist aas van de VN, Kofi
de ad de lidstaten aange-
da met de vraag of ze
de eedoen aan een her
an zestig jaar bevrij-
het kamp in Polen.
door Peter Ford
parijs - Als de Spartanen van
het oude Griekenland destijds
niet door een aardbeving ver
morzeld waren, hadden ze wel
licht de Athenen verslagen. En
daarmee had de koers van de
Westerse cultuur een andere
wending genomen. Als die vul
kaan er niet was geweest, had
het Panamakanaal in Nicaragua
gelegen. En als de Grieken en
Turken elkaar niet hadden ge
holpen na de aardbevingen, vijf
jaar geleden, waren ze wellicht
nu nog gezworen vijanden ge
weest.
Griekenland en Turkije zagen
hun denkbeeld over elkaar to
taal veranderen nadat in 1999
eerst Turkije en een paar maan
den later Griekenland werden
getroffen door een aardbeving.
Beide landen snelden elkaar
onmiddellijk te hulp.
„Plotseling zag men de ander
niet meer als het kwaad", her
innert Soli Ozel zich. De docent
politicologie aan de Bilgi Uni
versiteit in Istanbul vertelt dat
de aardbevingen publieke steun
voor het verzoeningsbeleid te
weeg brachten.
'Rampdiplomatie' kreeg echter
geen kans toen de Iraanse stad
Bam in december 2003 door
een aardbeving met de grond
gelijk werd gemaakt. Hoewel de
Verenigde Staten Iran beschou
wen als onderdeel van 'de as
van het kwaad', bood Washing
ton hulp aan.
De Iraanse regering wees echter
een ontmoeting van het Ameri
kaanse Rode Kruis met presi
dent Khatami af. Humanitaire
kwesties mochten niet worden
vermengd met diepgaande po
litieke problemen, stelde zij.
Professor Ran Keiman bestu
deert de politieke gevolgen van
natuurrampen. Volgens hem is
rampdiplomatie alleen niet vol
doende. „Er moeten al eerder
diplomatieke activiteiten heb
ben plaatsgevonden, anders be
staat de kans dat de klok wordt
terugzet. De publieke verwach
tingen kunnen zo hoog zijn dat
ze een te grote last worden voor
de kwetsbare betrekkingen."
Dit was het geval met Pakistan
en India, nadat de Pakistaanse
president Moesjarraf zijn hulp
aanbood aan de slachtoffers
van de aardbeving in het Indi
sche Gujaret in 2001. Binnen
zes maanden leidde dit tot de
allereerste ontmoeting tussen
een Indische en een Pakistaan
se leider ooit. Maar er werd
nauwelijks iets bereikt en een
jaar later stonden de landen
weer op voet van oorlog.
De geschiedenis leert ons dat
de tsunami die op tweede
kerstdag Azië trof een politieke
nawerking zal hebben. Het is
echter nog te vroeg om de aard
van de politieke veranderingen
te voorspellen. De eerste voor
zichtige tekenen zijn er al wel:
Aziatische regeringsleiders wil
len samenwerken om een
tsunami alarmsysteem van de
grond te krijgen, en de Indische
en Amerikaanse marine ver
richten een gezamenlijke hulp
operatie, zonder dat daar eerst
maanden van onderhandelin
gen aan vooraf zijn gegaan.
De tsunami zal daarentegen
niet snel de strijdende partijen
in Atjeh en Sri Lanka verenigen.
„In Atjeh is geen kans op poli
tieke verzoening, want de vijan
digheid tussen het Indonesi
sche leger en de vrijheidsbewe
ging is enorm", zegt Rizal Suk-
ma, analist bij het Centrum
voor Strategisch en Internatio
naal Onderzoek in Jakarta.
„Maar de regering moest Atjeh
voor de eerste keer in de ge
schiedenis openstellen voor de
internationale hulporganisaties.
Dat betekent dat de grofste
wantoestanden tijdelijk niet
doorgaan. Jakarta heeft de mo
gelijkheid een lokale bestuur in
Atjeh te creëren dat de rancune
van de bevolking tegen de rege
ring kan verminderen. „In
Noord-Oost Sri Lanka, waar de
Tamil Tijgers en de regering
sinds twee jaar min of meer een
wapenstilstand naleven, zien
we een buitengewone samen
werking tussen regeringsbe
ambten en de rebellen bij het
distribueren van de hulpgoede
ren", zegt Helen Olafsdottir, lid
van het Scandinavische team
dat de wapenstilstand contro
leert. De fundamentele politie
ke problemen zullen er niet
door verdwijnen, meent de
Noorse ambassadeur Hans
Brattskar en diplomaat die de
wapenstilstand bewerkstelligde.
„Maar ik hoop dat de menslie
vendheid die we hebben mo
gen aanschouwen op politiek
niveau zal doorwerken."
banda atjeh - Een gevluchte inwoner van Atjeh sleept zijn schamele bezittingen met zich mee op weg naar een vluchtelingenkamp buiten de hoofdstad Banda Atjeh.
Foto EPA/Andy Rain
londen/anp - In hartje Londen
gaat op 11 februari het Chur-
chill-museum open. Veel aan-
dacht zal uitgaan naar een
schoolrapport uit 1883 van de
toen 9-jarige Winston. Zijn on
derwijzers noemen hem daarin
„erg ondeugend", „zwak" in
aardrijkskunde, „matig" in de
Franse taal maar wel goed in
geschiedenis.
Ze vrezen dat de jongen nog
wel eens voor problemen kan
zorgen, zo schreven ze. In het
museum staan tal van attribu
ten die tot nu toe verdeeld wa
ren over Churchills familiekas
teel, zijn huis in Kent en een
museum in het Amerikaanse
Fulton. Te zien zijn onder meer
150 voorwerpen die niet eerder
openbaar waren, tweehonderd
documenten (zoals correspon
dentie met Stalin), duizend fo
to's en audiovisueel materiaal.
Sir Winston Leonard Spencer
Churchill was de Britse premier
in de Tweede Wereldoorlog. Hij
overleed in 1965. Koningin Eli
zabeth opent het museum offi
cieel op 10 februari.
door onze correspondent
Ans Bouwmans
Washington - De relatief onbe
kende rechter Michael Chertoff
wordt de nieuwe Amerikaanse
minister van binnenlandse vei
ligheid. De opvolger van Tom
Ridge is gisteren voorgedragen
door president George Bush.
Chertoff wordt gezien als een
betrouwbare functionaris die
niet voor een herhaling van de
blamage rond Bernard Kerik
gaat zorgen. De kandidatuur
van deze kleurrijke ex-politie
chef van New York voor de be
langrijke kabinetspositie
strandde vorige maand, omdat
Kerik een wellicht illegale im
migrante in dienst had gehad,
die hij zwart betaalde.
Alle kandidaten voor ministers
posten moeten door de Ameri
kaanse Senaat worden goedge
keurd, een proces waarmee vo
rige week is begonnen. Bush
wees er gisteren op dat Chertoff
al drie keer eerder voor andere
functies door de Senaat is goed
gekeurd. De laatste keer was in
2003 toen hij werd benoemd tot
rechter aan het federale hof van
Philadelphia.
Mike Chertoff was van 2001 tot
2003 topfunctionaris op het
Amerikaanse ministerie van
justitie. Volgens critici was hij
direct betrokken bij het groot
scheeps oppakken van allerlei
immigranten na de aanslagen
van 11 september. In de jaren
negentig was Chertoff Republi
keins adviseur van de senaats
commissie die aantijgingen on
derzocht dat Bill en Hillary
Clinton gesjoemeld hadden
met een investeringsproject in
Arkansas, de zogenaamde Whi
tewater affaire.
Het ministerie van binnenland
se veiligheid is een relatief
nieuw ministerie dat na de aan
slagen op 11 september is op
gericht. Het moet het werk van
allerlei federale diensten op het
gebied van veiligheid en grens
bewaking sturen en coördine
ren. Het leiden van het massie
ve ministerie met zijn 180.000
werknemers is geen eenvoudige
klus, maar Chertoff is volgens
Bush een „praktische organisa
tor, deskundig manager en bril
jante denker".
den haag/geneve (anp/afp) -
Minister Van Ardenne (Ontwik
kelingssamenwerking) stelt 200
miljoen euro extra ter beschik
king voor de wederopbouw van
de rampregio's in Azië.
Dat zei ze gisteren in Genève,
waar 250 vertegenwoordigers
van meer dan tachtig landen en
tientallen organisaties onder
toezicht van de Verenigde Na
ties bijeen waren om te verga
deren over de hulp aan de lan
den die door de zeebeving zijn
getroffen.
De huidige voorzitter van de
Europese Unie, Luxemburg,
heeft Nederland intussen for
meel verzocht de coördinatie
van de Europese hulp aan de
getroffen landen op zich te ne
men. „Het is een erezaak voor
ons land deze taak in de ko
mende maanden zo goed mo
gelijk te vervullen", zei konin
gin Beatrix dinsdag op haar
nieuwjaarsreceptie in Amster
dam. Ze sprak er uitgebreid
over de ramp.
„Tegen de achtergrond van de
ontstellende ellende lijken onze
problemen in het niet te val
len", zei de koningin. „Wat wij
zelf kunnen doen, is elkaar op
roepen tot een blijvende be
trokkenheid bij de slachtoffers
en tot volhouden van onze
steun aan de landen die door
de ramp zijn geteisterd. Met de
instellingen en organisaties die
u vertegenwoordigt, zult u ze
ker goede wegen vinden om in
de komende tijd van wederop
bouw op uw eigen manier uit
drukking te geven aan uw ge
voelens van solidariteit en be
trokkenheid."
De 200 miljoen die Van Arden
ne heeft toegezegd, zijn be
doeld om landen in staat te
stellen weer op eigen kracht te
draaien, door bijvoorbeeld we
gen en watervoorzieningen te
herstellen. De hulp wordt ver
spreid over een periode van vijf
jaar. Voor de noodhulp aan
Azië heeft Nederland al 40 mil
joen euro gegeven. Het is daar
mee binnen de EU een grote
donor. Geld is volgens de mi
nister niet het belangrijkste
probleem. Het gaat er vooral
om de noodhulp op tijd op de
juiste plaats te krijgen.
Jan Egeland, die namens de
volkerenorganisatie de hulp
aan de getroffen landen coördi
neert, zei gisteren dat de finan
ciën nog allerminst op orde
zijn. Van de 3,4 miljard dollar
die door regeringen zijn toege
zegd, is welgeteld 300 miljoen
tot dusver ook overgemaakt. Hij
zei tegen verslaggevers in Genè
ve dat dat er snel meer boter bij
de vis moet om de hulpverle
ning de komende zes maanden
ook te kunnen uitvoeren.
Voor de hulpverlening is door
overheden en particulieren in
totaal meer dan 8 miljard dollar
toezegd. Dat geld is deels toege
zegd voor een periode van en
kele jaren.Egeland, en ook de
Hoge Commissaris voor de
Vluchtelingen Ruud Lubbers,
hamerde er wel op dat de aan
dacht voor de slachtoffers van
de tsunami's niet ten koste mag
gaan van de hulp in andere
brandhaarden zoals Sudan,
Congo of Burundi.
Dure hulpverlening
Hulpverlening aan de slacht
offers van de zeebeving die
meer kost van de hulpgoede
ren die er gebracht worden?
In Tsjechië is er een rel over
ontstaan. Volgens mediabe
richten kostte de vlucht van
een militair vliegtuig met ne
gen ton drinkwater en medi
cijnen naar Azië (22.000 kilo
meter) vier miljoen Tsjechi
sche kronen (135.000 euro).
Een miljoen meer dan de
waarde van de hulpgoede
ren. De vlucht was zo duur
omdat de luchtmacht een
verouderde Tupolev 154 ge
bruikte. Die moest elke 4000
kilometer landen en bijtan
ken. Dat kostte een vermo
gen aan kerosine en lan
dingsrechten. Volgens het
ministerie van defensie had
den de hulpgoederen een
onschatbare waarde voor de
getroffenen.
door Theo Haerkens
banda atjeh - Het Indonesische
leger biedt de separatistische
rebellen van de Beweging Vrij
Atjeh (Gam) een bestand aan,
zodat die de bevolking kan hel
pen de gevolgen van de tsuna
mi te boven te komen.
Om de aanvoer van hulpgoede
ren uit de hele wereld soepeler
te laten lopen worden nieuwe
distributiecentra geopend op
het nabijgelegen eiland Weh, en
mogelijk ook in buurland Ma
leisië.
Opperbevelhebber Endriartono
Sutarto verklaart zich bereid de
Gam-rebellen te voorzien van
voedsel, water en medicijnen.
IhAls ze dat nodig hebben, kun
nen ze het krijgen, maar dan
moeten ze de trucks met hulp
goederen met rust laten." Hij
meldde twee incidenten waar
bij Gam-leden trucks hadden
beroofd. Ook was er een korte
gijzeling geweest van de leider
van een medisch team, maar
die was dankzij optreden van
het leger alweer opgelost.
Viersterrengeneraal Endriarto
no beloofde dat Gam-leden die
zich willen scharen bij de hulp
ploegen om de getroffenen bij
te staan 'vooralsnog' niet wor
den gearresteerd of gestraft.
„We hebben ze al van alles aan
geboden, maar ze reageren niet
eens." Hij tekende aan dat Gam
geen reguliere organisatie is
met een duidelijke bevelstruc
tuur.
„Daarom weten we niet eens
met wie we van doen hebben,
maar als er individuele Gam-le
den zijn die de wapens neerleg
gen en mensen willen helpen,
kunnen ze op ons rekenen."
De rebellen in Atjeh hebben
niet alleen bij het leger, waarte
gen ze al ruim een kwart eeuw
strijden, een slechte reputatie.
Ze zijn ook berucht bij de be
volking die ze terroriseren.
Hoewel Endriartono Sutarto er
kende dat slechts een enkel in
cident aan Gam kan worden
toegeschreven, benadrukte hij
dat buitenlandse hulpverleners
worden beschermd. Wie zich
buiten de provinciehoofdstad
Banda Atjeh of het zwaar ge
troffen Meuleboh waagt, krijgt
voortaan een militair escorte
mee. Volgens minister van wel
zijn Alwi Shihab, is de Bewe
ging Vrij Atjeh ook getroffen
door de tsunami. „De kansen
voor een oplossing van het con
flict op lange termijn zijn nu
beter dan ooit."
door onze correspondente
Hetty van Rooij
brussel - Europa heeft econo
mische migranten nodig en het
wordt hoog tijd dat de lidstaten
en de Europese burgers dat feit
onder ogen zien. Dat is de
boodschap van de Italiaanse
Commissaris van Justitie Fratti-
ni, die vastbesloten is het debat
daarover binnen de EU op gang
te brengen. „Legale migratie
moet de hoeksteen worden van
het migratiebeleid", aldus de
Commissaris gistermiddag tij
dens een persconferentie.
De opvatting van Frattini sluit
naadloos aan bij een eerder
rapport van de Verenigde Na
ties, waarin staat dat West-Eu
ropa niet langer zonder mi
granten kan. Voor de veroude
rende bevolking van de EU-lan-
den wordt de huidige levens
standaard onbetaalbaar zonder
een massale aanwas van jonge
arbeidskrachten.' Maar een toe
stroom van immigranten met
andere zeden en gewoonten
boezemt veel mensen angst in.
Volgens de Verenigde Naties
zijn de komende decennia cru
ciaal: als het de Europese lan
den niet lukt de immigratie
stroom te kanaliseren, leidt dat
onontkoombaar tot een lagere
levensstandaard en een twee
deling in de samenleving. Een
eerdere poging van de Europe
se Commissie een discussie op
gang te brengen is in 2001 door
de lidstaten om zeep geholpen.
Volgens berekeningen van Frat
tini zal het aantal arbeidskrach
ten in de 25 EU-landen tussen
2010 en 2030 met 20 miljoen
mensen afnemen. Om het hui
dige welvaartsniveau te hand
haven, moet de jaarlijkse groei
van de wereldbevolking over 40
jaar voor helft richting Europa.
door onze correspondent
Wierd Duk
Berlijn - De Duitse justitie vermoedt met de arrestatie
van een 31-jarige man in Noord-Duitsland een reeks
van kindermoorden op het spoor te zijn gekomen. De
man, Marc Hoffman uit Bremerhaven, vader van twee
jonge kinderen, heeft bekend de dader te zijn van de
moord op een 8-jarig meisje en op een even oude jon
gen.
De politie zegt sterke aanwijzingen te hebben dat de
man, die eerder wegens seksuele delicten is gearres
teerd, meer moorden op zijn geweten heeft. „We heb
ben dringend informatie nodig over de plekken waar
hij zich heeft opgehouden, sinds hij op z'n achttiende
zijn rijbewijs haalde", aldus een politiewoordvoerder.
Wegens deze verdenkingen is bij hoge uitzondering
ook de achternaam van de man in de openbaarheid
gebracht. Marc Hoffman werd in december, na uitge
breid speurwerk, gearresteerd. De werkloze installateur
bekende de moordenaar te zijn van de scholiere Levke
(8), uit Cuxhaven, niet ver van de grens met Nederland.
Levke was in mei vorig jaar verdwenen toen zij onder
weg was van school naar huis. Hoffman, zo zou later
blijken, had haar in de buurt van haar ouderlijk huis
ontvoerd. Nadat hij Levke had verkracht en vermoord,
dumpte hij haar lichaam in een bos in Saarland. Drie
maanden later werd het lijkje gevonden door een wan
delaar, die paddenstoelen aan het plukken was.
De verdwijning van Levke zorgde in Duitsland voor be
roering. Temeer omdat in dezelfde regio, rond Bremen,
al eerder kinderen in die leeftijdscategorie waren ver
dwenen. Na zijn arrestatie bekende de man ook de in
oktober verdwenen Felix (8) uit Neu Ebersdorf in de
deelstaat Nedersaksen te hebben vermoord. Op Hoff-
mans aanwijzingen vonden duikers het lichaam van de
jongen in het riviertje de Geeste.
„Twee kinderen in zes maanden. Ons werk heeft een
geheel nieuwe dimensie gekregen", bekende de chef
van het speciale onderzoeksteam, Karsten Bertels. Ex
perts waren er tot dan toe van uit gegaan dat Hoffman
zich uitsluitend aan meisjes vergreep. Inmiddels wor
den alle onopgeloste gevallen van verdwenen en ver
moorde jongens in Duitsland nader bekeken.
Hoffman was in 1994 al eens veroordeeld wegens de
verkrachting van een zeventienjarige liftster. Zes jaar
later probeerde hij een geestelijk gehandicapte vrouw
te misbruiken. Justititie krijgt in de media veel kritiek
omdat de dader niet als recidivist was ingeschat.
Met één geval, dat van het verdwenen meisje Adelina
(10) uit Bremen, wordt Hoffman nu nadrukkelijk in
verband gebracht. „Veel duidt erop dat hij met de zaak
te maken heeft", aldus een politiewoordvoerder in Bre
men. Adelina verdween in juni 2001 op weg naar huis,
na een bezoek aan haar overgrootvader. Haar lichaam
werd drie maanden later teruggevonden in een stuk
bos bij Bremen. De politie verhoorde destijds 346 mo
gelijke verdachten, maar zonder succes.
Marc Hoffman wordt in de pers beschreven als een ge
frustreerde man. die in zijn jeugd leed onder zijn slech
te huid en onder het feit dat hij maar één teelbal heeft.
Hij heeft twee jonge kinderen uit twee stukgelopen ver
houdingen. Een van zijn vriendinnen ging er vandoor
omdat Hofman nachten doorbracht op pornosites op
internet en wegens zijn regelmatige bezoek aan prosti-
tuées.
