'Achterstandsleerlingen straks
dupe van bezuinigingen
LEIDEN REGIO
Vuurtorenplein Noordwijk wordt toch geen kunstplein
Lucht Leidse regio
niet altijd gezond
'Geef Leidse gesneuvelde militairen een straat
Rijnland zet
60 mille opzij
voor naam or!
hoofdkantooi!
door Rody van der Pols
leiden/regio - De lucht boven
Leiden, Oegstgeest en Leider
dorp bevat op verscheidene
plekken een te hoge concentra
tie stikstofdioxide en 'fijn stof.
Met name langs de autowegen -
zoals de A4 en A44 - wordt niet
altijd voldaan aan de wettelijke
luchtkwaliteitsnormen, blijkt
uit de laatste rapportage over
het jaar 2002. Deze gemeentes
moeten daarom tijdig maatre
gelen nemen om in 2010 te vol
doen aan de nieuwe Europese
wetgeving.
Dat bleek tijdens een bijeen
komst van de Zuid-Hollandse
Milieufederatie over luchtkwali
teit in de Leidse regio gister
avond. Centraal stond het Be
sluit Luchtkwaliteit (BLK) uit
2001, waarin is vastgelegd in
welke mate een aantal voor de
gezondheid gevaarlijke stoffen
in de lucht mogen voorkomen.
Jaarlijks overlijden er in Neder
land circa vierduizend mensen
als gevolg van luchtverontreini
ging. Vooral kinderen, bejaar
den en carapatiënten vormen
risicogroepen.
Omdat de uitstoot van dit soort
stoffen niet van de ene op de
andere dag kan worden terug
gedrongen, geldt er voor ge
meentes een overbruggingspe
riode waarin ze daartoe maat
regelen kunnen nemen. Zo
moet 'fijn stof - een verzamel
naam voor allerlei kleine deel
tjes als woestijnzand en zout
kristallen - voor 2005 onder de
'grenswaarde' zijn gezakt. Voor
stikstofoxiden - voornamelijk
geproduceerd door verkeer -
hoeft dit pas in 2010.
Volgens de huidige prognose
hoeft in de Leidse regio echter
nauwelijks ingegrepen te wor
den om op tijd de gestelde
'grenswaarden' te halen. j.
uitzondering daarop is de
geving rond de A4 in Le
dorp, waar maatregelen
noodzakelijk zijn. Wel gaai
ze voorspellingen er vanui
er in de toekomst minder li
verontreinigende stoffen
den uitgestpten omdat ai
steeds 'schoner' worden,
teraf blijken deze progn
vaak te optimistisch, voors
den enkele aanwezigen.
Dat de werkelijkheid vaak wi
barstiger is dan de theorie i
ook geïllustreerd door het
laas van omwonenden van
Fabriek voor Diastatische
ducten aan de Rijndijk. Zij
gen al jaren over onder mei
stankoverlast die dit bedrijf
oorzaakt. „De gezondheid
omwonenden is hier ondf
schikt aan economische bi
gen", stelde een van de a
voerders. Aan die situatie
de Raad van State overigen
paal en perk gesteld. V<
week oordeelde zij namelij
de gemeente Leiden op si
van een fikse dwangsom
nen vier maanden moet ui
ken hoe groot het gevaar o{
stofexplosie in die fabriek
Over één ding waren alle
wezigen het wel eens: het
keer is de grootste veroon
van luchtverontreiniging. 1
hoe dit probleem dan i
worden aangepakt, daal
verschilden de menir
„Waarom hebben we niei
woon het lef om de hele
nenstad autovrij te maken?
iedereen zijn auto maar op
parkeerplaats buiten de
neerzetten", opperde discu
leider Stef de Niet. „Tja,
beer dat maar eens aai
mensen uit te leggen",
daarop het antwoord van
raadslid Arjan Stoffels.
donderdag 1 APRIL 2OO4
Wethouder verzet zich tegen voorgenomen rijksbeleid
door Rody van der Pols
leiden - Bezuinigen op de achterstanden bestrijding in
het onderwijs is funest voor scholieren met een leer-
achterstand. Succesvolle initiatieven als de kopklas en
de opvangklas worden de nek omgedraaid als Leiden
straks 700.000 euro - veertig procent - minder bud
get hiervoor krijgt, aldus een bezorgde onderwijswet
houder Ruud Hessing. „Daarmee tref je de meest
kwetsbare groep. Dat kan niet de bedoeling zijn."
Hessing reageert met zijn noodkreet op recente be
zuinigingsplannen van minister Van der Hoeven van
Onderwijs. Met ingang van het schooljaar 2005-2006
wil zij zeker honderd miljoen euro bezuinigen op de
achterstandenbestrijding. Het gaat daarbij niet om
het geld dat scholen direct krijgen voor leerlingen
met een achterstand, maar om een korting op de
subsidie die de gemeentes daarvoor ontvangen. Vol
gens de minister kan het geld op die manier veel ef
fectiever uitgegeven worden.
„En dat bestrijd ik", zegt Hessing boos. „De scholen
moeten straks taken overnemen die de gemeente
wegens geldgebrek niet meer kan uitvoeren. Zij krij
gen dus wel de verantwoordelijkheid, maar niet het
budget. Dat heeft niks met efficiëntie te maken. Dat
is ordinair bezuinigen."
Nu ontvangt de gemeente Leiden van het rijk nog
jaarlijks 1,7 miljoen euro om te besteden aan de
scholen met grote groepen leerlingen met een leer-
achterstand. Vanaf 2005 is dat bedrag gekrompen tot
1 miljoen euro, waarmee de gemeente alleen de
voor- en vroegschoolse educatie in stand kan hou
den. Andere succesvolle initiatieven verdwijnen, zo
als de kopklas, de opvangklas, twee schoolmaat-
schappelijk werkers en speciale onderwijsprojecten
en naschoolse activiteiten op de dertien basisscho
len, veertien peuterspeelzalen en enkele middelbare
scholen.
Doodzonde, vindt de wethouder, vooral omdat er de
afgelopen jaren goede resultaten zijn geboekt. „De
cito-scores van de scholen waarop dit beleid zich
richt, zijn vooruit gegaan. Daarnaast stromen in Lei
den twee keer zoveel leerlingen met een leerachter-
stand naar een hogere onderwijsvorm door dan lan
delijk het geval is. Dat gooien we straks allemaal
overboord."
Niet alleen vindt Hessing het onverteerbaar dat een
kabinet dat zich sterk maakt voor integratie uitgere
kend bezuinigt op onderwijs aan leerlingen met een
leerachterstand, onder wie veel allochtonen. Ook
vindt hij dat de regering zich aan eerder gemaakte
afspraken te houden heeft. „Die gelden voor di
riode 2002-2006. Daar zitten we middenin."
De D66-wethouder zal zich met alle mogelijke
delen tegen de aangekondigde bezuinigingen te
stellen, zegt hij. „Allereerst door dit aan te ka
bij mijn fractie in de Tweede Kamer. Daarnaast 11
leg ik met de schoolbesturen welke mogelijke i
zij - het liefst in landelijk verband - kunnen 01
nemen." Want één ding is zeker, zegt de wetho
Leiden kan het financiële gat dat deze rijksbez
ging valt niet uit eigen middelen dichten. „W<
gen nu al geld toe op het achterstandenbeleid. a
is echt niet mogelijk."
leiden - Het bestuur va«
het Hoogheemraadschap
van Rijnland wil 60.000 eua
ro uittrekken voor hit
plaatsen van de eigot
naam op het hoofdkantoor
aan de Plesmanlaan. HM
gaat om 1,20 meter hoftji
neonletters. Volgens h*
schap zorgen deze letti»
voor duidelijkheid L
zichtbaarheid, ook in lit]
donker. L
Tot nu toe ontbrak
naam Hoogheemraad
schap van Rijnland op Hi
gebouw. De welstantL
commissie wees een eenfe
ontwerp af en daarna way
er geen nieuw ontwerp (L
maakt, omdat onduideF
was hoe het schap zj
gaan heten na de fusie ia|
drie waterschappen ped.
januari volgend jaar. l|
middels is bekend dat if
Hoogheemraadschap vP
Rijnland zijn huidige na#1
behoudt en er is ook eP
besluit gevallen over jl>|
huisstijl. I
De gemeentelijke wP'
standscommissie moet nr
wel het ontwerp goedkéP
ren van aluminium, 'dorfj
vormige' letters met daan^
neonverlichting. v
Het hoogheemraadsch#1
wil verder 75.000 euro ujj
trekken voor de aanleg v#
tijdelijke parkeerplaats#
voor zeventig auto's na#
het hoofdkantoor. Er korf
ook extra groen. Het scha1
kocht de grond waar nu <1
parkeerplaatsen koral
om te zijner tijd een mogl
lijkheid te hebben om 1#
te breiden. Vooralsnog is jl
geen behoefte aan mej
werkplekken, maar wel af
extra parkeerplaatsen. N
de fusie wordt die behoefp
nog groter omdat er dr
meer mensen in het o,
bouw langs de Plesma
laan werken.
Projectontwikkelaar Van de Putte doet niet mee
door Jan Preenen
noordwijk - Het Vuurtoren
plein in Noordwijk wordt geen
kunstplein. Willem van den
Haak ziet af van het plan om de
leegstaande panden in te rich
ten als ateliers. De Noordwijker
heeft geen akkoord kunnen be
reiken met projectontwikkelaar
R. van de Putte van de Munten-
damsche Investeringsmaat
schappij.
„Van de Putte wil niets te ma
ken hebben met de stichting
die ik heb opgericht. Hij wil dat
ik op persoonlijke titel alle ver
antwoordelijkheid, dus ook fi
nancieel, op me neem. Maar
dat weiger ik. Ik kan geen risi
co's lopen", aldus Van den
Haak.
Voor hem is daarmee een
'droom' uitgelopen op een gro
te teleurstelling. Vorig jaar rea
geerde hij nog enthousiast op
een aanbod van Van de Putte
om het Vuurtorenplein nieuw
leven in te blazen. Van den
Haak mocht op zoek gaan naar
kunstenaars. Van meet af aan
genoot hij het volste vertrou
wen van de projectontwikke
laar, die in november vorig jaar
nog over hem zei: „Die Van
den Haak is een correcte vent.
Ik heb hem in zijn ogen geke
ken en ik kan zeggen: dat zit
wel goed. Iedereen die meent
te kunnen schilderen, mag er
in. Dat bepaalt hij. Ik heb al
leen met hem te maken."
Van den Haak wist al snel 25
kunstenaars voor het plan te
winnen, voor negentig procent
afkomstig uit Noordwijk. De
belangstelling was zo groot dat
later een reservelijst met nog
eens tien kunstenaars moest
worden aangelegd. Van den
Haak: „Wethouder Bamhoom
zegde een startpremie toe, als
wij tenminste het plein voor
het komende seizoen een beter
aanzien zouden kunnen geven.
Een loodgieter wilde voor een
hele dossier naar zijn advocaat
had gestuurd. Dat was op 28
november 2003."
Een antwoord bleef echter vol
gens Van den Haak uit. Hij
kreeg van de advocaat alleen te
horen dat Van de Putte niet
met een stichting in zee wilde.
„De advocaat zegde mij telkens
toe een contractje te sturen,
maar dat deed hij niet." Na
lang wachten hakte Van den
Haak deze week de knoop
door. „Waarschijnlijk is het te
mooi om te realiseren", kijkt hij
teleurgesteld terug.
Van den Haak verbaast zich
overigens over het 'dubbele' in
de reactie van Van de Putte:
„Hij zou alleen akkoord gaan
als ik me als privé-persoon ver
antwoordelijk wilde stellen.
Maar dat raadde hij me tegelij
kertijd zeer sterk af. Hij was ei
genlijk blij dat ik ervan afzag,
omdat hij mij de problemen
die ongetwijfeld zouden ko
men, niet gunde. Hij zou dan
tenminste niet mij hoeven aan
te pakken als het zover was.
Afijn, hij deed zijn uiterste best
om mij van alle op de loer lig
gende gevaren te overtuigen.
Maar dat had hij wat mij betreft
wel achterwege kunnen laten,
want ik had toch al geen zin
meer."
Van de Putte benadrukt dat hij
alleen met Van den Haak zaken
wil doen. „Ik heb 7 a 800.000
gulden betaald om iedereen uit
die panden te krijgen. Er mo
gen tijdelijk best kunstenaars
inzitten, maar als ik wil dat die
mensen er na een aanzegter
mijn van drie maanden uit
gaan, moet dat ook gebeuren.
Dan wil ik niet afhankelijk zijn
van een stichting, waarin be
stuursleden van de ene op de
andere dag kunnen wisselen.
Daarom wil ik alleen te maken
met Van den Haak. Hij wil pri
vé echter niet tekenen en daar
door is een patstelling ont
staan."
Willem van den Haak samen met enkele kunstenaars op het Vuurtorenplein in Noordwijk. Van links naar rechts: Kees Putman, Remco Mooijekind, Joke Bos, Els Bax, Willem van
den Haak en Mandy Lankhorst. Foto: Dick Hogewoning
heel mooi prijsje het kapotte
leidingenwerk repareren en
een schilder heeft een enorme
partij restverf geschonken. Ie
dereen die ik sprak, was vol lof
over het initiatief."
De werkloze Van den Haak
richtte een stichting op 'als een
soort verzekering' voor als er
iets mis zou gaan. „Ik kan me
niet veroorloven financiële risi
co's te dragen. Daarnaast heb
ik een contract opgesteld. Een
bruikleenovereenkomst om
goede afspraken tussen de
stichting en de gebruikers vast
te leggen. Dat contract wilde
Van de Putte zien. Hij mailde
dat hij het met een zinsnede
niet eens was en dat hij mijn
In de vroege ochtend van 10
mei 1940 wordt Nederland bij
verassing vanuit het Westen
overvallen door Duitsland, 's
Nachts vliegen Duitse vliegtui
gen over ons land richting En
geland. De Duitse list slaagt,
Nederland slaapt verder. Maar
boven de Noordzee keert de
luchtvloot plotseling om. De
bedoeling van de Luftwaffe -
de Duitse luchtmacht - is om
onze vliegvelden en lucht
macht in één klap uit te scha
kelen en de complete rege
ring, legertop en de koninklij
ke familie gevangen te nemen.
Om de Zuid-Hollandse vlieg
velden wordt dan ook verbe
ten gestreden. Zo ook om
vliegveld Ypenburg, waar veel
militairen uit de Leidse kazer
ne aan de Morspoort gelegerd
zijn.
Als Nederland vijf dagen later
capituleert, zijn er op en rond
Ypenburg 95 Nederlandse mi
litairen gesneuveld. Zes van
hen komen uit Leiden. „De
gemeente Rijswijk heeft in
2001 47 straatnamen in de
nieuwe woonwijk die op het
voormalige vliegveld is ge
bouwd, vernoemd naar daar
gesneuvelde militairen", zegt
Leidenaar A. Abcouwer. „Ik
zou graag zien dat Leiden haar
gevallenen eert door zes stra
ten in de stad naar de Leidse
gesneuvelden te vernoemen."
„Rond Valkenburg, Ypenburg,
Ockenburg en Zestienhoven is
verschrikkelijk hard gevoch
ten", weet Abcouwer. Deze
voormalig verzetsman is na de
oorlog jarenlang commandant
van Vliegveld Ypenburg ge
weest Ook is hij betrokken bij
de oprichting van stichting
Ypenburg 1940. Die heeft als
doelstelling 'de herinnering
aan de verbitterde strijd om
het behoud van het vliegveld
Ypenburg ten tijde van de
Duitse invasie levend te hou
den, in het bijzonder aan hen
die voor dat doel hun leven
offerden'. In 2000 onthulde de
stichting een gedenkteken bij
Ypenburg.
Abcouwer: „In de vroege mor
gen van die tiende mei, wordt
Ypenburg, dichtbij het rege
ringscentrum in Den Haag,
gebombardeerd en daarna
aangevallen door Duitse para
chutisten. Deze elitetroepen
zijn aanvankelijk veel te sterk
voor de slecht geoefende, vaak
nog maar net onder de wa
pens geroepen Nederlandse
soldaten." Aan het einde van
de dag is Ypenburg in Duitse
handen.
Het vliegveld is dan achter na
genoeg onbruikbaar vanwege
vele vliegtuigwrakken. „Alleen
al bij Ypenburg zijn op de eer
ste dag zo'n 350 vijandige
vliegtuigen verloren gegaan.
In geen enkel ander land heeft
de Duitse luchtmacht zoveel
verliezen geleden als tijdens
de strijd om Nederland."
Nederlandse militairen weten
de Duitse opmars naar Den
Haag met succes tegen te
houden en in de avond van
die eerste oorlogsdag slagen
Nederlandse militairen er zelfs
in het vliegveld weer te her
overen op de Duitsers. „Mede
door dit succes hebben de ko
ninklijke familie en het kabi
net op 13 mei 1940 kunnen
uitwijken naar Engeland", al
dus Abcouwer.
Toen op 14 mei 1940 de bin
nenstad van Rotterdam door
Duitse bommenwerpers werd
platgegooid en de Duitsers
bovendien dreigden dat
Utrecht hetzelfde stond te
wachten, besloot opperbevel
hebber Winkelman te capitu
leren. Het ongeoefende Ne
derlandse leger had met leeu
wenmoed gevochten, maar
moest de ongelijke strijd na
vijf dagen staken. Abcouwer:
„De verovering van Nederland
was vooral bedoeld als op
stapje voor 'operatie Seelöwe'.
De Duitsers wilden namelijk
direct oversteken naar Enge
land, maar daarvoor was het
wel van belang dat de Duitse
Luftwaffe het luchtruim zou
beheersen. Mede door de
enorme verliezen in Neder
land moest deze operatie uit
gesteld worden."
Kortom, dankzij de inspan
ningen en offers van het Ne
derlandse leger is de konink
lijke familie niet in handen
van de Duitsers gevallen en is
de Duitse luchtmacht een flin
ke slag toegebracht met alle
gevolgen van dien. „En daar
hebben zes Leidse militairen
de hoogst mogelijke prijs voor
betaald. Eer die mensen", al
dus Abcouwer.
De gemeente laat weten dat
Abcouwer moet beginnen met
het indienen van een schrifte
lijk verzoek bij het college van
burgemeester en wethouders.
„En dat is nog niet gebeurd.
De straatnamenadviescom-
missie buigt zich over alle bin
nengekomen verzoeken. Als
zij een verzoek honoreren, is
het volgende probleem: de
straten. In dit geval zou er
eerst een blokje van zes stra
ten naam vrij zou moeten zijn,
want de gemeente wil alleen
gegroepeerd straten vernoe
men. Het aantal goedgekeur
de verzoeken is echter groter
dan het aantal beschikbare
straten. Nieuwe straatnamen
belanden dus voorlopig op de
reservelijst."
Timoteus Waarsenburg
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in de
Breestraat ligt, is het symbolische
middelpunt van de stad.
Onder redactie van
Timoteus Waarsenburg en Eric-Jan Berendsen
TELEFOON 0 71 - 53 56 424