REGIO
Per ongeluk een kop koffie drinken
De Bollebozen gaan voor het NK Van familie moetje het niet hebben
GERECHT
Directie; B.M. Essenberg
■mail; directiehdcuz@hdc.nl
nfdredacteur: Jan Geert Majoor
fE-mail: redactie.ld@hdc.nl
NAVRAAG
>t wel goed met het onderwijs in Nederland? Tien procent van
jarige leerlingen op een basisschool kan nog niet lezen. Onder
lenjarigen is maar liefst één op de tien analfabeet. Zij kunnen
een beetje schrij-
'es staat of valt met uen-maar zii" niet
i l 7 7 7 y 'n staat om een
TO hulp 01) het lezen vereenvoudigde
<1 tekst van een bij
loor medicijnen te lezen. Het gaat veelal om allochtonen en
,ne kinderen van laagopgeleide ouders. Volgens de Onder-
ejiectie treffen de basisscholen te weinig maatregelen. VANDA
dios orthopedagoog/onderwijskundige uit Leiderdorp wordt
droevig van deze cijfers.
Jn wordt u zo droevig?
gfle inspectie nu mee komt, is mosterd na de maaltijd. Twin-
ojgeleden is al gezegd dat een op de tien kinderen extra hulp
heeft met lezen. Al die jaren erna hebben heel veel onder -
i k deze woorden herhaald en nog eens herhaald. Eén reme-
'iicher op een ba-
M is echt niet in
,ym die kinderen
ehlemen hebben
tien en spelling op
hjen. Alles staat of
met extra hulp
>ze kinderen. En
fniet."
fyslexie meer
m vroeger?
Ik niet. Wat ik wel
eer dat het eer-
dt ontdekt. Het
ijs is erop ge-
jfem deze kinderen
s- en taalproblemen op te sporen, maar kan er vervolgens
aandacht aan besteden. Dat is ongelofelijk frustrerend voor
efoep. Stel je een vrolijk kind van acht voor dat niet kan lezen
Vet meegaat met het tempo van de groep. Ik verzeker u: dat
en verdrietig, faalangstig kind, dat gedoemd is te misluk-
OONDERDAG 15 APRIL 2004
nt je er aan doen?
»rst uitleggen wat er aan de hand is. Je hebt heel veel vor-
n taalachterstand. Als het kind zich meer gaat ontspannen,
v makkelijker dingen op. Dat is een heel proces. Niet alleen
lachten, maar ook ouders moeten zo'n kind steunen en
ren. Je moet ze steeds helpen om een stap te zetten. Je hebt
e n die een heel kleine woordenschat hebben en niet eens
H te telefoneren. Je bereidt dan zo'n gesprek met ze voor.
3 ooi ziet dat probleem niet of heeft daar geen tijd voor."
feurt er als het kind ouder wordt?
Jheel triest. Onderzoek heeft inmiddels uitgewezen dat jong
l|enen die analfabeet zijn bijna altijd in het hulpverlenings-
Jerechtkomen, omdat ze zich heel ongelukkig voelen. Ze
„zich dom en niet begrepen. Ik vind dat heel erg. Al jaren
Thiermee bezig. Het wordt nu tijd dat er daadwerkelijk hulp
ieboden. Die cijfers kennen we inmiddels."
skia Stoelinga foto: archief
3 UIT DE ARCHIEVEN
Over laatkomers, fluisteraars en aandachtig luisterende studenten
Biljarten is een sport voor ie
dereen, vindt het district Bol
lenstreek van de Koninklijke
Nederlandse Biljart Bond.
Veel meer mensen dan nu het
geval is zouden een keu ter
hand moeten nemen. „Biljar
ten is de perfecte balans tus
sen inzicht, gevoel en beheer
sing", zegt Lissenaar Leo van
Klink. Hij wil zijn sport aan de
man brengen bij verstandelijk
gehandicapten. Mede in het
kader van het 75-jarig jubile
um van het district Bollen
streek is Van Klink naar hen
op zoek gegaan.
Ongeveer een jaar geleden is
hij daar mee begonnen. „We
wilden iets bijzonders doen
vanwege ons jubileumjaar en
omdat 2003 het jaar van de
gehandicapten was, is deze
fink gelegd." Na enige maan
den van voorbereiding werd
een nieuwe biljartverenging
voor verstandelijk gehandi
capten opgericht: De Bollebo
zen. „Vrijwel direct meldden
zes mannen zich aan van wie
er vijf overbleven, met wie we
sinds begin dit jaar elke vrij
dagavond in biljartcentrum
Het Hart van Lisse aan de Ka
naalstraat biljarten."
De vijf krijgen elk hun per
soonlijke aanpak. „De een
kan dan ook wat meer dan de
ander", zegt Van Klink. „Ze
hebben allemaal hun eigen
sterke punten en zwakheden.
Biljarten is een sport waarbij
het niet alleen om de creativi
teit gaat, ook de mentale kant
is belangrijk. Het is logisch
dat dat laatste bij de vijf nieu
we leden wel eens de aan
vreesde zeer geëmotioneerd
te raken op de zitting, heeft
hij thuis voorbereid wat hjj
wil zeggen. Langzaam leest
zijn tekst voor. „Ik heb er spijt
van, maar gedane zaken ne
men geen keer. Ik leed onjier
de psychische terreur van
mijn broertje. Mijn belangen
in het bedrijf werden door
hem telkens over het hoofd
gezien. Ik moest alle zeilen, bij.
zetten om de boerderij over
eind te houden en dreigde het
bedrijf door hem alsnog kwijt
te raken.
Volgens de officier van justitie
bewijst deze zaak maar weer
eens dat je beter niet met je
familie in zee kunt gaan: „We
kennen niet voor niets hef ge
zegde 'met familie moet je
wandelen, niet handelen
Wie met een ijzeren staaf gaat
zwaaien, weet dat hij iemand,
ernstig kan verwonden, vindt,
de officier. ,,Akuw broer zicjr
niet op tijd hafcmgedraaid
en de klap met zijn zij had op
gevangen dan waren de ge
volgen mogelijkerwijs niet te
overzien geweest." De man
knikt.
Ook de rechter rekent de man
de mishandeling zwaar aan.
Dat het nog redelijk goed is
afgelopen, mag van haar ge
rust een wonder heten.
In de hoop dat de boer voort
aan zijn ijzeren staaf links zal
laten liggen, legt ze tachtig
uur werkstraf op en twee
maanden voorwaardelijke ge
vangenisstraf met een proef
tijd van twee jaar.
Floor Ligtvoet
ifc,
COLOFON
Leidsch Dagblad
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
De opleiding psychologie krijgt
zóveel eerstejaars te verwer
ken, dat de Universiteit Leiden
de instroom wil beperken. De
studententoevloed brengt de
kwaliteit van het onderwijs in
gevaar. Met deze argumenten
onderbouwt de universiteit
plannen om, waar nodig, 'goe
de' studenten te selecteren.
Tijd voor een proef op de som:
het massale hoorcollege 'cog
nitie en aandacht' van docent
Wido La Heij, donderdag van
9.00 tot 11.00 uur in college
zaal 4/5 van de Gorlaeus Labo
ratoria.
9.15 uur. Docent La Heij tem
pert de zaallichten. „Goede
morgen dames en heren, wilt
u de deuren sluiten, dan kun
nen we beginnen. Vanoch
tend moet u aan de bak, dit is
een lastig onderwerp. Hoe
herkennen mensen objecten?
Daar wil ik het in het eerste
uur met u over hebben." De
zeker driehonderd eerstejaars
- tassen op de tafel, dictaat-
blok en een grote variëteit aan
waterflesjes en tussendoortjes
(Sultana's, appels) ernaast -
staken hun geroezemoes, als
een volumeknop die lang
zaam wordt dichtgedraaid.
La Heij steekt van wal, al gaan
de zaaldeuren nog steeds
open en dicht voor laatko
mers die blijven binnendrup
pelen. „Goed, we beginnen
met David Marr, die in 1982
een beroemd model voor vi
suele perceptie ontwikkelde.
Het feit dat hij op 32-jarige
leeftijd aan leukemie over
leed, heeft zeker aan zijn
roem bijgedragen."
Uit het rapport 'Kwaliteit en
Capaciteit' van de Universiteit
Leiden, januari 2004: „De op
leiding psychologie zou de in
stroom van studenten met een
wiskundedeficiëntie willen
voorkomen. Hierbij gaat het
om studenten die een voorop
leiding hebben via mbo, havo
en/of hbo. De opleiding zou
het liefst zien dat de minister
het mogelijk maakt deze stu
denten te weigeren. Als dat
niet kan, zou via voorlichting
een ontmoedigingsbeleid moe
ten worden gevoerd. Voor het
oplossen van het teveel aan
studenten in relatie tot de ca
paciteit van de staf, wil de op
leiding een numerus fixus in
voeren.
9.35 uur. De laatste laatkomer
is eindelijk binnen en schuift
snel bovenin in een college
bank. Een mobiele telefoon
gaat af, maar de eigenares
smoort het apparaat na twee
piepjes. La Heij verklaart on
dertussen de werking van het
neuraal netwerk, met 1360
knopen en 800.000 verbindin-
er niet gerust op dat zijn
broertje ook echt van het erf
blijft en voor alle zekerheid
zet hij daarom een ijzeren
staaf bij de ingang van de stal.
Zijn hardleerse broer moet
volgens hem nu maar eens
goed beseffen dat het ernst is.
De volgende dag staat de
jongste broer inderdaad, met
nog een andere broer, weer
tussen de koeien. De boer is
woest, grijpt de ijzeren staaf
en leeft zijn frustratie driftig
uit op de twee familieleden.
De jongste broer krijgt een
flinke tik tegen zijn zij en de
ander, die niets met het hele
conflict te maken heeft, weet
nog net op tijd te ontkomen.
Voor zijn gedrag moet de boer
zich voor de rechter verant
woorden.
In de rechtszaal geeft de boer
toe dat de ruzie uit de hand is
gelopen: „Ik wilde mijn broer
alleen bang maken, niet mis
handelen." Omdat hij al
904, Vrijdag 15 April
ENC0RS0 - Het Bestuur der Vereeniging tot bevordering van
4ridelingenverkeer alhier, werd heden door de Leidsche Athle-
3eeniging 'De Sportman' een zilveren medaille aangeboden voor
'fes wielervereeniging, welke op den dag van het Bloemencorso
grootste aantal leden uitkomt, of het grootste aantal dames in
sfeibinatie heeft. Door de firma Reinke op de Botermarkt is aan-
om de jurytent, voor het standbeeld van Van der Werff staan-
ïrsieren. Door de 'Leidsche Tuinders-patroons-Vereeniging' is
eren medaille aangeboden. Door de heeren Zwaan en Dieben,
Iers, zijn twee landauers aangeboden tijdens den optocht voor
^ursleden. De heer Th. van Ruiten te Lisse heeft mededeeling
dat hij gaarne de kosten op zich neemt van een enigszins
k ontvangst der automobilisten te Lisse.
11979, zaterdag 14 april
gjGEEST - Het houtwerk van de rustieke wipwatermolen aan de
ïn is op een aantal plaatsen door houtworm en bonte knaag-
Angetast. Andere delen, zoals het schoepenrad, de roeden, de
en sommige bouten zijn door roest aangetast.
:hief Leidsch Dagblad
in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien daeen na
2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
imer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damlate b.v. Postbus 507, 2003 PA
idem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van
"*iing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
itstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging; 0800-1711 (gratis).
Mobiel; 072-5196800.
ma t/m vr; 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV
c.q. de betreffende auteur.
HDC Media BV, 2004
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Media BV is belast met de verwerking van
gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze
gegevens kunnen tevens worden gebruikt om
gerichte informatie over voordeelaanbleding-
en te geven, zowel door onszelf als door
derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt
u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar.
Een hoorcollege van docent Wido La Heij in collegezaal 4/5 van de Gorlaeus Laboratoria. Foto: Hielco Kuipers
gen, dat woorden van vier let
ters kan herkennen. Dan stapt
hij over op de 'Ames-room',
een kamer waarin aan de ene
kant het meubilair heel groot
is en aan de andere kant heel
klein, waardoor mensen die er
doorheen lopen lijken te
krimpen of te groeien. Een
blondine (flesje Evian) en een
brunette (Spa) haken hier af
en beginnen een geanimeerd,
gefluisterd gesprek. Hun
buurvrouw schuift geïrriteerd
een stukje opzij.
Bij aanvang van het studie
jaar 2003-2004 telde de oplei
ding psychologie bijna 700
eerstejaars voltijd- en deeltijd
studenten. Na ruim een half
jaar heeft ongeveer de helft af
gehaakt, meer jongens dan
meisjes. „De wegblijvers zijn
niet allemaal studiestakers",
zegt La Heij. „De colleges on
dersteunen moeilijke of on
duidelijke passages bij het
handboek. Er zijn studenten
die denken dat zij het zonder
college kunnen. Dat is mis
schien ook zo, dit is tenslotte
een academische studie.
9.55 uur. Het eerste college
uur is voorbij, La Heij draait
het licht op. De meeste stu
denten blijven in de zaal zit
ten. Ze beginnen een gesprek
met een mede-student, lezen
de Metro of bladeren in het
handboek 'Cognitive psycho
logy. Processes and disor
ders'. „Ik stond op het station
Maassluis, de omroepster zei
dat de trein vijf minuten ver
traging had. Nou echt niet,
het was vet tien minuten",
zegt een langslopende blonde
jongen tegen een vriend.
Sommige studenten halen
een thermosfles koffie uit hun
tas. Andere haasten zich naar
de kantine van het Gorlaeus
om daar, met behulp van de
chipknip, een kop te halen.
Uit Kwaliteit en Capaciteit:
Psychologie wil graag een
verhoging van de Bindend
Studie Advies-norm. De
opleiding stelt al aanvullende
eisen in de propedeuse en wil
daarnaast nagaan of een an
dere volgorde van cursuson
derdelen bijdraagt aan een be
tere selectie en differentiatie.
De opleiding wil graag het
gebruik van vroege toetsen
verkennen om studenten in
een vroeg stadium naar een
andere opleiding te kunnen
verwijzen.
10.14 uur. Stipt op tijd pakt La
Heij de draad weer op met het
onderwerp 'aandacht'. Om
het college aantrekkelijk te
maken vertoont hij een gete
kende mop van Wim T.
Schippers. Stripfiguur Van
Oekel rekent geconcentreerd
een kwitantie na en drinkt
daarbij gedachteloos een kop
koffie. Als hij dat ontdekt,
vraagt hij de ober teleurge
steld een tweede kop, omdat
hij de eerste 'per ongeluk'
heeft opgedronken. „Dit is het
probleem 'aandacht' in een
notedop", zegt La Heij. „Als je
iets met aandacht doet, wat
blijft er dan van de overige
impulsen over? Tot hoever
worden ze onderdrukt?" De
grap is verrassend en La Heij
krijgt de zaal weer in zijn
greep.
Uit 'Kiezen voor Talent', con
cept Strategisch Document
van de Universiteit Leiden,
maart 2004. „Het Leidse on
derwijs biedt studenten ont
wikkelingskansen, waarbij
hun eigen talenten, motivatie
en inzet richtinggevend zijn.
Er worden hoge eisen gesteld.
Van de studenten wordt ver
wacht dat zij hun eigen ver-
antivoordelijkheid onderken
nen en nemen om zich acade
misch te ontwikkelen en be
reid zijn het uiterste van hun
capaciteiten te vergen.
11.00 uur. Het college is afge
lopen. De studenten hebben
het overwegend serieus en
met aandacht gevolgd. Van
een gebrek aan belangstelling
of motivatie is weinig geble
ken, al kan het natuurlijk zo
zijn dat onverschillige en on-
Leo van Klink (rechts) brengt de mannen met de keus de beginse
len van het biljarten bij. Zondag spelen zij op het NK voor ver
standelijk gehadicapten in Oegstgeest. Foto: Mark Lamers
dacht verdient." Van Klink,
een paar collega-biljarters van
biljartclub Concordia en ook
de eigenaar van Het Hart van
Lisse zorgen daarvoor. „Ik
mag zeggen dat we het alle
maal erg leuk vinden om te
doen."
Over de vorderingen van de
biljarters is Van IGink enthou
siast. „Het is niet allemaal van
hoogstaand niveau, en dat is
normaal als je je nog maar
drie maanden bezig houdt
met biljarten, maar af en toe
zie je wel een paar mooie sto
ten. Er zijn twee jongens bij
die echt aanleg hebben, die
pakken het leuk op. Maar be
langrijker nog is het plezier en
het enthousiasme dat ze in
hun sport hebben."
De vijf biljarters hebben er
dan wel drie maanden trai
ning op zitten, van een echte
wedstrijd of een toernooi is
het nog niet gekomen. Daar
komt aanstaande zondag ver
andering in, als in het Oegst-
geestse biljartcentrum De Vo-
scuijl het Nederlands Kampi
oenschap voor verstandelijk
gehandicapten wordt ge
speeld. Bij de mannen van
Leo van Klink heeft dat nog
niet tot nervositeit geleid. „De
heren staan er onbevangen
tegenover. Ergens is er wel het
besef dat ze om een echt NK
spelen, maar ik hoor ze er niet
zo over. Des te beter, denk ik.
Dan spelen ze lekker impul-
sièf en zitten nog vol onbe
vangenheid. We gaan er zon
dag dus een leuke dag van
maken."
Gerard Baas
Tussen twee broers botert het
niet. Dat is extra vervelend
omdat ze naast elkaar wonen
en samen een boerenbedrijf
runnen.
Ondanks de bloedband hou
den de twee er wat betreft de
bedrijfsvoering volstrekt an
dere ideeën op na. De oudste
wil een veehouderij met een
ambachtelijke kaasboerderij.
De kaas die hij aan zijn klan
ten verkoopt moet van de al
lerhoogste kwaliteit zijn. De
jongere broer daarentegen wil
vooral een goede winst ma
ken. Hij zit er niet mee wat
water bij de wijn te moeten
doen als het om de smaak
gaat. Kaas is kaas, luidt zijn
standpunt. En de dieren zijn
er puur om te produceren.
Als de jongste broer wegens
ziekte tijdelijk het werk neer
moet leggen, leeft de oudste
zich helemaal uit in hun be
drijf. Ondanks de dreigende
verliezen, doet hij het op 'zijn'
manier. De kaas wordt onder
tussen geroemd om zijn zui
vere smaak.
Maar naast de veehouderij in
zijn eentje ook een kaasmake
rij runnen, valt de man niet
mee. Regelmatig loopt hij te
gen overspannenheid aan.
Maar klagen is er niet bij. Al
les beter dan moeten samen
werken met zijn broer.
Bitter is de pil als de jongste
na een tijdje het werk weer wil
oppakken. Uit angst de zorg
vuldig opgebouwde reputatie
te verliezen, besluit de oudste
zijn broer daarom uit te ko
pen. Na lang praten stemt die
daar mee in. Maar de boer is
rooR
traat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
1 Postbus 54,2300 AB Leiden.
071-5 356415
fax 071-5 356 325
ichten fax 023-5150 567
TIEVERKOOP
m.b.t.;
-6813661
goed: 023-5150 543
!°75-68i 3677
iilhandel: 071-5 356 300
ireaus kunnen contact opnemen
'313636
VICE
1 (gratis)
- 5196800
ENTEN
staling (acceptgiro)
J (alleen aut. ine)
p/j €216,90
Idie ons een machtiging verstrekken
Jniatisch afschrijven van het
Uit 'Kiezen voor Talent':
„Kwalitatief hoogwaardig on
derwijs stelt eisen aan studen
ten en veronderstelt selectiege-
richte maatregelen. Daardoor
wordt het onderwijs zo min
mogelijk belast met minder
geschikte of ongemotiveerde
studenten en wordt de tijd van
docenten doelmatig besteed,
waardoor wetenschappelijke
medewerkers meer tijd hebben
voor onderzoek.
Wilfred Simons
getalenteerde studenten iri'-
middels de studie hebben ge
staakt. La Heij is ook tevre
den, hij heeft zijn verhaal
zonder onderbrekingen kun
nen houden. „Rechts in de
hoek hoorde ik wel enkele
studenten smoezen, maar
niet hinderlijk genoeg om het
college ervoor te onderbre
ken. Je kunt dat doen, maaf t
een zaal schrikt daar ook van
en het kost moeite om daarna
de aandacht weer terug te
krijgen."
