KUNST CULTUUR iy Op weg naar het concertpodium 'Nee, u kunt het schilderij niet zien' Staatssecretaris: groot onderhoud voor 'sleetse' cultuurnota Gratis kunst bij STijj Rijksmuseum krijj"' schetsboeken Willi F gi Csardasfürfci getuigt van kracfe Crescend Leidenaar Erwin Weerstra halvefinalist Nationaal Pianoconcours Debat verzandt in wirwar van amendementen Rijksmuseum komt met kindergids van Rembrandt Zwitserse hyper-realist Thomas Huber in Boijmans Van Beuningen dinsdag 23 NOVEMBER 2( Pluk van de Petteflet. Foto: Victor Arnolds Geen vervolg op Pluk-film Amsterdam - Producent Burny Bos heeft geen plannen voor een vervolg op de film 'Pluk van de Petteflet'. De familiefilm ging vorige week in première en heeft in het eerste weekeinde bijna 40.000 bezoekers getrok ken. Hiermee doen de besognes rond de Petteflet en de Tortel tuin het beter dan andere Annie M.G. Schmidt-verfilmingen als Minoes (eerste weekeinde 30.000 bezoekers) of Abeltje (32.000). Deze films trokken uit eindelijk respectievelijk 837.000 en 900.000 bezoekers. Bos ziet ondanks het succes van de Pluk-film geen heil in de verfil ming van het tweede boek Pluk redt de dieren, dat eerder dit jaar verscheen. Nieuw Indonesisch woordenboek leiden - Het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volken kunde (KITLV) in Leiden pre senteert op 3 december een uniek woordenboek Neder lands-Indonesisch. Het is vol gens KITLV de eerste uitgebrei de versie die op modem Neder lands is gebaseerd. De doeltaal van het woordenboek, dat circa 1200 bladzijden telt, is Bahasa Indonesia, de officiële Indone sische taal. Er bestaan wel meer Nederlands-Indonesische woordenboeken. Maar die zijn een stuk kleiner en lang niet zo uitgebreid als de nieuwe versie. Veiling Hermans brengt 7,5 ton op Amsterdam - De veiling van 76 schilderijen van Toon Hermans bracht gisteravond bij veiling huis Christie's in Amsterdam ruim 760.000 euro op. De twee duurste schilderijen gingen elk voor 56.000 euro van de hand: Zelfportret met papieren muts en Het oog van de meester, waarbij 'Toon de theaterman' het publiek door een gaatje in het gordijn bekeek. De meeste schilderijen werden ver boven het door Christie's geschatte bedrag verkocht. Uitschieter was het schilderij Café, dat op circa 5000 euro was geschat, maar voor 32.000 euro van de hand ging. Kersjesprijs naar kwartetten Amsterdam - De jaarlijkse geld prijzen van het Kersjesfonds (tweemaal 50.000 euro) gaan dit jaar naar het Amstel Saxofoon Kwartet en het Rubens Kwartet. Violiste Cecilia Bemardini (1984) en dirigent Jussi Jaatinen (1974) ontvangen verder elk een studiereisbeurs van 12.500 eu ro. Het Kersjesfonds is in 1994 opgericht, door de Nederlandse dirigent Anton Kersjes, om jong talent stimuleren. 101 alphen aan den rijn - De Stichting Alphense Ateliers (STAA) viert haar vijftienjarig bestaan met een grote over zichtstentoonstelling in het Centrum Beeldende Kunst (CBK). Bezoekers maken kans op een gratis kunstwerk ter waarde van maximaal 250 euro. Veertig leden van de Alphense kunstenaarsvereniging tonen tot en met 20 december hun werk op een overvolle expositie. Hoogleraar en publicist Her man Pleij verrichtte dit week einde de opening. Bij die gele genheid betoogde hij dat kun stenaars een uitstekend hou vast vormen voor een maat schappij die woelige tijden be leeft. Hij signaleert echter één probleem: kunstenaars zijn niet gewoon genoeg. „Daar houden albe stra ilar aad wij Nederlanders niet; 11 Misschien kunnen kuis zich een beetje aanpas gereert hij. „Wij hou van helden, maar van Als voorbeeld noemt Freriks. „Hij is als nic populair geworden 0 zich zo vaak verspra FGI Verenigde Staten zoi een ontslagen zijn. kaanse vriend zat eert naar het Journaal te dacht serieus dat hei Jf1 was. Ter gelegenheid van um is ook een cd-rom men, waarop alle STAi naars zich voorstellen zoekers een formulier dingen ze mee naar deaubon van 250 euro galerie kan worden bei beel Val aft. 200 tdal it ha Athi de sch 1 ui: amsterdam/anp - Het Rijksmu- seum in Amsterdam krijgt ne gentien schetsboeken van kun stenaar Carel Willink (1900- 1983). Sylvia Willink, de wedu we van Carel, zal de schetsboe ken vandaag overhandigen. De boeken uit de periode tussen 1917 en 1970 vertegenwoordi gen een waarde van ruim 450.000 euro, maakte het Rijks museum gisteren bekend. Willink, de grote schilder van uui di het magisch realisme, de schetsboeken aanzetten van compoü tonen studies voor 01 figuren, architectui len en meubels. De gift sluit volgens museum naadloos a collectie schetsboekeijs museum al in bezit he het streven om meer te schenken aan werk twintigste eeuw. lard lafreds kee >nJfori lebi •nvv Ma en ede: alvr jor e jevo muziek recensfc iand Susanne Lammen tal g Voorstelling: 'Die Csardasfun Emmerich Kalman door h« Operettegezelschap Crescendo |1C leiding: Peter Janka. Gezien Stadsgehoorzaal, LeidJtei oveh leeft tVe: 'Tausend kleine Engel si ejjr< Hab mich lieb!' - en dat eKei cies wat er gebeurt in (F volle Stadsgehoorzaal, orkest de entr'acts speelt 1 gint heel zachtjes de zaa °e taan te zoemen. Eerst PS> uit£ uit >t k; tig, dan langzaam cresci E zingt het publiek voluit 1 nL tekstvast al die mooie lii pgy uit 'Die Csórdésfürstin' betovering van de muzii in elk geval niet beter vy uitgedrukt, en nut en m van de jaarlijkse voorst van het Leids Operette schap Crescendo wordëL^ wederom genoegzaam 1 e re< wezen. Dit jaar doet Crescendo de mooiste operettes ui ïer( pertoire. De uit 1915 sta de Csdrdasfürstin is een ,bie: eenschakeling van prad |stnj melodieën, door compc c^ei Emmerich Kélmén bovi ^ji handig zo vaak herhaali ee(j; zelfs iemand met een sl j}e heugen de allermooiste e dï gen later moeiteloos zü kan. Crescendo's grootste la schuilt in de bak. Daar rigent Peter Janka een mend orkest aan, dat en zorgzaam, jubelend terend het uiterste uit kale rijkdom weet te hal t leggen het fundament; je <fc door Lida Spaans in tra le sferen vorm gegeven te, met een typisch ope itest verhaal. Adellijk heerschap valt |0 theaterjuffrouw, maar ders hebben veel liever trouwt met iemand van gen stand. Hoe en waai !tl_ allemaal toch goed kon genlijk alleen maar de 1 voor de talloze prachtig duetten en koren, al da csardas-stijl. Een geestige troef is dl ping waarmee Dicky moeder van de held en EST malig café-chantant-za ,terj verrast. Van een brave 1 ip bare dame verandert zi u brutale Lola, waarbij ze oac haar benetkouste bene nen strijd gooit om haar zoi ,e] aan het meisje van zijn helpen. Iets stijver speelt tenor Freen de rol van verlief geman, maar zijn stem tuigt wel. Aan de sopra 'ft Wendy Gundersson mi sch even wennen, maar zij wel de hele voorstelling dersson is expressief ei oiyn trouwbaar, net als Edw Grasstek die geestig ei wets charmant de koi van aanjager en vrouw slinder Boni zingt. De; sprekendheid waarmei EN Csérddsfürstin weer tot 0 ga wordt gewekt, getuigt v Voll kracht van het Leids 0] gezelschap. iireC reik voi noe; lete st{ ril eg r,i Gat nie ap keep ise g 0 ''e Var reer et O :htst WK «elf ranl olyrr door Herman Joustra leiden - Het is de absolute blikvanger in de woonkamer: een robuuste vleugel. Niet weggepropt in een donker hoekje. Nee, pontificaal staat hij daar. Het is bij binnen komst meteen duidelijk: hier draait het om. „Ach", zegt Er win Weerstra haast veront schuldigend. „Het is de enige plek waar hij kan staan. Bo vendien, hij staat niet in de loop, hij staat niet in de weg." Komend weekeinde doet de talentvolle Leidse pianist (17) mee aan de halve finales van het YPF (Young Pianist Foun dation) Nationaal Pianocon cours in het Koninklijk Con servatorium in Den Haag, een wedstrijd voor jonge pia nisten. Juist dat aspect, een wedstrijd voor jeugdige pia nisten, spreekt hem enorm aan. „Daar zijn er niet veel van op dit hoge niveau. Je hebt bijvoorbeeld het Christi na Concours, dat is niet al leen voor pianisten, maar voor alle instrumentalisten. Het YPF is eigenlijk een beet je te vergelijken met het Frans Liszt-concours." Weerstra ziet het pianocon cours als een enorme uitda ging. Dat hij reeds twee keer (in 2000 en dit jaar) het pres tigieuze Steinway Pianocon cours won in zijn eigen leef tijdsklasse, maakt hem alleen nog maar gretiger voor deze wedstrijd. In de gunstige zin van het woord. „Alle andere deelnemers, sommigen ken ik heel goed, zijn mijn tegen stander. Dat is het dubbele, normaal kan ik heel vriend schappelijk met ze optrekken, maar dit is een concours. Dus ik wil winnen. Bovendien is de hoofdprijs 10.000 euro en een tournee van een jaar door binnen- en buitenland. Maar ik mep mijn tegenstan ders natuurlijk geen blauw oog." „Ik ga echt voor een carrière als concertpianist. Dat bete kent veel studeren. Ik denk dat ik zo'n zeven, acht uur per dag speel. Het belangrijk ste is om geconcentreerd te blijven. Dat lukt niet van de ene dag op de andere, het is een kwestie van opbouwen. Ik ben vaak bezig met bepaal de passages uit stukken. Stel dat het me niet lukt om een bepaald loopje goed te spe len. Steeds dat loopje herha len, schiet dan niet zo op. Be ter is het om het probleem uit dat loopje te filteren, uit te zoeken waar het in dat loopje niet goed gaat. Bijvoorbeeld de sprong van een toets naar een andere." Om goed te kunnen beoorde len waar de schoen wringt, staat onder de vleugel een microfoon opgesteld. „Zo kan ik opnemen wat ik speel. Als ik ergens optreed neem ik een mini-disc mee om op te nemen. Dat is belangrijk. Zo kan ik precies terughoren wat ik heb gespeeld. Ik probeer er dan naar te luisteren alsof ie mand anders het stuk heeft gespeeld, probeer er dinge tjes uit te pikken die eventu eel beter kunnen." Om de buren niet te storen, zijn duidelijke afspraken ge maakt. „Ik speel niet voor ne gen uur 's ochtends. En ik speel ook niet te moderne stukken thuis. Zodra het een beetje uit de tonaliteit gaat, mag het niet. Dus geen Stra- winsky, Liszt kan nog wel. En het is ook niet de bedoeling dat ik de hele tijd fortissimo speel. Tot nu toe gaat dat pri ma, ik krijg geen klachten. Het is natuurlijk ook niet zo, dat ik alleen maar thuis speel. Ik ben vaak op het conserva torium in Den Haag." Het liefst speelt hij toch op zijn eigen vleugel, een Bos ton. „Elke vleugel heeft zijn eigen karakter, zijn eigen klank. Een vleugel is in prin cipe beter dan een piano. Hij werkt anders, heeft een ander mechaniek. Bij een piano staan de snaren rechtop, de hamers bewegen horizontaal. Bij een vleugel liggen de sna ren en gaan de hamers om hoog. Bij een vleugel heb je dus meer het hefboomeffect als je een toets indrukt. Dat indrukken voelt anders, pret tiger. Je hebt meer controle over de aanslag, je kunt de klank beter bepalen. Wat dat betreft is deze Boston het echt voor mij." Halve finales YPF Nationaal Pianoconcours, Koninklijk Conservatorium Den Haag, 27 en 28 november. Erwin Weerstra speelt zaterdag, in de leeftijdcategorie 17 tot en met 20 jaar. (advertentie) (DE STELLINGI Godslastering moet strafbaar blijven. Geef uw mening www.leldschdagblad.nl Erwin Weerstra: „Ik mep mijn tegenstanders natuurlijk geen blauw oog." Foto: Hielco Kuipers den haag - De cultuumotaprocedure waarmee eens per vier jaar de kunst subsidies worden toegekend is 'sleets' en heeft groot onderhoud nodig. Dat erkende staatssecretaris Medy van der Laan (D66) gisteravond in het debat over de cultuurnota 2005-2008. Zij komt in maart volgend jaar met een 'contourennota' die de basis moet vor men voor debat over een cultuurnota nieuwe stijl. „Ik ga er voortvarend mee aan de slag." Volgens Van der Laan hoeft niet de he le procedure op de schop. „Het is een kwestie van het kind en het badwater. Ik zal het kind heel goed in de gaten houden en het badwater waar het ver troebeld is proberen te verschonen." De cultuurnota kreeg in brede lijnen steun van de Tweede Kamer. Maar op de procedure, die ook tot een storm van protest van de kunstsector leidde, kwam veel kritiek. „De cultuurnota is verworden tot een speelbal in de amb telijke molen", aldus John Leerdam (PvdA). Het CDA plaatste vooral vraagtekens bij de rol van de Raad voor Cultuur, die de staatssecretaris adviseert. „Er zijn te veel klachten over de samen stelling van de commissies", aldus cul tuurwoordvoerder Nicolien van Vroonhoven. Die zouden teveel 'inner circle' zijn en die 'ons-kent-ons-cul- tuur' moet volgens Van Vroonhoven worden doorbroken. Boris Dittrich (D66) begreep dat 'kunstenaars zich overgeleverd voelen aan de Raad voor Cultuur. „Ik kan me de emoties goed voorstellen." Volgens Femke Halsema (Groenlinks) heeft Van der Laan nagelaten keuzes te maken. „Zij heeft geen visie die lei dinggevend had kunnen zijn voor de Raad voor Cultuur. De raad is het bos ingestuurd. Dat heeft geleid tot de kaasschaafmethode." Volgens Halse ma voert de staatssecretaris louter een bezuinigingsbeleid. „In ieder geval geen kunstenaarsbeleid." Fenna Ver geer (SP) sprak van een 'afbraakbe leid'. „Het is een sterk ambachtelijk verhaal geworden", aldus Leerdam. Na de publicatie van de cultuurnota, waarin van de 833 instellingen die subsidie aanvroegen er 433 een posi tieve uitspraak kregen, had Leerdam 'indringende telefoontjes, mooie brie ven en ware e-mailbombardementen' uit de kunstsector ontvangen. Waar hij die verhelderend noemde, was LPF- kamerlid Margo Kraneveld de 'zelfge noegzame arrogantie' van sommige instellingen in het verkeerde keelgat geschoten. „Soms houdt het wel eens op, maar dat lijkt in Nederland niet te kunnen", aldus Kraneveld. „Die heili ge verontwaardiging daarover vind ik af en toe zwaar overdreven." De Kamerleden kwamen gisteravond met een 'wirwar' (Van der Laan) van ruim dertig amendementen om instel lingen alsnog of meer geld toe te wij zen, variërend van Dogtroep tot Pop instituut tot Bijbels Museum. Hiervoor werd veelal aanspraak gemaakt op de 10 miljoen gulden die de Kamer in september 'extra' vond voor cultuur sector en waardoor de korting op het cultuurbudget (bijna 700 miljoen euro in 2005) wordt teruggebracht van 19 naar 9 miljoen euro. „Dat geld is in middels al zes keer uitgegeven", aldus WD-er Jan Rijpstra. Nadat Van der Laan een groot aantal van de amendementen had ontraden, dreigde een patstelling en gingen de irritaties over en weer. SP-kamerlid Ar- da Gerkes vond dat de 'karige reactie' van Van der Laan op een manifest van de popsector 'pijnlijk duidelijk maakte dat er van de staatssecretaris niets te verwachten valt'. Boris Dittrich stak de hand in eigen boezem. „Dit debat heeft een onbevredigend verloop en dat is niet aan de staatssecretaris te wijten, maar aan ons. We komen met allerlei amendementen en moeten nog kijken waar die overlappen of in elkaar te schuiven zijn." door Peter Ouwerkerk amsterdam/anp - Kinderen kunnen sinds gisteren met de hulp van een nog jonge Rembrandt het Rijksmuse um in Amsterdam bezoeken. Het museum heeft een spe ciale kindergids uitgegeven, 'geschreven door Rem brandt', waarbij de schilder de koters op speelse wijze meeneemt langs de belang rijkste schilderijen uit de Gouden Eeuw. De kindergids 'Ik zie, ik zie wat Rembrandt ziet' is be doeld voor kinderen van ne gen tot twaalf jaar. Het is een kijk-, lees- en doeboek met behalve teksten en plaatjes ook andere gadgets. Zo kun nen kinderen in het boek voelen welke schutters be taald hebben om te figureren in de Nachtwacht en zitten er stickers in waarmee ze een stilleven kunnen naplak- ken. Met de gids, verkrijgbaar voor 4 euro, wil het Rijksmu seum aantrekkelijk blijven voor kinderen. „Kunst blijft toch hoogdrempelig", aldus een woordvoerder. Vorig jaar bezochten onge veer 80.000 kinderen het museum, 8 procent van het totaal aantal bezoekers. Het merendeel van die kinderen was mee op een excursie van school. Het museum is gratis voor jeugdigen tot en met 18 jaar. Prinsen openen expositie Marokko Amsterdam - Kroonprins Wil- lem-Alexander en prins Moulay Rachid, de broer van de Marok kaanse koning, zijn 16 decem ber aanwezig bij de opening van de tentoonstelling Marokko in de Amsterdamse Nieuwe Kerk. De expositie, die ruim driehonderd topstukken uit Marokkaanse musea en biblio theken toont, is het begin van de viering van vierhonderd jaar betrekkingen tussen Marokko en Nederland in 2005. De ten toonstelling duurt tot 17 april 2005. Rotterdam - Sommige inrich tingen ondermijnen tentoon stellingen; andere overstijgen de geëxposeerde waar. Maar er zijn er ook die leiden tot een perfecte symbiose van zalen en beeldende kunst. Thomas Hu- bers 'Schilderkabinet' in Boij mans Van Beuningen behoort tot die laatste categorie. Op de plek waar decennialang kunstnijverheid en vormgeving de toon bepaalden hangen nu de monumentale 'beelddoeken' van de Zwitser Huber (1955), tegen wanden, maar ook op grote schildersezels. In de door daglicht overspoelde galerijen van de carré langs het binnen hof: de andere 80 schilderijen en 40 aquarellen en schetsen, thematisch verdeeld, tezamen een boeiend retrospectief van twintig jaar 'hyper-realistische' schilderkunst. Thomas Huber schildert onalle daagse alledaagsheid, waar de werkelijkheid toch weer de fan tasie bepaalt en omgekeerd. Hij doet het met een quasi vanzelf sprekende achteloosheid, maar een die wel heel strikt is opge nomen in zijn hoofd. Hij fabri ceert puzzelstukjes, die maar tot één oplossing kunnen lei den. De klinische ordening van een ordelijke man die zich uit in beeld én woord. „Huber is een drie-eenheid; schilderen, schetsen en redene ren", zegt Boijmans-directeur Sjarel Ex, die wijst op de vele teksten die Huber gebruikt in zijn schilderijen. Het is zijn ner gens onderdrukte verlangen al les een plaats te geven, te dui den. Hier en daar is hij Escher, Mondriaan of Van Amen, re naissance of fresco-achtig. Hu moristisch ook: kijk naar het propvolle atelier met de omge keerde, nog lege spieramen; zie 'Das Ende der Malerei', waar de schilder, in een rode plas bloed, verpletterd ligt onder zijn eigen omgevallen schilderij. „Maak het retropectief ook zichtbaar", luidde de opdracht aan Thomas Huber. En hij maakte 'Schilderkabinet', een doek van 250x360 cm, waarop al zijn belangrijke schilderijen tot nu toe herhaald zijn weerge geven. Een soort back-stage blik van een bühne, waarop ook Hubers familie prijkt (vrouw en 'Das Hochzeitsfest' uit de expositi zeven kinderen). De waas er overheen is grijsgrauw; maar er is een verlichte opening. „Dat is de doorkijk naar de zaal, naar het publiek." Ervoor staan, met het front naar de zaal gericht, twee nieuwe schilderijen. Want: „Het schilderkabinet is nooit af, van Thomas Huber in Boijmans Va hoop ik", zegt Huber. Zoals het kijken naar Hubers werk ook nooit voltooid zal zijn. Elk doek verlangt weer naar een volgend, verwijst weer naar een vorig. Achter op de Duits/Nederlandse monografie staat een uitspraak van Huber, Beuningen. Publiciteitsfoto die waarschuwt tegen opper vlakkigheid: „Nee, u kunt het schilderij niet zien. U zou het te snel bekijken. U zou in een oogopslag bevatten waarvoor ik haast een leven nodig had, echt een leven. U zou mijn leven zo weg kijken. Nee, u kunt het schilderij niet zien." 'Thomas Huber - Schilderka binet'. Museum Boijmans Van Beuningen, Museumpark 18/20, Rotterdam. Tot en met 30 januari 2005, di. t/m zo. 11.00-17.00 uur.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2004 | | pagina 18