Italië stuurt 'tabagista' de straat o|
GESPREK VAN DE DAG
Jósephine-Charlotte leerde Nederlands in Noordwijks
Programma koninklijke
rondreis staat nu vast
VIETATO
FUMARE
L°
McDonald's boos over reclame van concurrent Burger King j»
Kaafsma's knaagpaleis
dinsdag 11 januari 2005
tg"
jnti
DAGELIJKS LEVEN
W&SLT WW-0&
RöKe/-J? IN CHIHA
MENSELIJK
VOML- fr\AC=r
Koningin BEATRIX en premier BALKENENDE nemen op 27 januari deel aan
een speciale herdenkingsceremonie in het voormalige concentratiekamp
AUSCHWITZ-BIRKENAU in Polen. Het is die dag 60 jaar geleden dat het ver
nietigingskamp, waar onder andere meer dan een miljoen joden de dood von
den, werd bevrijd door het Rode leger. De Rijksvoorlichtingsdienst kon gisteren
nog niet zeggen hoe het precieze programma er uit gaat zien. Volgens een
woordvoerster wordt daar nog aan gewerkt.
De HEILIGE NAGEL van Floris is
TERUGGEVONDEN in een kluis van
de Samenwerkende Hulporganisa
ties SHO. Het relikwie dat de inzet
vormt van de strijd in de nieuwe Flo-
ris-film was donderdagavond tijdens
de grote televisie-uitzending voor
Azië verdwenen. Het kunstwerk was
aangeboden voor de internetveiling
ten bate van het goede doel. Een no
taris had tijdens de uitzending de
nagel weggestopt in een kluis van de
SHO. Een medewerker van hulpor
ganisatie Unicef had het pakketje
waarin de nagel zat ontdekt, maar
wist niet precies wat er inzat omdat
een vrachtbrief ontbrak. De man van
Unicef heeft vervolgens het pakketje
aan de notaris gegeven, die niet pre
cies wist waar de inhoud voor dien
de. Hij borg het op in de kluis.
De baasjes van Topsy, Does of Bob
by zitten nog drie.weken in span
ning, maar dan weten we welke
hond of kat AFSLANKKAMPIOEN
van het jaar is geworden. Acht dikke
HONDEN en twee KATTEN strijden
om de eer. Bijna de helft van al déze
huisdieren in Nederland is te dik,
met alle gevolgen van dien. De
zwaarlijvige beesten kunnen net als
hun baasjes last krijgen van hun ge
wrichten, ademhaling en hart- en
bloedvaten. ,,Het ontbreekt ze aan
levenslust en ze hebben weinig zin
in wandelen en spelletjes", meldde
organisator en huisdiervoederprodu-
cent Hill's Pet Nutrition gisteren.
Het merendeel van de baasjes geeft
aan zelf ook te weinig te bewegen.
ELVIS PRESLEY staat 27 jaar na zijn
dood voor de 19de keer op de EER
STE PLAATS van de Britse hitlijst,
meldt de BBC. Het opnieuw uitge
brachte Jailhouse Rock kwam boven
aan de lijst op de dag nadat Elvis zijn
70ste verjaardag zou hebben ge
vierd. Platenmaatschappij SonyBMG
brengt alle nummer-l-hits van Elvis
opnieuw uit, met een frequentie van
een per week. Volgende week is One
Night aan de beurt. Kenners sluiten
niet uit dat ook dat nummer de hoog
ste positie op de Britse hitlijst haalt,
die dan zijn duizendste week bereikt.
Foto: ANP
Het onderbeen van RON BRANDSTEDER dwarsboomt de voorstellingen van de
ANDRÉ VAN DUIN Jubileumshow in Nijmegen en Den Bosch. Medespeler
Brandsteder heeft een kwaadaardig bultje op zijn onderbeen. Het is niet uitge
zaaid en door een kleine medische ingreep goed te verwijderen. De voorstellin
gen in de stadsschouwburg in Nijmegen, van 11-15 januari en in Theater aan de
Parade in Den Bosch, van 18-22 januari zijn daarom uitgesteld.
Koningin Beatrix bezoekt de provin
cie Zuid-Holland tijdens haar zilve
ren jubileumtournee op 11 novem
ber. Dat is uit doorgaans zeer be
trouwbare bron vernomen. De Rijks
voorlichtingsdienst wil de datum
niet bevestigen. Commissaris van de
koningin Jan Franssen mag de komst
van de koningin naar Zuid-Holland
morgen officieel bekend maken bij
de nieuwjaarsontvangst in het pro
vinciehuis. Dat genoegen willen ze
hem niet ontnemen.
Het programma van de koninklijke
rondreis staat nu vast. Koningin Bea
trix begint de viering van haar rege
ringsjubileum op 29 en 30 april in
Amsterdam en Den Haag, en gaat
Eiias Canetti
Belezen mensen zijn
noodzakelijkerwijs
beleefde mensen
daarna in zeven maanden tijd de
twaalf provincies langs. Het is de be
doeling dat zij in de zomer ook de
Antillen en Aruba bezoekt.
Het reisschema: 29 april Amsterdam,
30 april Den Haag Scheveningen,
12 mei Groningen (provincie), 20
mei Utrecht, 24 mei Limburg, 3 juni
Gelderland, 10 juni Zeeland, 21 juni
Overijssel, 4 augustus Friesland, 27
september Flevoland, 8 oktober
Drenthe, 18 oktober Noord-Brabant,
4 november Noord-Holland en 11
november Zuid-Holland.
Koningin Beatrix houdt vandaag en
morgen haar traditionele nieuw
jaarsontvangsten in het Paleis op de
Dam in Amsterdam. Kroonprins Wil-
lem-Alexander, de prinsessen Maxi
ma en Margriet en mr. Pieter van
Vollenhoven zijn ook bij de recepties
aanwezig. Dat heeft de RVD gisteren
laten weten. De koningin ontvangt
vanmiddag honderden gasten uit
een groot aantal sectoren van de Ne
derlandse samenleving. Morgenoch
tend begroet zij samen met Willem-
Alexander ongeveer 500 leden van
het corps diplomatique en van inter
nationale organisaties, gpd-anp
Groothertogin Joséphine-Charlot-
te van Luxemburg wordt zaterdag
begraven. Zij is gistermorgen op
77-jarige leeftijd aan longkanker
overleden. Premier Claude Junc-
ker, die een week van nationale
rouw afkondigde, sprak over een
'groot verlies voor land en volk'.
De groothertogin, oudere zus van
de Belgische koningen Boudewijn
en Albert, was al een aantal jaren
ernstig ziek. Koningin Beatrix
heeft gisteren rouwtelegrammen
gestuurd naar Luxemburg en Bel
gië.
Dat Joséphine-Charlotte kanker
had, kwam in april 2003 naar bui
ten toen de feestelijkheden ter ge
legenheid van haar gouden huwe
lijk met groothertog Jean (84) op
het laatste moment werden afge
last. De medische behandeling
sloeg aanvankelijk aan. Begin vo
rig jaar verscheen ze weer een
paar keer in het openbaar en in
augustus woonde ze de doop bij
van een kleinkind. Zondag waar
schuwde de hofmaarschalk echter
dat haar gezondheidstoestand
'dramatisch' was verslechterd.
Gisterochtend overleed ze op slot
Fischbach.
Joséphine-Charlotte, die als koel
en kil bekend stond, had de laat
ste jaren een moeilijke verhou
ding met haai- oudste zoon Henri
en zijn vrouw Maria Teresa. De
groothertogin, op 11 oktober 1927
in Brussel geboren als dochter
van de Belgische kroonprins Leo
pold en de Zweedse prinses As-
trid, stamde nog uit de tijd dat
vorsten alleen onder elkaar
trouwden. Door huwelijk en ge
boorte was ze verwant aan bijna
alle koningshuizen van Europa.
Zoon Henri viel daarom uit de
toon toen hij begin jaren tachtig
thuiskwam met de in Zwitserland
wonende Cubaanse ballinge Ma
ria Teresa Mestre. Dat gaf geen
pas.
Henri hield echter voet bij stuk.
„Het huwelijk kon ze niet verhin
deren, daarom probeert ze het nu
al jaren van binnenuit stuk te ma
ken", zei Maria Teresa in 2002 te
gen journalisten. „Mijn schoon
moeder probeert ons huwelijk ka
pot te maken. Luister niet naar
haar, ze verspreidt valse geruch
ten over mij", zei Maria Teresa.
Henri, die zijn vader in oktober
2000 opvolgde, was bij het ge
sprek aanwezig en verklaarde
voor honderd procent achter zijn
vrouw te staan.
Joséphine-Charlotte verbleef in
haai" jeugd een paar keer in
Noordwijk, waar ze samen met
haar broertje Boudewijn Neder
landse les kreeg. In 1935 veronge
lukte haar moeder Astrid, daarna
volgden bewogen jaren voor de
Belgische koninklijke familie. Aan
het einde van de Tweede Wereld
oorlog -haar vader was inmiddels
hertrouwd- werd het gezin in
Duitsland geïnterneerd. Na de
oorlog was koning Leopold III
niet meteen welkom in België en
#ch-
jrdtin
ope
ilfvei
insei
ka
ijn",
van
ilksgf
ïtnoi
ir hei
<p, n
itm;
zoei
lere 1
Groothertogin Joséphine-Charlotte
van Luxemburg. Foto: EPA
gingen zijn kinderen in Zwitser
land naar school.
In 1950 moest Leopold aftreden
ten gunste van Boudewijn. Op 9
april 1953 trouwde Joséphine met
erfopvolger Jean van buurland
Luxemburg. Het heette een
rangeerd huwelijk te zijn, ii
beste koninklijke traditie.
paar kreeg vijf kinderen. Je;
kwam in 1964 op de troon,
vrouw bemoeide zich met
problemen, de kunsten, de
vinderij en het Rode Kruis,
had een hoge opvatting van|
taak", zei premier Juncker
ren.
Ze kwam met Jean ook regek j
op bezoek in Nederland. He®0'
laatst nog waren ze samen ti u.
uitvaart van prins Claus in nt11 c
ber 2002. Tussen de Oranji
Luxemburgse Nassau's besïjje
naast historische banden or
warme vriendschap. De R1
gisteren nog niet zeggen wit
de Oranjes de uitvaart zatei
de kathedraal van Luxembi
stad zal bijwonen. De uitei
ke bijzetting vindt plaats in |gr n
liekring.
,gu
var
ital
Hans Jacobs
Iels 3
feng<
nsta
H
Italië heeft sinds gisteren een van de strengste rookverboden van Europa. In principe mag alleen op straat en
thuis nog een rokertje worden opgestoken. Foto: EPA
Voor naar schatting 18 miljoen Ita
lianen is het leven sinds gisteren
een hel. Na wekenlange felle dis
cussies in de media is gisteren het
rookverbod van kracht geworden.
Rokers mogen hun 'bionda' (blond
je, ofwel sigaret) niet meer opste
ken in bars, restaurants, discothe
ken, nachtclubs en cafés. De eerste
geldboetes zijn al uitgedeeld aan
overtreders, op aangeven van nico-
tine-tegenstanders.
De maatregel is onderdeel van
een nieuwe anti-rookwet van mi
nister van gezondheidszorg Giro-
malo Sirchia, die het roken in pu
blieke plaatsen geheel aan ban
den legt. Op het werk mag nog
wel worden gerookt, maar dat is
slechts een theoretisch privilege.
Er hoeft maar één niet-roker te
zijn die bezwaar aantekent, of de
rest van het personeel moet de
buitenlucht in of zich afzonderen
in een rookhok (als dat er is, want
de werkgever heeft geen verplich
tingen in dat opzicht).
Vooruitlopend op de nieuwe wet
hebben tal van horecagelegenhe
den de afgelopen weken al een
niet-rokenbeleid afgekondigd. Dit
leidde tot woedende protesten
van verslaafde klanten. In reactie
daarop heeft een horeca-organi-
satie aangekondigd dat haar leden
niet, zoals de nieuwe wet voor
schrijft, de politie zullen alarme
ren als een klant tóch een sigaret
opsteekt. Dit kan de bar- of res
tauranteigenaar namelijk op
maximaal 2000 euro boete en bij
herhaling tot intrekking van zijn
vergunning komen te staan.
Rokers riskeren boetes tot maxi
maal 200 euro. Mochten zij op
hun verderfelijke gewoonte
(breed wordt uitgemeten dat jaar
lijks 50.000 Italianen aan longkan
ker sterven) worden betrapt in de
nabijheid van kinderen onder de
10 jaar of zwangere vrouwen, dan
wordt de boete verdubbeld.
Roken is alleen toegestaan als er
een aparte rokersruimte wordt ge
creëerd. Maar daaraan zijn zoveel
voorschriften verbonden voor wat
ventilatie en isolatie betreft (on
der meer dat klanten en personeel
niet deze ruimte hoeven te passe
ren om bij hun rookvrije tafel of
toilet te komen), dat naar schat
ting slechts 2 op elke 10 horecage-
Ise
ie cl
iliZt
nen bieden. 38 e
Minister Sirchia heeft in zijnjn 2(
tegen het roken alle trucs bijhaff
baat geëlimineerd. Zo verbié in 1
wet bars of restaurants die if sel
drukkelijk vermelden alleenfnin
rokers open te zijn. Ook het pak
anderen van een café in eenfn z
sloten club is geen optie. ïnir
Zowel van links als rechts is MP.<
grote weerstand tegen de wei uil
heeft milieuminister Altero Niet
oli (40 jaar lang een verstoktpia;
ker) zijn collega Sirchia al beks t
schuldigd van een 'kruistoch
gen rokers. Defensieministejg
tonio Martino, ook een 'tabaL
(rookverslaafde) kondigde a|(i
de kabinetsvergaderingen ge
te blijven roken. Hij beschref -
premier Silvio Berlusconi al^e i
'tolerante niet-roker' en hekjer
zijn collega's wegens autoriéu
denken. „Na de val van fasci-kei
en communisme lijkt het coie.1
van staatscontrole op de buije 1
nog steeds niet afgeschaft", ;D<
hij. gel
Het linkse dagblad La Repuati£
was het met de rechtse Marti Zi
eens. In een aparte bijlage ofbe
niet-roken werd geconstatee^is
dat vooral rechtse regeringei
gewoonlijk de mond vol hebjl
over het terugdringen van de
van de staat, de aandrang ni(3
kunnen weerstaan om met v,
den in te dringen in het privi -1
ven van de burgers. h'
ee
Hans Geleijnse
me
Fv<
fië
P
over een ander bedrijf."
Of de reclame van Burger King door de
beugel kan, kon Ancion gisteren niet zei-
gen. „We hebben deze uitingen nog nir
beoordeeld, omdat er nog geen klachtel
zijn binnengekomen." Burger King won
er niet bepaald warm of koud van. „On»
juristen hebben hier uiteraard goed naae
gekeken, en deze reclame kan wel deget
McDonald's Nederland is niet gechar
meerd van de nieuwste reclames van con
current Burger King. Boodschap van de re
clame: de hamburgers van Burger King zijn
zó lekker, dat zelfs Ronald McDonald ze
prefereert boven zijn eigen burgers. In een
lange regenjas en met éen hoedje op staat
de kindervriend incognito aan de balie van
Burger King. Om een bestelling te plegen.
„Erg grappig allemaal, maar het mag niet.
Je mag onze Ronald niet zomaar gebruiken
voor je eigen reclame. Ronald is van ons,"
aldus McDonald's Nederland.
„Het idee is: de clown gaat vreemd," zegt
een woordvoerster van Burger King. „Het
is een reclame met een knipoog. Onze
boodschap is dat je bij ons meer waar voor
je geld krijgt en dat willen we op een ludie
ke manier onder de aandacht brengen." Zo
kunnen klanten van Burger King zelfs ge
confronteerd worden met clown Ronald in
de zaak. Wie er een leuke foto van maakt,
kan een spelcomputer winnen.
Erg grappig natuurlijk, maar mag dat alle
maal zomaar? „Reclame waarin je een con
current expliciet noemt, is aan strenge re
gels gebonden," zegt Prisca Ancion van de
Reclame Code Commissie. „Zo mag een
bedrijf niet de goede naam van een con
current schaden of zich kleinerend uitlaten
lijk." gpd
Ergens in Nederland is een cavia-weeshuis. Een me
vrouw verzorgt daar honderden cavia's, bij haar af
geleverd door gezinnen die op hun knager zijn uitge
keken. Ooit heb ik het adres van dat cavia-weeshuis
genoteerd. En direct weer weggegooid. Er moest een
elegantere manier zijn om afscheid van onze Kaafs-
ma te nemen. Via school en vriendenkring lukte het
echter niet. Toen besloot ik subtiel misbruik te gaan
maken van mijn plek hier, vandaar dat al drie maal
een column met het onderwerp 'cavia' verscheen.
Twee maal kwam er geen reactie, onlangs had ik ein
delijk de juiste toon te pakken. Ton en José uit Haar
lem lieten via-via weten dat Klaas Kaafsma van harte
welkom was in hun zelfgebouwde knaagpaleis. Bij
hun hartelijke e-mail voegden ze zelfs een fotootje
van het riante onderdak (drie etages) van hun degoes
(cavia-achtigen). Voor integratie-problemen hoefde
niet gevreesd te worden: net als de cavia komt de de-
goe van nature voor in Chili. Een cavia kijkt er dus
niet van op als hij een degoe treft. Zelfs niet als dat,
ver buiten Chili, gebeurt in een centraal verwarmd
knaagpaleis.
Ik liet het mailtje van José en Ton lezen aan vrouw en
dochter. Warm en vertrouwenwekkend. Lute moest
even huilen, maar besefte tegelijk dat het leven voor
onze Kaafsma een stuk boeiender zou gaan worden.
Er werd een afspraak gemaakt en vorige week werd
Kaafsma afgeleverd bij Ton en José, z.g.a.n., ine. div.
accesoires. Naast hun voordeur was een extra bordje
aangebracht: 'Ons Hok'. Dat ging over de degoes, be
grepen wij, maar binnen bleek dat je dat ruimer
moest zien. Er werd hier gezellig gehokt met ook nog
minstens vier poezen en, in de volière in de tuin, een
heel regiment mini-kwartels, kanaries en andere
fladderaars. De poezen waren, volgens Ton, enorm
gesteld op vooral de mini-kwartels. De kwarteltjes en
de huistijgers keken elkaar door het gaas inderdaad
vol belangstelling aan. Nee, dat zat wel goed. Lute
stemde definitiefin met de overdracht van Klaas
Kaafsma, die overigens een vrouwtje bleek te zijn.
Wél gezond, dit ondanks het nuttigen van konijnen-
voer, dat voor cavia's helemaal niet goed was. Geen
vitamine C namelijk, aldus Ton, die inderdaad vita
mine-gebrek constateerde: onze cavia had roze tand
vlees, dat hoorde roder te zijn. Ook de rust waarmee
cavia zich aan de handen van Ton overgaf attendeer
de ons nog eens op een schrijnend gebrek aan cavia-
kunde.
Toen kwam het grote moment: Klazina Kaafsma
werd in het degoe-paleis geplaatst. Ze installeerde
zich linksachter in de kooi. De degoes gingen, zij aan
zij, in de andere hoek op hun achterpootjes staan. Na
een minuut werd de dapperste degoe om een bood
schap gestuurd, deed neusie-neusie met de cavia en
sprintte terug naar zijn collega's. Er werd even ge
smoesd in het knaag-Chileens. Ook de tweede de
goe durfde nu naar Kaafsma. Degoe drie geloofde
het wel én koos voor een extra rondje in de draai
molen. Oog in oog met cavia deden degoe
nummer één en twee een zorgvuldig ingestu
deerd begroetingsdansje. Stap vooruit, pie
pen, als een eeklioorn op de achterpoten
staan, stap terug. Dan weer die stap vooruit,
piepen, op de pootjes, terug. Lute intussen
kon weer lachen. Dit was een mooi
en waardig afscheid. En voor ieder
een beter. Eenmaal thuis hadden
wij een merkwaardige ervaring: bij
het openen van de ijskast hoorden
wij nog steeds het volautomatische ge
piep van Kaafsma, die altijd precies wist
waar zijn verse groen vandaan kwam.
Eerst dachten wij dat kater Foppe de cavia
zang had overgenomen. Maar het kwam uit
ons eigen hoofd.
