Koopje
Aanpak smokkel
vuurwapens faalt
BINNENLAND
Geen geld, geen tandarts
Afvaltrog
Overdosis door sterke xtc-pillen
Minister: Vakantiedagen inleveren
ANWB: Informatie over
zwemwater moet beter
'Islam hindert komst Turkije niet'
is spoorloos
-ig verlof
uizenden
verklikkers
.men Schiphol
mg op zwart
verlaat
luchtelingen
e Erkel kost
elijks leden
>|er slikkers
a te rieden'
Sier moet
sloods'
station
i rechtmatig
Genieten is...
GALLGALL
Explosie van fruitvlieg) es
Duizenden illegale wapens uit Oost-Europa
'Studenten
meer betalen'
Twee daders van een
nslag zijn door tussen-
ii een Zwolse rechter
i. De twee, eeri 42-jari-
zijn vriendin van 22,
ijf maanden geleden
en, zo bleek gisteren,
echter hen tijdens
irrest een dag onbege-
had toegestaan. De
>ed dat tegen het na-
advies in van het
ministerie.
- Het Bureau Ver-
jdhaving Openbaar Mi-
BVOM) schat dat er in
id 70.000 auto's rond-
»t een radardetector,
taatje attendeert de be-
op snelheidscontroles
DÜtie waarbij een radar
bruikt. De detector is
muari verboden. Het
teen radardetector le-
boete op van 250 euro.
Door een stroomsto-
ien gisteren de moni-
e aankomst- en ver-
i op Schiphol drie uur
vart. De storing begon
niddaguur. Schiphol
ctra medewerkers in
;rs in de hallen te in-
en te verwijzen naar
lalies en gates. Vol-
)hol hebben reizigers
ks nauwelijks hinder
den van de storing,
!t vliegverkeer niet
vloed. Het is niet dui-
rdoor de stroomsto-
veroorzaakt.
- Oud-minister Pronk
nnenkort als voorzit-
ïchtelingen-Organi-
lerland (VON). Het
in Pronk is het gevolg
rukke werkzaamhe-
J-gezant van Sudan,
liets te maken hebben
J :onflict met minister
vreemdelingenzaken)
asielbeleid.
JM - Ongeveer vier-
van de 700.000 Neder-
nateurs van Artsen
renzen (AzG) hebben
latschap opgezegd
w eiding van affaire Ar-
Daarentegen heeft de
0[ ie even zoveel steun-
7e en ontvangen en zelfs
:uwe aanmeldingen,
1( i woordvoerster giste-
i. AzG kwam in mei in
°j omdat de hulporga-
t losgeld dat betaald is
u ontvoerde medewer-
Erkel niet wil terugbe-
j0 het ministerie van
dse zaken.
Door strengere con-
lrugssmokkel zijn er
I c )g geen bolletjesslik-
eden in vliegtuigen
a lederland of op Schip-
e j jaar zijn er slechts
(ji en gemeld. Dat zegt
dvoerder van het mi-
m justitie. Door zoge-
honderdprocentscon-
isn risicovluchten van-
tillen en Suriname is
I dmgskoeriers sterk
ustitie reageert hier-
lerichten dat veel meer
"Slikkers tijdens of na
it overlijden dan tot
aangenomen. De
Ier van het mortuari-
>1 meldde in deze
;r vorig jaar acht tot
bolletjesslikkers in
ium zijn geweest.
!®urg - De huurder van
ids' in Kraggenburg
bstpolder) moet bin-
weken zijn vertrok-
moet het pand wor-
nd. Dat heeft de
la Lelystad gisteren be-
*de loods zijn volgens
jouwen gegijzeld, ver-
J gedwongen tot seks
L De 46-jarige huur-
|>tterdam had gewei-
illig te vertrekken,
e rechter is een snelle
g gerechtvaardigd,
E zich niet als goed
peeft gedragen.
s Huw - De gemeente Am-
heeft terecht een
^j|unning verleend voor
dfing van het metrosta-
Fyi van de Noord-Zuid-
^fdeling bestuursrecht-
jn de Raad van State is
"lot dit oordeel geko-
1 d!t de uitspraak komt
e aan een lange juridi-
d.
donderdag 22 juli 2004
vianen - Bij de afrit van de snelweg A2 bij Vianen staat een nieuw wapen in de strijd tegen zwerfafval, een afvaltrog. De lange, groene bak
moet automobilisten uitdagen tijdens het wachten voor het rode verkeerslicht hun afval in de bak te gooien. Foto: ANP/Ton Borsboom
den haag/gpd - In het uitgaans
circuit zijn xtc-pillen in omloop
die veel sterker zijn dan nor
maal. De superpillen, die zon
der dat kopers het weten tussen
'normale' pillen zitten, bevatten
twee tot drie keer zo hoge dosis.
Dat is vooral gevaarlijk voor
jonge of onervaren gebruikers.
Het Drugs Informatie en Moni
toring Systeem (DIMS), een sa
menwerking van instellingen
voor verslavingszorg, maakt
melding van de supersterke pil
len in het jaarbericht, dat van
daag verschijnt.
Bij deze verslavingsinstellingen
kunnen gebruikers hun drugs
laten testen voor ze deze inne
men.
Ook door portiers van disco's
afgepakte drugs worden vaak
onderzocht. In 2003 werden
4483 drugsmonsters aangebo
den, het merendeel xtc.
Gemiddeld bevat een xtc-pil
ongeveer 75 milligram mdma,
de stof die zorgt voor de beoog
de werking van xtc. De onder
zoekers treffen sinds eind vorig
jaar steeds vaker pillen aan met
meer dan 140 milligram mdma
aan. Ze noemen dit 'een punt
van zorg', omdat het de kans op
een overdosis vergroot. Onerva
ren gebruikers nemen soms
meerdere pillen snel achter el
kaar, omdat ze in eerste instan
tie denken dat ze niets voelen.
Via via zijn gebruikers de afge
lopen tijd voor de extra sterke
pillen gewaarschuwd. Sommige
instellingen, zoals de Brijder
Stichting in Noord-Holland,
hebben een waarschuwing op
hun website geplaatst: „Let op:
het aanbod van xtc pillen is de
laatste tijd erg gevarieerd en
heel onvoorspelbaar. In som
mige pillen zit twee tot drie keer
de gebruikelijke hoeveelheid.
Om ongelukken te voorkomen
is het juist nu belangrijk om pil
len te laten testen en voorzich
tig te doseren."
Volgens de instellingen is deze
'persoonlijke' benadering effec
tiever dan een grote campagne.
Sinds een aantal jaar daalt het
aantal ongelukken op house
party's. Dat is door de sterke
pillen niet veranderd.
Uit de drugsmonitor blijkt ook
dat door zestien procent van de
cocaïne de stof fenacetine ge
sneden is, een in Nederland
verboden pijnstiller, die voor
heen niet vaak door de cocaïne
zat.
Fenacetine kan nierschade ver
oorzaken. Het cocaïnegebruik
stijgt al een paar jaar.
(advertentie)
Johnnie Walker
Red Label
Blended Scotch Whisky
70cl
Genieten Genieten
(advertentie)
Opblaasbaar zwembad
3 Rings. Doorsnede 150 cm,
hoogte 50 cm. Art.nr. 104158
Zonder verkoper
shopje goedkoper
utrecht/gpd - Het aantal huis-
en fruitvliegen neemt volgende
week explosief toe. Het warme
vochtige weer zorgt ervoor dat
vliegeneitjes twee keer sneller
uitkomen dan normaal. Daarbij
heeft de omslag van koud naar
warm weer deze week geleid tot
een geboortegolf van vliegen,
zegt de Utrechtse biologe Ger-
dien de Jong. „Deze vrouwen-
vliegen zijn nu eitjes aan het
leggen, die volgende week uit
komen."
Er komt een enorm aantal jon
ge vliegen bij, waarschuwt ze.
„Een vlieg leeft ongeveer ander
halve week en in die tijd legt zij
70 tot 100 eitjes. Dus reken
maar uit." Vooral in en om huis
veroorzaken vliegen overlast.
De Jong: „De GFT-bak wordt in
veel plaatsen om de veertien
dagen geleegd. Dit is langer dan
de populatietijd: in die periode
cirkelen er al zeker twee gene
raties fruitvliegj es in en om de
afvalbak."
Daarom geven afdelingen On-
gediertebestrijding van ge
meenten bij overlast van huis-
en fruitvliegen het advies om de
afvalbakken op tijd te legen en
de deksel zo veel mogelijk dicht
te houden.
Om vliegen uit de huiskamer te
houden wordt ook aangeraden
om met strips kieren dicht te
plakken, horren voor ramen te
plaatsen of met een spuitbus
aan de slag te gaan.
Wespen veroorzaken ook deze
zomer weer overlast. Het lekker
warme weer zorgt er voor dat
'de wespen er weer aardig op
los vliegen'. Biologe Gerdien de
Jong: „Het warme weer bespoe
digt het uitkomen van de wes
peneieren, maar van een explo
sie is geen sprake. Er is maar
één wesp die eieren kan leggen
en dat is de koningin."
door Remko Tanis
den haag - Een tandarts ver
leent zorg, maar moet ook geld
verdienen. Door hettandartste-
kort hebben veel praktijken
wachtlijsten. De tandarts heeft
zijn klanten dus voor het kiezen
en geen enkele zit daarbij te
wachten op mensen die de reke
ning niet direct voldoen. „Waar
óm iemand niet betaalt, is op
een gegeven moment niet zo
van belang meer."
„Sommige tandartsen flikkeren
sociaal zwakkeren eruit, onder
het motto: past niet in het pro
fiel van onze praktijk. Is dat
netjes?" De Apeldoomse tand
arts Hans van Domburg Scipio
vraagt het zich hardop af in het
Nederlands Tandartsenblad.
Van Domburg Scipio, regionaal
voorzitter van beroepsorganisa
tie NMT, gooit een steen in de
vijver. Tandarts Mirjam Bolten
uit Lelystad wil wel reageren:
„Het wordt dit jaar steeds ern
stiger. Mensen die in de proble
men zitten, moeten wel worden
geholpen, maar er is bijna geen
tandarts die het doet. Het is een
grote kwetsbare groep, over wie
Tandartsen drukker
Op 1 januari 2004 waren er
in Nederland 7.759 tandart
sen. Zij werken in ongeveer
5.500 praktijken. In een ge
middelde praktijk staat dus
bijna 1,5 tandarts. De werk
plekken van tandartsen die
met pensioen gaan, worden
maar gedeeltelijk opgevuld
door nieuwe aanwas, omdat
veel van de tandartsen die
nu van de opleiding komen,
parttime werken. Tegelijk
hebben tandartsen het
steeds drukker gekregen,
omdat Nederlanders steeds
langer met hun eigen tan
den rondlopen. In 1981 had
eenderde van de Nederlan
ders van 18 jaar en ouder
een volledig kunstgebit
Twee jaar terug was dit nog
maar 14%. In dat jaar ging
tachtig procent van de Ne
derlanders minstens één
keer naar de tandarts.
binnen de beroepsgroep nogal
laatdunkend wordt gedaan."
Verdere navraag leert dat tand
artsen en hun beroepsorganisa
ties weten dat het gebeurt:
mensen die niet betalen, wor
den de praktijk uitgezet. Maar
niemand die toegeeft dat hij het
zélf doet, of een collega aan
wijst. „Tandartsen vormen van
oudsher een beroepsgroep die
problemen binnenshuis
houdt," aldus de Apeldoornse
tandarts Paul de Heer.
Een gaatje vullen of slechts een
controle: sinds 1 januari ver
goedt het ziekenfonds niets
meer aan patiënten boven de
18 jaar. Een eenvoudige aanvul
lende tandartsverzekering kost
al snel 15 euro per maand. Voor
iemand met een minimum in
komen kan dat al te veel zijn.
Hij gaat pas naar de tandarts als
de Wachten uit de hand lopen.
En vaak is de rekening dan zo
hoog, dat hij niet kan betalen.
„Van de overheid moeten tand
artsen ondernemer zijn," zegt
Emile Homan, directeur van de
Associatie Nederlandse Tand
artsen (ANT). En zoals elke on
dernemer voelt de tandarts er
weinig voor om zaken te doen
met mensen die hun rekenin
gen niet betalen. Dat hoeft ook
niet, want de Wanten staan in
rijen voor de deur van de prak
tijk. De tandarts heeft ze voor
het uitzoeken. „Op een gegeven
den haag/gpd Behalve hun
atv-dagen moeten werknemers
ook een aantal van hun vakan
tiedagen afstaan. Tenminste,
als het aan WD-minister Sybil-
la Dekker (volkshuisvesting)
ligt. Zij vindt dat iedereen zo
een bijdrage moet leveren aan
de haperende economie.
Dekker zegt in een interview
met het weekblad Elsevier:
„Zou het zo erg zijn om twee of
drie vakantiedagen in te leve
ren? Dat levert extra arbeids
productiviteit op en een mooi
aandeel aan de oplossing van
economische problemen. Je
krijgt meer belasting binnen en
dus meer geld voor de algeme
ne middelen."
Volgens officiële cijfers van het
Centraal Bureau voor de Statis
tiek (CBS) hebben Nederlandse
werknemers gemiddeld 21,8 va
kantiedagen.
Als het aan Dekker ligt, worden
dat er dus fors minder. „Ik las
een verhaal over vakantie", zegt
ze in het interview. „Wij heb
ben met Duitsland het hoogste
aantal vakantiedagen.
De grootste vakcentrale FNV
reageert geërgerd op de uit
spraken van de bewindsvrouw.
„Wij worden een beetje moe
van al die ministers die loze
dingen roepen over langer wer
ken zonder enige kennis van
zaken", aldus een woordvoer
der. „Zo riant is het niet in Ne
derland. Wij hebben in de EU
het minste aantal feestdagen:
zeven.
Samen met het aantal vakantie
dagen komen we uit op 28 tot
33 vrije dagen per jaar. In
Duitsland is dat 42, in Oosten
rijk 43. Dekker moet zich ge
woon bij volkshuisvesting hou
den of anders eens betere arti
kelen lezen."
den haag/gpd - De illegale vuur-
wapenhandel slaagt er voortdu
rend in om langs nieuwe wegen
wapens Nederland in te krijgen.
Het duurt ook nog eens langer
dan tot nu toe werd gedacht
voordat illegale wapens in be
slag worden genomen. De op
sporing door politie en justitie
van vuurwapensmokkel is dan
ook onvoldoende.
Dat stelt een onderzoek van de
Universiteit van Tilburg. Jaar
lijks komen er tien- tot vijftien
duizend illegale vuurwapens
Nederland binnen. Ze komen
vooral uit Oost-Europa, Portu
gal, België en Duitsland. Vol
gens onderzoeker Spapens
kunnen de vuurwapens zo vijf
tien jaar in het criminele circuit
rondgaan, voordat ze in han
den van de politie vallen.
Dit zou te verklaren zijn door
dat politie en justitie de opspo
ring van vuurwapensmokkel op
papier belangrijk vinden, maar
er in de praktijk weinig energie
in steken. Vuurwapens worden
volgens het onderzoek vooral
'als een bijproduct van crimine
le activiteiten beschouwd en
niet als een probleem op zich
zelf. Daarom zou er op korte
termijn geld moeten komen
voor de opleiding van extra
vuurwapendeskundigen.
Aan de andere kant worden
smokkelaars steeds slimmer. In
den haag/gpd - De ANWB wil
dat strandgangers beter worden
voorgelicht over de kwaliteit
van het Noordzee-water. Ook
moeten er nieuwe meetmetho
des komen, op een manier zo
als in Kopenhagen. „Daar
wordt het water permanent ge
controleerd, en de resultaten
zijn voor iedereen elke dag op
internet te zien", aldus A. Ou
wehand van de ANWB. De toe
ristenorganisatie in Den Haag
gaat voorstellen om dat Deense
systeem over te nemen. Het
plan wordt ontvouwd op een
zwemwatersymposium, dat de
bond na de zomer wil houden.
De ANWB wil op dat congres
uitgebreid ingaan op de resul
taten van het zeewater-onder
zoek van anderhalve week gele
den. Dat onderzoek wees voor
het eerst uit dat na een zware
regenbui inderdaad de kans be
staat dat delen van het strand
worden overspoeld met riool
water. Het rioolwater komt in
zee, doordat stadsriolen bij een
heftige regenbui een teveel aan
water via noodkleppen ('over-
storten') in de sloot lozen. Door
bemaling wordt dat vuile water
na één of twee dagen de
Noordzee ingepompt, waar dan
tijdelijk een golf aan ziekma
kende bacteriën ontstaat.
Dat deed zich deze maand in
elk geval voor langs stukken
strand van Scheveningen en
Katwijk, zo bleek bij meting.
De ANWB kijkt ook met belang
stelling naar een meetsysteem
dat wordt gebruikt langs de
Spaanse kust. Daar liggen boei
en met testapparatuur, die via
een zender voortdurend gege
vens over de waterkwaliteit
doorseinen naar het vaste land.
„Maar die boeien liggen wat
verder weg van de kust.
Wij moeten in Nederland toch
vooral een meetsysteem heb
ben voor het zwemwater pal
langs het strand. De aanpak in
Kopenhagen lijkt daarvoor het
meest geschikt.
de afgelopen jaren zijn honder
den onschuldige alarmpistolen
uit Italië in Portugal omge
bouwd tot scherpschietende
wapens en daarna naar Neder
land en andere Europese lan
den gesmokkeld. Daarnaast
worden met name in Duitsland
ontmantelde, afgeschreven
vuurwapens opgekocht en ver
volgens weer omgebouwd tot
werkende wapens. Een derde
methode is dat op valse papie
ren wordt opgegeven dat een
partij wapens wordt vervoerd
naar een adres in het buiten
land. De wapens bereiken ech
ter nooit hun opgegeven be
stemming, maar worden ver
kocht in het criminele circuit.
den haag/anp - Studenten kun
nen best meer betalen voor hun
onderwijs. Eenmaal met een di
ploma op zak verdienen ze na
melijk genoeg om hun studie
beurs terug te betalen. Boven
dien blijkt een student beter te
studeren als hij zelf meer voor
zijn opleiding moet betalen.
Dat stelt het Centraal Planbu
reau (CPB) in een drietal stu
dies die gisteren zijn versche
nen. Een jaar hoger onderwijs
blijkt 7 tot 9 procent meer loon
voor afgestudeerden op te leve
ren.
Een goede manier om studen
ten meer te laten bijdragen aan
hun onderwijs is volgens het
CPB een sociaal leenstelsel. Dit
betekent dat de studiebeurs een
lening wordt, die de student na
zijn studie terugbetaalt. Hoe
veel een afgestudeerde aflost,
hangt af van zijn inkomen.
De landelijkse studentenvak
bond LSVb noemt de conclusie
van het CPB „naief en weinig
steekhoudend".
moment is het dan niet zo van
belang of iemand niet betaalt
omdat die niet wü, of omdat die
niet kan betalen. Als onderne
mer wil je zo'n patiënt gewoon
niet", zegt Homan.
Dat patiënten die niet betalen -
om welke reden ook - de prak
tijk uit worden gezet, ziet ook
Famed. Dit bedrijf doet de reke
ningadministratie voor een
kwart van alle tandartsen. Fa
med speelt zelf ook een rol in
deze ontwikkeling.
Het bedrijf schiet het geld voor
aan de tandarts en int vervol
gens de rekening bij de patiënt.
Maar als die als wanbetaler te
boek staat, weigert Famed nog
langer de rekening van zo ie
mand aan de tandarts voor te
schieten. „Tandartsen willen
die patiënten dan ook niet
meer, omdat ze de rekening
niet bij ons kunnen inleveren",
zegt financieel directeur Frank
Verweij van Famed.
H. Zijlstra, tandarts in Leeuwar
den en voorzitter van de grotere
Nederlandse Maatschappij tot
bevordering der Tandheelkun
de (NMT), 'herkent de gelui
den'. Maar hij kan ze nog niet
met cijfers onderbouwen. „Het
gevaar van mensen die tussen
de wal en het schip vallen, ligt
op de loer. Dat is zeker."
straatsburg/anp - Premier Bal
kenende heeft gisteren in het
Europees Parlement gezegd dat
de islam geen probleem is voor
de EU-toetreding door Turkije.
„Islamieten, christenen en an-
derèn kunnen heel goed met el
kaar leven", zei Balkenende.
„De islam is niet het probleem.
Onze weerstand richt zich te
gen mensen die hun godsdienst
misbruiken om met geweld hun
zin door te drijven."
Balkenende leidt in december
het besluit van Europese rege
ringen wanneer Turkije mag
toetreden tot de Europese Unie.
De premier zei dat de besluit
vorming vooral eerlijk moet
verlopen. Hij wil een scherpe
toetsing aan de criteria, maar
landen mogen geen nieuwe ei
sen verzinnen of de spelregels
veranderen. De Franse presi
dent, Duitse christen-democra
ten en anderen hebben aarze
lingen ten aanzien van Turkije,
omdat het niet democratisch en
westers genoeg zou zijn.
Het was de eerste keer dat Bal
kenende naar het Europees
Parlement in Straatsburg kwam
in zijn rol als tijdelijk voorzitter
van de Europese Unie. Balke
nende sprak veel over pogingen
om burgers weer warm te ma
ken voor Europa. Hij hoopt dat
dat lukt door de nieuwe ont-
werpgrondwet. Die biedt bur
gers en het Europees Parlement
meer zeggenschap, zei Balke
nende. Hij zei de kritiek niet erg
te vinden; die hoort bij de de
mocratie. Bovendien is Europa
nog „werk in uitvoering", zei
hij.
Balkenende sloot de kans uit
dat de ontwerpgrondwet in
meerdere landen tegelijk aan
burgers wordt voorgelegd. De
landen hebben daarvoor te ver-
Premier Balkenende gisteren in het Europees Parlement in Straats
burg. Foto: Reuters/Jean-Marc Loos
schillende wetten, zei de pre
mier. Ongeveer negen landen
houden een referendum over
de ontwerpgrondwet, ieder op
verschillende dagen. Balkenen
de verwacht daarbij pittige dis
cussies. Hij hoopte dat de feiten
de boventoon blijven voeren.
Europarlementariërs reageer
den verdeeld op de woorden
van Balkenende. De opmerkin
gen varieerden van grote steun
bij de christen-democratische
fractie tot het verzoek van het
Vlaams Blok om Turkije buiten
de EU te houden.
