KUNST MEDIA
Endemol lokt twintig sollicitanten in de va
Nieuwe speelfilm over Jezus op komst
Haarscherpe beelden van Zuid-Afrika
Samenspel in Muiderslot wisselend van kwaliteit
Ome Willem k©
terug in theaters
Ook Holman wq
bij DolceVita
Man onthutst over nepgesprek met televisieproducent en eist schadeloosstelling
Toeloop Mucha
blijkt erg groot
Liefde Hermitage
valt in de smaak
Albumtracks
op Radio z
Du Pré wint
Gouden Pen
Musea lokken
950.000 mensen
Veiling Hermans' Dame
werd voor een gesprek uitgeno
digd en toog naar het aangege
ven gebouw op het Amstel Bu
siness Park. Wie schetst zijn
verbazing, toen hij van de drie
koppige 'commissie' die hem
ontving op een gegeven mo
ment te horen kreeg dat hij 'na
tuurlijk wel begrepen had dat
het hier om een letterlijke rech
terhand' ging. Van der B.
'schrok zich wild', zegt hij ach
teraf. Uit louter nieuwsgierig
heid, vertelt hij, wilde hij echter
toch nog wel wat meer details.
De commissie, naar eigen zeg
gen bestaande uit een medicus,
een jurist en een dame zonder
nadere functieaanduiding, leg
de het hem bloedserieus uit.
Een rijke man had bij een auto-
ongeluk zijn rechterhand verlo
ren en wilde per se een echte
rechterhand terug; medisch
zou het tegenwoordig allemaal
mogelijk zijn. Als Van der B. ak
koord ging, zou hij een prima
prothese krijgen en - indien no
dig - psychologische begelei
ding. Zijn verbijstering werd
met de minuut groter, nadat die
prothese ook nog eens op tafel
werd gelegd en hem was ge
vraagd of de medicus de om
trek van zijn hand op een vel
papier mocht natrekken. Nog
voor de 'echte rechterhand' ter
sprake was gekomen, had Van
der B. toestemming gegeven
om een foto van hem te laten
maken, 'zodat wij later weten
welke sollicitant bij welk ge
sprek hoorde'.
Even later kwam de aap uit de
mouw: het mediaconcern En
demol bleek achter de hele zaak
te zitten vanwege een 'nieuwe
vorm van reality-entertain
ment'. Zonder dat hij het wist
of er toestemming voor had ge
geven, bleek het hele gesprek
met Van der B. op video te zijn
vastgelegd, om eventueel in een
'pilot-uitzending' van een
nieuw verborgen camera-pro
gramma te worden gebruikt.
Van der B. is nog steeds 'ont
hutst en verbijsterd door dit
walgelijke gebeuren'. Volgens
hem is Endemol 'wat menselij
ke normen en waarden betreft
gigantisch over de schreef ge
gaan'.
Politie
Van der B. heeft inmiddels de
politie ingelicht, maar daar te
horen gekregen dat er - voorals
nog - niet van een strafbaar feit
sprake is, maar dat het gebeur
de wel balanceert op de rand
van het strafrechtelijke. Van En
demol heeft hij tevens een
schadevergoeding gevraagd
voor zijn reiskosten en vijf ver
loren werkuren. Ruud Ritzen,
producer en talentscout bij En
demol, heeft per brief aan Van
der B. laten weten te betreuren
'dat de zaak voor u een zo ver
velende nasmaak heeft'.
Volgens Ritzen is het 'niet onze
bedoeling mensen te kwetsen
of te beledigen op welke manier
dan ook'. En, 'naar mijn idee
hebben we dat, gezien de reac
ties van betrokkenen, in dit ge
val ook niet gedaan'. Van der B.
krijgt van Endemol zijn reiskos
ten vergoed, maar de juridische
afdeling van het concern moet
zich nog buigen over de scha
deloosstelling voor zijn verloren
werkuren. Van der B. overweegt
een civiele procedure.
Naast Van der B. hee
andere 'sollicitant' b
diabedrijf geklaagd
gang van zaken,
woordvoerder van
weten. „Vijftien me
ook op de advertentj
gereageerd, zagen ei
wel van in. Zij hebbei
ming gegeven om de
te gebruiken." Vo
woordvoerder is het
aan verborgen ca
gramma's dat mense
verrast'. Hij bevestigt
schillende advertentii
plaatst om 'kandidati
ven, maar wil niet ing
hoeveelheid of de tem
vereniging bekendgemaakt.
Thema van het weekend was
'de kunst van het vertellen'.
Vrijwel alle musea organiseer
den activiteiten rond dit thema.
Zo had het Museon in Den
Haag een schrijfwedstrijd op
touw gezet, waarbij bezoekers
het mooiste of grappigste ver
haal over een object uit dit mu
seum konden opschrijven. An
dere musea hadden quizzen ge
organiseerd.
Rotterdam - De belangstelling
voor de tentoonstelling 'Alp-
honse Mucha, Meester van de
Jugendstil' overtreft de ver
wachtingen. De tentoonstelling
is sinds januari te zien in Rot
terdam en vrijdag begroette di
recteur W. Pijbes al de
100.000ste bezoeker. Mucha
wordt beschouwd als de grond
legger van de Jugendstil. Hij
maakte vooral werken met lief
lijke en verleidelijke vrouwen in
de hoofdrol en beïnvloedde
veel andere kunstenaars. De
tentoonstelling in de Kunsthal
kan tot 23 mei worden bezocht.
Amsterdam - De tentoonstel
ling Liefde uit de Hermitage in
De Nieuwe Kerk in Amsterdam
heeft ruim 160.000 bezoekers
uit binnen- en buitenland ge
trokken. De expositie, die ruim
250 kunstwerken uit de collec
tie van museum De Hermitage
in Sint Petersburg omvatte, was
gisteren voor het laatst te zien-
.Op de tentoonstelling waren
werken van onder anderen Ro
din, Lorenzo Lotto, Francois
Boucher, Antonie van Dyck,
Kees van Dongen en Maurice
Denis te zien
hilversum/anp - Na Dieuwertje
Blok en Hansje Bunschoten
gooit nu ook Theodor Holman
de handdoek in de ring voor
wat betreft de presentatie van
het KRO-programma DolceVita.
Dat programma wordt elke
werkdag uitgezonden op Ne
derland 1 tussen 17.45 en 18.30
uur.
Bunschoten stapte op omdat ze
niet goed kon sam
met Holman. Omdat
te teimijn niemand
vonden om de plaats
in te nemen, gaat h
weg. Een nieuw duo
vonden. Vanaf vandaa
Marc-Marie Huijbreg
rin de Groot tot het
het lopende televi
voor de presentatie.
Hilversum - Bij Radio 2 start
vanochtend de Albumweek, die
tot en met vrijdag duurt. Gedu
rende de hele week komen de
meest memorabele stan
daardalbums voor het voetlicht.
In 59 korte afleveringen belicht
Radio 2 in elk uur een baanbre
kend album. Bovendien kun
nen de luisteraars op hun favo
riete albums stemmen wat uit
mondt in de Album Top 100 die
Radio 2 vrijdag uitzendt van ne
gen tot vijf. De presentatie is in
handen van Daniël Dekker en
Hans Schiffers. In de nachtelij
ke uren ruimte gemaakt voor de
mooiste lange albumtracks, die
zelden of nooit te horen zijn op
de radio.
oranjewoud - Het Genoot-
schap van Hoofdredacteuren
heeft vrijdag op zijn jaardag
aanmoedigingsprijzen voor
jong journalistiek talent uitge
deeld. De zogenoemde Gouden
Pen voor tekstproducties ging
naar Raoul du Pré (de Volks
krant). De Gouden Tape voor
audiovisuele producties ging
naar Melliena Beckmann van
Twee Vandaag/EO.
door Wim Houtman
Amsterdam - Koud zes weken
na The Passion Of The Christ
komt er alweer een volgende
film over Jezus in de Neder
landse bioscopen. The Gospel
Of John gaat op 13 mei in pre
mière.
In Amerika waren christelijke
filmrecensenten vorig najaar
enthousiast. Er was ook lof in
de seculiere pers. Bijzonder is
dat de film woord-voor-woord
de tekst van het Johannes-
evangelie volgt, „maar dat
keurslijf gaat niet ten koste van
het drama, integendeel soms",
vond Richard Ostling van het
persbureau AP. Hij sprak van
„amusement dat je aan het
denken zet". „De film is, net als
het boek, poëtisch, rusteloos -
haast van een andere wereld",
schreef Ron Csillag in de Seattle
Times.
Regisseur van The Gospel Of
John is Philip Saville, die zijn
sporen vooral bij de Britse tele
visie heeft verdiend. Hij ver
filmde onder meer in de jaren
zestig Hamlet en Oedipus, later
het leven van Mandela en
maakte tv-series als The Life
and Loves of a She-Devil en
The Buccaneers. The Gospel Of
John is onderdeel van een heel
project om - met een frequentie
van één per jaar - een reeks bij
belboeken woord-voor-woord
in film om te zetten. Voor dit
jaar staat The Gospel Of Mark
op de rol, ook weer met Saville
als regisseur.
Matteüs en Handelingen zijn al
verschenen, maar dat waren
low-budget producties. Het be
drijf Visual Bible International
is sindsdien compleet gereorga
niseerd en gooit de zaken nu
over een andere boeg. The Gos
pel of John is een grote speel
film met een gerenommeerde
regisseur en een bezetting van
door de wol geverfde Shakespe-
are-acteurs.
„De beste vertolking van Jezus
ooit in een grote film", juichte
nieuwtestamenticus Ben Wit-
herington in Christianity To
day.
Hij roemde hoofdrolspeler
Henry Ian Cusick, die „met een
bedrieglijk eenvoudige gratie en
stijl" een Jezus neerzet die
„mens is, en tegelijk zo duide
lijk meer dan een mens - geen
geringe opgave".
Visual Bible International is een
gewoon bedrijf, met winstoog
merk. Er werken niet louter
christenen en The Gospel Of
John is geen evangelisatiepro
ject.
Als de eerste twee films geen
succes worden, stoppen we er
mee, zegt creatief directeur
Garth Drabinsky. Met de bijbel
films richt het bedrijf - geves
tigd in de Canadese stad Toron
to - zich op een christelijk pu
bliek wereldwijd. Voor de keuze
om letterlijk de bijbeltekst te
volgen, wordt veel reclame ge
maakt om deze kijkersgroep te
trekken.
Evangelie
Tegelijkertijd is Drabinsky in
houdelijk blij met die keuze: de
taal van het Johannes-evangelie
bevat volgens hem „oneindig
meer leven, kracht, uitdaging
en diepte dan willekeurig welk
scenario dat een Hollywood-
schrijver zou kunnen verzin
nen". De film combineert scè
nes waarin dialogen uit het
evangelie worden uitgespeeld,
met scènes waarin een vertel-
stem buiten beeld uit de bijbel
leest wat er in beeld gebeurt.
Een adviescommissie van zes
theologen en bijbelweten
schappers is bij de hele produc
tie van de film betrokken ge
weest. Tot in de kleinste details
is historische nauwkeurigheid
nagestreefd, van de grootte van
de stenen waaruit de tempel
was opgetrokken, tot de vraag
of er op een joodse bruiloft in
de eerste eeuw geklapt zal zijn
bij het dansen. De muziek mixt
moderne instrumenten met lui
ten, harpen, slagwerk en Ara
mese zangen die teruggaan op
Jezus' tijd.
The Gospel Of John verscheen
in Amenka een halfjaar voor
The Passion Of The Christ. Over
die film van Mel Gibson was
toen vooraf al heel wat te doen.
„Maar ik kan me niet voorstel
len dat die indrukwekkender
zou zijn", schreef Ben Wlthe-
rington in Christianity Today.
„The Gospel Of John heeft het
voordeel dat die het hele ver
haal vertelt, en zich niet alleen
richt op het geweld aan het ein
de."
David DiCerto van de Ameri
kaanse Catholic News Service
vindt dat de film „smaakvol"
omgaat met Jezus' lijden en
dood. Er wordt een evenwicht
bereikt waarin zowel het „ver
zoenend lijden" als de „verlos
sende overwinning van het
kruis" tot zijn recht komt,
„zonder zich te fixeren op de
meer gruwelijke details".
Antisemitisme
Michael Medved van de chris
telijke website Crosswalk ver
baast zich erover, dat mensen
te hoop liepen tegen Mel Gib
sons film vanwege antisemitis
me, en niet tegen The Gospel
Of John. Die laatste film zou het
verwijt eerder verdienen, vindt
hij. The Gospel of John laat Je
zus ter dood veroordelen door
orthodoxe Joden zoals je ze
vandaag op straat kunt tegen
komen.
Niet iedereen is enthousiast
over de film. Volgens Medved is
het een geïllustreerde bijbelver
telling, geen echte speelfilm.
Sommige critici spreken van
een „drie uur durende zon
dagsschoolsessie".
alkmaar - 'Ome Willem' werd
dertig jaar geleden geboren. Re
den voor een verjaardagsfees
tje, dat hij komend seizoen gaat
vieren met een theatertournee
van meer dan honderd voor
stellingen. En uiteraard wordt
de rol van Ome Willem ge
speeld door Edwin Rutten.
De theatervoorstelling wordt
gebaseerd op de aanpak en de
sfeer van de jarenlang populai
re televisieserie. Edwin Rutten
speelde daarin met Pieke Das
sen, Aart Staartjes en Jennifer
Willems scènes en bracht lied
jes waarbij hij zichzelf begeleid
de op een drumstel.
Uitroepen van Ome Willem, zo
als 'Joepie de poepie' en 'Lust je
ook een broodje poep?', slopen
al snel in het algemeen Neder
lands taalgebruik. Zijn muzikale
begeleiders Harry Bannink,
Harry Mooten en Frank Noya
werden bekend als de Geiten-
breiers. Bannink, die net als
Mooten intussen is overleden,
schreef voor 'Ome Willem' een
schat aan melodietjes. Karei
Eykman en de vorig jaar overle
den Willem Wilmink leverden
talloze teksten.
Uit al dat materiaal gaat Rutten
straks een keuze maken. Maar
het lied 'Deze vuist op deze
vuist' zal daar zeker bij zijn. Het
programma bouwt hiji
regisseur Haye van dei
Ton-Herman Melis gai
voorstellingen met noj
tweede muzikant begé
Net als op televisie zal
gramma zowel amusei
nodige vrolijke, maar
voedkundige moment!
ten.
'Ome Willem' is ooit v(
VARA-televisie bedach
Aart Staartjes, die daar
aan de wieg stond van
rische programma's al
Stratemakeropzeeshoi
de Bom'. Eveneens pr(
ma's waarin speels alle
zaken uit het dagelij ksi
voor kinderen bespree
werden gemaakt. Wegi
succes van 'Ome Wille
levisie, begon Rutten o
een theaterversie. Hij s
daarmee in 1990 abruj
VARA besloot de televi
te beëindigen.
Slechts een enkele kee:
Rutten, die inmiddels i
land met zijn jeugdvoc
gen met grote symfoni
ten uitgroeide tot een i
meen, zijn Ome Wilier
eens te voorschijn bij 1
re gelegenheden en vo
dentenfeestjes. Ook w<
zien op Lowlands.
Fotograferen in Naturalis.
Foto: Dick Hogewoning
Amsterdam - Het Nationaal
Museumweekend heeft 950.000
mensen naar 530 musea ge
trokken. Dat zijn er 200.000
meer dan vorig jaar, toen 580
Nederlandse musea meededen,
en evenveel als in 2002. Dat
heeft de Nederlandse Museum -
den haag/mediaredactie - 'Ver
bouwereerd', 'perplex', 'ont
hutst', 'in de val gelokt'. Dat wa
ren de gemengde gevoelens van
de 52-jarige A. van der B., die lie
ver anoniem wil blijven, nadat
hij een dezer dagen een wel heel
merkwaardig sollicitatiegesprek
had gevoerd.
Van der B. had gereageerd op
een advertentie, die op 3 apnl
onder de rubriek personeel ge
vraagd in De Telegraaf stond:
'Rijke man zkt.rechterhand.
Moet van aanpakken weten.
Hoge beloning. Reakties met te-
lef.nr. naar pnwinvest-
ment@yahoo.com.' Van der B.
klassieke muziek recensie
Josée Zuiver
Concert: Peter Kooij, bas; ensemble
L'Armonia Sonora bestaande uit Francois
Fernandez, viool; Mieneke van der
Velden, viola da gamba en Glen Wilson,
klavecimbel; m.m.v. Pauline van der
Werff, sopraan. Programma:
D.Buxtehude, Jubilate Domine en
Triosonate in d kl; G.P.Telemann, Cantate
Die Hoffnung ist mein Leben; J.S. Bach,
Sonate in G gr.t. BWV1021, Cantate Der
Friede sei mit dir, BWV 158. Gehoord:
zaterdagavond, Muiderslot.
Het ensemble L'Armonia Sonora
zaterdag in het Muiderslot. Fo
to-. Ton Kastermans
De stoelen in de Ridderzaal van
het Muiderslot waren tot de
laatste plaats bezet voor het ta
melijk korte concert van Peter
Kooij en L'Armonia Sonora met
kerkcantates uit de 17de en
18de eeuw.
Hoofdwerk was Der Friede sei
mit dir van J.S. Bach. Peter
Kooij zong met fraaie stem,
goed verstaanbaar en als een
echte verteller deze korte canta
te voor derde paasdag.
De begeleiding werd gevormd
door de uitstekend samenwer
kende gambiste Mieneke van
der Velde en klavecinist Glen
Wilson; de viool van Framjois
Fernandez stond letterlijk op
eenzame hoogte: de hooggele
gen partij voegde niet echt met
de andere instrumenten. In de
aria Welt, ade, ich bin dein mü-
de had sopraan Pauline van der
Werff een eigen tekst, maar ook
die klonk nogal verloren tegen
de bas.
Het slotkoraal gaf nog even een
echte Passie-sfeer, Bach op z'n
best.
Largo
Van de twee instrumentale
stukken was de Bach-sonate in
G veruit het mooist. De 'lopen
de' baslijnen in klavecimbel en
gamba leken uit één instrument
te komen. In het Largo - een
kunstige melodie vol onver
wachte wendingen zoals alleen
Bach dat kon - klonk goed sa
menspel tussen de drie musici.
Jubilate Domine van Dietrich
Buxtehude werd ontspannen
en gemakkelijk gezongen door
bas Peter Kooij, maar echt jui
chen deed de nogal stijve mu
ziek van Buxtehude niet. Gam
biste Mieneke van der Velden
had in dit stuk problemen met
de zuiverheid van haar instru
ment, gelukkig bleek dit euvel
in de andere stukken verhol
pen.
Telemanns cantate Die Hoff
nung ist mein Leben is een
prettig in het gehoor liggend,
opgewekt stuk. Hier was een
aangenaam klinkende samen
spraak tussen de bas en de vi
ool waarbij de beide continuo
instumenten een prima tegen
wicht vormden.
Edwin Rutten werkt aan een theaterversie van zijn vroeger!
Film van Ome Willem. Foto: PR/Mark Vijn/ Theaterprodud
Hartensveld
door Monique Brandt
VPRO toont werk van fotograaf Eli Weinberg
Weinberg zelf ligt begraven in Tanzania,
onder een armoedige zerk waar de be
tonijzers uitsteken. „Hij was een van de
weinige blanken die zich identificeerde
met de onderdrukten", zegt een opval
lend ontspannen Nelson Mandela, die
in het huis van Weinberg de oude foto's
zit te bekijken. „Wat een armoede", ver
zucht hij over een foto waarop hij in de
gevangenis zit. „In die tijd moést je toch
wel actie ondernemen?"
Weinberg was een uit de Baltische sta
ten gevluchte jood die vol hoop aan
kwam in Vryheid, een plaatsje in de pro
vincie Natal waar zijn oom woonde. Al
snel ontdekte hij dat de naam van het
plaatsje bepaald niet overeenkwam met
de dagelijkse realiteit van racisme en ar
moede. Hij meldde zich aan bij de com
munistische partij, werd actief in een
vakbond en Heeg daarom een beroeps
verbod, waarna hij een fotostudio begon
in Johannesburg. Binnen niet al te lange
tijd gold Weinberg als dé societyfoto-
graaf in die stad. Je hoorde er niet bij als
je niet door Weinberg was gefotogra
feerd. Maar dezelfde man die iedereen
die maar meetelde in de rijke blanke
kringen op de foto zette, had een dub
belleven. Ook de elite van. het ANC werd
door hem op de foto gezet: Albert Lu-
thuli, Mandela, Albie Sachs, tegenwoor
dig rechter bij het Zuid-Afrikaanse Con
stitutionele Hof. „We leefden een keurig
leven als blanke middenklasse", zegt
zijn dochter, nu ANC-politica. „Ik geloof
dat ik als meisje pas veel later doorkreeg
waar de strijd om ging."
Behalve portretfotografie, legde Wein
berg ook dagelijkse taferelen vast: ge
vangenen die als slaven op het platte
land aan het werk gehouden werden,
demonstraties, opstanden. Weinberg en
zijn vrouw Violet werden voor hun werk
voor het ANC veroordeeld tot vijfjaar
gevangenisstraf. In die periode zat ook
hun dochter vast vanwege het plakken
van affiches. Later, in de jaren zeventig
moest het echtpaar Weinberg op bevel
van de ANC-leiding naar Tanzania uit
wijken, waar Eli een paar jaar later zou
overlijden. Zoals een goede fotograaf be
taamt, bleef hij zelf het liefst buiten
beeld. Dat feit is tegelijkertijd ook een
beetje de makke van de documentaire:
als kijker krijg je niet echt een scherp
beeld van de persoon Weinberg. Hij
blijft een wat mythische figuur die lang
zaam weer wordt opgebouwd aan de
hand van de foto's die hij heeft gemaakt.
Persoonlijke zaken worden zijdelings
aangestipt, het gaat om de foto's, niet
om de mens erachter. Zijn laatste jaren,
de geheimzinnige dood van zijn zoon,
zijn gespleten bestaan als fotograaf van
de rijken én de onderdrukten: het blij
ven vraagtekens in dit eerbetoon.
De donkere kamer van Eli Weinberg,
vanavond, 21.02 uur, VPRO,
Nederland 3
43 bladen van een zog
dummy (van Multatul
tertje Pieterse). „Heti
script werd bij de verli
van de schrijver naar 1
1973 daarom waarsch
als zodanig herkend e
samen met andere ovi
boeken uit de biblioth
Hermans geveild", alt
veilinghuis. „Ook de k
kwam pas enkele jarei
de ontdekking dat het
Multatuli een manusc
Hermans bevatte." Hf
wijkt op diverse punte
van de uitgewerkte vei
Amsterdam - Een nog jonge Nelson
Mandela, poserend als bokser op het
achterplaatsje van fotograaf Eli Wein
berg. Op een andere foto een paar mijn
werkers, in een armoedig, smerig onder
komen. Nog een keer Mandela, in tradi
tioneel kostuum. Foto's van demonstra
ties uit de periode dat ANC-activisten
massaal werden berecht. Een huishoud
ster, nog in haar witte kostuum, die
wordt meegevoerd door een politieman.
De foto's van Eli Weinberg (1908-1982)
geven een haarscherp beeld van het
Zuid-Afrika in de hoogtijdagen van de
apartheid. Weinberg wordt niet voor
niets tot in den treure omschreven als
'de hoffotograaf van het ANC', want hij
moet vele honderden plaatjes geschoten
hebben voor de beweging. In de docu
mentaire De donkere kamer van Eli
Weinberg die Rudi Boon en Hans Fels
over hem maakten, passeren veel van
die foto's de revue. Dat allemaal vanuit
het vroegere woonhuis van Weinberg in
een gegoede wijk in Johannesburg, waar
hij woonde met zijn vrouw Violet en zijn
kinderen.
Zerk
Nelson Mandela als bokser op een foto uit Mijnwerkers in Zuid-Afrika.
de jaren vijftig. Foto: CPD/Eli Weinberg
Foto: GPD/Eli Weinberg
haarlem/anp - Veilinghuis
Bubb Kuyper in Haarlem ver
koopt op 26 mei het 'oer-ma-
nuscript' van De donkere ka
mer van Damocles van Willem
Frederik Hermans. Het huis
verwacht een opbrengst van
minstens 20.000 euro.
Het is nog maar een verhaal,
bedoeld voor de bundel Para
noia (1953). Daarin werd het
echter niet opgenomen; Her
mans heeft het daarna uitge
werkt tot de roman die in 1958
verscheen bij Van Oorschot.
Hij schreef het verhaal in het
voorjaar van 1952 op de eerste
