KUNST CULTUUR
Witte Duif fladdert al een kwart eeuw blij rond
Leids Boekenweekfestijn drukker dan ooit
R7
De Parade trekt naar Barcelona
Versier 'n Vagina
William Byrd Ensemble:
Muziek als topsport
vrijdag 12 maart 2004
|nk Boeijen. Foto: GPD
disons Boeijen
1 Michael
VERSUMDe Edison Oeuvre-
at naar Frank Boeijen en
Michael. Op 23 maart
den alle overige Edison Mu-
Avvards bekendgemaakt en
«ereikt in de Melkweg te Am-
dam. De Edison Music
ird is de prijs van de Neder-
Ise muziekindustrie voor
album van bijzondere kwa-
en wordt al sinds 1960 uit-
ikt.
»ls in de
leling
itsheuvel - Idols-finalisten
en Marieke zijn vanaf 1
0 te zien in het Efteling The-
Vier keer per dag treden zij
in de Wonderlijke Efteling
3W. Gedurende de eerste drfe
anden van het Efteling-sei-
•n zal één van de Idols-fina-
>n van 2003, naast onder an-
e magiër Christian Farla op
podium staan. Jim vertolk
olvan kleermakerszoon in
tje-strek-je en de rol van
hes in de Gelaarsde Kat.
rieke neemt de rollen van
Brmakersdochter en prinses
leide sprookjes op zich.
lagse collectie
ider de hamer
sterdam - Op dinsdag 23
ut 2004 komt bij Sotheby's
msterdam onder de titel
te and Talent for Treasures'
bijzondere Haagse colectie
er de hamer. De veilirg be-
t uit meubelen en kunst-
rwerpen uit de achttiende
;n met het begin van de
itigste eeuw.
ttische markt
leen morgen
ien - In tegenstelling tot wat
eren in de UIT van deze
ntwerd gesuggereerd is de
ösche markt bij het Rijksmu-
f- im voor Volkenkunde in Lei-
/msterdam/anp - Het laagd-
lempeiige openluchttheater
festival De Parade, dat elke
zomer door het land trekt,
heeft buitenlandse aspiraties.
„Aan hoogdravende thema's
doen we niet bij de Parade.
Wel flirten we dit jaar met het
buitenland. We zijn bezig om
met het hele circus Barcelona
aan te doen. En op langere
termijn willen we ook in an-
dere Europese steden gera
ken", aldus een woordvoer
ster.
De Parade gaat komende zo
mer voor de veertiende keer
door Nederland op pad. Van
16 tot en met 27 juni begint
de theaterkermis in het Muse
umpark in Rotterdam. Daarna
staat De Parade van 2 tot en
met 11 juli in het Haagse
Westbroekpark. In Utrecht is
hij van 16 tot en met 25 juli in
Park Nieuweroord, waarna de
voorstellingen van 30 juli tot
en met 15 augustus in het
Martin Luther Kingpark in
Amsterdam te zien zijn.
Gecontracteerd zijn al: Con
nie Janssen Danst, The Ash-
ton Brothers, Huub van der
Lubbe, Eric Koller, John en
Rixt Leddy, Drie naakte Man
nen, Jules Deelder en Kamag-
urka, Christine van Stralen,
Maxim Hartman, de winnaar
van Voor de Leeuwen (de ta
lentenjacht van CJP en de Pa
rade), Suver Nuver, Wurz,
Sanne Vogel, De Warme Win
kel, Marcus Azzini, De Paar
denkathedraal, Growing Up
in Public, DNA, De Levende
Jukebox, Hendrick-Jan de
Stuntman, Saskia Temmink,
Jim van der Woude, Beatrice
van der Poel, Bob Fosko en de
winnaar van de 'Parademus
2003', Alex d'Electrique.
door Theo de With
leiden - Ook in Leiden is de kop
eraf. Het Leids Boekenweekfes
tijn in de tuinzaal van sociëteit
De Burcht was gisteravond de
eerste grote boekenweekactivi
teit van deze regio. Remco
Campert las voor, het trio
Dempsey had Franse gedichten
op muziek gezet en de winnaar
van de verhalenwedstrijd 'Les
Clefs de France' werd bekend-
Elke vergelijking met het Boe
kenbal, waarmee in de Stads
schouwburg van Amsterdam
traditioneel de Boekenweek
wordt geopend, gaat mank. In
Leiden loopt het festijn niet uit
op een drinkgelag of een knok
partij. Vanuit de stoelen wordt
keurig geluisterd door het lite
raire publiek, dat gewoontege
trouw vooral uit dames van
middelbare leeftijd bestaat. Op
vallend is echter dat er nu ook
de nodige dertigers en veerti
gers in huis zijn. Remco Cam
pert weet blijkbaar lezers van
alle leeftijden aan zich te bin
den.
Hoewel de drank niet rijkelijk
vloeit, wordt wel een glaasje ro
de wijn geschonken. Frankrijk
is dit jaar immers het thema
van de Boekenweek. Ook zijn er
in De Burcht geen decorstuk
ken zoals op het Boekenbal die
na afloop worden gesloopt en
door het publiek mee naar huis
worden genomen. De versie
ring beperkt zich tot posters
van Campert en blauw-wit-ro-
de linten die om pilaren zijn ge
draaid. Desondanks is mede
organisator Carla Oostergo van
de openbare bibliotheek in
haar nopjes. De stoelen zijn
niet aan te slepen. „Blijkbaar
werkt deze formule. De afgelo
pen jaren hebben we met aller
lei formules en tijdstippen ge-
experimenteerd, maar dit is
Vooral de dames lopen weg met Remco Campert. Foto: Taco van der Eb
volgens mij de hoogste op
komst ooit."
Remco Campert is uitgenodigd
omdat hij zojuist de roman
'Een liefde in Parijs' heeft gepu
bliceerd. En dat past uitstekend
bij het motto van de Boeken
week. Hij begint zijn optreden
met het lezen van een lang frag
ment uit dit boek over twee
jonge kunstenaars die na de
Tweede Wereldoorlog naar Pa
rijs gaan om hun artistieke am
bities waar te maken. Daarna
leest hij een aantal gedichten,
onder meer over de Parijse
boulevards, en wat korte verha
len, waarin Frankrijk opduikt in
een campingverhaal.
De schrijver was ook aange
trokken om de prijs uit te reiken
aan de winnaar van de verha
lenwedstrijd die de bibliotheek
samen met de boekhandels
Kooyker en De Kier heeft geor
ganiseerd. De competitie lever
de niet zoveel inzendingen op
als twee jaar geleden toen ge
dichten over de liefde, het toen
malige thema van de Boeken
week, mochten worden inge
stuurd. „Men dicht blijkbaar
liever over de liefde dan dat
men over Frankrijk schrijft",
concludeert Oostergo.
Yael Burggraaf werd winnaar
van deze literaire competitie
met haar bijdrage 'Jus vies uun
mamamamsel'. Volgens jury
voorzitter Sander Steggink,
werkzaam bij boekhandel
Kooyker, stak dit verhaal met
kop en schouders boven de rest
uit. „Het is van alle inzendin
gen het meest literair en gaat
verder dan een verzameling
anekdotes." Het publiek moest
dit maar voor waar aannemen,
want de winnares was niet aan
wezig. Ook had geen van de
juryleden het winnende verhaal
in zijn zak meegenomen.
ir Ad van Kaam
voorkamer van de oude bak-
j op de hoek van de Haven-
lat meet krap vijf bij vijf me-
met twee stoeltjes en een
intafel staat het er meteen
dig vol. Een schilderij als De
rhtwacht zou er op geen stuk-
|i na inpassen, maar voor dat
jmaat -en laat staan voor die
usiviteit - gaat De Witte Duif
niet. De galerie in Katwijk
Zee stelt zich pp alle fronten
Béiden op. Aan de muren
ten met strand- en dorpsta-
ëltjes van de hand van lokale
jfenaars, in de mappen li-
sen zeefdrukken van verte-
woordigers van de CoBrA be
ing. „Dit is mijn hobby",
tPiet van Duivenvoorden
zijn vinger in het rond. „Al
kwarteeuw lang."
Piet van Duijvenvoorden en De Witte Duif - met voorsprong de kleinste galerie van Nederland. Foto: Dick Hogewoning
weer af en hij ontdekte daar
naast een aardigheid in het ko
pen en verkopen. Het kwam 25
jaar geleden bij elkaar toen zijn
oud-klasgenoot Ton Berkhey
een galerie in Noordwijk begon
en de plaatselijke ondernemer
Henk de Wit vond dat Piet Duif
- zoals hij op dorp wordt ge
noemd - eigenlijk ook zoiets in
Katwijk moest opzetten. Want
dat was er nog niet. De Wit (van
het elektrotechnisch bureau)
gaf hem groen licht met een
pandje in de Voorstraat. Later
verhuisde hij naar de Koningin
neweg en sinds twee jaar zit De
Witte Duif in de Havenstraat.
De naam - het ligt er dik boven
op - is een samentrekking van
De Wit en De Duif. „Maar het
refereeert ook aan Picasso en
zijn vredesduiven, hoor. Ja, ik
heb een originele zeefdruk van
de meester. En een duif in de
etalage. Van steen."
De zee heeft altijd een grote
aantrekkingskracht gehad op
kunstenaars. En net als bijvoor
beeld Scheveningen en Bergen
kende ook Katwijk door de tijd
heen zijn eigen schilderskolo
nie, afkomstig van buiten (Jan
Toorop, Broeksmit, Grobe) of
van het dorp zelf (Niek van der
Plas, Piet van Duivenbode). De
zee, de lucht, het duin, de vuur
toren, het kerkje, de boulevard,
het bollenland erachter - het
zijn onderwerpen die een on
uitputtelijke bron van inspiratie
vormen. Piet van Duijvenvoor
den onderkende dat van meet
af aan. „Ik ben altijd een pro
motor geweest van de Katwijkse
kunst. Niet alleen van de hand
van professionals, maar ook
van zondagsschilders. Het moet
wél niveau hebben, anders
hang ik het niet op. Ja, ook mo
derne kunst vind je hier. Niet
alleen zee- en dorpstaferelen."
Een andere passie van hem is
CoBrA. De stroming die in 1948
onstond en die zich afzette te
gen het traditionalisme en con
servatisme in de kunst. Karei
Appel en Comeille waren de
belangrijkste Nederlandse ver
tegenwoordigers die zochten
naar de echtheid, de bronnen
en de kern van het leven. „Ik
struin veilingen, markten en
beurzen af en koop ook wel van
particulieren. Sommige van die
zeefdrukken wil ik eigenlijk niet
meer kwijt. Zulke prachtige
kleuren. N.t.k zet ik er dan op.
Maar uiteindelijk is natuurlijk
alles te koop. Al kom je bij mij
geen exorbitante prijzen tegen,
hoor. Geen dingen van 10- of
20.000 euro. Het moet allemaal
redelijk blijven."
Zijn drempel is laag in de Ha
venstraat. „Van alles komt hier
langs. Niet alleen Katwijkers,
ook mensen uit de omliggende
plaatsen. Nee, niet zoveel toe
risten. Maar iemand die gek is
op de Zanderij, zoals die was,
en die daar graag een schilderij
tje van wil hebben. Of een me
vrouw die een strandtafereel wil
NOODZAKELIJK KWAAD
Het gaat goed met de musea in
Nederland. Voor de kunstmusea
was 2003 zelfs een topjaar, ook
al blijft het totaal aantal muse
umbezoekers al jaren rond de 20
miljoen schommelen. Er zijn
dus ook musea, met name de
historische en volkenkundige,
die het minder goed gaat. En
dan is er maar weinig dat ze
niet doen om meer publiek te
trekken: lange
re openingstij
den, gratis toe
gang, een po
pulistische pro
grammering.
Na Amsterdam,
hebben ook
Rotterdam,
Den Haag,
Utrecht en Gro
ningen intus
sen een Muse
umnacht. Het
Natuurmuse
um in Rotter
dam lokte tij
dens deze
nacht mensen
naar het muse
um met de ac
tiviteit 'Kutje
Kleien'. Hier
voor werd de
Hoboken Salon
van het muse
um ingericht als handenarbeid-
lokaal, met oude anatomische
prenten en een 'kijkhokje' met
spiegels en zaklampjes voor
deelnemers die nog even wilden
kijken 'hoe het ook al weer zat".
Het 'Kutje Kleien' is een idee van
de Rotterdamse kunstenares
Yvonne Beelen die al eerder pro
jecten bedacht als 'Klitje kleu
ren', 'De Spleetjes Spirograaf en
Versier 'n Vagina', allemaal be
doeld om het vrouwelijk ge
slachtsorgaan uit de taboesfeer
te halen. Ik weet niet wat u er
van denkt, maar volgens mij
moet het niet veel gekker wor
den in de Nederlandse musea.
Los van het feit dat er helemaal
niets uit mijn vingers zou ko
men vraag ik mij af waarom ik
voor dit soort gedoe naar een
museum moet? Voor het gemak
wil ik wel aannemen dat de be
doelingen van de kunstenares
integer zijn, al zou ik dat mens
niet op m'n verjaardag willen
hebben, maar dat het Natuur
museum iets anders beoogt dan
met plat vermaak veel publiek
binnen te krijgen, wil er bij mij
niet in.
Welnu, als het daar om gaat heb
ik nog een paar goeie tips voor
ze: stuur weg die kunsthistorici
met hun intellectuele prietpraat
en huur Heieen van Royen in
voor een lezing over moeder na
tuur, steek de vrouwelijke sup-
JAN RIJSDAM
poosten in korte lakjasjes over
een leren beugel-bh en zet in
plaats van fossielen of prent
briefkaarten het slipje van Katja
Schuurman in de etalage van de
museumwinkel.
Ik weet waarachtig niet welke
potentiële doelgroep het Na
tuurmuseum op het oog kan
hebben gehad om in haar kijk
hokje te krijgen, de pornoconsu
ment? Een
SBS 6 came
raploeg? Ei
genlijk denk
ik dat ze het
allemaal niet
uitmaakt, als
het maar
geen mensen
zijn die wei
eens een boek
lezen.
Andere mu
sea deden vo
rig jaar, tij
dens de Mu
seumnacht,
trouwens ook
al een duit iii
het zakjei
Met dj's en
vj's werd ge->
tracht een
ander en jon
ger publiek te
trekken, en
ook daarvoor kon ik niet warm
lopen. Ik hoop dus maar dat dé
Leidse musea het niet in hun
hoofd halen om ooit mee te
doen aan dit soort drempelver
lagend vertier om de hitsige mu
seumbezoeker binnen te krijgen.
Het publiek dat naar de Muse
umnacht komt is wel jonger en
komt vaak voor het eerst, maar
het komt ook niet meer terug
Tenzij de volgende keer mis
schien Patty Brard in jarretels
door het museum paradeert..
Goeie tentoonstellingen maken:
dat lijkt mij dé manier orh
nieuw publiek te bereiken en
vast te houden.
Denkt u nu niet dat dit een plei1
dooi is voor brave, behaagzieke
kunst waaraan je je geen buil
kunt vallen. Kunst, ook museale
kunst, mag best provoceren, alle
conventies van moraal en goede
smaak aan de kant zetten. Ik zit
er niet mee. En op zich vind ik
dat gedoe met een homp vette
klei ook niet zo belangrijk. Ik
heb niets tegen kutje kleien in
het algemeen, maar het hoort
thuis op De Parade. Waar het
om gaat is de intentie om dit
soort kermisattracties tot iets
museaals te verheffen louter om
kijkers te trekken. Het is een
stap verder naar de verpretpar-
kizering van de musea, een
doorzichtige knieval naar het
grote publiek.
hebben met kinderen daarop.
Tuurlijk, die heb ik. Niet alle
maal hier hangen, dat kan in
deze kleine ruimte niet. Zoek
maar uit in de mappen of in de
twintig albums met foto's. En
anders vraag ik een kunstenaar
om het te maken. Een goed
schilderij tegen een redelijke
prijs. Daar gaat het hier om.
Nogmaals, ik hoef er niet van te
leven. De Witte Duif is mijn
hobby op zaterdag. Al 25 jaar."
Ook voor koffie. Eln voor koek.
Schilders van Katwijk - jubile
um (verkoop) tentoonstelling
Galerie De Witte Duif, Haven
straat 15 Katwijk aan Zee. Nog
te zien zat 13, 20 en 27 maart
van 11-13 en 14-16 uur
muziek recensie
Lidy van der Spek
Concert William Byrd Ensemble o.l.v.
Nico van der Meel. Gezien: 11/3,
Doopsgezinde Kerk, Haarlem. Nog te
zien: 13/3, Marekerk, Leiden
Het William Byrd Ensemble ex
celleert dit seizoen met 20ste-
eeuwse koormuziek onder de
titel 'Musica vocale del Nove-
cento'. Denk niet dat er dus al
leen Italiaanse (a capella) koor
werken op het programma
staan. Ook Nederlandse en
Zweedse componisten zijn ver
tegenwoordigd. Het Italiaans
voert echter, naast wat kerkla
tijn, de boventoon. Dat deze
eeuw zo'n geweldige verschei
denheid kent aan vocale mu
ziek, leert ons dit naar alle kan
ten schitterende concert 'van
het WBE.
Met één pastoraal en twee pro
fetische liederen van Ildebran-
do Pizetti wordt de avond inge
luid. Alleen in het eerste lied
'Cade la Sera' is te horen dat al
le stemmen de kerkruimte nog
moeten aftasten. De golvende
lijnen willen nog niet echt een
duidig communiceren. Pas als
het WBE mag uitpakken in een
oplaaiend forte 'Over de bebos
te velden branden de haarden'
krijgt de koorklank vleugels.
Dramatisch rouwt het Klaaglied
van Jeremia, Pizetti's geschenk
aan paus Pius XII voor zijn 25-
jarig ambtsjubileum (1943). Een
klacht tot God die gaandeweg
wordt omgezet in hoop en ver
trouwen Verdwenen is de
vreugde van ons hart.... maar
Gij, 'Heer zult ons niet voor al
tijd vergeten'. Fraaie doorschij
nende muziek met soepele
wendingen, evocatieve uitbar
stingen, met weemoedige bijna
Gregoriaanse frasen waar de
sopranen in lichte, etherische
kleuren overheen wimpelen.
Na enige minuten stilte als brug
tussen uitersten zingt het WBE
kolderieke limericks van Ed
ward Lear, getoonzet door Gof-
fredo Petrassi onder de titel
'Nonsense'. Ze gaan o.a. over
een dame met een neus van
een reus, een fluitspelende ou
de man die een slang uit z'n
laars laat kronkelen, van een
oude vrijster uit Polla. Het koor
fluistert, zingt met lange zuch
tende halen, met korte schok
ken en ordinair gegaap, voor
treffelijk op elkaar ingespeeld.
De vrolijke, vitale koorklank
danst verend op en neer als,
Bacchus en Ariadne op ae
trampoline in Robert Heppe-
ners 'Trionfo di Baccho e d'Ari-
anna'.
Onder de intense leiding van
Nico van der Meel kent het
WBE geen grenzen. Zo klakt en
klokt, ratelt en spartelt het
schattige liefdesliedje van LÜ-
ciano Berio 'E si fussi pisci'.
Door al die koldergeluiden
heen zwiert een honingzoete
melodie die helemaal past bij
vlinders in je buik.
Van Hendrik Andriessen is de
'Hommage aan Maranzio', een
gedicht van tien coupletten
over de weelderige Italiaanse
natuur, die heelt en voedt en
dronken maakL Elk couplet is
een oproep cum te horen, te
voelen, te zien en te ruiken.
Kristalhelder en prachtig van
kleur zingen de sopranen en te
noren in de eerste oproep 'Hier
zijn de klare bronnen', romig
zacht wordt het coloriet als het
gaat over ronde wijn en vette
olijven. Tot slot de twee koor
composities van Luigi Dallapic-
cola waarin vlijmend de spot
wordt gedreven met het huwe
lijk, spetterend van expressivi
teit. Hier horen we nog een
maal hoe warm met een licht
vibrato de alten zingen, gloed
vol in samenzang met de sopra
nen, hoe absoluut kleurrijk en
furieus het hele koor kan draim
men, jammeren en schelden.
Te keer gaan als het William
Byrd Ensemble is topsport!
