KUNST CULTUUR
Grote verscheidenheid bij Leids Cabaret Festival
'Na afloop had ik een heel dik gezicht'
Duo met sound van vijf
Compacte 'Klein
Teun' bij Imperiu
Vier oudgedienden over Scratch Muziekdagen in Leidse Pieterskerk
Opnieuw
in fantasietd
op numme
Stromen als
een rivier
woensdag 11 FEBRUARI 20
De zaal zwijgt steeds luider en eigenlijk is het een raadsel waarom
Hoofdrolspelers Chantal Janzen
en René van Kooten.
Foto: Roy Beusker
Hameien gaat
langer door
Amsterdam - De familiemusical
'Kunt u mij de weg naar Hame
ien vertellen' krijgt een reeks
extra voorstellingen. Van 14 tot
en met 18 april gaat de produc
tie naar Pepsi Stage te Amster
dam, van 20 tot en met 25 april
staat de show in het Haagse
Congresgebouw en van 29 april
tot en met 5 mei wordt er ge
speeld in het Luxor Theater te
Rotterdam. 'Hameien' is de
door Koen van Dijk bewerkte
theaterversie van de ooit popu
laire televisieserie, die werd ge
schreven door Harrie Geelen en
Joop Stokkermans.
4000 euro
voor Bam
leiden - De benefietavond in
het Leidse Volkshuis voor de
slachtoffers van de aardbeving
in het Iraanse Bam is een suc
ces geworden. De vele bezoe
kers van afgelopen zaterdag
brachten een bedrag van ruim
4000 euro bijeen. Tijdens de
avond traden tal van artiesten
belangeloos op.
Pathé toont
Turkse films
Amsterdam - Bioscoopconcem
Pathé gaat vanaf morgen Turk
se films vertonen. Het betreft
voorlopig een experiment in de
theaters ArenA in Amsterdam
en De Kuip in Rotterdam. De
films zullen wel Nederlands on
dertiteld zijn. De Turkse pro
ducties worden dagelijks vier of
vijf keer vertoond. De eerste
film die wordt gedraaid, is de
tienerkomedie 'Hababam Sinifi'
van regisseur Ertem Eglimez.
Balkenende
opent Helmantel
assen - Premier Balkenende
opent op 25 februari in het
Drents Museum in Assen een
expositie met schilderijen van
Henk Helmantel. „Ze zijn alle
bei van het CDA", zegt een
woordvoerder van het muse
um, die met deze tentoonstel
ling het 150-jarig bestaan viert.
Het werk van de streng gerefor
meerde Helmantel is buitenge
woon realistisch en doet soms
denken aan dat van Johannes
Vermeer. De expositie is tot en
met 9 mei te zien en verhuist
daarna naar Den Bosch.
theater recensie
Wijnand Zeilstra
Voorstelling: Tweede voorronde van het
Leids Cabaret Festival. Gezien: 10/2,
Leidse Schouwburg.
Het zal wel toeval zijn, maar de
beide voorronden van het Leids
Cabaretfestival kennen exact
dezelfde samenstelling: een
heer, een dame, een duo en een
jonkie.
De 'heer' van de avond is Jo-
chen Otten, die beeldend thea
ter met filmische effecten en
een cabaretesk typetje combi
neert. Voor de regie tekent
Minou Bosua, één van de Bloei
ende Maagden, die duidelijk
haar stempel op de voorstelling
heeft gezet. Herkenbaar is die
wonderlijke combinatie van
slapstick, religie, bloot en een
dieper gravend ondertoontje.
Grappig is ook de bijna Brech-
tiaanse manier waarop Otten
de fictie van zijn programma
doorbreekt. Van tevoren name
lijk geeft hij al aan wat er zoal
staat te gebeuren. En hij sluit
ook met een soort toelichting
af. Een verrassende bijdrage
aan het festival.
Minder verrassend is het
Vlaamse duo. Bert Haelvoet en
Roy Aemouts zijn dit jaar de
Vlaamse deelnemers die tradi
tiegetrouw op het festival ga
rant staan voor een portie ab
surdisme. Zij spelen aanvanke
lijk de lezer en de schrijver die
diens debuut bespreken. Dat
gaat ongemerkt over in een ver
haal over een vlaggenwinkel op
Mars, waarna een test over de
coming out van een vermeende
homo wordt gedaan. Hoewel ze
ware vertellers zijn, doet hun
vorm van absurdisme een beet
je obligaat aan. Het komt ge
vaarlijk dicht in de buurt van
een trucje.
Pieter Derks is het jonkie van de
avond. Hij ziet er ook nog zo
uit, terwijl hij zich wel degelijk
een man met bepaalde behoef
ten voelt. Dit persoonlijk mini-
drama is uitgangspunt voor een
vriendelijke bijdrage die terug
gaat tot wangedrag in zijn jeugd
en de daarop volgende thera
pieën. Zijn theateropleiding en
zijn vocale en muzikale kwali
teiten leveren hem voldoende
gereedschap om dit zeer be
perkte thema keurig uit te wer
ken. Maar helaas, er zijn al zo
ontzettend veel jonge cabare
tiers die hun jeugd uitmelken.
Wie heeft hier nu nog een
boodschap aan?
De vrouw van de avond is Sop
hie van Hoijtema. Dankzij haar
zien we maar weer eens het ge
heim van het theatervak en
daarmee tegelijkertijd het nut
van zo'n festival dat jaarlijks de
diversiteit binnen het cabaret in
kaart brengt. In principe klopt
alles. Ze heeft over de opbouw
van haar programma goed na
gedacht, kan zingen, ziet er
goed uit en maakt ook een
geestig statement in haar origi
nele lied over een voorbije rela-
Vijf kandidaten door
leiden - Van de acht deelne
mers aan de 26ste editie van
Leids Cabaret Festival zijn
vijf kandidaten geselecteerd
voor de halve finale op don
derdag 12 februari. Het zijn
Esther Ephraïm, Ted Griffi
oen, Micha Wertheim, Jo-
chen Otten en Bert en Roy.
tie. Het waslijntje met ondefi
nieerbare kledingstukken en de
running gag met de memo-
briefjes bieden een bruikbare
regievondst. En toch gaat het
Jurywoordvoerder Ingrid
Dullens (van het voorm;
duo De Dulle Roeckers)
maakte na afloop van de
tweede voorronde deze
lectie bekend. Zij roemdi
het niveau van het festiva
van dit jaar dat ze als 'zee
hoog' kwalificeerde.
hopeloos mis, haar opt
slaat totaal niet aan.
De zaal zwijgt steeds luit
eigenlijk is het een
waarom.
door Herman Joustra
leiden - De Pieterskerk staat
vanaf morgen weer vier dagen
bol van de zang. Kristalheldere
noten zweven dan door de me
tershoge gewelven. En hier en
daar ook een valse noot. Dat kan
ook bijna niet anders als er uren
achtereen wordt gezongen. En
het hoort eigenlijk ook zo, het is
een deel van de charme van de
Scratch Muziekdagen, die alweer
de zestiende editie beleven.
Want dat is Scratch: de deelne
mers studeren in één dag een
groot muziekwerk in en voeren
dat dezelfde avond nog uit.
En dat is geen sinecure hoor,
verzekeren Nelly van der Zee,
Ineke Bochane, Kitty Jansen en
Lidy Verbeek. Ze kunnen het
weten, want de vier behoren tot
de meest ervaren deelnemers.
Talloze keren zongen ze reeds
mee, hetgeen elke keer weer
een flinke aanslag op de fysieke
gesteldheid is. Bochane kan
zich haar eerste keer nog goed
voor de geest halen. „Na afloop
had ik een dik gezicht. Gewoon
vocht van het zingen en van de
vermoeidheid. Ook de keren er
na waren pittig. Als ik 's maan
dags weer moest werken - ik
stond vroeger voor de klas - had
ik een sticker op: Ik ben niet
aanspreekbaar. Zo zwaar is
het." „Maar geestelijk ben je na
afloop wel helemaal high", zegt
Van der Zee enthousiast.
Dat is ook de reden dat Jansen,
Bochane en Van der Zee twee
van de vier dagen meezingen.
Verbeek is zelfs drie dagen van
de partij. Van der Zee vindt dat
iets te veel van het goede. „Ook
ik heb wel eens drie dagen
meegezongen, maar dat is een
enorme aanslag. Ik kon een
week niet praten." Nou, het
vermoeiende zit 'm niet eens
zozeer in het zingen, vindt Jan
sen op haar beurt. „De Messiah
bijvoorbeeld zingt vrij gemak
kelijk, al is het een heel hoge
partij en zijn er heel veel collo
raturen. Ik vind vooral het
urenlange staan moeilijk."
Ach, het is het resultaat dat telt.
En de sfeer uiteraard, zeggen de
vier. Daarom keren ze elk jaar
weer terug naar de Pieterskerk.
Heb je eenmaal meegedaan,
dan laat het je niet meer los.
Liefde op het eerste gezicht.
Van der Zee: „Ik had nog nooit
de Messiah gezongen, voor mij
was het helemaal nieuw. Alleen
het 'Hallelujah' kende ik. Nou,
ik was er kapot van, zo mooi
vond ik het"
Enige oefening vooraf is voor
de deelnemers echter wel nut
tig, zij het niet noodzakelijk.
„Het leuke van Scratch is dat je
ook een heel eind komt als je
niet hebt geoefend", zegt Van
der Zee. „Je wordt door je om
geving meegesleept, door de
andere zangers en zangeres
sen." Bochane: „Je kunt ook
veel op gehoor hoor, al is het
wel handig als je noten kunt le
zen. Soms worstelen de deelne
mers wel met opera, vanwege
de teksten. Die zijn dikwijls Ita
liaans. Nou, dan gaan we toch
gewoon op lalalala over."
Nog elke keer melden zich
nieuwe mensen aan, wat bete
kent dat ze echt helemaal vanaf
nul moeten beginnen. „Ik vind
het heel bijzonder dat er nog
Vier ervaren deelneemsters aan de Scratch Muziekdagen. V.l.n.r. Lidy Verbeek, Kitty Jansen (zittend ach
ter de piano), Ineke Bochane en Nelly van der Zee (Foto: Henk Bouwman). Inzetje rechts: Soliste Elma van
den Dool is ook dit jaar weer van de partij (Archieffoto).
steeds ontiegelijk ve^l nieuwe
mensen meedoen", zegt Ver
beek. „En echt niet alleen maar
mensen die al op een koor zit
ten. Sommigen hebben weinig
of geen zangervaring. Boven
dien, ook al zijn er veel deelne
mers die wel ervaring hebben,
de dirigent begint 's ochtends
met zo'n negenhonderd stem
men die hij allemaal op één lijn
moet zien te krijgen."
Negenhonderd man. En een or
kest van nog eens honderd. Een
muzikale moloch derhalve.
Maar wel een mooie moloch.
Van der Zee: „Er wordt nog wel
eens afgeslagen door de diri
gent. 'Dat kunnen we beter hè',
zegt hij dan." Jansen: „Maar dat
hoort erbij. Dat is het ook
mooie, het gevoel van samen
iets doen. Als het orkest tijdens
een repetitie iets niet goed doet,
het stuk herhaalt en het dan
wel goed doet, dan reageert het
koor met klappen en juichen."
Verbeek: „Heerlijk hoor, zingen
bindt mensen."
En werkt verslavend. Bochave
haalt nog een voorbeeld aan.
„Ik las op internet nog een
noodkreet van een vrouw uit
Deventer die meedoet aan de
Scratch Muziekdagen. 'Mijn
laatste trein vertrekt als het
'Hallelujah nog klinkt. Bij wie
kan ik blijven slapen?' Dat zegt
genoeg."
Scratch Muziekdagen, 12 t/m
15 februari, 19.30 uur (do en
zo) of 20.00 uur (vr en za), Pie
terskerk, Leiden.
hilversum/anp - 'Ramaa
Het woord komt voorl
bekend niet voor in een q
le taal, maar het is wel d
van een liedje dat deze wi
de eerste plaats staat inr
de Mega Top 50 als de li
Het nummer wordt gez
door het Limburgse meiè
Treble.
De formatie bestaat uit
ne Hoffman (27) en de;
Nina (18) en Djem (1L
Dijk. De single 'RamagT
zingen ze in een vera
taal, zogenoemde 'Treble!
In 2002 behaalde het Sf
meidentrio Las Ketchu
nummer-1-hit met de 'Ki
Song'. Het refrein van da|
bestond eveneens uit
sietaal. In 1995 behaaldi_;
gelis met 'Conquest of Pa™"
de koppositie in de hij
Dat nummer werd in ee
pseudo-Latijn gezongen, j
Volgens hitkenner Johq
Slooten is het verder nid
gekomen dat liedjes ni
fantasietaai op de eerstil
belandden.
'Ramaganana' is al bijkl<
half jaar uit. Sindsdien s
plaat wekenlang in de r
moot van de hitlijsten, n
rige week steeg hij pljn
naar de top tien en nu dj 9r
de eerste plaats.
Wat eveneens opvalt isl
plaat op eigen kracht is
broken. Bij gebrek aan ij
play op radio en televij
het trio maandenlang on
tenwinkels en winkJ
•Deze zogenoemde 'in sfl|
tredens' zijn voor veelt
landse artiesten pure nc
geworden omdat ze wei
play krijgen. Via dit soof
schalige optredens kuil
hun product toch aan
brengen.
In Leiden en regio bestaat grote belangstelling voor profes
sionele en amateuristische kunstbeoefening. Heilig Vuur
volgt stad- en regiogenoten die musiceren, zingen, dansen,
toneelspelen, fotograferen op of andere wijze actief zijn.
Vandaag het Leids/Hazerswoudse duo The Rivermen Band
'En dames en heren, de band
van vanavond bestaat uit de
volgende muzikanten: Peter,
gitaar en zang; Patrick, toet
sen en zang; Korg, drums en
bas en Roland, synthesizer.
Geef de vier een even harte
lijk als welgemeend applaus!'
Ben Luyckx trapte er vorig
jaar met open ogen in. De
koning van Leidens grootste
horeca-imperium prikte op
een zondagmiddag een vork
je in zijn eigen restaurant De
Grote Beer, voorafgaande
aan wat later nog uitliep op
een vrolijke verjaardagspartij
van zijn vriendin. 'Geef al die
gasten van de band een
rondje', verordonneerde hij
zijn personeel. Om, toen hij
even later slechts twee glazen
cola voorbij zag gaan, toch
maar eens om de hoek bij
het podium te gaan kijken.
Hij kon zijn ogen niet gelo
ven. Het duo dat er stond,
produceerde de sound van
vijf. Niet in decibellen, maar
in volheid van geluid. The Ri
vermen heette vanaf dat mo
ment voortaan The Rivermen
Band. „Die suggestie van
Luyckx hebben we overgeno
men. Vonden we wel een
leuk compliment. Twee man
die klinken als een complete
band."
Peter van Schoonderwoerd
glimt van trots als hij de
anekdote vertelt. Nee, Korg
en Roland bestaan natuurlijk
niet. Althans niet als perso
nen. Het zijn de merknamen
van de synthesizers die zijn
kompaan Patrick van 't Hof
bespeelt. Wél zorgen die, dat
moet je ze meteen nageven,
voor dat volle, melodieuze
geluid. En tevens voor de
kracht van het geheel. „Je
kunt er alles uit tevoorschijn
toveren en daarom ook alles
spelen", zegt Patrick, de man
achter de knoppen. „We
kunnen vrijwel alles brengen
wat de mensen maar willen
horen."
Met die zin raakt de man, die
eerst zes jaar klassieke piano
studeerde aleer hij zich be
kwaamde in allerlei elektro
nische snufjes en computer
gestuurde geluidjes, de kern
van de zaak. Bij The River
men Band is de klant koning.
Peter van Schoonderwoerd en Patrick van 't Hofvormen met zijn tweeën The Rivermen Band:
„We kunnen vrijwel alles brengen wat de mensen maar willen horen." Publiciteitsfoto
„We zijn een coverband",
benadrukt Van Schoonder
woerd. „We zijn gespeciali
seerd in muziek uit de jaren
70 en 80, maar schuwen ook
het top-40 werk niet. Laatst
hadden we nog een zaaleige
naar die met verbazing con
stateerde dat wij een num
mer speelden dat hij de week
daarvoor voor het eerst op de
radio hoorde. Ja, inderdaad.
Als wij iets modems horen
waar we wat in zien, pikken
we het op. Of als mensen bij
wie wij op een bruiloft, partij
of bedrijfsevenement spelen
van tevoren bepaalde ver
zoekjes deponeren, dan gaan
we repeteren. Zo wilde ie
mand een halve cd van Don
Henley van The Eagles ho
ren. Dat viel nog heel niet
mee. Maar het is ons gelukt."
Van Toto tot Bauer, van Jean
Michel Jarre tot Borsato en
van De Dijk tot The Beatles -
het duo beheerst een breed
spectrum van de melodieuze
popmuziek. Maar hoe lang
schept het naspelen van an
dermans werk nog bevredi
ging? Waarom komt het
tweetal niet eens met wat ei
gen werk? „We zijn nu sa
men sinds 1996 bezig. Spelen
alles op verzoek, maar als ze
onze gang laten gaan, kiezen
we natuurlijk voor de num
mers die we zelf het lekkerst
vinden klinken. We breiden
ons repertoire geregeld uit.
Blijven op de hoogte van de
moderne ontwikkelingen.
Dat houd je fris. Tja, mis
schien zou het op den duur
leuk zijn om met iets eigens
te komen."
Tot slot die naam. Waar
komt die eigenlijk vandaan?
„Patrick komt oorspronkelijk
uit Hazerswoude, woont nu
in Koudekerk Ik in Leiden.
De rivier de Rijn, het water, is
de verbinding. The Rivermen
dus."
Pardon, de Rivermen Band is
het toch?
The Rivermen Band treedt
op zondag 21 maart op in
De Grote Beer, Rembrandt-
straat, Leiden. Aanvang
17.00 uur.
Ad van Kaam
VUURPROEF
Musici, zangers en zangeressen uit de
regio zijn steeds vaker te beluisteren
op cd. In deze rubriek worden de
schijfjes besproken. Belangstellenden
kunnen hun cd's, samen met een
korte omschrijving van de uitvoeren
de (n) sturen naar de kunstredactie
van het Leidsch Dagblad, Postbus 54,
2300 AB Leiden.
Regen klettert tegen het raam, een
beek kabbelt door het bos, een orkest
zwelt aan. Wat een synthesizer al niet
vermag. De meest vreemde, grappige
en mooie geluiden tover je tevoor
schijn uit toetsenbord met aanver
wante knoppen. Zelfs al sta je te spe
len in je huiskamer of in een wille
keurige oefenruimte; het is net of die
geluiden en de muziek zo zijn opge
nomen in een studio. Jammer dat je
stem niet uit zo'n kastje komt.
Maar zo werkt het niet. En dat is ook
te horen op de in eigen beheer en in
de huiskamer opgenomen eerste cd
van The Rivermen Band. Daar zitten
flink wat oneffenheden in, met name
in de vocale partijen van Peter van
Schoonderwoerd. Een stem is 'live'
nu eenmaal kwetsbaarder dan com
putergestuurde klanken. In een stu
dio zou je die foutjes er fluitend uit
kunnen halen. Zodat stem, gitaar en
synthesizers naadloos op elkaar aan
sluiten.
Dat gegeven van die huiskamer in
acht genomen, klinkt het desondanks
toch niet onaardig, hoor, die num
mers van The Beatles, Ronan Keating
en Robbie Williams. En vooral Won
derful Tonight' van Clapton springt
eruit. In deze wat trage ballade van de
meester is Van Schoonderwoerd lek
ker op dreef en vult Patrick van 't Hof
prima aan. Deze tweemansband zou
eigenlijk eens een echte demo moe
ten opnemen. Bij Cat Music of zo.
Voor een compleet geluid.
AvK
theater recensie
Wijnand Zeilstra
Voorstelling: 'Kleine Teun' van Alex van
Warmerdam door toneelgroep
Imperium. Spel: Michèle Wernars,
Corrie van Dijck en Johan van Amerom.
Regie: Frank Brouwer. Gezien: 7/2
Imperiumtheater, Oude Vest, Leiden
Aldaar nog te zien: 12 t/m 14/2,18
t/m 20/2.
Brand en Keet zijn al jaren
lang getrouwd als Brand pri-
véles krijgt van de jonge Lena.
Keet is in eerste instantie ja
loers, maar gaandeweg groeit
een duister plan in haar
hoofd. Ze drijft Brand juist in
Lena's armen. Een klassieke
driehoeksverhouding: één
man en twee vrouwen. Bij
Alex van Warmerdam krijgt
zo'n klassiek gegeven in de
tekst een licht vervreemdende
werking, waardoor er een
soort zwarte komedie ont
staat. Soms kun je glimlachen
om de in wezen treurige situ
atie. De afloop van de verhou
ding van dit drietal is immers
uiterst triest.
Toch staat dat niet centraal.
Veel meer gaat het stuk over
de ontwikkeling van een bij
voorbaat uitzichtloze drie
hoeksverhouding die eenvou
dig niet goed kan aflopen.
Hoe precies, mag niet worden
verraden. Imperium laat in de
aankondiging niet voor niets
over het verhaal veel in het
midden. 'Kleine Teun' moet
het namelijk inderdaad ook
hebben van een zekere span
ning omtrent de onheilspel
lende ontknoping.
Die spanning wordt door Im
perium terecht gekoesterd.
Zonder al te veel franje wordt
alle aandacht op de tekst ge
focust. Het decor marl
boerderij als plaats v:
deling met één wam
uit los hangende plan]
staat. Tussen de kiere
kun je nog net een t<
waarnemen, waarvan i
sonages met regelmj
bruik maken. Af en t(
ze echte vla. Het is e«
beetje realisme in eei
heersend abstracte
ding. Mooi gedaan,
van Van Warmerdam
immers vooral iets ori
lijks houden. Imperiu
typeert de dialogen in qe
als 'compacte zinnetje'
kaar in hoog tempo
len'. Die terechte con:
heeft de regisseur
spelers consequent
trokken naar de vooi
als geheel. Deze 'Klein
is namelijk een co
productie.
Wat spelniveau betn
Michèle Wemars (Len
rie van Dijck (Keet) ei
van Amerom (Brand)
gen elkaar opgewas:
zijn drie gelijkwaardig
die daardoor gelukkig I
de gewicht krijgen. V<
maakt van Keet min
een kenau, maar laat
de regels door ook d
hoop van haar dadefntel
meren. Van AmeroiPaa|
Brand voldoende naïf
peloosheid mee zondd
loofwaardig te word rp
hij het tegen deze tw
wen zal afleggen, len
meet af aan vast.
tenslotte vertoont de
ontwikkeling in ha.:
Haar Lena laat haar b r
houding steeds di
vallen en grijpt haar
Imperium is dit seizor
op dreef.
lEpil
