DENKSPORT Eeuwige rivalen naar Almelo Vijftigzettenregel lijkt nuttig Oude en nieuwe oceaanreuzen op zegels Zoek naar een lichtpuntje HDC965 ZATERDAG 10 APRIL 2OO4 BRIDGE PUZZEL SCHAKEN Marijke van der Pas Bridge is een heerlijk spel. Het vereist durf, inzicht, een goed geheugen, veel fantasie en de sociale vaardigheid partners op hun gemak te stellen. Het is bovendien een van de goedkoopste manieren van vrijetijdsbe steding. De barrekening kan wel eens te genvallen maar die heb je meestal zelf in de hand. Hoewel vaste patronen steeds terugkeren, verveelt het spel nooit. Juist de herkenning van zo'n patroon en de goede afwikkeling daarvan, geeft veel voldoening. Een van de aardigste opdrachten die een leider kan te genkomen, is het zoeken naar het zitsel dat hem in staat stelt zijn op het oog kansloze contract toch te maken. Soms is dat zitsel lastig te vinden maar het biedverloop biedt wel eens de helpende hand. In het eerste spel weet de leider al heel veel van het zitsel omdat een van de tegenstan ders heeft geopend met ISA en daarom vrijwel alle uitstaande punten zal hebben. Spel 1 O/Allen *97632 ¥1094 742 H9 *84 N B 5 ¥83 t H 2 B 10 9 8 A H V 5 ♦B9653 Z A 10 7 4 2 A H V 10 A V B 7 6 5 63 V Oost kiest er voor zijn hand te openen met ISA, 15-17 punten. Zuid kan met een volg- bod van 2* beide hoge kleuren aangeven. Na 2* van noord biedt zuid nog 3¥. Hij geeft daarmee een 6-4 verdeling aan en een zeer mooie hand. Omdat het een vier- tallenwedstrijd is, gokt noord op 4¥. West komt uit met ♦B. Als de boer de slag maakt, vervolgt west met ruiten. Oost komt aan slag en speelt een derde ronde ruiten. De leider troeft. Het contract lijkt eenvou dig omdat ¥H zeker goed zal zitten. De kla verenverliezer kan bovendien weg op de vijfde schoppen van de dummy. Er is ech ter een vervelende bijkomstigheid: de leider kan op geen enkele manier naar de dum my. Ondanks alle mooie vooruitzichten dreigen toch twee ruitenslagen, een klave renslag en ¥H verloren te gaan. De leider ziet een zitsel waarbij hij toch de hartensnit kan nemen. Hoewel harten troef is, incasseert hij eerst *A en *H. Als tot zijn vreugde iedereen bekent, is het contract binnen. Hij speelt namelijk éN na. Oost moet de slag wel nemen anders is het con tract al binnen. Daarna kan oost geen en kele goede kaart meer vinden: de schop pens zijn op en harten na geeft de snit ca deau. Ruiten na is in de dubbelrenonce. Dat geeft in dit geval geen slag weg maar de leider kan in de dummy troeven en de har tensnit nemen. Als oost klaveren naspeelt, is de leider ook in de dummy om de zo be geerde hartensnit te nemen. Wat een ge noegen, een manche gemaakt op een in gooi met samen slechts 21 punten. West en ook oost hadden kunnen voorko men dat de leider tien slagen maakt door in de tweede of derde slag 4A mee te nemen en dan pas ruiten door te spelen. Zo'n vooruitziende blik hadden de tegenstan ders gelukkig niet. Ook in het tweede spel kan de leider door het openingsbod van oost het goede speel plan gemakkelijk vinden. Spel 2 O/OW H B 9 5 4 A 9 3 A V A H 8 *876 N *3 ¥2 w t n H V B 10 8 7 9743 ♦10865 B 10 9 4 2 Z V6 AV 102 ¥654 H B 2 753 Oost opent de bieding met 2¥, Multi (een zwakke twee in harten of schoppen of een sterke hand). Na een pas van zuid en 2¥ van west (ik wil 2¥ of 2* spelen in jouw zeskaart) geeft noord een doublet. Zuid in viteert voor de manche met 3* waarop noord maar ineens 6* knalt. Hij kan toch niet onderzoeken of zijn partner de juiste kaarten heeft. West komt uit met ¥2. Door de opening van oost is het 6-1 zitsel in die kleur be kend. De leider neemt de slag dus met het aas. Het lijkt alsof de leider niet kan voor komen dat er twee slagen verloren gaan. Er kan op de derde ruiten een harten weg maar nog steeds heeft de leider een vaste harten- en een vaste klaverenverliezer. Eigenlijk gaat het afspelen van dit contract vanzelf. De leider trekt in drie ronden de troeven, incasseert de ruitenkleur en gooit op de derde ruiten in de dummy een har ten af. Daarna speelt hij 4>A, *H en gaat met klaveren van slag. West is de pineut. Hij mag de slag maken maar heeft geen goed naspel. Hartens heeft hij helaas niet meer en zowel ruiten als klaveren na is in de dubbelrenonce. Als hij ruiten door speelt, gooit de leider in de dummy de laat ste harten weg en troeft de slag in de hand. De dummy is nu hoog. De vaste hartenver liezer is als sneeuw voor de zon verdwenen door west op het juiste moment in te gooi en. Het speuren naar 'de enige kans' is een van de vele leuke aspecten van bridge. Probeer een lichtpuntje te vinden als het contract kansloos lijkt. Oplossing nummer 14 De twee gevraagde woorden van de puz zel van vorige week waren: SLAVENMARKT en KRAAKSCHOON Kruiswoordraadsel nummer 15 HORIZONTAAL: 1. Hoofdmaaltijd waar bij het voornaamste gerecht uit rijst bestaat; 8. gat in het ijs; 9. mislukking; 10. ten aanzien van; 12. bedehuis; 13. leger; 15. gissen; 16. van het; 18. aanvan kelijk; 20. voorteken; 21. feest; 22. gema lin van Zeus; 24. thans; 26. voorzetsel; 28. Europeaan; 30. volkomen bewuste loosheid; 33. regeringsreglement; 34. door bacteriën afgescheiden gifstof; 35. gereed; 36. muzieknoot; 37. besmettelij ke ziekte; 39. dans; 40. geliefde van Zeus; 42. oppervlaktemaat; 45. grafheuvel; 48. woestijn in Afrika; 49. wederkerend vnw.; 51. kunstgoud; 53. beroep; 54. schilders gerei; 55. fortuin; 56. reuzel; 57. clown; 58. puist; 60. lievelingskostje; 61. steun voor de voeten. VERTICAAL: 1. Bijeengaren; 2. waarmer ken; 3. tasto solo; 4. stierenvechter; 5. klaar; 6. naarling; 7. dun plaatje van een stof; 8. door ondiep water lopen; 11. elastisch zijn; 12. toiletartikel; 14. Europeaan; 15. compositiefoto; 16. erkentelijkheid; 17. pleisterkalk; 19. rondrit; 23. bovenlicht; 25. kobaltglas; 27. reuzenvogel; 28. hint; 29. zaak (Lat.); 31. grootvader; 32. kunst (Lat.); 33. Italiaanse omroep; 38. opdracht; 39. deel van de maand; 41. Engelse schrijver; 43. Grieks eiland; 44. kledingstuk; 46. ern stig; 47. Turks gerecht; 49. krassen op een viool; 50. gevangeniskamer; 52. Spaanse munt; 54. luchtband; 58. sym bool platina; 59. karaat. Welke twee woorden worden gevormd door de letters uit de vakjes 9-58-6-23- 14-56-7-51-41-40-18 en 12-31-27-54-5- 48-24-42-13-22-16? Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart, dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee cadeaubonnen van 12,5 euro verloot. Winnaars De winnaars van een cadeaubon zijn: Fred Diergaarde, Muldersstraat 38, Leiden (cryptogram). C. Vink-M allee, Van Panhuysstraat 74, Noordwijk (kruiswoord). Cryptogram nummer 15 HORIZONTAAL: 3. Hij staat er niet achter met z'n hamer(10); 7. Boekdelen? (11); 9. Opstapje bij een boom? (10); 10. Niet minder kort (4); 11. Middel om een lawine aan te tonen? (14); 15. Trots zijn op erepoorten (5); 16. Met een veerboot rammen (9); 17. Het tennissen aan banden leggen (8); 18. Fiets (club) (6); 19. Toegangsbewijs voor een seksclub? (10); 21. Zitplaats voor een betoger (10). VERTICAAL: 1. Die golf gaat eraan kapot (6); 2. Die plant heeft water en weer water nodig (6); 4. 2,3,4,5 (12); 5. Toucheert een voorteken om te beteugelen (7); 6. Vrij wit in de bergen (14); 8. Lust om te schilderen? (11); 9. Verwant aan een dienstauto? (7); 12. Bedrijfsmodel? (10); 13. Schonken talenten (5); 14. Het land van de massa (9); 20. Die past precies in het bakkie (3). Oplossing nummer 14 Horizontaal: 4. Bijv 6. stille kracht; 9. oedrijfs" school; 14. kansarm; 15. opeens; 16. ongebonden stijl; 18. vrijheidsideaal; 19. ballentent; 20. minnaar. Verticaal: 1. Rijstbrandewijn; 2. goal; 3. knar; 5. dienstmededeling; 7. hol; 8. week; 10. flapope- ratie; 11. hoornsignaal; 12. overtreden; 13. snelpartij; 17. navel. „Het maakt me niet uit of ik de sterkste schaker van Nederland ben. Ik wil in de wereldtop blij ven. Of Van Wely en Piket dan boven me staan, vind ik niet van belang." Met dit standaar- dantwoord wilde Jan Timman journalisten jarenlang doen ge loven dat er geen rivaliteit was tussen de (op dat moment) sterkste drie schakers van Ne derland. De mening van Loek van Wely is altijd tegengesteld geweest en sinds hun eerste confrontatie, negen jaar geleden, vliegen de twee elkaar regelmatig in de ha ren. Deze week werd de strijd weer eens uitgevochten waar die thuis hoort: op het bord. In Almelo werd tijdens het tradi tionele Cogas-toemooi een kor te tweekamp tussen Timman en Van Wely gespeeld. Vandaag staat de laatste partij op het programma. Volgende week meer over die partijen, nu eerst een korte terugblik. In 1994 zat Jan Timman in een vormcrisis, terwijl Jeroen Piket de tiende plaats op de wereld ranglijst bereikte. Timman zou het stokje overdragen aan de 17 jaar jongere Piket, was de pu blieke opinie. Van Wely, die net een paar grote open toernooien had gewonnen, zag zichzelf echter als de opvolger van Tim man. Op zich een gezonde ge dachte voor een sportman. Toen hij tijdens de Donner Me morial in de zomer van 1995 voor het eerst tegen Timman zou spelen, zei Van Wely dat hij Timman zou pakken en dat dat voor hem de enige partij was die telde. Het liep heel anders: Timman won niet alleen de partij, maar ook het toernooi, terwijl Van Wely laatste werd. Diagram 1: Stand na 25...Pxe4 Sindsdien zijn de wederzijdse uitspraken in interviews ails volgt samen te vatten. Van Wely vindt dat Timman profiteert van zijn bekendheid die in wer kelijkheid vergane glorie is, dat Timman ongezond leeft en al tijd door iedereen is voorge trokken met hogere startgelden en andere condities. Iedere keer als Van Wely hoger stond op de Elo-lijst, zei hij dat dat de enige graadmeter is. Dat laatste zei ook Timman op momenten dat hij zelf hoger stond. Verder vindt Timman dat Van Wely nooit belangrijke toer nooien heeft gewonnen en dat hij een rommelaar is zonder veel werkelijk inzicht. Typeren de uitspraak van Timman, in 2002 tegen Renzo Verwer (Schaaknieuws): „Ik hoor dat Van Wely soms trainingen geeft, maar wat moet Van Wely een jeugdspeler leren? Hij moet zelf nog zoveel leren! Algemeen strategische ideeën bijvoor beeld." Hoewel Van Wely al een Eaar jaar een veel hogere rating eeft dan Timman, is hij in de onderlinge partijen nog niet Diagram 2: Stand na 32.Pxe7 duidelijk zijn meerdere. Wel versloeg hij Timman al in 1996, in Wijk aan Zee, op hardhandi ge wijze. Het commentaar is ge baseerd op de analyse van Van Wely in het Nederlandse tijd schrift New in Chess. Timman-Van Wely l.e4 c5 2.Pf3 d6 3.Pc3 Pf6 4.d4 cxd4 5.Pxd4 a6 6.Lg5 e6 7.f4 Pbd7 8.Df3 Dc7 9.0-0-0 Lc7 10.Dg3 h6 ll.Lh4 g5 12.f*g5 Tg8 13.PF3 Op dat moment was bekend 13.Le2 Pe5 14.Pf3 Pfd7. Van Wely vond de tekstzet veel slechter en strafte dat af met zijn volgende zet. 13...PH5 14.Del hxg5 Zwart heeft nu de controle over het centrum en de witte stuk ken presteren weinig. 15.Lf2 b5 16.a3 Lb7 17.Kbl Tc8 18.Ld3 Pf4 19.g3 Ph3 20.Ld4 g4 21.Ph4 Hoewel de witte koningspositie er nog niet zwak uitziet, merkt Van Wely op dat dit paard beter op de damevleugel had kunnen verdedigen. 21...Pe5 22.Tfl Pg5 23.Df2 Vooruitlopend op de zwarte aanval geeft Timman alvast te gendruk tegen f7. Van W( echter bereid daar te latei slaan. 23...Pc4 24.Lxc4 Dxc4 25 Pxe4! Zie diagram 1. 26.Dxf7+ Kd7 Wat kan hem gebeuren?' Wely was van mening da problemen groter waren zwarte. 27.Td4 Pxc3+ 28.bxc3 Tc 29.Txd6+ Timman gaat al over totf wanhoopsactie. Na 29.Ti Txf7 30.Txf7 bxc4 heeft zi een heel goed eindspel. 29...Kxd6 30.Tdl+ Ld5 Kc6 32.Pxe7+ Zie diagram 2. 32...Kd7 Achteraf ontdekte Van Wj hij eenvoudiger had kunij winnen met 32...Kb7 33.1 Th8 34.Dg7 Da2+ 35.Kcl| 36.Kd2 Txh2+ en snel maj wit met zijn dame zijn pa loslaat, speelt zwart Da2( Dxa3 met stukwinst. 33.Pxd5+Txf7 34.Pb6+I 35.Pxc4 bxc4 36.Td4 e5 37.Txc4+ Kd5 Vanaf hier beschouwde Wely de partij als gewoi 38.Ta4 Tfl+ 39.Ka2 Thl 40.Txa6 Txh2 41 .Tf6 Txcj 42.Kb3 Tg2 43.L£2 Th8 4- Ke4 45.C5 Thh2 46.Lel 1) 47.Lb4 Txg3+ 48.Kc4 Tf3 49.Tg6 Tf4 50.Kb5 Kf3 5( Tel 52.Ld2Tbl+ 53.Lb41 54.Kb6 e4 55.c7 Tel 56.1] Hier moet wit het van he| maar zwart heeft een eenj ge oplossing. 56...Txc7! 57.TE6+ Ke2 1 Wit geeft het op. Na 58.KI Txc5+ is het resterende ei spel eenvoudig gewonnei zwart. DAMMEN Eric van Dusseldorp Diagram nr. 1 Voor de finale van het Neder lands kampioenschap geldt dit jaar voor het eerst de vijftigzet tenregel. Remise mag, vanaf he den, pas na minimaal vijftig zetten worden overeengeko men. Gebeurt dit eerder, dan is de uitslag voor straf 0-0. Een van de tegenstanders van deze regel is internationaal grootmeester en NK-finalist Rob Clerc. Het zou volgens hem en zijn medestanders niet ver plicht moeten zijn om 'potre- mise'-standen tot de tijdcontro- le uit te spelen. Misschien is diezelfde Clerc er na de eerste finaleronde anders over gaan denken. In zijn partij tegen Ron Heusdens stond na 41 zetten een stand op het bord die eigenlijk door iedereen al op remise was getaxeerd. Zwart: R.Clerc - Wit: R. Heus dens Zie diagram 1. Na 32-28 is het snel remise (al Diagram nr. 2 moet na (18-23) 37-32 (12-18) schijf 48 bij voorkeur wel naar rechts.). Er volgde evenwel 42. 48-43??, 19-231 Nu heeft wit last van twee giftige plakkers: op 34-30 (23-28) 30x17 (28x48); op 33-28 (24-30!) 28x17 (30x48). 43.43-39,20-25!; en nu komt de derde plakker aan het licht: 33-28 (26-31!) met winnende slag naar 44. Heusdens besloot daarom een schijf te offeren met 34-29, maar had eigenlijk geen compensatie en verloor kansloos. Een van de mooiste partijen uit de beginfase van het toernooi was de overwinning van 'debu tant' Alexander Baljakin op Hein Meijer. Zie diagram 2. Zwart: H. Meijer - Wit: A. Bal jakin Hein Meijer, aanvalsspeler bij uitstek, kreeg in de eerste ronde al te maken met een perfect ge voerde omsingeling van clubge noot Kees Thijssen. Op het be- Dlagram nr. 3 slissende moment liet zijn op ponent toen een steekje vallen waardoor de Amsterdammer met een puntendeling weg kon komen. De voormalige Wit-Rus Alexander Baljakin zette daar entegen, in de tweede ronde, wel de puntjes op de i. 29.38-321,21-27?; Hier had zwart moeten vluch ten in het niet zo aantrekkelijk ogende (23-29) 32x23 (29x40) 35x44 (18x29). 30.32x21, 16x27; 31. 43-38,12-17; Op het alternatief (20-24) volgt 38-32 (27x38) 42x33 (14-19) 25-20 (24- 30) 34x25 (15x24) 48-42 en nu volgt op (9-14) 31-27 (22x31) 36x27 en op (23-29) het meer- slagje 39-34! en dam op 3.32. 48-43,8-12; Na (20-24) is de dam door 35-30 (24x35) 34-29 (23x34) 39x30 (35x24) 38-32 mogelijk en op (13-19) is 39-33 winnend. 33.38-32, 27x38; 34, 42x33,17-21 Op (20-24) gaat wit na 34-29! en damhalen op 2 Diagram nr. 4 snel winnen. 35.34-29,2 36. 39x30, 28x48; 37. 31- 48x31; 38. 26x10,15x4; 25x3 en in dit dammenei met twee schijven mindei de zwartspeler het snel v< zien. Een prachtige forcin Zwart: A.Scholma - Wit: Boom Een partij tussen twee att ve dammers had in diagr haar hoogtepunt. Gerrit B vervolgde met 41.29-23? 18x29; 42. 34x23,17-21!; hoe wit ook slaat, steeds i slag (25x41) eruit. Zwart i Oplossing vorige opgave: teur Arie van der Stoep; c stand: Zwart: 7, 8,11,12, 19, 21, 24, 25, 30, 36, 40 15, 18, 23, 26, 28, 32, 33,3 44, 46, 50): 45, 22 (19x48) 1, 44, 24, 34,35. Geweldig De nieuwe opgave is een publicatie van Rens de Jo Velzen-Zuid. Zie diagram begint en wint. FILATELIE Het zou ondenkbaar zijn geweest als Groot-Brittannië, waar nostalgie en tradi tie op zegels vaak de boventoon voeren, voorbij zou zijn gegaan aan het in de vaart nemen van de Queen Mary 2. Op 13 april vaart het nieuwe cruiseschip dan ook, sa men met andere oceaanreuzen, op één van de zes zegels, die Royal Mail uitgeeft onder de noemer Ocean Liners. De naam van elk schip staat links onderaan op de zegels en dat zijn: RMS Queen Mar^ 2 2004 (1st), SS Canberra 1961 (E), RMS Queen Mary 1936 (42p), RMS Mauretania 1907 (47p), SS City of New York 1888 (57p) en de PS Great Western 1838 (68p). Er ver schijnt ook een miniatuurvellètje met de zes zegels alsmede een boekje met zelfkle vende zegels: twee 1st Queen Mary 2- en vier 1st Machinzegels. Groot-Brittannië bracht 16 maart de twee de serie in omloop van de tiendelige reeks A British Journey. Op deze tweede set beel den van Noord-Ierland: Ely Island, Lower Lough Erne (2nd), Giant's Causeway, An trim Coast (1st), Slemish, Antrim Moun tains (E), Banns Road, Mourne Mountains (42p), Glennely Valley, Sperrins (47p) en Is- landmore, Strangford Lough (68p). Ook in dit geval werd een boekje uitgebracht met zelfklevende zegels: twee 1st en twee 1st Machin. Deel I van de reeks (Schotland) verscheen vorig jaar juli en deel III (Wales) staat voor 15 juni gepland. De overige komen in 2005 en in de jaren daarop. Wat 2005 betreft, daarvan is het uitgifteprogramma ook al bekend: boerderijdieren (januari), de To vercirkel (februari), deel IV van de British Journey, waarschijnlijk Zuid-West Enge land (maart), The Brontës (april), Trooping the Colour (mei), motoren (juli), deel V van de British Journey (ook juli), gastronomie (augustus), onafhankelijke televisie (sep tember), Battle of Trafalgar (oktober) en kerst (november). Behalve de eerste Noordse omnibus gewijd aan de mythologie zijn er in dl noordelijke landen de laatste tijd nog enkele emissies aan de loketten gekoi of staan op punt van verschijnen, te b nen met Aland. Daar verschijnt 23 aj de reeks Mijn Aland een 0,80 €-zegel ge 400.000) met een foto van een vissi boot, genomen door de oud-presiden Finland (1982-1994), alsmede een zeil vende lkl.-zegel (in boekjes van acht) daarop de vlag van Aland, die vijftig ja leden voor het eerst werd gehesen. Denemarken herdacht 26 maart met 5,50 Dkr.-zegel (ook in boekjes van het 250-jarig bestaan van de Kunstaci mie. Motief: een werk van twee stude Tevens verschenen drie automaatzeg (4,25, 4,50 en 5,50 Dkr.) met landscha In de zomer van 1854 maakten twee 1 se gentlemen, Samuel Rathbone en E .Grieg hun legendarische tocht in het denrijk van Faeröer. Dit werd 26 maa herdacht met een velletje van acht 7,00 Dkr.-zegels die impressies van de geven. In Finland kwamen 1 maart vier pern nente zegels aan de loketten. Twee m bloemen, een lkl.-zegel (oplage 8 mil met een rode roos en een zegel van 0, (3 miljoen) met voorjaarsbloemen. Ve een 2 kl-zegel (5 miljoen) waarop een en een 3,00 €-zegel (2 miljoen) met he nieuwe ontwerp van de Finse leeuw.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2004 | | pagina 10