Klapperbuiken tussen de Flippers
TOERISME
Het succesverhaal van Bulgarije
Perth en omgeving
Waterkaarten
vernieuwd
Zeven Waterkaarten en drie
Wateratlassen van de ANWB/
WV zijn dit jaar geactualiseerd.
De kaarten bieden voor water
sporters belangrijke informatie,
zo zijn er bijvoorbeeld alle
jachthavens, bakens en door-
vaartafmetingen op aangege
ven. Ook de brug- en sluistijden
zijn ermee op te zoeken.
De kaarten die herzien en geac
tualiseerd werden, zijn die voor
de Randmeren/Flevoland en de
Vinkeveense Plassen/ Loos-
drecht, maar ook die voor
Friesland, Noord-West Overijs
sel, de Grote Rivieren West, de
Grote Rivieren Oost en die voor
de Biesbosch. Ook de Waterat
lassen Groningen/ Drenthe, de
Gelderse IJssel en de Limburgse
Maas zijn opgefrist.
CVB halen in
vier dagen
Golf wordt steeds populairder
en Frankrijk is al jaren een zeer
geliefd vakantieland. Een com
binatie van die twee kan dan al
leen maar een hole-in-one op
leveren, dachten Agence Belle
France (verhuurder van exclu
sieve Franse villa's) en Trumpi
(specialist in golflessen). Samen
bieden ze vier dagen golf aan
met verblijf in een vakantievilla
en als hoogtepunt het behalen
van het golfvaardigheidsbewijs.
Vier dagen golfles met de Fran
se slag kost al snel tussen de
1500 en 2000 euro, maar dan
heb je ook wat. In elk geval het
GVB, dat op de vijfde dag in Ne
derland - dat wel - kan worden
VRIJDAG 12 MAART 2OO4
Logis de France
in het Nederlands
Alle informatie uit de zojuist
verschenen gids Logis de Fran
ce 2004 is nu ook in het Neder
lands op internet te vinden
(www.logis-de-france.ff). De
Nederlandstalige website geeft,
net als het boekje, informatie
over alle ruim 300 typische
Franse hotels en restaurants die
bij de organisatie zijn aangeslo
ten. Het nieuwe gidsje, waarin
deze keer speciale aandacht
voor het streekmenu, is gratis
verkrijgbaar bij het Frans Ver
keersbureau, tel. 0900 1122332
of e-mail: info.nl@franceguide-
.com.
Trouwfeestje in
Kopenhagen
Van plan om dit voorjaar naar
Denemarken te gaan? Dan is de
datum 14 mei iets om in de ga
ten te houden. Die dag name
lijk is het feest in het hele land
als de Deense kroonprins Fre-
derik in Kopenhagen in het hu
welijk treedt met de Australi
sche Mary Donaldsen. Het paar
trouwt in de Vor Frue Kirke in
het centrum van de stad. Vooral
in Kopenhagen, waar het jonge
paar vermoedelijk een rijtoer
per koets door de stad maakt,
zijn tal van feestelijkheden.
Meer informatie: Wonderful
Copenhagen, tel. 0045 3370
222 442, www.visitcopenha-
gen.dk en www.visitdenmark-
.com
iooi Ideeën voor
dagje weg
Wat zullen we dit weekeinde
eens gaan doen, of hoe vullen
we al die schoolvakantiedagen?
De ANWB steekt de helpende
hand toe met een gidsje waarin
1001 ideeën voor dagtrips zijn
verzameld.
De tips lopen uiteen van een
Oudhollandse huifkartocht en
stroopwafels bakken tot een be
zoek aan een damestassenmu-
seum.Alleen leden van de
ANWB kunnen het gidsje bij de
bond aanschaffen. Daarvoor
betalen zij 10,01, oftewel een
eurocent per idee. Wie tussen
15 maart en 8 juni tot aanschaf
overgaat kan ook gebruik ma
ken van een actie voor het Land
van Ooit. Bij aanschaf van het
boekje én een ANWB-entreebe-
wijs voor het Land van Ooit,
krijgt een tweede entreebewijs
In één dag de
wereld rond
Wie van plan is dit jaar een ver
re reis te maken kan zich over
alle ins en outs laten bijpraten
op de Lente Reismarkt die de
vereniging Wereldcontact za
terdag 27 maart houdt in twee
paviljoens van De Keukenhof in
Lisse. Op deze dag zijn in ne
gentig stands tips te vergaren
over reizen in Noord-, Midden-
en Zuid-Amerika, zuidelijk Afri
ka, Azië, Australië en Nieuw-
Zeeland. Er wordt feitelijke in
formatie verstrekt over gezond
heid, verzekeringen, auto- en
camperverhuur, natuur en cul
tuur. Van de partij zijn ook ver
tegenwoordigers van verkeers
bureaus, buitensportzaken, uit
gevers van reisboeken en -tijd
schriften.
De beurs, die duurt van half elf
tot half vijf, is voor iedereen
toegankelijk. Een entreekaartje
kost 12 euro 4,50 voor leden,
op vertoon van ledenpas).
Zwemmen met dolfijnen. Wie
wil dat niet? Aanraken mag niet
in West-Australië maar dat
maakt de ontmoeting alleen
maar bijzonderder. Heerlijk dob
beren tussen de Flippers: ijskoud
maar hartverwarmend.
door Hans van Alebeek
Eindelijk gaat het gebeuren: we
gaan Flipper een handje geven.
Op tv, in het Dolfinarium,
springend op de boeggolf voor
een boot, overal hebben we de
ze fascinerende beesten al eens
gezien maar vandaag gaan we
ze écht ontmoeten. Gids Kana-
Chan boort de hoop op een
natte vin echter meteen de
grond in. Het is net als vroeger
bij het eerste gescharrel met
een meisje: kijken mag, maar
aankomen niet.
Maar, zegt Kana-Chan, het
wordt hoe dan ook een onver
getelijke dag. In elk geval een
lange, want al ver voor zevenen
hobbelen we in een busje rich
ting Rockingham, een vliegen-
poepje in de buurt van de stad
Perth aan de westkant van het
immense Australië.
Op de boot verwelkomt Terry
Howson de groep van een
man/vrouw of twintig. Terry is
de man die zo'n veertien jaar
geleden als eerste met de dolfij
nen begon te zwemmen. Nu
kan hij er een hele dikke boter
ham van eten.
We wurmen ons eerst in een
knellend krap wetsuit en dan
scheurt de boot naar de eerste
Een lang lint dolfijnenkijkers trekt door het water. Op de achtergrond een boot met toeristen die de 'droge tour' doet. Dus niet het water in gaat. Foto's: GPD
'hangplek' van onze gevinde
vrienden. Degenen die nog
nooit gesnorkeld hebben, krij-
/V-'r-
Kijken mag, aankomen niet.
gen een spoedcursus tuffen in
de duikbril en rustig ademen.
Want straks in het water, is het
zaak om vooral heel goed om je
heen te blijven kijken.
DOP
Maar voorlopig is er nog niks te
zien. Gemeenteambtenaren
zouden dit een DOP noemen
(Dolfijn Ontmoetings Plek)
maar deze morgen hangen de
dames en heren klaarblijkelijk
ergens anders uit. Geen nood,
de boot speert met gezwinde
spoed naar een andere plek.
En jawel, daar zitten ze, roept
Terry, wijzend op een paar vin
nen die boven de golven uit-
priemen.
Eindelijk! 'Daar heb je Flipper',
neuriën we. Het te water gaan
De 'gids' lokt al spelend de dolfijnen naar de snorkelaars toe.
lijkt nog het meest op een inva
sie van de Luchtmobiele Briga
de. Iedereen is ingedeeld in
groepjes, te herkennen aan een
gekleurde band om de buik, en
moet zich klaarhouden voor de
'close encounter'. „Vlug, vlug,
de groene groep en de blauwe
groep het water in", luidt het
commando.
Groen, dat zijn wij. Snel gaan
we met zijn vijven in een trein
tje op de achterplecht zitten en
glijden het water in. Happend
van de kou -het water is ster-
venskoud- en de spanning pak
ken we de riem van onze voor
ganger en zo ontstaat er een lint
van dolfijnenkijkers, voortge
trokken door een duiker met
een elektrische minischroef.
Het water is troebel, wazig. Niks
te zien. Maar dan ineens is daar
de eerste dolfijn die sierlijk on
der ons doorglijdt. Het lijkt of
hij ons toelacht. De rest van zijn
familie volgt snel.
Het is fantastisch. Vinden blijk
baar ook de dolfijnen, want af
gaande op alle klikgeluidjes om
ons heen zij die ook enthousi
ast. Keer op keer blijft het een
verrassing waar de Flippers op
duiken. Dan zijn het er drie, op
hun rug, dan een moeder met
een kleintje en dan is er eentje
die je bijna kust. Niet eng, wel
spannend. En voor de bibbers
zorgt het ijswater wel.
Klapperbuiken
Klappertanden kenden we al,
maar nu merken we bij de
buurman en onszelf dat een
mens van de kou ook kan klap
perbuiken. Dat weet Terry blijk
baar ook want na tien minuten
gaan Groen en Blauw uit het
water en mogen twee nieuwe
groepjes zich gaan vergapen.
Even uitrusten, enthousiaste
verhalen uitwisselen en hup,
daar is de tweede duik al weer.
Nu zien we ook beter hoe dui
ker Ben -ook uitgerust met zo'n je de dolfijnen denken en even
mini-motortje- de dolfijnen lokt later duikelen ze achter hem
door ze diep op de bodem op te aan, naar ons toe. Met die eeu-
zoeken en er omheen te buite- wige glimlach om hun mond.
len. Ha fijn, lekker spelen, hoor Niemand heeft ook maar een
tel de behoefte om de bi
aan te raken. Dit is veel m
veel natuurlijker en veel e
dan -wat op andere plai
vaak wel kan- dolfijnen
een kusje geven. Vergelij
maar weer met die eerst
rij waar nog niet alles mt
Misschien daarom wel
vergetelijk.
Video
En als de dag komt dat
heugen ons toch in de ste
laat, is daar altijd nog dei
Want dat doet Terry ooki
Iedereen die vooraf aanj
dat hij een herinnering»
wil hebben, krijgt een lint
de arm en wordt de helet
tend extra gefilmd. De vid
klaar terwijl u wacht. Niet
koop (zo'n 25 euro) maar
cent waard. Want i
kan er op tv 'Mijn avontui
met Flipper' laten zien?
Tussen 1 september en 31
vaart Terry Howson eikei
één keer uit om met de do
te gaan zwemmen. Een al
garantie op zo'n ontmoeA
geeft hij overigens niet, m
kans op succes is volgens I
'99 procent'. De trip is niei
koop: 155 Australische dól
oftewel zo'n 98 euro. Bij d
drag zijn de transfer van
naar Perth, koffie en soep
broodjes inbegrepen. Er is
een 'droge' toer waarbij w DP
boot de dolfijnen bekeken
nen worden (67 dollar, zó
euro). Voor meer informa
over deze trip:
www.dolphins.com.au. Vr®
gemene informatie over A
lië: www.australia.com
Met 1,3 miljoen inwoners is Perth dé stad in het on
derste puntje van West-Australië. Een ideale uit
valsbasis ook voor trips en verkenningen in het
verder immens lege gebied om stad. Perth wordt
gedomineerd door de Swan River, beroemd van
wege zijn zwarte zwanen, die op de meeste plaat
sen zo breed is dat het lijkt of de stad direct aan de
kust ligt. Dankzij dat water en het vele groen is het
ook een buitengewoon relaxte stad.
Bij de monding van de Swan River ligt Fremantle,
een bedrijvig havenstadje met een hoog Hol
gehalte. Vooral in het Maritiem Museum wa
hele VOC-historie uitgebreid uit de doeken «j
gedaan. Met een hoofdrol voor de Batavia, él
de vier VOC-schepen die op de grillige kustvi
West-Australië te pletter liep. In het museum
een stuk Batavia nagebouwd en zijn allerlei4
ten te zien. In de buurt liggen verder pracht
stranden.
Foto: GPD
REISBOEKEN&MAGAZI
e was vong jaar een van
de weinige landen die zijn toe
ristenindustrie onstuimig zag
groeien. Voor dit jaar wordt
meer van hetzelfde verwacht.
De Tourist Travel Gazet, een
Brits tijdschrift, verklaarde Bul
garije tot 'beste bestemming ter
wereld'. De gerenommeerde
Washington Post plaatste het
land op de vierde plaats. Dat is
voorwaar niet slecht voor een
land dat nog maar tien jaar ge
leden werd gemeden als de
pest.
Het massiefhouten bureau van
Dimitar Hadjinikolov, staatsse
cretaris voor toerisme, zucht
onder een piramide van papier.
Daarin prijken boeken over
eeuwenoude kloosters, studies
van antieke tempelsteden, glan
zende brochures met foto's van
middeleeuwse dorpen. Maar de
staatssecretaris is niet geïnte
resseerd in oude stenen, noch
in de gewelfde wijnkelders met
hun fresco's, de azuurblauwe
wateren van de Zwarte Zee, de
ongerepte bergen. Een voor een
belandden de boeken en bro
chures op het bezoedelde ta
pijt, totdat één enkel A-4tje te
voorschijn komt. Dat heet: Bul
garian Tourism in Facts and Fi
gures. Dit is zijn favoriete stukje
papier. De staatssecretaris leest
voor: „Het jaar 2003 was op
nieuw een recordjaar voor Bul
garije. We hadden 18,01 pro
cent meer toeristen dan in
2002. We hadden 28,34 procent
meer buitenlandse toeristen,
43,68 procent meer Britse toe
risten."
Op Bulgarije lijken alleen nog
maar superlatieven van toepas
sing. Alle lichten staan op groei.
De hotels aan de Zwarte Zee
zitten de hele zomer vol, de ski
oorden puilen uit (plus 28,3
procent in december), en zelfs
de bergdorpen pikken een
graantje mee. Er kan op beren
worden gejaagd in Bulgarije,
wijn worden geproefd, cultuur
gesnoven, gewandeld, geklom
men, gekayakt.
Maar de beste bestemming ter
wereld? De Zwarte Zee is laat
stelijk een stukje schoner ge
worden, maar echt blauw is zij
nog niet. Toeristen kunnen hun
snorkels wel thuislaten, want
de transparantie van het water
is weinig meer dan een vijftal
meter, een fractie van de Mid
dellandse Zee. Subtropische ve
getatie ontbreekt, en de graan
velden lopen op sommige plek
ken letterlijk tot aan het water.
Zeilers ontbreken ook, al was
het alleen maar omdat Bulga
rije maar enkele pittoreske ha
ventjes heeft.
Sofia
Sofia, door de Washington Post
omschreven als een 'feest van
kerken en door bomen om
zoomde boulevards', doet den
ken aan een Russische provin
ciestad. De wegen zijn slecht,
de gebouwen vervallen, de
woonwijken k la Bijlmer. „Je
kunt hier nog geen straathoek
graan- De weg naar het Bulgaarse strand. Foto: GPD
vinden die zich kan meten met
Praag," zegt een diplomaat die
een of twee steden heeft gezien
op de aardkloot.
Dus wat verklaart de opmars
van Bulgarije als vakantiebe
stemming? „Wie naar Bulgarije
komt, krijgt waar voor zijn
geld," zegt Nelly Sandalska,
topvrouw van Balkantourist, de
grootste reisorganisatie in het
land. „Je kunt hier voor een eu
ro nog gewoon twee pilsjes krij
gen. In Griekenland of Turkije
heb je aan dat bedrag niet eens
genoeg om er één te kopen."
In de brochures zijn reizen naar
Bulgarije grofweg even duur als
naar Turkije of Spanje. Maar
eenmaal ter plekke, kan in Bul
garije de hand vaker op de knip
blijven. Eten, drinken, taxi's,
entreegelden - het is allemaal
veel goedkoper dan elders op
het continent. En niet slechter;
de Bulgaarse cuisine is waar
schijnlijk de beste van de Bal
kan.
Bulgarije was onder het com
munisme een der belangrijkste
bestemmingen in het Oostblok.
Maar na de omwenteling in
1990 verloor het zijn aantrek
kingskracht. Vier jaar later was
Bulgarije goeddeels uit de bro
chures verdwenen. Maar een
succesvolle privatisering van de
industrie legde de basis voor
een miraculeus herstel.
Voor die privatisering verdient
Nelly Sandalska het krediet. De
huidige president-directeur van
Balkantourist was toen binnen
de regering verantwoordelijk
voor toerisme. Het eerste wat
zij deed, was het mes zetten in
Balkantourist, haar huidige be
drijf. „Balkantourist bezat in
Bulgarije alles," zegt ze. „Het
was essentieel dat het monopo
lie gebroken werd."
Het resultaat is verbluffend.
Vrijwel alle hotels zijn gemo
derniseerd. „Op Sunny Beach
(aan de Zwarte Zee) hadden de
meeste hotels vijfjaar geleden
nog 2 sterren," zegt Hadjiniko
lov, de staatssecretaris. „Nu is
er in die categorie nog maar
één over. Alle 150 andere heb
ben nu 3,4 of 5 sterren."
Het resultaat is niet alleen meer
toeristen, maar ook meer geld
per toerist. De staatssecretaris
leest opnieuw voor uit eigen
werk. „Tot oktober 2003 belie
pen de inkomsten uit toerisme
bijna anderhalf miljard dollar,
20,9 procent meer dan het jaar
ervoor," zegt hij. „Toerisme ge
nereert nu in Bulgarije 12 pro
cent van het bruto binnenlands
product."
Voor meer informatie:
www. balkantourist. bg
Dat je kunt fietsen in het lieflij
ke Vlaanderen en dat Robert
Declerck er keurige routes van
maakt, is bekend. Lannoo heeft
vijftig 'bewegwijzerde of uitge
stippelde fietsroutes in lus-
vorm' bijeengebracht in een lij
vige en geheel herziene gids.
Lusvormig wil zeggen dat begin
-en eindpunt hetzelfde zijn, wat
inhoudt dat de tochten prima
op één dag gemaakt kunnen
worden. De lengtes variëren
tussen de 20 en 50 km. Behalve
omschrijvingen en kaartjes van
de fietsroutes worden ook ne
venzaken belicht als plekken
om te eten en te drinken en
waar fietsen gehuurd en gere
pareerd kunnen worden. Kort
om, een zeer complete fietsgids
- voor het hele gezin boven
dien.
'Groot Fietsboek Vlaanderen', door Robert
Declerck, uitgave Lannoo, 306 blz., 17,95
euro, ISBN 90-209-4704-4, www.Iannoo-
Het lijkt wel of plots iedereen
de Canarische eilanden heeft
ontdekt. Kwam onlangs Capi-
tool met een gids over deze ei
landengroep, ook Gottmer
komt in de Dominicus-reeks
met een (tweede) gids over de
ze autonome Spaanse provin
cie. Het aardige en handige van
deze gids is dat er negentien
bergwandelingen in staan. De
ze zijn bovendien uit het boekje
te scheuren zodat je een apart
wandelgidsje over houdt. Ove
rigens bespreekt auteur Karin
Evers niet alle zeven (bewoon
de) eilanden, zij beperkt zich
tot het bekende Tenerife en de
minder bekende La Gomera, El
Hierro en La Palma.Dei
voor die beperking ligt vo
hand: van haar hand vers V(
eerder al een aparte gidst
deze drie oostelijke beste®
gen.
Naast een algemeen deel,
den de vier eilanden stuk
stuk besproken. Kaartjes i
plementeren deze lezensi
dige gids, die zelfs voor et
quente bezoeker wellicht
geheimen openbaart.
'Tenerife', door Karin Evers. Uitgs
Dominicus/Gottmer. 248 blz., 19,<
ISBN 90-257-3472-3, www.domini
Steeds meer Nederlandei
liseren hun droom een tw
huis in Frankrijk te kopen
En de meeste mensen dot
met hetzelfde uitgangspu
Jan Lagrouw: er lekker de
kanties doorbrengen, mat
de kerstdagen of zomaar
lang weekeinde. Maar dat
heen en weer reizen over
toch wel lange afstand bit
Lagrouw snel op. Reden
hem zich definitief in Frat
te vestigen. In de omgevii
Gers, Gascogne.
Lagrouw beschrijft in koi
zichzelf staande hoofdsl
het dagelijks leven daar,
dorpsfeesten, het uitgebi
tafelen (er staan ook reet
in) en met name het 'niet
doen'. Alleen maar voor:
huis zitten, genieten vam
te om hem heen. 'Fransel
bels' is vooral een lofzangl
het leven in Frankrijk, g
Franse krabbels, Jan Lagrouw,
Uitgeverij Bzztóh, 17,50 euro,
453-0235-7.
