Bijna niemand ziet tv-reclame
BINNENLAND 1
Relatie voeding en
kanker onduidelijk
Conglomeraat De Vlieger wordt opgeknipt Vakbonden vrezen ontslagen
Infoavond
Kijker zapt, kletst, zet koffie of gaat naar het toilet
Kwart bellers belastingtelefoon krijgt geen contact Hulporganisaties boekten dubbel af
Plan voor moord tijdens
oud en nieuw op Hirsi Ali
Psychiaters ontwikkelen tsunami-website
Investeer in kennis
niversiteit Nederland
1 ks
jsscholen
mengen
donderdag 13 januari 2005
jn
Zutphen
gesloten
iet- De Oude IJsselbrug
'm len is op last van de ge-
!J"|inds gisteren gesloten
gemotoriseerde ver
sluiting duurt mini-
week. De gemeente
irug niet veilig genoeg,
rnstige scheuren in de
pan het bouwwerk. Het
moet zeker enkele kilo-
jmrijden om Zutphen
ie komen of te verlaten.
maal kleine
Goghjes'
ïst - Waarom een grote
Vaarom zo hufterig?
(zijn wij allemaal van
je Van Goghjes? Dat
festuursvoorzitter Ebe
van christelijke scho-
jenschap Lauwers Col-
I af. „Nederlanders,
ter mensen uit Noord-
ïsland, de Woudfrie-
absoluut niet hoffe-
Us Veerman in zijn
Irsspeech. De be-
przitter ziet een taak
;olen om de 'Van Gogh-
Seren bij te brengen.
voor Zeist
1 c-onderzoek
iberculosestichtingen
ele land gaan de GG
pden Nederland in
pen bij het grootste
irzoek dat ooit in Ne-
is gehouden. Tot het
ek is besloten nadat vo-
jnd bekend werd dat
werker van een su-
t in Zeist open tbc had
jlijk een groot aantal
^an de zaak heeft be
ft onderzoek vindt
(naf 31 januari onder
jwoners van Zeist.
>c) - Vrijwel alle school
pijn van mening dat in
nengde wijk de basis-
kemengd moet zijn. Dat
|jt een onderzoek dat de
r scholen heeft verricht.
Stal gemengde scholen
chter af, scholen wor-
t of wit. In het vai
nen onderzoek geeft
I procent van de scholen
■de gemeente het witter
Iter worden van scholen
eloop laat.
doet
iifte van lek
dam - Marinier Eric O.
Ij het openbaar ministe-
fte gedaan van het lek-
fetaatsgeheimen. De
I is gericht „tegen justiti-
jriteiten die voor het uit-
erantwoordelijk zijn",
I's advocaat G.J. Knoops
Jond. Inhoudelijk wil
I niets zeggen over de
omdat het nog steeds
tsgeheimen gaat.
verbod in
r ica centrum
-n Ven - De politie in Eind-
1 v%ist dat glaswerk tijdens
rofisavonden in de hele
etVense binnenstad zo
kenjgelijk wordt verboden,
d- .je moet een einde ko-
rPfn de toename van steek-
tenjmet gebroken glazen.
Dijar werd ruim dertig keer
Dj kapotgeslagen bij een
taarbij negentien men
den verwond.
maal nog
~i in Den Haag
I >g Het Joegoslaviëtri-
I blijft zeker tot 2010 en
[tot 2012 in Den Haag.
elijke VN-tribunaal
it huurcontract voor het
•aan het Churchillplein
s- ^verlengd. Voor de
^Volgende twee jaar is
iBe|e genomen.
anl
4 arrestaties
drugsbende
ft - De politie in Nijme-
steft afgelopen week nog
Jachten tussen de 25 en
?eMangehouden op ver-
,n bvan het lidmaatschap
Msoftdrugbende. Een
P%cht van 425 agenten
la8b 7 december in actie
z0|g plaatsen in Nijmegen
n0!ving. Daarbij werden
'eetlachten aangehouden
m%inepkwekerijen opge-
gas
"jwalen
ie4te geneien
r' M- Het Universitair Me-
naJntrum (UMC) Utrecht
jt over twee jaar men-
^njernstige rugaandoenin-
™|ienlijk minder belas-
'®?Tunnen opereren. Dat
^4 gebruik te maken van
Itig botcement, dat het
vaVan stukjes bot uit de
de patiënt overbodig
"eïet weghalen van het
v0Je heup is een ingrij-
•mdj vaaj. pijnlijke ingreep,
kdi
ion
door Dolf Rogmans
Amsterdam - Tv-kijkers zien
ruim tachtig procent van de Ne
derlandse televisiereclame niet.
Ze doen er van alles aan om die
reclame te omzeilen: ze zappen,
kletsen, zetten koffie of gaan
naar het toilet.
„Er is toch niemand die een re
clameblok helemaal uitkijkt",
hield onderzoeker Alfred Levi
zijn publiek voor. De afgelopen
maanden monteerden de on
derzoekers bij honderd gezin
nen (341 personen) vier kleine
camera's in huis en registreer
den een avond lang hoe men
sen televisie kijken.
Het is de eerste keer wereldwijd
dat zoiets op deze schaal is ge
beurd, aldus Levi. En dat is op
vallend. Jaarlijks geven adver
teerders in Nederland ongeveer
750 miljoen euro uit aan tv-re
clame en daar komt nog eens
ruim 700 miljoen euro bovenop
om de spotjes te maken. Ter
vergelijking: aan de televisie
programma's wordt 500 mil
joen euro besteed.
En toch weten adverteerders
bijna niets over wat de kijkers
met al die tv-spotjes doen. Er
wordt wel gemeten hoeveel
mensen televisie kijken en of ze
zappen, maar hóe ze televisie
kijken, wist tot voor kort nie
mand met zekerheid te vertel
len. Levi weet het nu wel:
„Mensen zijn trouw aan de
programma's, maar vermijden
reclame. Ze hebben er niet om
gevraagd en proberen het daar
om uit de weg te gaan. Zelfs
'roadblocking' (één spotje ge
lijktijdig op zo veel mogelijk
zenders) werkt niet. Mensen
zappen net zo lang totdat ze
wat anders vinden."
Volgens het onderzoek kijkt ge
middeld slechts 19 procent van
de mensen aandachtig naar een
commercial, 18 procent loopt
De meeste reclames worden door televisiekijkers weggezapt of genegeerd. Maar voor commercials met humor roepen ze hun familieleden
uit de keuken. Archieffoto: ANP
weg, 43 procent zit voor de tv
maar kijkt niet en 20 procent
zapt. Wie niet kijkt maar wel
blijft zitten, gaat kletsen, de te
levisiegids lezen, bellen, tele
tekst kijken of wat eten.
Programmaonderbrekende re
clame bij de commerciëlen
wordt beter bekeken dan de re
clame tussen programma's bij
de publieke omroepen. Verder
heeft het weinig zin om tijdens
voetbal te adverteren. Het rust-
of eindsignaal heeft nog niet
geklonken of weg is de kijker
richting wc of koelkast.
Doordat maar 19 procent naar
reclame kijkt, smijten adver
teerders jaarlijks zo'n 1,2 mil
jard euro in het water. Onder
zoeker Levi zelf durft het zo
hard niet te stellen, daarvoor
zou hij bij meer mensen thuis
willen meekijken. Wel raadt hij
adverteerders aan vooral leuke
reclame te maken, zoals die van
Centraal Beheer met de leeuw
op het dak. Daar kijkt 55 pro
cent van de mensen naar. Ze
roepen zelfs familieleden uit de
keuken om snel te komen kij
ken.
door Harm Harkema
den haag - Heeft voeding in
vloed op het ontstaan van kan
ker? Recent onderzoek sugge
reert van niet. Maar veel blijft
onduidelijk.
In het begin van de jaren tach
tig werd vrij algemeen aange
nomen dat consumptie van
veel vet de belangrijkste oor
zaak was van borst-, darm- en
prostaatkanker. Uitgebreide
studies, waarbij de voedingspa
tronen van grote aantallen
mensen meerdere jaren werden
gevolgd, lieten niets heel van
deze hypothese. Vet wordt al ja
ren niet meer beschouwd als
een bewezen risico voor het
ontwikkelen van kanker.
Eenzelfde ontwikkeling doet
zich nu voor bij de vermeende
relatie tussen kanker en groente
en fruit. Vele kleine studies le
verden de afgelopen decennia
aanwijzingen op dat het eten
van groente en fruit bescher
ming biedt tegen sommige
soorten kanker. Voedselautori-
teiten baseren er voor een deel
hun groente- en fruitvriendelij-
ke adviezen op. Maar sinds eni
ge tijd worden steeds meer aan
wijzingen over het bescher
mende karakter van groente en
fruit weggespoeld door een golf
van nieuwe studies. Het gaat
daarbij vrijwel steeds om grote,
veeljarige studies, die meer ge
wicht in de schaal leggen dan
de kleinere onderzoeken.
Vorig jaar april concludeerde
een commissie van KWF Kan
kerbestrijding, die alle belang
rijke onderzoeken op een rij
had gezet, al dat „de directe rol
van voeding bij het ontstaan
van kanker waarschijnlijk vrij
bescheiden is". En over de be
schermende werking van
groente en fruit schreef ze dat
die 'minder sterk is dan in het
verleden is verondersteld'.
Longkanker, borstkanker,
darmkanker en prostaatkanker?
Groente- fruitconsumptie lijkt
er geen invloed op te hebben.
Wat betreft de commissie bleef
vooralsnog alleen overeind - bij
gebrek aan 'grote' studies - dat
groente en fruit mogelijk enige
bescherming bieden tegen
maagkanker en kanker in het
mond- en keelgebied.
Ruim een maand geleden ech
ter zijn bij de Amerikaanse uni
versiteit Harvard de resultaten
bekend geworden van een
groot, veeljarig onderzoek on
der meer dan honderdduizend
Amerikaanse mannen en vrou
wen. Conclusie: er is geen rela
tie tussen de hoeveelheid
groente en fruit die iemand eet,
en het ontstaan van kanker. En
deze week bevestigden Utrecht
se onderzoekers het al bestaan
de vermoeden dat groente en
fruit niet beschermen tegen
borstkanker.
Staat nu dan min of meer vast
dat de rol van voedsel bij het
ontstaan van kanker minimaal
is? Nee. Want ook de nieuwste
inzichten zijn relatief. Zo wijst
voedingsonderzoeker Walter C.
Willett er op dat de conclusies
uit alle grote onderzoeken ge
baseerd zijn op gegevens over
een aantal jaren uit het leven
van volwassen mensen. Wat
ontbreekt zijn gegevens over
hun jeugd. Wie weet is de kans
op kanker beïnvloed door het al
dan niet eten van veel groente
en fruit in hun jonge jaren.
Willett wijst op een studie on
der overlevers van de atoom
bom op Hiroshima. Aan stra
ling blootgestelde kinderen ble
ken tientallen jaren later een
sterk verhoogd risico op borst
kanker te hebben ontwikkeld,
terwijl dat risico niet bleek bij
vrouwen die al veertig jaar en
ouder waren toen ze de atoom
bom overleefden.
Opvallend zijn de resultaten
van een ander grootscheeps
onderzoek waaruit blijkt dat het
eten van veel rood vlees en fast-
foodvlees de kans op darmkan
ker verhoogt.
den haag/gpd - Eén op de vier mensen die
de Belastingtelefoon bellen, krijgt niet de
kans een vraag te stellen. Zij die daar wel in
slagen, moeten gemiddeld meer dan vier
minuten wachten op contact. Onderne
mers lukt het in 30 procent van de gevallen
niet om iemand aan de lijn te krijgen. Dat
blijkt uit antwoorden van staatssecretaris
Wijn (financiën) op vragen van de WD-ka-
merleden Dezentjé en Aptroot.
De Belastingtelefoon krijgt dagelijks zo'n
3000 telefoontjes te verwerken. Het aantal
mensen dat probeert een vraag te stellen, is
echter veel hoger, zo blijkt uit onderzoek.
Van de particuliere bellers gooit 27 procent
uiteindelijk onverrichter zake de hoorn op
de haak. Bij de ondernemers is dat 31 pro
cent en zij die wel volhouden, moeten ge
middeld vijfeneenhalve minuut wachten
tot ze iemand aan de lijn krijgen.
Voor WD-kamerlid Ineke Dezentjé is de
slechte bereikbaarheid van de Belasting
dienst onaanvaardbaaf. „Als mensen de
Belastingtelefoon bellen, hebben ze vragen
en zijn ze al wat onzeker. Lang wachten of
helemaal niet geholpen worden is dan ex
tra vervelend."
Wijn kondigt in zijn antwoord aan dat hij in
2005 een gemiddelde wachttijd van maxi
maal twee minuten wil.
Teller giro 555 nu op 122 miljoen euro
den haag/gpd - Leden van het
radicaal islamitische Hofstad
netwerk hadden een uitgewerkt
plan om WD-kamerlid Ayaan
Hirsi Ali te vermoorden tijdens
de jaarwisseling. Volgens een
brief, gevonden op het werk
adres van een van de verdach
ten, was het de bedoeling toe te
slaan op het moment dat vuur
werk het nieuwe jaar inluidde.
In de brief staat een vrij nauw
keurige beschrijving van een lo
catie waar Hirsi Ali ondergedo
ken zou zitten. Het openbaar
mihisterie (OM), dat spreekt
van een 'briefje met 'aanteke
ningen', zoekt uit of het adres
overeenkomt met een van de
'safehouses' waar de bedreigde
politica ondergedoken heeft ge
zeten. Volgens het OM staat op
het briefje ook een schets van
een pand. lustitie wil niet zeg
gen waar de aanslag plaats had
moeten vinden, maar bevestigt
wel de datum 31 december
2004.
De brief is gevonden in het ma
gazijn van een bakkerij in Leus
den. Daar werkte verdachte Jer-
maine W. (17), die op 10 no
vember vorig jaar is aangehou
den in Amersfoort. Op diezelfde
dag werden zijn broer Jason W.
(19) en Ismail A. (22) overmees
terd, na een urenlange belege
ring van hun pand in het Haag
se Laakkwartier.
Volgens justitie had het in Den
Haag opgepakte duo plannen
om naast Hirsi Ali ook Kamerlid
Geert Wilders, burgemeester
Job Cohen van Amsterdam en
de Amsterdamse wethouder
Ahmed Aboutaleb te vermoor
den. De vier zouden op een
'dodenlijst' staan.
Het briefje en ander bewijs,
waaronder belastend materiaal
op computers, is volgen het OM
voldoende voor een hoge stra
feis. Het OM spreekt van sa
menspanning tot moord met
terroristisch oogmerk. Dat
wordt alle twaalf tot nu toe op
gepakte leden van het Hofstad
netwerk ten laste gelegd.
Rijswijk/ANP - De Samenwer
kende Hulporganisaties (SHO)
hebben gisteren het totaalbe
drag aan donaties op giro 555
naar beneden moeten bijstel
len. Bij 64.000 mensen die via
de website www.giro555.nl geld
hadden gestort voor Azië was
de donatie tweemaal afgeboekt.
Het gaat om een bedrag van
naar schatting 2,5 miljoen euro.
Dit noopte de SHO de op
brengst te verlagen van 124,6
naar 122,1 miljoen euro. De
hulporganisaties gaan de giften
morgen terugstorten.
Hulporganisatie Plan is teleur
gesteld over het bedrag van 1
miljoen euro dat ze uit de op
brengst van giro 555 ontvan
gen. De organisatie had op 5
miljoen gerekend voor hulp aan
het Srilankaanse kustdistrict
Hambantota. De ontbrekende 4
miljoen hoopt Plan te halen uit
buitenlandse fondsen en bij het
bedrijfsleven.
Ruim twee weken na de zeebe
ving zijn er nog 25 Nederlan
ders die te boek staan als 'niet
traceerbaar', meldde het minis
terie van Buitenlandse Zaken.
Maandag waren dat er nog 35.
Zij worden officieel niet ver
mist. Dat aantal staat nog altijd
op dertig.
Minister Remkes (binnenlandse
zaken) zei gisteren dat het
Rampen Identificatie Team
(RIT) een spilfunctie zal vervul
len bij de nazorg van naasten
van vermisten. Families hebben
nu een eigen RIT'er als aan
spreekpunt. De minister ver
wacht dat de nazorg langer gaat
duren dan de twee maanden
die waarschijnlijk nodig zijn om
de identiteit van de doden in
Thailand vast te stellen.
Beatrix 25 januari bij herdenking zeebeving
De nationale herdenkingsbij
eenkomst voor de slachtoffers
van de zeebeving in Azië met
koningin Beatrix en premier
Balkenende zal plaatsvinden
op 25 januari. Kroonprins Wil-
lem-Alexander en prinses
Maxima zullen ook aanwezig
zijn. Dat heeft de Rijksvoor
lichtingsdienst (RVD) gisteren
gezegd. Het programma en de
locatie van de bijeenkomst
staan volgens een woordvoer
der van de RVD nog niet vast.
Beatrix toonde zich dinsdag
tijdens de nieuwjaarsreceptie
voor vertegenwoordigers van
de Nederlandse samenleving
zeer betrokken bij de ramp op
tweede kerstdag.
Voor de moord op Hirsi Ali had de Hofstadgroep een uitgewerkt
plan. Foto: ANP/Ed Oudenaarden
Bij de bakkerij in Leusden is
men enorm geschrokken van
de brief, die door de Nationale
Recherche in beslag is geno
men. Jermaine W., die werkt in
het magazijn, zou die daar per
ongeluk hebben verloren. Vol
gens personeel was er helemaal
niets aan Jermaine W. te mer
ken. Hij wordt op het werk om
schreven als 'een prima jon
gen'. „Als hij onschuldig blijkt,
kan hij hier gewoon weer aan
het werk", aldus een medewer
ker, die anoniem wil blijven.
Hirsi Ali wil dinsdag weer aan
het werk gaan in de Tweede Ka-
utrecht/gpd - Een team van
Utrechtse psychiaters heeft een
internationale website voor
slachtoffers van de tsunami-
ramp ontwikkeld. Op www-
.tisei.org kunnen mensen uit de
hele wereld terecht voor advie
zen, lotgenotencontact en e-
mailconsult. De site gaat vrijdag
in achttien talen de lucht in.
TISEI staat voor Tsunami Inter
national Survey on Emotional
Impact. Het is een initiatief van
zeven psychiaters onder leiding
van Erik Vermetten van het
Universitair Medisch Centrum
(UMC). Volgens Vermetten
hebben rampen als in Ensche
de en Volendam geleerd hoe
belangrijk emotionele opvang
is. „Na voedsel en medisch
hulp, hebben slachtoffers en
hun omgeving informatie en
steun nodig. Internet is daar
voor een ideaal medium. Je
kunt snel grote groepen men
sen bereiken en met elkaar in
contact te brengen."
De psychiaters werken samen
met collega's elders in Europa
en Zuid-Azië. Vermetten: „Dat
is niet alleen belangrijk voor de
taal, maar ook voor de hulpop-
vang. Wij weten niet hoe die el
ders in de wereld wordt gere-
geld."
■*- AM^TFDn&M/AMD - flp vathnn. iran Hp HiiÏ7PnH uiertnamorc
amsterdam/gpd - Met het ver
trek van Erik de Vlieger wordt
zijn Imca Groep, een van de
grootste conglomeraten van
Amsterdam, opgeknipt. Een be
knopte inventarisatie van de
dochterbedrijven in de sectoren
luchtvaart, industrie, media en
vastgoed:
Luchtvaart
De oorzaak van alle kwaad, de
luchtvaarttak Exel Aviation, zit
zwaar in de problemen. De
Vlieger en medefinancier Niek
Sandmann moeten nieuw kapi
taal in de maatschappij steken,
zodat er voldoende geld is voor
het opstellen van een reddings
plan. De onlangs aangestelde
interim- directeur, Bart Drechs-
el, heeft tot 1 februari de tijd
voor zo'n nieuw businessplan,
dat het karakter krijgt van een
reorganisatie. De Vlieger laat
doorschemeren daar actief bij
betrokken te blijven. Exel Avia
tion is vooral bekend van de
chartertak Holland Exel, die va
kantiegangers naar de Cariben
vliegt. Holland Exel is voor een
belangrijk deel opgebouwd
rond de overblijfselen van Air
Holland. De problemen zitten
vooral bij de onderhoudsbedrij
ven voor de regionale lucht
vaart.
Industrie
De oorsprong van het Imca-im-
perium ligt in de industrie. Nog
altijd maakt een dochtermaat
schappij naaimachines. Daar
mee begon De Vliegers vader in
1950. Daarnaast speelt scheep
vaart een belangrijke rol, in de
vorm van Amsterdam Ship Re-
pair - voorheen Shipdock. Het
is de grootste scheepsreparatie-
werf van Amsterdam. Dochter
Figee bouwt havenkranen, Nis-
ta bewerkt metaal. Ook baat het
bedrijf als Aquadam de gelijk
namige jachthaven uit. Volgens
Ruud de Vlieger, neef van Erik,
verandert er vooralsnog niet
veel bij de maritieme tak. „Er is
niet een bepaalde aanleiding
om iets bij ons te veranderen.
We hebben het hartstikke
druk."
Media
Imca Media Groep, uitgever
van tijdschriften als Oor en Aio-
ha, maar ook de huis-aan-huis-
bladen van uitgever Weekme
dia (Amsterdams Stadsblad) en
de voor toeristen bestemde
Amsterdam Times wordt 'op
middellange termijn' verzelf
standigd. De mediagroep is ook
eigenaar van het radiostation
Wild FM. De directie van de
bladengroep spreekt al van een
overname door het manage
ment, maar zo ver is het vol
gens een zegsman van het be
drijf nog niet. Met een omzet
van rond de veertig miljoen eu
ro en een winst van één miljoen
is Imca Media relatief gezond.
Hoe het zit met de door De
Vlieger lang gekoesterde plan
nen voor het opzetten van een
populair landelijk dagblad, is
onduidelijk.
Vastgoed
De basis van De Vliegers impe
rium, de vastgoedtak, wordt
verzelfstandigd. De Vlieger
geeft zijn meerderheidsbelang
op door aandelen te verkopen.
Aan wie hij verkoopt en hoeveel
het oplevert, is onduidelijk.
Naar verluidt speelt ook hier
het management een kansrijke
rol; Imca Vastgoed wordt geleid
door Ton van Oosten. Imca
Vastgoed heeft voor een bedrag
van drie miljard euro aan ge
bouwen in portefeuille en be
hoort daarmee tot de grotere
vastgoedbezitters van Neder
land. Het gaat vooral om kanto
ren (in het oog springende ge
bouwen als de Millenniumto
ren in Amsterdam-Sloterdijk),
maar ook om wooncomplexen
zoals de van tv-programma
'Het Blok' bekende huizen aan
de Czaar Peterstraat.
amsterdam/anp - De vakbon
den zijn bezorgd over de werk
gelegenheid bij de luchtvaart
combinatie ExelAviationGroup
(EAG). Het bedrijf kondigde
dinsdag drastische maatregelen
aan om het hoofd boven water
te houden. De bonden willen
zo snel mogelijk met de directie
overleggen over de toekomst
van de duizend werknemers.
Dat zeiden de blokken be
stuurders gisteren.
De Unie en de Vereniging van
Nederlands Cabinepersoneel
(VNC) weten niet welke maatre
gelen bij EAG in de pijplijn zit
ten, maar vrezen wel ontslagen.
Ze eisen duidelijkheid van de
directie.
(advertentie)
18 januari
presentatie 19.30 uur
Studiecentrum Utrecht
Vondellaan 202,030-2511827
