NAVO breidt uit in Afghanistan
BUITENLAND
Scheurtjes in het pantser van Condoleezza Rice
Toenadering landen rond Middellandse Zee
Twee kopstukken van
ETA gepakt in Frankrijk
'Ik wil een paar aanslagen opbiechten
Marinier veroordeeld na
misbruik internet-lie^ e
Vingerafdruk verplicht
voor reis naar Amerika
VS straffen bedrijven voor
nucleaire handel met Iran
Even buiten paffen
-Laat
-fat met rust
ngton - Washington
sraël opgeroepen de Pa-
Se leider Arafat met rust
:n. De Verenigde Staten
niet dat de regering in Je-
m hem laat vermoorden
i gaat uitwijzen. De Ame-
n reageerden op dreigen-
vatingen van de Israëli-
ïemier Sharon, die in een
èw Arafat niet „onaan-
s^r" noemde.
4)
>'s Vaticaan
'turn verkocht
3
5/ Een nieuwe reeks euro-
n van het Vaticaan is gis-
jinnen drie uur uitver-
jeraakt. Honderden ver-
l^ars stonden al voor
)gang in de rij. Vorig jaar
de verkoop aan de rand
t St.-Pietersplein tot op-
"s onder de ruim duizend
-gden. Ditmaal werden de
ji verkocht bij de basiliek
~iulus buiten de Muren,
munten dragen de af-
ig van de paus.
fn geen
furger meer
[est - Op 29 april, twee
roordat Hongarije lid
tan de EU, stemt de ge
waad van Boedapest
voorstel om het ere-
tahap van Josef Stalin in
jen. De sovjetdictator,
1953 overleed, kreeg het
jerschap van Boedapest
toen Hongarije door de
Jnie was bezet.
heeft al
liljoen dollar
igton - De Democrati-
sidentskandidaat John
:eft de eerste drie
:n van 2004 ruim 43 mil-
lllar voor zijn verkie-
-impagne bijeengebracht,
jsultaat is nog nooit eer-
iaald. De Democraten
r een heropleving" vast
(bereidheid om geld te
n, meldde de Ameri-
Ikrant Washington Post.
este geld komt via het
t binnen.
zaterdag 3 APRIL 2004
Foto: Reuters
"je Le Pen
tens racisme
Een rechtbank in Parijs
-an-Marie Le Pen, de lei-
\j[het extreem-rechtse
ijational, veroordeeld tot
_iend euro boete wegens
petten tot rassenhaat,
rjjng was een interview
rJer vorig jaar in dagblad
vide, waarin hij fulmi-
^regen moslims. Het was
s te keer dat Le Pen werd
pjeeld voor racisme of an-
sme.
okjesprijs
- koningin
- De Deense koningin
the heeft gisteren een
Lfiristan Andersen-prijs
rlngst genomen voor de
zJes die zij heeft gemaakt
^n sprookjes van de
ischrijver. De 64-jarige
'the is behalve koningin
mistenares.
aa
ers verminkt
kans op asiel
^lm - Honderden asiel-
Bverminken hun vingers
eermesjes, bijtend zuur
inde voorwerpen om
blaken op een verblijfs-
ling in Zweden. Bij 5
van de sinds januari
.inengekomen asielzoe-
*i geen leesbare vinger-
pieer worden genomen,
iigratiediensten via de
ie vingerafdrukkenbank
||en dat een asielzoeker
Ben aanvraag heeft inge-
9 een EU-land, wordt
'eet weggestuurd.
s Angels boos
holieren
I - De eindexamenca-
~"van de Finse middelba-
|l Hellu - een shirt met
iugeld en gehelmd
lofd en de tekst Hellu's
wordt niet gepruimd
jFinse afdeling van deze
jub. Twee Angels pakten
gen het shirt af en eiste
Jichool de andere shirts,
«ol voldeed onmiddellijk
■(verzoek.
door onze correspondent
Hetty van Rooij
brussel - De NAVO gaat haar
aanwezigheid in Afghanistan
uitbreiden. De ministers van bui
tenlandse zaken van het bond
genootschap besloten gisteren
om regionale wederopbouw-
teams te stationeren in vijf noor
delijke steden. Secretaris-gene
raal Jaap de Hoop Scheffer heeft
maanden bij de lidstaten gebe
deld om de benodigde man
schappen en materieel bij elkaar
te krijgen.
„Afghanistan is en blijft voor de
NAVO de grootste uitdaging",
zei minister van buitenlandse
zaken Ben Bot gisteren in Brus
sel na het overleg. De NAVO
praat al maanden over uitbrei
ding van het aantal reconstruc
tieteams, maar de ambities lie
pen steeds stuk op gebrek aan
mogelijkheden. Minister van
defensie Henk Kamp heeft in
december al drie Apache-ge
vechtshelikopters toegezegd,
met zestig tot honderd man.
Bot benadrukte dat de NAVO
moet zorgen dat er in septem
ber in Afghanistan 'veilige ver
kiezingen' gehouden kunnen
worden. „We moeten de situa
tie zo veilig maken dat kiezers
zich kunnen registeren." De re
gionale teams bestaan uit twee
tot driehonderd militairen die
niet alleen moeten bewaken en
beveiligen, maar ook moeten
helpen bij de wederopbouw
van het verwoeste land. Groot-
Brittannië, Italië en Duitsland
hebben inmiddels manschap
pen toegezegd.
De NAVO verwacht dat het
bondgenootschap op korte ter
mijn nog verder wordt uitge
breid. Na de feestelijke toetre
ding van zeven voormalige
Oostbloklanden staan ook Kro
atië, Albanië en Macedonië te
trappelen om lid te worden.
Het bondgenootschap zoekt
nauwe banden met de landen
rond de Middellandse Zee.
„Onze deur, staat open", zei se
cretaris-generaal Jaap de Hoop
Scheffer gisteren na de toetre
dingsceremonie in Brussel voor
zeven nieuwe leden. Tijdens
een korte plechtigheid hesen
militairen uit Roemenië, Bulga
rije, Slovenië, Slowakije, Est
land, Letland en Litouwen gis
termorgen hun nationale vlag
voor de deur van het hoofd
kwartier in Brussel. De Bulgaar
se minister van buitenlandse
zaken Solomon Pasi kon zijn
tranen nauwelijks bedwingen
toen zijn volkslied werd ge
speeld. „Een indrukwekkende
ceremonie en een emotioneel
moment, zelfs voor iemand die
zo nuchter is als ik", zei zijn
Nederlandse collega Ben Bot.
Oorlog of geen oorlog, NAVO-troepen of geen NAVO-troepen, er is iets dat in Afghanistan altijd doorgaat: Buzkashi. Gisteren speelden de
teams van de Panshir-vallei en de provincie Parwan dit spel tegen elkaar. Doel is het kadaver van een geit te veroveren en dat in een cirkel op
het speelveld te deponeren. In het verleden werd als 'geit' ook wel het hoofd van een verslagen tegenstander gebruikt. De Afghanen zijn tra
ditioneel uitstekende ruiters en hun paarden worden speciaal getraind voor deze ruwe sport, 's Zomers ligt de competitie stil omdat in de zo
merse hitte de schrammen en schaafwonden die de paarden - en ruiters - oplopen snel kunnen infecteren. Foto: AP
„Het is belangrijk dat al die lan
den, die nog niet zo lang gele
den als vijand naar ons keken,
nu samen met ons naar oplos
singen zoeken over hoe het ver
der moet in bijvoorbeeld Afgha
nistan."
„Voor ons wordt een droom
werkelijkheid", zei de Litouwse
minister Rihard Piks. De NAVO
telt nu 26 leden. De ceremonie
in Brussel markeert de grootste
uitbreiding in het 55-jarige be
staan van het bondgenoot
schap. Maar de manier waarop
dat beslist over militaire acties
zal niet veranderen, benadrukte
De Hoop Scheffer: het bondge
nootschap komt pas in actie als
alle landen het daarover eens
zijn. „Zesentwintig landen ver
zekeren de veiligheid en on
schendbaarheid van eikaars
grenzen. Dat is de sterkste be
lofte die onafhankelijke staten
ten opzichte van elkaar kunnen
doen."
madrid/anp - De Franse politie
en de Spaanse Guardia Civil
hebben gisteren in een geza
menlijke actie twee ETA kop
stukken aangehouden.
Dat hebben bronnen bij de
Spaanse veiligheidsdiensten ge
meld, aldus het Spaanse pers
bureau Europa Press.
De politie hield Félix Ignacio
(Inaki) Esparza Luri in Dax in
het zuiden van Frankrijk aan.
Esparza (41) is logistiek com
mandant van de Baskische af
scheidingsbeweging. Hij heeft
verscheidene aanslagen op
Spaanse politieagenten op zijn
naam staan. Volgens de krant El
Mundo was Esparza een rijzen
de ster binnen de ETA. Hij zou
onder meer verantwoordelijk
zijn voor de diefstal en het ver
vaardigen van explosieven. Ook
zou hij verscheidene ETA-com
mando's hebben voorzien van
het benodigde materiaal om
aanslagen te plegen.
In de Franse regio Angoulême
hield de politie ETA-kopstuk
Félix Alberto López de Lacalle,
alias Mobutu aan. Die ontsnap
te in november 2000 uit een ho
tel in het Franse Aubusson ter
wijl hij onder constante politie
bewaking stond in afwachting
van een uitspraak over zijn mo
gelijke uitlevering aan Spanje.
Een rechtbank in Baskenland
heeft woordvoerder Amaldo
Otegi van de verboden Baski
sche partij Batasuna tot vijftien
maanden cel veroordeeld om
dat hij terroristische activiteiten
van de ETA zou hebben goed
gekeurd. Otegi zou bij de begra
fenis van een vermeend ETA-lid
in 2001 het idee hebben verde
digd dat het geweld van de ETA
essentieel was in het streven
naar zelfbestuur voor Basken
land.
De Spaanse overheid heeft Ba
tasuna in mei vorig jaar buiten
de wet gesteld.
Harde Noorse neo-nazi komt tot inkeer na Jezus-film
door onze correspondente Windy Kester
oslo - „Ik ben Johnny Olsen en heb de film
over Jezus gezien. Nu wens ik vrede te sluiten
met mij zelf en anderen. Ik wil mezelf aange
ven bij de politie, maar eerst mijn verhaal ver
tellen." Dat zei een van Scandinavië's bekend
ste neo-nazi's, terwijl hij de redactie van de
Noorse krant Dagbladet opwandelt. Olsen (41)
is de afgelopen twintig jaar betrokken geweest
bij en veroordeeld voor twee liquidaties,
schietpartijen en talloze straatgevechten tus
sen neo-nazi's en anti-racisten. Maar 'de ge
vaarlijkste man van Noorwegen' raakte zo on
der de indruk van de omstreden film The Pas
sion of the Christ van Mel Gibson, dat hij zich
zelf afgelopen week aangaf bij de politie.
Olsen is enige tijd leider geweest van een na
tionalistische cel in Noorwegen en geniet
groot respect in het neo-nazimilieu, vanwege
twee zware bomaanslagen op een kraakpand
in het centrum van Oslo, beginjaren negentig.
Ondanks uitgebreid politieonderzoek werd de
dader nooit gevonden. „Ik heb die bommen
gelegd", zegt Olsen nu tegen de krant.
Ook vertelt hij over wapens, munitie en dyna
miet, die hij in het bos begraven heeft. Een
tochtje naar de aangewezen plek levert de
journalisten het bewijs. Olsen neemt een deel
van het materiaal mee en laat zich later afzet
ten op het politiebureau. „Ik wil graag een
paar bomaanslagen opbiechten", zegt hij te
gen de dienstdoende agent, die hem vervol
gens insloot.
De laatste keer dat Olsen in de gevangenis zat,
studeerde hij theologie en bekeerde hij zich
tot het Christendom. De neo-nazi hield zich
vooral bezig met de thema's schuld, lijden en
vergiffenis. Naar eigen zeggen heeft hij al jaren
spijt van verschillende daden. The Passion of
The Christ gaf echter de doorslag voor een
volledige schuldbelijdenis. Olsen: „De film
heeft een boodschap over genade, liefde en
vergiffenis. Voor mij was het een signaal van
God". Hij zegt nu gebroken te hebben met het
nazisme.
Het feit dat Olsen nu zelf naar de politie is ge
stapt, kan goed voor hem uitpakken. Hoewel
hij wordt aangeklaagd wegens poging tot
moord en een gevangenisstraf van 21 jaar ris
keert, kan hij door zijn overgave namelijk re
kenen op een forse strafvermindering.
londen/anp-afp - Een voorma
lige Amerikaanse marinier is
gisteren veroordeeld tot 4,5 jaar
cel wegens het ontvoeren van
een 12-jarig Brits meisje dat hij
via internet had leren kennen.
Toen de 33-jarige Toby Studa-
baker zijn in temetliefde She-
vaun Pennington in juli vorig
jaar in Manchester kwam op
zoeken, ontvoerde hij het meis
je en trok met haar vier dagen
door West-Europa. De politie
omschreef Studabaker, een ge
decoreerd Afghanistan-vete-
raan, als een „berekenende" en
„gevaarlijke" man. De ontvoe
ring veroorzaakte een interna
tionale klopjacht, waaraan poli
tiemensen uit Groot-Brittannië,
Ierland, Frankrijk, Duitsland en
de Verenigde Staten meededen.
Toen Studabaker hoorde dat de
politie jacht op hem maakte,
zette hij het meisje op een
vliegtuig naar huis. Vervolgens
gaf hij zich in het Duitse Frank
furt aan. Studabaker ontkende
dat hij wist dat het meisje nog
maar twaalf was. Pas afgelopen
februari bekende hij het kind
seksueel te hebben misbruikt.
door onze correspondent
Ans Bouwmans
Washington - Alle Nederlandse
en Belgische reizigers naar de
Verenigde Staten moeten vanaf
30 september na aankomst op
een Amerikaanse lucht- of zee
haven hun vingerafdruk laten
nemen. Ook wordt tijdens het
controleren van het paspoort
een digitale foto gemaakt door
de Amerikaanse immigratie
dienst. Tot nu toe gold deze ex
tra identiteitscontrole alleen
voor mensen met een visum.
De VS hebben deze stap geno
men omdat het met name in
Europa onmogelijk blijkt om op
korte termijn paspoorten met
biometrische kenmerken (zoals
een vingerafdruk of iris-identifi
catie) in te voeren.
Overigens heeft het ministerie
van binnenlandse veiligheid het
Amerikaanse Congres om twee
jaar uitstel gevraagd omdat ook
de de VS zelf meer tijd nodig
hebben om dergelijke paspoor
ten te kunnen verstrekken.
De VS zijn niet van plan om vi
sumplicht in te voeren voor rei
zigers uit de 27 landen - waar
onder Nederland en België - die
nu een ontheffing hebben voor
toeristen die korter dan 90 da
gen in de VS verblijven. Zo'n
dertien tot veertien miljoen rei
zigers maken daarvan gebruik,
en Amerikaanse consulaten zijn
nu al overbelast door het tijdro
vende en kostbare visumpro
ces. Nederlanders die in de VS
willen werken of studeren moe
ten wel een visum aanvragen.
Sinds de VS op 5 januari met
het nemen van vingerafdrukken
- van beide wijsvingers - zijn
begonnen, zijn al 2,5 miljoen
reizigers op die manier geregi
streerd.
Dat heeft volgens het ministerie
van binnenlandse veiligheid ge
leid tot de aanhouding van 200
mensen op verdenking van cri
minele activiteiten of immigra
tiefraude.
Volgens staatssecretaris Asa
Hutchinson van binnenlandse
veiligheid, zal het met de lange
rijen voor de immigratiedienst
wel loslopen. De,paspoortcon
trole duurt volgens hem maar
23 seconden langer om (digita
le) vingerafdrukken en foto's te
nemen en de informatie te con
troleren in Amerikaanse data
bestanden.
Een andere verscherping die
vanaf dit najaar geldt, is dat alle
kinderen - hoe oud ze ook zijn -
vanaf 26 oktober alleen Ameri
ka inkunnen met een eigen
paspoort, of - als ze in het pas
poort van hun ouders staan -
met een visum.
washington/anp - De Ameri
kaanse regering legt sancties op
aan dertien buitenlandse be
drijven die kennis en materiaal
hebben geleverd aan Iran waar
mee dat land kernwapens zou
kunnen ontwikkelen. Dat heeft
de regering-Bush gisteren mee
gedeeld aan het Congres, meld
de de New York Times.
De bedrijven zijn gevestigd in
China, Rusland, Macedonië,
Wit-Rusland, Taiwan, Noord -
Korea en de Verenigde Arabi
sche Emiraten. Zij mogen gedu
rende twee jaar geen goederen
of diensten exporteren naar de
Verenigde Staten en geen zaken
doen met Amerikaanse bedrij
ven.
Volgens onderminister van bui
tenlandse zaken John Bolton
ziet de Amerikaanse regering
dergelijke sancties tegen bedrij
ven als een prima middel om
de verspreiding van nucleaire
technologie tegen te gaan. Hij
kondigde aan dat spoedig meer
bedrijven die worden verdacht
van nucleaire handel met Iran,
vergelijkbare maatregelen tege
moet kunnen zien.
punchestown - In Ierland mag sinds een week bijna nergens meer
worden gerookt. Zo vloogf de Ierse politicus die in een bar stiekem
een sigaret opstak, direct uit het Ierse schaduwkabinet. Dus minister
Gerrit Zalm was gewaarschuwd. Daarom ontsnapten Zalm en zijn
Luxemburgse ambtgenoot Jean-Claude Juncker gisteren even uit de
vergadering met hun EU-collega's in het Ierse Punchestown om bui
ten een sigaret op te steken. Zalm is in Ierland voor de Ecofin, de
halfjaarlijkse vergadering van de ministers van economische zaken
en financiën van de Europese Unie. Foto: AP
Condoleezza Rice kijkt doorgaans grimmig en competent. Maar soms
valt ze uit haar rol. Zoals hier, op i mei vorig jaar op het Amerikaanse
vliegdekschip Abraham Lincoln. Getooid met helm en bril stond ze te
wachten op George Bush, die de natie en de wereld vanaf de oor
logsbodem zou laten weten dat de oorlog in Irak officieel voorbij
was. Foto: Reuters
washington/anp -Deskundig, erudiet, charmant,
hard, zwart. Condoleezza Rice, 49 jaar oud, is de ijze
ren dame achter George Bush. Als nationaal veilig
heidsadviseur van de president is ze de machtigste
vrouw in Amerika. Maar haar pantser van ongenaak
baarheid vertoont scheurtjes. Want, was ze wel bij de
les toen al-Qaeda de aanslagen van 11 september 2001
voorbereidde?
Na een aanvankelijke weigering, zal nu ook Rice er aan
moeten geloven: ze zal donderdag in het openbaar ge
tuigen voor de onafhankelijke commissie die de ter
reuraanslagen in New York en Washington onderzoekt.
Zij zal de commissie ervan moeten overtuigen dat de
regering-Bush de dreiging van al-Qaeda in de periode
voor 11 september wel degelijk serieus genoeg nam.
Richard Clarke, die jarenlang terrorisme-adviseur was
van het Witte Huis, zei dat Bush en zijn veiligheids
team alleen maar oog hadden voor het ten val brengen
van Saddam Hussein, en het werkelijke gevaar niet za-
gen: dat van de militante moslimfundamentalisten.
Volgens de krant Washington Post had Rice juist op 11
september een toespraak zullen houden over het grote
belang van een uitgebreid raketafweersysteem. In de
rede die ze had voorbereid werd het terrorisme slechts
zijdelings aangestipt. En namen als al-Qaeda en Osa
ma bin Laden kwamen er al helemaal niet in voor. De
toespraak ging overigens niet door, omdat Rice de
schuilkelders in moest na de aanslagen.
Rice is een van de voornaamste raadgevers van presi
dent Bush op het gebied van nationale veiligheid en in
ternationale betrekkingen en wordt gezien als een cru
ciale strateeg achter diens buitenlandse beleid.
Ze studeerde politieke wetenschappen aan de prestigi
euze universiteit van Stanford. Daarnaast behaalde zij
een graad in internationale studies. Zij is gespeciali
seerd in Russische en Oost-Europese kwesties.
De voormalig Democrate werd in 1987 aangesteld als
adviseur in de top van de Amerikaanse strijdkrachten.
Daarna verdiende Rice haar sporen als raadgever van
president Ronald Reagan en diens opvolger George
Bush. Laatstgenoemde introduceerde haar in 1989 tij
dens een bezoek aan Moskou aan Sovjetleider Michail
Gorbatsjov met de woorden. „Deze vrouw vertelt mij
alles wat ik over de Sovjetunie moet weten." In de aan
loop naar de verkiezingen in 2000 stond zij George
Bush junior bij bij spreekbeurten over buitenlandse en
defensiethema's. Ze bepleitte versterking van de Ame
rikaanse strijdkrachten. Niet voor vredesmissies als die
op de Balkan, want het Amerikaanse aandeel daarin
zou volgens haar moeten worden teruggebracht, maar
om het hoofd te kunnen bieden aan 'schurkenstaten'
als Irak en Noord-Korea. Haar voorganger Samuel Ber
ger heeft naar eigen zeggen Rice bij haar aantreden ge
waarschuwd dat niet deze landen maar al-Qaeda de
voornaamste bedreiging vormde voor de VS. Hij zei
haar dat ze alles op alles moest zetten om Osama bin
Laden te pakken te krijgen. Dat verklaarde Berger op 23
maart tegenover de onderzoekscommissie. Donderdag
zal Rice antwoord moeten geven op de waag of zij deze
waarschuwingen ter harte heeft genomen.