Afschuw over moord op leraar
IfflKflMTIEBEURS 200/1
'Hij wilde nog een andere docent neerknallen'
Zee nu al gevaar voor Den Haag en Westland 'Tien procent kinderen is oververmoeid
Katteks, om 't te bewaere voort naegeslacht
Leidsch Dagblad
Haagse school in rouw gedompeld Opvang voor leerlingen Verdachte zwijgt
Minister beëindigt
reis HSL-boor
Vier doden bij
aanslag Gaza
Geen camera's
in binnenstad
Moordproces
Zweedse minister
Oudste opname dialect op cd en in Katwijks Museum
Leidsch Dagblad
grenzeloze
renliefde
iirt n Japanners
tft jeugd
ba (dt zichzelf
el te dik
etl
p zie over
et EU komt
or de rechter
lositie Anne
nk in Stedelijk
mnasium
lubruggenaar
aren 'In de
•ep van judo'
iedereen
menlïjk niets doet,
dat samenwerking
>CAk
Leidsch
OPGERICHT 1 MAART 1860
INTERNET: www.leidschdacblad.nl
Dagblad
NR. 43436 LOS
woensdag 14 JANUARI 2004
NR. 43436 LOSSE NUMMERS 1,15 ZATERDAG 1,60
den haac/cpd - „Natuurlijk ken ik
hem. Hij is mijn beste vriend. Als ik
hem niet had beetgepakt en wegge
trokken, had hij ook een andere leraar
neergeschoten. Dat weet ik zeker."
De 16-jarige jongen die een half uur na
de moordaanslag op conrector Hans
van Wieren nerveus heen en weer
loopt bij de tramhalte even verderop
lijkt zich nog nauwelijks te realiseren
wat zich voor zijn ogen in de school
kantine heeft afgespeeld. „Nee, tegen
houden kon ik hem niet. Ik was net zo
verrast als de rest toen hij met veel ka
baal kwam binnengestormd. Mijn
vriend liep recht op meneer Van Wie
ren af en schoot hem van twee meter
afstand zo in zijn hoofd. Daarna wilde
hij een andere leraar neerknallen,
maar die dook snel weg achter een pi
laar. Wat er in de seconden daarna is
gebeurd, weet ik niet. Iedereen begon
te gillen en er brak een enorme paniek
uit."
Vooral leerlingen uit de lagere klassen
raakten allemaal in paniek, zeggen de
jongens in koor. „Vooral de meisjes
gingen huilen en schreeuwen en ren
den de gang op. Dat duurde wel drie,
vier minuten. Eén meisje is zelfs
flauwgevallen van de emoties."
De vraag of hij niet bang was toen hij
zijn boezemvriend beetpakte en weg
trok, zorgt voor enig onbegrip. „Bang?
Waarvoor? Ik ben toch zijn beste
vriend? Mij schiet-ie niet neer. Als-ie
dat had gedaan, was-ie helemaal weg
geweest. Dan had hij zich nooit meer
kunnen vertonen."
De 16-jarige Danny die erbij staat
knikt instemmend. „Hij had het puur
op de leraren voorzien. Niet op één
van ons. Ik weet dat hij heel veel pro
blemen thuis had en dat Van Wieren
hem erg op zijn huid zat. Van Wieren
gaf hem vaak straf. Ik denk dat het
hem allemaal te veel is geworden en
dat hij helemaal is doorgeslagen. Zeker
weten doe ik het niet, maar ik had het
idee dat hij flink had gedronken of ge
blowd. Ik weet wel van vorige keren
dat hij helemaal van de wereld kon ra
ken als hij blowde."
De conrector wordt door de groep om
schreven als een 'relaxte man', zij het
tot op zekere hoogte. „Als iemand echt
de fout ingaat is Van Wieren juist heel
streng.
Hij is coördinator voor de klassen drie
en vier en ving iedereen op die proble
men had. Ook de Turkse jongen die
hem net heeft neergeschoten", weet
Fazle, die net als de dader een leerling
uit een examenklas is. „Vorige week is
mijn oma vermoord en toen was me
neer Van Wieren de eerste die naar me
toe kwam met de vraag of ik behoefte
had aan een gesprek. Dat vond ik wel
goed van hem."
Of de klas- en leeftijdgenoten van de
schutter zich stoerder voordoen dan
ze in werkelijkheid zijn, wordt niet
duidelijk, maar van totale verslagen
heid lijkt geen sprake. „Ik zie het beeld
steeds voor ogen, maar ik ben niet
gaan huilen of zo", zegt Danny. „We
zijn trouwens wel wat gewend hoor.
We komen allemaal uit de Schilders
wijk of Transvaal en daar worden wel
vaker mensen vermoord."
ir of vijf geleden trok een
e scholier in een compu-
il een wapen en schoot
11 zich heen. Een docent
[medeleerlingen raakten
maar overleefden de
rtij. Gisteren schreef het
Terra College geschiede-
>or het eerst heeft een
f een leerkracht doodge-
Deze misdaad is het
lewijs van de verruwing
e hedendaagse samenle-
id van de conrector stemt
Het Terra College is in
zin een voorbeeldige
r is veel geïnvesteerd in
lid en in goede contacten
buurt. Uitgerekend het
jtollege ontving vorig jaar
1 Hein Roethofprijs voor
ipak van vandalisme op
ir tramlijnen, die door de
ïen. Ook geven leerlin-
s bewijs van goede wil -
erles aan wijkgenoten.
ietpartij is in feite een
_j op iedereen die zich in-
r het onderwijs aan ach-
20 ïlde jongeren in de grote
i Vmbo-scholen zijn met
>te aantal allochtonen
i, misschien wel onmo-
scholen. Leerkrachten
WAj hun handen vol aan
van zeer uiteenlopen-
"iteit met vaak sociale
e problemen. Deze
moeilijke omstandighe-
n er ook toe geleid dat
p van leraar veel van
(trekkingskracht heeft
Het vak is zelfs levens-
geworden!
maatregelen als de
van veiligheidspoort-
1 op wapenbezit controle-
reidejjen voor de hand, maar
geen antwoord op een
[ende vraag: hoe leren
in een multiculturele
ng met respect te be-
•bleemjongeren worste
hun identiteit Ze wor-
.'n en weer geslingerd
iun traditionele afkomst
leidingen van het Wes-
onderwijs zal daarom
moeten gaan spreken
(allochtone) jeugd be-
'■ssentieel is daarbij dat
•riteit van leerkrachten
iteld.
jhneider
den haac/cpd - Zowel vanuit de
onderwijswereld als vanuit de
Haagse en landelijke politiek is
met afschuw gereageerd op de
moord op de 49-jarige adjunct
directeur Hans van Wieren van
het Terra College in Den Haag.
Gistermiddag schoot een 16-jari-
ge leerling de onderwijsdirecteur
in de kantine van de school door
het hoofd. De adjunct-directeur
overleed gisteravond aan zijn
verwondingen.
Voor het schoolgebouw aan de
Beresteinlaan in Den Haag-
Zuidwest zijn vanmorgen bloe
men neergelegd en er branden
kaarsjes. Bij de in rouw gedom
pelde school hangt de vlag half
stok. De leerlingen van het Ter
ra Collega krijgen vandaag in
tensieve begeleiding. De 830
leerlingen worden bijgestaan
door medewerkers van slacht
offerhulp. Hoewel er vandaag
geen lessen worden gegeven,
staan de deuren open voor de
leerlingen.
De schietpartij gebeurde dins
dag rond half twee. De van ori
gine Turkse leerling die door de
schoolleiding was geschorst,
kwam de kantine van het
schoolgebouw binnen en
schoot Van Wieren van dichtbij
door het hoofd. Tientallen leer
lingen en docenten waren ge
tuige van de aanslag. Volgens
enkele leerlingen wilde de
schutter nog een tweede leer
kracht neerschieten. Zij wisten
hem daarvan te weerhouden.
De leraar werd met spoed naar
het ziekenhuis gebracht en
overleed later op de avond aan
zijn verwondingen. Van Wieren
was behalve leraar en boven
bouw-coördinator op het Terra
College D66-raadslid in Zoeter-
meer.
De leerling wist aanvankelijk te
ontkomen, maar meldde zich 's
avonds op een Haags politiebu
reau. Hij heeft nog geen verkla
ring afgelegd. Het vuurwapen
waarmee hij heeft geschoten,
werd gisteravond gevonden in
bosjes vlak bij de school. De
Een docente van het Haagse Terra College troost een leerling. De scholieren krijgen intensieve begeleiding na het neerschieten van de onderdirecteur. Foto: ANP/Robin Utrecht
minderjarige verdachte had zelf
aangegeven waar hij het wapen
had weggegooid.
Onderwijsminister Van der
Hoeven, die in China is, noem
de de schietpartij 'afgrijselijk'.
Ook premier Balkenende sprak
in Amsterdam, na afloop van de
nieuwjaarsreceptie van konin
gin Beatrix, zijn afschuw uit. In
de Tweede Kamer reageerden
de onderwijsspecialisten ont
steld, maar stonden niet te
trappelen om strengere veilig
heidsmaatregelen op scholen te
eisen. Ze wilden eerst precies
weten hoe de vork in de steel
zit.
Vice-voorzitter E. de Jong van
de Onderwijsbond CNV vindt
dat scholen de afgelopen jaren
al veel hebben gedaan aan het
terugdringen van geweld. Voor
strengere maatregelen met
meer camera's, toegangspoort
jes en politie op school voelt hij
niets.
Het incident is volgens de on
derwijsorganisaties VOS/ABB
en de Besturenraad, de organi
satie voor christelijk onderwijs,
een bewijs voor de verruwing
binnen de Nederlandse samen
leving. „Zoals buschauffeurs
worden belaagd, gebeurt dat nu
dus ook op scholen", zegt P.
Geelkerken, directeur van
VOS/ABB, de vereniging van
openbare scholen. Het Haagse
gemeentebestuur toonde zich
'ontzet'.
Pagina Binnenland i:
Meer over schietpartij
op Haagse school
HAZERswouDE-DORP - Minister
Peijs van verkeer en waterstaat
maakt zaterdag symbolisch een
einde aan de zeven kilometer
lange reis van tunnelboorma
chine Aurora. De boor die de
Groene-Harttunnel voor de ho
gesnelheidslijn tussen Leider
dorp en Hazerswoude heeft
aangelegd boort op dit moment
de laatste meters en is vrijdag
klaar met de klus. De boorma
chine, vernoemd naar de godin
van de dageraad, begon op 2
november 2001 aan de tocht en
kwam op 11 december aan bij
het eindpunt. De laatste weken
waren nodig om het laatste
stukje te boren en het water in
de bouwput weg te pompen,
waarna de boor in vol omaat
zichtbaar is.
tel aviv - Vier Israëliërs zijn
vanochtend om het leven geko
men bij een Palestijnse zelf
moordaanslag op de grens met
de Gazastrook. Twaalf anderen
raakten gewond, van wie er vijf
ernstig aan toe zijn. De dader is
een Palestijnse vrouw, de
slachtoffers behoren tot het be
wakingspersoneel van de Erez-
grensovergang, ongeveer tien
kilometer ten noorden van Ga-
za-stad. De vrouw bevond zich
onder Palestijnse arbeiders, die
wachtten op een militaire vei
ligheidscontrole voor hun
doorreis naar Israël. Onmiddel
lijk na de aanslag heeft Israël de
Gazastrook afgesloten.
leiden - Het uitgaanspubliek in
Leiden wordt voorlopig niet op
de voet gevolgd door beweeg
bare camera's in het gebied
rond de Nieuwe Beestenmarkt.
Gisteravond wees een meerder
heid van de gemeenteraads
fracties het Collegevoorstel af
om 'bemande' camera's te
plaatsen.
Pagina R1
Stockholm - In de Zweedse
hoofdstad Stockholm is van
ochtend het proces begonnen
tegen de 25-jarige verdachte.
Hij wordt ervan verdacht in
september de Zweedse minister
van buitenlandse zaken, Anna
Lindl), te hebben vermoord.
Zijn advocaat heeft het open
baar ministerie gevraagd zijn
cliënt te vervolgen voor dood
slag in plaats van moord. De in
Zweden geboren zoon van Ser
vische ouders legde vorige week
een bekentenis af. Hij verklaar
de de minister spontaan en
zonder politiek motief te heb
ben neergestoken. Hij had op
dracht van Jezus gekregen.
den haag/bollenstreek - De
kans op een overstroming van
uit zee bij 'Ter Heijde en bij
Scheveningen is groter dan tot
dusverre werd gedacht. Dat ge
vaar dreigt nu al, niet alleen bij
een toekomstige stijging van de
zeespiegel of zwaardere golf
slag. Dit staat in een door
staatssecretaris Schultz van
Haegen naar de Tweede Kamer
gestuurd rapport over de aan
pak van zwakke stukken kust.
Eerder werd al bekend dat de
kust bij Katwijk niet op de prio
riteitenlijst van het rijk staat,
ook al heeft het Hoogheem
raadschap van Rijnland Katwijk
aangewezen als risicovolle
zwakke schakel. Vooral de bui-
tensluis, waar bij extreme stor
men in de toekomst mogelijk
water overheen kan slaan, maar
ook de waterkering ter hoogte
van het centrum.
Noordwijk daarentegen is wel
benoemd tot 'prioritaire zwak
ke schakel'. De veiligheid in de
badplaats kan binnen 25 jaar in
het geding komen. Daarom be
taalt het rijk de kosten, onge
veer negen ton, van een onder
zoek dat moet uitwijzen of een
damwand onder de duinen de
veiligste oplossing is voor
Noordwijk.
Bij Ter Heijde kan de bekleding
van de dijkvoet (verzwaard stuk
duin) bezwijken. Ook het er
naast liggende onverdedigde
duin is volgens het zojuist ver
schenen rapport onvoldoende
sterk, ondanks het opspuiten
van één miljoen kuub zand. Er
moet snel in totaal een miljoen
kuub bij, aldus rijk en provin
cie. Ook de zeedijk bij de Kei
zerstraat in Scheveningen vol
doet niet aan de huidige nor
men. Het basalt van de boule
vard kan worden ondermijnd.
Over de aanpak verschillen de
meningen. Provincie en Delf
land willen hier 400.000 kuub
zand storten, het rijk denkt dat
de helft genoeg is.
den haag/gpd - Het aantal chronisch overver
moeide kinderen in Nederland stijgt dramatisch.
Naar schatting tien procent van alle kinderen is
voortdurend doodmoe. Belangrijke oorzaak is de
grote druk op kinderen door overvolle agenda's,
een veeleisende omgeving en te veel prikkels
door bijvoorbeeld internet en mobiele telefoons.
Dat constateren specialisten van het Utrechtse
Wilhelmina Kinderziekenhuis.
Voor kinderarts Wietse Kuis vormen chronisch
vermoeide kinderen, maar ook kinderen met on
verklaarbare pijnklachten een steeds groter deel
van zijn patiëntjes. „En wij zien in het ziekenhuis
nog maar het topje van de ijsberg", aldus Kuis,
die de situatie zorgwekkend noemt. Behandelen
is niet eenvoudig, het kind moet leren rust te ne
men. Van groot belang is het tijdig signaleren van
de vermoeidheid.
De meeste chronisch vermoeide kinderen zijn 8
tot 14 jaar. Meisjes zijn in de overgrote meerder
heid. De artsen vermoeden dat dat een hormo
nale oorzaak heeft. De veranderende hormoon
huishouding zou meisjes in die leeftijd gevoeliger
maken voor spanning.
Pagina Binnenland 2:
Op je tiende al qververmoeid
en opgebrand
door Saskia Buitelaar
katwijk - De oudste opname
van het Katwijks dialect, in 1938
op een glazen grammofoon
plaat ingesproken door C. Var
kevisser, is binnenkort op cd
verkrijgbaar. Vanaf 24 januari is
bovendien op de zolder van het
Katwijks Museum een strand-
hokje ingericht, waarin bezoe
kers de opname kunnen beluis
teren. Op dat moment gaat ook
de cd in de verkoop.
Katwijk aan Zee heeft een ge
heel eigen dialect, dat duidelijk
verschilt van de dialecten in de
omgeving, weet Katwijker L. de
Vink. Hij rondt momenteel op
de Leidse Universiteit zijn pro
motieonderzoek af naar het
Katwijks dialect. In zijn zoek
tocht naar informatie stuitte hij
in 1999 op de oude plaat. Die
was toen, verstopt in een stapel
Katwijkse klederdracht, in het
bezit van de amateur-historicus
J. van Brakel, die het van de fa
milie Varkevisser had gekregen.
„Wat ik toen aantrof was een
grote verrassing", zegt De Vink.
Een waardevolle aanvulling op
het schriftelijke materiaal dat
hij tot dan toe had verzameld.
In de jaren dertig van de vorige
eeuw verzamelde Varkevisser,
toenmalig directeur van de Kat
wijkse visserijschool, gesprek
ken van oude vissers. De steno
grammen vormden in 1940 de
basis voor een dialectbeschrij
ving door G.S. Overdiep, hoog
leraar taalkunde aan de univer
siteit van Groningen. Met me
dewerking van Varkevisser pu
bliceerde hij De volkstaal van
(advertentie)
VA K A N T I E T R E K KOM VOORPROEVEN!
wereld wijdweg
14 - 18 januari
Powered by OELVIA
S004 Jaarbeurs-Utrecht
Dagelijks 10.00 - 18.00 uur, vrijdag 10.00 - 22.00 uur.
Voorverkoop via ANWB-verkooppunten.
iers Meer weten? Bel 0900-52272387 of kijk op www.Hakantiebeurs.nl
Katwijk aan Zee. Een bloemle
zing uit die gesprekken is in
1949 ook opgenomen in het
Woordenboek van de volkstaal
van Katwijk aan Zee.
Overdiep en Varkevisser maak
ten in 1938 van fragmenten uit
de Katwijkse gesprekken een
plaatopname, waarop Varkevis
ser voorleest uit zijn aanteke
ningen. Toen De \Tnk de plaat
in 1999 boven water haalde,
was in het museum eenmalig
een opname ervan op band te
beluisteren. Slechts voor een
handvol Katwijkers, tot teleur
stelling van vele anderen.
Inmiddels is de tekst op cd ge
zet en voorzien van een trans
criptie en vertaling door De
Vink. Hij neemt, samen met
een dochter van de in 1968
overleden Varkevisser, het
strandhokje in het museum op
24 januari in gebruik.
Ja, ik word abonnee en ontvang de krant eerst 2 weken gratis.
Naam M V
Telefoon
n controle nabezonjng)
Wq gaan zorgviicig om met persoonsgegevens. In het colcfon van de krant treft u nadere informatie aan.
Ik neem een: Bij machtiging tot
maandabonnement automatische betaling
automatische betaling 19,70 krijgt u bovendien een
kwartaalabonnement "I'S Staatslot met
automatische betaling 56,20 Jackpot cadeau
betaling per acceptgiro 56,70 Bq automated» betaüng e mqn
Handtekening:
712141
400114
Stuur deze bon in een envelop, V1
zonder postzegel, naar:
Leidsch Dagblad, abonneeservice,
Antwoordnummer 10050 2300 VB Leiden
www.leidschdagblad.nl