K. U N S T C U LT U R! V""DAG
Bruiklenen maken Lakenhal completer
La Bloemen brengt het licht
Hoed af
voor dirigent
en koor
Een soort bonte avond van daklozen
Jakobsen van Bl0f.
foto: Eric Taal
on manager
ïarmonisch
oed,
3na|
kort j1
tob
op
pieltje
zie
dde - Blof is als eerste
ie z andse band te beluiste-
esti de mobiele telefoon of
har eine zakagenda). De
iliclcd 'Het eind van het be-
;ron op een geheugenkaart
der lie is in te pluggen in de
atse ire en nieuwe modellen
1 uit e telefoons. De geheu-
vei rt is vanaf begin februari
n! A Een woordvoerder van
bar naatschappij EMI laat
dat er plannen zijn om in
nen leer cd's van nationale
tof n op een geheugenkaart
ite e n.
rba
'tig
i in
uit
:lh<
zijl dam - Cynthia Wilson
;rdeper 1 maart 2005 artistiek
utie er bij het Rotterdams
^iNjmonisch Orkest. In die
zal zij de artistieke pro-
=>eb< lering en planning van
e d< est en van het Gergiev
n d( Rotterdam voor haar
rus ig nemen. De van oor-
Amerikaanse klavecinis-
lusicologe is nu artistiek
n H4er van Muziekcentrum
aa' ïilips Eindhoven en van
imp Internationaal Festi-
loncours.
ppese première
nmy' in Breda
L* De Engelstalige musical
ho's Tommy' beleeft
le ra lag 26 januari de Euro-
f emière in het Chassé
r in Breda. Van januari
e ge net mei is er een toernee
aan lederlandse theaters. De
n a] ray-musical staat sinds
de i de planken en won in
ema!rdgde Staten veel prij-
,nds vijf Tony Awards en
!gei- - -
ve, ma Desk Awards. De
d, ol
ïid.
ren
lus
is geschreven door Pete
lend, de voorman van
he Who.
Ivens
tconstrueerd
en - De geluidsversie van
'Regen' van Joris Ivens
is na 57 jaar gerecon-
d. De stomme film over
n in Amsterdam inspi-
ïidén<anns Eisler in 1941 tot
lijven van filmmuziek,
iluidsfilm verdween in
laar de originele opna-
irden onlangs gevonden
lalatenschap van Eisler.
ijnse musicoloog Johan-
1 heeft muziek en film
tironiseerd. In februari
;:|e film voor het eerst
d in het Filmmuseum in
re kandidaat
:raal Museum
I - Macha Roesink, op
Sg nent directeur van De
üBm ins in Almere, heeft de
apieren in handen om
-'-'we directeur van het
^2 d Museum in Utrecht te
wSS Saskia Bos, directeur
istcentrum De Appel in
1 dam, stond nummer
r- J de kandidatenlijst van
I louder, maar zij trok
langs terug omdat er te
^-»**ek zat in de financiële
jttie van het museum. De
Birecteur Sjarel Ex staat
(het roer van museum
ns-Van Beuningen in
lam.
ik Son
t overleden
totofeiES - De Amerikaanse
jk valnger en -gitarist Son
ar iïd2) is in Chicago overle-
r heli complicaties van dia-
ieals kreeg in 1980 een
itie voor een Grammy
or zijn album 'Blues
Het gitaarspelen had
:eds fcijn vader geleerd, maar
eedsjoneel hield hij zich in
mdejistantie bezig met
JenqHij maakte in 1973 in-
n wept zijn debuutalbum
In Seals Blues Band',
i. Vlf doorbraak kwam in
Let de opvolger 'Midnight
muziek recensie
Lidy van der Spek
Concert- Rijnlands Chr. Mannenkoor Vox
Humana o.l.v. Susanna Veerman, m m.v.
Margaret Roest (sopraan), Sander
Heutinck (bariton). Peter Bontje (vleugel)
Gerrie Meijers (orgel) en het Arpeggio
Trio. Gehoord: 22/12. Stadsgehoorzaal,
Leiden.
Wat de gloednieuwe dirigent
Susanna Veerman in korte tijd
tot stand heeft gebracht met
het Rijnlands Mannenkoor Vox
Humana grenst aan het on
waarschijnlijke. Of je het gelo
ven wil of niet, in dit kerstcon
cert géén plechtige Intrada met
kaarsjes, geen Herderkens of
Wellecome, geen religieuze en
tertainster, niets van dit al.
Daarvoor in de plaats vurig
alert orgelspel van Gerrie Mey
ers, stukken die je iets te vertel
len hebben als Bruckners 'Fest-
kantate zur Weihnacht' met een
klein geselecteerd koor. En wat
nog het meest opvalt is de tota
le verandering van uitvoerings
praktijk.
Hield Sander van Marion van
fluweel, donzigheid, lang aan
gehouden zoemzels, bij Veer
man staan transparantie, tem
po, veelkleurigheid, alerte in
zetten, korte heldere slotnoten
hoog in het vaandel. Dat vergt
wat van die mannen. En als je
dan ziet met hoeveel toewijding
ze dat doen, dan is daar maar
één zin voor: hoed af voor diri
gent en koor! Wat een vrouw te
genover al die mannen kan be
werkstelligen!
Niettemin toont Susanna Veer
man veel respect voor haar
voorganger Van Marion door
nogal wat bewerkingen van zijn
hand op het programma te zet
ten; want ook hij heeft op zijn
manier ruimschoots zijn spo
ren verdiend. Dat Veerman in
één seizoen nog niet dat resul
taat krijgt wat zij zich voor ogen
heeft, is logisch. Voor de pauze
loopt nog niet alles even lekker,
maar aan details merk je de ver
andering. De hele zangstijl is
niet meer met een romantische
saus overgoten. De muziek, no
ten. maat, tempo moeten voor
zichzelf gaan spreken. Bij bena
dering klinkt het koraal uit
Bachs Cantate 'Herz und Mund
und Tat und Leben' als weleer,
maar ook hier weer verraden de
details de vernieuwing; hoe in
zetten worden neergezet, hoe
de laatste toon goed gedoseerd
uitzingt. Bontje houdt zich met
fraai pianospel op de achter
grond. terwijl homogeniteit en
klankkleur hier als vanouds
zijn.
En wat toch altijd weer leuk en
sfeervol is, dat zijn die prachti
ge oude intieme volksliedjes zo
als het Franstalig 'Quittez Pas-
teurs (herders, verlaat Uw kud
de)' en het 'Cantique de Noël'
die frank en fris zonder tiere
lantijnen ronddayen.
In Tsjaikovsky's !%tenkrakers-
suite bewerkt voor quatre-
mains brengt vooral het eerste
deel de swing in het samenspel
van Bontje en Veerman. Het Ar
peggio Trio doet aardig zijn
werk in begeleiden en zelfstan
dig samenspel, maar om nu te
zeggen wat spannend of wat
mooi gespeeld, nou nee! Hobo-
ist Han Kapaan is bepaald saai
in de zo melodieuze Bach can
tate, het loopt zonder intentie,
zonder kleuring, als een ma
chientje de 'pijp' uit. De twee
solisten, vooral de (mezzoso
praan Margreet Roest in de Alt
Rhapsodie van Brahms, zorgen
voor afwisseling. Roest zingt in
tens maar met een te groot, on
natuurlijk vibrato, jammer. Bij
de samenzang mag er een vol
gende keer best een tweede
stem uit het koor bovenuit ju
belen; een beetje extra room is
wel lekker.
door Dijlan van Vlimmeren
Rotterdam - Zo koud en guur
op straat, zo behaaglijk en
sfeervol is het in het nieuwe
Luxor in Rotterdam. Nieuwsle
zer Hans Smit blikt terug op
2004. Gospelzangeres Berget
Lewis haalt vocaal uit met 'Sil
ver and Gold', cabaretier Ri
chard Groenendijk verhaalt
over een likkende labrador en
Karin Bloemen kruipt in de
huid van een strenge onderwij
zeres. 'La Bloemens Licht In
Donkere Dagen Kerstbal': voor
degene die eens geen zin heeft
in een uitgebreid kerstmaal of
de zoveelste kerstfilm op televi
sie.
De afspraak loopt volledig in
het honderd. Richard Groenen
dijk (32) moet een uur wachten
op Karin Bloemen (44). De diva
is vertraagd omdat ze vanmor
gen te veel te regelen had. „Wat
zie je er weer prachtig uit",
complimenteert hij haar. „Je
hebt roze lippenstift op. Anders
heb je altijd rode." Terwijl
Groenendijk praat, schudt hij
zijn hoofd. Uit zijn haren dwar
relen glitters: restanten van de
show van gisteravond. „Dat heb
je als je met Bloemen samen
werkt. Een en al glitter en gla
mour."
Dat is voor een groot deel te
danken aan Jan Aarntzen, de
vaste kledingontwerper van Ka
rin Bloemen. Opvallend dat
juist van hem een karikatuur
wordt neergezet in de show. Op
het podium 'kaffert' Richard
Groenendijk zowel de artiesten
als het publiek 'uit': 'Jezus, Ma
ria, Hennes en Mauritz, in die
jurk zou ik mijn schuur nog niet
willen verven....!'
Het is lang niet altijd glamour
in het leven van Karin Bloemen.
„Tuurlijk draag ik ook wel eens
een spijkerbroek. Wat dacht jij
dan?" In de kerstshow huppelt
ze net zo gemakkelijk rond in
een prachtige galajurk als een
weinig charmant hazenpak.
„Weet je wat misschien leuk is
om te doen in het Luxor? Dat ik
als haas opbiecht fan te zijn van
Ruud Gullit om daarna het Fey-
enoordlied in te zetten."
Karin Bloemen ontkent een gla-
mourpoes te zijn. „Ik ben ook
een zakenvrouw met 25 man
personeel," benadrukt ze. Bo
venal zegt ze moeder te zijn.
Hoe ze het allemaal doet, is een
groot raadsel. „De blouses van
de orkestleden, de backing vo
cals en Berget Lewis neemt ze
na afloop van de voorstelling
mee naar huis en de volgende
dag gewassen en gestreken
weer mee terug," onderstreept
Groenendijk het drukke be
staan van zijn bazin. „Ik was de
blouses zelf om kleurverschil te
voorkomen. Ik ben nu eenmaal
een con trolfreak."
Karin Bloemen heeft er geen
enkele moeite mee om met
kerst niet thuis te zijn, te meer
omdat ze haar man, regisseur
Mamix Busstra, bij zich heeft
en op eerste kerstdag haar kin
deren in de zaal zitten. Zoals
het er nu naar uitziet, zal ze ook
de komende jaren niet met
kerst thuis zijn, want 'La Bloe
mens Kerstbal' moet een tradi
tie worden met een steeds wis
selende cast. Voor de show van
volgend jaar zijn Sara Kroos,
Edsila Rombley en Angela
Groothuizen reeds vastgelegd.
Dat het allemaal vrouwen zijn,
berust louter op toeval. „Ik heb
puur mensen geselecteerd die
ik goed vind." Richard: „Wat ik
er van vind dat ik zonder par
don aan de kant word gezet?
Schrale troost: ik mag voor La
Bloemens Kerstbal 2005 een
aantal teksten schrijven."
'La Bloemens Licht In Donke
re Dagen Kerstbal', 24 t/m 27
december, nieuwe Luxor The
ater, Rotterdam. Meer infor
matie: www.labloemen.nl.
Karin Bloemen en Richard Groenendijk: „In die jurk zou ik mijn schuur nog niet willen verven."
Foto: GPD/Niels van der Hoeven
'Si Si Si' staat volgende maand in de Leidse Schouwburg. Publiciteitsfoto
theater recensie
Theo de With
Voorstelling: 'Si Si Si' van Golden Palace.
Regie: Ingrid Kuijpers. Gezien: 23/12,
Parktheater, Alphen aan den Rijn. Nog te
zien in o.a. Stadstheater Zoetermeer
(12/1), Leidse Schouwburg (14/1),
Schouwburg Amstelveen (15/1) en
Goudse Schouwburg (21/1).
En masse stromen ze binnen
zodra de deur van het slot gaat.
De nachtopvang van het Leger
des Heils straalt een ongekende
treurigheid uit, maar is blijk
baar toch populair bij deze zes
daklozen. De bijtende toon van
de heilsoldate van dienst ne
men ze op de koop toe.
Theatergroep Golden Palace
heeft de laatste jaren naam ge
maakt met hilarische voorstel
lingen met weinig ruimte voor
tekst, maar des te meer voor
beweging. Het gezelschap heeft
een groeiende schare fans en
maakt daardoor in Leiden de
overstap van het LAKtheater
naar de grotere Leidse Schouw
burg. In Alphen aan den Rijn
bleef het Parktheater gister
avond treurig leeg, maar dat
past wonderwel bij de sfeer van
de voorstelling. 'Si Si Si' is niet
om massaal bij te schuddebui
ken. Een holle lach is beter op
zijn plaats.
Het heeft in eerste instantie
veel weg van een verkleedpartij.
Het zestal verschijnt in plooi
rok, bontjas, trainingspak of
met ijsmuts. Uit de bekende
zak van het Leger des Heils
komt halverwege de voorstel
ling de tweede outfit. De thuis
lozen zijn verre van zielig. Ze
blijken allemaal in meer of
mindere mate een talent te
hebben. De één kan Micheal
Jackson imiteren, de ander kan
gitaar spelen en gezamenlijk lo
pen ze een perfecte polonaise.
Omdat ze één voor één hun
kunstje mogen laten zien. ont
popt 'Si Si Si' zich als een soort
bonte avond voor daklozen.
Artistiek leidster Ingrid Kuijpers
wil daarmee wellicht laten zien
dat elke dakloze een individu is
en een eigen verhaal heeft. Dat
is onmiskenbaar waar, maar als
dat het idee achter deze voor
stelling is, komt dat onvoldoen
de uit de verf. Ik zou meer wil
len weten van deze mensen.
Wie zijn ze? Waarom zijn ze
dakloos? Wat zijn hun dromen?
Maar dat krijgt het publiek niet
te zien.
Niet dat er onvoldoende te zien
is, integendeel. Er is genoeg vi
sueel spektakel: of het nu een
ballet met bureaustoelen is of
een vrijpartij met een strijk
plank. Na anderhalf uur heb ik
genoeg gekkigheidjes op een rij
gezien. Ik weet echter nog
steeds niets van deze verschop
pelingen. Had ik maar het ver
haal van één van hen te horen
gekregen.
door Bernadette van der Goes
leiden - Het Amsterdamse Rijks
museum wordt op dit moment
ingrijpend verbouwd. Velen zul
len zich de beelden van eind vo
rig jaar herinneren. Toen Rem-
brandts Nachtwacht in een grote
speciaal ontworpen klimaatkist
de oude plek verliet en stapvoets
over straat werd getranspor
teerd naar de Philipsvleugel,
waar het sindsdien samen met
een groot aantal andere mees
terwerken wordt getoond. Tot
eind 2008 is de rest van het mu
seum gesloten. Maar delen van
de collectie zijn overal te zien.
Verspreid over het land heeft
een groot aantal musea werk in
bruikleen gekregen. Daarbij is
steeds geprobeerd zo goed mo
gelijk aan te sluiten bij de be
staande collecties en verzamel
gebieden van de musea.
Sinds een week heeft ook het
Leidse Stedelijk Museum De
Lakenhal een belangrijke bruik
leen van schilderijen. En ook
hier sluit die perfect aan bij wat
het museum zelf al heeft. De
twintig schilderijen uit het
Rijksmuseum, allemaal vervaar
digd door kunstenaars die in
Leiden werkten, passen zo goed
in de bestaande collectie oude
schilderkunst, dat ze bijna niet
opvallen. Alleen wie de collectie
heel goed kent, merkt de aan
vulling meteen.
In de zaal met zestiende-eeuw-
se schilderkunst hangen, in de
buurt van de twee grote altaar
stukken van Cornelis Enge-
brechtsz die het museum zelf
bezit, twee andere panelen die
daaraan verwant zijn. Een krui
siging, omstreeks 1520 geschil
derd door een navolger van En-
gebrechtsz, en een klein pa
neeltje van de hand van de
meester zelf, met daarop Chris
tus aan het kruis, omringd door
heiligen. Beide werken voegen
echt iets toe aan de collectie.
Het schilderij van de navolger
maakt ons ervan bewust dat
Engebrechtsz in zijn tijd een
belangrijk meester was. Ande
ren vonden het immers de
moeite waard zijn stijl te imite
ren. Het andere schilderijtje
laat zien hoe verfijnd de schil
derkunst van Engebrechtsz is.
Door het kleine formaat heeft
dit paneeltje een veel minder
formeel, bijna intiem karakter.
En zo maken eigenlijk alle
schilderijen uit het Rijksmuse
um de verzameling van De La
kenhal completer. In de zaal
waar de enige twee Rembrandts
van De Lakenhal hangen, is er
een kop van een man met baret
bij gekomen. Namelijk een ko
pie naar een Rembrandt uit
Jan Steens schilderij 'De aanbidding van de herders' is tot 2008 in De Lakenhal te zien. Foto: De Lakenhal
diens Leidse periode, die waar
schijnlijk geschilderd is door
een leerling. Voor meer echte
Rembrandts moeten we tot
2006 wachten, wanneer De La
kenhal verschillende tentoon
stellingen aan deze meester
wijdt.
Ook het schilderij van Jan Lie-
vens, dat ernaast hangt, met
daarop een lezende oude
vrouw, geeft alvast een voor
proefje daarvan. Vroeger werd
ervan uitgegaan dat de vrouw,
die ook op schilderijen van
Rembrandt en zijn leerlingen
veelvuldig voorkomt, Rem
brandts moeder was. Voor de
Lakenhal aanleiding om straks
in het Rembrandtjaar een expo
sitie aan haar te wijden.
De bruiklenen uit het Rijksmu
seum passen niet alleen goed in
de collectie, het zijn ook stuk
voor stuk bijzondere schilderij
en. Van Jan Steen is er een aan
doenlijke voorstelling van de
herders die in de kerststal het
Christuskind aanbidden. En
van de grondlegger van de
Leidse fijnschilders, Gerrit Dou,
hangt er een portret van een
deftig echtpaar. Samen met
hun hond bevinden zij zich in
een donker bos. Omdat hun
houdingen niet helemaal bij die
omgeving passen, is het een
wat merkwaardige voorstelling.
Inderdaad blijkt het niet te
kloppen. Röntgenonderzoek
heeft uitgewezen dat Dou de
man en de vrouw oorspronke
lijk afbeeldde in een interieur
en dat Nicolaes Berchem daar
25 jaar later het landschap
overheen aanbracht.
Heel bijzonder ook is het schil
derij dat Hendrick van der
Burgh omstreeks 1650 schilder
de van een groep hoogleraren
en een pas gepromoveerde
doctor die na afloop van de
promotie het Academiegebouw
aan het Rapenburg verlaten, ga
degeslagen door voorbijgangers
en een enkele hond. Een tafe
reel dat ook nu nog bijna dage
lijks op dezelfde plek plaats
vindt. Normaal gesproken
hangt dit werk bij het Rijksmu
seum in het depot. Wat zou het
mooi zijn als dit schilderij en
nog een paar andere perma
nent in De Lakenhal mochten
blijven-.
