Groenteboer als spelersmakelaar
leven verrijkl
Kees Zwamborn: 'Deze periode heeft mijn
SPORT 4
'Licentie is een lachertje'
Totale wildgroei in de wereld van de zaakwaarnemers
Zaakwaarnemers worden in het
voetbal gezien als een noodzake
lijk kwaad en hebben een poene
rig imago. Ze drentelen rond
voetballers van hoog tot laag en
hopen allemaal op de knaller van
hun leven.
door André Hoogeboom
Amsterdam - Mino Raiola is
misschien wel het exponent
van de nieuwe generatie. De
voormalig restauranthouder uit
Haarlem is een grote meneer
geworden. Hij slaagde erin Zla-
tan Ibrahimovic te verplaatsen
van Ajax naar Juventus, maar
heeft ook - via z'n Tsjechische
connectie Nehoda - Pavel Ned-
ved en vele andere grote spe
lers, onder wie de Braziliaanse
Ajacied Maxwell, onder zijn
hoede.
Franklin Sedoc is minder suc
cesvol. Hij zag de transfer van
zijn pupil Hatem Trabelsi naar
Arsenal afketsen en zag de rela
tie met Ajax vertroebelen. Hij
heeft meer geruchtmakende
transfers op zijn naam staan.
Liet bijvoorbeeld Regi Blinker
bij twee clubs tegelijk tekenen,
en veroordeelde talent Tarik
Oulida in Spanje tot de verge
telheid. Het belang van de spe
ler - pas op een rijpe leeftijd
naar het buitenland vertrekken
- is vaak niet het belang van zijn
manager.
Robin van Persie wordt bege
leid door Erwin Boonacker,
maar zijn naam komt niet voor
op de KNVB-lijst van makelaars
met licenties. PSV heeft zeer
onprettige ervaringen met
Boonacker die Van Persie in
Eindhoven probeerde te stallen.
Er hangt een geur van snel geld
rond de voetbalmakelaardij.
Fout goud en krijtstreepmaat
pakken. Zij kunnen clubs en
voetballers maken en breken en
zijn er steeds vroeger bij om
hun slag te slaan. Ze nemen va
ders van voetbalsterren in
dienst, delen scooters, playsta-
tions en leren jasjes uit bij het
jeugdvoetbal, ronselen elf- tot
twaalf jarigen, staan bij de
kleedkamers met hun visite
kaartjes. „Jongens van die leef
tijd wordt het hoofd op hol ge
bracht", zegt een spelersmake
laar, die liever anoniem wil blij
ven, omdat er zoveel 'kinnesin
ne' is in die wereld. „Dat is toch
belachelijk. Die jongens krijgen
dan al te maken met grote druk
en denken bovendien dat ze er
al zijn."
„Ik werk niet zo", zegt Ton van
Dalen. De Twent was een van
de eersten die de licentie van de
Fifa kreeg. Van Dalen, die onder
anderen Stam, Westerveld en
Boschker begeleidt, zegt verder:
„Er zijn altijd al figuren geweest
die snel een paar centen in hun
zak wilden steken. Ze keken
vervolgens niet meer naar hun
spullen om."
Want dat, zeggen de bonafide
spelersmakelaars, is het verschil
tussen hen en de snelle jon
gens, die er alleen op uit zijn
om snel hun zakken te vullen.
Dat gaat wel eens fout. Ger La
gendijk: „Kijk maar eens naar
Andy van der Meyde. Die jon
gen had beter nog twee jaar bij
Ajax kunnen blijven, maar wil
de naar Italië, waar hij als voet
baller zeer ongelukkig is. Robin
van Persie moest naar Arsenal
en komt daar niet veel aan spe
len toe. En heeft nog steeds te
weinig zelfkritiek. Durft te zeg
gen dat hij Van Basten als
bondscoach niet begrijpt. Spe
lers kijken over het algemeen
zelden in de spiegel. Maar als
wij ze die spiegel voorhouden
en iets adviseren dat ze niet wil
len horen, wenden ze zich af.
Dan nemen ze een ander.
Door en door rot is de wereld
van het snelle geld ook niet,
maar de handelwijze van som-
Hatem Trabelsi kwam door de inbreng van zijn zaakwaarnemer een periode niet meer aan voetbal toe.
Foto: Ron Pichel
Arie van Eijden, directeur van
Ajax, ziet de aanwezigheid van
de meeste zaakwaarnemers bij
de gesprekken met de clubs als
een noodzakelijk kwaad.
„Soms trek je weieens je wenk
brauwen op. Maar je krijgt de
spelers alleen niet meer te
spreken. In mijn tijd als voet
baller zeiden de bestuurders
altijd: we regelen wel wat me
je. Ja, toen is het eigenlijk alle
maal begonnen. Je kunt ze niet
weigeren, maar eerlijk gezegd
is het niveau soms bedenkelijk.
Je zult er toch mee moeten on
derhandelen als je een bepaal
de speler wilt hebben."
De directeur van Ajax zou wel
andere, dan wel betere regelge
ving willen, maar voorziet een
onmogelijke opgave. „Omdat
de spelersmarkt internationaal,
zelfs wereldwijd is. En daar be
weegt Ajax zich ook op"
Clubs worden voorzichtig. Bij
Utrecht moeten de spelers
aanwezig zijn bij de eerste ge
sprekken met de zaakwaarne
mer. Algemeen directeur Stur-
kenboom: „Omdat er nog wel
eens ruis ontstaat bij de terug
koppeling van het gesprek."
Hij heeft geen slechte ervarin
gen met voetbalmakelaars,
maar: „Je voelt echt wel aan als
een makelaar een speler bij
verschillende clubs aanbiedt."
Dat er veel slechte makelaars
zijn erkent de Utrecht-direc
teur: „Maar het is een dwars
doorsnede van de maatschap
pij. Je hebt goede en slechte."
Dat een club gedurende de he
le contractperiode een bepaald
percentage moet betalen aan
de makelaar vindt Sturken-
boom wel bizar: „Ik kan me
voorstellen dat je een manager
betaalt naar het aantal uren
waarmee de transactie ge
moeid is. Maar het is natuurlijk
belachelijk dat een club een
gehele contractperiode van een
speler een percentage moet be
talen aan zijn manager.
De clubs hebben - net als de
spelers - een eigen verantwoor
delijkheid, zegt Martin van
Geel van AZ. De Alkmaarse
club houdt veel in eigen hand.
„Wij kijken eerst naar het team
en waar versterking nodig is.
Dan scouten we de spelers zelf
en benaderen ze ook individu
eel. Vervolgens gaan we praten
met hun zaakwaarnemers om
te kijken of we eruit komen. We
praten alleen met zaakwaarne
mers die een Fifa-licentie heb
ben. We worden wel eens be
naderd of getipt en trekken dat
eventueel na, al naar gelang de
geloofwaardigheid. Wat me op
valt is dat zelfs voetballers op C
en B-niveau al met eigen zaak
waarnemers aankomen."
Nol Hendriks, suikeroom en
technisch directeur van Roda:
„Het is een wild west. Echt, een
licentie is een lachertje. Ieder
een mag zich toch adviseur van
een speler noemen? Dan laten
ze voor een klein bedrag dj
derhandelingen uitvoeren
een advocaat of een jurist.)
gaat altijd mis op het monj
dat een speler van zaakwaï
mer wisselt. Dat gebeurt hi
vaak als het contract bezig
te lopen, dan worden die a
Iers gek gemaakt door zaal
waarnemers die geen and<
belang hebben dan snel wj
geld te verdienen. Wij hebl
bij Roda onprettige ervarii
maar die gasten staan dart
onmiddellijk op een zwart
lijst. Ik ken het geval Trabe
niet, maar ik kan me niet
stellen dat een zaak zo uit
hand moet lopen. Bij Ajaxi
en Feyenoord zorgen ze tc
goed voor hun spelers. He
de mensen eromheen die I
voor de spelers bederven."
mige makelaars heeft bedenke
lijke trekjes. Van Dalen: „Zo'n
Mino Raiola heeft in Nederland
niet eens een verblijfplaats. En
de KNVB staat dat gewoon
toe."
Mino Raiola was - met zijn ad
vocaat het meesterbrein achter
de transactie van Moens met
AZ. „En de carrière van die jon
gen is volledig naar de knop
pen."
Zoals ook de loopbaan van Aja
cied Hatem Trabelsi volledig in
de vernieling dreigt te lopen.
Trabelsi wordt gesouffleerd
door Franklin Sedoc, die een
totale macht over de Tunesiër
schijnt te hebben. Keer op keer
negeren Trabelsi en de zijnen
verzoeken van Ajax om te ver
schijnen voor een gesprek. La
gendijk weer: „Ik zou mijn spe
lers nooit zover brengen dat ze
een rechtszaak of arbitragezaak
tegen de club aanspannen.
Daarmee verstoor je de ar
beidsverhoudingen op ernstige
wijze."
Wildgroei
Van Dalen geeft toe dat er spra
ke is van 'een complete wild
groei'. „Had je vroeger zes of
zeven bureau's; tegenwoordig
zijn er wel 55 die het beroep
uitoefenen. En dan heb ik het
nog niet eens over het grijze cir
cuit."
Het grijze circuit bestaat uit
stromannen die gebruik maken
van andermans licenties. La
gendijk: „Bijvoorbeeld Sjaak
Swart loopt rond op De Toe
komst als partner c.q werkne
mer van Soren Lerby omdat hij
zelf geen licentie heeft. Hij ron
selt jonge spelertjes. Zo is Van
der Vaart ook ingepalmd. Zijn
vader kreeg een baan bij dat
bureau. Die jongen heeft het nu
moeilijk, dat zie je. Omdat de
druk erg groot is. Je ziet vaak
dat jonge jongens steeds sneller
komen, maar ook snel opbran
den."
Er zijn clubs die bepaalde zaak
waarnemers weigeren, maar
andere clubs werken weer
nauw samen met de managers.
Rob Cohen, de man die Frank
en Ronald de Boer begeleidt:
„Ik ken gevallen waarbij zaak
waarnemers ook een bedrag
toegestopt krijgen als ze een
speler aanbrengen. Dat is na
tuurlijk niet goed. Een zaak
waarnemer moet exclusief voor
de speler werken."
Licenties
Sinds 2001 zijn de licenties om
als spelersmakelaar te mogen
werken makkelijk te verkrijgen.
Daarvoor kostte een vergun
ning 200.000 Zwitserse francs;
over te maken naar de Fifa. Een
cursus bij de KNVB kost 150 eu
ro en jaarlijks stappen zo'n
tachtig aspirant-makelaars in.
Daarvan slaagt slechts een klein
gedeelte, maar toch komen er
steeds meer bij. De markt is
verzadigd en dat leidt tot exces
sen. „Ze staan tegenwoordig bij
de kleedkamers van amateur
clubs visitekaartjes uit te delen.
Of bij de jeugd. Er is een enor
me wildgroei", zegt Karei Jan
sen jr, van makelaarsbureau
Sport Promotion: „We zijn ge
beld door een groenteboer, die
zijn licentie had gehaald en wel
bij ons wilde werken. Ze verge
ten dat een deal sluiten keihard
werken is. Ze weten niets van
de juridische of fiscale aspec
ten, kennen de voetbal-cao niet
eens.
Clubs worden ook ongevraagd
benaderd. Soms op uiterst
agressieve wijze. Bij het net ge
promoveerde FC Den Bosch
bracht een spelersmakelaar een
telefoongesprek dat hij nota be
ne zelf was begonnen, in reke
ning. En die rekening was gepe
perd.
Robin van Persie wordt begeleid doo
Foto: EPA
een zaakwaarnemer zonder de noodzakelijke papieren.
dan is het wel even lekker om te
relaxen. De mazzel is dat ik zo
veel plezier in de sport zelf heb
en dat ik nog zo fit ben om te
sporten."
„Ik heb een bepaald ritme op
gebouwd. 's Morgens breng ik
vaak de kinderen naar school,
daarna ga ik lezen, studeren of
sporten. In het weekend bezoek
ik nog wel eens een wedstrijd
van Middlesbrough of New
castle, samen met Mark Black-
bourn, de vroegere directeur
'football affairs' van Sunder
land. Ik heb geen reden tot kla
gen, ik vermaak me wel.
„Als je nu toch ziet wat er alle
maal weer om ons heen ge
beurt. Nederlanders hebben
nogal snel de neiging om te kla
gen en te zeuren, maar als ik
dan bij die overstromingen een
vader met zijn verdronken kind
op zijn arm zie lopen, dan zeg
ik dat het allemaal zo betrekke
lijk is. Werk is best belangrijk
hoor, maar je moet het wel in
het juiste perspectief blijven
zien. En dan is het soms be
langrijk om eens even een mo
ment van bezinning te heb
ben."
Zwamborn geniet van het vrije
leven. Toch wordt de laatste tijd
de behoefte groter om weer er
gens aan de slag te gaan. „Mis
schien heeft het met onze calvi
nistische achtergrond te ma
ken. Op een gegeven moment
voel je je weer verplicht om wat
te doen. Als je niet in het ar
beidsproces zit, ga je je op den
duur schuldig voelen. Mis
schien dat ik tijdelijk een beetje
les ga geven op een si
vertelt de oefenmeester,
het verleden verbonde
aan het Cios in Goes.
Hij zou waarschijnlijk z
een vaste baan als lerai
nen krijgen, maar Zwa
richt zijn pijlen vooralsi
een functie in de voetbal'
Zijn voorkeur gaat uit n<
baan als hoofdcoach.
bij Sunderland het team
negentien jaar onder mi;
de gehad. Dat gaf me h<
voldoening; samen met i
Iers iets neerzetten, is pi
Het was geen verschrikkt
lentvolle groep, maar v\i
den wel succes", zegt
born.
Komende zomer keert h
naar Nederland. „Het is
dat we op hete kolen zi
Engeland, maar na tw
wordt de drang om teru|
ren naar Nederland stee
ter. Het is mooi gewee
grijp me niet verkeerd: w
open voor alles, zelfs vc
nieuw buitenlands avi
Als het moet, pakken
weer de koffers in."
„Uiteindelijk heeft deze
mijn leven verrijkt. Als iJ
weer een nieuwe baan 1
ik er met voldoening op
kijken. Het mooie van d
riode is ook dat ik erach
gekomen dat ik de rest v;
leven niet zo zou willei
len. Het zou belachelijk
nu al achter de gerani
gaan zitten. Niet dat ik
maar ik ben nog veel te j
te rentenieren."
door Jan Dagevos
goes - Zijn werk en zijn passie
werden hem in mei vorig jaar
afgenomen. Voetbaltrainer
Kees Zwamborn werd slachtof
fer van een nieuwe bezuini
gingsronde bij de Engelse eer-
stedivisieclub Sunderland en
kwam op straat te staan, on
danks een doorlopend contract.
Hij is nog altijd werkloos. „Ik
heb me nog geen seconde ver
veeld", zegt Zwamborn, „al zou
ik zo langzamerharid toch wel
weer iets in het voetbal willen
gaan doen."
Kees Zwamborn (52), oud-
coach van FC Den Bosch en
NAC, zegde in het voorjaar van
2003 zijn baan als hoofd oplei
dingen bij Ajax op en trok naar
Engeland om bij Sunderland
dezelfde functie te gaan bekle
den. Met Diederik Hiensch en
Harry Biemans kreeg hij als
taak om de jeugdopleiding neer
te zetten volgens het Ajax-mo-
del. Even abrupt als het avon
tuur was begonnen, eindigde
het ook weer. Het geld voor de
jeugdopleiding was op en dus
kon de Hollandse enclave vijf
tien maanden later zijn biezen
pakken.
Zwamborn bleef gelaten onder
zijn ontslag. „We hebben nog
even gekibbeld over de afkoop
som, maar voor de rest is er
geen onvertogen woord geval
len. Tijdens dat bewuste eind
gesprek heb ik in stilte gigan
tisch zitten relativeren en ge
concludeerd dat de filosofie van
jeugd opleiden nooit echt de fi
losofie van de club is geweest.
Dat is jammer, maar daar doe
je verder niks aan. Veel van
mijn collega's willen in dat
soort omstandigheden nog wel
eens rancuneus worden, maar
zo zit ik niet in elkaar. Ik zal de
club nooit afbreken. Ik heb het
boek vrij snel dichtgeslagen."
Zwamborn besloot met zijn
vrouw en twee kinderen voorlo
pig in Engeland te blijven. „De
kinderen zaten net een jaar op
een Engelse school en hadden
het prima naar hun zin, dus om
ze daar nu weer vanaf te ha
len... We waren best al wel ge
setteld in Engeland. Ik had ook
zoiets van: wie weet vind ik nog
wel een nieuwe baan in Enge
land."
Het is er tot op heden niet van
gekomen. „Ik heb met de aca
demiedirecteur van de Engelse
voetbalbond nog veel contact
en die heeft me wel eens ge
vraagd of ik er iets voor voelde
om met de jeugd bij Hartlepool,
een tweededivisieclub, aan de
slag te gaan. Met alle respect,
maar dat trok me dus niet. Daar
voelde ik niks bij. Ik zag er geen
uitdaging in. Ik weet inmiddels
wel hoe het werkt in Engeland.
Vaak ontbreekt het bij zo'n club
aan geld en filosofie. Nou, als ik
daar was ingestapt, zou het dus
enorm behelpen zijn geweest.
Het paste niet bij mijn ambitie
niveau."
„Natuurlijk zit ik in de positie
dat ik kan weigeren, maar ik
vind dat je eerlijk tegenover de
club en jezelf moet zijn. Blasé?
Zo zie ik het niet. Noem het
Kees Zwamborn: „Als je niet in het arbeidsproces zit, ga je je op den duur schuldig voelen." Foto: Hielco Kuipers
bluf. Ik heb qua opleidingen bij keuzes. Je kunt je ook uit de heid door. „Het was bij mij niet een sabbatical year", zegt
de beste club van de wereld ge- markt prijzen hè." gepland, dus het gevoel is wat Zwamborn. „Bij Sunderland
werkt, dus maak je bepaalde Hij brengt al maanden in ledig- anders, maar ik zie het maar als werkte ik zes dagen per week,