'Je veter zit los en je gulp staat open' REGIO 2 nog zien of ze dat halen jaar is dat fcttOScS VCöCL 0 Iedereen kent de 1 april-grap, maar niemand kent de oorsprong Een bitterballendief metlosse botten GERECHT NAVRAAG ledertandse Spoorwegen (NS) krijgen strengere eisen op hun van staatssecretaris Schultz. In 2007 moet minstens 87 procent van alle trei- '7 Procent op tijd, ik moet ne"optiJd r 7 1 1 y rijden. Dit nog 84 pro- Verder moet een reiziger zeker 80 procent kans hebben op een lats en moeten treinen schoner en veiliger worden. MINCO DE DT, contactpersoon van reizigersorganisatie Rover voor de Al- ise regio, moet nog zien dat de norm van 87 procent wordt ge in de Leidse regio. wordt dus een stuk prettiger reizen met de NS, door die stren- norm. zich wel, maar we zijn er natuurlijk nog niet. De norm van 87 ;nt kan redelijk zijn, maar dan mag de prijs van een kaartje ie veel stijgen. Een stijging afhankelijk van de inflatie plus 1 ;nt zou lijk zijn. )et trou- nog dat de ze regio We zit- leen [gedeelte pet 'eg o/7 een mts. kans van 80 procent lijkt me toch een soort zoethoudertje. S willen aan alle reizigers wel een zitplaats aanbieden, maar ikt ze gewoon niet. Dat moet echt beter kunnen." t u veel klachten over onveiligheid in de trein? zijn niet echt klachten, maar ik hoor wel veel geluiden over )jes muzikanten die in de treinen korte optredens verzorgen larna hun hand ophouden. Mensen voelen zich hierdoor niet er onveilig, maar vervelend vinden ze het wel. De NS probe- lieer toezicht te houden door de conducteur vaker door de te laten lopen." gemiddelde trein echt zo smerig? gratis krantjes die overal in de treinen rondslingeren maken poral erg rommelig. Voor de schoonmaakploegen is de bende Jniet meer bij te benen. Soms is er door die kranten geen eens neer om de prullenbakken te legen voor de volgende reis. alen vragen vaak daar wat aan te doen." Ju zelf wel eens een krant in de trein slingeren? ik probeer mijn krantje altijd mee te nemen. Maar ik betrap er ook wel eens op dat ik 'm laat liggen." 1J< Joris Rietbroek foto: ANP/Rick Nederstigt UIT DE ARCHIEVEN 1904, Zaterdag 2 April JHEN - Daar gaat over de aarde de roepstem, en de Paaschklok- lemmen er mee in met haar vriendelijk geklank, ze is van den van den dag der verrijzenis: 'Jezus leeft!' BURG - Hedenmorgen werd door den Raad der gemeente Rijns- Ie nieuwbenoemde burgemeester, de heer R. van Ham van het Leiden gehaald. In twee rijtuigen gezeten ging het daarop in draf naar Rijnsburg. Bij het einde van het Lange Pad (Bazaar) imeente werd hij opgewacht door de twee Rijnsburgsche muziek- m; het Fanfare-korps 'Wilhelmina' en de Harmonievereeniging lonia'. En nu voorwaarts onder vroolijke tonen der muziek het [ond, dat bij deze gelegenheid een feestelijk pakje had aange- in; van torens, gemeente-gebouwen, van de woningen der inge- :n woei vroolijk wapperend de vaderlandsche driekleur, een har- 'elkom toeroepend aan het hoofd der gemeente, gemeentehuis tijdens een openbare Raadsvergadering overreik- eerste wet- jr H. van Eg- <1den burge er zijn ^insigne. 1979, dag 2 april "Tl - „Het is ttzooi rond chool", choolhoofd in van de |lieke Kardi- Ufrink- I (lager on- js) van het iplein in de fiwijk. De ren kunnen kkelijk op Icontainers Ij de school [en. archief h Dagblad 5 in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dat [ing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te mal nummer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damlate b.v. Postbus 507, 2003 PA ing 2,50 (voor een e en dagen te maker irlem, onder vermelding van Lerdsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van latsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad, eltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd. Leidsch Dagblad Directie: B.M. Essenberg |E-mail: directiehdcuz@hdc.nl ofdredacteur: Jan Geert Majoor E-mail: redactie.ld@hdc.nl lntoor Istraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356 Postbus 54,2300 AB Leiden. |^ax 071-5 356415 :ie fax 071-5 356 325 rrichten fax 023-5 '5° 5^7 ntieverkoop Ities m.b.t.: [72-6813661 d goed: 023-515° 543 075-681 3677 etailhandel: 071-5 356 300 lureaus kunnen contact opnemen [6813636 rvice |n (gratis) ^72 - 5196800 JF|aenten nabetaling (acceptgiro) u»<20 (alleen aut. Inc.) 1,70 p/j €216,90 t die ons een machtiging verstrekken jitomatisch afschrijven van het abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting per betaling. verzending per post Voor abonnementen die per post (binnenland) worden verzonden geldt een toeslag van €0,50 aan portokosten per verschijndag. geen krant ontvangen? Voor nabezorging. 0800-1711 (gratis). Mobiel: 072 - 5196800. ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur auteursrechten Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij HDC Uitgeverij Media BV c.q. de betreffende auteur. HDC Media BV, 2004 De publicatierechten van werken van beeldende kunstenaars aangesloten bij een CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting Beeldrecht te Amstelveen. HDC Media BV is belast met de verwerking van gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens worden gebruikt om gerichte informatie over voordeelaanbieding en te geven, zowel door onszelf als door derdetL Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt u dat laten weten aan HDC Media BV, Afdeling Lezersservice, postbus 2,1800 AA Alkmaar. DONDERDAG 1 APRIL 2004 COLOFON ff' De rechter geeft de ver dachte in deze zaak het* voordeel van de twijfelsr Een boete vindt ze, ge zien de torenhoge schuld van de Rijnsburger, ook niet erg gepast. De bitter- ballendief krijgt daarom een voorwaardelijke ge vangenisstraf opgelegd van twee weken met een proeftijd van twee jaar.,.. In die twee jaar is de man verplicht contact te hou den met de reclassering. Met hun hulp moet hij zo snel mogelijk zijn geld problemen zien op te lossen. Floor Ligtvoet 1 APRIL 1993 - Het Leidse Museum van Oudheden heeft een 3000jaar oude mummie ontdekt, die mis schien nog levensvatbaar is. De mas saal toegestroomde toeschouwers dringen zich rondom de tombe om het mummiewonder te aanschou wen. Verbaasd kijken ze elkaar aan, als blijkt dat de kist leeg is. Geen mummie. Maar wel een klein briefje waarop staat: '1 april!' André Kuipers is de tweede Nederlandse astronaut - na Wubbo Ockels - die binnenkort de ruimte in wordt geschoten. Hij werd niet geselecteerd uit de vele belangstellenden die zich op i april 2000 bij de poort van Space Expo meldden. Foto: GPD/Harmen de Jong Een man uit Rijnsburg gaat gebukt onder zijn problemen. Al jaren zit hij diep in de schulden en nu krijgt hij, als enige kostwinner van het ge zin, ook nog eens te ho ren dat zijn arbeidscon tract niet wordt verlengd. Thuis zit het ook tegen. Zijn vrouw is herstellen de van een langdurige ziekenhuisopname en hierdoor komt de zorg voor hun twee zoontjes volledig op zijn bordje te recht. De situatie stemt de vader somber, maar tijd om treurig te zijn, gunt de Rijnsburger zich zelf niet. Een van de jon gens is jarig en dus doet hij zijn uiterste best er, zo goed en zo kwaad als dat gaat, toch nog een feestje van te maken. Tijdens de inkopen voor het feest komt de man er achter dat zijn uitkering nog niet op zijn bankre kening is gestort. In zijn portemonnee zit slechts wat kleingeld, net genoeg om het avondeten mee te betalen. Maar een ver jaardagsfeest zonder lek kers is geen echt feest, vindt de man. Hij besluit daarom stiekem een zak bitterballen en een blok kaas achterover te druk ken en alleen de andere malen mijn arm gebro ken en wilde niet dat het nog eens zou gebeuren." De officier van justitie gelooft daar helemaal niets van: „U rukte zich los met de overtuiging weg te rennen. U deed dit echt niet uit angst uw botten te breken." Dat de man zijn zoontje een leu ke verjaardag wilde be zorgen, valt volgens hem te begrijpen. „Maar dit is niet de juiste manier", voegt hij er streng aan toe. De reclassering denkt dat de man de diefstal heeft gepleegd om aandacjs; te vragen voor zijn moeilij ke financiële situatie. „Écht slim om dan te gaan stelen was het van u natuurlijk niet", merkt de rechter kritisch op. „Nu zit u met nog meer brok ken." Hun voorstel om de man een budgetteringscursus te laten volgen, ziet de verdachte wel zitten. Hij heeft er alles voor over om maar niet achter tra lies te hoeven. „Mijn vTQuw is net uit het zie kenhuis ontslagen en ik moet alleen voor mijn zoontjes zorgen", roept hij uit. „Ik zweer op mijn hart dat ik dit nooit meer zal doen." Robert Toret boodschappen af te reke nen. Eenmaal voorbij de kassa wordt de man door het winkelpersoneel ruw in de kraag gevat. Hij wordt dringend verzocht mee te lopen. Maar in plaats van daaraan gehoor te geven, rukt de man zich los, struikelt en valt. Met slechts zijn excuses ma ken aan de bedrijfsleider komt hij er niet vanaf. De politie wordt gebeld en de winkeldief moet een paar maanden later voor de rechter verschijnen. De recljter wil graag we ten waarbm de Rijnsbur ger zich zo hardhandig heeft verzet „Ik heb los se botten", verklaart de ietwat verwaarloosd uit ziende man in de rechts zaal. „Ik heb al meerdere Eens in het jaar haalt dit soort be richten de media. Iedereen is be kend met de 1 april-grap, maar waar deze eeuwenoude traditie vandaan komt, is een groot vraagteken. Vol gens een 1 april-studie van het Meertens Instituut, dat onderzoek doet naar de Nederlandse taal en cultuur, doen verschillende verha len hierover de ronde. In Nederland wordt vaak aangeno men dat het ontstaan van de grap- pendag stamt uit de tachtigjarige oorlog. In het voorjaar van 1572 ge beurde wat niemand voor mogelijk hield: 'op 1 april verloor Alva zijn bril'. De watergeuzen namen Den Briel met een verrassingsaanval in en het Spaanse leger van hertog Alva werd 'gefopt'. Die dag herdenken wij sindsdien door elkaar te foppen. En zoals de geuzen die dag voor een 'ondoenbare' opgave stonden, zo sturen wij met 1 april ook nog vaak iemand ergens heen met een onmo gelijke opdracht. 1 APRIL 1999: Kijkers van Kanaal 7, een regionale omroep in de Bollen streek, melden zich bij de afslag War mond op de A44. Daar zal volgens de zender rijschool Maart en Dick lessen in spookrijden geven, onder het mot to 'de beste manier om je voor te be reiden op wat je nooit hoopt mee te maken'. Tientallen automobilisten komen er op af: 1 april! den van de stich ting 'Gras moet je ruiken', die strijdt tegen de opkomst van het kunstgras in het voetbal. De oprichting zou vandaag officieel geschieden. Tegen de tijd dat de redactie doorkreeg dat het een farce was, lag de editie al op de pers. Sommige media doen ook zelf actief mee aan 1 april. Zoals bijvoorbeeld het Jeugdjournaal. Vorig jaar maakte het kleine broertje van het NOS- Joumaal bekend dat premier Balke nende de rol als vader van Harry Potter zou gaan spelen in de nieuwe Potter-film. De minister-president speelde het spel mee en gaf zelfs een interview af, waajrin hij vertelde over zijn nieuwe carrière. krakers pro testeerden hiermee tegen de ver meende komst van een kantoor van de Zweedse meubelgigant in de hoofdstad. Volgens de actievoerders worden de huizenprijzen door de komst van multinationals enorm op gedreven. Omdat Ikea tijdig lucht kreeg van de actie en via pamfletten, advertenties en de pers de uitver koop ontnuchterde, bleef een mas sale run van koopjesjagers uit. Of h^ door de actie kwam is niet bekend, maar het kantoor van Ikea kwam in Leiden. 1 APRIL 1993: De Dienst Parkeerbe heer in Leiden krijgt veel reacties op een advertentie in een huis-aan- huisblad. Daarin vraagt de dienst om vrijwilligers die willen assisteren bij het bekeuren van foutgeparkeerde toeristen. Naast mensen die graag het bonnenboekje willen hebben, zijn er ook verontruste bellers die het niet goed vinden dat gewone burgers deze taak op zich gaan nemen. Ze hoeven niet te vrezen: 1 april! De laatste jaren doet zich op 1 april een nieuwe trend voor. De grappendag blijkt ook een ideaal middel om actie te voeren, een state ment te maken of een bepaald doel te berei ken. Drie jaar geleden bijvoorbeeld verspreid den krakers van de ont ruimde Kalenderpan den in Amsterdam val se Ikea-folders, waarin stond dat er op 1 april een korting van vijftig procent op de gehele col lectie zou gelden. De Ook dit jaar staan ons weer allerlei practical jokes te wachten. Basis school De Hobbit in Leiderdorp 'doet' een proef met schoolunifor men en ouders en leerlingen konden vandaag de voorlopige collectie be kijken. Estec selecteerde vanmorgen in Space Expo Noordwijk uit ruim honderd aanmeldingen één hond die met Arnold Kuipers 'mee de ruimte in mag'. Ook op allerlei andere plaatsen in de regio staan 1-aprilgrappen op het programma. Om de grapjassen niet voor de voeten te lopen, zullen we deze nog maar niet verklappen. Door alle media-aandacht wordt het toch al steeds moeilijker om mensen voor een 1 april-karretje te spannen. Potentiële slachtoffers lijken er op ingesteld. Toch kan te veel wantrouwen ook in je nadeel werken. Zo organiseerde 3FM op 1 april van het vorige jaar een gratis live optreden van de (toen nog) immens populaire Jamai. Maar weinig fans namen de moeite om o naar Hilversum te komen, want wie wilde nou teleurgesteld worden? En dus gaf de kersverse Idols-winnaat, een paar weken daarvoor nog goea voor een stampvolle Dam in Amster dam, een spetterende show weg voor een handjevol goedgelovigen. En dat is nu precies de charme van de grappigste dag van het jaar. Er zullen altijd men sen zijn die er intrap pen. Want je weet* het per slot van rekening maar nooit. Maar Nederland is niet het enige land, waar mensen op 1 april de lol broek aantrekken. Ook Amerika, Au stralië, Noord-Aftika, Rusland en an dere Europese landen kennen een traditie die in grote lijnen overeen komt met de onze. Zo vieren de Bel gen 'Verzenden', heb je in Duitsland 'Narrentag', liggen de doorgaans zo stoïcijnse Fransen met 'Poisson d'A- vril' in een deuk en is in Engelstalige landen 'April Fool's Day' altijd goed voor een hoop (leed)vermaak. Het internationale karakter van de traditie, maakt het er niet waar schijnlijker op dat de Nederlandse 'Alva-versie' de enige juiste is. Een verklaring die hier beter bij aansluit, schuilt in de bijzondere functie van 1 april als kalenderdag. Het is de eer ste dag van de eerste volle lente maand. In vervlogen dagen werd de wisseling van seizoenen uitbundig gevierd en het zou goed kunnen dat elkaar in de maling nemen een vast onderdeel uitmaakte van de feeste lijkheden. Een aantal historici denkt dat het verschuiven van 1 april naar 1 ja nuari als begin van het nieuwe jaar er iets mee te maken heeft. In 1582 voerde de Franse koning Charles IX deze wijziging door. Sommige mensen waren daar niet van op de hoogte of ver gaten het simpelweg. Zij werden door familie en vrienden voor de gek ge- Vader en zoon Potter. Foto's Phil Nijhuis/Warner Bros wor- houden en kregen uitnodigingen voor nep-nieuwjaarsfeestjes. De pro testanten accepteerden de wijziging niet en hielden 1 april aan als nieuw jaarsdag. Zelfs toen bijna iedereen de nieuwe Gregoriaanse kalender er kende, bleven de protestanten vol houden. Het leverde ze de bijnaam 'aprilgekken' op. Waar dit volksvermaak nou echt vandaan komt, zal altijd wel een raadsel blijven. Er zijn talrijke stu dies naar verricht, maar even vaak moesten de onderzoekers het ant woord schuldig blijven. Niet voor niets zei cultuurhistoricus Jan ter Gouw 130 jaar geleden al: „En men zou haast vragen, of niet hij die 't heeft uitgevonden, ons allen tot Aprilsgekken gemaakt heeft, door ons in het oneindige te laten zoeken zonder 't ooit te kunnen vinden." 1 APRIL 2000:150 Mensen komen naar de Space Expo in Noordwijk, waar een wel heel aparte sollicitatie- ronde plaats vindt. Uit 25 gegadig den wordteen nieuwe Nederlandse astronaut gekozen die mee mag op reis naar de sterren. De kandidaat astronauten van 14 tot 20 jaar lie zijn erg verrast (en teleurge steld) door de juryuitslag: '1 april!" Hoewel de essentie - de draak ste ken met iemand - nooit is veran derd, heeft de 1 april-grap in de loop der jaren toch een behoorlijke trans formatie ondergaan. Vroeger was 1 april een sociaal gebeuren waar ie dereen, groot en klein, bij betrokken werd. Tegenwoordig is dat een stuk minder en zijn het vooral nog kinde ren die de dag aangrijpen om hun vriendjes, vriendinnetjes, leraren of ouders voor de gek te houden. Daarnaast is de rol van de media bij de 1 april-grap aanzienlijk gegroeid. Via krant, televisie of radio is het im mers mogelijk een grote groep (on bekende) mensen om de tuin te lei den. En voor de ongeïnspireerde grapjas is het internet een uitkomst. Digitale grappen zijn op het net in overvloed te vinden. Een gesimu leerde computercrash, een program maatje dat al je muisbewegingen doet omdraaien, een nepvirus, waar door het net lijkt of al je bestanden gewist worden, enzovoort En per mail stuur je ze zo naar je slachtof fers toe. Soms weten de media zelf ook niet dat ze worden gebruikt voor een 1 april-grap. Zo publiceerde het Haarlems Dagblad vo rige week nog dat oud-voetballer en columnist Jan Mulder voorzitter

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2004 | | pagina 17