REGIO
Dingjan groeit uit zijn gesteven jasje
Cr
'Het is niet aan mij te oordelen over de portemonnee van een ander'
'Smoesjes over of het geld er komt, getuigen slechts van materialisme'
NAVRAAG
Was-, droog- en vouwmachines draaien op volle toeren aan de Rooseveltstraat
te
woensdag 12 januari 2005
cialistische Partij (SP) heeft het afgelopen jaar het meeste aan-
jeuwe leden getrokken. Met ruim 44.000 leden is de SP zelfs de
i partij van Nederland geworden. Nog voor de WD (42.000), die
net als het CDA
SP-voelhorens zitten
ht in de maatschappij
(73.000) en de
PvdA (61.000) al
leen maar leden
verloor. Het Leid-
ttïweede Kamerlid FENNA VERGEER (onderwijs en integratie), is
en verheugd, maar weet ook waarom sympathisanten zich
k SP wenden. „Onze directe aanpak werpt vruchten af."
de Amsterdamse politicoloog Kr ouwel is het voor kiezers
minder interessant om partijlid te worden. Ledetuzc-
zijn niet alleen tijdrovend en duur, maar leden worden
hem ook alleen maar als ballast gezien.
zit het hem nu juist. Dat mensen lid willen worden van de
•ft te maken met onze werkwijze. Wij verwelkomen leden en
eet een kennismakingsgesprek aan. We weten dan heel
ze actief willen meedoen aan onze activiteiten. De meeste
>n blijken daarom ook lid te zijn geworden. Ze willen iets be-
;n. Wij hebben geen last van zittende partij baronnen die
ijn om hun macht te verliezen."
Vfown is het interessant om van de SP lid te worden?
iroberen als partij dichtbij de mensen te blijven. De burgers
.Jjn invloed kunnen uitoefenen. Wij gaan daarom regelmatig
de mensen toe om hun mening te vragen. We bellen op, gaan
:en langs. We geven mensen steun als er problemen zijn,
igs bij een huurcommissie, stellen hulpdiensten in en kij-
'v de werkvloer. Onze voelhorens zitten echt in de maat-
pij, ik denk dat de andere par-
un informatie meer halen uit
stuurlijke circuit."
bezwaarlijk?
3 nk van wel. Wij hebben de he-
itschappij nodig, en niet alleen
istuurslaag, om als partij te
naar een socialer beleid en
ter democratisch bestel. Dan
e echt ook kijken op de werk-
Meer solidariteit tussen ziek
ond, arm en rijk, werkend en
erkend is voor ons de basis,
ei s de burgers meer betrekken
l' egelgeving in Nederland. Laat veel meer mensen daarop in-
ïitoefenen."
azen
angs
IN Z
Naam: Wasserij/Stomerij
Gevestigd: Rooseveltstraat
7 en Geregracht 7 in Lel
Kernactiviteiten: Wassen.
drogen, stomen, stnjken
van kleren, linnen, enzo
voort. Zowel voor particu-
I lieren als hotels, horeca,
bedrijven.
Markt: Leiden en regio.
Werknemers: 13.
Globale bedrijfsomzet:
Geheim.
Toekomstverwachting.
Beheerste groet, zodat het
overzicht op alle bed"|k"
activiteiten met verloren
gaat.
^Saskia Stoelinga
archieffoto: Henk Bouwman
UIT DE ARCHIEVEN
>55 Woensdag 12 Januari
- Zaterdag is het een halve eeuw geleden, dat wijlen de heer
rs een eenvoudig handbinderijtje van de firma De Leu aan
e Rijn overnam en daarmede de grondslag legde voor de tegen-
bloeiende N.V. Drukkerij Cartonnagefabriek en Brocheerin-
Rutgers, thans gevestigd aan het Galgewater 15. Reeds kort
vername moest de heer Rutgers, die met twee werkkrachten
usinaar een ruimere werkgelegenheid omzien, welke in een pand
nj Groenesteeg werd gevonden. In deze ruimten maakte het be-
jjn voorspoedige ontwikkeling mede en werd aan de binderij een
age-afdeling toegevoegd. Na 18 jaar werd in 1924 het huidige
'jg ipand betrokken. In 1936 kwam aan het werkzaam leven van
,hter een einde, terwijl zijn oudste zoon in de Meidagen van
ij oorlogshandelingen sneuvelde. Zijn jongere zoon, J. Rutgers,
n toen af het bedrijf, dat na de bevrijding nog menige uitbrei-
^derging, alleen voort.
|0(
980, zaterdag 12 januari
De Leidse vuilnismannen zijn het zat steeds meer andere
ee^ssen de vuilniszakken te vinden die er niet tussen horen. Ze
Leidenaars meer discipline bij brengen. „Wanneer er behal-
diiiszakken ook grof vuil of kranten worden aangetroffen, dan
(óle het hele zaakje gewoon staan", aldus deze twee vuilnis-
el f Foto: archief Leidsch Dagblad
ke
deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
„,jlg 2,50 (afdruk van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op gironummer
n.v. HDC Media b.v., Postbus 2, 1800 AA Alkmaar, onder vermelding van
VSDagblad, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante betaling aan
;h0"e van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto
binnen drie weken thuisgestuurd.
lil
COLOFON
uit
lid
ectie: T Klein en H de Wit
ge nail: directie.hdcuz@hdc.nl
mi
ngsfWredactie: Jan Geert Majoor,
Adriaan Brandenburg
redactie ld@hdcnl
Leidsch Dagblad
frooR
aat 82. Leiden, tel. 071-5 356 356
54,2300 AB Leiden,
dijden van de receptie zijn:
ten met donderdag
116.30 uur
idl^ 08.30 -12.30 uur
nd
USS fax c
071-5 356415
071-5356325
tnten fax 023-5150 567
IEVERKOOP
5 elWb.t.:
681 3661
oed: 023-5150 543
75-6813677
j] ilhandel: 071-5 356 300
aus kunnen contact opnemen
3636
de
a
de
5196800
.dp™
,vf (acceptgiro)
Ifctnautinc)
p/j €216,90
ons een machtiging verstrekken
natisch afschrijven van het
sgeld ontvangen €0,50 korting
PER POST
toienten die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
Voor zaterdagabonnementen geldt €0,60 per
zaterdag
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 0800-1711 (gratis).
Mobiel: 072 - 5196800
ma t/m vr: 07 30-17 00 uur; za: 08.00-13.00 uur
(als op zaterdag voor 12 00 uur wordt gebeld,
wordt de krant dezelfde dag nabezorgd. Wie
tussen 12.00 en 13.00 uur belt, ontvangt de
krant op maandag)
OPZEGGEN
Opzeggen van abonnementen: uitsluitend
schriftelijk, uiterlijk één maand voor afloop van
de abonnementsperiode, ta.v. afdeling
lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar.
Voor leveringsvoorwaarden abonnementen zie
wwwleidschdagblad.nl of KvK-nummer
37014187.
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
cq. de betreffende auteur.
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen
HDC Media BV is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over voordeelaanbieding
en te geven, zowel door onszelf als door
derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt
u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar.
Het gaat slecht met de wasse
rijen in Nederland. De kleintjes
kunnen het hoofd nauwelijks
boven water houden, terwijl de
groten elkaar op leven en dood
beconcurreren. Toch heeft
wasserij en stomerij Dingjan
niets te klagen. Integendeel.
Sinds het stokoude pand op de
Hoge Rijndijk in Leiden werd
verruild voor moderne onder
komens aan de Geregracht en
de Rooseveltstraat zit de groei
er goed in. „Als middelgroot
bedrijf fietsen we er mooi tus
sendoor", verklaart directeur
Piet de Goede.
Voor veel Leidenaars staat
Wasserij/Stomerij Dingjan
nog altijd synoniem met het
pand aan de Hoge Rijndijk.
Vuil wasgoed leverde je er in,
waarna het kraakhelder werd
afgeleverd. Dat laatste is niet
veranderd, maar gebeurt te
genwoordig op andere plek
ken. Sinds twee jaar is de was
serij namelijk gevestigd aan
de Geregracht, waar was- en
stoomgoed kan worden inge
leverd, en de Rooseveltstraat,
waar de wasmachines conti-
275 Kilo wasgoed per uur kan er verwerkt worden met alle moderne was-, stoom-, droog- en stijkmachines die aan de Rooseveltstraat
staan opgesteld. Foto: Hielco Kuipers
nu staan te draaien.
Het vertrek vanaf de Hoge
Rijndijk was onafwendbaar,
vertelt directeur Piet de Goe
de. Het krappe pand bood bij
lange na niet de ruimte die
nodig was om moderne appa
raten te installeren. „Jammer,
want het pand ging ons aan
het hart. Het heeft een lange
historie, maar voldeed niet
meer aan de eisen van deze
tijd. We wilden bijvoorbeeld
een 'vouwmachine' installe
ren, die hard nodig was om
het wasaanbod te kunnen
verwerken. Maar die konden
we er niet meer kwijt", zegt
De Goede.
Toen Stomerij De Kroon aan
de Geregracht te koop stond,
was de keus snel gemaakt. De
Goede en mede-directeur
Mark Dieben trokken onmid
dellijk in het pand. In novem
ber 2003 kwam daar ook nog
bedrijfsruimte aan de Roose
veltstraat bij, waarna de weg
vrij was om de activiteiten uit
te breiden. En dat lukt won
derbaarlijk goed, stelt De
Goede tevreden vast.
Het succes van Dingjan is
deels te verklaren uit het bre
de pakket aan diensten dat
het bedrijfje levert. „En de
kwaliteit", voegt De Goede er
aan toe. Zowel aan particulie
ren als bedrijfjes en instellin
gen. Een greep uit het klan
tenbestand: de Leidse politie,
de universiteit Leiden, ver
schillende restaurants en ca
fés in de binnenstad, verzor
gingshuis Roomburg. „Ook
doen we voor veel oude men
sen de was, die we aan huis
ophalen."
Daarmee nestelt Dingjan zich
behaaglijk tussen de hele gro
te en de piepkleine wasserij
en. „De kleintjes richten zich
vooral op particuliere klanten.
Hele grote wasserijen daaren
tegen doen uitsluitend zaken
met hele grote instellingen,
zoals ziekenhuizen. Dat gaat
echt om enorme hoeveelhe
den wasgoed. Maar die zullen
nooit de kantines van de uni
versiteit afgaan om wasgoed
op te halen. Dat vinden ze
simpelweg te kleinschalig. Wij
doen dat dus wel. Bovendien
blijven we altijd oog houden
voor de particuliere klanten."
En daaraan dankt de wasserij
haar succes, meent De Goede.
Ook tevredenheid van de
klanten helpt natuurlijk, stelt
De Goede. „We zijn de enige
wasserij van Leiden die bij
een branchevereniging is aan
gesloten. Er is hier ontzettend
veel kennis aanwezig", zegt
hij trots. Wat wil je met twee
directeuren die beide uit een
'wasserij-geslacht' stammen.
Als kleuter stopte ik al zak
doekjes in de mangel. Dat was
in de wasserij van mijn vader.
Zijn vader deed op zijn beurt
hetzelfde. En zo al vijf genera
ties lang."
In technisch opzicht is er de
afgelopen decennia het nodi
ge veranderd. In het bedrijfs
pand aan de Rooseveltstraat
staan de nieuwste snufjes op
wasgebied. 275 Kilo wasgoed
per uur wordt er verwerkt.
Daartoe staan negen wasma
chines - verwarmd door een
gigantische stoomketel - van
verschillende formaten conti
nu te draaien. Via een net
werk van slangen worden de
verschillende zepen in exact
de juiste verhoudingen aan
gevoerd die horen bij de 22
verschillende wasprogram
ma's. „En alles op natuur
vriendelijke basis", voegt De
Goede eraan toe. Door middel
van gelabelde netjes wordt
het wasgoed van de verschil
lende klanten uit elkaar ge
houden.
Het meest prominent aanwe
zig in de kraakheldere be
drijfsruimte zijn echter niet de
was- en droogapparaten,
maar de vouwmachine. Nadat
het linnengoed gedroogd en
gestreken van een warme
plaat komt rollen, zorgt een
ingenieuze constructie van
'drijfriemen' ervoor dat het
netjes wordt opgevouwen.
Een keurig pakketje is het
eindresultaat. „Een uniek ap
paraat", zegt De Goede. „Het
is ontwikkeld in Italië, waar
het vaak wordt gebruikt om
gigantische hoeveelheden
wasgoed op te vouwen voor
de hotels." Ook fascinerend is
het apparaat waarmee jasjes
en overhemden geperst kun
nen worden. Wie het kleding
stuk op deze paspop spant,
haalt het er twintig seconden
later weer fris en gesteven
vanaf.
Met zoveel geautomatiseerde
processen is de vraag wat er
voor de medewerkers nog te
doen is. Dat blijkt vooral de
logistiek tussen de verschil
lende apparaten te zijn. In
plastic bakken worden kle
dingstukken binnen gebracht,
heen en weer gereden, in net
jes gepropt, er weer uitge
haald, netjes op stapeltjes ge
legd. „En daarnaast zijn er
twee vrachtauto's continu on
derweg om het schone goed
af te leveren en de vuile was
op te halen", zegt De Goede.
Eigenlijk is dat al bijna te wei
nig om de vraag aan te kun
nen, voegt hij eraan toe. „Een
grote vrachtwagen is onze
volgende investering."
De toekomst ziet er wat hem
betreft zonnig uit voor Wasse
rij/Stomerij Dingjan. „Het
einde van de groei is voorlo
pig nog niet in zicht. Hoewel
daar wat ons betreft ook een
grens aan zit. We willen het
overzicht behouden, zodat we
kwaliteit kunnen blijven ga
randeren."
Rody van der Pols
KLANKBORD
Als je de gigantische op
brengst tot nu toe bekijkt,
lijkt het erop alsof werke
lijk iedereen in Nederland
via giro 555 aan de slacht
offers van de zeebeving
heeft gegeven. Toch is
tweederde van de lezers
van de LD-internetsite het
niet eens met de stelling
'ledereen moet storten op
gironummer 555'. Vooral
dat woordje 'moet' blijkt
door een ruime meerder
heid niet te worden geap
precieerd. „Een verplich
ting slaat nergens op."
Een greep uit de reacties.
Jan Willem Faasse, War
mond: „Naar vermogen.
Waarbij de euro van de
weduwe zonder pensi
oen net zo wordt gewaar
deerd als de ton van de
rijke weduwe."
EJ. van Mastrigt, Lei
den: „Opvallend is dat je
erop wordt aangekeken
wanneer je niks stort. En
dat mensen verhalen op
hangen over hoeveel ze
ledereen moet
storten op
gironummer 555.
wel niet hebben gestort.
Uit sociale druk moet je
haast wel storten."
W. Veenstra, Leiden:
„Onzin. Iedereen betaalt
indirect al mee aan het
bedrag dat de overheid
geeft. Wie meer wil en
kan geven, moet dat
vooral op giro 555 doen.
Maar een verplichting
slaat nergens op."
Leendert Jonker, Lei
den: Als geven verplicht
wordt, gaat het motief te
loor. Als we met elkaar
vinden dat een bijdrag
voor iets - wat dan ook -
van iedereen moet wor
den verlangd, hebben we
daarvoor al een goed sys
teem: belastingheffing.
Dat gebeurt op objectie
ve wijze door de over
heid, die vervolgens met
democratische procedu
res besluit over de uitga
ven ten laste van deze
collectief en verplicht
vergaarde middelen."
G. Kuijt, Katwijk: „Het
meeste zal verdwijnen in
zakken waar het niet
hoort."
Arie van Rooijen, Kat
wijk: „Door al die goed
bedoelde acties op radio,
tv en dagbladen ga je je
al gauw schuldig voelen
als je nog niets hebt ge
geven. Op dit moment
heb ik dat nog niet ge
daan. Ik ben altijd bang
dat het geld ook deels in
handen komt van cor
rupte lieden. Ik geef lie
ver aan particuliere initi
atieven. Zo heb ik een
kerstgift gegeven aan een
bruidsfotograaf uit Kat
wijk die een weeshuis
heeft opgezet in Nepal
voor weeskinderen die
aan aids lijden. Dan weet
ik zeker dat het geld goed
terechtkomt."
LA. Struijk-Vermeulen,
Zoetermeen „Oké oké, ik
zou me heel erg moeten
schamen. Maar ik ben
het er niet mee eens. Ik
vind het nog altijd de ei
gen keuze van de men
sen zelf of ze geld willen
storten of niet. Natuurlijk
is zo'n tsunami een vre
selijke ramp. En het is
leuk dat ze zoveel geld
aan het inzamelen zijn,
Maar het gaat mij te ver
dat je zou moeten storten
op gironummer 555. Ter
wijl ik dit typ is de grote
inzamelingsactie op tv.
Miljoenen Nederlanders
kijken als makke schapen
naar een programma vol
met de gruwelijkste beel
den die ze ooit hebben
gezien. Misschien is het
struisvogelpolitiek van
me, maar ik kijk liever
niet naar mensen die
zich tevergeefs aan het
leven vastklampen. De
gruwelverhalen en af
schuwelijke beelden
gaan mij te ver. Ik vind
het eerlijk gezegd ge
woon mensonwaardig
hoe die beelden elke dag
weer de huiskamers in
rollen. Alsof het de nor
maalste zaak van de we
reld is dat je lijken voor
bij ziet drijven. Nee hoor,
dat is niks voor mij. Laat
mij dan maar uit eigen
wil een bescheiden be
dragje doneren. Maar in
ruil daarvoor wil ik niet
meer van die ellende op
televisie zien."
Astrid de Haas, Oude
Wetering: „Het is niet
aan mij te oordelen over
de portemonnee van een
ander."
A.J. Stoffels, leiden:
„Liefdadigheid onder
dwang werkt uiteindelijk
averechts. Vertrouw lie
ver op vrijgevigheid."
Marijke Vos, Voorhout:
„Je kunt niemand ver
plichten op giro 555 geld
te storten. Je kunt ook lo
kale acties steunen. Maar
ik vind wel dét je iets
moet doen. Nu én in de
toekomst, want de ge
troffen landen en hun in
woners zullen nog een
lange nasleep hebben
van deze ramp. Ik hoop
dat de opbrengst van de
555-actie op de juiste
plek terechtkomt, met
andere woorden: laat
men vooraf goed inven
tariseren hoe men het
geld gaat besteden. Er is
in het verleden al teveel
aan de strijkstok blijven
hangen."
De nieuwe stelling haakt
in op een thema dat ie
dereen bezighoudt: veilig
heid. Terwijl de cijfers uit
wijzen dat het steeds vei
liger wordt - gisteren
meldde deze krant nog
dat er vorig jaar minder
misdrijven werden geregi
streerd en er tegelijkertijd
door de politie meer aan
houdingen werden ver
richt - is het gevoel bij ve
len juist dat het met de
veiligheid hard achteruit
gaat. Lokale bestuurders
voeden met hun openbare
uitspraken regelmatig die
gedachte. Zo kondigde de
Leidse burgemeester Len-
ferink deze week op de
nieuwjaarsreceptie aan
dat hij niet zal aarzelen
'keihard in te grijpen bij
extremisme en radicalise
ring'. Is er nu werkelijk re
den om ons grote zorgen
te maken, of praten we el
kaar een probleem aan?
De stelling luidt:
Niemand hoeft zich onvei
lig te voelen in de Leidse
regio
Reageren kan tot en met
maandag via www.leid-
schdagblad.nl of postbus
54, 2300 AB Leiden.
Renee Simons (36) uit Leiden, mar-
ketingmedewerkster Universiteit
Leiden: „Nee, niemand moet zich
verplicht voelen om op 555 te stor
ten. Of je geld geeft aan een goed
doel, of voor een ramp, moet ieder
een voor zich bepalen. Maar ik vind
het zelf wel belangrijk. Het is gewel
dig dat er zoveel geld is gestort op
555 en afgezien van een bijdrage
voor Azië ben ik zelf ook donateur
van verschillende welzijnsorganisa
ties, met name die zich inzetten voor
dier en milieu zoals WNF, de dieren
ambulance en Stichting Aap. Laten
we wel zijn, ondanks de huidige eco
nomie kunnen we toch makkelijk
een paar tientjes mis
sen om hier en daar
een belangeloze
bijdrage te doen?
En de actie van
afgelopen week
liet zien dat vele
kleine bijdra
gen een groo
resultaat
kunnen
heb
ben."
Cees van Duijn (43) uit Warmond,
vastgoedconsultant: „Gelet op de
omvang van deze ramp zou het
mooi zijn als iedereen zijn egoïsme
even opzijzet en ook in financiële zin
denkt aan zijn medemens. Ik hoop
wel dat de goedbedoelde geldstro
men ook daar terechtkomen waar ze
horen. Ik pleit dan ook voor een on
afhankelijke organisatie die een
mandaat krijgt om alles te controle
ren en achteraf hierover te rapporte
ren. Lessen uit het verleden hebben
ons geleerd dat er altijd regeringen
zijn die van deze misères profiteer
den. Geven ja, maar dan wel gecon
troleerd en niet 'blind'."
Pieter Stam (53) uit Katwijk, domi
nee: „Ja. Wie niet stort heeft een ver
steend geweten. Smoesjes over of
het geld er komt, getuigen slechts
van materialisme. Je geeft of je geeft
niet. Dat is: je gunt die mensen hun
spullen terug, of je gunt ze niets te
rug. Je bent een beetje egoïst of een
totale egoïst. Zo simpel ligt het. Eer
lijk gezegd klopt er van de hele eco
nomische verdeling in deze wereld
geen klap. Maar wie ben ik?"
Joost Bleijie (27) uit Leiden, stu
dent geschiedenis, voorzitter CDJA
Leiden: „Natuurlijk zou het fijn zijn
als zoveel mogelijk mensen storten
op giro 555. Hoe meer geld om men
sen in nood te helpen, hoe beter. Ik
kan echter niet bij mensen in de zak
ken kijken en weet dus niet wat
mensen kunnen missen. Er zijn ge
noeg mensen in Nederland die
moeite hebben de eindjes aan elkaar
te knopen of die iedere euro moeten
omdraaien. Dus mag het nooit zo
zijn dat mensen verplicht worden te
storten, hetgeen het woord 'moeten'
in de stelling wel impliceert. Wel of
niet storten is een
keuze van mensen
Berend Stolk (50) uit leiderdorp,
intensivist/ actiefWD'en „Letwel:
ik steun de inzamelingsactie van
harte en ik ben ook orïttaan over
wat er heeft plaats gevonden. Ik ben
opgelucht over het feit dat er toch
nog zoveel burgerfatsoen bestaat dat
heel veel mensen onze medemensen
in Azië willen helpen. Maar de uit
spraak dat 'iedereen moet' storten is
onjuist. Namens iedereen geeft onze
regering uit de algemene middelen.
Wat mensen daar nog aan toe willen
voegen is groots. Ik hoop maar dat
de vrijgevigheid ook echt wordt ge
bruikt voor huizen en spullen voor
gewone mensen. Ddar moet de dis
cussie over gaan en niet
over dikbuikige
Hollanders die Te
ven voor hun ei-
ge' en over mi- j
nisters die wel of
niet eerder had
den moeten rea
geren. Op zo'n
moment slaat
de klein
zieligheid
weer
toe."
