t
r
Tussen ontspannen dwalen en het zweet op de rug
TOERISME
Iguau-watervallen: onovertroffen natuurwonder
Op de motor dwars door Engeland: eindeloos bochtjes rijden in het grote niets
keersdrukte
I Antwerpen
■7 juni 2004 is het zover,
begint de reconstructie van
- itvverpse Ring. Een gigan-
iwerk, maar Antwerpen en
jst van Vlaanderen blijven
ikbaar, zij het op een ande-
anier. Tijdens de werk-
iheden blijven op de Ant-
a ise Ring minimaal twee
iialde rijstroken beschik-
icef in elke richting. De lokale
en afritten worden geslo-
die van de toekomende
wegen blijven gegaran-
d. In de Kennedytunnel
slechts gebruik worden ge-
tvan een ongeveer twee
er smalle rijstrook, hetgeen
iudt dat brede voertuigen,
ronder caravans, niet door
unnel mogen. Het alterna-
is de Liefkenshoektunnel.
r meer informatie: www-
jnantwerpen.be.
VRIJDAG 11 JUNI 2004
De kade van de Tyne in Newcastle met op de achtergrond de Millenniumbrug. De siertuinen van Levens Hall. Restanten van Rookhope Arch, de schoorsteen van een kopermijn, in Weardale.
Jperorganisatie Travelhome
ft woensdag 16 juni voor-
ing over campervakanties
alië en op woensdag 30
r Nieuw-Zeeland. De
ikomsten zijn in het Van
jValk hotel in Eindhoven van
Ouur tot 21.30 uur. Toe-
p3 euro p.p. Aanmelden via
02113 938 of e-mail
travelhome.nl.
1 de sneeuw
ar 't groot wild
itPlus, de Nederlandse or-
itie die in de Oostenrijkse
;pcèsen Köningsleiten en Wald
ntiewoningen verhuurt,
haar horizon uitbereiden.
indernemersechtpaar Ton
ranne Jansen stort zich nu
ip vakantieverblijven in
■Afrika. Daarvoor werd on-
i,i neer een compleet wild-
het Kololo Game Reserve,
m ekocht. Voor dit Afrika-
ÏV( tuur is een aparte organi-
opgericht,
iChalets.nl.Kololo Game
rve grenst aan het privé -
urreservaat 'Weigevonden'
én geheel gaat vormen met
nde Marakele Nationale
in de Limpopo Provincie
iew voor de Nederlander Fe-
er van Vlissingen zich in
let park, met zwembad en
rse in luxe variërende va-
idi ieverblijven, ligt op drie
ijden van Johannesburg,
in het Moholoholo Game
tg 1 rve, niet ver van het be-
lftf de Kmgerpark, gaat Safari-
ets.nl huizen verhuren-
:r informatie over nieuwe
n t iactiviteiten van het echt-
Jansen is te vinden op
tral .safarichalets.nl.
gf' 1
andstoftoeslag
vliegtarief
wege de hoge brandstof-
etbkn ziet ook Icelandair, in
ilging van andere lucht-
!rp tmaatschappijen, zich ge
haakt sinds 1 juni een
idstoftoeslag te heffen op
agierstarieven. De toeslag
aagt 8 euro bij vertrek van-
hiphol, voor een retour IJs-
komt dit op 16 euro, voor
retour Amerika op 24 euro.
nnucci rond
isimenomeer
was de omgeving van het
menomeer in Midden-Ita-
itwoon- en werkterrein
lenaissance-schilder Pietro
ïucci. Ook wel 'II Perugino'
emd naar Pemgia, de
dstad van het gebied. Het
te van deze grote meester
rspreid geraakt over de hele
ld. Maar deze zomer komt
ieel daarvan terug naar de
als het in zes tentoonstel-
n op twaalf locaties in
es rond het meer te zien is.
7 euro kan een routekaart
cht worden die toegang
tot alle exposities. Er is
te zien van Vannucci's
1 tot zijn hoogtijdagen
in hij met Botticelli mee-
«te aan de fresco's in de Six-
Kapel. En waarin hij voor
wee studio's in Perugia en
.della Pieve opdrachten
ng uit heel Italië. Aan de
sities zijn ook diverse an-
evenementen gekoppeld
en beeld schetsen van het
ilijke leven in het Italiaan-
nbrië van die tijd. Een
>eeld daarvan is 'The wine,
il. the land. From the land
table in the period of II
in het wijnmuseum
iano. Voor meer infor-
wvvw.vivatrasimenocom
Engeland is een ideale bestem
ming voor wandelingen, voor
kasteel- en museumbezoek, voor
tuinen en voor de pub. Maar ook
voor motorrijders; heerlijk dwars
het land door over kronkelende
weggetjes langs beken en water
vallen.
door Jeroen de Vreede
Het bord laat niets aan duide
lijkheid te wensen over: 'Sheep
on road'. En schapen zijn er in
overvloed. Maar lappen? Juist
als we een gehucht binnenrij
den, wil familie Kip de weg
over. Twee schieten verschrikt
de berm in, een waagt het er
op. Gekakel, gefladder en losse
veren schieten langs de voor
wiel van de motor.
Het gebeurt in het midden van
het niemandsland Yorkshire
Dales, Noord-Engeland. Drie
kippen, drie huizen en een tra
ditionele rode telefooncel. Ema
is er weer urenlang niets. Gras
en heide bedekken de glooien
de kalksteenheuvels. Kuddes
verdwaalde schapen trekken
voorbij en overal slingeren
snelstromende beekjes en klei
ne watervallen langs de kronke
lende weggetjes.
Engeland mag bekend zijn voor
fiets-, wandel- en autovakan
ties, voor de motor is het dub
bel feest: genoeg bereik om in
een paar dagen van oostkust
naar westkust te rijden en weer
terug, en tegelijkertijd optimaal
genieten van de talloze binnen
weggetjes. Ze nodigen uit tot
eindeloos 'bochtjes rijden'
langs heggetjes en tuinmuurtjes
op weg naar stille dorpjes met
authentieke pubs en theehui
zen. Het eten is er verrassend
goed en zelfs voor Engelse be-
Meer informatie over vakan
ties in Noord-Engeland is te
vinden op:
www.visitenc.com of in het
Nederlands bij het Brits toe
ristenbureau in Amsterdam,
tel 020 6890 002,
www. visitbritaincom /nl
Veerboten vanuit Nederland
zijn er op de route IJmuiden -
Newcastle (DFDS Seaways:
www.dfdsseaways.nl, 0255 54
6 666 en Rotterdam-Hull, P&O
Ferries: www.ponsf.com, 020
2013 333.
De siertuinen bij Levens Hall:
ten zuiden van Kendal langs
de A6. Geopend van 10,00-
Landweggetjes in het Lake District. Foto's: GPD
staat. Wel is het zaak om het
bezoek aan attracties goed te
plannen. Het zuidelijke, toeris
tische deel van het Lake-district
is in weekenden ook bij Engel
sen zelf populair. Ze trekken
bijvoorbeeld op zondagmiddag
naar de beroemde siertuinen
van Levens Hall. Het zijn de
oudste in vorm gesnoeide tui
nen ter wereld. Op het gazon
zijn geregeld demonstraties van
vormsnoeien. Valkeniers trai
nen er hun valken en uilen.
Het rijke landschap van het La
ke-district verandert op de te
rugweg naar de westkust in de
eindeloze leegheid van de York
shire Dales. Ook op weg naar
de drukte van York en de veer
boot in Kingston upon Hull, is
er eerst niets. Het is alsof er in
jaren geen mensen zijn ge
weest. De hutjes voor herders
zijn vervallen, alleen palen voor
elektriciteit verraden menselijke
activiteit.
Het is een uitnodiging voor een
dag dwalen met de auto, motor
en - voor de echte bikkels - met
de fiets. Wel de auto of motor
voltanken: je weet nooit wan
neer de volgende benzinepomp
komt en of die, zoals in diverse
gehuchten, slechts een paar da
gen in de week open is. En op
gepast voor loslopend vee. Na
iedere bocht kan een kudde
schapen staan, in ieder gehucht
een trio kippen. Ze drukken de
bezoeker met de neus op de fei
ten: doe rustig aan, de tijd staat
hier toch stil.
grippen keurig geprijsd.
Beginpunt voor onze rondreis
is Newcastle, waar de veerboot
uit IJmuiden aankomt. De stad,
gesticht door de Noormannen
die er een 'nieuw kasteel'
bouwden, was een belangrijke
middeleeuwse havenstad voor
wol, kleding en vis. Tijdens de
17.00 uur. Gesloten op vrijdag
en zaterdag. Toegang voor de
tuinen: 5,80 pond, www.le-
venshall.co.uk.
Chesters Romeins fort en bad
huis: langs de B6318 ten noor
den van Hexham, dagelijks ge
opend vanaf 10.00 uur. Toe
gang: 3,10 pond.
Schaap- en Wolcentrum:
langs de A5086, Cockermouth,
dagelijks van 9.00-17.30 u,
shows op zondag t/m donder
dag. Toegang: 4 pond, www.s-
heep-woolcentre.co.uk.
Castlerigg Stone Circle: ten
oosten van Keswick, langs de
A591, vrij toegankelijk.
industriële revolutie groeide
Newcastle uit tot industriestad,
dankzij uitvinders als George
Stephenson, die er sleutelde
aan de stoommachine.
Vandaag de dag combineert
Newcastle oud en nieuw. De
ruïne uit de twaalfde eeuw her
innert aan oude tijden, de nieu
we Millenniumbrug torent bo
ven de stad uit als nieuw her
kenningspunt. In 2008 is de
stad culturele hoofdstad van
Europa. Voor motorrijders is
Westgate Road een verplicht
nummer: in één straat zijn tien
tallen motorwinkels bij elkaar
gebracht.
Wie vanuit Newcastle het ach
terland intrekt, ontkomt niet
aan Hadrians Wall, de overblijf
selen van de Romeinse muur,
die ooit Engeland tegen de bar
baarse Schotten moest verdedi
gen. Nu zijn er prachtige wan
delingen langs en op te maken,
maar via de weg zijn evengoed
de hoogtepunten te bezoeken.
Nabij Walwick liggen de ruïnes
van fort Chesters, een Romein
se verdedigingspunt langs de
muur. Even buiten het fort zijn
langs de rivier de restanten van
het Romeinse badhuis te zien,
een van de best geconserveerde
overblijfselen van het Romeinse
Rijk in Engeland.
Meren
Langs de muur gaat het verder
westwaarts, om via de graslan
den van de North Pennines
door te rijden naar Keswick.
Het verschil in landschap had
niet groter kunnen zijn: de
North Pennines zijn een uitlo
per van de Schotse hooglanden:
gras, kaal, schapen. De omge
ving van Keswick heet met
recht het Lake-district: meren,
watervallen, groene naaldbos
sen. Het gebied, dat doet den
ken aan het Zwarte Woud, was
al in de negentiende eeuw po
pulair bij de Britse adel als va-
kan tieplek. Tochtjes door de
omgeving leiden dan ook niet
alleen langs hoge bergen en
diepe meren, maar ook langs
statige landhuizen en cottages
met rieten daken van Britse
adel.
Wandel- en fietsroutes zijn er in
overvloed, zoals een bewegwij-
zerde fietsroute naar Castlerigg
Stone Circle, een kring van 48
stenen uit de late steentijd of
vroege bronstijd, waarvan de
functie nog altijd onbekend is.
Ook hier begrazen tientallen
bruingrijze schapen het land.
Als de interesse is gewekt, is het
Schapen- en Wolcentrum in
Cockermouth een suggestie. Er
is een demonstratie schapen
scheren en de collies rennen de
tong uit hun lijf bij het scha-
pendrijven.
De route naar veel attracties is
al een belevenis op zich. De di
verse bergpassen zijn een uit
daging. Wie in de buurt is, rijdt
speciaal even om voor de be
ruchte Hardnott Pass van dertig
procent. Zweet op de rug, want
wie hier stilstaat heeft grote
kans met motor en al achter
over te slaan. Voor automobilis
ten is de pas ook te doen - wel
elders even oefenen en niet te
laat in de dag: weinig verkeer
scheelt in de zenuwen.
Het gebrek aan verkeer op de
binnenweggetjes in Engeland is
sowieso een verademing voor
wie normaal dagelijks in de file
Karakteristie
ke Engelse
panden;oud
en kleurrijk.
door Frans Lindenkamp
De Iguau-watervallen behoren
tot de spectaculairste natuur
wonderen ter wereld. Naar Bra
zilië of Argentinië reizen zonder
dit nationale park op de grens
van beide landen aan te doen,
is als Brussel bezoeken zonder
Manneke Pis te zien.
De verrukking valt van ieders
gezicht af te lezen, wanneer
toeristen bij het verlaten van de
dubbeldekker oog in oog staan
met de eerste 'gordijn' water
vallen. Het Nationale Park
Iguau - dat de grens tussen Bra
zilië en Argentinië vormt - over
treft ieders stoutste verwachtin
gen.
„Hier heb ik mijn leven lang
naar uitgezien. Een bezoek aan
Iguau-watervallen was altijd
een wensdroom", reageert de
pensioneerde Amerikaan Ro
bert Barnes. Ook andere toeris
ten zijn het erover eens: dit is
een natuurwonder van de over
treffende trap.
De watervallen van Iguau (of
Iguazu op zijn Spaans) werden
in 1542 ontdekt door de Spaan
se kapitein Alvar Nunez en zijn
op het witte doek vereeuwigd in
het filmepos The Mission uit
1986. Wie kent niet de scène,
waarbij de bekeerde Spaanse
slavenhandelaar Mendoza - ge
speeld door acteur Robert de
Niro - vastgebonden op een
kruis de rivier afdrijft en de
diepte instort.
De 'Cataratas do Iguau' zijn
niet de hoogste watervallen ter
wereld, maar wel de grootste.
En ook de mooiste, want ze zijn
omgeven door dichtbegroeid
oerwoud langs de oevers van de
rivier met dezelfde naam. Het
park telt 348 soorten vogels, 257
soorten vlinders, 45 soorten
zoogdieren, waaronder de klei
ne jaguar, Panthera onca, en 41
soorten slemgen.
Dat het om bijzonder natuur
schoon gaat, erkende de Unes
co in 1986. In dat jaar werd het
park 'Natuurerfgoed'. Het sti
muleerde de Braziliaanse rege
ring de natuur voor het nage
slacht te behouden. Niet geheel
overbodig, want een wassende
stroom landloze boeren knaag
de stukje bij beetje aan het park
om hun landbouwactiviteiten
te kunnen botvieren.
„Gelukkig hebben we het tij
weten keren", vertelt de Brazili
aan Apolonio Nelson Rodri-
gues. Hij is onderdirecteur van
het ruim 1800 vierkantekilome
ter metende natuurgoed aan de
Braziliaanse zijde. Maar circa
drieduizend kolonisten blijven
Luchtfoto van de Duivelskeel genomen vanuit de helikopter.
zich hardnekkig verzetten. Zo
zeer zelfs dat de VN in 2001
dreigde de beschermende titel
weer af te nemen. Rodrigues:
Al dertien jaar proberen de
'colonos' met steun van plaat
selijke politici een afgesloten
weg weer open te krijgen. Ge
beurt dat, dan wordt het park in
tweeën gesplitst. Dat zou een
ramp zijn, maar gelukkig stelt
onze regering zich vastberaden
op."
Ahankelijk van de droge of nat
te periode telt het park 150 tot
300 watervallen met een totale
lengte van 2700 meter. De
hoogste waterval meet bijna 80
meter. Geen bezoek is compleet
zonder beide zijden van het
park aan te doen. Aan de Brazi
liaanse kant hebben de water
vallen een totale lengte van 800
meter. Het twee kilometer lange
(betonnen) parcours langs de
steile wanden van de canon
met zijn weelderige vegetatie
levert adembenemende verge
zichten op.
Ook aan de Argentijnse kant
komt de bezoeker ogen tekort.
Daar bedraagt de totale lengte
van de watervallen 1900 meter.
De wandelpaden leiden langs
en over kleinere watervallen.
Hoogtepunt is de halve kilome
ter lange tocht over een loop
brug naar de Duivelskeel. Daar
stort de watermassa zich met
een oorverdovend lawaai in de
diepte. Het opspattende water
vormt een permanente nevel
waar fraaie regenbogen ont
staan.
Sinds vier jaar is alle verkeer
aan Braziliaanse zijde verbo
den. Toeristen worden vanaf de
ingang van het park - waar het
bezoekerscentrum is gelegen -
naar de watervallen vervoerd in
open dubbeldekkers. Rodri
gues: „De meeste automobilis
ten hielden zich niet aan de
snelheid. Het was een chaos.
Veel beesten werden overreden,
er was overal lawaai, het stonk
naar uitlaatgassA en mensen
gooiden afval uit de auto. Dat is
gelukkig voorbij."
Ook aan Argentijnse kant is het
transpoet gemoderniseerd.
Daar vervoert een treintje de
toeristen naar de watervallen.
Jaarlijks bezoeken circa 800.000
toeristen uit alle hoeken van de
wereld het park onder wie zo'n
vierduizend Nederlanders. Ro
drigues beveelt de maanden ja
nuari en februari aan voor een
bezoek. „Magistraalnoemt hij
het zelf. „Want dan hebben wij
hier een regenrijke periode."
Dan stort zich per seconde
twaalf miljoen liter water naar
beneden. Wie in juni, juli en
augustus komt, moet zich te
vreden stellen met slechts drie
miljoen liter. Maar daar tegen
over staat dat je dan wel meer
kans hebt op zon.
