BINNENLAND 1
Grote steden: 800 Gebruik pil met tien procent gedaald
extra politiecellen
Angst voor Verrommeling' van het platteland blijft
Soester meisje door
eigen vader gestoken
Sobibor herdacht in Westerbork
In strijd tegen verloedering en onveiligheid
Donner wil opheldering over Den Engh
Zoeken naar geliquideerde criminelen
m: 80 miljoen
Ira door boetes
pvAC - Minister Zalm (Fi-
jën) verwacht dit jaar 80
fcn euro extra aan ver-
>oetes te ontvangen. Zalm
dat er 50 miljoen meer
nkomt als gevolg van het
ieidsplan van Justitié,
loor er meer boetes wor-
itgeschreven. Verder is de
e van de boetes per 1 ja-
aan de inflatie aangepast,
loor de opbrengst naar
ichting 30 miljoen hoger
t blijkt volgens bronnen in
ek Den Haag uit de voor-
ïota die morgen in het ka-
wordt besproken. De
Ivan Hoofdcommissaris-
otkent met kracht dat er
ir meer verkeersboetes
en uitgedeeld. Het zou
om bekeuringen voor
ist gevende overtredingen,
5 fietsen in een wandel-
enade of wildplassen".
ider agressie in
echtse bussen
ht - De aanpak van agres-
vemielingen in Utrechtse
n is succesvol. In 2003 is
;rde minder incidenten
ld dan in 2001, het jaar
n het Gemeentelijk Ver-
bedrijf Utrecht (GVU)
regelen nam tegen de
nde overlast in de bus.
aar geleden besloot het
ersbedrijf dat er iets dras-
moest veranderen. Het
1 incidenten groeide en de
it onder het personeel was
zegt woordvoerder Map
ver. Het GVU koos voor
ie maatregelen tegelijk. Zo
11 er cameratoezicht, kre-
hauffeurs communicatie-
ng en kwam er meer per
il in uniform op de sta-
en bij de haltes. Ook stel-
t vervoersbedrijf speciale
5 in die zorgen voor veilig-
n en om de bus.
landicapt
d (7) verkracht
3
t iade - Een 7-jarig verstan-
gehandicapt jongetje uit
ade blijkt vrijdag op klaar-
dag onderweg van school
ïuis door een man te zijn
lacht. Dat meldde de poli-
Het kind kwam
16.15 uur vrijdagmiddag
nd thuis. Uit medisch on-
1 ek bleek daarna dat hij
icht was. Volgens de poli-
idat gebeurd vlak nadat de
1 n uit de schoolbus was
pt, in de buurt van enkele
lan de Ailbertuslaan in
ade. Het is onduidelijk of
1 straat of ergens in een
ïg is misbruikt.
ige veendijken
f niet hersteld
aag - Een aantal veendij-
nog altijd niet hersteld
e langdurige periode van
[te van vorig jaar. De dij-
ijn daardoor minder ste-
e Unie van Waterschap-
raarschuwt waakzaam te
n en eventueel preventie-
latregelen te nemen om
ken te verstevigen. Afgelo-
omer verdroogden veel
1 waardoor kades in Wïl-
1 Rotterdam het begaven.
ningen droog
ikzij polder
i - Nabij Groningen maakt
ude polder een transfor-
1 door naar een natuur1 en
itiegebied. De nieuwe in-
heeft echter vooral een
heidsdoel: het in geval van
:m hoog water drooghou-
an de stad Groningen,
ren werden de eerste re
en en verdere plannen
ie toekomst gepresen-
door de initiatiefnemers.
)8 liep het Groninger Mu
onder water en had het
ni Ziekenhuis zelfs letter-
zandzakken voor de
De Groningse polder die
tortaan moet tegengaan is
an de vier zogeheten Kop-
projecten in het land. De
n van de bergingen in dit
ilijke project lopen in de
enen euro's. Den Haag en
iel dragen fors bij.
terdam pakt
sjesmelker aan
rdam - Rotterdam gaat
ismelkers preventieve
gsommen opleggen: als ze
en betrapt op illegale ver
van kamers, krijgen ze een
in het vooruitzicht ge-
Gaan ze nog eens in de
dan moeten ze betalen. De
ntieve dwangsom is onge-
iven hoog als de jaarlijkse
>pbrengst van een pand.
meente gaat daarbij uit
en maandelijkse huur van
uro per kamer. De maatre-
een jaar van kracht,
week kreeg de eerste huis-
in Delfshaven een
dwangsom van
euro opgelegd. Hij ver-
ie een tweekamerwoning
len mensen. Naar schat-
tebben huisjesmelkers in
rdam duizend tot 3000
ngen in bezit, vooral in de
wijken in West en Zuid.
panden zitten vaak vol il-
woensdag 28 APRIL 2004
den haag/gpd - De vier grote
steden krijgen vanaf volgend
jaar 800 extra cellen om veelple
gers op te sluiten. Dat is een on
derdeel van het plan van het ka
binet om de grote en middelgro
te steden meer armslag te geven
bij het bestrijden van de onvei
ligheid op straat en de verloede
ring van de binnensteden.
Het kabinet wil aan de dertig
grootste gemeenten in het land
tot 2009 een bedrag van 3,8 mil
jard euro beschikbaar stellen.
Maar daar moet wel wat tegen
over staan: minister De Graaf
van grotestedenbeleid wil met
elke gemeente afzonderlijk har
de afspraken maken en de ge
meenten zullen worden afgere
kend op de resultaten.
Daarvoor in ruil krijgen ze een
veel grotere zeggenschap over
de besteding van het beschik
bare geld. „Een majeure door
braak" zei minister De Graaf
gisteren bij de presentatie van
het convenant tussen Rijk en
gemeenten. Moesten de steden
voorheen uit veertig verschil
lende potjes van het rijk putten,
nu zijn er nog drie grote geld
stromen over waar zij een be
roep op kunnen doen. „Het
scheelt enorm in de bureaucra
tie", aldus De Graaf.
Begin volgend jaar moeten de
gemeenten hun meerjarenpro
gramma's voorleggen. Daarin is
gedetailleerd vastgelegd hoe de
gemeente veelplegers gaat aan
pakken, hoe zij ervoor zorgt dat
er meer jongeren een schooldi
ploma halen maar ook hoeveel
vierkante meters groen een stad
moet tellen. Er moeten nog af
spraken worden gemaakt over
de inburgeringscursussen voor
allochtonen die al jaren in Ne
derland wonen en de taal nog
niet goed spreken.
De gemeenten zijn ontevreden
over het bedrag dat beschik
baar is om de achterstanden in
het onderwijs weg te werken. In
de vier grote steden gaat nu een
op de vier leerlingen zonder di
ploma van school. „Juist omdat
onderwijs zo belangrijk is, vin
den wij het zeer te betreuren
dat het kabinet 100 miljoen eu
ro wil schrappen. Wij zullen er
dan ook bij de Tweede Kamer
op aandringen die bezuiniging
terug te draaien," kondigde de
Amsterdamse burgemeester
Cohen aan bij de onderteke
ning van het convenant.
den haag/gdp - De directie van
jeugdinrichting Den Engh in
Den Dolder moet aangeven wat
er klopt van de berichten over
interne spanningen in het insti
tuut. Minister Donner van justi
tie heeft de directie gevraagd
rapport uit te brengen. Hij zei
er in de Tweede Kamer gelijk bij
weinig geloof te hechten aan de
verhalen omdat die afkomstig
zijn van ex-medewerkers van
Den Engh „want die zijn door
gaans niet de meest betrouw
bare bron."
In Den Engh worden jonge
boefjes hard aangepakt en via
stevige heropvoeding weer op
het rechte pad gebracht. Perso
neelsleden zou volgens kran
tenberichten worden gevraagd
incidenten stil te houden en
geen aangifte te doen als pupil
len geweldsdelicten zoals aan
randingen begaan. Onder het
personeel zouden grote interne
spanningen bestaan. Er zou
hard worden afgerekend met
mensen die er anders over den
ken. WD-Kamerlid örgü en
Groenlinks-woordvoerster Vos
noemden de berichten die afge
lopen week naar buiten kwa
men "schokkend". Donner ver-
den haag/gpd - Sinds de pil niet meer stan
daard wordt vergoed door zorgverzeke
raars, zijn ongeveer 160.000 vrouwen opge
houden met deze vorm van anticonceptie.
Dit betekent dat één op de tien pilgebruik-
sters is gestopt, zo blijkt uit onderzoek van
de Stichting Farmaceutische Kengetallen
(SFK).
Vanaf 1 januari wordt de pil bij vrouwen
van 21 jaar en ouder niet meer door het
ziekenfonds betaald. Volgens onderzoekers
is de daling van het gebruik 'een erg duide
lijk effect' hiervan. Het ministerie van
volksgezondheid wil geen conclusies trek
ken.
In 2003 gebruikten 1,6 miljoen vrouwen de
pil. „We zien nu geen rustig dalende trend,
maar een echte breuk tussen eind decem
ber en begin januari," zegt Léon Tinke, on
derzoeker bij de SFK. De stichting verza
melt de cijfers over het gebruik van genees
middelen in Nederland.
SFK signaleert in het eerste kwartaal van
2004 wel een lichte stijging van het pilge
bruik onder 18- en 19-jarigen. Opvallend,
vindt Tinke, maar een verklaring heeft hij
nog niet. „Het kan zijn dat in enkele geval
len dochters de pil voor hun moeder ha
len." Voor vrouwen onder de 21 zit de pil
nog wel in het ziekenfonds.
Door de pil uit het ziekenfonds te halen,
bespaart minister Hoogervorst van volksge
zondheid 70 miljoen euro. Het neveneffect
van de maatregel zou klein zijn, verklaarde
de bewindsman in januari. Een woordvoer
der van zijn ministerie zei gisteravond:
„Kennelijk maken mensen een bewustere
keuze over de vorm van anticonceptie, nu
er zelf voor moet worden betaald. Con
dooms hebben ook nooit in het zieken
fonds gezeten." Het ministerie wil pas con
clusies trekken als er ook cijfers zijn over
een stijging of daling in het gebruik van
condooms, spiraaltjes en andere voorbe
hoedsmiddelen.
Of vrouwen hun toevlucht hebben gezocht
tot andere anticonceptiemiddelen, weet
Tinke niet. Dit is lastiger te achterhalen,
omdat alternatieven voor de pil op veel
meer plekken dan alleen de apotheek zijn
te krijgen. De SFK gaat nog inventariseren
of het gebruik van de morning-afterpil dit
jaar toeneemt. Gebruik van de pil kost een
vrouw nu 40 tot 100 euro per jaar.
klaarde echter dat veel verhalen
al jaren de ronde doen, en dat
veel daarvan "feiten zonder
substantie" zijn gebleken. Zij
zijn vooral afkomstig van oud-
werknemers die via de media
hun gelijk proberen te halen.
„Het is zorgwekkend dat aan
dit soort roddels via de geluids
versterker aandacht wordt ge
schonken," aldus de minister.
Hij wil eerst een rapport van de
directie om hen de kans te ge
ven weerwoord te bieden. Wel
licht zal hij op basis daarvan
nog besluiten tot een nader on
derzoek.
opglabbeek - De Belgische politie heeft gisteren opnieuw in een bos
bij Opglabbeek in Belgisch-Limburg gezocht naar lijken. Volgens
bronnen binnen justitie zou het bos gebruikt zijn door Nederlandse
criminelen om ten minste vijf lijken van geliquideerde personen te
dumpen. Er werden doden gevonden, wel een kogel. De politie zoekt
- op verzoek van justitie in Maastricht - op plekken waar honden
maandag stoffelijke resten hebben geroken. De speurders van de
Belgische politie signaleren ook een probleem. De aanwezige bomen
in het gebied staan er pas sinds zes jaar. Het is mogelijk dat slachtof
fers zich onder de bomen bevinden. Maar volgens de Belgische mi
lieuwetgeving mogen die niet worden weggehaald.
Foto: ANP/Marcel van Hoorn
soest/gpd - Het tweejarige
meisje dat maandag in Soest
door messteken levensgevaar
lijk gewond raakte, is door haar
eigen vader neergestoken. Dat
bevestigt de politie. Nadat de
47-jarige Soester had gepro
beerd zijn kind te doden, wilde
hij zichzelf met het mes om het
leven brengen. Zowel' het meis
je als de vader verkeren niet
meer in levensgevaar. De toe
dracht van het ingrijpende fa
miliedrama is nog niet duide
lijk. „Alles duidt op grote pro
blemen in de privé-sfeer", aldus
woordvoerster M. Hallebeek
van justitie in Utrecht. Volgens
haar is het 'niet goed' met de
man. Het rechercheonderzoek
is nog in volle gang. De Soester
ligt in het gevangenisziekenhuis
in Scheveningen. De man ver
blijft in voorlopige hechtenis en
zal binnenkort worden ge
hoord. De moeder van de peu
ter was op het moment van de
steekpartij op haar werk in
Amersfoort. Volgens justitie is
zij door haar partner zelf ge
waarschuwd. Of dat voor of na
de steekpartij was, is niet be
kend. De moeder heeft het
zwaargewonde kind zelf in de
auto naar het ziekenhuis gere
den. Bij buurtbewoners is het
drama hard aangekomen. Ze
hadden geen idee van proble
men in de familiesfeer. „Het
was een aardig en hardwerkend
stel", aldus een bewoonster van
het complex.
Doe mij nog
maar een letter!
utrecht/anp - Chocolade
eten, zoveel als je kunt. Dat
moest een aantal proefperso
nen die meewerkten aan een
onderzoek van twee weten
schappers van het Utrechts
Medisch Centrum. Terwijl de
proefpersonen zich ongans
aten, werd hun hersenactivi-
teit gemeten. De onderzoekers
willen achterhalen welke prik
kels de hersenen afgeven als
iemand verzadigd is. Met die
zogeheten biomarker voor
verzadiging kunnen etenswa
ren worden gemaakt die snel
een vol gevoel geven, waar
door overgewicht te lijf kan
worden gegaan. „Het was
geen enkel probleem proef
personen te vinden", zei een
van de onderzoekers. „Vooral
vrouwen waren enthousiast."
westerbork/gpd - 43 Jaar lang
was Jules Schelvis niet in Sobi
bor geweest. Hij had de con
centratiekampen en de gaska
mers in zijn hersens wegge
duwd. „Toen ik na de oorlog in
Nederland terugkwam, had ik
geen rooie cent. Ik wilde ook
niet mijn hele leven zitten knie
zen. Ik ben er jarenlang niet
veel mee bezig geweest, ik
werkte aan mijn carriere."
Maar nadat hij in 1986 terug
kwam op de plek waar hij in de
Tweede Wereldoorlog door
mazzel en toeval aan de gaska
mers ontkwam, liet de geschie
denis van het vernietigings
kamp Sobibor hem niet meer
los. Hij schreef er twee boeken
over en gisteravond opende
Schelvis in het herdenkingscen
trum Kamp Westerbork de ten
toonstelling Vernichtungslager
Sobibor. Het is het minst be
kende vernietigingskamp. Tus
sen april 1942 en november
1943 werden op deze plek aan
de Pools-Russische grens meer
dan 250.000 joden uit heel Eu
ropa vermoord. Meer dan
34.000 van hen kwamen uit Ne
derland, via Westerbork Slechts
achttien overleefden. Het kamp
werd in 1943 door de Duitsers
met de grond gelijk gemaakt
nadat de gevangenen met suc
ces in opstand kwamen en een
groot aantal ontsnapten.
In Polen werd het bestaan van
het kamp decennialang gene
geerd. Op de plek van het con
centratiekamp groeiden ber-
kenbossen en kwam later een
speelplaats voor kinderen.
Sinds tien jaar is er een klein
museum in Sobibor, en nu zijn
er plannen voor een nieuw,
groter, museum op de plaats
waar het concentratiekamp
zich bevond.
Gedeputeerden uit Gelderland
die Sobibor bezochten, brach
ten museumdirecteur Marek
Bern uit Sobibor in contact met
de Westerborkse directeur Mul
der en met joodse instellingen.
Het resultaat zijn enkele her
denkingsprojecten. De exposi
tie in Nederland is het eerste re
sultaat. De route die joden zes
tig jaar geleden in het kamp So
bibor aflegden van uitkleed-
plaats naar gaskamer wordt
hersteld als een soort herden
kingsroute. Voor Schelvis zal
het werk nooit afgerond zijn.
Hij gaat op 83-jarige leeftijd on
vermoeibaar voort met het zoe
ken naar feiten over het lot van
de 34.000 Nederlandse joden
die in Sobibor de dood vonden.
Nota Ruimte van het kabinet ontmoet spijkerharde kritiek en voorzichtige instemming
den haag/gpd/anp - Milieuor
ganisaties en de oppositie in de
Tweede Kamer zijn bang dat de
bouwdrift in Nederland het
wint van de natuur als de kabi
netsplannen over de ruimtelijke
inrichting, zoals beschreven in
de Nota Ruimte, worden uitge
voerd. Het bedrijfsleven en de
coalitiefracties zijn daarentegen
blij dat het kabinet de econo
mie wil laten groeien. Alge
meen bestaat de vrees dat het
geven van bouwvrijheid aan la
gere overheden tot 'verromme
ling' leidt.
De nota zet volgens de Milieu
defensie aan tot verspilling van
ruimte. „Honderden plekken
waar nu rust en ruimte is, wor
den de komende tien tot twin
tig jaar volgebouwd," voorspelt
Willem Verhaak van Milieude
fensie. Door gemeenten en pro
vincies meer vrijheid te geven
hun regio in te richten hoopt
het kabinet de woningbouw en
economie forse impulsen te ge
ven. Bovendien krijgt het be
lang van de economie meer
ruimte.
De lagere overheden in de
Randstad hebben spijkerharde
kritiek op de nota. Een visie op
de Randstad als samenhangend
geheel ontbreekt, vinden ze. Ze
zijn wel voor de decentralisatie,
maar zeggen dat ze niet genoeg
geld hebben om de ambities
van het kabinet waar te maken.
Vooral daarom maken de pro
vincies Noord- en Zuid-Hol
land, Utrecht en Flevoland, zich
grote zorgen, net als de grote
steden Amsterdam, Rotterdam,
Den Haag en Utrecht en de re
gionale samenwerkingsverban
den uit de Randstad. Ze zijn
bang dat de concurrentiepositie
van de Randstad ten opzichte
van andere Europese stedelijke
regio's verslechtert. Economi
sche groei kan volgens hen al
leen, als de problemen met in
frastructuur zijn opgelost. Dat
moet volgens hen snel gebeu
ren, en daar moet geld voor ko
men.
Ook de Vereniging van Neder
landse Gemeenten (VNG) vindt
dat de nota tekortschiet in de
uitvoerbaarheid. „In de Nota
Ruimte staan leuke plannen. Er
is veel aandacht besteed aan vi
sie en beleid, maar veel te wei
nig aan de uitvoering", aldus
een woordvoerder.
Land- en Tuinbouw Organisatie
(LTO) is bang dat de boeren
stand de dupe wordt. Project
ontwikkelaars zullen boeren-
grond opkopen waardoor het
aantal bedrijven vermindert,
meent Jan Heijkoop van LTO.
Hij pleit voor duidelijke schei
ding tussen steden en dorpen,
tussen bouwen en groen. „Je
moet oppassen voor een 'Alles
moet kunnen-mentaliteit'."
LTO juicht het bundelen van
tuinbouwbedrijven in zogehe
ten greenports (Aalsmeer, Bos
koop) echter toe, hoewel de or
ganisatie ook graag zou zien dat
in het noorden van het land
plaats komt voor intensieve
veehouderij en akkerbouw.
Het rijk geeft met zijn nota een
deel van de regie over de ruimte
uit handen. Het CDA vindt dat
goed, maar wil niettemin dat
het rijk vooraf heldere grenzen
stelt aan het bouwen door ge
meenten en provincies. „Niet
elk dorp moet zijn eigen bedrij
venterrein kunnen krijgen",
vindt CDA-Kamerlid Van Bo-
chove. De WD meent dat het
kabinet een goede mix heeft ge
vonden tussen economie en
natuur. WD-kamerlid Geluk
wil de nota snel behandelen zo
dat de werkgelegenheid zeker
wordt gesteld. Regeringspartij
D66 en oppositiepartijen PvdA
en Groenlinks verwachten dat
Nederland snel wordt volge
bouwd als elke gemeente mag
groeien. „Bouwen krijgt voor
rang waardoor de open ruimte
verdwijnt. Steden klonteren aan
elkaar", denkt PvdA-er Duives-
teijn. Zo blijft volgens hem van
het Groene Hart weinig over.
Particulieren
moeten
nota betalen
Het overgrote deel van de in-
vesteringen om de Nota
Ruimte te realiseren moet
volgens minister Dekker
(vrom) uit de particuliere
sector komen. Voor de toe
komstige inrichting van Ne
derland heeft het Rijk tot
2010 weinig extra geld be
schikbaar. Voor de periode
2011-2020 bedragen de rijks
investeringen circa 20 mil
jard euro. Het totale bedrag,
inclusief de bijdragen van
marktpartijen en decentrale
overheden, „zal daarvan een
veelvoud zijn", aldus Dek
ker.
De regering wil de economie concentreren in kerngebieden en tegelijk de natuur de ruimte geven in nationale landschappen.
- Zw
Gronint
Assen
s Zwolle
*ms£erdam
Sï'JjjJ (g)jAPSldoom
V* Amersfoort G) c!
m n r Arnhem
fs Hertogent
Tilburg
Vlissinge
Eindhoven Venlo
1 GPD/R.S.
ECONOMIE EN LANDBOUW
Economische kerngebieden r
A Greenports (hoogwaardige tuinbouw) 00^^
1 Zuid-Hollands glasdistrict
2 Bollenstreek
3 Aalsmeer e.o.
4 Boskoop
5 Venlo
Landbouwontwikkelingsgebied
A Glastuinbouw:
1 Zuidplaspolder
2 Berlikum
3 Emmen
4 Grootslag
5 Californië/Siberië
6 Luttelgeest
7 Bergerden
8 IJsselmuiden
9 Moerdijkse Hoek
10 Terneuzen
Bloembollenteelt
11 Kennemerland
12 Noordelijk
Grootschalig bedrijventerrein:
1 Hoeksewaard, 2 Moerdijkse Hoek
De Mainports: Schiphol en Rotterdam
A Zeehavens: 1 Eemshaven, 2 Delfzijl, 3 Amsterdam,
4 Vlissingen, 5 Terneuzen
o
NATIONALE LANDSCHAPPEN
1 Westergo
2 Noordelijke Wouden
3 Middag-Humsterland
4 Drentse Aa
5 Zuidwest-Friesland (Hemmen,
Friese meren, Gaasterland)
6 iJsseldelta (Mastenhroek
en Kampereiland)
7 Noord-Hollands Midden
8 Stelling van Amsterdam
9 Groene Hart
10 Nieuwe Hollandse Waterlinie
11 Arkemheen-Eemland
12 Rivierengebied
13 Veluwe
14 Graafschap
15 Noordoost-Twente
16 Achterhoek
17 Gelderse Poort De]
18 Groenewoud
19 Zuidwest Zeeland
20 Heuvelland
