Toerisme moet fors groeien
ECONOMIE
'Huizenmarkt kan hogere rente moeiteloos hebben'
Veel 'Melketiers' in Amsterdam
Bijna helft werknemers
zit achter beeldscherm
Meeste winkels ondanks
voetbal gewoon geopend
Staking bij autobouwers Zuid-Korea
Prestatiecontract voor 10 miljoen buitenlandse bezoekers in 2006
Langste non-stopvlucht:
16.668 km in ruim 18 uur
Consument bepaalt succes umts
Polen vooruit
pnsument VS
={>1 vertrouwen
SHiNGTON - Het vertrouwen
i de Amerikaanse consu-
nt in de eigen economie is in
i op het hoogste peil in twee
r beland. Dit heeft het on-
zoeksinstituut Conference
d gisteren gemeld. De in
die de Conference Board
ir het meten van het vertrou-
hanteert, steeg van 93,1
iten in mei naar 101,9 pun-
i. Economen waren uitge-
in van een stijging tot 95.
pdafone mengt
th in prijzenslag
iJastricht - De prijzenslag in
3®telecomsector lijkt zich uit te
6jiden van sms-berichten
57tr de nieuwste technologie
2 Hts. Telecombedrijf Vodafone
aft gisteren de prijs voor in-
4 jnetkaarten voor de laptop
Jaagd voor zakelijke grootge-
2likers. Vodafone komt met
^prijsverlaging een dag voor-
2[grote concurrent KPN de
lfde dienst gaat leveren,
g^afone mengt zich ook in de
27izenslag voor sms. Voor bel-
smet een vooraf betaalde te-
j|onkaart zakt de prijs per be-
aht naar 9 cent. Eerder ver
fden KPN, Hi Prepay en Tel-
ifal de prijzen.
$Ni schrapt
-inen in België
ïntLEN - DSM schrapt 62 ba-
bij de Belgische dochter
d Citrique in Tienen. De re-
i4nisatie is bedoeld om de
'jductie van citroenzuur con-
iferend te maken. Dat heeft
§chemieconcem gisteren be-
^dgemaakt. Bij de reorgani-
zijn 73 werknemers be-
1 jjken. Van hen krijgt een
8^i aantal ander werk.
1
lachtzaamheid
de schroothoop
haag - Schrootverwerken-
6i>edrijven, die volgens de wet
3plicht zijn te controleren op
ioactief besmet schroot,
6!iden zich 'slecht' aan de re-
Dat is de conclusie van
ij rapport dat de VROM-in-
4jCtie dinsdag heeft gepubli-
jd. Van de 494 schrootver-
3|kers in Nederland zijn on-
^«er 130 bedrijven volgens de
ïöpenergiewet verplicht het
fr en andere metalen te con-
leren op radioactieve be-
ittting. Bij controles vorig
is gebleken dat bijna 40
jcent van die bedrijven zich
i?t aan die regel houdt.
jchtvaart is Irak
1SARS te boven
2Jève - De luchtvaartsector
itft zich volledig hersteld van
liegatieve gevolgen van de
ggziekte SARS en de oorlog in
S. De eerste vijf maanden
dit jaar lag het passagiers
voer 19,4 procent boven het
ïau van dezelfde periode in
3. De maatschappijen heb-
I zelfs meer reizigers ver-
rd dan in 2000, het laatste
^male' jaar voor de lucht-
3ft, aldus de internationale
Tpisatie voor de burger-
Vtvaart IATA
2i
Jastingdaim
i Yukos terecht
4KOU - De vordering van
4j miljard roebel (2,8 miljard
j>) achterstallige belasting
li de Russische fiscus aan
'jolieconcern Yukos is legi-
2|i en wordt met onmiddellij-
2tigang van kracht. Dat heeft
mof van beroep in Moskou
2pren bepaald. Yukos, de op
ijna grootste olieproducent
Rusland, heeft van het hof
2( maanden de tijd gekregen
2jde belastingaanslag te beta-
esel wordt
edkoper
haag - De prijs van diesel is
'leren wat gedaald. Marktlei-
u'Shell verlaagde de prijs voor
6i liter diesel van 86,5 euro-
133|tnaar 85,9 cent. De advies
voor benzines bleef onge-
iigd. Shell hanteert interna-
jale productnoteringen bij
iepaling van brandstofprij-
Daarbij speelt niet alleen
llieprijs een rol, maar onder
fr ook de wereldwijde vraag.
itsubishi zakt
ieds verder weg
ro - Het Japanse autocon-
i Mitsubishi heeft meer geld
ig voor een reddingsopera-
ïet trekt nu ruim 5 miljard
ir uit om het vertrouwen in
uedrijf te herstellen en de
open op te krikken. Mitsu-
i is in de problemen geko-
door een aantal terugroep-
!s. Mitsubishi zal een groot
tèt nieuwe aandelen verko-
onder meer aan de Japan-
tvesteerder Phoenix Capital,
door veranderen de eigen-
isverhoudingen bij het Ja-
le autobedrijf. Phoenix
It de grootste aandeelhou-
in neemt daarmee de
fs in van het Duits-Ameri-
Ise DaimlerChrysler.
woensdag 30 juni 2004
den haag/gpd - Steeds minder
mensen werken in Nederland
onder tijdsdruk. Vorig jaar gaf
28 procent van de werkenden
aan regelmatig onder hoge
tijdsdruk te werken. Dat aan
deel daalt al vier jaar achtereen.
Het percentage mensen dat
beeldschermwerk doet, blijft
toenemen.
Dat blijkt uit nieuwe cijfers van
het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS). Bijna de helft
(47 procent) moet een compu
ter gebruiken, dat is zes procent
meer dan in 1997. Vrouwen
werken verhoudingsgewijs iets
vaker achter een beeldscherm
dan mannen. Een grote min
derheid (40 procent) geeft aan
regelmatig in een hoog tempo
te moeten werken.
Vuil en lichamelijk zwaar werk
wordt al jaren door ongeveer
twee van de tien mensen ver
richt. Zij moeten regelmatig
kracht gebruiken tijdens hun
werk. Negen procent heeft te
maken met veel lawaai en heeft
moeite zich verstaanbaar te
maken. Deeltijders voelen ove
rigens minder tijdsdruk op hun
werk dan mensen met een vol
ledige werkweek. Uit de CBS-
gegevens blijkt dat tijdsdruk het
meest wordt gemeld onder ou
dere werknemers van boven de
45 jaar. Werknemers tussen 25
en 44 jaar moeten relatief vaker
in een hoog tempo werken.
seoul - Enkele tienduizenden werknemers in de Zuid-Koreaanse auto-industrie hebben
gisteren een werkonderbreking gehouden. Ze eisen een loonsverhoging van meer dan
io procent en willen delen in de winst. Daarnaast zouden de werkomstandigheden
moeten verbeteren. Door de staking werden fabrieken van Hyundai en zusteronderne
ming Kia stilgelegd. Bij Hyundai, waar 40.000 mensen werken, staan ook voor van
daag protestacties op het programma. Het protest is tevens gericht tegen de uitbrei
ding van de militaire aanwezigheid in Irak, waar vorige week een Zuid-Koreaanse gij
zelaar werd geëxecuteerd. Foto: AP
rijswijk/anp - De woonwaren-
huizen van IKEA sluiten van
daag in verband met het EK-
voetbal vijf kwartier eerder de
deuren. Andere bedrijven in
Nederland zoals Laurus, McDo
nald's, Albert Heijn en Vendex
KBB doen daar niet aan mee.
Ikea zei gisteren dat de voetbal
wedstrijd tussen Nederland en
Portugal voor het werk komt.
De vestigingen van IKEA zou
den eigenlijk tot 22.00 uur open
zijn, maar sluiten dan al om
20.45 uur.
De supermarktbedrijven Laurus
en Albert Heijn houden geen
rekening met het voetbal. De
meeste winkels van Albert
Heijn sluiten op woensdag om
20.00 uur. Er zijn twintig win
kels die tot 22.00 uur open blij
ven. „De openingstijden blijven
ongewijzigd", aldus een woord
voerster van AH.
Ook bij Laurus (Edah, Super De
Boer en Konmar) verandert er
niets. .Alles blijft gewoon zoals
het is", zei een woordvoerster.
Een woordvoerster van Vendex
KBB laat ook weten dat er geen
filialen vroeger sluiten. Zo blij
ven de winkels van de doe-het-
zelfketen Praxis gewoon tots
21.00 uur open.
Ook fastfoodketen McDonald's
laat het voetbal de agenda niet
domineren. De restaurants blij
ven gedurende de wedstrijd ge
woon open. „Er zijn altijd men
sen in het land die minder geïn
teresseerd zijn in voetbal", al
dus een woordvoerder uit. „Bo
vendien zien we na zo'n wed
strijd een piek in de verkopen
en dat compenseert het ver
minderde bezoek tijdens de
wedstrijd ruimschoots."
scheveningen/anp - Nederland
moet de komende jaren 700.000
extra buitenlandse reizigers
trekken. Het Nederlands Bureau
voor Toerisme en Congressen
(NBTC) heeft met het ministerie
van economische zaken een plan
opgesteld om marktaandeel te
rug te winnen van de directe
concurrenten Duitsland, Groot-
Brittannië, België en Denemar
ken.
Directeur H. van Driem van
NBTC ondertekende gisteren in
Scheveningen met staatssecre
taris Van Gennip (economische
zaken) een prestatiecontract. In
2006 moet het aantal buiten
landse toeristen en zakelijke
reizigers zijn gestegen van 9,3
miljoen in 2003 naar 10 miljoen
per jaar.
„Daarmee staan we weer op
hetzelfde niveau als in het top
jaar 2000', stelde Van Gennip.
De staatssecretaris heeft de
overheidssubsidie aan NBTC
voor het eerst gekoppeld aan
concrete doelstellingen. „We
hollen verder achteruit als we
niet oppassen en moeten zor
gen voor een omkering."
Sinds 2002 verliest Nederland
marktaandeel ten opzichte van
Duitsland, Groot-Brittannië,
België en Denemarken. Vorig
jaar haalde ons land 14 procent
van het inkomend toerisme en
zakelijke reizigers in Noord-
West Europa binnen. Dat was
een jaar eerder nog 14,5 en in
2001 14,8 procent.
Volgens Van Gennip moet Ne
derland vanaf nu jaarlijks 1 pro
cent beter presteren dan de ge
middelde groei van de vier di
recte concurrenten. Hierdoor
moet het marktaandeel eind
2006 zijn hersteld tot op het ni
veau van 14,3 procent.
NBTC krijgt dit jaar 20,3 mil
joen euro subsidie van het Rijk.
Dat wordt tot en met 2006 elk
jaar 1,35 miljoen euro minder
wegens de kabinetsbezuinigin
gen. Als de afgesproken doel
stellingen met Economische
Zaken niet worden gehaald, kan
het toeristisch bureau extra
kortingen verwachten.
Volgens Van Gennip is het
grootste gevaar van de toeristi
sche en recreatieve sector dat
regio's en organisaties binnen
Nederland onvoldoende sa
menwerken en elkaar becon
curreren. „We moeten onze
energie meer op elkaar afstem
men en focussen op één thema
in plaats van ieder voor zich."
In de nieuwe promotie wordt
ook door NBTC onder meer in
gezet op zogeheten themajaren
met internationale evenemen
ten om meer buitenlandse gas
ten naar Nederland te halen.
Het themajaar (Dutch) Archi
tectuur en Design loopt al en
het centrale thema voor 2005
wordt water. Een jaar later is
Rembrandt het middelpunt.
Het is dan vierhonderd jaar ge
leden dat de kunstschilder in
Leiden werd geboren.
singapore/anp-dpa - Een Air
bus A340-500 van Singapore
Airlines heeft maandag met
succes de langste non-stop
vlucht in de burgerluchtvaart
voltooid. Voor de nieuwe direc
te verbinding van 16.668 kilo
meter tussen het Zuidoost-Azi
atische Singapore en Newark
bij New York had het toestel 18
uur en 35 minuten nodig.
Volgens de luchtvaartmaat
schappij besparen passagiers
vier uur reistijd door het weg
vallen van de tussenlanding in
Amsterdam. Het betekent ook
dat Singapore Airlines het aan
tal vluchten tussen Schiphol en
Newark vermindert.
Door de ongebruikelijke duur
van de directe vlucht beschikt
het vliegtuig niet over een nor
male economy class. De goed
koopste klasse werd opgewaar
deerd door bredere stoelen.
Verder is er een business class.
Singapore Airlines begon eer
der dit jaar al met een recht
streekse verbinding tussen Sin
gapore en Los Angeles. Die
vlucht over 14.700 kilometer
duurt zestien uur.
den haag/anp - Consumenten
maken of breken de nieuwe
technologie voor de mobiele te
lefoon, umts. De aanbieders
van mobiele telefonie doen er
verstandig aan de consumen
ten te paaien door de techniek
voor snel breedbandinternet
betaalbaar en eenvoudig te
houden. Hippe en leuke tele
foontoestellen zijn eveneens
een absolute noodzaak, stellen
Nederlandse analisten.
Volgens Ed Achterberg, analist
van onderzoeksbureau Tele-
com.Paper, bepaalt de consu
ment of umts een succes wordt,
mits de dekking goed is. Zend
masten voor umts hebben een
vele kleinere dekking dan de
huidige gprs-masten. Achter
berg ziet daarom veel in een sa
menwerking van andere tech
nieken met umtSi zoals Wi-Fi
en Edge.
Het telecombedrijf KPN pre
senteert vandaag de techniek
voor de zakelijke markt. Het be
drijf komt eerst met umts-
kaartjes voor de laptop. De tele
foontoestellen komen later dit
jaar. Concurrent Vodafone
bracht eerder dit jaar al laptop-
kaarten op de markt.
De zakelijke markt beslaat vol
gens Achterberg maar 10 tot 15
procent van de totale markt.
„De nadruk ligt momenteel nog
op de zakelijke markt omdat er
nauwelijks goede toestellen
voorhanden zijn." Het pro
bleem met de toestellen die ge
schikt zijn voor umts was de
maat. De mobieltjes waren erg
groot. Ook liepen de batterijen
snel leeg en werden de toestel
len warm als er lang mee werd
gebéid.
Bovendien was er weinig keuze.
„De zakelijke markt is een logi
sche eerste stap, maar de tele-
combedrijven moeten hun geld
verdienen met diensten voor de
consumenten."
Een voorbeeld van zulke dien
sten is videotelefonie: je ziet el
kaar tijdens het bellen. Achter
berg verwacht dat vooral de za
kelijke markt en jongeren hier
gebruik van gaan maken.
Bert Siebrand, analist van Bank
Oyen van Eeghen, heeft ech
ter minder hoge verwachtingen
van videotelefonie.Spelletjes,
videoclips en muziekbestanden
kunnen ook omzetaanjagers
worden. „Maar van een echte
'killer application' is geen spra
ke meer", aldus Siebrand. 'Kil
ler application', ofwel een
dienst waaraan consumenten
grof geld zouden uitgeven, was
een gevleugeld begrip waarmee
de telecombedrijven tijdens de
telecomhype begin deze eeuw
te pas en te onpas schermden.
Tijdens de veiling van umts-fre-
quenties, in Nederland in juli
2000, waren de verwachtingen
voor de nieuwe technologie
hooggespannen. Te hoog, stel
len analisten achteraf vast. „Ie
dere consument zou per
maand een telefoonrekeking
hebben van minstens 100 euro.
Uiteraard zijn er mensen die
dat uitgeven, maar zij vormen
zeker niet de grote meerder
heid", aldus Siebrand. De koop
van een licentie was een van de
oorzaken dat KPN op de rand
van een faillissement raakte.
amsterdam/anp - In Amsterdam zijn in ander
half jaar tijd negenhonderd mensen met een ge
subsidieerde baan doorgestroomd naar regulier
werk. Naar verwachting komen daar binnenkort
nog 350 mensen bij. B en W van Amsterdam wil
len zoveel mogelijk zogeheten ID'ers (de Rege
ling in- en doorstromers, de voormalige Melkert-
banen) aan een reguliere baan helpen.
Nu werken in Amsterdam nog 5000 mensen via
de ID-regeling. Het college heeft zich voor dit
jaar en volgend jaar garant gesteld voor hun
loonkostensubsidie. Het Rijk betaalt niet langer
mee aan het gesubsidieerde werk.
Wethouder Aboutaleb pleit voor verlenging van
betaling door het Rijk. Hij vindt dat de regeling
nog altijd zijn dienst bewijst om langdurig werk
lozen aan het werk te helpen. Zeker nu extra in
spanningen vaker leiden tot een reguliere baan.
Warschau - Ook Polen wordt opgestoten in de vgart der Europese
volkeren. Twee constructiewerkers zijn op hoog niveau bezig in de
Poolse hoofdstad Warschau. In het centrum van de stad verrijst een
kantoren- en winkelcentrum. Het is een van de grootste bouwwer
ken in Europa en kost ruim 400 miljoen euro. Volgens projectontwik
kelaar ING Real Estate wordt het complex geopend aan het eind van
2005. Foto: Reuters/Katarina Stoltz
door Koos van Wees
den haag - Een verhoging van de rente pakt
desastreus uit voor de huizenmarkt, zegt
hoogleraar volkshuisvesting Peter Boelhou
wer van de TU in Delft. Niet waar, meent
chef-econoom van de Rabobank Wim Boon
stra. Die markt kan een hogere rente moeite
loos hebben.
Boelhouwer en Boonstra reageren op de voor
vandaag aangekondigde verhoging van de
rente in Amerika. Voor het eerst sinds jaren
zit er weer een stijgende lijn in de historisch
lage rente daar. Een gevolg van de aantrek
kende economie en de behoefte aan geld. De
Amerikanen zelf verwachten dat andere eco
nomieën in de wereld zullen volgen. Met in
grijpende gevolgen voor de huizenmarkt, als
de banken de verhoging doorberekenen in de
hypotheektarieven.
Boelhouwer is stellig. Een forse stijging van
de kapitaalmarktrente met twee tot drie pro
cent staat gelijk aan twintig tot dertig procent
lagere huizenprijzen. De woningmarkt stort
dan in, zegt hij.
Juist die lage rente is een onmisbare pijler van
de huidige prijsvorming. Als die omhoog
gaat, staat er in ons land niets tegenover. De
economie groeit niet, en onze inkomens dus
ook niet. Stijging van de hypotheekrente, voor
huizenbezitters de belangrijkste factor, gaat
dan ook rechtstreeks ten koste van de koop
kracht.
Als de economie niet groeit en de inkomens
stijgen niet, dan is het effect van een hogere
rente op de huizenmarkt rampzalig", aldus
Boelhouwer. „De huizenmarkt stort in en al
les valt stil: er wordt niet meer gebouwd, in
vesteringen blijven uit, prijzen gaan omlaag,
bedrijven vallen om, er is economische cri
sis."
Wim Boonstra vertelt een ander verhaal. „De
Nederlandse woningmarkt is niet zo rentege-
voelig", zegt hij. „De meeste mensen hebben
een heel lange rentelooptijd voor hun hypo
theek. Voor hen maakt het weinig uit. En als
de rente stijgt, wordt het effect ook gedempt
door de belastingaftrek."
Dat de huizenmarkt instort verwacht hij niet.
Nog steeds is de vraag vele malen groter dan
het aanbod. En vergelijkingen met de jaren
tachtig gaan niet op. „Woningen zijn nog
steeds betaalbaar, de werkloosheid is lager,
de inkomens hoger, en de renteontwikkeling
is gunstiger dan toen", verklaart hij. Boonstra
verwacht sowieso niet dat de rente in de eu
rozone stijgt. „De economie hier is zwak en
bij een verhoging niet gebaat."
De Vereniging Eigen Huis blijft optimistisch.
„De rente staat al heel lang erg laag. Ook al
stijgt zij een beetje, dan is zij waarschijnlijk
nog steeds laag", aldus woordvoerder Hans
De la Porte. Maar ook kleine rentestijgingen
zijn nadelig, erkent hij. Starters op de wo
ningmarkt komen nu al moeilijk aan bod, laat
staan als de maandlasten nog verder stijgen.
Ook mensen die een nieuwe rentevaste perio
de moeten afspreken, zijn misschien duurder
uit.
De la Porte grijpt daarom terug op een gou
den regel. „We hebben geen kristallen bol,
maar we raden mensen altijd aan voor lange
re tijd hun hypotheekrente vast te zetten. Dat
geeft zekerheid."